장음표시 사용
131쪽
CAP.VII. 60 LIBER I. DE ORIGI E
dinalis Barberinus ex vine Curtij Saccociae trutum,atrio Palatii Quirinalis BarberinorumIn uexit, ubi adhuc in tres partes contractus jacet superstes; cuius doctrinam vide explicatam in Oedipo AEgy ptiaco. Haud absimilem sortem eum Obeliscum sub ijsse puto, quem M. Fabius Caluus in descriptione Romae veteris in Circo Florq cuius rudera hodie adhuc ipectantur in valle, inter collum hortorum Salustij, & monter Viminalem interjecta in prostrarum tradit, quem ego eum esse puro, qui hodie in hortis Mediceis erectus spectatur. Verum haec de Romanis obeliscis, quorum aliqua notitia haberi potuit, dicta sumciant. In AEgypto plurimos adhuc superesse,rum relatione testium oculato.
, hysii si ' rum, tum ex Arabum monumentis constat. Plerique ex AEgypto reduces p asserunt, in vicinis Cairi ruderibus complura obeliscorum fragmenta adhuc pallim reperiri ; imo P. Iosephus Marcellata e Soc. nostra, qui dum i AEthiopiam iter susciperet, maximaq; AEgypti partem lustraret, ait in Asina
Vrbe, quam supra Thebas antiquas csse ostendi, complures adhuc spectari partim prectos, partim prostratos, quos S Pigaiettali quodam sito itinera-xio notauit. Hoc idem vari j diuersbrum ordinum Religiosi , qui ibide in propagandς Religionis negotio degunt,ad me scribuntiprs sertim in Cairo, di Alexandriae vicinis locis, de quibus in Oedipo copiosior dabitur dicendi materia, Inter alios vero praenobilis, S clarissimus D. Mathias Balbishi ingenii vivacit tς,& antiquitatum notitia insignis in lacu quodam iuxtat ataream certi obelisci vij, & Alexandriae vestigia notauit, quorum delianeationem ab ipso mei citato Domino factam in Oedipo proseremus i Con. firmat haec omnia P. Marcu de Luca ex Ord, S. Fran. de Obsertiantia,quidum hας scribo ex Aegypto in qua i I. annos vixerat, redux asserit, praeter duos Alexandriae superstites,Cairi quoque eorundem varia fragmenta reperiri,omnium autemMaximum Maiares in quodam lacu erectum hierogly- phicis spectabilem videri , ad quem tamen non nisi certis anni temporibus,desiccatis videlicet ex inundatione Nili aquis in dicta lacuna receptis,
aditus sit; praeterea Thebis plurium obeliscorum s agmenta spectari asserit, Plura quoque rptulit de monaster ij Rut m Deir elachmur vocant Ar bes,insςriptionibus hieroglyphicis; uti de Palatio fastinationibus,& inca-tationibus celebri ad ripam Nili sito, eiusque hierogly phicis, sed de de con- chae amoris Cairi supersilui serma in ovali figura adaptata, plena hieroglyphicis, quae omnia suo tempore si Deus vitam largitus fuerit, producentur. Geographu ubi nus, in suo geographico opere, duos adhuc s=ς-ctata: molis Alexandrix superesse refert: his verbis,
132쪽
ET ERECTIONE OBELISCORVM. 6i CARVII
Et in Alix driasi--acus Piaram , μι autem h4 Mus wides secum idum longitud nem forum quadrati, o Mundo romm frictior inferioribus partibus eorum ; longitudo mni cui ive ex illis duabus V qmnque perticarum; ba. sis in omni latere, seu facie de em palmorum ect, di circum Arentia uniuscui quequadraginta palmorum i refert liber mirabibum, quod sint excisi ex monte Tarim , in occidentali Regis. eae mi, siver eas stripium, quod Damar filius Sana δή fcauit ham Civitatem Pt paulo post situm earuna describit hist verbis
Et inus ex his duobus Obelistis est in angulo ciuisatis ex p.:rte orieri.
tali,et secundus in alia Ciuitatis parte. Quae consena sunt resarionibus eorriqui illas partes curiose perlustrarunt. Quod vero mensura Arabum non usquequaque respondeat, inde factum est, quod maiorem tantum partem, quae extra terram eminebat, mensi sue in reliqua intra terram bdita: itiretulit, queni supra cita trimus, Mathias Balbi hi. Sed & horum locorum omnium Chorographiam vide in Oedipo nostro AEgyptiaco. Certe obeliscos innumeros terra haustos in agunto adhuc latere, nullus dubitauerit, qui AEgyptiorum an Sole colis do ardorem penitius fuerit contemplatus. Constantinopoli audio duos adhuc Obeliscos luperesse,a Theodosio in eius Vrbis ornamentu ex AEgypto translatos,nain in Circo maximo Byzantino, quem Fl. Constantinus olim magnifice ad
Romanorum Circorum formam construxerat, cuius reliquiae antequam
Vrbs a Turcis caperetur, adhuc supererant, duo obelisci adhuc cernuntur, de quibus Petrus Gy lius Gallus in Topographia sua Byzantina his ver- Deserihilobis: Ih metito Circo, quem Vraeci Bitpodromum repetunt, obelis ex Thebaico I ii, lapide factus extat, cum cum non meminerit antiqua Regionum descriptio ; m minerit Obebsci Thebaici quadrari,quem ponit in V Regione,arbitrarer hunc terrem tu euersum, tran latum ivisse in Hinodromum . Theodosiis post editam descriptionem Resionum , nisi haec Theodosianorum multorum meminisset operum, nisi praeteriret nonnulla in commemoratione Regionum, quarum poctea meminit in generali deseriptione Vrbis. Habere igitur plures obeli cos Constantinopolis potuit, ex quibus nune seupere si ille Thebaicus, quem in V. Regione ponit antiquaRe ionum descriptio,
duos adhuc extantes evidi, cum primum eni spem Fiexrntium, unum in Circo Maximo, alterum intra Claustrum Regium, in latere primi collis mergente ad Septentrione , quadratum ex lapide Thebaico actum, eredium iuxta domum mictuariaruasscinarum Regiarum, sed paulo post euersum. Et extra flaustrum elatum, et idi iacentem longum triginta quinque pedes, cuiui singula latera, si bene memini, sinos pedes lata perimetrum illius essciebant et . pedum. Alter mero in medio Hippodromo pro meta in hunc diem constar supra 4. tefierm aeneas, latas quoquo esus si hui-ped m, altas tantundem,sustentatos basis stylobatis . paulo poli, quibus in quadrum dijositis totus obeli pus sustinetur, cuius quidem quadrati singula latera lata sent circiter ε. pedes, ob ino ad iuremum sculpta notis Aeraptiacis. Atque hunc
Obeliscum a Theodosio Imperatore erectum , epigramma seque n.
133쪽
In latere stylobatae Occidentali obelisci, missum clare demoti strati
Huius interpretationem, seu sensiim videas in Orientali latere obelisci,pto ut sequitur: Iii latere Orientali inscriptum tequens epigramma Latinis literis, sed paululum exesis, sed ut legere potui, siesese habet :
DIFFICILIS. Q UNDAM. DOMININ. PARERE. SERENIS.'. IUSSUS. ET. EXTINCTtS. PALMAM. PORTARE. TΥRANNIS..- . . . OMNIA. THEODOSIO. CEDUNT. SUBOLIM E. PERENNI. TER DENIS. SIC. VICTUS . DUUBVSQ E. DIEBUS. 'SUB. IVDICE. PROCLO. SUBLIMES. ELATUS. A D. AVRAS. Verumtamen cum visus ex Porphyrite elaboratus hieroglyphicis careat, uti a veterum AEgyptiorum ingenio absona, ita inter Vltimorum AEgypti Regum opera merito recensendus. Examinatis itaque reliquijs Obelisc
rum, nihil resut, nisi ut a quibus ij erecti sint,de a quibus Romam adduisti,
Obesi e rum Erectoribus in particulari, quinam obelisi a me ulli AEg=pti Redibus simi erecti. .
ANtequam primam Obeliscorum erectionem determinemus, nonnulla prius hoc loco supponenda duximus ; ut sic discursus redderetur solidior, & firmioribus argumentis instituti nostri ratio fulciretur. 16hisi lii suppono itaque Prim o, filios Chami, Chus, Misraim, Phuth, Cainan,pximuxum uti de filios Semi, tam longaevae vita fuisse, ut nonnullos ad ipsa Iacobi,&
diluulum Pa. Iolephi tempora perduraue, in praecedentibus dixerimus; imo ipsum Se-mum Iratrem nam i quingentis annis poli diluuium vixisse, ipsae iacraeliterae aperte testantur lib. II. Gen. Nam ut supra quoque ex Arabum , doctrina ostensum est, cum tam foecundam progeniem AEgyptus non caperet, unumquemque ex filiis sibi Prouinciam , totam proinde in varia dominia distributam, elegis ie; Cumque omnes dominandi ambitione tenerentur, singulos Regis sibi titulum vendicasse, nominaque, nescio quid diuinitatis redolentia adscivisse, unde deinde famosium illud in Aegy- Deoivm pto Deorum Regnum, quod in citata Oedipi parte fuse describimus, na-gnum quod. tum ali , hi eΓim Omnes traditiones patris Cham 1 sectui, cum in artibus &itai. scientiis prorsus similes essent, non exigus cosusonis Historicis prςbuerunt occasionem. Hinc Ostin, Solem, Vulcanum, Mercurium, Mithrania,Nenam, Vexorem, Apim, Saturnum, quos alii diuersis successive temporibus, ego eodem seretempore usque ad Abraham tortuna,nonnullos etiam ad
134쪽
ad ipsa Iosephi tempora diuersis Aegypti partibus , finitimisque Regioni i
bus imperasse,clare ex Orientalium traditione Scriptorum demon stro. Mi iraim Vero,s a quo & fuit ) cum Authoritate, potentia,&ingenio sum mus esset, primum Aegypto insormam Regni reducta,se Regem constituisse, multaque praestitisse, ob quorum admirationem passim a posteris diuinitatis honores sit consecutus ; nunc Sol , modo Osiris, jam Mithras aut Mitres, nunc Saturnus, Apis, alijsque nominibus, diuersis nationibus usitatis,insignitus ue primus Aegypti Pharao. Qus nomina dum ambitiosius sibi arrogantes posteri Reges usurpant ; histor, cos fere omnes in summam confusionem deduxit maxima illa nominum , aequi uocatio, quam in Oedipo nostro, quantum ingenij vires doderunt,
euoluere conati sumus. CAP VIII
Misraim. Primus Actis gypti Pharao Misraimo
S. I. De Obelbois a emissa γ Myramauthisi ereritis, frimis AEgypti Regibus.
MIsraim itaque quem alij , ut supra patuit, corrupte Mitrem, alij Mi-
threm, quidam Mespheem, aut Mesphrem vocant, nonnulli etiam cum Osiri, Api, Sole, Sothi, Coelo, Saturno, & Mena cofundunt in primum nos Aegypti Regem & Pharaonem constituimus. Qui , quomodo Ducet Mercurio, animum adiecerit ad Obeliscos erigendos , quomodo etiam morte eius negotium impeditum,ifilio eius Horse s quem corrupte Mephra-muthisin, no3 verius Mesramuthisin, quasi diceres, ex Mesra, sive Osiri, escmatre Isi genitum, ex Aegyptiaco idioniato, restituimus)jnstitutore eodem Mercurio executioni mandatum sit, susein praecodentibus Cap. 4. ostendimus. Quinam vero illi obelisci fuerint, isi certe determinari non possiti coniectura tamen haud exigua ducimur, ex maioribus haudquaquam iuis se, cum uti fieri assistet, prima rerum principia Venus a paruis origine suam, quam a magnis sortiantur: succedentibus vero temporibus crescente Regum superbia, Δ magnificentia, semper maiores, & maiores nor
tam hieroglyphicae disciplinae ostentandae gratia, quam ex insolentium molium magnitudine, gloriae apud posteros sibi comparandς ambitione erectos suisse. Verisimile itaq; videtur, primos Obeliscos fuisse ex ijs, q'o,
nos inferioris classis ponimus, cujusmodssunt Mali ut eus, Mediceus, Mon ti-caelius, alijque Romae superstites hisce similes, Hos enim omnes eodem tempore factos, cum Characterum, tum doctrinae sub iis latentis identit i, Characterumque similitudo luculenter demonstrat, videnturque fuisse veluti primae, nouaeque doctrinae multiplicata quaedam exemplaria. Cui enim lapidis substantia durissima esset, dc primis illis temporibus, queis artes necdum ad tantam perfectionem peruenerant, ad laborandum dissicii lis
135쪽
lis videretur, hinc a paruis obeliscis eos incepisse verisianile est, donec arsiculptoria frequenti exercitio prouectio tandem Rege. magnificos ad mari jores semper,& majores lapides excindendos, instimularetur. Misraim ita- 2 ob i que, siue quod idem est, Mitres aut Mesres primum fuisse huius negoti, auqR' RMς ς' thorem, Plinius tradit: circa Benen vero Thebaidu Syenites, quem antepvropaecilon et ocabat, trabes ex eo secere Reges quodam certamine, obeliscos mocan--p. 3. res Solis Numim sacratos. Radiorum em argume tum in emie es, ita ligni i-eatur nomine Agntio. Primus omnium id instituit Menires , sita enim exem' plar Vaticanum habet)-in Solis urbe regnabat, somnio iussis, hoc ipsum priptum est in eo. Huic consonan si quae apud Arabum Historicos reperto,deprima obeliscorum institutione; dicunt enim, ut excitatis supra patuit, Mesram primum fuisse, qui obeliscos erexerit,quos filius eius Mesramuthisis, quem Nacraus vocant, miris operibus promouerit. Sic enim loquitur Salamas Ben Kamdaathi, in libro, quem hortum mirabiliu mundi vocat:
MesraRex,nomen eius P ce raus ; habitabat is terra cum indigenis Regni hui isti; ad Agaba focum Mesra, ibi ciuitatem aedificauit, quam-nomine patris sui ioca- it Mesra, quam inhabitauit, marias artificiosas res in ea collocans; erexit quoque Columnas, in quibus incidit omnem Scientiam pulchram. Quaenam vero
haec Vrbs Solis fuerit, quaenam Vrbs Mesra,& quonam tempore hae ianda. tae suerint, fusius suis locis declarabitur. Sufficit nobis hoc loco ostendis LMisraim, & filium eius Mesramuthisin, instructore Mercurio fuisse primum Obeliscόrum erectorem ; dc Obeliscos, quos erexerunt, suisse ex munoribus, qui hodie Romae spectantur, & magnitudine, &literatura characterum aequales; cujusmodi sunt, quem Mahutaeum, Mediceum, Monti- caelium, indigitauimus. Horum exemplum secuti deinde non tantum Reges,sed de Sacerdotes sie. 3. ., passim animum ad similes obeliscos simili characterum n ysticorum se si ζ adornatos ad ijciebant: utpote quae non tantum ad arcanarum rerunia 2b: im , notitiam, sed & amuletorum loco seruirent, ad patriam a malorum incumetexetuati sibus muniendam,Vt suo loco susius ostenditur ; quinam verdhi Reges fue. rint, nesciremus temporum inuidit antiquitas; donec tandem post exitum filiorum Istael ex aEgypto , cum totum Regnum tam calamitose casu interitus AEgyptiorum in mari rubro concussum, de quasi destructu esset,Reges posteri de Regno in pristinum splendorem, & magnificentiam restituendo solliciti; omnibus modis laborarunt, ut auitam Religionem, sacrificia, & literas a Mesra, B: Mercurio traditas restituerent: opem ad hoc ipsis Sacerdotibus, qui traditam arcanam scribendi rationem illucusquo conseruarant, impigre serentibus.
136쪽
Rimus itaqud Rex post mortem Moysis, qui Aegypto in pristin mo
magnificentiam reducta, Vniuersia summa cum potestate praefuit, fuit Mehuphia
Nenuptha, quem Eusebius Amenophis, :Iosephus . Menophiεν Asrican obbs seb umAmenophien, 'Arabes Omer appellant L nos verius iuxta idioma Aegy' ς ς ιψx pyi'pitu Menuphta vel Monupta, appellamus, quasi diceres Deum Memphis, fuit hic magni animi vir, & paternarum traditionum assertor acerrimus, qui post O. annorum regimen vita fumaus, Regni rc liquest gu- Α. νή ibernacula filio suo Sothis, a nomine Mercurij, quem AEgypti j j mihi vel Sothis appellabant, ita dicto. Est autem Sotho sidus caeleste , quod nos Caniculam appellamus, Mercurium autem in coelum assumptum huius ca-
nis nomine intitu latum , ob 1agacitatem,muentionumque Varietatem hu- giuificet.
niano generi necessariarum , alibi fusus ostendimus. Huius itaque nomine Sothis appellatus filius Menu phta, Patri animi magnitudine in nullo impar Regnum ad ijt ducentis circiter iuxta Eusebium annis post exitum Hebrsoru exisFg to, tempore videlicet Aoth S Othoniel Iudicum populi Israel; quem & corrupte Eusebius vocat Zethus, vel Zethos, quae . Vox parum differt a Sothis . Hic iraque scientia,authoritate, & potentia instructus,Sacerdotum ope,hieroglyphicam doctrinam a praedecesibre suo Sothis siue Mercurio Mesrae traditam,octo, una cum filio Ramesse, obeliscis, quos in On,siue Urbe Solis,erexit, incisam resuscitauit. Regem horum Obeliscorum erectorem Plinius appellat Sothis, vitio transcriptorum, 'qui facile t in c mutare potuerunt i de quo tamen cum dubitarem, manuscripta Exemplaria Plinii, quae in Vaticana Bibliotheca conseruantur, consulenda duxi, in quibus errorem manifestum detexi, ibidem enim loco Sochis, aperte nomen sothis reperi, quod postea Mercatum quoq; obseruaue memini, Atque hi sunt Obelisci, quorum duo Romam allati, reliqui duo inlexandriae in afigypro manserunt; Regni coadiutor fuit filius eius Ramesses, uti in historia obelisci huius demonstrauimus,quem Theophilus Sethossos,Iosephus,Sethosis vocat,nos ver iis Ramesses Cori 1CDC SOthlios, quod iuxta idioma AEgyptiacum nihil aliud,nisi filium Sothis significat. OD ' 'Hic una cum patre supradictos Obeliscos erexisse,teste Plinio l. 36.c 8. me- CDGmoratur; Verum de utriusque Regis molimine , audiamus verba Plinij
Usea, inquit, alij Regum in supraditia Vrbe, Sothis quatuor numero, quadra- COR jux*x genum odionum cubitorum longitudine messes autem , quo regnante Ilium ca- 'pi m est, quadra via cubitorum; scilicet, alios quatuor. Octo itaque hic habemus obelisicos a Sothi quatuor, & totidem a Rem esse Sothisos, hoc est, Sothis filio erectos ; quales autem hi suerint, nulla ratione determinari potest, nisi per materiam, dc thema, quod continent, &per mensuram,quam 1 adte-
137쪽
adserunt Authores singulis congruam. Conisecit itaque sothis una cuin, B amesse g. Obeliscos, quorum nonnulli aritud mem habebant 48. cubito rum, qui in palmos resoluti, ita ut via u. cubitu. duo palmos exaequet, pro venient pro singulis O bellicis Sothis ' O . palmorum altitudo, nonnulli vero cum quadraginta cubitortam altitudine obtinuisse a Plinio dicantur, hi resoluti in palmos, dabunt singulis 8o palmoru sere, si paucos demas, longitudinem. Quamuis vero Plinius . Sothi, & . Rametit artribuat;
men inuenimus omhes communi, &. promascua administratione, ab utro queereetos. Videamus itaque, num exl mensurae congraitate inuenir possimus erectores singulorum. Certe, ut sagaciter rem auspicarer, ona . nium Obeliscorum Romanorum exactam prius in palmis mensuram ac
obeliscv cepi: B inueni quidem, Pamphiliuni Obeliscum, cujus gratia totum hocus soli, e. Opus molimur, in 74. iere palmorum altitudinem excurrere, cui Barbmnus, ille,inquam, que Franciscus Cardinalis Barberinus excirco Aureliani in Verano agrorerutum a Curtio Saccoccia, in cuius vinea abdebatur, certa
pecuniae summa redemit, si non ς qua onhitudine saltem pr eliquis prinxima respondet, quam uis basis temporum edacitate consumpta, exactam mensuram Vt inuenirem, negauerit . ,Cum itaq; nullum alium huius mensurae inter Romanos obeliscos repererim, hos i 3 ter reliquos octo,duos esse, quos Sothis cum Ramesse olim erexerat, haud improbabili conjectura con victus affero. Sed mensura ab Authoribus relata, Vti incerta est, ita quoque non tantopere eidem, ut quisquam confidat, velim. Neque enim Auth res, nisi ex relatione aliorum, eam tradidere, quod verum esse monstrant mensurae obeliscorum Romanorum a Plinio relatς , quae mensurationi a me summa diligentia compertae, ut postea dicetur, minime respondent 3 plerisque, vel ad oculum, vel una cum fulcris, aut ornamentis apici impositis, Obeliscoru altitudinem metientibus. Sed neq; proportione decupiam in omnibus exactam reperi , proportione in alio & alio a vero nunc deficiente, Hunc id excedente. Sed ad propositu: Reliquos vero duos, aut in AEgypto remansisse, aut diuturnitate temporis terra obrutos, notitiam posterorum fugisse. Hos autem similes sere esse,&magnitudine,&doctrina, quam continent, tunc Videbitur, cum explicationem singillorum auspicabimur. E reliquis Rero Obeliscis, duos Romam adue stos, reliquos Alexan-ὶ driae remansisse, ita ostendo: Fuerunt nonnulli obelisci, teste Plinio, lon-1 gi quadraginta'cto cubitorum, qui, uti dictum est, in pedes resoluti, con-hciunt nonaginta sex palmos. Cum vero inter caeteros duo supersint hu- , jussere magnitudinis, eos eosdem esse, quos Sothis olim in Heliopoli erexerat, conijcimus, cum nulli alij huius magnitudinis Romae spectentur,nisi me proportio basis ad altitudinem seiellerit , quae non in omnibus tam ac- cim pom curata est ; nam prior Camp0-m artius sub terra adhuc latens loco tunda menti vicinorum κdificiorum seruit, ad cujus tamen aspectum peruenitur
per cellam subierraneam fabri cujusdam lignarij, quem una cum in scroptione
138쪽
ptione in Oedipodetineatum vide. Alter est Salustius, in hortis Ludovisijs
hodie adhuc superstes, una cum basibus paris sere cum Campo- martio magnitudinis,quantum ex proportione,omnibusObeliscis,communi,conijcere licuit ; integros enim mensurare non valuimus, utpote superiori pam te terra obruta. Reliqui duo verd Alexandriς adhuc superstites Geographia Arabica sequentibus verbis me docuit:
ost. γ ocka i , o sautem in Alexandria duo obolisti, lapides iidelicet quadrati, quorum parees altiores Hriziores fiunt in serioribuου,-tingitudo eorum quinque perticarum ; basis mero in omni latere, seu facie decem palmorum e i, circuitus quadraginta palmo-νum. Sic enim hanc mensuram Arabes determinant, Lisnarundo est constansa o. palmis, duo iitaque s. iii 2 o. faciunt praecise centum palmos, al- tirudo duorum Obeliscorunt, quae reperiuntur adhuc Alexandriae superstites, quae prae caeteris consonant proportioni basis ad altitudinem supra insinuatam, dum diximus, latus basis in omnibus obeliscis sere decuplam esse altitudinis quὁd & in hisce duobus obeliscis memoratis clare patet.Climenim latera singulorulis sint decem cubitorum, necessariis altitudo eorum erit centum palmorum , quam monstrahi quinque phiticae siue arundines, quarum singulaea o. palmorum. Cum itaque Plinius dicat,Sothis cum Ramesse ex octo quatuor obeliscorum singulos quadraginta octo cubitorum, hoc est nonaginta sex palmorum fuisse, erunt duo Romani a duobus Alexandrinis non paucis palmis breuiores. Quae discrepantia cum me diu perplexum redderet, notaui tandem, Egyptibs totius obelisci molem a basivsque ad apicem pyramidij, centum palmorum longam statuisse, nos vero in Salustio &: Campo-martio Obeliseis 96. palmos tantum a basi usque ad pyramidion computasse : quod pyramidion cum in dictis obeliscis quatuor palmorum sit, ij additi ad 9 6. praecise constituent ioo. palmorum altitudinem, atque adeo quatuor illi obelisci Sothisij omnes eandem, quasi, habebunt roo. palmorum altitudinem ν quibus cum nulli alij qqualiores re
periantur, hi probabili coiectura censendi sunt ij obelisci, quos, teste Plinio, Sothis in Urbe Solis erexit sed de hisce fusius in historia obelisci Pamphilij.
Alii volunt obeliscum Salussium 6o. tantum pata morum esse. quem nos 6 6.
De Obelisco Rameseo, omnium,qui in AEgwo factisunt,maximo.
Porro Ramesses filius Sothis, quem Eusebius Ramises, Iosephus Ram-phes, Herodotus Rampsinitus vocat, cum post obitu Sothis patris Regni gubernacula adijsset, & necdum in dictoruObeliscorumχrectione sibi I 1 satis-
139쪽
P. VIII. 68 LIBER I. DE ORIGINE
satisfactu putarat, dignas tanto Rege cogitatione alto fouens pectore, ani- mum adiecit aderigendum alium, qui Vi quRm ad illud tempus visi erant, Ramesses maximum, in cuius erectione 2 o. millia hominum laborasse feruntur, Mn. quoniam verebatur ne in erectione tanta mole summo pondere frangelii*μ i i retur ; proprium filium suum acumini alligari curauit, t Architecti reue- οο bom - rentia filij, eiusque coseruandi amore instimulati, cautius, circumspectius ποῦ. E que tanti momenti opus peragerent. Sed audiamus verba Plinhi. 36. c. 8.
Iris tabi , & ' . Ramesses, inquit, regno ite ilium captum est,quatuor obeliscos erexit erectiφης se dragenum cuιitorum: idem digressus inde, ubi Mnevidis Regia, posuit alium ungia hiiecit' tudine αndecenis pedibus, per latera cubitis quatuor, opus id fecio dicuntur mirimi millia hominum ; ipse Oxeum subrecturus eset, Serereturque, ne machinae ponderi non susscerent, quo maius periculis curae Artificum denuntiaret, silium suum adultiguistiit cacumini, mi salus eius, apud molientes prodesset lapidi. Hac admiratione operis sectum e i, Ut cum Oppidum id expugnaret Cambyses Rex, ventumque set incendio ad crepidines obelisci, extingui ignem iuberet molis reuerentia, qui 'bis nullam Obeliseus habuerat. Incepit autem hic Regni gubernacula quinto anno post mortem 2 Aod, qui fuit quartus post Mosen Israeli lici populi Dux, anno. r 3IO. ante Christi Saluatoris nostri ortum, Regno praefuit 66. annis iuxta Eusebium. o,-,όμῆ Atque hic est celeberrimus ille Obeliscus, quem Sixtus Quintus ex circulo Lateranensi. maximo, ubi a Constantino Imperatore Olim suit erectus, exutum ante Basilicam Lateranensem, ingenti ausu erexit anno II 8 8. '
RAmessem secutus est secundum nostram Chronologiam ri8. post annis famosissimus AEgypti Rex Sesostris,sive Sesostris quod nomen
potentia se- idem est in lingua gyptiaca ac CECOCIPIC,id est, germen Osiris: omnium i 'si M.' unquam praesuerunt AEgypto Regum potentissimus,cuiu. gloria tanta fuit, ut Darius Rex Persidis, cum Memphi statuam suam Sesestri anteponere conaretur, a Sacerdote prohibitus fuerit, Regiquet causam prohibitionis suscitanti responderi necdum se Sesostris glori arn aequasse ; vir excelsi ani mi, & totum sibi mundum subiugandi desiderio accensus, cujus gesta admiranda vide apud Diodorum, Confundunt ouidam hunc Regem cum Sesach , perperam : cum Sesostris Sesachum,sue Susiachim, multis ante seculis praecesserit. Hic enim AEgypto praefuit eo ipso tempore, quo Iudices populum Istaeliticum gubernabant, videlicet Σ Σ. annis ab excidio Troiae, uti nos fuse in Chrotiol Fia nostra . Egyptia ostendimus: Sesach autem in tempora Salomonis,& Roboam incidit,quem plerique cum simandio, sue Smendi authoritate Eusebii confundunt. Sesestris igitur, ut Vltimum gloriae suae complementum adderet, varia monumenta, praedecessorum suoru gloriosa molimina sectatus, Sacerdotum ita ructione erexit: duos ab
140쪽
ET ERECTIONE OBELISCORVM. 69 CAP.VIII
eo erectos Diodotus his verbis. TVMs rea Obelisios ex lapide durν, ob-1δd; haltum tubitis tho. in quibus tum impe is via hisuginem, turis mestitudinem mectigasium deleri sit addidit squas subegitntitionis. Plinius vero unum qWλὶς
ex iis Romam ab Augusto transatum, in Campomartio statutum fuisse, atrum s r 6. palmorum amrici Cum itaque Diodori obeliseia Sosestride erecti ferantur ito. cubitorum , hi in palimbs resoluti darent altitudine 222. pedum, centum Videlicet&duodecim palmis longiores ijs, quos refert Plinius ; unde vel insignem errorem contigisse n Resse est, vel Plinii Obeliscum nequaquam illum esse existimandu est, quem Sosiostris erexit; accedit quod Diodorus suos in Thebis, Plinius suos Heliopoli erectos asserat: Praeterea quem Pliniusin Campo Martio ab Augusto erectum asserit esse 116. palmorum, ego centum tantum palmorum deprehendi . Vnde Varijs coniecturis agitatus, tandem conclusi, Obeliscum illum in Campo Martio subterraneum, cujus vestigia ex cella quadam vinaria adhuc con spiciuntur , nequaquam So stris , sed Sothis esse existimo, ut paulo ante suse ex eiusdem quantitate ostendi. Plinium vero aut eius exscriptorem, ex nominum affinitate, quam Sothis &'Sosostris habent, deceptum, unumpto altero scripsisse. So stris vero Obeliscos in ruinis Thebaicis remansisse, inde siue magnitudine molis , siue aliis de causis, mihi*ὸ dimot0s suisse, ex Arabum descriptione colligor ait enim Author horti mirabiliun idi, spectari ibidem duas ingentis magnitudini, colum has, quatriam prior:
erecta centum cubitorum a basi usq; ad apicem, altera adeo vastae magnitudinis sit, ut loco dimoueri nescia, omnem hominum laborem hucusq, eluserit. Verum ne quidquam asserere videar nonAuthenticis testtimonijs approbatum,verba Authoris Arabis adduco. IColumnae, inquit, in I hebis aut Morgun, non est illa m a maior, marmorea basi sulcita, sepra basim longitudo eius erit I OO. cubitorum et ualium , s .cis icuitus palmorum, dicitur quod sit excise ex montibus Apuan, id erit Thebai- .cis, mirum sane est quomodo ad hunc locum trans striari potuerit. Et paulo rest En re in montibus Apuan Columna alia a Sapientibus fabricata, qua ta- ι I . . men loco in hunc et que diem dimota non fuit,Vmen enerunt cyeometrae, quod sina- - derri in terram, congregarentur ad eam omnes incolae m undi, novquam e i erm. D.
eamo Si ita que vera sunt, quae Arabes dicunt, verisimile est, illas a sosostri- de hiisse erectas,utpote qui ijs tantum operibus, quae magnitudinem an . mi eius prorsus aequarent ,& apud posteros admirationem sui excitareti non ijs quibus similia iam alij ante eum Reges praestiterant,intentum animumhabebat. Quos itaque Diodorus obeliscos, Columnas Arabes db