장음표시 사용
281쪽
l aes c LIB. IIL DE EUCHARISTI A.
XXI. Quaest. IX. una specier possit fine altera consecrari in extrema neeti me , .im auedente summi Pontificis dispensatioηe e Resp. Adfirmat Diana eum
nonnullis aliis, lieite id fieri posse, nedum valide , urgente necessitate . Volateria tanus refert Innocentium VIII. an. I M. dispensasse eum Norvegiis , ut in solo pane coniserarent , ob vini illuc asportandi difficultatem . Dispensationem hane ut eommentitiam reiiciunt Suareae, & alii communiter . Certum est unam sine altera speciem valide consecrari posse . Dispuintur, utrum liceat aliquando, u gente necessitate , id praestare . Negat s. Thomas m. Part. quM. lxxiv. art. r. ad a. & communiter graviores Theologi. Quoniam eo modo consecrare Euchariastiam necessum est quem Christus Dominus praeeepit servandum. Atqui Christus Dominus simul utramque speciem eontecrari iussit ; ut Tridentinum Concilium sess. xx i. cap. I. declarat. Christus corpus ,-sanguinem suum sub speciebus panis'. lis mihi Deo Patri obtusit, ac Apostolis , eorumque in Sacerdotio fure oribus, ut offerrent , praecepit per bine verba : Hoc facite in meam commemorationem ruit semper Messa eatbolica intellixit . O eredidit . Sacramentum Eucharistiae institutum est per modum eonvivii spiritualis, & ut sacrifieium: & nequit ut saeramentum perfici, nisi simul sacrificium offeratur. Sacrificium autem Eucharistiae nequit una specie sola immolari; cum si cruenti Crueis saerificii commemoratio. Porto in sacrificio Crucis separatus a corpore sanguis suit. Haec autem separatio inequit sine calicis consecratione repraesentari . Nullo ergo in casu, nullaque susis sagante dispensatione, una species sine altera, seu panis absque vino, vel vi m labsque pane consecrari valet. Quae enim divini iuris sunt, non subiacent Eeclesiae potestati. in test summus Pontifex ea statuere, immutare , addere quae aut maiorem sacramentorum venerationem, & splendidiorem administrationem, aut ma- . iorem fidelium suscipientium utilitatem spectant . iuxta temporum . & loc rum diversitatem . At nihil in iis quae ad sacramentorum substantiam, & natu- iram attinent, immutare potest; ut Concilium Tridentinum sess. xx I. cap. II. de- l
XXII opponunt, Pontisrem summum non dispensare , sed interpretari ldivinam legem in aliquo necessitatis casu ; nullius momenti est. Quoniam Iicet saeramentum istud summae sit utilitatis, non est tamen absolutae necessitatis. Prae- lceptum sumendae Eucharistiae longe inserius est praecepto servandae integritatis sacrificii. Neque aliquod diploma pontificium, nisi sabulosum, sicuti est illud quod obtrudit volaterranus pro Norvulis, adduci potest, quo evincatur, Pontifices alia quando dispensasse in hae materia.
282쪽
dignitate vellem capita illa omnia quae fuso calamo Theologi dispieiunt. At nee instituti ratio id permittit, nec necessitas postulat; cum eruditissimi The
logi controversiam hane omni ex capite non illustraverint modo , verum etiam dissicultates omnes exhauserint. Ex Plurimis pauca eorum seligam , quae opportu niora iudicavero. II. Varia sunt haereticorum placita. Missis Manichaeis , aliisque antiquis haereti eis, ex novatoribus Martinus Bucerus in cap.XXVI. Mettib. negat in perficienda Eucharistia pronuntianda esse verba aliqua. Lutherus Lib. de abroganda Musa privata non modo pronuntianda esse Verba evangelica docet ; sed tota liturgia opus esse contendit ad sacra dona consecranda . Calvinus Lib. IV. Inst. cap. xv II. f. 39. reeutanda esse verba evangelica adfirmat, sed historice, & concionatorie, seu per mo dum instructionis ad fidem populi excitandam I secus per modum consecrationis. Graecorum plures praeter dominica Verba ad sacra munera consecranda requirunt etiam orationem consequentem , di benedictionem Sacerdotis et quam Graecorum opinionem instaurarunt non ita pridem Augustinus Toutted disi. m. in Oper. S.Cyrilli, & Petrus Le Brun Tom. III. Inter Catholicos ipses aliquod dissidium est. Seotus, ut communiter sertur . existimavit designata verba dominica non lassice- , re, sed praecedentia verba, Pridie quam pareretur &c. requiri: De verbis colis crationis calicis non una est Thom istarum sententia . Disputant quoque Theologi ea thaliel, usus ne Christus Dominus verbis suerit an interna occultaque benedictione iri tonsecratione. Catharinus, & alii defendunt, Christum sine verbis per potestatem excellentiae eonsecrasse; praescripsisse autem verba a Sacerdotibus adhibenda in consecratione. Quae verba, tametsi necessaria Catharinus lateatur, conis tendit tamen historice duinaxat, non significative proferri . Et praeterea ad consecrationem praeter dominica verba preces necessarias asserit , quae apud Latinos antecedunt, & penes Graecos consequuntur consecrationem. Quae sunt communia, ct certa apud Catholicos, brevissime exponam. III. Quaest. I. Utrum Christus Dominus verbis Uus fit in Evelaristiae institutiones Resp. Communior, & mihi verior sententia est, Christum Dominum non sola interiori, dc occulta benedinione, sed verbis Eucharistiam consecrasse. Hoc eruitur
283쪽
L13 LIB. III. DE EUCHARISTI A.
ex Epis. A ad Cori ea aer. ubi dicitur : me facite in meam eommemorat em. Id quoque docere Trideminum Concilium se .XIII. cap. I. videtur his verbis. me admirabile Deramentum in ultima caeno instituit , cum post panis, vinique benedia Planem, se suum eo as praebere, ac suum Detuiηem disertis, ac perspicuis verbisti status .s r quae verba, a sanctis Evangesistit commemorata , a Dito Paulo postea repetita sunt. Haec verba licet valde probabilem reddant propositam sententiam,
non tamen extrχ omnem disputationis alaam eamdem constitulini.
IV. Quaest. II. .an Euebaristia solis verbis dominicis, is non precibus quae antea . mel postea recitantur, consecretur' Resp. S. Thomas III Parn qu axxvrrr. an. r. Item in IV. dist. v III. quaest. II. art. I. & in caput xxv r. Matth. distincte & pera spicue Eucharistiae sormam exponit. Expendere haud vacat cavillationes quibus nonnulli invidiam creare Angelico Doctori pertentarunt. Communem iIle, veramque Latinorum Τheologorum sententiam propugnat, nempe soIis verbis domianicis essentialiter constare Eucharistias formam, qua saeramentum perficitur. Grascorum plures , preces quoque neeessarias asserunt . Sed sententia nostra Patrum tum Latinorum, tum Graecorum testimoniis evincitur. Tertullianus Lib. IV. eontri Marcion. eap. IV. inquit: Accepit panem, distributum disipum eorpus illam suum feeis, dicendo et Hoe est eorpus meum. S. Ambrosius de Bosteriis cap. ix. ait: Ipse clamat Dominus Iesus : Hoc est eorpus meum. Ante benedictionem verborum caelesium alia sperier nominatur; post conserationem corpus significatur . Plura ibidem
Ambrosius habet, quae praetereo. Si plura alia Latinorum Patrum testimonia cupis, consule Martentum Tom. I. de antiq. Eeec rit. V. Graeci recentiores, qui nostrae sententiae adversantur, ipsorum consessione in Coneilio Florentino iacta revineuntur. Nam ses. xxv. de verbis dominicis , mines eorpus meum , haec fassi sunt. Fateri nos diximus, peῆbaee verba transubstantiarisaerum panem, is fieri co rpus Christi: sed postea , quemadmodum ipsi Leitis rube haec perferi per manus sancti Angeli tui in subiimo astare tuum : ita nos quoque oramus dieentes : in Spiritus sanctus descendat super nos , inciat in nobis panem hune pretiosum corpus christi tui, em quod in easice isto es , pretiosum sanauinem christi tui, transmutetque ipsa spiritu sancto Iao, ut fiant communicantibus in purgationem animae, in remi nem peccatorum, ἐν non fiant in iudieium θ' eonde
VI. Opponunt Graeci & plurima Patrum testimonia, & Liturgias Iacobi, Chrysostomi, Basilii, ut evincant non solis dominicis verbis, sed precibus quoque Eucharistiam perfici. Et haec omnia suis reserunt, ae explicant Iuvenin, Turnely, Vitassius, Berii. & ex instituto Cl. Orsi. Interpretatio communis hue recidit. Dicitur Eucharistia precibus consecrari dc a Patribus, & in Liturgiis , quatenus sacra mysteria non peraguntur sine precibus: quia preces istie diis live, inquiunt,
284쪽
non ebneomisanter ad consecrationem adbibentur . Negant vero preeibus istis vim inesse formalitιν eonsecrandi. Hac sola sere distinctione exponunt omnia quae opoponi documenta solent.
vII. Quaest. III. An baee sola dominisa verba, Hoc est torpus meum, sintriasia eoasterationi panis euebaristici ' Resp. Sententia adfirmans eerta est, ut ha betur in Coneilio Florentino, seu in decreto pro instructione Armenorum, ubi de finitur : Forma huius saerame ti sunt verba Salvatoris, quibus hoc saeramentum eon fitur. Sacerdos enim, in persona cisisti loquens, boe consit sacramentum . Similia tradit Concilium Tridentinum ses. XIII. east. III. ubi declarat existere eorpus
ΟIdem christi sub specie paηir , O' Duuinem sub specie vini ex vi verborum .
Verba autem quae Christus protulit, haec sunt: Hoe es corpus meam. Porro si eonsectatio verbis dominicis peragitur, ut ostensum supra est; eonsequitur neees.sario, sola verba laudata esse essentialia eoniserationi panis. Christus ipse, eonse-erato pane, & calice, Apostolis dixit: Hoe facite in meam eommemorationem. Praeiseepit ergo illis ut eo modo consecrarent quo Ipse eonseeravit. Sed Christus, ut ostensum est , consecravit his verbis : Hae est eorpus meum . Ergo iisdem verbis Apostoli, & Sacerdotes Eucharistiam perficiunt. VIII. Heinc perspicue eonsequitur , verba avi pridie qaam pateretur die. nota esse necessaria ad essentiam eonsecrationis , ut Scotus existimavit r quia praelata verba non sunt dominica , seu Christus illa non protulit ; sed sunt Evangelistatum. Ergo Saeerdotes eadem verba non proserunt 3 ut gerunt Christi personam; tum a Christo presata non fuerint.. IX. opponit Scotus. Verba ista, me est eomur meum, sola aeeepta . Ac seiuncta a verbis Qui pridie quam pateretur , non significant eorpus Christi, sed eo pus Sacerdotis. Sed in eonsecratione, Christi, non Sacerdotis empus designandum est. Ergo ad essentiam eonsecrationis necissaria sunt praelata verba , Qui pridie dic. Resp. Nullius momenti est obiectio isthaee . Corpus Christi designatur pem spicue ex institutione Christi, ex intentione Sacerdotis emiserantis , & ex modo quo Sacerdos hoc sacramentum eonfieit, quasi Christi personam gerens. Sacerdos in actione Misse, eum oratι eum eonfitetur , eum laudes celebrat, in persona Propria haee praestat. Verum dum eoniserat, Christi personam agit, ae si ipse Christus loqueretur. Particula enim nexum orationis prodit , non subiectae materiei transmutationem significat. X. inaest. IV. Sola ne hisee verba, Hie est ealix sanguinis mei, vel, hie est angui meus, sunt de seηtia eonsecrationis ealicis I an vero etiam alia quae seqvuπεα , Novi & aeterni testametui, mysterium fidei, qui pro vobis , & Pro multis effundetur in remissionem peceatorum, ad essentiam conserationis pertiseri' Resp. super hac ibrma disputant vel ipsi Thomistae in utramque partem. Adfirmantem 'R i j senis
285쪽
sententiam , omnia nempe recensita verba ad essentiam eonsecrationis pertiuere. defendunt SaIm amicenses tract. Iv. cap. V. punct. a. Gonetius, Labat, Aravius, Petrus Solo, & plures alii, quos citant iidem Salmanticenses. XI. Probabilior mihi sententia est, sola haec verba, Hic es sanguis meas , vel quod eodom recidit, me es calix fanguinis mei, constituere formam essentialem coniserationis calicis. Hanc defendunt celebriores Thom istae, potissimum recentiores, his rationum momentis. Verba consecrationis pacis sunt haec : me es rasus meum . Ergo verba consecrationis calicis sunt haec alia r me est sanguis meus. Idem esse utriusque formae iudicium debet. Quandoquidem, inquit S. Thomas III. Part. quaest.
lxxv III, art. I. natura huius sacramenti importat eam solam eonsecrationem mare.
Hae quae in tra obstantiatione consistit. Sed quemadmodum per haec verba , Hre es corpus meum, transubstantiatio panis in corpus Christi exprimitur; ita per hare alia. me est sanguis meus, exprimitur conversio vini in sanguinem Christi. XII. Accedit quod in Graecorum liturgiis, ab Ecclesia Latina probatis . omnia praefata verba, ut aeterni, & alia , Usterium fiet, non reperiuntur . Si omniα haec verba ad essentiam consecrationis calicis pertinerent, nulla esset consecratio Ecclesiae Graecae r quod nemo dixerit. XIII. Implexa quibusdam videtur S. Thomae mens . Nam III. Part. quaest.
lxxv III. lari. 3. asserere videtur , Omnia recensita verba ad formam consecrationis
calicis pertinere. Uerum ex ipso articuli titulo, qui est eiusmodi, Utrum baee meonveniens forma eomerationis vini, colligitur ibi non agere de essentitat, sed daeonvenienti serma consecrationis calicis. Art. I. autem iam constituerat, formam
consecrationis essentialem solis prisvis dominicis verbis constare. Ibi enim quaerit, utrum haec si forma sacramenti : His est calix sanguinis mei: adfirmatque his verbis : quia forma huius facramenti importat Diam consecrationem materi , quae introsubstantiatione eon it, pura eum dieitur : me est corpus meum ; veI bis est ealiae sanguinis mei. Clare ergo primum S. Doctor definit, sola verba dominica pertinete ad consecrationem essentialem tum panis, tum vini. Laudato vero art. 3. explicat convenienter omnia praelata verba, svi aeterni testamenti &e, pertinere ad formae integritatem: quia his verbis exprimitur passio Christi, & eiusdem sanguinis effusio. Calicem sanguinis sui potandum inaudita clementia,& liberalitate r igit nobis omnibus Sa Ivator noster: post explicat sanguinem esse novi testamenti, idest aeternae hereditatis. Novum quippe testamentum, sublatis figuris, aeternam prodit silicitatem . Nova sunt haec, & cuiusque humanae mentis aciem praetergrediuntur et, idcirco, ut sursum mentem erigamus nostram , subdit Uflexium fidei: quia tam insolitum miraculum,. non humana ratione, sed fide sola consequi valemusia Pro vobis,' pro munis effundetur in remissionem peccatorum . Effectum his verbis explicat sanguinis sui pro nobis, & multis effindendi, nempe in remissio m peccatorum , animam
286쪽
humque nostrarum sanctificationem . Haec , & alia plura quae dici possent, perhibent, praelata verba ad integritatem dc convenientiam , secus ad essentiam
XIV. Quaest. V. Hi orire ne, an sertive, is ri' cretive praefata eοηβeνaikηis merba pronuntiantur e Resp. Iam Lib. I. de sacramentis in genere ostensum est
adversus novatores, verba sacramentalia non concionis locum tenere, ut illi eon tendunt; sed consecratoria esse. Quoniam haec arcana verba, divina virtute prae
dita, subiectam materiam panis, & Vini in corpus & sanguinem Christi conver tunt. Sacerdos eadem proferens, non propriam, sed Christi personam gerit. Fala sum hoc autem esset , si historice , non sertive illa pronuntiaret. Aecedit, Ea cerdotem verba dirigere in panem , & Vinum , quae in manibus habet, ut illa transi nutet in eorpus Christi. Ergo historicum non agit narrando ea quae Christus Dominus in suprema ecena distribuit adstantibus ἱ sed praelata verba assertime, defigη ificative pronuntiat. XV. Quaest. VI. Utrum Christus adhibuerit particulam enim in consecratione panis PResp. Layman . Granados. & alii , quos citat, & sequitur Leander tract. vi I. disp. I x. quaest. Iv. contendunt, hac particula enim usum suisse Christum in conse eratione panis . Sed haec opinio salsa est , nullo nixa sundamento . Communis
enim sententia eontraria est, quam 'defendit S. Thomas III. Para. quaest. lxxvira. art. a. ad 3. ubi inquit : Haec coniunctio enim ' apponitur in hae forma, Deundum consuetudinem Romana Eee De a B. Teιro Apostolo derivata. XVI. Quaeli. VII. Peccaret ne mortaliter qui hane particulam enim omitteret e
Resp. Omissionem illius particulae enim solam venialem culpam continere , d cent Diana, Bonacina, Castropalaus, Dicastillo, Suarea, Henriquea, & alii, quos citat di approbat Leander quaest. v. aitque probabilius esse , non peccaturum nisi venialiter eum qui praelatam particulam omitteret ; licet iuxta ipsum adhibita a Chris o Domino fuerit particula ista. Celebriores Theologi adfirmant, peccaturum mortaliter qui voluntarie hanc particulam omitteret: & quidem iure : nam licet sal ticula illa in se & absolute quid leve sit, in forma tamen saeramentali quid
grave & magni momenti est . inramobrem omissio letalis esset. XV I. Quaest. VIII. Qui omitteret particulam enim ex contemptu, peccaret ne mortalitere Resp. P. Leander trassi vir. diis. Ic quaest. vi. respondet his verbis. ,, Ego 1, Vero sub distinctione respondeo . Si particula enim omittatur ex contemptu for-3, mra . mortale erit ilina omittere e quia contemptus sermaliter est , directe is se opponere praecepta superioris , quod est mortale. Si vero omittatur ex conis temptu materiali, nempe quia praeceptum est de re levi. tune non erit morta- is te illud omittere. XVIII. Etiamne contemptus materialis invectus est Eceur materialis vocitatur
287쪽
eontemptus iste Quia Praecipitur, levis est Itane vero At nonne ve nialiter certo peccat qui rem leVem sub praecepto impositam omittit 3 Et qui ita Iam ex contemptu negligit , Peccabit dumta at venialiter Haec doctrina filia .& laxa est. Neque enim contemptus ratio a leVitate rei , sed ab aniso subie ctioni superioris averso repetitur . Communis autem Theologorum sententia est , eontemptum sive sormalem , sive interpretativum , alicuius, non dico praece pii rei levis , sed monasticae constitutionis , esse peccatum mortale. id qnod quamvis particula illa enim in se levis sit, gravis tamen est ut est sermae sacra.
fida sit eo deratio, si quis dicat. I. Hoc est corpus cbristi. 2. Hie es comas meum.
3. Eeee eorpus meum. q. mee esi caro mea. s. Hic cibus es meum erepus. 6. Ηοe fit, fiat ut fit corpus meum. 7. n. Uccr. buno panem in corpar meum. S. Eo conficio eorpus meum ex pane. 9. Accipite, comedite hoc eo us meum. ro. Hates substantia mea . a I. Hic est cibus meus . I 2. Illud est corpus meum . I 3. Meum. οὶ hoc corpus . I4. Hoc corpuι est meum . I s. Hoc est corpus meun . a 6. Hic est ealix zanguinis mei e
XX. Has omnes quaestiones sigillatim & distinete versant Casu istae plurimi.
Eas omnes, & alias etiam collegit Leander Ac. cit. a quos. Ura. usque ad quae'. at x. & distincte eas dispicit . Et sere omnes probabiliter validas esse adfirmat :laudatque in sui favorem Casuitas plures. Ne Lectores decipiantur, ad singulx respondebo ea brevitate quae quaesi s istis congruit, ne fastidium Iectori ingeram singula dispiciendo. XXI. Ad I. negative. Ad a. negative, si bis pro adverbio sumatur I secus, si
ex errore gramatices id contingeret. Ad 3. negative e erratque Leander eum aliis suis, quos citat, adfirmando validam esse consecrationem. Ad 4. negative e falliturque Leander cum aliis, dum aiunt probabilius valere. Ad s. adfirmative. Ad 6. negative. Ad p. negative. Ad 8. negative. Ad s. adfirmant Lessus, & Bernalcitati a Leandro . Ad Io. negative . Ad II. negative . Ad I 2. negative. Ad 13. negative. Ad I. negative. Ad I s. adfrmative. Ad i 6. adfirmative. Quoniam ,
licet Euerae sub . initium vocis soleant mutare omnino significatum; ut si prima littera huius vocis mater mutetur in P. & dicas pater; littera tamen Z. pro usurpari solet, & plures reipta & in scripto , & in se mone eadem utuntur . Illud advertas in his, similibusque quaestiuneulis dirimendis velim, quod dum sensus non variatur verborum Christi , valet consecratio . At quia certa regula istius Variationis sensus designari nequit ; idcirco non potest certo affirmari , quando
in verborum aut transcriptione , aut substitutione, varietur nec ne sensus quem praeserunt dominica verba. In hac autem materia tutior pars est eligenda.
288쪽
XXII. Plures alias quael iunculas excit ni Moralistae , quas praetereo . ut vianas, & inutiles. Tremit enim manus tam augustissimum sacramentum, & mysnditum tam ineffabile ineptis quaestionibus implieare . Illue potius tendere oratio nostra deberet, ut verba omnia & sacramenti dignitatem , maiestatemque exprimerent, arcana mirabilia reserarent , immensam Dei misericordiam , liberalitatem repraesentarent, & lectorum pietatem , devotionem , servoremque accenderent . Distamus ergo, non sutiliter disputare, sed obsequio profundo tantum sacramen. tum venerari, illudque religione summa celebrare. Verba omnia quae Christus pronuntianda definivit, attente, devote, & perspicue proserantur. Si ex linguae imperfectione minus quandoque expedite omnes litterae non enuntientur, torque re eonscientiam suam non debet Sacerdos . Accedat bene paratus, vigil, sibi praesens, Deique amore succensus. Neque praeceps, neque nimis scrupulosus , atque meticulosus sit in Verborum enuntiatione . Extrema negligentiae , & morositatis devitet. Si qui opus Dei quodcumque negligenter peragit , maledictione percutitur; quo supplicio plectendi erimus, si omnium saeramentorum praestantissimum ignave, pigre, atque minus exacte celebraverimus t Haec nune pauca delibasse , post tot quaestionum disceptationem, sufficiat.
De mera , ω reali Cbrisi praesentia in Euebarisia
R AE consultus forem, si ex instituto amplissimam hane spartam exorisAVα nare vellem ; eum innumeri, iique eruditissimi Catholicorum Theologi
eamdem illustraverint tanta eruditionis copia , tanta argumentorum , rerumque
ubertate, ut ligna in silvam importaret qui adiicere quidquam vellet. Quoniam Vero christianus Theologus non agenda tantum, sed eredenda etiam habere com-Perta debet; in id incumbam, ut quae diffuso amploque stilo permulti Theologii scripsere , contracta ego oratione proponam. i II. Principio haereti eorum errores, a quibus christiano Lectori cavendum est .s Paucis indicabo. Missis Capharnaitis, Mantehaeis, Maretonitis, Phantasiastis, Mesei sali nis, Enthusiastis, qui Christi earnem negabant , primus quem male sensisseti de Eucharistia serunt, fuit Ioannes Sc tus Herigena , qui saeeulo In vitam 3ge ι bat. Saeculo πι. Berengarius , Ecclesiae Andegavensis Archidiaconus , errores Rd , Versus Eucharistiam ab Herigena Seoto evulgato; adoptavit , amplificavitque
289쪽
p. sarii doctrina prosi ripta suit in Concilio Romano ann. Io o. cui praesedie Leo IX. Retractationem sui, erroris' Obtulit Ber garius Gregorio VII. sed in ab iuratos errores relapsus , iterum eos detestatus est in Synodo Romana ann. 1o19, Naeolao II. regnante. At reversus in Galliam eursus in suos relapsus errores filii; di iterum eosdem detestatus est in- Synodo Romana ann. Io79. Et in hac ultima errorum suorum retractatione constanter perseveravit octo annorum intervallo enempe usque ad mortem, quam vere catholicus obivit anno Io88. Tres fidei fortamulas, a Berengario confirmatas , edidit Mabillonius Tom. L Analector. Petrobuiasiani a Petro de Bruis dicti, Henriciani ab Henrico appellati, speculΞΣII. ineunte, saeramentum Eucharistiae de medio penitus auferre tentarunt . His adhaesere Albigenses , qui praecinuerunt novatoribus nostris . Horum primus Carlostadius Archidiaconus V vitem bergensis contra realem Christi praesentiam in Eucharistia librum edidit anno circiter i 124. Hoc eodem anno Huldricus Zuinglius in Helvetia Pastor docuit , Eucharistiam meram esse figuram corporis Christi . Socinian, non modo cum Zuinglio docent, Eucharistiam nudum esse corporis Christi stagnum; verum etiam sacramenti rationem ei denegant, contendentes, ritum hunc esse meram gratiae iam donatae commemorationem . Bucerus, Romanae Ecclesiae
delerior, Zuinglii doctrinam amplexus est; sed ea ni multis lini mentis temperare studuit, ut invidiam declinaret Lutheri , qui quamquam , ut ipse testatur in epistola ad Argentinenses , diu lab averit , ut hanc realem praesentiam conveIle rei ; sateri tamen coactus fuit tantam esse verborum Christi perspicuitatem ,. ut inficiari minime potuerit vere & realiter Christum esse in Eucharistia prae
III. CaIvinus Arianis, & veteratoribus omnibus fraudulentiorem', dc versipeI-liorem in huiusce mystetit expositione se prodit . Modo a Tuinglii doctrina recedere videtur, & Bucero , quem ut magistrum colit , adhaerere . modo utrosque relallit, re ad Lutheranos declinat : modo catholicae Ecclesiae, versuto artificio , phrasibus utitur , di rea leni praesentiam propugnare se iactat : & tandem suas blasphemias adversus catholicum dogma , larva posita , eructat . Lib. IV Insiturica xv II. fusam habet de Eucharistia orationem. Operae pretium existimo aliqua eiusdem testimonia transcribere. F. I. haec promit. Primo signa sunt panis, Uinum, quar mTisbio alimemum, quod perripimus ex earne, O, sanguine Christi, nobis repraesentant . .. . Oaoniam Tero Usterium boe areanae Chrsi' cum piis unionis natura inco rebe, sibile es , figuram eius imaginem in signis visibilibus ex bibet ad modulum nostrum optissimiae ; immo , velut datis arrhis , ac tesseris , tam certum nobis facit quam si oculis cernoretur : quia in crassi sinas quasque mentes baee tam famularis fimihilido texetrat , non secus animas Christo pasti quam panis , Tinum corporalem vitain fusextant . Iam ergo babemus, in quςm Mς
290쪽
nectet nvstica haec benedictio : ne ς quo n=bis confirmet eorpus Domini sie pro nobis semeI es immolatum , ut nuης eo vescum*r , ac vescendo uniet illius saerimcii es uiam in nobis sentiamus . Deinde , ut sucum faciat , explicatis symbolis , testatur vere Christum sub iis symbolis contineri . Sic enim pergit 1. 3. Horum omnium adeo olidam habemus testificatio'em in boe facramento , Et certo statuendum sit, VERE nobis exhiberi, non secus ae si Cbrisus ipse praesens aspectui nο-
νο obiiιeretur , ac manibus obtrectaretur . Hoc enim verbum nee mentirὶ , nee iLIudere nobis potest. Accipite, edite, Jibite : hoc est eorpus meum , qu ad pro vobis traditur . Hic est sanguis , qui in remissionem peccatorum effunditur . Quod aceipere iubet, significat nostrum esse . . . quod edere iubet, significat unam nobi
eum substantiam fieri . Opponit sibi errorem Zuinglii , Carlostadii, aliorumque
gregalium, qui Cluisti carnem edi, dc sanguinem potari per fidem dumtaxat eL sutiunt, eosque sic redarguit . Quid Numquid panis solo aspectu editur Numquid vinum solo visu bibitur Aut ergo mentiri Chrutum dicentem , comedite , bibite, blasphement oportet : aut non sola fidei cognitione . sed vere & realiter Christi corpus manducari concedant necessum est. Haec quippe subdit g. s. Sunt enim qui manducare Christi carnem , O, sanguinem eius bibere , uno verbo demniunt , nihil esse ahud quam in Christum tuum credere . Sed mihi expressius quiddam , ae subhmius videtur voluisse Christus in praeela a illa concione , tibi earnis
suae manducationem nobis commendat : nempe fui partieipatione nos vivi
cari et quam mandueandi etiam , tr bibendi verbis ideo designavit , ne quam aseipso vitam percipimus , simplici cognitione percipi quispiam putaret . QVema ο- dum enim non aspectus , sed esus corpori alimentum suscit ; ita VERE ae pen
rus partic0em Christι animam feri convenit . . . In hunc modum voluit Dominus panem vita se nuncupando , non tantum docere , in mortis resurrectionisque sude fde repositam esse nobis Divitem ; fed VERA etiam fui communieatione fieri ut viata suo in nos transeat , ac nostra fiat ; non Deus ac panis , dum in alimentum fumitur , Uigorem corpori administrat . Rursus s. ita hanc suam doctrinam clarius confirmat . .Summa fit, non anter animas nostras ea ne is sanguine Cbristi p'si quam panis is vinum corporalem vitam tuentuν ἐγ fustisent . Neque aliter qπadraret analogia rim , nis alimentum suum animae in Christo reperirent ; quod fieri non potes, nis nobiseum Cbrsus VEIRE in unum eoansat , nosque reficiat eam ηi suae esu , or sanguinas potu . Etsi autem incredibile videtur in tanta locorum distantia penetrare ad nos Christi earnem . ut nobis fit in cibum I meminerimus νωώπ m supra sensus omnes nostros emineat arcana Spiritus S. virtus , is q*σ-surium lis eius immensitatem modo nostro velle metiri . Quod ergo mens nostra