장음표시 사용
441쪽
Omnis numerus stila cruocis figura la-
Τernarium, quando ex duabus rectis lineis & utriusque quasi copulativo puncto constat. Quaternarium Vero ex quatuor rectis intersecantibus soad quatuor angulos rectos, Vnde ex quatuor rectis, quatuor angulos com prehendentibus octonarius quoque mysticu resultat, de quo supra, cum de mysterijspJramidum tractaremus, fuse actum est Manifeste quoquo hic elucet, septenarius numerus ex duabus nimirum rectis & communi pu-cto; deinde e quatuor rectis ab uno puncto se separantibus, quorum numerorum ope Py thago as & Plato, AEgyptiorum discipuli, totius mundi visibilisque orbis machinam ostendebant, uti citato loco ostendimus. Adauertebant enim AEgyptij, duos potissimum simplices motus in rerum na-xura elucescentes, rectum ac circularem, hunc per circulum, illum per rectas exhibebant , Elementis enim extra sedes naturales dimotis, suos ad easdem reditus non aliter, ac per rectas lineas facere experimento comprobabant: Non igitur incongrue per quatuor rectas & Vnico puncto indiuiduoque in contraria. excurrentes partes,quatuor elementorum in quae elemetata gula tandem re lui possitnt in innuere mysterium, confirmant ea quae in , Cabala Saracenica me annotasse memini . PIPhilosephi sta editi Aegypti, artium Indiae Graecia indicaturi quatuor elementa, quadratu νγ subRura Crucis pingebant . Quomodo autem ex quaternario denarius resilitet,omnium in uniuerso contentoru symbolu,supra folio i83. dia dum est. Verum antequam ulterius progrediamur , hoc loco originem ii. terarum, seu characterum planetariorum ostendere visum suit, ut quam ringeniosa speculatione, S quam congruorum symbolorum adinventione, conceptus suos ria sticos adornauerint, ex hierogrammatico hoc apparatu Lector curiosus colligere possit. -
in . primo quidem suppono ex Clemente Alexandrino & Eusebio , duplicem habuisse AEgyptios modum mysteria sua symbolica repraesentandi; unum per virtutes animalium, herbarum , plantarum ,' alterum per geometricos characteres, apposite mysteria intenti repraesentantes. Sic per carabium de Ibidem primo modo Solem dc Luna, quos eosdem posteriori mddo 'her Solis Lunae simplices characteres repraesentabant. Sic qua- ruoi Elementa sue principia rerum per quatuor animalia, quae qualiratu haberent elementis non absimiles primo modo; posteriori vero per ' repra: sentabant; quod Clemens Alexandrinus hisce verbis confirmat.
Ρm lice aute=mina 'quidem loquitur per imitationem, alia mero scribitur felMi proprie, alia mero verre sumitur allegorice per quaedan, animata: Ut qui Ssilem lunt scribere, faciunt circulum, Lunam autem, figuram Lunae cornuum sermom prAE stferentem hoc en , semicirculum) conuenienter ei sermae,quae proprie dicit*r; η mu' lice et ero Solem sab.co ab imitant, obliquam astrorum conuersionem , stiri
3μmi nibin serpebi m Porphyrius quoque apud Eusebiuni sic ait : ηὸς fam
s, ut omnia candida coelenibus Dijs attri erentur pila-rotunda Omnia δαμνις praecis
442쪽
di motui Caesenti in zonis ae cireulis,qui in Caeliust intelliguntur. quae nos ad merem Vetersi ita explicanaus.AEgyptij pingebant circulsi,quo Solem reprisen-ra ant, stellaru omnisi principem,& cςlestium Numen, a cuius luce omnes Participarent. Cum autem omnem virtutem suam latum in Elementaremis Nundu cognokerent, circulo decussatu app.suere signu seu characterem quo notabant spiritus Mundi omnia permeatis,f cunditatem unde &ci, venerem veluti generat, iis De illo exprimenda assumpsere.Cu autem hanc virtutem Veneris sparsam di sentinata a Deo per omnes mundi partes intuerentur,spiritu nimirum animae Mundi,siue Solis,dantis unicuique rei formam,vitam,essentiam &durationem,cum,inquam,eu inueniri viderent in omnibus rebus,in homine inquam,in bestijs in terra, aqua; aere, igne,in fluminibus in aere,in montibus,sanis,vallibus,sylvis,pratis, desertis,plantis; si ' φος iΤanimalibus,in coelis etia & stelli emicirculu di ei apposuerunt, & ortus est Vehara sterille celeberrimus,& sacer V Mercurij, quem in tertio libro spiritu Mundi,seu SolemAegyptioru omnia ad se attrahentem,intόrpretati sumus. Meti nostret miru in moduastipulaturDeenus in suaMonade hieroglyphica: unde verba ems cedr ignat haec sunt iantiquissimi pies. yiarum' bis tradidere notis hieroglyplinius ora sta-ὸmms ex Solis ire Luoesiaructeribus, eum elementorum aut arietis hie oglyphico signG i Amprimam quidem dei', qui Lunae habent charamrem nos iamparaphrasseelu ux iste S. λάe: Lunaris nὸ iris natura,dum per Elementorum fisentiam elisca isburam si semeι reuoluta terram, Saturnus myctice dicebatur Et eadem de causa Duis quoque habe . bat nomen, triamqueseeretisrem tenebat figuram v Et Lunam tertii miseelement. canes Obycurius sie notabant V quam Mereuriois vocaresoleist qui quam Lunaris sit . idem' ad artis mero chasanere an bia Solis sty 'Arietis hi foethphitis arax flaim e V elementato pariim inieruenis, te magisteris . Et Veneris quaeso, an non
pleta Magia ; Oat omnia apposite Hermes expressit his verbis i
mediatione inius , sic: omnes res di Saturnus condenit frigore cum
aptatione: Vides igitur, quo- π - . . .
moddi&quam ingoninise My Mars calore & -ate cum ituram qualitatis planetarum Rin appropriatis chararuribu Vόnus humore & calore cum o exhibuerint. Meminit huius m i , characteris mystici, quoqu Caesar Riuiera in suo de Mun Iω magico tractatu , ubi compositionem eius admirabilem ex recondito manuscripto erutam , attribuit primo AEgyptijs, verba eius Italica sic so-
443쪽
quari, pie magnus ille Mercurius Trista egistus, maximum illum Mercurium spiritum . nimum uniuersi, unicam ςgusarum causam repraesentarie . Quod autem coeteilis ille spiritua Mercurij in omnibus rebus inueniatur ,& quoiusmjliter res omnea in ipse spiritu contineantur, assirmand Platonici. Hinc Proclus in Ib. de magia & Sacrificio; Antiquos Saceladotes optime cognouisse, pinnia in omnibus Asse; in Coelo quidem res te renas modo coelesti, dc in terra ς line modo, quodam terres ri,uti supra in -- ηεgρηε pTramide mystica interpretata sumus; Cui Anaxagoras quoque subscrii sui, sis, 'Videiuridiςςndo omni in omnibuβήςGς 4, Hermes quoque in myste-Yagdina Heia riosa sua tabula ista aragdina,ditia scitς exprimit, dum dicit; Θιοd esse a , si scuti quod es infra , sed de his etiam alibi dictum est . . Ad hoc quoquo ab. ludere videtur antiquissimus Arte sis in principio de abstrusis secretis: dus ait a primρ illς Ui,Mercuriuhi ille cςlestis omnia numeris, proportioribus L harmonia complerit , sine numeris chprehendi non potant.P Pythagora enim teste, natura numer rum transuit ser Omnes xes ,&cognitio illius, est illa vera sapientia diui ha de incorrasti , cse qua Antiquissi δ' secretorum. Co
gnito numero, cogno sies, qualiter notitia rerum adimnibum habeatur pre illa. dc alibi, Acalculis primi nominis, omnium lartium montiam, --neorque cog itiquem iovenis
charactere Mercuriali omnes quoque numeri heprae*ntati vide*kψ inim
444쪽
mente, ratanabiliter erantisi:liare tetras quot uxta animes Ars mystca ii ix appellata,qua per AEgyptios ει indi partes pr*sent bantur; uti in processu operis dicemiis. Item mantast apparet,qua ratine l
latuit, cum sub nomine Dei testagrammato inius,uniuersi res eonapi et
445쪽
mentis subist nua, quantitas, qualitas , motus: sub substantia corpore1, Et
titatiuum,vegexabile, sensitiuum &intellectivum . Quantitates in punctu .lo tudinem, latitudinem & profunditatem, qualita in quatuor, siccu- frigidum, humidum, calidum i Moru in ascendentem , descendententa,rinum, ςircularem Terron quatuor spacia diuiditur. --: . Praeterea non male Tetractys dicitur continereti 'mnes, cum quaint.
narius, uti alibi ostendimus, utpote in potentia denarius , numerorum omnium persectissicius & ab liuissimus, sit mr 3 omnium idea, vltra quam nullus ali numerus rFeritur: ut supra ostensum lib.2. cap. Io.2 ἡ. bis his Hunc quoque Caballat Hebraeorum reducebant ad decem Zephiroth, quae reu0ςδR . diurna attributa & mensure,queis solent describere Deum, diuina prouidentiam,& immensitatem rerum. Verum .ve quae hucusque dictata sunt, in compendium contrahantur, praecedentem figuram proponenda duxi, in qua totius speculationis ideam in charactere Tautico consideratam ob oculos poni mus cun6s1 Lectoris.Constat figura circulo, Lunae segmento, Auc , per circulu,munda siderium in suas orbitas planetaru diuisum; quem
Lu na intersecans, characterem Mercurij, ex sole & Luna composilium efformat. Crux vero mundum notat elementarem,in quem vim suam exerit mundus siderius per animam mundi omnia peruadentem; extra mi tes crucis 4. continent statuas praesides 4. elementorum , per . mundi
plagas indicatorum. suprema statua accipitriformis est, de ignem denotat , situ ypsilomorpho, cuius mysterium in liquentibus aperimus. Altera statua caniformis, Aeri ; Tertia Ibiformis Aquae, quarta denique notat praesidiu,ex qua erumpit serpens sicunditatis nota, oua terra muridani spiritu*dissusione impraegnatur; onines ni posit pinserma ypsilon, cuius mysterium in sequentibus aperietur: Mnes instruciqcrucibus an satis, ad indicandam vim, quam a spiritu mundi hauriunt tota crux crucibus ansatis reserta est,ad indicandas diuins metis ideas,cuius totus ille chara' symbolum est; apposita sunt cornu Arietis cum lunula, capiti starabaei, e quibus veluti elementis character Tauticus constitubtur, adeoque tota figura characterem mercurij exprimit, utpote ab ipse inuentum & ex omnibus mundanis materijs compositum; reliqua cha racteris arcana cum fuse in toto hoc hierogramatisino exposita sint, si peruacaneam esse ratus sum de ijs hic verbosius agere. sussiciat itaque ex pansa totius characteris hic appositi sane mystensissimi, veluti in epitomς Curtiuant, qu d m comprehensa exhibitici. ἡὰζ . . mystiςuβ iust crucis characias plerumque appareat in Bemb hieroglyphi. na tabula, alijsque idolis ex AEgypto recens adductis, manibus eum gφ' stantibus , mirum alicui sersan videri posset, Verum id iam restat 3 Vῖς
446쪽
tinebant mysteria ; Sed vel quia huiusmodi charastere, naturali quadam sympathia Genior coelestes allici putabant. Mundum ςni Cum icthraeui
redςiunt animal esse veluti quoddam, in quo partes, quam uis loco distanc λφημὶς μμ xς a propter naturam tamen unam ad se dulcem ferantur, ipsamque con- 'ciliatricem mundi causam communem omnium mistiqnum traherς ad λς inuicem partes, ut Iamblichu ait, suapte natura , hinc eiusmodi tractus, α appetitus arte quadam praeter ordinem augeri posse existimarunt. Hinc Vxroctu iam blichus ait, A g ptr imitantes ipsam iniuersi naturam fabricamque I mN demy vestrum , ipsi quoque mysticarum reconditarumque notionum imaginςs quasdam pi ol. bl in s bolis con ficiendis ostendebant, quemadmodum di natura rationes occultas inopparentibus firmis quasi βmbolis exprimit Dij itatem idearum per mani Iesias imagines explicant, praesertim cum per icerent, superiora omnia inseriorum militudine delectari, atque insuper, optent a superioribui bonitate repleri , 'fu ἰηνη pro miribus imitentur merito-i iconuenientem superis modum agendipro viribμέ, quando occulta mysteria Molis inserunt manifestis cin quibus interpre-ratais dimitte evoces , accipe sensus. AEgyptij jgitur huiusmodi symbolqm sub certis temporibus coelique situ efformabant, maxime sub Ariete dc Mercurio, ex quibus signjs, usi supra demonstrauimus, constituebatur charao er Sole enim in Aristio exastato , di Luna cum Mercurio maximam Virtut*m coeIitus acquirere arbitrabantur,ad Genios in diuinationibus pyrreficiendis, resumque in uestigatione eliciendos, & d contraribs deni iTyphonios repellendos. Sed haec omnia apte de clare describit Marsiri ilius lib. 3. de vita cςlitus propaganda. yliquis autem quaeret, quas potisiimum caeli figuras imaginibus i primere solerem Aegyptij. Sunt enim ibi sermae oculis malde consepicuae, oci Uuli
quasi depictae, ut Y, Y, similesque figurae Zodiaci, aequae sunt extra
manifestae. Sunt ibi praetere ormae quamplurimae non tam misibiles, quam imaginabiles, per lignorum facies ab Indis, Aegyptist, Chaldaeisque profect tetulf tv exc 'gitatae . et eluti in prima facie Virginis Virgo pulchra sedens, gen inas manu spica
habens, puerumque nutriens. Sunt denique characteres quidam; signorum' planetarum ab Aegyptys, designati. Volunt igitur imarinibus omnisecaec infula , misi quis exsperitet proprium . V benesicia, collocare eum in fidebeat, evastem cum pectu Mercurq; imaginem tunc ex flanno co cere mel argento , in pia totum sit .miuinis signum,st character eius, character i V . constituebaui quidam 'iμ μ e-,a . Iam eorum formam ad caeli similitudinem rotundam, Antiquiores mero figuram cru- nomis veteiacis cunctis anteponebant; siuia corpora per mirtutem agunt, ad superficiem iam di fiam , prima vero super=cies cruce desicribitur; Sic enim in primissabet longitudinem-latitudinem; primaque hac gura est omnium qua=n maxume recta ; to quatuor rectos angulos continet ; sectus meracaelestium maxime Fer rectitudinem radiorum angulorumque resultant ; Tunc enimselia quam maxime fiunt poten-ιes, quando quatuor caeli tenent angulos, Cardines Orientis midelicet,occidentis j atq;
inedii mirinq; caeli sic mero disposita,radios ita cJjciunt in se inuicem, i crucem inde
447쪽
eonstituant ; Crucem ergo meteresfiguram Vis dicebant tum stellarum sortitudiae factam, tum earundem fortitudini usceptaculum. Ideoque habere Fummam inimis ginibus potestatem,ac mires,s piritus se cipere planetarum . Vc autem opinio ab
Aeentsjs melinducta fuit, mel maxime confirmata, inter quos characteres crux na erat insignis, itam eorum suturam significans , cuius figuram pectori si rapidisi culpebant, interim characterem hunc multis rebus impressum. Ego mero, quod de crucis excellentia fuit opud Aeg ptios ante chririum, non tam muneris setei larum te-Himonium fuisse arbitror, quam mirtutispraesagium, quam cum Christo sperat acceptura . Aprologi autem, qui Hatim poR Christum fuerunt, et,identes a Chri Hianis
miranda per erucem feri, nescientes autem, et nolentes in IESUM tantum conferre, in euesia retulisse. Atque hactenus Marsilius, in quo veluti in breui quodam compendio, omnia ea, quae hactenus suse dicta sunt, comprobantur. Sedet haec confirmantur ab Arabe quodam Anonymo, qui in libro m nuscripto sic dicit:
Ab antiquis accepimus,magnam in decusatae figurae, hoc est, crucis symbolo inesse mim faciam . Ex quibus omnibus patet fuisse praecipuum Aegyptiorum
philacterion, S: amuletum, hunc characterem magicum. Cuius virtute nimirum d mones in idola compingerent, & ad responsa danda compelle- se apidi, fio rent, typhoniosque insultus infringerent , ac proinde serapidis fronti , qui R I molis mundanae symbolum , 5 oraculum Aegyptiorum maximum erat,surciauE.., isse insculptum . Atque hinc Caduceus Mercurij originem traxisse vide- Nexcuxij 'V m . Nam posteriores Aegypti , ut illud mysterium spiritus Mundi clarius explicarent ope characteris illius duos serpentes finxerunt, alarum Veluti remigio, decussatae virgae ita complicatos,ut medio gyro circulum, capitibus vero se mutuo appetentes, semicirculum constituerent. Spiritum ser-
pes denotat. Circularis figura,& hemicyclica,dum gyrado se serpens in eas se trassormat, notat Solem, Lunam, astra, ut ex Horo,alijsque hieroglyphic graphis diximus; Crucem, quam constituit vim. ga arundinea cum alis hinc inde assixis, elementa, quae spiritus Mundi pervadit . Quae omnia pulchre repraesentata spectantur in hieroglyphico schema re, quod supra in Hierogramatismo Canis solioz9 exhibuimus; ubi Mercurius, siue Anubis pingitur a posterioribus Aegypti js canino capite cu ,
caduceo,insistens crocodilo, cui a latere adiuncta gularuni labe capita Ammon IS , dc Apidis cum inscriptionibus, Uti vi'
si, ' des Per Mercurium hunc solem intelligi, seu animam Mundi alibi dici i est . pudendum eius detechim significat s cunditatem ubique apparentem
nena habuit . descriptio Mercuti j
448쪽
spiritiis Mercurialis per sphaeram viro Mundi gubernatin em & harmonicis
o dinis Choragum. per Crocodilum, humorem tacundum spiritus Ma di ad rerum generationes requisitum. Est enim crocodilus animal hiandum gaudens humore Nili Acutido; in humido enimvi Calido omnis generatio consistit. Per Ammonis & Apidis adiuncta capita indicare volu rant, Anubidem Mercurium, Ammonem & Apidem eandem rem ess effectu diuersim, ut inscriptio docet i sed haec iusius in praecedentibus ex- pii in reperies ,
Consensa omnium Doctorum, constat ,sensibilia, eorum, quae inuisibilia sunt, quaedam veluti simulacra esse,Deumque proinde cognitio ne non secus ac in speculo&aenigmate ab intellectu humano videri posset cum enim omnia ad se inuice quandam nobis tamen occulta & incoprehensa) habeant proportionem, ut ex omnibus unum exurgat uniuersu ,& omnia in uno maximo, sint ipsa' unum , ea autem sine imagine similitudine concipi no possint ; hinc plerique sapientes eos maxime imagiles & similitudines in supernorum entium contemplationibus adhibuere , quae uti simpliciores abstractioresque, ita supernorum rationes aptius quoque exprimerent. Cuiusmodi sunt rerum mathematicarum contemplationes,quae cum circa numeros & figuras geometricas ut pluri, mum occupetur,eam speculationum pepererunt abundantiam,vel nemo e Veterum magnis viris alia, praeterquam dicta via, ardua diuinarum rerunti mysteria aggressus sit; Hinc apposite Boetius, nullum inquit, diuinorunia scientiam attingere posie. Hinc Pythagoras, Plato eorum qu assectae omnem veritatis inquisitionem in numeris & geometricis figuris posuerut.imo D.Augustinus,numerum rerum creandarum in animo Co ditoris principale exemplar fuisse, ex Platone probat. Aristoteles Use ali- Numeri&, ter nobis mathematicarum specierum differentiam tradere non potuit, quam per numerorum comparationem; Cum enim de formis naturalibus, quomodo una in alia, scientiam tradere vellet; ad formas mathematicas necessario sibi confugiendum censuit , dum dixit. τριγωνον ἐν τω et τραγ-ω,ύτως υχατον ον τού ὐmρτα m; sicut trigonum in tetragono , ita & in serius ii superiori. adeo ut teste Boetio,tota veritatis doctrina in multitudine & magnitudine , comprehendatur. Quae omnia, ab AEgyptijs hausisse veteres graecos, nulli dubium esse debet ; Hi enim, uti primi Literarum, mathematicarumque inuentores, ita & earum freti notitia , maxima quaevis superiorum entium mysteria & sacramenta ijs denotabant . Quae v tostendamus, a circulo initium faciemus nostrae disceptationis.
449쪽
Miranda eir. Aristoteles, cu in mirabilium M prodigiosoru m ςMadum c usam , qu.
circa vectem dc librana cum magna Omn vim admiratione in mechanicis passim occurrunt, causam pres diu scrutaretur , Du iam aliam tandem eorum effectuum causam inuenit, nisi stupendarum rQrum maxime obstu pescendum circulum nec immςrito ex admiranda enim, uis admirados effectui procedere irationi qu*m mpxime consentaneum est l. Est autem Oi ς'ii 4ςῆ circulus figura plana, una tantum lin: contenta, quae circumserentia nun-' cupatur, ad quam ab uno signo, quod centrum vocant,omnta rectae lineae
prodeuntes inter se sunt aequales. In hac itaque figura maxime contrarioruexistςntia occurrit admiranda; fit enim omnis circulus ex commoto & manente, uno quidem circini pede fixo stante,altero in peripheriam circumvCi ςvli pyφ- cto. Praetere maximς mirum est, lineam eam, quae circuli orbem comple- chirur,Graecis Q rdictam , cu omnis expers latitudinis sit, contrariorum quoque ypluti quδndRm admittere conuenientiam , concauum scilicet &curuum,quq quidem eo modo simi contraria,quo etiam magnum & paruu,
horum enim medium ςst aequale, illorum vero rectum:omne quippe quod magnum est,ut fiat paruum,vel quod paruum,ut fiae magnu , necesse est, ut perueniat ad aequale, priusqua ad extremum alterutrum peruenerit, ita linea curuat antequam fiat concaua, debet fieri quasi recta i& concaua,ut transeat ad conuexam circularem,debet similiter prius essequodammodo recta , . Has admirabiles circuli qualitates ac virtutes Egyptij minime ignoraς
se videntur Nam cum rerum omnium in mundi huius ambitu contenta rum cyclicas quasdam veluti elucestentes inris intuerentur, supremi quinque illius Archite sti,nescio quid sphaericum, tum in seipso, tum in operibus
verere, suis, quae non nisi ad circuli exemplar facta,teste Platarcho, supra diximus , affectantis spirales ideas cum summa admiratione contemplarentur, circulo ες py h diuinum quippiam inesse arbitrati sunt, adeo quidem , ut quandocunqu magnu quid piam, mirabile, excellens,in quo aliqua diuinitatis vestigia ast parerent, indicare vellent, id apposito circulo,seu sphaera demonstrabant. Inde Hermes ille vere Trismegillus diuinam naturam definiens, mediu assumpsit circulum, interrogatus enim, quid esset DEUS Z Respondit, D
circulin 'hara intelligibils,cuivi centrum' vii luci circumferentia nusquam
Cum enim DEVS non sit corpus, nec etia esse possit, ed quod summe simplex sit, quia omne persectissimu oportet esse simplicissimum, omnis compositionis expers, eo quod posterius componentibus, sit omne compositu, o . ... dii serςnxiam ipaerae corporalis, dicit esse sphaeram intelligibilem , lus est Siqio Vndς per centrsi, quod est quid minimum &simplicissimum circumserexi comparatum , diuinam simplicitatem intellige, sed per cir*m serentiam , quae est maxima, immensitatem diuinam accipe , est ergo praedict.: descriptionis sensus; DEVS est sphaera , id est, principio carena & fine, multomygi. quam circulus siue sphaera materialis, ut sic notetur eius Mernitas i n-ιςlliSibilis, ut notetur eius immaterialitas , cuius centrum, id est, indivisibili
450쪽
essentu ubique sed circumferentia eius, id est immensitas nusquam est, quia a lodo comprehendi non potes VM quoque centro circuli c6- paramu6 circa quod omnia sunt,& a quo uniuersa ordine certo in Orbem procedunt, donec integra rerum uniuersitas absolua tur , ut enim centrum nec magnitudo est , nec circulus, nec orbis, sed omnium,& circulorum, &Grbium principium ; pari mensura DEVS nihil eorum est , quae sunt in mundo, nec mundus totus, sed totius tamen mundi principium . Ad hoc ergo centrum 'innis creatura in summitas terminatur, perinde atque i circulo omnes portiones per sermam pyramidis a circumserentia in centrufiniuntur. Atque e it hac Trismegisti do grina accepit Pythagoras noster cerimoniam illam, quam postea tradidit , nesepe esse DEVM aeircumactu Corporis colendum . Numae Pompili; i stitutum fuisse Author est Pierius Val. lib. 3 9. praecipiebat enim, ut priusquaaliquis DEUM coleret, verteret se in orbem,factoque circulo cultum D Eo exhiberet, quia illum venerabantur , qui per circulum , figuram persectain, erat significandus. Plinius apud Pierium, in adorando inquit, dextram ad ortum reserimus , totumque corpus circumagimus. Verum haec adnotare hic volui, licet mi di sorsan videanturJ circularem motum, per quem corpus ad eundem, unde ascendit terminum, circumuoluitur, expressissimam videlicet esse imaginem verae & aeternae filicitatis, perquam creatura ad ideprincipium redit, a quo processerat, felicitatem enim definiunt , reditum niustulus', rei ad suum principium, quia selicitas est summum bonum, su- anum bonum autem id est, quod omnia appetunt, quod autem omnia appetunt, idipsum est, quod omnium est principium,at omnium principium est Deus, unus, omnipotens; idem igitur finis omnium, quod omniu principium. Hinc binae illae Dei appellationes apud Pythagoricos, unum scili.
cet&bonum . Vnum enim cognominat, quia omnium est principium, quemadmodum unitatem diximus esse totius numeri principium: bonum autem,qui omnium finis,omnium quies, & absoluta selicitas;in orbem quidem non mouentur, nisi immortalia & incorruptibilia; ad Deum non re- 'dit, nisi immortalis & aeterna substantia. Coelestia etsi idonea sint motui circulari, non ipse tamen sibi sufficiunt ad hunc motum explendum , sed diuino opus est Motore, qui illa verset dc circumuoluat: Non aliter nobis atque Angelis contigit: tales enim natura sumus, ut non circumagere nos γα reflectere, sed circumagi Motricis vi gratiae,&reflecti in Deum possimus. Hinc illud; a untur spiritu Dei, si ij Dei sunt . pulsat assiduis animum nostrum spiritus Motor,que si admittamus,statim Deo pleni per orbem religionis ad Dominum ortamur, in eo semper vitam possessuri; in quo de semper, antequam fieremus, vita suimus. Haec est vera Religio, vera homunis felicitas, ad quam Religio nos promouet, dirigit,& impellit. Sed ut e3, unde digressi sumus, redeamus; Circulum itaque assigJpiij inter coeteras Geometricas hvras in maxima semper veneratione habebat,
c.lendu, qRi intelligendu. Fc licitas quid sit. Q uomodo reditus fiat ad Deum. Circulus in honore apud Aegyptios.