장음표시 사용
361쪽
nil tau Graeca significatLegem ol liuionis, qualam brasibulus Allie nis tulit , eaqueRempublicam pacavit. IRMWitiata Pue, ait Emilitis Probii
clim uri inci in repost ea t--, neue multaretur, eamque illi legem obliuionis vocarunt. Idem commemorat Valeri , us Maximus lib.4.cap. I. Dimitatumse in xorij, fassy&Bruti discordijscomponendis asserit Cicero Philipp. I. Plaeter hanc Amniitiam intuitarum S maleficiorum seu damnorum, alteram quoque postulant protellantes,iurium dc bonorum ereptorum ut nimirum parsi ea non solam obliuisitur iniuriarum, sed iurium quoque&bonorum iniusto bello sibi eptorum eaque inuaseribus interpctuumvel adtempus cedat β relinquat Haec posterior Amnistisinusii macu&per aerta; is absque eiacquie
turi Protestantes non videantur. A quo vero anno de quorum bonorum cessionem postulaturi S impetraturi sint, tenapus dabit. NB.Imbiam dedit,ut ex Amrustiludita exGrauamlimbus, quae Monasterisobtulerunt Protestatues, constat ΙΦfixum est , nihil ex se illicitum sanciri, vel cuius potestas non si penes Caesarem coram Impersi, ipsis concedit e. Iadem enim miles nubae pacis,cilius propi ietas quodam, vel, O ,ves vi ad em obtinendam.
Qinbus a mentis inςndi vide in , licite eiusnodi
362쪽
R A TI O ILDeus mala permittit.
Ηrmantam regimem derivatur a Diuin seipsum debet unitari,ait S.Th. 2 2. q. O. x K. c. Ergo ictu Deus naala pennittit ob maliis bonunt , aut ne secuatur maiusnaalum,italicite Caesies Status Catholici libertatem fatis Religionis pcimittunt, ne vera Religio penitus halereat. Ex duobus enim malis minus cligi debet.c. duo mala dist. 3.
Zizania non euellendet. DIuinae gubernationis exemplum , Christus Ziganiorum parabola confirmari Matth. 3. Prohibens, ut eradicentur cum periiculo tritici,ctinandam risi is Mantur crescere sique ad messem Christo 3itur morena gerunt, qui cum periculo tritici nolunt radicare haereticos, sed illita pace illos sinunt crescere vique ad me se a Deo decretana.
VAs, Ecclesiae etiam initiata confringere, conflare, vendere licet propter pa peres, captiuos, aedificia templorum&cremeteriorum c.atum , 2. . . ergo praedia quoque, pagos Moppida Ecclesiarum haereticis rederevi transcribere fas est ad redimeuda extrema mala pericula Imperi,de Religionis.
conseruationem vel maxime obligantur. Si igitur Pax aliter obtineri nequit, nisi cessione aliquot bonorum Ecclesiasticorum , eam recusare non debent, cum praesertim praecipua fundatorum fuerit intentio Religionis conseruatio.
IN nec itate Omnia fiunt Communia iure naturates e S.I h. 2.2. p. 66. a.7.adeb, ut in caseu extrema nec itatis poto debeat aliquo etiam auferre aliena, ut proxini subveniar sti eodem α.a. .ad . Quod cum in necessitate publica, piaesertim Religionis, multo magis locum habeat, quam in priuata, censendum est ea bona Ecclesiastica ,sine quoruna cessione pax sperari non potest , facta esse communia toti im
363쪽
RATIO VII. Alisquelinc remedio PAX desperanda. VElceditaminReligioni&Ecclesiasticis , vel pude heranda Ger H. .
Negatae in Religionis libertate, omni bonorum Ecclesiasticorum G stoli Pacem nullam assinittent Protestantes. Non est autem congrivim diuinae prouidentiae,qubcmeus Caesaria: Statibus potest atem eripueri remedij tantine inlaiij nosinii cilitatem belli aeterni coniecctit. '
C Esar&Status Catholici optima intentione conseruatuli eligionem eius,
modi pacem sanciunt, mala autem per accidens euenientia , aut haeresis pro amotionem, vel approbationem nequaquam intendunt. Non ergo ea in re magis
peccant, qiram bellum iustum, aliaque gerendo, cum quibusper accidens Sc να- ter intentionem multa scelera aliaque mala coniunguntur. At non pauca EMPaxReligionisinsiuorein Cati vilicorium continet, ut reseritatum Ecclesiastic rumpotestatemtes,niandi Catholicis etiam statibus Memigrationem in ranisquoque sit dixisconcessam 'adcolaec Poenis sui paribus bonis com penset
Exempla. S. Ioannes PapaL urgente Theodorico Rege Italiae Ariano libertatem p eligio
nis Arianis a Iustino Imperatores ulti ilico petiuit Mimpetrauit, cst AD asta so in Ioanne. S. Athanastelle Logo incito l. c, i9. instantu Constantio I p. Aria nis Eceseliana Alexandriae conccdcre paratus fuit Concitum Ballicens conces-
st Boi emis HBasilea insuishospitiis diuina celebrarent Christiani Imperatores olim saepius eiusmodi Rethgionis libertatem concesserunt superiori seculo Ferdinandus I.alijque PrincipesCatholici transactionem Passauientem Annoisi
&Pacem ligionis Anno 13ss sanxcrunt.Eiusdem Pacis confirmationcm Petrus Canilius cum aliis e Societatet se, Anno I, 66. probauit , S Legato Apostolico, ne obsisteret persuasit, vir rertur in eius vitii, eodem An .Fcrdinandus II Paceni Pragentem in o. annos ex Theologorum consilio pepigit. . His exemplis sui Tagatur tolarantia Iuda Orinia oopcrmissio ita arum ac lup.znarium. . Contrariadeniquefouentia intactos sese exiti his ruminaxime in Germania,quandoan. Isso rix: Theologisimpedita filii, ut non dissimi- videat Conta ,quod Rassi mo dederunt iuuenesHI. N.Ir. am
364쪽
A TQ O X. Sententiae huius probabilitas. ΡAtrocinatur igitur huic paci multiplex ratio autoritas vi illicita secundum
se dici non queat, sed liud, in tantis praesertim necessitatibus , heologi eam 1 uadeant, S principes sequantur. AuctoreScompositionis Pacis c. s. 29.n. si iam faeda pιrpetuum cumsectariis peraliquas circumstantia honestari os creunt. Tanner. Tom .disp. I.q.9.dub. . assert. 2.1d quidem non affrmat, scd neque negat.
Plurium Theologorum sumagi haberemus , si occasio hac derelcribendi sepliu ibus obtulisset. Quae in diuersam partem afferuntur, ut docta sint,merὰ tamen Rholastica sunt: Consilijs S etheologis practicis nunc opus est.
Ermissionem mali triplicem distinguuntGerardus de Senis 5 IoannesA stactas inreg. peccatum de Reg. Iuris in6. Item Angelus alij que Summisiae Theologi , ubi agunt de suris. Prima cst permissio simplex indulgens Poenam, ut cum ob multitudinem, aut potentiam delincruentium deli ita non puniuntur. Secunda&indulget poenam praeterea prohibet , ne alij malum intempestive impediant vel tollant. Sic Ecclesia non solum tolerat Titus Iudaeorum 1ed prohibet quoque , ne Christiani festiuitates eorum impediant, Carmiteria invadant, personas occidant, c. Sicut de Iudaeis c. Qui sincera, dist: s. Tertia est cooperans&adiuuans,quae malum non buri colerat, idque impedientes coercet, verum etiam promouet,auget, defendit, vel est pars actionis criminosae sue peccati. Sic Pilatus permisit quidem, non praecepit Christum erucifigi, cum tradidit cum voluntati Iudaeorum Luc.23. V. 2s. Sed cooperatus est tanto sceleri praestando Iudicis utoritatem, Satellites allaque caecutionis
365쪽
Permissio quae licita vel illicita ε
ΡΕrmittere malum primo&secundo modo, ut maius bonum obtineatur, EI maiiis malum impediatur, licitum cit, Vti ius ite pei missionis exemplum praebet diuinum re maen. Prioris , cuni heiaignitas Dei poenam dissimulando
peccatores adducit ad seηiteη m. Rom. 2. V. A. Posterioris, et ιeant. cre1cere
Uque iam siem,mbitqueprohibe o, m pericuis tritui eae diciminMatth.I3 Extira, nasta causas peccant Pristares de A stratis , si stacta marisisti impune tolerant, aut ea corrigerevolentes impediunt. Non emis is rota ππ- iunt, Dei enim mimμμι, mox iis i iis, quimarum a ni Rom. Is vers 4. Tertio modo malum permittere cooperando,siue adiuuando, ex se illicitum es.si id, quod permittitur,peccatum est. Hoc genus peccati in Catechisimo inter pec
cata aliena recensetur,&generatim damnatura S. Paulo Rom. I. v. a. quoniam,
qui talia agunt, dignisiunt morte, nonsolum qui ea faciunt,sed etiam qui constentiunt facien tibin, vel maxime autem cooperatio arguit consensum , cuius est estectus&ars inentim,us. Permissionis coclerantis natura. Cooperatio duplexest, directi&indirecta. Directe cooperatur malo, qui ea
a t, pus plenararaia ccatum Miabrotier, ut similliba δε augere, de fendere, νου qui pars est, ct Sociinpeccati, ut cum Seruus Concubinam inuitat ad herum, aut miles pugnat in bello manifest iniusto Indirecte cooperatur , qui malum, quodpotest Odebui erire, non impedit. Sic Gubernator cooperatur submersioni nauis, quam deberet gubernare, se odio v. g. aut negligentia eam permit-
μει voluntarium vocat utrum tuu reperitur inpermissione cooperante. Hoc de in permissione Pilati , licet eniti, non praeceperit ChriItum crucis , quem maluisset dimitti, direω tamcn cooperatus est , serendo sententiam&praestando sceleri autoritatem iudicis Indircctae cooperationis rei sunt Principes o Magistratus, qui scelcra tolcrant cum ea pianire aut impedire possent, ideoque ex ossicio deberent. Est ver opermisso cooperam is directasin indirecta, solumpermisso νο μα-vrmis ,1uate induitu mitti, quod hon prasipitur Dat respectu essedivismm . .inmittiterimpeccatum, qui illi cooperatur,4 quidem eiusdem
366쪽
i Non quia licet tolerare, licet abalutepacisci.
T reel cadmonuerunt Autores compositionis Pacis.c. .j2ς. n. o. Tannc ato 3 ssisp.rah'. bib. 3. iv 97. Tolerare enim mala, intentione natioris boni aut metu maioris mali, licitum est clauiabile ijsdem circumstini ijs chirantibus Aia solute autem vel in perpetuu in eiusmodi tolerantiam spolidere, repugnat obligationi Principum de Magisti aluum. Eiulino die nini pio missio secludit circuirutantias excusantes, d quantum est ex intentione paciscentium, donatura pacti, oblugat ad malunt toleratidum , etiam mutatis circumstantijs, quando id impediri trosset, &ex ossicio deberet. Vnde eiusnodi pactum non solum est ex generedo illicitum, sed etiam irritum: intinc trudias omni inino uiuo G turalis
Principibusi liticis nulla Iurisdictio Ecclesi
stica competit. DVplex est potestas in Ecclesia, ut explicat Suare lib. . aduers Regem Angliae cap. 7.Vna ordinusacrificanduna Madministranda Sacramenta, Alteia Iurisidiatonis, ita in foro interiori ad remittenda peccana, tum ita exicis i id regendam Ecclesiam Dei; quae huc spectat. Neutrius lacundum se capaces lunt Principes&Μagistratus politici, ut fatentur omnes Catholici, quia potestarem spiritua' et apolities secundum veris fides Rcsulamaistingunt. Dcrgo nonpossint Pri cipes potestate politica quidqua statuere deiuribus ligionis &Ecclesiae,quat nus illa dimanant iure pastendi oues Christi, quod ac pit Petrusio.21, v. s. qua
non possint cxcrcere vlltim actitura ordinis. Neque his in renus necessitas , Tora ut opinio tribuit uiisdictio iacm; v an ciuilibus de politicis alg.l Barbarius f. de ossicio praetor. tribucre existimatui .Iura enim Religionis MEccl.gubernandae non
dei edent ab arbitrio litiniano,sed diuino, quod dispositioni vel ratiliabitioii h manaen subiaco, nisi quatentis Praesidibus Ecclesiae Deus concessit. Ideoque --hasi ut, quacumi irae raptio Potestates se intim derib is istaliis O Mormam ει mo Iambu Murant, etsi summa ration Iuno 3 necessitate) nitamur, lupi p rapti doctum με is iurissimi. Ita Comatas Brunus
Qus lex se peccatum est, necessitas licitum non facit.
367쪽
νοὸμογ-- altior, Nulla ergo tanta jactura est, quae peccoto redimissi beatainlicite psiuit alioqui olim Christiuid enti detrimentimammae, quod
silo peccato incurritur , non intentaret. Alterum stabilivit Doctor genitium' Rom. 3.verss. nigri uisetfacienda inata, ut mira imis, cum erroris contrarii ex eo quod diceres etiata iniquitate nostra DEtiustitiam commmdari, false sibi impo
siti blasphemiam a se repulit,&damnatione dignam iudicavit. Nullum crgo tantum bonum est , cuilis causa pcccare liceat, alioqui vel maxime ad illi sti .indam Dci gloriam id licere, qui dueluti blasph iam ut omnem bonInni: intentio
ne, peccandi licentiam excluderet, Apostoliis damnauit. Quare praepineia nec Christiane Religionis 3 Imperii necessitas ad persiaden lan i pacem xaggera cire, priusquam licitaseCconditiones constiterit. Qiues ex se illicitae fiterint, non magis eas inire sis est, quam necessitatis cuiuscumpae causa fidem neg re bla
sphemare,pejcrare, fornicari, adulterari. Sicut autem nemo sanen emi consiustam de Imp ibibbiu Aristotele 3. Ethic cap.3.ita nemo vere Christi inus, Deum
Omnium statuum Catholicorum interestricem
illicitam non fieri. Erniciosus error est cxistimare , aut nihil aut parum interesse C holicorum, qui Protestantibus vicim non sunt, ncque aliouando bonis ant Iiiribus Ecclesi
asticis ab tydem spoliati fiere,quibus conditionibus PAX transigatur. Cum enim Princiem&status singulissessi a uinferre beant non pro se, si usque dimtaxat ditionibus, sed pro toto imperio Osecund unplura enim suffagiain Comitise decerni solet interest conscientiae & salutis singulorum , ne quidquam Legibus
diuinisvi Relix:ioni maxime aduersum suadeant vel ratum habeant, suoque sum gio comprob3nt, etsi id non ipsos, sed alios concemat Multo enim iniquius est aliorum Episcoporum aut Catholicorum bonis ac Iuribus suo suffiagio derogare, Quam suis,in quae qualecunque Ius Obtinere videntur. Denique ad omnes Status.
Calliolicos p Religionis eiusque extenso attinet, tum quia ex omnium ditione si is possint ad luereticos emigrare, tum quia si eiusmodi puellauesis ilium inii festat , periculum , quod antea paucorum fuit , erit omnium, Vbique vicinus paries ardet ti
368쪽
Pacem cum illis Conditionibus,quas desiderant Protestantes
ex se illicitamesse demonsis turi: Eperpet praecipue agimus, temporaria enim parum fidei & securitatis habet Neque, in uvient Protestantes,donec undequaque stabilem seu iam sinasias obtineant. Et si, quaecunque cum illi ineatur,peIpetuinatem
a. Insertini amorat uiacve Religioni. a. Esteis,perditionis animarium . . Est usurpatio potestatis non-competentis. I innat ossicio&iuramento Cainis, Si mini 'Rς Catholicorum, rime Epistoporum, Est fi ustratoria, ipsoque bello periculosior 7 Absque comparatione estis is inordi mri Simo, quod necessit, inaus licere negant Catho b
VTramque cooperationem descripsimus sect. 3. n. I.&3, 'cumvero dirina ex indier clariu elucescat c illi praemittis .
Explicatur coop, axio indirecta.
369쪽
mroposito patet ex indirectae cooperationis natura Sect . 3. . 3.tradata. Assumptionem probamlis: I PAX Religionis, quam si abiliti S ampliari volunt Protestantes, est perpetua iuxta artiri. Extenditure reo in eum quoque casum , quo haeresis tolerari non posset nec deberc sublatis viὰellcctcausisexcusantibus quae sunt maioris boni obiatentio, aut maioris mali depulsio. Eiusmodi enim circumstantias esse mutabilestii naturalia resum, quae aetatem perpetuam non ferunt, tum mutabilis rerum humanarum conditio conuincit. II. Eadem PAX est absoluta inαnditunata iuxta cit. art.I 2 excludit ergo causas excusantes. Absoluta enim N inconditionara non foret,si a circumstant ijs vrgentis necessitatis dependeret. His autem sublatis, immimita v. g. haereticorum multitudine aut potentia, Princeps iure diuino tenetur scelera vel maxime
haeresin eorum grauissimum punirevi extirpare. Quodcum non facit, aut se non nimirum promittit, in directae cooperationis manifeste reus est. Neque obstat, quod PAX Religionis videatur initio statim conclusa usque ad amicabilem Religionis compositionem. Nam primo, Etsi Catholici hac Conditione adiecta Consipientiae suae consultum cupiebant, tamen Protestantes, paulo antequam PAX Religionis concluderetur, die . Septembris , Anno 313 clausi iam ab oluta ctiaconditinatas repetuitatis a FERDINANDO I extorserunt Pacem alioqui temporariam Sc instabilem fore causantes , ut constat ex Actis publicis apud Lehmannum. Cum eadem perpetuitatis clausilla P Reli ionis confirmata fuit inComitiis Anno is 17. Ratibonae , Anno iss9. Augustae lub eodem FER-
Deinde etsi conditio compositionis amicabilis, si eam non sequi contingat, per clausulam Pacis perpetuae exclusi non fuisset, nihilominus PAX Religionis perpetua ret. Conditio enim in olibi habetur tro non adiecta Cap. fila de condit. appossin desponcvel alijs contrach. Non autem magis possibilem aut sperandam eue urticabilem compositionem turres scum fide Catholica , quam concordiam ignis&aquae, lucis& tenebrnum, Christi Belial, experientia a Christo nato doctiit. Item Cermani experimur. Nam cum initio lapius eiusmodi compositio, in Comitijs maxime tentata fuerit nunquanu men succcsit. IdeoqIlepostannum a166.Caeser&StatusImperij de ea re velut d a in Comitiis nuta luam ampli-ias deliberarunt, sed tam Catholici quain J'totcltantes in Pace Religionis tan tiam legesιndamentali Imper acquiescum.
Denique etsi daremus hanc conditionein simpliciter adiectam Sc pessibilem ei sie,
370쪽
esse,illicita inmensore r. Facile enim incideront tetrapora, qitibus siremediam o
lia nihil proficerent , Caesarac Catholici absque pericillo naeresin vi coercere da hollere possent,ideoque cxossicio,quo gsadium portant deberent.. Haec pei IKtuitas omnes Conditiones Paci cligionis insertas reddit illi-oitas, quatenus Religionu Catholicari adversantur , etsi aliqua ad templis procii cumstanti, duraturae cccssitatis licite iniri possent. Transser enim illas aspermissionem tertii generis sive cooperantem. Sect. . . I, 2.&3. explicatam quia extendit haeresis tolerantiam ad eos casiis, quibus impediri posset, ac deberct E equo capite,qualiscunque PAX iam sanciatur, illicita crit, si PAX Religionis in ea.
Explicatur cooperatio direct i;
DIrecte cooperari malo estra re, quasisset mitura ad secatum ordinantur, Uespartemautsocium Gati ire actioηis criminosa , ut constat ex Sect 3. 3 utroque modo PAX Religionis quaevis illi similis directe cooperationis a. esse convincitur. Priori modo praestant haeresi auctoritatem iuris publici,.
quod ad eam stabiliendam , augendam , defendendam, ordinatur quadruplici
Nam L Haeretici , iure divino humano infames, vi huius Pacis interpublicas&fundamcntales Imperij leges receptae, obtinent Statum illaesae dignitatis r. detrahitur enim haeresi de Apostasiae omni sitis anaiasivc Iuris sive facti, art. 3. M. II. Regula annectensius resonatandi alto scilicet Imperio, ex se ordinatur ac ihaeresin augendam, imo in totum Imperium introducendam, sili res potentioresque Principes&Status as de deficiant, aut Protestantes h aereditate vel ali Iuris titulo Catholicas ditiones suas faciant. Hair regulam deduci exari. I. Ac II. Pacis Religionis diximus Se t. r. l. 3. gam confirmat Perpetuam praxis, Mauthoritas FERDINANDI II iscnim in Pace Pragensi lectori Saxonia: pe tenti libertatem Religionis pro Provincijs Austriacis , dictam Regulam opposuit &firmavitasterens, quodaliu Statibae concesen fit, ut Religioni sublimi Imperis ista Iurisdictim territoria i rebareui id Cesari illicitum o vetitum isse non debere. III. Iisdem in Tribunali Caesar concediturius, intio ad Spolia Catholicis ani Tractatum Passaviensem erepta retinenda, vindicanda , itidem ad Confessionem Augustauam inditionibus suis introducendam , subditis licet in Uis, aut Episcopis contradicentibus. Iubentur enim Iudices Camerae Imperialiasecundum dictaePacisineticulos non attenta Religione jus dicere , art. 18.