De Christo Iesu abscondito pro solemnitate corporis eiusdem Domini nostri, libri sex. Quibus vniuersum fidei & religionis christianae negocium continetur. Autore R.P.F. Bartholomaeo Ferrariense dominicano, ..

731쪽

c Η R I S T O figurato, quani in figura. Nain ubi in ueteri lege prohibct esunt sanguinis,hic in noua praecipit potu . In ueteri offertur sanguis anima u,hic in noua ofert sanguine humanu. In ueteri grex animaliu occiditur, in noua caro homi nis,eT D E I crucifigitur. In ueteri sacrificium set templum,tabernaculum, Cy altare, in nouas fictifica tum fuit CHRISTI corpus, c H RI S T: Istiritus, immo omnes apostqli eius indinistri, In ueteri sacramentum cpnuis ij, quod fustum fuit in Winestio ne pustulis aghi fuit solemnius celebratum in imonte V R IS T O, quam ab alior, quonia non solum dedit discipulis agni figuram, sed etiam sie ipsum ti 'dedit quierat geritas fgurae par.a.q 73,ar. 6. Unde patet, κρd in monte Sγρn cum sacram tum euchari stis inchρdui , fuit in imo monte gbμρndi is propter figurarum priaestu tutionem generalem . Ssd audia mus modo praenuntiationem figurarum in hecie la specie autem hocsacramentum supra montem Syon in choatum figuratur per xij. 1 gurus. Primo dum c. pus sanguis separatim propinat, scili et corpus ex ira celicem;CI funguis in culice. Hic actus in lege siste riRArabatur tanquam futurum, er in noua lege sibgni Utur tutiquam praeteritum . Nglique cum omnia animalia vi enda insicri cium deberent prius occidi separando sanguinem a corpore, fguraba tur, qliod c Η R IS T V S non erat strangulandus. nec sus cundus, nec praecipitandus, neque lapidandus , sed eius sanguinis arat a corpore. '

732쪽

LIBER post pusionem duiem propinaim corpus de per se, Cr sanguis de per se. Significando, quod in morte fuit funguis separatus a corpore. Nuna

e lebratur inmemoriam passionis eius par. 3. q. 8. araa r .arg. 3. Ad quod designandu sacerdos acii duas cruces ante consecrationem, unam supra hostiam, alter

super calicem. par. I.q. 8 .arti. s.crg. g. vers. tertra autem. Secundo dum extenditur. Num ut figuraretureorporis extensis; ideo crucifigitur . Et ad extensiona significandam post eleuationem sacerdos leuat brachia, er per modum crucifixi extendit eod. arg. uer. quinto repraesentat. Tertio dum sanguis er aqua simul in rom,a. suitur. Vt enim haec mixtura figuraretur, in nuptiis aqua conuersa fuit in uinum. Et quod aqua non rems neat inlecie sua , sed imum utile conbecrationem . e

funguis post consecratione, figuratum fuit, quando iuninari Aegγpto aquae fuerunt conuerse in sanguinem. Signi scatur autem per hanc commixtione unis populi chri plani ad CHRISTUM . par. 3. q. τ .un. 6.iis

R. Quarto dum hostia frangitur, per quam fructionε fgnificatur corporis CHRISTI infici distin dio. Una enim pars in calice mittitur significans sanctos,qui cum c HRI STO in hac uita C H R I STO compatiuntur, scilicet pagiones patientes: si eunda pars magna in manu sacerdotis significat et ctos iu purgatorio , tertia pars minor significat functos in Paradiso ea. par q. 8 3 .arti. s. arg. 3. Demuitac...es hi ius fgstra praecesit, dum DE V S praecepit Noe, quod i sumitate arcaefaceret ni siones trica nerui socundum

733쪽

V A R T V s. 32 et secunλιηn Origenem supcr Gen. Homilia. a. Quinto dum trina crux ad pax domini in missu dicitur, ut per primam crucem significentur fideles in hac uitu; per se cundum significentur electi in sepulchro, per tertium si gnificentur uiui, Cr defuncti praestolantes recturrectionem. Et ideo quid isti cum CHRISTO uiuunt,ter , Idicimus agnus D EI miserere nobis . Primo nobis in hac uita laborantibus . Secundo nobis mortuis in sepul cro dormitantibus. Tertio nobis uiuis Cr defvnyis re

surrectionem praestolatilibus. Hoc autem fuit si gura

tum per apostolum Paulum dicentem CHRISTUM Ad Philiadorari per omnem creaturum cockstem errestrem et infernalem. Quam distinctionem etiam dat Ioannes diacens. Et nemo poterat nec in cocto, nec in terra,nec Apoc.ς. subtus terrum aperire librii. Sexto dum totus CHRI STUS manducavir. Ut enim in hoc sacramento to

ius C H RIS TU S , quo ad omnes er singulas

eius partes secundum realem concomitantiam par. 3 .q. 76.ur. 2.3.Cr. 6. Hoc autem sacramentum dum fumi

tur,e sacrificium dum imolatur, figuratum fuit in illo sacrificio quod holocaustum dicebatur de quo nihil re

arg. g. in pris. Septimo dum in hoc sacramento remiseso peccatorum datur. Nunque in hoc sacramento re i. , mittitur peccatum ueniale, et poena pro mortali.par. 3. q. roa .ar. 3 Arg. 8 .Cr. s . Hoc autem fuit figuratum in sacrificio, quod fiebat ad peccati expiationem. 1.2.q. . rLOa .ar. 3. arg. 8.postprin. Octauo dum DE Ofide

Iis gratias agit, quoniam per benrficium pusionis S S

734쪽

LIBERCII RI s T I fuscipimus beneficium spei aperillam

ianuae coelestis.par. 3 Sic per hoc sacra mentum aperitur nobis coelestis ianua paradisi .e .par q. 7 9.ar. r. Fuit autem figuratum in secramclito siue fa . erificio hostiae pacificae. i. a. q. ro ι .art. 3 .arg. 8. in β. Leul. san In cuius signum dum Moyses cum populo facrificaret. uenit ignis de coelo, accendit facrificium. Nolio dum homo a peccato praeseruatur. Num per hoc facranteri tum d peccatis mortalibus p eseruatur. par. 3.q. 79.' articul. 6. Unde non debet esse ingratus sed sacrificare

DEO hostias pacificas scilicet pro beneficijs futuris

recipiendis. i. a.cl. ior .ar. s. argu. 3.la f. Hoc alitem

figuratum fuit per David qui cum accepisset a D E O' . beneficium remisionis peccati commisi in ni merulione populi, uolens etiam obtinere a D E O aliud beneficium1Meg. vl. remi ossem pestis obtulit sacrificium, quod DE Vsipsum acceptasse ostendit mittens ignem de coelo, qui ivlud combusit. Decimo dum peccator a peccatis laua tur. Quicunque enim accedit ad hoc acramentum cum constitistia peccati mortalis peccat mortaliter par. 3 . q. so .ar. 4.ideo debet homo prius lauari a peccatis ante quam ad sacramentum accedat. In cuius figura Moy

ses aedificando tabernaculum fecit labrum plenum specu- o, 33, a lis mulierum ut antequam sacerdotes irent ad taberna culum se respiciebant in speculis , σὴ qua macula erat in eis , ipsum in aqua lauabunt. In cuius documentum Dan. n. a IES V S antequam communicaret suos discipulos primo lavit pedes discipulorum. Vndecimo,dumfg ratur,ta unitur . Ubi notandum,quod per factamenta

735쪽

insigniri CHRISTO, rnon miri est bonumsdimperfectum:umri autem Cynon insigniri est bonum, sed imperfectum:mfgniri uero, π uniri C,Η R I S T O est bonum perfectum Cr perfecte bonum. Stalit l* insigniri signo capitanei exercitus est bonum, uniri autem capitaneo est melius . Sed insigniri, Cy uniri cupiataneo est optimum sic per sacramentum baptismi,et per

sacrumentum confirmationis, ac etiam fucri ordinis, in quibus imprimitur curater. est bonum insigniri curate τe.par. 3.q. 63.artic. 6. Sed quoniam homo potest insigniri caratere, Cr non uniri per gratiam tum in sacra meto baptismatis par. 3.q. 68.ar4. quam in sacramento confirmationis.ea. pur.q. a. urti. o. quam etiam in sacramento sacri ordinis. ea. par.adic.q. 36.urtis. 3. Et

quoniam gratia habitudiis communiter dicta exigitur ad superuenientem gruthim sacramentulim. Quoniain

scut positione ditimae praesupponunt essentium animL, a qua fluunt sic dona Cy uirtutes praesupponunt gratiam habitualem communiter dictam, cui addunt quasi dum perfectiones ud potentius animae perficiendas: ita etiam gratia sacramentulis addit super gratiam com muniter dictam, er super gratiam donorum Cy uirtutum quoddam diuinum auxilium ad finem sacramenticonbequendum, ideo melius est uniri per gratiam com- muniter dictum insigniri per gratiam sacramenta' lenirium solum uniri uel solum insigniri par. 3.q.6z.ar. α . Et melius est uniri CHRIST Oper sacramen tum charistia , quod CHRI STVM coniungit

homini,er hominem. D E O, quam infigniri quolibet

736쪽

LIBER sacramento imprimente taracterem. ed. pur. q. 6 s .arths .argu . . Ili cuius figuram habemus,qu)d flij Israel cum exissent Aegiptum fecerunt bis phase, idest festum pastae. Et primo fecerunt phase anno secundo egressio nis de Aegypto, er huic phase interluerunt circuncisi in Aegγpto nati in deserto incircuncisi. Et hi om nes mortui fuerunt in deserto. Finitis autem quadra ginta annista mortuo Aron Cr Moyse sub regimine Iosue fuerunt circuncisii omnes, qui nati sunt in deserto. Elfucta circuncisione praecepto domini fecerunt phase in campestribus iericho. Haec figura figurat tria genera hominum facientium phabe, idest umendo corpus CHRISTI; quoniam sicut fecerunt phoe circunecisi in Aegyptosic ad esum agni, idest C H RIS TIdccedunt quidam in segniti caructere baptibini, sed iupeccato mortali. Quidam insigniti bino caracterescilicet baptismi, ex confirmationis smiliter in peccato mortali. Quidum insigniti trino caractere silicet ba ptismi π confirmationis,atque sacri ordinis, ut omnes Hecti infacris constituti ; π quia etiam sunt in peccato mortali dicuntur ligniscari per circuncibos in Aegypto

et in deserto huius uita mortuos,scilicet peccando mo taliter facramentum sumendo in peccato mortali. par. 3 .q. 8o .artis. q. mi autem fuerunt paruuli nati iusta hos duos annos, Cr incircuncisi Agnificant cathecumianos,idest credentes, Cy nondum ex causa legitima b

prietatos,qui celebrat phase, idest sacramentum corpo m c H RI S T I suscipiendo spiritualiter uoto Cr de sideris,stat uoto derios cipiunt bapti vis.

737쪽

mr. . q. v 3 .uri 3 .Cr hi non fuerunt mortui in delerio, quoniam fecerunt phase licci non fuerint in signiti est quo caractere modo nati in deferto. Et qui erunt infra riginos uigesimum annum fueruntque circuncis in Aerapto, nec mortui in deserto iuxta sententium D EI duos popu

lossignificant facientes phoe fecunda uice: Unde qui interfuerunt primo phase circuncis tamen in Aegγpto,er interfuerunt fecundo phase, significant baptietatos .

. confirmatos ad sacros ordines promotos, crper coissequens caractere cH R I S T I insignitos. Q hiphabe destsecramentum corporis CHRISTI celebrauerunt uno tempore in peccato mortali, CT tun dem in recesu de A eupto deserto eo sine peccato celebrauerunt. Qui autem nati sunt in deserto er circuit cis phabe celebrantes fgniscant omnes clericos,omnes confrinato G omnes baptizatos,qui sunt sacro caro

diere insigniti, er per gratiam π fidem charitatefose muta sunt DEO uniti. Sie igitur C Η RI S T V si D EI Cr uirginis gloriose filius est in monte votis

guratus,dum insignitur immo, sacramento euchariasiae unitur. Viidecimo hoe sacramentum in monte Doninchoatum figuratur,dum manducatur er delectabili tergustatur. Saepe legimus, quod unus er idem cibus quibusdam elisanus quibusdam est mortalis immo unier eidem pro uno tempore prodest, Cr pro alio nocet. Legimus etiam quod idem cibus multis est delectabilis Eκοd, ii,

sub uno er eodem sapore,sed nusquam legi, quod unus atque idem cibus in diuersis haberet diuersos sapores', m i de marina,quod DE P.S pluit quadraginta annis

S i ii

738쪽

LIBER in deserto qui cibus in ore omnium secundum diuersi tuton appetituum praebebat se delectabile iuxta sapieti Myla e tis dictum. Patiem de coelo praestitim eis omne dele mmentum in se habentem . Haec fuit figura corporis c Η RIS TΙ , quod deuote sumptum continet in se

omnem suauitatem spiritualis seporis . Manna enim est imago Delicitatis aeternae, de qua inquit C Η R I in

Apocitie S T V S. Apoc. a. Vincenti dabo edere manna abscon ditum er nomen nouum scriptum,qκod nemo nouit,ni

si qui accipit . Sic igitur hoc facramentum in monte

. voti figuratur,dum manducatur,Cr delectabiliter gi flatur. Duodecimo hoc facramentum figuratu quia tu ipso spiritualis uita consumatur et manducans inman ducatum transimulatur. Est notandum, quod Acut uita corporalis incipit in parentum generatione , Cr consu mutur Cr perficitur in cibi comestione , sic uita spiri tualis inchoatur in baptismate,Cr perficitur atque con

sumatur in eucharistia.par. 3.q. et 3 .aris in medio R.

ercte dicimus baptismum esse sacramentum mortis, pugionis C Η R IS T I prout homo regeneratur in eo, uirtute pastonis CHRISTI . Sed eucharistia est sacramentum pastionis c H RIS T I,pro ut homo perficitur in unione ad CHRISTVM pullum, ereolos. ideo sicut baptismus dicitur sacramentum fidei, quae est fundumentumspiritualis uita Ma eucharistia dicitur sa-

.cr. cramentum charitatis,quae est uincidum perfectionis.eo. ar.arg. 2. Ecce quomodo uita spiritualis in hoc sacra mento consumatur. Sed quomodo manducans tranfimu-tutgr. in munducatum, agille . Est enim de natura cibi

739쪽

i v A R T V S. sa 4 manducati, quod conuertatur insubstantiam nimis euntis . cibus autem iste manducatur sub sacramento spiritualiter π fic1 iritualiter transmutat insemurn

ducantemscilicet mcHRISTUM . eo.ar .arg. 2.

Vndefuit dictum August. cibus sum grandium, crescem manducabis me,nec tu me mutabis in te , sicut cibum carnis tuae, sed tu mutaberis in me. Sed est qui dicat. quomodo sit haec mutatio, nunquid manducans corpus CHRISTI mutatur in diuinitatem c H R IS TI, aut in animum C H R I S T I, saltem in corpus,uel carnem CHRIST'Re,ondens dico, quod CHRISTUS accipitur hic pro suo corpore mistiaco,in quo manducans mutatur,dum ex membro Daboli citur membrum CHRIST I. Sicut enim ex murulis racemis fit uinum,Cr ficut ex multis granis fit unus punis, sicut ex multis membris fit unum corpus, sic ex multis christianis' unum corpus CHRIs ΤΙ. immutatur , qui incHRISTUM mutatur. Sextum sanctum geminutum,propter quod c Η R IS TVS DEI, er glario fimae uirginis M. A Ri AE flius fuit in monte Don absconditus , tun

quam figuratum in figura, est, quia hiritus functus

Hybiliter condonatur, dum vere adoratur. De quo

dicetur in Rura de igne . Septimum sanctum gemiandrum, propter quod CHRISTUS DEI glorio Amae uirginis filius fuit in monte voti absco-ditus tanquam figuratum in figura, est, quia mons

non super omnes montes eleuatur, CT a DEO

740쪽

r Is LIBER1nokimons Don si per omnes montes et uatur non enim eleuatur , ut qua)i ab infinis ad alta constendat, quia non est altior, quam fuerit a DEO creatus necis,l. a. ςl ti r qi ali fuerit altior alijs montibus fudiis sei est

Mons ab eleuatus primo dignitate. Vnde inquit Gaius. Erit die i 1iρ, in Πομ imis diebus praeparatus mons domus domini Propx in uert ce montium eleuabitur biper. luent ad emurones. omnes gentes. Notandum, quod omnes patriarchae ero res prophetae, Apo kli, Cr:euangelistae dicuntur, montes restectu aliorum hominum riqxonum 1acut per montes ubdentur quae multum di tanti ic per prophetas' uidentur futura per multos annos di)fantia. Vnde pro phetae antiquitus uidentes dicebantur: ideo C H RS T: V S propheta super excellens dicitur propheta prophetarum. Est igitur imus in uertice montium dei' super omnes prophetas, quem omites prophetae pupra se εxtulerunt, dum inum propcietum prophetarsi prae nuntiauerunt. Et bene inquit Esaias quod c Η RST V S ci mons domus domini, iueit templum : fiem c H R IS T O .edi catum fuit templum non materiale, sed spirituale, idqt ecclesiae. . Optime uero diacitur mons praeparatus , scilicet ad gratiam communi cundum. φιoniam de eius plenitudine omnes accepimus.

Ideo subiungit Esaias. Et luent ad eum omnes gentes Secundo ethmons c H RI S T V S eleuatus functitate, scilicet quia est sanctus sanctorum sine peccato, genitus piritu sancto, conceptus de inuiolata uirgine, natus prae cunctis sanctificatis sanctificatus, ad alios sancti ac ios praeparatiis. Vnde no immerito est mons