장음표시 사용
151쪽
CAP. IX. 8o LIBER I. DE ORIGINE
sundamentu obelisci innium descenderit infra terram, quantum is ascenderit extra terram, quae omnia nos in Arte magnetica suse distulimus.
Horologium Ca--Martist horarum inaequaliumcuius Index eraι Obeliscus I IX.falmorum, iussu Augusti a QManilio constructum, ad lat o Romo a. grado Atque haec sunt, quae de hoc horologio, susus forsan, quam par erat,
disseruimus occasione Obelisci, quem in usum Solis operum demonstrandorum dedicauerat Augustus ; quique tandem Gothorum immanitate eis eminentissimo loco deiectus, temporum diuturnitate terra subrutus, ignobilis vilium aedificiorum fundamentis seruire cogitur,donec quispiamSixti,MInnocentij aemulus magnificentissimam molem e tenebris educi am, suae
luci, & gloriae restituat. In basi huius obelisci, quae dete statuit tempoita Iulij II. Pontificis; haec inscriptio continebatur: V CAEsAR DIU I. I. F.
POPULI ROMANI REDACTA SOLI DONVM DEDIT. '
152쪽
ET ERECTIONE BOBELISCORUM. 8 i CARIN
De Obeliscis CV Cabguia Caesaris.
: Aius Caligula Caesex magnificus, exemplum Auislii Augusti
ad simili magnificentii, technasinate inimortalitatem comparan animum. Post varia itaque magnificentiae. monumenta
Circos,portas, Obeliscum quoque maiorem omnibus ijs, quil tunc is 'po ris Romae vis suerant, erigere decreuit. Expediti igitur Architecti inu Dptum, maximum, quem inuenire poterant Obeliscum in Romanae I ib. ornamentum selegerunt. Fuit autem ille prae caeteris dignus habitus q)isia olim Momphercur, alias Noncorius Rex AEgypti Sesostrides erexerat quo de suse in praecedentibus tractatum est. Hunc Alexandriae naui in finem mirifica architectura construista, de qua in sequςnui fusius dicctur:, impositum, Ostiam deduxit, navique ibidem, veluti: munere suo probe obeliseu, in functa, submersa, portus iundamenta jecit, turri superexstrui R. Hum s . .2'. a caro obeliseum laboriose multorum hominum tractione Circol suo Vari Maio, quem non ita pridem aedificareae erat. anno salutis nostrae 42. remo. Vero anno Imperij Caij intulit, sumque in norem Hugusti Aui sui ex grati animitestification erexit, diaicauit quo, uti inscriptio aestatur, si quR
ζ ri B. - C AEL 'r Di A G V STI UF. A V si of Primus Abacus sundamento impositus erat ex marmose cindissi, palmorum altus, sequebatur hunc ex Pyrite Thebaico siue ut vulgo ez; vocant Granifo 6D etpalmorum alium sustentaculum, quod substitu in tur alteri abaco tredecim palmorum altio, 'circundato cimatio quatuor pathmorum ex eodem Pyrite, qui denique excipiebat ultimum undecim pabmoru abacum post quem super quatuor astragalos ex krein aurato , epa,
morum , tandem erigebatur Obeliscus ri i 3b palmorum cum Fui ita que totus obeliseus ὶ plano Horizontali usque ad verticem, quem pila in aurata ornabat, I 32. palmit altus, cui Min communi monumentorum Romanorum clade a Barbatis illis ysiue reuisentia molis. sucrepugnan8' tia soliditatis structurae, siue testis' de causis prae caeteris omnibus parcitum, fuit, quem deinde statione sua adullam Sirius v. Pontifex iii Vaticano po ante propyleum Basilicae D. Petri Apostoli erectum, S. Cruci dedictum via, & in hunc diem non sii' admiratione omnium, ceu teteris magnis.
153쪽
II L. De Obesi ρ Gauris Imperatoris
ois his D Ost obitum ij Caligula: Nnuit gubernacula Claudius Augusti Pro.
. . pinquus, vir masnificu , R praedecessorum cognatorum memoriae . , perpetuandae inrenxu . Hic sum videret insistens illud i Mausoleum; ab Augusto, ut sibi, & posterorum suorum Sepulturae seruiret, inaudita magnificentia in Campo-martio c*nstructum esse, illud praeter inulta alia omnamenta, duobus etiam Obeliscis, tametsi rasis exornandum censitit, ut sic erga Auum suum, digrati animi demonstraret significatiobem, parentumque his monumentis pst eruaret memoriam. Et quamuis nihil apud Histi ricos reperiatur de hoc Claudii molimine; nullum tamen mer hunc t illos erexisse, inde luculenter patet, quod Strabo Synchronus A gustin cum exactissime descripserit Mausbisum Augusti, obeliscorumta-'men nullam mendone fecerit; :Ammianus ero Marcellinus edipresse dicat, ρω Augusti remp0ra huisse poctos: Vςrba eius audiamus res aliqs transtuli runt, 'orum ανηπι in Vaticano, alur in Lomi lusiij, duo in A rusti monumλω . V 'nt. Fuit autem Mausolaeum hoc Augusti erectum in V mp martio propς ripam Tyberis, iuxta Viam Flaminiam , eo in tot λVbi modQS. Rochi templum, e ruderibus eiusdem extructu inpectatui ij lustre; obelisci ςranerari,&.sne ita sculptura hieroglyphicat quorum priorem ex subterraneis ruinis erutum si tu. Quintus in Collem E quilinum translatum, ante Basilicam Liberian m, siue S Mariae Maioris ς Regione hortorum Montaliorum erexit: Alter in ruinis hodie adhuc pe
Satastianui. hoc eodem Imperatore
, ph)2 Camp - artium & Salustianum Sothis esse diximus, nony mpniurM qus inferta est apud Authores, dc metae mensurae mini '
154쪽
ET ERECTIONE OBELISCORVM. 83 CAP. IX;
me congruit , quam potissimum a dolarinae identitate desumendui
quatuor obelistis Romam adduritis.
DE Obeliseo Caracallae Imperatoris olim in Hippodromo , modd ab
Innocentio X. in Circo Agonali erecto, quem nos Pamphitrum in- titulamus, com particularem relationem in historia fecerimus , hic eidei e: Iesi: 'diutius non immorabimur; Sed ad quadraginta quatuorObeliscos digredis mur: quos Publius Victor Romam aduectos esse refert; a quibus tamen, ubiacet, Nos arbitramur, hos fuisse omnes infimae clasI1s, ab Imperatoribus vel priuatis personis una cum occasione , qua maiores ex Aegypto euehebantur una translatos, nauis librationi seruisse. Cum enim tot Columnas, Abacos , Cippos ex Thebaide aduectos esse videamus , verisimile est praecaeteris obeliscos illos paruos, litteratos fuisse quaesitos lectosque inis Romanae Vrbis ornamentum. Vertim cum de hisce,& similibus ali, Obelistis supri fusius egerimus, ne Lectori taediosa repetitione nauseam creemus, ad alia digrediamur. - i
De Obelisco Conctamini emagni. Conctanti' Imperatorum.
Constantinus Magnus Byzantium, quae ab eius nomine deinde Con- istantinopolis dicta est, Romanς Magnificentiς aequaturus, dum templa, Circos, Amphiteatra erigit, ad Obeliscos quoq; in Circo Byzanti, constructo erigendos, ne Augusto, Cato, Caracallae praedecestaribus magnitudine animae cessisse videretur, adiecit animum. Expeditis itaque Architectis in AEgyptum, ad inueniendum Obeliscum, magnitudine animi tanti Imperatoris dignum ; dum omnia lustrant tandem Thebis omnium maximum, qui in . Egypto unquam facti fuerunt a praedecestaribus, siue reuerentia iaci pignoris, siue desperation: molis a loco dimouendae, derelictum, deprehenderunt; quem & ingent bus sumptibus a loco suo diuulsum , trabibusque impositum per Nilum mox deduxerunt Alexandriam. Verum uti hominum incerta sunt molimina, ita & hanc arduam machinationem mors Constantini secuta, prorsus interrupit ; Interea Imperio in tres filios Constantem, Constantinum , ω Constantium diuiso, Constantius tandem pace inita cum Rege Persidis, hoc unicum intendit, ut subiectis inimicis, defunctisque jam fratribus, to-αum Romanum, quod in plures diuidebatur, I mperium, sibi subiugatunia L α acquia
Obeliscus Ramesseus a Constantino Magno,Thebis deducitur Alexandriana
155쪽
acquireret,sed tandem victo, occisoque Magnentio felicibus armis praesti
tit. Rebus itaque ad votum succedentibus, Constantius victorijs,triumpiuis que clarissimus, Romam, quam nunquam alia. viderat, ingressus; cum . 'anim incomparabilem illam praedecessorum in fabricarum exquisitissima structura, in mirifica Amphitheatrorum architectura, in Circorum mysteriosa constructione elucescentem magnificentiam penitius contemplatus fuisset, haud absimili quopiam mόnumentito suae apud posteros perpetuandae memoriar, Nominisque traducendi desiderio rapiebatur: Meminit itaquGistius obelisdi, quem Thebis pater eius Constantinus. Alexandriam in ornamentum Vrbis Constantinopolitanae,sue Romae nouae aduexerat , cum iam ante de prodigiosa huius, Obelisci mole complura reserri inaudisset, prolongatione Romam transuehendum decreuit. Navis itaquetudini ad O- paratur admirandae structurae validis compacta trabibus, Draeterea trecent
uehendit in rum remorum munita praesidio, cui moles AEgyptia concreditur, & licintra dimidium anni telicibus Euris portui Romano sistitur, atque hinc tan dem per Tyberim primo,& deinde chamulcis tractus, Circoque Maximo illatus, intra paucos Menses summa om nium admiratione in medio Circi erigitur ; ut sic ex comparatione maximi huius obelisci ad Obelisc0s ab Augustoibidem erect os facta , de Constanti, potentia, & animi magnit dine, qua Augusto minime caederet, judicarent posteri. Verum audiamus verba Ammiani Marcellini exacte eum describentis: Et quoniam sit favus
Adulatores ex more Constantium, id sine modo Hrepebant; quod cum Octavianus AuguHm Obeliscos duos ab Heliopolitana Urbe trannulisset Aeollia, quorum inus in Circo maximo, alter in Campo locatus est Martio , hunc recens aduectum docui rate magnitudinis territin, nec contrectare ausus eris, nec mouere: discant, qui gizorant meterem principem translatis aliquitum hunc intactum ideo praeterisse, quod Deo
Soli flectab munere dedicatin, fita que intra ambitiosi templi delubra, quae contingi
non poterant, tanquam apex omnium eminebati, verum Constantinis id parui ducens, auulpam hanc molem sedibus suis, nihilque committere in religionem recte exi-Bimans, si iablatum ivo templo miraculum Flamae sacraret, id eH, in templo mundi totius iacere diuperpessjus es, dum trandationi pararentur millia. βuo conuecto per Alueum si, proiectoque Alexanaria, nauis amplitudinis antehac inusitata aedificata est, bub trecentis remigibus agitanda. βuibuota prouisis, digressoque irincipe memorato Srgens esse ius intepuit: tandemque sero impositus naui per mariasventaque Tybridis meluti pauentis, ne quod pene ignotus miserat Nilus, i e starum sub emeatus sui discrimine maenibus alumnis oferret, defertur in micum Alexandri tertio lapide ab Vrbesiiunctum Unde Chamulcis impositus, tractusque lenivi pero essem portam,pscinamque publicam Circo illatus en maximota Sola restabatposi haec erectio, quae /vix, aut ne mix quidem 1 erabatur, posse compleri, erect sis
periculum altis trabibus, etDt machinarum cerneres nemus, innectunturJunes, longi adsteciem multiplicium liciorum cadum densitate nimia subtexentes ; quibus collDν μέ mons ipse siriptilibus clementis, paulatimque id ter arduum inane protentos,
Constantius deuicto Magnentio ad Obeliscus nerigendum
auocitconstructa. Ammonrana Marcellis. lib. 17.
156쪽
ET ERECTIONE OBELISCORTI M. CAP. Ira
diuque pensilis hominum millium mestis quasii molendarias rotantibus metas, cauea locatur in media, eique Sphaera supreponitur ahenea anreis laminis nissis, syc.
Atque hic est celeberrimus ille Obeliscus, ninnium 'udd sciam , qui factus sit maximus, quem a Ramesse fili Sothis Thebis erectum supra fuse
demonstrauimus. Quemque Sixtus V Gothorum insania prostratum, te raque Obrutum, ingentibus expensis eruit, erutum in Campo Lateranensi ante Palatium, o propylaeum Basilicae,enexit , i ubi etiamnumsumma monium admiratione, M stuporedi exterorum cotispicitur. ηυvi. Verum progrediamur ad mensuram obelisci. JObeliscus hic, uti exa- Mensufa octa dimensione a me compertum est, si e fulcns,di: abacis, est a 48 palmorum , --ccedatum 173 palmorum,qu0d
ampn Publius. Vs r dicat fulse i 63, pasn prum, ea 'ns ysivi inxHbgen cum sulmine tangeretur, dein in locum eius, memoriamque itii suit flammigera figura modo Sacrφ Crucis signo venori se s idan
ut posteritatiqeructus rumet, &. quantis lumptibus translatus .Rqmam i,atque in Circo quae basis cum in varias partes confraeia, uti unioni suit inutilis, ita sex'i' quoque non potuit eiusdem obelisci substructioni; unde omissa basi vete. ri, nouam constituit Sixtus; quia tamen versus noui abaci angustia caperetion poterat, hic eos prout a Mercato ex Archeirpo descripta fuerunt, appo
Verius plagam Orientalem: . - - Patr/s opus, munWque Juum, im Roma dicauit Augustus toto Constantius Orbe recepto. z Et quod nulla tulit tellus, nec viderata lasCondidit, est claris exaequet dona triumphis. Hoc Deus ornatum genitot cognominis V bis i Esse molens, caesa Thebis ile' rupe revellit..ei
1 Versus plagam Borealem. Sed grauior Diuum tangebat cura ehendia suod nullo ingenio, nisus, manu moueri Caucaseam modem discurrens fama monebat. At Dominus mundi Contiantius omnia fretus cedere mirtuti terris incedere iussit. 2 . Haud partem exiguam montis, ponto tumentia Versus plagam occidentalem credidit-placido texerunι aequora. fluctu, ' Littus ad Hesterium Trbe i mirante carinam. Interea Romam Tanro Vastante Tyranno,
Augusii iacuit donum, nudiumq; locandi
157쪽
Non fanu θ eii; sied quod non crederat illus,
Tanta molis opus superas consurgere in auras. Versus plagam Meridionalem. Nune meluti rubus rusis auia a metallis Emicuit, pulsatque polos gloria dudum ii: Auctori seruata suo cum caede Grania lassibiadisuir, atque aditu η'ma mriste reperto Victor Ouans, m lique iscat seblime trophaeum P . . , i Principis, s munus tamdignis Musque triumphis
Atque hi sunt versus: qui in abaco dicti obelisci sueriint reperti. Ex quibus clare ρ ter, Obelistum a Ramesse 'primo in AEgypto erectum, tandem a Constantino Magno Thebis auullum, Alexandriam eo animo,ut in
nouae Romae Cbnstantinopolitanae ornamentum caederet, translatum,mo
te vero Constantini Alexandriae usque ad vigesimum secundum Constantii Impern annium sabstitisse; qui visuri, clarus denique eundem Roma traductum in Circo maximo, veluti magnificentiae, &potentiae Caesariae symbolum ere,it qu in deindE Sixtus Vo inpari, reniporum sepultum . erutumquem Campo Lateranens erectam s. Cruci, uti didium est, dedi-
De paenise mechanicis , quibus obelisci primo in Aegypto , ns sed Romam σαῶlais ibidem erecti sunt.
Ametsi nullam fere huius mechanicae apud priscos Historicos mani-- festam relationem repererim; quia tamen apud Arabes, uti & in Plinio, Marcellino, Diodoro, Herodoto nonnulla haud inobscura tantae ne gotiationis vestigia supersunt, eorum subolfactam veritatem tandem nos
consecuturos confidimus..c.4π' Duo itaque hoc loco consideranda sunt: Prirnis, Ratio instrumento uibus Obe.'rum, quibuscum Veteres obeliscos suos erigebant; Secundo, Ratio na- ,..i uium, quibus eosdem ad constitutum locum transserre selebant. De utraq; ratione hoc ultimo huius libri Capite disturrendum est Et primo quidem suppono, semper ab origine mundi suisse qualem- qualem Mechanicae notitiam, quod susissime, & ex prosesso in Oedipo docemus. Est enim mechanica quasi nobis congenita,ita ut vix quicquam in functionibus naturalibus,di locomorivis sine hac praestare valeamus , MEeh,hie, Et vectem quidem, uti simplicissimum omnium instrumentum mechania ebis.. 2 ita nullo non tompore in usu fuisse asserimus ; quis enim nescit,dum aliquid frangere volumus,naturali nos quodam instinctu frangendam rem applicare vel genibu , vel alteri resistenti tanquam hypomochlio, dein '. de
158쪽
ET ERECTIONE OBELISCORVM. 8 CAP. X.
de utroque extremum apprehςnsum curuamus, quo facio istactionem sequi naturaliter scimus. Vςὶ duri pondus oleuare volumus, non modui manuum agg dimur ministerio, sed ligno, vel ferro subacto operationommechanicam perficimus. Cum vero certa pondera solius vectis ope Obye hementem resistentiam perfici nequirent, vecti. multiplis rionem, vel pς cochleas, aut rotulas, ut illa multiplicatio iaaultitudinem hominum quo dammodo aequaret, introductam esse. Ἀζὶ2 supp*no mundis,ex histori, statim ducentis post diluuium omiter annis, homines animum ad magnificentissima opera gdi uis. Nam , thrrim Babylonicam machinati sunt,dc alia ψpora prςstiterum, ad quae milia praestanda,vel illuminatissimum,ppritissimumque hoc culum Ar
chitectosque nobilissimos in desperbionem conijciant. Quis non semiramidς retur Columnamultam a Semiramide, teste Diodoro, ex montibus Armen ρ dunda in excisam,&in Babylone erectam , t 3 pedum altam,tatam a. . to nescit caetera ardua molimina huius foeminae in Babylone per ci a P In Aurgypsς νς sertum est, Pyramidum non multo post aedific tarum erectio-atem, in admirationem totam posserit toni merub traxisse. Quae tametia e . .
nequaquam sine magna mechanicarum pςxjua confici poterant. O li' scorum quoq;,quos erigebant,insignis multitudo,quantam in mechanici notitiam ex brequentissimo horum: πςrum exercitio , &diuturna experi' entia sabuerint, soli illi innotescere potest, qui huius facultari aliquantam notitiam habuerit. Scribit Herodotu EgyptiJ. integrum Wmplum ς ti,,. M. rvpe ea cisum, & per Nilum deductum, erectum fuisse H*liopoli. L b. - iii ἡ- .iandylium AEgyptium, ait, tanta architectura constructum fuisse , ut ipse vij xemplum de n. tam inusitata, humano ingenio maiora, inmita admiratione, Verba Authoris sunt,suspensius haeserit. Macbinas vero , quibu* in Pyramidibus ςQnstruendis usi sunt AEgyptij, citatus Herodotus iri Euterpe fuse describit; quas breujtari studens, libens omitto. Legat quoque mira de Fano Iovi ,&Babyloniae monumentis omnem humani ingenii industriam ὀnge excedentibus,suse tradita in Clio. . a V. . . - ii, EA quibu4 luculenter patet , veteres non tantum exachissimam ha-.buisse machinarum, quibus in tam inauditis operibus ierigendi. uteban- tur, notitiam a sed & ambitione operum mirabilium eos incitante, quotidie maximo experimento fretos,nouas ex cogitasse,sta ut ausim dicere, no
ad tantam ingenij industriam hisce seculis necdum pertigisse. , Ceret Dicquid Archimedes mirabilium in nauibus a littore submouendis praestitit, sat ab AEgyptijs eum hausue, adeo clarum est, ut vel id ipse fateatur, imb multa se ab Agyptiorum Archite storum consuetudine, &conuersatione didi. Archimedescisse, quorum culturaan ea deinde apud posteros aestimanopu suerit, ut eiuβ-ΑEra
ingenio nihil denegatum videretur. . p r:
ed dicet sorsan aliquis, Veteres similia opera infinita homin um mutium me se applicante persectile, quod dici nulla ratione potes , aut debet ;
159쪽
Pyramidum a disicatarum rationes Mecha. nicae.
Modus Obeliscos excisos in statutum locum transferedi.
cum applicatio vel maximi Obelisci erigendi immediata, vix centum ho- in ines admittat, imo multitudo tanta potius alteri impedimento soret, liram subsidio. Perachaica que fuit tentarum molium erect io, machinarum in geniose excogitatarum subsidio, quibus multitudo veluti in partes varias per funes chordasque, operi proportionatas distributa, immensi ponderi,
moles nunc attraetas exaltabat, modo exaltatas dimittebat 'Arabes instrumentis rotarum multiplicatione instructis, chordisqueexaltatas fui ,
quod & Herodotus asserit. Quod vero Plinius dicat, obeliscu Ramesse umviginti mille hominiani ope eritium, id non ita intelligendum esse elist mem, qubdomnes una huic obelisco erigendo se applicuerint; sed qudd
ila homines partim in venis rupium excandendo, 'partim in eodem emgiando, atque ad consitutum locum promouendo,ac demum in eo erigendo, diuersis temporibus, &locis occupati fuerint. 'obabile iraquo eos Ergatis'& Trochleis maxime usos fuisse, quod Arabum historia annuere videtur ' Est autem Ei gaton nihil aliud, nisi perifrochium in faxo in uersum quorum multiplicatione potentia machinatrix in infinitulo, quasi augebatur. In Pyramidum ingentibus saxis erigendis Herodotus hoc ingenio eos processisse scribit: Machinam ligneam bisurcaram adhibebant, cui trochlea in superiori parte annexa, funes complicabat , χxtra sverbbasin Pyramidis alia machina applicabatur, ergaton :πό interpreto cui alterum chordaeextremum circumplicabatur, 'quae machina hominum aut animalium ope circom ducta, saxum paulatim in statutum locum p nebat ; priorem verὁ bifurcatam machinam ligneam di igulis Pyramidum gradibus admouebant, & sic gradatim opus perficiebant', ita ut tot essent maehinae, quor gradus Pyramidum. : Verum, audiamus ipsa Herodoti vemba libro a. ubi sic de Pyramide Cheopis disturrit. extriunia haec, in sep ecum grailuum quas ἰ θιὼJem Scalas , quidam arsias notan . -γos quam eamprincipis talem essecisent, attollebant reliquos lapides breuibus machinis e Iigno factis. Ex Lumo in primum ordinem graduum leuantes; et bi super hunc gradum lapis erat, alteri machinae imponebatur, quae in ipse primo gradu flabat, ab hoc
enim deinde in alterum ordinem trahebatur super altera machinam am quot orgines graduum, totidem machinae erant, secundum machina, quae cum mna facilis ad ferendum eser, tren erebant ad sis gulos ordines, quoties baxum amoliebantur.
Pori δ Obelisci quem Ptolomaeus Philadelphus , 8o. cuilborum longum a Rege Nectanabo ex rupe Thebaica excisum Alexandriae statuit; A chite aus fuit Satyrus, uti refert Plinius: Ralso vero, qua eum naui impo stum Alexandriam deportarent, Primo sessam profundissimam, quae sub ipsis obelisco initium duceret ad ipsum usque Nilum effecerunt. Quae deinde aquis Nili repleta, non tam fossam, quam sumen ingen ferebat. In hac fossa verius flumine, teste Callixeno Phoenice apud Plinium, duas naues amplissilias ordinabant,quas &lapidibus in tantum onerabant, ut pondus lapidum Obelisci pondere duplo maius esset. Hoc peraeho, na-
160쪽
ET ERECTIONE OBELISCORVM. 8; CAP. X.
ves firmiter connexas sub ipsum Obeliscum extremitatibus suis in ripis v-trinque pendentem remis subigebant. Subactis vero hoc ingenio intra Obeliscum nauibus,naues paulatim lapidum exoneratione alleviabant,do- o u,'' 'nec Obeliscum pendentem exciperent. Exceptum vero hoc pacto per sos i. sam in Nilum, ac deinde Alexandriam deducerent, quemadmodum ex fi- rix ζψς-gura 2. Schematismi I. hic interserto patet, ex qua facile totius machinationis rationem percipies. Verum ad dictorum confirmationem adducamus verba Plinij lib. 36. c. 9. lexandriae, inquit,satuit Unum 8 o. cubitorum Pto- isi lomaein Phitidelphus, quem exciderat Nectabis Rex purum, maiusque opus Dit in deuehendo, statuendoque multo, quam in excindendo. Sayro eArchitecto alis uideuenium tradunt rate allixenus ἀ Phoenice fosse perducta et que ad iacentem Obeliscum e Tito ; Nauesque duas in latitudinem patulas, pedalibus ex eodem lapide adi attonem geminatis per duplicem mensuram ponderis oneratas, ita α/t btibi rent Obeliscum pendentem extremitatibus suis in ripis et trinque possea egeriis laterculis alleviatas naues excepisse onus statutum. Excisos autem sex tales in monte eodem, sartificem donatum talentis quiisquaginta. Haec Plinius. Simili industria haud dubie a majoribus per traditionem accepta, reliqui ex posteris in magnis molibus transferendis usi sunt. Nonnulli volunt Obeliscos ad constitutos locos translatos esse eo tempore, quo maxima esset Nili in AEgvpto . Inundatio; aquis enim terras altius supereminente,nihil facilius erat, quam und/xi00j extra alueum Nili in quemcumque AEgypti planiorislocum onus deporta- natum locutre. Quod si tamen necessitas ita requireret, obeliscum Chamulcis, siue Cylindris impositum, in locum erectionis deuoluebant; in quo D 'sito primo solido fundamento, quod ut plurimum saxum, siue rupes nai H erat ν deinde tandem obeliscum, trabibus, rabulisque ligneis, lana: f no, stramine '
fartis, contra omnem violentiam munitum, erga orum, tr chlearumque
ope erigebant, de quibus omnibus exactius tractantem c0nstule Oedipum. Quibus verd nauibus, obeliscis Alexandria Rianam aduehendis usi sint Imperatores Romanorum, Plinius, & Ammianus Marcellinus, reserunt. Augusti Caesaris nauis,qua major eius Obeli sis aduectus fuerat,cum ceu miraculi instar Puteolis in perpetuam rei mentoriam asseruaretur incendio tandem, nescio quo casu, perijt. Navis vero, qua Caius Caligulata, α ια' suum illum Nun coxij aduexerat, omnibus, quae unquam in mari vis, sunt, mirabilior ad Ostiam subsistit, ubi a Claudio Caij iuccessore submersa 'β qηδin portus sundamentum cessit turri superexstructa, quae in hunc diem du- belisci Nun rat; ita Suetonius in vita Claudij, & Plinius citato loco. τοῦ Navis vero, qua RamesIstus obeliscus a Constantino Imperatore ad- ' M. Tu is vectus fuit, crates erat ex trabibus, & arboribus ingentibus compacta, trecentis, teste Marcellino, remis instructa. Arbor principalis praeter alias,quibus vela obtendebantur, tantae erat crassitiei, ut duo eum homines amplecti non possent. Verum nauis formam, quantum ex actis Constantij Imperatoris,&Ammiano Marcellino, alijsque historijs percipere licuit, eius formae, quam hic Iconisino i. fig. I. exhibemus, extitit. M