장음표시 사용
162쪽
ET ERECDONE OBELISCORVM 91 CAP. X.
Trium itaque nauium, quibus obelisci ex AEgypto in Urbem porta
ti sunt, meminerunt Authores, duarum Plinius, Ammianus unius, & eas omne. maximet cuiusdam, ac prodigiosae magnitudinis suisse testantur; &ώς naue quidem, qua obeliscum illum suum Augustus in Vrbem inuexit, Puteolis miraculi gratia Naualibus perpetuis dicata I deinde igne consum pta paulo ante dictum , de ea vero, qua Caius Caligula suum Obeliscum
Romam transuexit, haec inter alia refert Plinius: c bies admirationis praec puae in naui, quae ex Aeg3pto Caρ Principis iuglis obeliscum iis viticano Circo flatuetum, quatuorque Iruncos lapidis eiusdem ad sustinendum eum adduxit , qua naue nihil admirabilius msum in mari certum e n. Centum miginti millia modiorum lentis pro Saburra ei fuere, longitudo statium obtinuit magna ex parte Hostiensis portus latere imo, ibi namque demersa es a Claudio Principe, cum tribus molibus,turrium altitudine n ea exaedificatis, obiter Puteolanopulvere,aduectisque. Libro vero 3 6. c. s. ita habet: Diuus Claudius aliquot per annos Ueruatam , qua Caius Caesar
Nortauerat, omnibus, quae,nquam in mari misae sunt, mirabiliorem, turribus
Puteolano ex puluere κά Patis perductam Hostiam, portus grati. me P. Quae consentiunt relationi Sutionij in vita Claudij: Portum, inquit, Hoctiae ex buxit circumducito dextra, sinintraque brachio, ad introitum profundo iam solo mole obiecta, quam quo Habilius fundaret,=auem ante demersit, qua magnus Obeliscus ex Aegypto fuerat aduectus; congesti uepilis seupra possuit altissimam turrim in exemplum Alexandrini phari, mi ad nocturnos ignes cursum nauigia dirigerent. Ad quarum normam Constantium Caesarem suam illam tauem , quam ab Ammiano Marcellino supra descriptam, hic exhibemus construxisse , verisi mile est; fuisse autem ex eo genere nauium, quas Rates, siue Crates v cant, dicti Authores expressis verbis indicant. '
Qui dehiq; rationem in Obeliscis a Sixto V. erectis obseruatam desiderat, is Dominici Fontanae Architecti machinas adhibitas , aeri elegantissime incisas, & a Mercato, Bargaro, alijsque sese descriptas consulat. β' Atque haec sunt, quae de Obelistorum historia praemittenda duxi est ut sic series & ordo interpretationis nostrae solidiori sund
163쪽
Apparatus ad Hieroglyphicam Interpre
E Obeliscis, eorumque Erectoribus a nobis pro ingens'
viribus, di materia docuitate in praecedenti libro fusius forsan, qua par erat, actum eri, remi modo, ordinis rationesic poctulante, trictrinἀ μ, dictorum Obelso um Seluti cortice , in lucro nucleum, medullamque latentem pari pagia prosequentes, mene mur; sed proh DE UM immortalem; quanta nobis hὶc adita tentanda r quam immensus rerum reconditarum Oceanus nobis superandus i cum quot monstri , ν portentis confligendum i praesertim dum in immense illo deserto per itistra incognita per inaccessos antiquitatis calles,per asseros,di ciles,st praeruptis scopuli Ormidandos recesius harentes,ducibus itinerum,s paucis,ffis non adeo robunis munimur. Sed macte animo ; in tanta caligine audendum es
aliquid, Quid nostri valeant humeri, quid ferre recusant ;periclitandum. Ubi mires humana defuerint, aderit diuina bonitas, quae iii ad hoc audendum me ab ineunte aetate instimulauit, ' st gratiam, mi quod eius ope feri posse cogitaui, ad id persiciendum, eoncessuram eis do. Rem itaque miterioribus merborum ambagitus resectis, cum bono DEO aliamur.
164쪽
ET FABRICA HIEROGLYPHICORVM. 93 CAP. u
De primo Hierogluphieorum institutore, eorumquesbrica.
Nno circiter trecentesimo sere post diluuium, ex Stirpe Canaan prodijt vir quidam, omnibus Naturae dotibus ornatissimus ; quemque Natura ad artium, & scientiarum arcana rimanda , nouarumque inuentionem rerum finxisse,
DEUS vero ad humanum genus eius ope erudiendu munis do imperito dedisse videbatur. Nominant hunc Arabes Idris ab Hebraeo bim,Taxitu , Hadores, quod disputatorem insignem denotat , Phoenices, teste Eusebio tha,sive He
lib. I, C. T. Tautum, AEgyptij vero Thoth corrupte, verius hoc est, DEUM Deorum, Graeci Hermetem Triumegistum vocant. Erat enim Vir
acerrimi ingeni, Iubtilitatis admirandae, & naturae scrutator indelestus. structor
Qui perpetua, tum Noemi, tum filiorum, nepotumque conuersatione, deprimaevi munitii statu, moribus, insstitutis,disciplinis instructus,hoc unicum sategit, ut traditas i primaeuis mundi Patriarchis disciplinas excoleret, excultas ad posteros consignaret; cumque curiosissimus rerum omnium , quae humano ingenio comprehendi poterant scrutator esset ; ut acquisitam disciplinarum suppellectilem vario usu,& experientia confirmaret , curiositate rerum inuestigandarum instimulatus,varia mundi loca peragra it.
Crescente interim in Oriente, humano genere in immensum . NOC- Italiam con-mus,siue Ianus ipse nouas familiae suς Colonias sundaturus,inoccidentales di, c6s,h i, mundi plagas concessit;Ianigenis hisce,&hic secium seiungens ad tantam breui rerum notitiam deuenit; ut Numinis instar habitus, omnibus admia rationi esset. Ortis itaque in Hesperio regno, quae deinde Italia dici a suit, inter indigenas iurgijs, bellisq; ipse ingenti auri copia comparata, in AEgyptum comeauit,ubi Mesi aim Chami secundo genitus filius longe lateque dominabatur : qui & ipse cum rerum curiosissimus scrutator esset , animumq; ad magna, & ardua intentum perpetuo haberet, opportune sane accidebat, ut ejus ope fulciretur, qui & animi magnitudine ipsi par , scientia vero, &lumine intellectus tanto cum, quanto Sol stellas superaret: adeoque merito felix censendus sit Princeps ille, qui magna, & grandia dum Vult, talis Teismegii iii, ei de adiungatur, qui grandia,& vult, Δ potest ; magna enim, & ardua inde nasci quis no videt Huic igitur Mesrae Regi iaciebatur Idris,Scriba,& Con siliarius eiusdem supremus, qui cum Mesrae scientiam a Patribus tradutam varia superstitione coinquinatam ,& ad manifestam idololatriam degenerantem comperiret, serio secum cogitauit, quomodo tanto idololatriae malo occurrere posset. Et quoniam nequaquam consultum esse videbat, tot tamque alta diuinitatis, de Naturae mysteria illi propalare populo, quem sciebat&superstitionibus addictissimum , de dictorum sacramentorum incapacςm, quemque in varios abusus ea haud dubie traducturum cogno
165쪽
scebat. Hinc animum intendit, ad reconditiorum symbolorum fabricam, qua mysteria diuinitatis, dc Naturae ira exhibebat, ut solis sapientibus & iu-tellectu conspicuis manifesta, plebi vero dc Idiotis praeter admirationem nihil aliud captu peruium relinquerer, ingenio summo a profanorum lectio. ne munita. Ne tamen tantae molis arcanum scit sibi reseruasse videretur, ingeniosaque Charadierum architectura in posteros traduceretur Sacei dotum, hominu niselectissimorum,ingenio Speritia rerum excellentium quibus sblis ad Regnum Spes esset, instituit ordinem, quibus arcium, scientiarumque reconditarum normam a se praescriptam tradidit; quos & juramento adegit, ne praeter sui ordinis homines,eandem ulli alteri communi carent , Sacrorum quoque, Sacrificiorumque, & quaecunque ad cultum DEI pertinerent, normam pretesseripsit, ut hoc pacto tradita doctrina viii. mi instituto in toto Regno perageretur. Et quoniam videbat, Iibros ex fragili, & corruptibili materia, uti papyro, corticibus, solijsque palmarum
compactos temporum edacitatem effugere minime posse, ex metalli vero lamina consectos, facile alio transferri in Regni praeiudicium, aut perdiposse : ne doctrina a se tradita memoria elaberetur; baxa durissima, &contra omnes temporum iniurias egregie munita in mysteriosam figuram adaptauit, ut in ijs mira quadam ratione a se inuenta insculptaq; aeternitatisfieret. Quibus rebus tam praeclare gestis, tantae apud omnes admirationi fuit, ut eum non hominem, sed Numen quod da in terras lapsum reueriti adorauerint ; illum jam Taulum,Thoth, vel Thoyth,modo Hcr manubin, nunc Marcorpilia, hoc est, DEUM reconditae inquisitionis indigitantes. Atque hic est primus ille Mercurius termaximus, cunctis Scriptorum m numentis celebratissimus; Theologus, Philosophus, Medicus,Magus,Mathematicus consumatissimus.' Primus Literarum, non vulgarium tantum usualibus literis, librisque exarandis inseruientium, sed & doctrinaliunu, symbolicarumque, uti in operis decursu videbitur, siue inuentor, siue priorum ante diluuium instaurator. Verum, ne quispiam hucusque a me confidentius enarrata , aut proprio ingenio conficta, aut coniecturis falsis implicata dicere possit, hoc unicum superest, Vt omnia ex omnigena Scriptorum doctrina, quae asseruimus, confirmarentur stabilirenturque. Quod hoc loco Dei gratia as-sstente nos facturos pollicemur. Hunc itaque Mercurium post diluuium trecentis triginta circiter annis, hoc est temporibus Abrahami, omni scientia ,&persecta rerum nOtitia conspicui floruisse, in varia mundi loca peragrasse, iam ex praecedentibus ostensum fuit, & Hebraei primo id asserunt; ita in libro intitulaton a Domus Melchi sedech, cuius in praecedentibus mentioRem fecimus, qui praeter citata alio loco inter multa haec habet.
166쪽
ET FABRICA HIEROGLYPHICORVM. ys CAP
Quamuis Author praedictus hunc consendat cum Melchisedecho Re-
eum Tristae. gisto confla ditur.
Thargum Babylonicum eum vocat Ministrum coram DEO excelso. Velut hoc loco pulchre docet Syriacum exemplar: s lom u ocio Oolo Et ipsi fuit resigiosius Sacerdos DEI excelsi. Certe multi putant,etiam ex Latinis, hunc Melchisedechum fuisse Uismegistum. Sed nos alibi suse hunc errorem refutauimus; etsi enim fuerint Synchroni, & coetanei ;Trismegistus tamen noster alius a Melchisedecho extitit. Arabes certe melius sentiunt, dum eum in AEgypto temporibus Abraham vixisse ostendunt,&studia, inuentionesque eius prae alijs graphice depingunt, ita Al-handi apud Gelaidinum libro de Sapientibus AEgypti, cuius verba in praecedentibus allegata hic repetenda duXi; Atia,/ῶ
In diebus Abraham fuit in Aguto HKermes ipsi eu Idris secundus , pax super eum , ipse Trimetisius, quoniam Propheta, e Rex, st Philosophus, ipse docuit tem metallorum, EArchimiam , Astrologiam , s Magiam, Scientiam θ'idi votet matum, siue quae de amuletis, s phylacter 's tractat, a quo dein- ς hausieruntsua P thaporas, s Tentocles scorrupte Empedocles ) Archolaus ης rdos, Socrates Orator, Philosophus; Plato Author Politicae, Aristoteles deniq;
167쪽
Magister Logicis. Fuisse autem tempore Isidis & Osiridis, siue Mesrae Saturni d b, M.t c junioris, cuius de Scribam, & Consiliarium egit, Diodorus expresse monstrat, ut supra ostendimus, inscriptione Isidis Sepulchro incisa his verbis
Etu Isis Ρm Regina Regionu edocta ab Hermete. Quae omnia confirmantur a Iamblicho, libro de mysterijs 2Egyptior una , ut infra docebitur. Quod vero ipse Mercurius in suis dialogis loquatur de alio quodam Mercurio, siue Hermete ante se, id vel de Henoch, quem supra ex Orienta- Diodorustii primum fuisse ostendimus, vel do. ,. Noemo dictum in telligi debet. Porro Diodorus, quaecunque de Hermete Trismegisto praefati sumus, ita liquidis verbis describit, ut eum acu tetigisse videatur, verba eius adducimus: Ibi enim, dum de Osiri loquitur, una Memcurium eius Cons1liarium describit his verbis lib. I. c. 2. Mercurium quo jmaxime omnium honoribus ab eo assectum, repertorem rerum plurimarum, qui bus itae hominum consuleretur, molunt. Hunc enim primum, merba in ordinem redegiste, multis indidisse reuem nomina, fui se quoque literarum inuentorem , innituisseque 'μο honore , quibusque Sacris colerentur Tij ; In primis Obseruator Afrorum cursus fuit, ly vocum harmonias adinvenit ; pol irae, numerorumque,s ad corpora cμranda os edicae artis , orae insiuper ex neruis trium chordarum in- mr trium anni temporum repertorem tradunt; Tres enim instituit evoces acutam ab aeriate, grauem ab hyeme, mediam a mere humens. Hicis Graecos docuit merinborum interpretationem, inde M ipsum Hermen, hoc e I, interpretem appellarunt denique Osiridem hoc itentem Sacro Seriptore sin Graeco est omnia cum eo communicare, elusique Consilio maxime iti sol tum esse. Haec Diodorus
Qudd veris Osiris nullus alius intelligi possit, quam Mesra filius Chami, Saturnus AEgypti Iunior, primus Rex AEgypti, dc Pharao dc per Mesramu-thisin Horus filius Osiridis&Isidis, Mercurium quoque Saturno, siue Memsraim in . Egypto successisse; pulchre docet Sanchonialon apud Philonem
hiab tiph; totom Aegyptum D EO Thauto,su e Thoth quem & Mercurium dicimus' μμ ibidem ipsum Regem conseituendo. Porrd hunc Mercurium in Italiam primo migrasse, di inde in AEgyptum , ingenij summi Mathematicum, I ς' gislatorem, & Sacrorum Characterum inuentorem, Regem que ibidς ai .. fu Jς Qxpressta Chronicon Alexandrinum asserit his verbis: νε-- τελ=
168쪽
ET FABRICA HIEROGLYPHICORVM. 9 CAP. L
triginta quin fue annis, et ir opifex mirabilis, Mathematicis, qui inuenit metu Lauri in Occidente, eiusque constandi rationem sed cum apud fratres suos magna inuidia flagraret, convasato ingenti auri pondere Italiam reliquit,atqu e in Aegyptum se contulit ad stirpem a Chamo oriundam, a qua perhonorifice edi exceptu , Τμidum ibi degeret, se extollens super omnes, aureas nota indutus philosophabatur VM Au ptios, quibus multa praedicebat euentura. Peatura enim erat peringeniosus radorarunt ergo eum Aegyptij, dicebantque eum Deum Mercurium , qui jutur 'aenunciaret, illi que a Deo oracula, di restonsa de futuris, et eluti internuncius re ferret, aurumque hubministraret, opum largitorem appellabant, aureum Deum mo citantes. Mercurio in Ag tum mentente, regnabat apud Aegyptios Adestem φηChami genere natus, cui satis functo Aerulii Mercurium si fecerunt,qui anuests 39-Ρmma magniscentia imperauit. Videtur hunc postea confundere Chronicu Ηςy ς' ης dictum cum sesostri, hoe est filio Osiridis, quem apertis verbis Mercurium
poribus apud A Fptios primus ex milia Cham Seso tris, hic fuit Hermes Trisi meri ius, admirand e interribilis doctrinae miti qui asserebat, tres se maximaspotentias in stabilis, sist opificis DEI nomen , mnam Deitatem diιebat esse , si ob id ab Aegypti s Ter maximus dictus fuit. Quomodo autem eum Sesostrina, vocet Chronicum ; diu anxium, perplexumq; me reddidit,donec tandem in Vaticano exemplari reperi, eum non Se strin, sed Sesbsirin es e voca
tum, quod idem in lingua AEgyptia, ac filium Osiridis significat. Mercurius autem, Uti supra ostensum fuit, nunc pro ipse Osiri, jam pro filio eius, '
modo pro Scriba, & Consiliario eius acceptus fuit. Cum enim Cham Osiris sic dictus, Mercurius autem ex Stirpe Chami oriundus sit, non incongrue Sesosiris, id est, germen Osiris, dici potuit. Certe minime hunc Sesostrin fuisse,' quem trecentis circiter annis pos Mosen potentia, gloria, rerumque gestarum gloria maximu viguisse, vel hinc patet,quod hic Sesoris suerit tempore Misrae, quem&Nachor vocat; & primum Agypti Pharaonem, a quo caeteri non en desumpserinr, nominet. Hunc vero Sacrarum literarum, siue hieroglyphicarum Authorem fuisse, aperte his verbis ex
169쪽
Getaldinum. Santhoniais rhon apud Eusebium. Hermes suis peistitiosam primarum gentium dois et ranam e mcndat.
Sebenniia, qui tempore Ptolomaei Philadelphi Archiscerdos Idolorum, qua seunt in Aegulo, oraculo doctus imaginum iacentium in terra Syradica, sacra dialecto inferiptorum, Sacrisque literis instu torum a Thyth primo Hermete, quas interpretatis eripore Cataci mum ex secra Dialecto in linguam siracam literis hieroglyphicis, ct posuit eas in libris Agathodaemon secundus Hermes pater Tat , in adytis templorum Aegintiorum, quas pronunciauit ipsi Philadelpho Regi secundo Ptolomaeo, qui in libro Sothios ita scribit; Regi magno Ptolomaeo Philadelpho menerando Manethon
Archi sacerdos, Scriba Sacrorum se Ipti adytorum, genere Sebennita , Heliopolita Domino meo SaluteM. Nos oportet disserere, Maxime sex, de omnibus rebus , de quibus nos et is examinare; Inquirenti igitur de ijs, qua mundo euentura sunt, maniferiabuntur quae didici ex libris Sacris Scriptis a proauo Hermete Trismegisto. Vale Domine mi
Ex hisce patet primum ante diluuium Hermetem fuisse eum, qui literas & artes in saxis insculpserit, quae pulchre consenant Arabum traditi 'ni ; dicunt enim Henoch primum fuisse Mercurium Trismegistum luterarum & artium inuentorem ; Secundum autem suisse post diluuium, hunc videlicet nostrum, qui a primo Hermete tradita, saxisque insculpta mγsteria artium noua hieroglyphicae literaturae inuentione velata, deinde posteritati tradiderit. Sic enjm Amed ben Ioseph Altiphasi apud Gelald,
hoc est: Et genitus est Iaredo mi Och, ipse est Hermes ipsi Adris; &caeter , quae suae ex Arabum do strina fol. 1 o. citauimus. Et paulo post: Et in dielus Abrahamfuit in Aerapto Hermes ipse Adris secundus : dc ipse Tris megistus, fuit enim Propheta, Rex, Philosophus. Tautum praeterea, siue Thoth, aut Mercurium a primis Mundi Patriarchis, qui Chaldaeam , Phoeniciam incolebant, in vera Religione instructum, AEgyptioru in fabulosam doctrinam, dein manifestam idololatriam vergentem, emendatam juxta scientiae normam ordinasse,expressis veri is ex Sanchonia thonis Scriptoris Phoenicis vetustissimi fragmentis Philo Biblius docet, his verbis:
quem Thoth Aeopi' appestant, Sapientia Phaenicum insignis, primus religionem Deorum ab ignorantia Chydaeorum forsan Chaseaeorum, siue Chaldaeorum γin dignitatem doctrinae scientisicam reduxit. Qi e totidem pene verbis ex Phium I . de praeparat. Evang. c. 7. Clare itaque ex citatis patet; Hermetem Trismegistum alium nom
suisse, nisi eum, quem diximus ; post diluuium primum in . Egypto Legislatorem, Chariclarum AEgyptiorum, hieroglyphicorumque primum
170쪽
CAR ILinuentorem, S cerdotem, Regem, Prophetam, artium Scientiarum primum institutorem ; quod probare intendimu .
De propagatione is tranae hie oglyphi μά de tempore: quo illa durauit.
Postquam itaque Hermes de huesano genere bene meritus, Mesram &filium eius Mesramuthisin in sacroru disciplinis imbuisset; eos quoque ad illas in Obeliscis insculpetndas rationem mysticam docuisset, uti sipra fuse probatum est; ab his inuentum primo ad posteros propagatum
est. Posteri tam admirabili doctrina instimulati; eam nullo non tempore veluti unicum patrimonium, opimamque haereditatem acceptam pro m querunt. Factumque est. vi quicunque insignem Earu rerum notitiam callerent: omnibus admirationi essent, ab Hermete HermeteS, Sacerdo- sices lotestes& Prophetae vocitarcntur, diuinitati proximi; & ne Diuinum inuen-j ':ζtum a praedecessoribus traditum pluribus, ijsque vilibus hominibus inno silem iup-tesceret, jurejurando sese obstrinxerunt, praeter Sacerdotalis Ordinis homines, ingenio singulari, adeoq; Regno aptos, nemini comunicari debe- re , Sic enim & disciplinas, & ipsos Sacerdotes earum peritos, in maiori apud omnes, & pretio, &aestimatione suturos confidebant. Hinc Sacerdotes summo studio traditae doctrinae incumbentes eam h όn tantum propagarunt, sed &ipsi sundamento jacto superstruentes, alia & alia Symbolata mystica ad Hermeticam amussim excogitarunt, usque ad Putipharem Sacerdotem Heliopolis, cuius filia in matrimonium cessit Iosepho: Hic teste Rab. Eliezer suit unus' e Sacerdotibus, AEgypti, qui in Heliopoli sedem, lipp0' prae- suam fixerant; Philosophiae, & sacris disciplini sun ice deditus; atque hic vir Sapientiae magnae, & literarum Praeses Verba Eliezer sunt:
Phil ophus magnus, ' Praeses literarum, re cultμs Solis : Fuit autem Heliopolis proprie Sedes Sacerdotum, & unica hieroglyphicae sapientiae palaestra, quae post eum usque ad Mosen a s ccestaribus propagata fuit. Verum', ut fieri solet, dum inanis gloriae cupidiores, quam par esset, forent; Symbola ab Hermete de diuinis mysterijs,&Naturae arcanis tradita, in manifestam sinperstitione deduxerunt. Vnde mox prodigiosa illa Deorum mythologia ,
brutorum cultus, sacrificiorum ridiculae cerimoniae, quae ab Hermete prius ad diuinitatis mysteria institutae erant, ex ei. tanquam ex equo quodam, Troiano enatς, totum paulatim mundum insecerunt ; Accessit turpe lucrum Sacerdotum , quod a populo obtinebant, cui omne aliud, quas quod praefiguratum erat, perluadebant. Hinc Cerimoniarum cultus prorsus ridiculus, hinc planctus & lamenta, hinc fabulae de Osiri, Iside, Horo,