장음표시 사용
341쪽
snt in Pace Religionis permissa, nilliliminiis sit ipsa permissio la
danda.Neccontrarium lachrymae Ferclinandi, PientissimiRegis con vincunt. Quis enim non lugere Si esset Imperii Caput, nec posset damnis adhibere remedium Periclitantem aut vulnetrarum lilium luget mater,nec ideo asseritur vulneris aut periculi causa. I, M positam ab Ernest, dissavimus, nec Ernestas adquiescit illam ipse his verbis roborare conatur. Eiusdem rei argumentum quoque est;ait, quod clim Caro lus V. An n. Is q. ab ite consensu Statuum ex plenitudine praetensae potestatis, eos em Articulos de Resigione, bonis Ecclesiasticis, quos postea irritos declaravit, sanxisset; Ferdinandus sciens , ipso Carolo teste, tantam potestatem neque illi, neque sibi competere, absque Archiepiscoporum4 Episcoporum consensit Pacem Religionis inire noliti t. Pro onerosior utatur , quὸd C. M. si uti anus 3n. - .factui est, quidquam inbes liat. scopis Omnia agenda sunt , ait, conradus Brianus in Litteris ad Cardinalem otionem Anno i 3 s. die Pontecostes datisci sed cum Episcopi neque dispensandi nequere iuntiandi Jhis habeatit, ut ostendimus noc exonerandae Conscientiae consilium inistra susceptum esse apparet. Sed jam habemus Carolum Ferdinandum nil temere sta- tusse gubernasse lacullaria; Eccletiastica commisisse Episcopis. At eos nullam liabere potestatem concedendi , ut haeretis it in foro interno licita , concedo , nego tamen non potuisse imo debuisse haereticis impunitatem fori externi concedere. Considera urgentes circumstantias;& videbis ex duobus malis , quando vel uianum vel utrumque imminebat, toleratum minimum fuisse ei trumque deberet tolerari: 5 Vide num...... sed Ernestus progreditur. UT Acis pateat; ait sensus Fcrdinandi Primi circa potestatem Principum iscularium in bona Deivi Ecclesiae, simulque contra Coldasti pudendam calumniam vindicetur egregii Principis pietas S conscientiae studium, licet subiicere extractum Testamenti ipsius e Germanico in Latinum versum,&eorrum qui modo publicae Pacificationis Consilia tractant, lectione ac imitatione dignissinium latalis est. Caeterum ad animum nostrum Regirem reduximus , qualit utatus
342쪽
Miam proprιeratis dominie pertinere; com
competere,vicujs ex causa πιι meustate
νeliqua facula. νium bona solent. Non dico
euiares sapa ab Σαι asticis raserisitur.
na recensenda sim , adeoque Nobis veluti Regi Ohemia fas competat, elusemodi bona non tantum ad tempvi, sed etiam haeredit. in perpe tuum mutandi atque ad aliospro libitu transferendi. Θιod insuper tini'ore nostri Regiminis in tabulas Regm publica articu irrepserat, quo crustastici pro hibeantur bona Ecilesiastica a Nobuo Praedec4seribus aut successoribus nostru Γ hemiata adios translata aut transse;enda,repetere. Sed quando jam rem accuratius expendiu tu , d prehen Smiu s ne lana quidem alesia iita sub saecularium Priucipum potestite constituta se insistentationem fumalorum De ad ipsitio Omnipotentis hom-- rem de sinat , a secular potestate , non minus quam ipsa propria Principum ova Cameralia protegi a defendi debere. Sed qua aequitate quove prasextu Nos cum obemicis nostris Statibus , aut quivis alius Magistratus saecularis , potestatim nobis arrogemus bona omnipotenti Deo in aligineutum dipim sui cultri , O ustentationem Mnnistro=um cc ia , o Deo dicatarum Personarum collata a donata , Bonis nostru Cameralibus aquandi aut accensiendi , ade, ut libertim nobis sit illa pro libitu uitare , alienare ac transserre, aut cuilibet alteri ea bona stile, secura conficientia accipere , penitus non disticimin. χἡm potius omni tura, at uitati congruum sit , ut i la quae semel Deo dicata , ct in ejusdem cultum destinata fiunt nec os , nec ullas alia alio transerat , mulio minus relati sitis attrem , expendat aut dilapidet : Qua propter cum eino non a-
quurn aestimet , quod nullus proximo suo id quod suos invito
ripiat aut attrectet , merito ac deliberatisimae mente concludimin,
neque Nobis eque Moestribus , a sybditis nos i Statibus obemia licere Deo omnipotem Creatori ae Redemptori nostro , an inivi usi sic, in ipsi depotis personis Ecclesiasticis , quod inorum est eripere, attrectare , aut nosios Status Regni obemia pars nostium aut ipsorum supra dictum Pririlegium , sin spe consuetudo , aut Tabula publica Regni , cum etiam in mere temporalibi ac profariis cassis hi riori aut subdit non competat ullum in circa bona superioris sis Magi ratus dissonendi , adeoque neque nobis , neque m stri liceat ulla ratione bona Deo mino nostro aut Iustitia jus sieme
tradita veluti nostra propria tractare, alienare aut mutare. Idcirco cum errorem suum fateri cemeηda: e nemini pape aut robrosium es debeat, .
Nn pro fra part tradiam Libertatim consuetudinem, articuluim Tabubia
343쪽
Tabulis Rimm sirium, nullarum irium aut valorues decernimus, quin imo exanimo dolimus, nos in Elim articulum consensis, ct eius rigor aliqua θοὴ Eccissitastud auditario aliis tradere animum in xisse , imὸ quantum es exparte nnba datis litteris nostro S g:llo munitis aliqua defacto tradidisse. Biniflios nostrosιharsimos paterne requirimus a movemus, ut prudenterco ideruntes, quanti gi atm , opibus ac felicitare Dominus Deus eos auxerit, qui is in bona Ipsi duata faνore , homines rerὸ Ecclesiasticos amo=eo honore prosecuti fuerunt e contra rerὸ quam horrenda poenis minati Dirint,mnes isti, qui cclesia se Ecclesiasticos lacerisunt aut inhonorarunt bonaqueipsiorum ausu temerari' attrectarunt is insum ustus impenderunt , upra dictam ordinationem Pro νιnίιalam, quo altilum arti dum vi siquantur, edia mittam, neque usta bona Eccusiastica fureditari vendere aut transferreprae umant , ed j/ simodi bona potius ii senesciis ac Monasteriis, quibus auratafuerunt conferrent, neque ulla rationeamplius oblgent hed quantu eri uilonisuopotest Iam diffracta aut oppignorata redimant, o Monaster is ac Regularibus Per o iis restituant,nostroque o nesatus ηομο BOhe micos moneant ac competant ut quantum est ex parre inorum supradictam exse ipsa invaliduis libertatem, consiuetudinem se articulum ultrὸ dimittant, Bonas EG cI astica,qua nostra aut alterius x ione detinent i cepto iusto pretio Ecclesiis restituant,eιιmque artuulion quem iurei veritate ex inadvertentia priuiitilitum irrepere minus ex ranoratis Regm Tabulis expungant,=Eι lesiasticis non minus quam aliis ea,ad qua us habent,ordinaria luxu liqumrea reρι-
Hactenus Fcrdinandus Caesar. Ex quibus constat, ait Emetuis, titillum fecularibus Principibus circa bonaDcipio stltuenda, autProtestantibus concedenda jus corctere. Et ego olnnia verba considero. Nullumliis ait Eriacitiis , cum tamen Ferdinandus solum jus proprietatis excise dat;quoniam qui se non posse illa bona habere tanquapropria fatetur,non asserit illa non esse subdita quoniam civium Vicnnensium bonaCaesaris propria non sunt,3 tamen Ctesiari subdita sunt. Et etiam, qui ait se non posse pro libitu, ausu temerario de talibus bonis disponere, non statim censendus est dixisse se carere su premo imperio, ut ex ratione&obbonu publicum disponere possit. manta anthoritate habeatBohemi Rexin bonis Ecclesiam no defiario; rte nec scio,assero tame ex hoc diplomate costare e no habere dominium proprietatis in illis;utrum vero altu imperiti habeat aut no tabcasino costare Sed dicatur alterutru,no est adre Testamenti hoc
344쪽
fragmentum, proderit tamen intelligendis illis , qui delirant bona Monasteriorum esse Camerae , si aliquam proprietatem intendant Quo distinguantur modo bona Ecclesiastica a bonis EccIesiasticorum num Et quid nomine bonorum Camerae intelligam vide
IMPERATOR Is authoritatem non esse tantam,quaelara Ecclesiae attingat.intellexisset cognovisse Status Catholicos in Spirensibus Comitiis Anno M. D. XLIV. in IX ormatiensibus Anno M. D. XL itErnestias. Cum enim in prioribus Carolus v. articu 'losinauspicatos statuere posterioribus autem colloquium ad dia , ptandas Religionis controversias indiceret: Neque indictosartuu-los,mque ιu colloquiumst consensis, auriosenlepos , sed cum S.C. M. ex)hnitudine petesatis amixti ποι ideoleraturos,o neminem contra grava turos.per Parendacii Recesu Comitiorum insertam professi sunt. Aqua scatentia, cum plus interea juris non acquisiverint, neque in Legibus divinis aut Ecclesiasticis deprehenderint,dcccnnio post Anno 1113. Pontifice nec quidem consitito,infeliciter recesserunt, sancte do Pacem Religionis articulis Spirensibus longe deteriorem, utpote perpetuam,& quaelatissimam, tartam Apostasia Principum, omniu-que Catholicorum &ultimo ligionis Catholicae exterminio aperiret.
Omnia Emestus consandit Bene enim stat Articulos esse lici
tos,nec tamen acceptaria populo; bene stat illos posse accepcari coram Deo,&tamen ob ali circumstantias non posse mene flat illos non fuisse acceptatos,& tamen de plenitudine potestatis injunctos,&a populo reverentiae causa toleratos Quam ob rem cum Ein stiratio hac, Arris utipost in Comitiis Anno M.D.XLIV. os D. XLV. mahὸβniberauniores illa quas OnIinet Pax Religiomstnita anno M. D. LV. Atqui illiinjusti ab i Umet Carbelicis Sιatium ne biseunt: et o si. Et rcipondeo mihi maiorem esse dubiam, minorem dubiam,vi consequentiam malam Concessa enim maiore minoreque subsistere com sequentia non potest quoniam sine necessitate benigniores articuli pcccaminose admitterentur,&ex necessitate graviores deberent sub peccato acceptari. In permissione enim , non attenditur rei
i PQxmis, gravitas , sed ipsius permissionis ne L
345쪽
LICITA DEMONSTRATA. 93OTTO TRUCH SESSIUS S. R. E.
Cardinalis Assus tandem Ernestus enumeratis actibus dictisque ali- 82 quoriri Pontificum S: Impcratorum , ad Othonem
idi Truchsessum Epistopum Augustanum , si prus nomina
tum revertitur, qui inscia lintentia ne adlatum quidem unguem ab opinione illa , piam tuetiar Ernestus , quam esse dicit Ecclesiae veteris&Sratuum C:itholicorum in Imperio, disce illa , sed gloriosa Protest. Hone eidem Paci contra dixit se portis ovis is tam , ct qaid i Hintires obtrareret, abdisaturων professus, quam ut in il sim Dialatrim, Γινtiati tum imbin eligetonis Ois cilestia adHrsmem con- snsiret. Extatorii Protestatio in Compositione Pacis c. II. 9. 7. 8. n. a. quam in pluribus Comitus sequentibus Anno.I33 7. Amao II '. Anno 166. Et denique Anno ISTO. aut ipse repetivit audper Legatos
suos repoti jussiit,cuini praejudicium Religionis S Ecclesiae aliquid
Et qukr Ego disi, utatione secunda de hac sosa Protessatione di serui,non est cur nulla repetam raeti injuriam Truchsessio , cum contra nostram Resolutionem adlegatur,nunc ruisse Mamum deinonstrasse sit satis. Post mein oratum Othonem Cardinalem Gec ici celeberri morum MonasteriorumWeingartensis Mochsentiusani,Ordinis S. Benedicti, Abbatis noster Ernesius meminit; eumque finitis Comitiis Ann.M. D. . dixisse ait,Deitanti transactum secum Protestanistibus , quarum Ius tot statem saris Statis Imperii nullam habent. Quem Abbatem Carditialem sequutum, cujus Abbatis verba esse oraculum Ernestus imprudenter pronuntiat. At D respondeo p imo me nescire utrum Gero ricus seerit doctus: se,undὸ eum , si doctus asseratur 44m certum sit subscripsisse Truchsessio esse contra Ernestum pro nobis; Truchsessius enim , ut demonstro a num. . . . pro nobis est et tertiὸ esse omnino verum per mitti haereticis in Pace Religionis res malas , quarum jus&potesta- tum nec Caeta,nec Status Imperiis imo nec Pontifex Romanus es-
346쪽
lam habet at earumdem nihilomitius permissionem esse licitam; nam&Iudaei, Ulitrarii Semeretrices permittit tolerari solent;&tamentame timesitas,usura&Fornicatis ,resia--, nec possim benefieri nee cohonestiri licentia Mauclioritate Reipublut cae; eamindem nihiloniinus Pennsso, si de hisce concurran stantiae,bona est.
Episcopu . Augustanos Pr siles ac Riligionis eo
deveniens.sic infit. Praeestoris sim exemplo hodieque inhaeret Illustrissima us M verendissimus Princeps ac Dominus D. Hemicus Episcopus Augustanus, dum PQr Legatum 'nam in fiaest bus Comitiis Hii dem Protestationem suo nomine interposuit, quando iliqua in prae sidinum Residonis Oc leis propoOcbantur; quam voluntatem tanquamTestament alsium praeclaris Meligionis Zelo plenissi inistineris,sub finein vita ad Legatum Quin Monasterium est-phalorum Anno Christi i636. missis ita confiimavit, ut post gratiis eidem Legato pro officio rite praestito achas, omnium praeterea b norum,dciplius etiam an umisjaetura idem obsignare paratus fue
ciet,adteporem nonnullorum excutiendum hic intererem stridisiura Amisiam recens cum Ecclesiae detrimento conclusam fecerit, patet ex Protestatione , quam sua Celsitudo Caesari, Cancellaria Moountinete, montilites rincipum irectoribus, per Adm.' Nobilem Nolagnificum Dominum Matthaeum anner I. V. D. Cancellarium tuum proposuit , in eum, quis itur
347쪽
76 I. a sum in s Sed hac Protestationcmincm virum priidcntem tilibare pote Vide num ros rit:ctim statim dubitationi lociis sit, An pientiisimus senex , qui annobcc a et ipso ad ineliorem vitam translathises fuerit vir doctus Ut fuerit,
An volueritinsiste vestigiis Cardinalis Trues sessi , an Veia laxius protestarisin nia Eminentissimu O bonem a nobistare luceme mdian latii est ' Vita disputationini illarus umiamnum. . d
NRansit ad Principes peregrinos Ernestus, christianissi- Resimiem ingressus sic ait. ζ Neque desim externa Catholicorum exempla. - iam si sibin Galliarum eam vomit v. MI
348쪽
Locis exercitium reformatae ligionis,ut vocant,permisi legitimae quidem permissionis Limites excess videri poteri. multiun tamen excusationis habet,quod pacto perpetuo ista non firmavit, nequem Leges publicas Regni recepit, cujus argumentum manifestim illud est,quod causas hujus pacis S Hugonottorum non in Partimento, sed in extraordinario dctemporario Tribunali,quod Cameram sdi
cti appellavit, obii ' Mattha o. JηMusis millit. saluo riniectis, potuerit sine annui per turbatione perlegoe Bo Deus i Essetne possibile quod
haec quaedici esse filiaignor ret Exhestiasmon puto Ad rem venio, B Spondanum hac legendi impropono. Anno ille M. D. XCVlILnum . . sic inqtsitIMilit ac eo ,qui necessitates Regni sui , aliasque
iationbs,quibus ad pacem clini I 'hilippo ineundam adigeretur,explicaret. J Et quidem ne essi, in causa ut Calviniani contra Ecclesiam
prosi hi Ph: i opus,adquievit Henricipem pacem post
latam concessit, sta Henricus, idem spontanus recens secon Gnuis atqne importa uissimis Hugonotorum R. sui p ulationibus pycillas, ut des Mentem eorum ad res novas pruriginempr0
tempore sedaret,atque ita toto regno pace intus & extra parta , eius iii piistinum statum Sc splendorem restitutioni incumbere posset, mense Aprili Edia tum in eorum favorem condidis,quod a locoNanni tenue appellatum est. Cujus tamen promul ari'nem in tempus,
quo Legatus regno excessisset,infiniviamqneis a quam inde obca stimeminis is acciperesidumvide et, supteiopore ipse expetitum a Jhegespaciscimi exteris Catholici benesicium grandi soliciti dine procuraret,eodem Regem internis haeretios ais,plissimas v
tias in Fute catholicae dedecus conserre. Itaque non nisi Anno sequeriti in Scinatum ad publicationem delatum fuit de quo dicetur ibi. JEt anno sequenti M. D.ICidem Anthor Urgebatur interea promulgatio Edicti Naturetensis, in favorem Hugonotorum conditi, ut vidimus annosiperimici quae dilara fuerat reverentiam Cardinatisrorentini 1 egati Apo ici. Ab ea cum plurimi os natoribus Parisiensibiis penitus aversos sie:e ostenderent; QClerus ei intercederet; Rex '' sens yaris , ad constituenduitium Diuitiae by Corale
349쪽
tranquillitate necessartim illam existimabat post multas nequicquafactas Senatui jussiones, demum vocatis ad se praecipuis singi stiriam Curiae classium viris, gravi oratione promulgationem fieri omnino iiij it,insinuans edictum, quod tantobere exagitabatur, non a pacis Hugonothis dandae causa,quam nebellum in Regno esset,condiatum flaista omnemq; dans operam ut sacro ordini uni iisq; Catholicis persuaderet,id Religionis bono aliquando versurtim, Oaodo liberam ejus cxecutionem prudentiae sitae relinquerent,neq; dissicultatibus injectis antiquas suspiciones renovarent. Ru ire post iteratas rursum multas i istic. ltates,casq; tandem paulb majori votoruni ini- mero aegre superatas, factum est tandem, ut pi mulgatu id fuerit die vigesimo quilito Februarii continens unum 5 nonaginta capita public. i,& sex ac quinquaginta secreta; quibus cucto pae te continebantur, quae eatenus fuistent Haereticis a superioribusvi gibus concessa, Malia quaedam pro tempore addita;quae in publicium edita onmibus patent .Pro eorum vero omniti executi In b:ni delegati fuere in sui gulas Regni provincias ex Nobilium Iudicii ordine linguli. Qua- tum autem icolesti e&doloris ulmodi prorinulgatio attulerit Clementi Pontifici, intelligitur ex litteris a Cardinale olluto scriptis ea de re vigesimo O navo Mariij ad Regem:quibus Margumenta atque rationes inseruit,per quas pie Pontificis animum placare, es rei Catholicie damnum ex edicto cinersurum extenuare conariis est. Quo saltem illud boni consecuti sunt Catholici,ut eorum Religionis exercitium multis locis in quibus a longo tompore intermissus Herat,absque tumultu: singuine restitutum Herit:JHac ex Spondanodit videas,
jure Ernestus csitra nos mores Gallos inducat. Ad Hungariam excur-tit,oportet sequi hinc inde,ut suffiigium inveniat,vacillantem.
Laudit discursum suum Ernestus exemplo Catholicorum Statuum Hungariae,quam cum vicinam vocet, se librum iri Austria aut prope, scripsisse testati ir. Ipsi enim in Comitiis Posoniensibus,cum illius Regni haeretici Libertatem conscientiae&Religionis,Paci Augustanae Anni 13s similem postulassent,Protestationem scripto obtulerunt,assirmantes non magis haeresi,quam homicidiis,aliisque sceleribus posse authoritatem Iuris publici concedi,&defensionem promitti,etsi tolerari debeant zizania,
350쪽
Caifouea Reia tigionis periculo tolli non Ois. Suntpronabis contra Ermsta
quando absque periculo tritici evesti non potast. Et ego Ermso. Si fiaStatus Hungari suerunt philoseptati nostram illi, veram sententiam tenuerunt;Ernesti sententiam non tenuerunt. Nos enim in permissione mali gravis inter Haeresin,Us iram,Homicidia, alia scelera. non distinguinuis, sed dicimus omnias singula possie permitti tolerari, quando sine damno majori hoc intelligitur nomine periclitatis tritici nequeunt eradicari. Sed quia Ernestas. Hungariciae Protestationis meminit;cxca unam aut alteram periodum audiamus. suaci itointa noluium sub finem, Maiestatem restram obsecramus miserisoriam Dei ex nimUuaestatem,per Dul te Domin Austri ca stibata dem,per aternum pseritatu de Majestate V udicium ut hanc libertarem Religiona omnibus Legibita Ressi stri convariam concedere non velit,articuli que inludi nonpatiatur. Sed comentast M. V. tolerare,qκα corrigere non licet. Si vero,quo abiit, M. V. aliter statuerit sacisndum, nos omnes singuli Praelati Capitula, Conpentus,cateriqμ ommum orinum Status Ecclesiastici inviuuaria coram divina λι estate, glorio sumas Virgine Maria,ite coram M. V. Ototom Ioprotestamur, Ordivem Ecclesialitium nunquam con- νυ se,ne consessurum rim i esse in hoc Libertatis concessonem;atque a eo ante tremendum divinae Iustitia tribunal ratioηem animarum, quae occasionglxjvi Libertatis ternae damnatioηial dicesumuν,a erranssiribere.lluamus ver M. V.ut hanc nostram prorsationem benigne ac limeriter Uiisera digne tur. Deus enim, qui cordascrutaturo renes testis est,qχο nuco alio e hac M .stra reclamatio opulsati a nobis perfecta est,quam ut nostra inprimis, quot Diusan:1narumsalutiprocurandaprafecit, inde Per ct caterorum consi te the constuleremus. De cetero M. V. dι euciteriac digne imperare a Deo robis omnibusac sacrificiis contenrimus. Quibus positis sic concludit Ernestus. Hoc tam illustri exemplo, Hun ari praeluxerunt vicinis Germanis, quod si imitarentur, no: magis quam illi periclitarentur desectura gratia S pacis humanae, neque minus quam illi gratiam Delvi Pacem conscientiae in tuto collocarent.JSed hi nihil mire, quod contra veram, quam defendimus, doctrinam militenim censeo Hungariae Status diminute ploccssisse,&2
debere adhuc fortitis Protestatione sua Comitia stringere. Primo enim sic Siciunt. Contento νι' Majestas tolerare , Bd corrigere miliatilio est,nmpotes. Et his verbis totam vostram Con