De Christo Iesu abscondito pro solemnitate corporis eiusdem Domini nostri, libri sex. Quibus vniuersum fidei & religionis christianae negocium continetur. Autore R.P.F. Bartholomaeo Ferrariense dominicano, ..

901쪽

tur ebumanae fecisset uestem splendidam, corpus fumasusicitido gloriosium uolans ostendere gloriam uum per amplius et perfectius seruauit cicatrices in suo corpore, quarum quesibet refulget supra modum plusquam caete

rae partes corporis no uulnerata par. s .ar. .

ita etiam erit in maroribus sanctis. Circa quintum ubi 'dico quὸd c H R IS T V S seruauit cicatrices uulnerum in eius corpore adestimandum ualorem. Cum h minum genus sit magnum numerosueritque obligatum ad magnum praecium soluendum s. quantum ad culpam remittendam,Cr qganissin at poenam diluenda,Cr quantum ad DEV M reconciliandum,nec non quantum ad paradisum aperiendum sine dubio praecium oportuit esese magnum,ta inestimabile. Hoc praecium fuit sanguis praecissus C H RI S TI, in quo erat vita. Hoc du tem praecium soluit,fcut faciunt capsiores, qui cum una manu numerant Cyproiciunt, Cr cum altera plena peculi s refundunt l, sic C H RIS T V S soluens prae cium nostrae redemptionis soluit abunde: sed quia prae cium solutum est in nitum, non minus apud ipsium remansit quini id quod soluit,unde fuit praecium fusticiens

pro omnibus, qui fuerunt,ta erunt, er pro omnibus,

qui posunt esse er niίquam erunt, Cr hoc praecium sanguinis fuit solutum per uulnera . Vt autem hoc praeciuualoris infiniti semper contemplemur ; semper estime

mus, uoluit cicatrices uulnerum in suo corpore conservare . circa sextum ubi dixi, quoi c H R IS TVS serami ucatrices uulneri in in suo corpore

902쪽

s E Y T V s. clo ouJ mutienJuin torporem. Homo in hac uita est ueluti equus homini inter caetera animalia multum familiaris, sed est animal pigrum . Vnde expedit, quod saepe cum calcaribus pungatur, C fc eius pigritia in solii citudinem transmutetur , sed etiam et citur sollicitur societate. Vnde uno equo uelociter praecedente , alius etiam uelociter sequitur. Similiter homo est D EO prae caeteris animabus familiaris, sed in adimplendis praeceptis DEI est piger. Ut autem fui sollicitus, praeponitur fbi c H R IS T V S, qui factus obe diens usque ad mortem, mortem autem crucis sustinuit vulnera follicite,cT uelociteer. Vt autem quilibet no-yrum eum follicite sequatur quasi pro calcaribus seruat

cicatrices uulnerum ad torporem excutiendum . ciflca

septimum ii quo dixi quod CHRISTUS Feruauit

cicatrices uulnerum influo corpore, est ad inflammati dum nostrum feruorem. Sicut differentia est inter pruinnas flammam, si est differ entia inter amorem crferuorem. Nunque prunae sunt carbones accelabisamma autem est uapor acceribus, utrunque ignis est. Sed unus flamma est cum continuo motu, alter autem est Mne motu sic est de amore σferuore, quoniam amans

in charitate operatur, sed expectat, quod praeripuitiria Cr bene praeceptum adimplet. Sed quia feruor est promptitudo uoluntatis , struens non praestolatur praeceptumsed tanquam flamma mobilis in strictu spiritus sancti mouetur ad operandum non bolum, quae sunt sub praeceptosed etiam quae sunt de consilio. Modo sicut CHRISTU S crucifxus nos inuitat ad umorem.

903쪽

LIBER ita uis utiliteribus nos inuitat adferuorem . sic igit irseruat cicatrices in corpore ad inflammundum feruo rem . circa octauum ubi dixi, quod c H RIS T V sseruauit cicatrices in suo corpore ad incutiendum timorem. Notandum est, quod qui non operatur, expedit quod timore concitetur,concitatur autem homo ad ope randum quandoque per timorem poenarum inflictaruncontra malos, quandoque per poenas inflictas bonis cretectis iuxta illud August. cum considero Iob instem quilinoJoannem esurientem in heremo, Petrum in cru cis patibulo,concludo quantum D EU S cruciabit nos, quos odit, quia tantum . igit quos durat. V t igitur semper timeamus illum,qui peccatum non fecitis prae bet exemplum praesentando se crucifixum cI cicatrices nulnerum ostendens, ac conseruans ad incutiendum tia morem. Circa nonum in quo dixi quoi CHRIST V sseruauit cicatrices uulnerum in sevo corpore ad memo randum umorem. Est notandum, quod cui poeniteri ita amici accusat amorem sc etiam causat amorem me moria amici,q id amicus est praebens amanti. Cum au tem CHRISTUS amauerit, er uelit amari, nonsio lum praebet suam poenitentiam sed reducit nobis ad me moriam quantum nos amauit hoc autem facit seruando

cicatrices uulnerum ad amorem memorandum. Circa

decimum, in quo dixi quod C H RIS T V S seruauit

cicatrices uulnerum in suo corpore ad placandum om- tuum factorem. Est notandum uerbum Bernardi dicen tis. O' homo quam securum-D E V M habes a

ceti uni tibi mater antestium,e frius ante patrem in

904쪽

s E π T V s. 6o tirflla ostendit pessus er libera, filius patri ostenta latus Cy uulnera. Nusta igitur poterit se repulsa, ubi tot concμrrunt charitatis insignu , er c habimus

decem rationes, quare seruauit cicatrices in corpore

Sicut igitur miles plenus uulneribiis, uel cicatricibus tot habet testes ad celebrandum suum triumphum , fςcHR I STV S habet in se signa uulnerum, q s pro ipsio testificantur,qu)d meretur triumphum. Audi

uistis, qκomodo propter decem causas, siue rationes c Η R I S T V S uoluit uulnerum cicatrices post re surrectionem in eius corpore seruare .: Nunc autem Testat declarare rationes,quibus mouentur gd confiten- dum,quod dominus noster IESUS CHRISTUS seruauerit utiliterum cicatrices in corpore suo post re surrectionem. Et hoc declarabo tribus modis. Pr,mo per ueri corporis veritatem, quoniam nec uulnera, rectionem nec plags,tiec μulnerum cicatrices possunt appήrere realiter in corpore coeles' ut stesta, hec in corpore θη- reseruauit . iastico, it in somniosed da uulnera, da cicatrices Multae τι m,da plagus Cr aperturum petis,er carnis, haec per e suo. quandumsecti euidentian probabunt forporis cHRIS TI ueritatem. Et propterea ad probandum fui comporis ueritatem feruauit in suo πrpore cicatrices . Se cundo per ueram corporis humanitatem. Non enim debemus eredere solum in CHRISTO corporeitae tu humanitatem quam solus homo habet inter animai tu Cr quam c H RIS T V S ostendit per cicatrices, astu suo corpore seruauit. Tertio per corporeita

905쪽

at uerum resurrectionem exigitur idemptitas ut Mentis cr morientis ac iterum uiuentis, Pae uita resur gentis est,er eiusdem corporis unio ideo ad hanc idem italem probandum fuit necessarium seruare cicatriaces.par. s.cdic. a. sq.ar. 6. iu R. Audistis, quae sunt la tria, quae mouent ad credendum, Cr adiri indum, quod dominus noster I: E S V S c Η RIS TVs serua erit in corpore suo cicatrices uulnerum . Modo superest declarare totam materiam. Ad huius decla rationem noto uerbum CHRISTI sic dicentis. Si Maiticii . gnum flij hominis apparebit in coelo. Q rod quidem signum secundum chri: tophorum est crux. Ulae ue ro crux tila erit,uel ex qua materia se uel quis hoc si gnum crucis fabricabit,ut clare loquar, er breuiter dia Crucis si- cumseptem notabilia , quibus ostendam crucis signum einuri. aetern m. Primo enim loquar de corporis c H RI

S TI extensione sub Adae dormitatione. Secundo de A . lateris c H R I S T I apparitione sub hos iij archae Noe siluatione. Tertio decHRISTI sanguine distillatione sub Mopsi a linersione. Quarto de crucis Ruratione sub signo thau consignatione . Quinto dein strumenti inanimati compositione subi ligni scientia boni er mali plantatione . Sexto de in trumenti anima ti et monebub ligni aridi cr uiridis discrettione. S primo de instrumenti aeterni improsione sub nugarum Primum Dione. circa primum est notandum, quod intendens μῖμ- procedere de grasu ad gradum, donec perueniamus ad ψ liminutitam aeternan primo debet ostendere, qssori

906쪽

s E X T v s. Hozdo CHRISTUS . priusquam esset mineratus, primo fuit in terram extensus. Quae extensio figurati fuit in Adam quem cum D EV Screasset extra pura

dfum postmodμm posuit in paradiso, in quo ipsium ex

tendit quo extensio inum soporauit ii quo somno eum docuit naturam omnium rerum, ut scilicet sciret imponere nomina rebus. In quo etiam somno uidit DE UM Gmi si quadam fingulari cognitione , omniums cognitionem bubuit. Unde in hoc somno uidit dominum abstrahen tem unum costam, ex qua fecit Euam. Et quoi sic ut derit patet per effectum,quoniam excitatus a somno ibli imposuit nomen uirago, quia de uiro sumptu est. Et quiuis somnus ille significet mortuum cHRISTUM in cruce,Cr quanuis illa extensiosignificaret cHRDS T V Μ in cruce extenctum, Cr quanuis creatio Euade costa significaret productionem ecclesiae ex latere

situm nihilominus nec ipsie Adam nec ipsa Eua,nec ipsi terra nec ipsi paradibus fieruntsimul, aut seorsum si gnum illud aeternum,de quo inquit dominus. Et appa e s.ciuida rebit=gnum flij hominis in coelo. circa secundum in- signum, strumetitumsusignum,quod est lateris CHRISTI apertio sub hostii archae Noe fluatione . cum enim D E V s iustus fuisset aeque iratus contra generis hi mani malitiam, propter quam puniendam proposuit mittere diluuium aquarum ordinauit quod Noe adste cierum praeseruationem ubricaret arcam, Cr inter cae tera , quod hostium archae poneret ex latere deorsum: per quod hostium introierunt Noe iij,Cr uxorcs, G,

907쪽

sa fuerunt coruus non reuersurus, lumba reuersis

ra. Iuxta sententiam.Augustini de civi. Dei archagnificat sorpus C IT RIS T I non sesum istud, quod est natum de M A R IA uirgine, Cr conceptum nor

vix uirili siminesed mistico spiraminesed etiam signia

, . scat corpus CHRISTI misticum j licet ecclesum, quoniam sicut in illo diluuio Omiles extra arcuim moriri sunt id omneas extra ecflictam damnati sunt. Et quo pium sic it intrarunt graeam animalia munda,er immua da,ita ec t 4m c Η RIS T I electi, Cr reprobi: σquoniamsicut emissa fuit colismba et coruus, ita de cor

pore C Ii R I S TI exeunt iusti, T imisu electi, πreprobi,sit quidam per apostasiam , ut quidam per hae rectri, si q iram per scisma, ut q*idam per peccatum, mortale. Et quoniam jicut coruus pinissis non reddit, sic reprobisemel exeuntes nκnquim uertuntur. Et quoniam sic it columba emissa reddit,sc electi receden tes a C H RIS T O sinaliter ad c Η R IS T V Μ re serturitisr, nisuquam recessiiri, Et quoniam sicut in. arcussit unum hostium a latere deorsim, fς in ecclesia datur unum hostium , cilicet CHRISTU S incom-

commgnicatum,quo sit hostissm,mβ CHRISTO, ipse solus D E V S, er homo, qgi ait. Per me si quis introierit pascua inueniet . Et quanuis arca ha beret hostium in latere deor*m, er licci haberet bene Tettium 'μβηrstra erutfusciens signum, signum. nec susticitas instrumentum aeterni circa tertium

908쪽

tione sub MMisi astersione, est notandum, quod cum populsis duce Moyse exisset Aegyptum,Gr pertransis set resere rubrum sicco pede, Moyses ascendit montem,

qui reddiens ad populum tulit secum librum sermoni DEI, quem legit corum populo . Ogii populus pro misit omnia facere,quae erant scripta in libro quamisione facta , Moses accepto ulpersorio in sanguine uituli intacto η est librum, populum. Aspers. diium istud iii manu Mosei fgnificabat figuratiuec Η R IS Τ V Μ, csugs curo plena sanguine fuit, de

quo angulista pergitur liber non ueteris, sed noui te stamenti. Aspergitur igitur populus scilicet credens in Apoc. 3.c Η R I g Τ V M , qui dilexit nos, Cr iuuit. nos in sanguine fluo ι mi angssis quanuis nos mundet a pe catis non est tamen istud instrumentum, uel ignu aeter num, quod nos inquirinitas. Circa quartum signum , quod est de )rucis fguratione per signi thau consigna tionem,est notandum, quod cum populus merosolim tunsis grauiter peccasset contra D E V M per idola - Aeetae Hirium, praecipit D E V S, quod omnis populus, qui non haberetygnum thau in frontibus suis,inter cere tur. Thau est litera Obraica habens figuram erucis, unde figurabat crucem,quae estsigni in populi dJoran iis c ΗRISTUM crucifixum. Quosigno fuerunt Apocciris gnati in frontibus suis ferui DEI duodecim milia. Et licet thau hierit quoddam fgnum figuratiuum, modo tamen ipsum signum non ueneramur, quid iam mUO rium suum complectum est per crucem. Vnde nunc φ

909쪽

LIBER, Hortificatium, sicut ex caetera antiquae legis cerimo; ita

. dine thau non est signi filii homiliis aeternum. Cir Quintum in quillism fgnum , quod fit de iustrumenti inanimali iri'μm, compositiones b ligni uitae, er sub ligni scientis boni, Cr mali plantationesciendum est,qlwd quatiuis DEUS in terrelisi paradibo multas arbores plantastet,duas ta men praecipuί plantauit scilicet lignum uitae, et lignum scientiae boni s mali. Sic igitur ponimus 'entium bonorum di dexteram, T scientiam malorum ad otii strum: longitudinem autem utrorumque significabit aeternitatem, quoniam mali mittentur in suppli tum aeternum, iusti uero in uitam aeternam . Et quanqloen

haec duo ligna sic in sigura crucis sint composita, hoc

tamen non est lignum, neque instrumentum aeternum , quod nos perscrutamur. Circa sextum fgnum , scilicet de instrumenti animati electione bub ligni aridi,Cr uiri - dis comparationesve disrettione, sciendum est, quod comparatio ligni uiridis Cy ligni aridisu taluit,quan

Luccis, do mulieribus CHRISTUS dixit. Filiae H erusalem nolite flere super me sed super uos, CT superselios uestros flete quoniam si in uiridi ligno hocfaciunt, in arido quid fet s ac si aperte diceret. Si in uiro iustolat mala faciunt in i is iniustis malaeuenient f Quun . -2, D dominus noster IESUS CHRISTVs dixit haec uerba simul concurrebant quatuor cruces. Prima erat crux uniuersutis,scilicet totus mundus, qui per idisum patris uerbumsectus est. Haec autem sicst. Ex polimus CHRISTUM, er extendamus eum in

910쪽

terra ponendo caput suum ad Orientem,pedes ad Oseeidentem,manum dexteram ad Aquilonem,sinistram ad Meridiem; fc habemus crucem uniuersalem, scilicet totum mundum. A ltera fuit crux particularis, quando Iudaei dicebant , extendamus corpus CHRISTI cum brachiis apertis. Tertia fuit crux particularis, quam C H R I S T V S baudauit, Cr quum S moniuit portare. Nulla tamen istarum trium estsignums

ne instrumentum aeternum, quod inquirimus. Recit Θramus ergo ad septimum signum, quod est aeterni in strumenti impresio sub plagarum ivxione. Haec enim

est crux uera, hoc est=gnum, π instrumentum dete

num hoc estiisssi signum de quo inquit euangelista. Et apparebit signumstis hominis in coelo . Hoc gnum

citur quandoque uulnera,quandoque plagae, quandoque cicatrices quandoquestigmata. cicatrix,Cr stig Qui uo.

ina idem sunt scilicet obductio quaedam consolidati uulneris . Puga ex uulnus idon ygnificant: t tamen dis .uiue i.

frentia inter ulcus er uulnus, quoniam uulnus est scis sura, quaesit ab extrinseco: ulcus auton est apostema , quod ut ab intrin=co:quod nime fuit in chIRI STO, in quo cori cedimus cicatricem, e stigma prout capiunt pro fgno uulneris , scilicet consolidati. In quo etiamCHRlSTO concedimus plagam, Cr vulnus, prout uulnus hi plaga recens, Cr prouidistinguitur ab ulco , quod est plaga inueteratu. Sic igitur his nominibus piice via declaratis declarabo hunc dis cultatem tribus u s. Fri,ina uia est processus per authoritates ueteris testamense eti:altera via erit processus per a thoritates noui t 'M V ζαι