장음표시 사용
171쪽
XVI. Audistin'λ Non probabilis modo, sed υ rise etiam semper illi visa est. Nobis amem semper salsa , & vi iusti ratiocinii
damnata videtur praefata doctrina. Neque in articulo mortis contritionis naturale , diviis numque praeceptum urgeti Deliit, & in nihilum mei dit in evangelica lege respectu illorum qui confitentur, praeceptum contritionis, etiam in extrema lucta. Neque in hoe extremo Christiani amore caritatis Deum prosequi , neque conteri ex dolore ostentae togatae infinitae Dei bonitali astringuntur.
VI. Do i , scientia attritionis fremidio , se semitis aE sacramentum Parohen:ἰπυ tido suscipienacim. JUaestionem summi momenti d sentiendam aggredimur: idcirco ut clare, &perspicue pleno in lumine ver: tatem constituamus, caput iiiv.l in sequentes f. I. tr: .
I Λ Ttritio forniHOAD , seu servilis illadcitur quae concipitur ex metu Rehennae , & peccati turpitudine. Sub hoe ii. more gehennae comprehenditur etiam amria sci beatitudini g. Alli addunt necessitatem amoris spei, seu concupiscentiae , quo Deus diligitur ut nobis bonus , seu ut beatitudo nostra. Hane attritionem quocumque caritatis etiam incohatae amore destitutam in Littere ad lacramentum P nitentiae defendunt plurimi; negant vero graves alia Theolmi, A ego cum illis. Pio controversiae decisione primum omnium praejudietia advertario. rum convellenda sunt.
TυHent e si um est Trid utlaum d finiisse at-ιrit Oetem . I rvtlim DF ere ad Iaeramentum Patokent ; immo aperte repugnat tali Usenioni . I. I N duabus sessionibus nempe 6. & 14. a. sermo habetur in hoc Cone: lio dedis- politionibus ad Bapti semim , & Poenitentiam. ιn priori aperte neces litas amo: :s caritat si neciliatae asseritur, ut infra ostendant . Iaposteriori nullo modo favet adversariis . II. Cardinalis Pallavicinus in His. Concit. Trident. lib. I 2. e. io. narrat , in decreto primum formato insertum fuisse vel bum μμ scere , & contradicentibus Episcopis substitutum suisse verbum disponere. Hoc fallanielltra conta O. etsi in est. Ergo Tridentinum non modo non declaravit attritionem formidolosam se rere, ted hane opinὶonem ab. rogavit, & iubstituit contrariam, quae ea cet attritionem servilem difnuere quidem , led non ιμ scere . . III. Innumera sunt sophismata, quibus Auritι narra implicare, & oblcitrare hoe decretum pertentant . Hue iere omnia recidunt . To distinis, inquiunt, idem sonat ac sincis, quia attritio servilis etiam extra lucrament una disponit. Ergo Tridentinum loquitur de disposit: one proxima quae idem v let ae Discit. IV. Ergo illuloria est resormatio decreti. Ergo eum Tridentinum delevit verbum iis is , & subst: tuit vel bum dispouit, sucumtecit Catholicis, ias demoue illusit, ii ambo verba idem significant. Extra sacrament nattritio servilis disponit remote; In lacramento minus remote, seu propinquius. Ergo proxime' ergo iusticit Ineptiae lia: lunt. S. I M.
PRAEIUDICIUM SECUNDUM, si stilum fraeventi falso exsimam, earitatem tu vocum rer gradu etiam remisso iustifc re impium extra Deramfuturi in
i. T IT hoa pia iudicium penitus labes
flem in medium adduco doctrinam
communem penes omnes Theologos schol, sticos, ut celeberrimi Salin inti censeῆ s holast .ci ram. Ita tr.1ct. 24. Eis . 7. dob. I. l. 1. M. 8. testantur. Est aureui eiusa. i. O- itines actus tum naturales, turi supernatu rates attingentes idem prorsus sol male obtiectuin, seu sub eodem formali inolivo, sive fidei, sive spei, sive caritatis, sive tem perantiae, si ve iustitiae , sive eastitatis &e. alii sunt pellecti, alii impei secti , alia pro
ducunt ultimum essectum, alia dii ponunt, sed non pioducunt Ianne essectum . Ergo communi Theologorum lenia caula nostra finita est. Ergo caritas impei secta, & in nradu remisso non expellit maculam peccati, cum haec expulsio sit ultimus operis ji Dificatiotiis, pluribus actibus constantis, essectus is
172쪽
Dis s. r. DE vlRT. & Sa R. PαNIT. CAP. VI. IIIII. Confirmat hane doe linam Catechu-iqnia in amicitia earitaιιs mo tur animus ad x x Concilii Tridentini a. p. e. s. ubi 7p. amandum Deum ex similii uaιον gratie ; sed iosectionibus hanc materiam dispicit, & nee diuesione uaturali ex ipso bono naetura , quia verba tum habet de xttritione servili . Hate etiam es simititia. Dmmae bonisinis. Et pro- autem scribit f. 36. Pνιmiam ita e dicen-llure Me mcindum, quia cum dicitur , quoddam est, Confisponi titutionem n ιι summo. habens caritatem ditigit Deum PROPTER ILPost aethem, atque adeo necessariam se. Cur Ipsu M , is propter aenotat habitud nem finis, Attente perpende is Ut enim concedamus, e-- ω eqscientis, qaia 'se Deus siveraddi ninu trmone Peccata deleri, quis Gnoras A DEO VE- ra , Mnde in ejus vitissionem undis. Sed cum
f. 77. mae sesso coetentionem perficit. Et ALNs diluere Iroximiam, oe Deum etiam D. nim ex fides eo ticae doctrisa omnibur er per omnia, ut quidam aicunt : Re hil Misendum , Uanter a rmandum es, si l re tate igitur ACTus CARITAT is sub tr.ece- mr ira animo viseesus M ur precata a Imissalpio vir is cadere , . nos scitam secundum auear, simulqu' in rosterum non peccare con-iquia a earitare habituali procerit. Risuia, etsi Euiuio;οαι Glore 1et cur assectatur qui i UI. Rurius a. a. q. I s. a. S. II .ec docet ad impetrandam veniam satu esse possi, ei ra- Perfectum , ει ιmperfectam non diversificant me , crem peccara Sacerdaei rite confessas fae- subiantiam reι; sed timor initiatis, est filialis ru , vi clavium Icelera omnia remιιit, ac differans secundum perfectionem , s imperfe- conriseri . t Dionem Oritatis , ut Pinet per Augustinum. III. Adeo haee lueulenta sunt, ut penitus i Deinde in cor. au. haec resolvit. Sic u u ac- niuin ac veriariorum ora inihi videantur cisitur initiatis ιιmω ,- secundum quod di i- Dbstruere . Catechismus explicat contritio-lgui ιαν a timore servili, filiati s Ied ace nem, quae est principalis pars niateriae sa- l ρ Iur secundum quia competit statuι incipien-cramenti. Docet hanc contritionem esse ea-iιιnm, in Duus incohatur quidam t/mor perritatis actiouem f. 27. Distinguit illius con . iamiationem caritatis. Non tamen ines eis tι- uitionis gradus, & declarat admistim pau- mox filiatis PERFECTE , quia noudum 'rz en eos esse qui ad hune servolis gradum neces- runt ad perfectiouem caritatis. Et rara timors Ilum ad iustificationem extra sacra inentum initialis Me modo se habet ad filialem, sicut perventa l. Ouare , lubdit, necesse suis &c. Oritas imprefecta ad Urfectam . Caritas autem
173쪽
miraculosa in oessa remmemoratur celebriter. VIII. Tandem 3. p. q. 86. a. I. hanc eamdem doctrinam declarat inquiens: Pe catum mortale non potes sine vera panitentia remitti, ad quam pertinet deserere Peccatum, in quantum es contra Deum ; quod qmdem commune est omnibus peccatis moretalibus e Mbi autem es eadem ratis, s idem esse ius. Umda non potes e se vero paenitens do Muo peccato qui nan I aeniter de alis. Si enim displiceret ει illud peccatum, quia est coNTRA DEUΜ δε- per omnia dilectum QUOD REQUIRITUR AD RATION ΕΜ VERAE PAENITENTIAE sequo ιών qMod de omnibus paeniteret. inde sequituν quod impossibile sit unum peccatum remitti sine alio. Ad rationem itaque poenitentiae ne-eessario requiritur displicentia de peccato, quia es contra Deum super omnia dilectum . Et loquitur Angelicus de poenitentia cum
fac ramento necessaria, ni constat ex artic
lo praecedenti, ad quem hic se remittit. IX. Haec adeo comperta sunt, & decretoria, ut fateamur oportet, Thom istas illos qui oppositum docent, non attigisse sontem angelicae doctrinae, sed ex corruptis rivulis aquas suas derivasse. Quod isti opponunt ex 4. dis in s. i7. , seu in suppl. q. I. a. 3. ubi ait, quod quantumcumque fir pamus doty, dummodo ad contritionis rationem finietat, onmem culpam delet, ex ignorantia opponentis oritur. ibi enim Angelicus loquitur, ut ex argumento prolusorio constat de contritione gratia sanctificante informara, quae etsi remissa, delet omnem culpam . Vanum itaque commentum est omnem earitatem actualem in gradu remi ει peccata delere . g. IV.
cuo Attritionarii Rigorismi notam inumne e ritati e velis , . Drmidolosam attriti nem benignιιatis lama induunt.
s. TN veteri Testamento, inquiunt Attrio I tionarii, sola contritio delebat peceata. In nova lege institutum est sacramenatum Confessionis. si necessaria in hac lege
esset contritici ex caritate incohata concepta , Christus non tostasset , sed aggravase et jugum : quod dici non potest , cum ipse
testetur : Iugum meum Dais est . II. Hoc adversariorum paradoxon hostiol iter pugnat cum Evangelio. Clamat Paulus Rom. 8. Non enim accepistis fuitum se vitutis iterum tu TIΜORE , sed accepistis spiritum adoptionis filiorum , in quo clamamur ν
Abba, Pater. Clamat S. Angust. tracta g. in Joan. Verum es quod ipse dicis: Iugum
meum suave est. Quidquid enim durum esin praeceptis, ut sit te e caritas facit. Et rurissus in epis. ad Rom. idem Augustinus d eet : Eυidentissime duorum Tesamentorum di Itincta sum tempora: illud enim is timorem
tertinet, umam ad earisatem. s. Thomas ita c. q. Matth. inquit et Vetus erat Irae timoris, nova Nero amoris. Haec est doctrina omnium
Patrum . Durum est Consessionis iugum ;sed earitate suave fit. Adversarii auserunt ab hoc iugo caritatem. Ergo iugum durum , &durissimam remanet. Ipsi existimant sua. ve reddi iustam , si ala caritaris, inquit Auingustinas, ab eo praecidatur. Sed mirum in modum falluntur, ut Patres omnes docent. Contendunt suave reddi iugum , si accommodetur carni, & sanguina, si diminuantur praecepta; sed in hoc graviter errant: &gravius errant, dum sententiae nostrae notam
runt. Iansen istae defendunt primum caritatis mandatum , defendunt praeceptum contriti nis, necessitatem earitatis incohatae ad sacramentum . Iansenistae defendunt mysteria Trinitatis, Incarnationis, Eucharistiae &c. Ideo neganda haec omnia Jan senistarum,& Protestantium errores strenue refellendi sunt. Sed ut victoria obtineatur, purganda est a laxarum opinionum commentis , unde scandalum accipiunt haeretici , evangelica Moralis . Alioquin inanis erit omnis v i.
se ratio contra Jansem stas, & Baianistas.
Pauca praemittuntur de Δυοβare timoris . I. Imor triplex . r. Naturalis , quo A quis, natura duce, temporalia m la reformidat . a. Mundanus , quo dum taxat hominum respectu, a malo abstin tur. ς. Divinus, qui Deum respicit. Ηie divinus timor duplex t servilis alter, durn quis non iustitiae amore , sed gehennae metu a malo abstinet ἰ alter castus, qui Deum ut supremum Dominum reveretur s& ne ei dii pliceat , a peccato se coer cet. Timor iste duplex f initialis, qui est timor eulpae cum sermidine poenae conjunctus; filiaiis, quo quis ad Deum convertitur, non sermidine poenas, sed amore iustitiae . & caritatis, ut a. a. q. sp. a. a. do cet S. Thomas II. Timor naturalis mditiam vel bonitarem
174쪽
DIs s. r. DE VIRT. &tem reeipit a bono , vel pravo voluntatis
affectu. Timor mundanus suapte natura maius est.
III. In timore servili duo distinguenda.
Timor ipse, & eius servilitas. Timor poenae honus est. Servilitas mala, eum sit assectus peccati in animo latitans, quo, nisi
poena immineret, peccatum eligeretur. Hinc
duplex timor servilis distingui a Theologis solet: unus qui dicitur ablblute servilis; alter qui nuncupatur servi titer servilis . Ille
bonus, iste malus est. IU. De fide est attritionem ex gehennae,& poenarum metu conceptam bonam & utilem esse ad iustificationem , ut Tridentinum ses. 6. ean. 8. definivit. Tandem attritio ex Sehennae timore concepta, praecedente fide , lupernaturalis est , cum disponat ad justifi
Insissetentia attritionis semitis ad sacramentum Paenitentiae ostenditur. I. Imor sufficiens ad sacramentum Poe- nitentiae debet penitus excludere Omnem voluntatem peccandi, ut omnes fatentur : timor servilis hanc voluntatem penitus non excludit e ergo est insufficiens. Demonstratur secunda propositio. Voluntas Peccandi, seu peccatum excludi nequit nisi per ejus oppositum . Inter timorem poenarum . & peceatum absolute spectarum, proin ut est offensa Dei , non est directa oppostio . Timor enim directe poenas infligendas a iudiee spectat. Timor iste contumaciam coercet animi tormenta spernentis, & hule contumaciae directe opponitur. Ergo nequit excludere peccatum absolute , & secundum se, prout est offensa Dei, eum sub hae consideratione peccatum non respiciat. Neque hoc est vitium timoris , quia ad osticium timoris Me non attinet. II. Ut clarius hae percipias, scias oportet, cujuscumque virtutis, & doni limitatam vim esse, & sphaeram . Fides excludit infidelitatem , spes desperationem. At n sue fides intemperantiam, neque spes injustitiam , aut incontinentiam eonvellunt.
Propterea ne sive fides, sive spes, sive aliae virtutes quidquam vitii continent Absit. Quoniam quaelibet virtus limitata est , &solum suum vitium oppositum expellit. Similiter timor bonus est , & utilis: quia poenas a judice statutas reformidat, de coercet impii contumaciam, eui opponitur ἔ de coer-sACR. ΡαNIT. CAP. Vr. 731eendo contumaeiam impii aliquo modo ei. iam excludit peccatum, quatenus impro p nas parat. Hoc est totum N plenum tim ris officium. At excludere omnem Peccandi voluntatem excedit timoris sphaeram, quia timor non respicit peccatum, ut dixi, absolute, & ut est ostensa Dei . III. Hane doctrinam confirmant omnes Patrest. S. Augustinus frem. Is . de verb. A post. e. 6. haec habet . cui timore paruae non
concupiscis, puto quia eoncupiscit. Terraro ingenti armorum, atque telorum, G circumdantis forsitan multitudinis , vel obviam euntis, etiam leo revocatur a praeda ἰ m tamen uo υε-nis , les redit: praedam non rapuit, non mati nam posuit . Ω rati, es , adhuc iustitia es et quia iUitia tibi consulis ne torquearis. Quid magnum est poenam timere quis enim Mn ei met i quis latro , quis sceleratus , quis nefarius Sed hoe interes inter timorem tuum, moeremque latronis , quod latro rim e leges h minum ἰ tu autem leges eius timer , ejus poenam timer quem fallere non potes. Nam si fallere posses, quid non fecisses Ergo in eonis
piscentiam tuam malam non timor totiιι,
sed timor premit. Ad συiti venis lupas . I tratu canum , oe clamore pastorum ab milireversus est lupus : ipse tamen semper es lupust Audistin' δ Leo venit, leo redit: praedam non rapuit, sed malitiam non posuit. Semper est lupus praedae avidus, semper latro. Similis autem leoni, lupo, latroni est voluntas, Augustino teste, non peccandi sormidine poenae. IV. similia in ratam. iI8. eon. II. scri bit . Qui timore νε- , non amore iustitiae
opus legis facis, profecto inυitus facit. Quia tem insitin sincit , si mora fieri , mallet utique non ruberi e ac per Le legis, quam in olet non esse, non es amistis, sed potius inimicus s nec mundatur opere , qui immundus est cogitatione, oe volumate. v. S. Thomas , qui Augustinus contra. Eius nuncupatur , peripleue hane doctrinam propugnat pluribus in t eis. Haec I. a. q. 6.
a. 6. statui t . Quae ex metu agantur , mixta sunt ex voluntario, i inmoluntario. Id enim
quia per merum virin , in se consideratum, non es voluntarium , sed fit voluntarium in easu , scilicis ad υitandum malum quod ii,
VI. Item ibidem art. 7. ad a. subdit: Diacendum , quod in eo qui per metiam aliquid agit , manu repugnantia voluntarii ad id quod agitur, fecundum quod in se considera νών , . . Et issio quod per merum agitur , quodammo
175쪽
est involantarium . . . T idus agit contra in quod etiam sene fecundum se vult. VII. Rursus ibidem q. IO . a. I. ad 2. haec docet. Lex verus dieituν cohibere morem , non animum : quia qui timore taenae ab aliquo pecoeato abstinet , non simpliciter eius - voluntas a peccato recerit, sicut recedis vo Mntas eius qui amore i,stitiae abstinet a peccato : cir propter hoc LEx Nou A ε QU AE T LEX AMORI , dieitur animum cohibere . VIII. Tandem a. a. q. I p. a. p. haec habet. Timor fervitis non ' utimerandres inter
septem dona Spiritur sancti , lices sis a vir
tu sancto 2 quia , ut AE tu tinns dicit in lib. de nat . in grae. c. 37. PMes habere annexam voluntatem peccandi. Dona atitem Spiritus se Hi non possunt esse cum voluntate precandi, quia nou sunt sine caritate.
Di tiuntur adυersariorum obiectiones.
damnat eos qui asserunt , attriti nem esse coactam, non liberam, non volunta-νiam. Resp. Tridentinum eo loci Lutherum damnavit, quod blateraret, contritionem, quae a timore gehennae orsa sua capit, esse vitiosam , homi nenique magis peccatoreme meere : definivitque timorem gehennae esse bonum, & honestum, poenitentiae initium, atque ad caritatem disponere . Quare dolor iste liber , voluntarius , honestus , supernaturalis est, & ad poenitentiam perutilis. II. Opponunt a. Aut attritio ex solo metu poenarum susticiens est , aut mala est. Ideo enim non lassicit , sui a voluntatem peccandi penitus non excludit. Sed quod poluntatem peccandi non excludit, malum est. Resp. Antecedens falsum est , sicuti & id quod subditur. Aliud est carere perseel:one, aliud vitio infici. Primordia rerum tum naturalium , tum supernaturalium impersecta sunt. Ideone vitiosa F: des non excludit peccatum: ideo ne mala λ Attritio servilis incipit oppugnare peccatum sermidine poenae et idcirco bona , honesta, & utilis, quia disponit ad justificationem. At totum quod necessarium est, implere nequit, quia id extra eiusdem sphaeram est , ut dixi supra . III. Opponunt 7. Tridentinum sese. l .
e. 4. inquit : Iliam vero contritionem imperfectam quae attritis dicitur ... si voluntatem peccantia exesuavi cum spe venια ; declarat,
non solum nou sacere ιρminem hypocritam , crmagra Iecc-toi cm , verum etiam abnum Dei C R A M. p oe v I T. esse, O Spiritus functi impia iam , vota adHequidem inhabitantis , sed tantam moventis, qua poenitens adjuttis , viam sibi ad iustitiam ρ rar. Si nnlla vero attritio voluntatem pec- eandi exeluderet, superflua foret illa parti. cula eonditionalis. Resp. Tridentinum hoe decreto damnat Novatorum errores, & Ε ne starem atque utilitatem attritionis se iis lis adversus eosdem desinit . Attritio ierum lis mala esse potest , utpote si concerta fit ex timore serviliter semili . Ide Irco Cone lium adjecit dictam particulam, si volunt tem pereandi excludis , eo modo qui eidem com Petit, qualenus nempe dum it ad iussi ii callonem , non quatenus fuscit, quia haesumetentia est extra eiusdem sphaeram . Si plura cupis , consule Tom. 9. tib. I. iss. 2.c. 7. f. s.
De necessitate amoris, seu caritatis inchoata ad Deramentum Paenitentia.
LAbes statis praeiudieiis, fle reiecta opi
nione attritionis formidolosae , illud nunc superest ut earitatis inchoatae necessitatem patefaciam. Quod, ut perspicue & eviden ter praestem, in sequentes 9β. rem tribuo.
evincitur amoris initialis necessitat in qu cumque peccatoris conυersione. I. Hristus Dominus Matth. aa. Dui a
Dominum Deum tuum ex tota coriis tuo, is in tota aπima ima , cir ιn tota me te
t Ma . Hoc est maximum cor primm mana tum . S. Paulus i. Cor. 6. Si quis non am/ Domin n Jesium ChristMisa , sit anariama. Et Joannes : Qui non aetigit, manet in m te. II. Tridentinum fess. I 4. e. q. damnavit errores Novatorum, ut indicatum est. λ ro sese. 6. e. 6. de qua silent adversaria, zι plicat dispositiones necessatias ad sacramen ta . Haec autem statuit. Dispoi tur amem ad tuam itistitiam dum excitati ἀυina gla ιι a, in auiuii , fidem ex audisti concipiente . Gere moventur ιn Deum , credenses vera ess, quae Δυinitus reυeiata, cor promissa Due t M'que Πωd in primis, a Deo DI Mari impia
per gratiam eius , er redemptionem , qxa sit
in Christo Iesu , s duin pectaristi se esse i '
176쪽
TAMQUAM OMvas IUSTITIAE FONTEM DI. LIGERE IN Cipi UNT , ac Propterea moventur
adversus peccata per oditior ahquod ac detestarioncm , Me est yeν eam I mirantiam quam
III. Primum omnium adverte , hie Tri- dentinum non damnare aliquem Novatorum aerrorem , ut praestat ff. i . e. 4. sed imbuere Cxtholicos , & explicare dispositiones necessarias ad sacramenta suscipienda , seu ad iusti fieationem obtinendam . Uaria sunt interpretamenta quae defensores attritionis serviliς excogitarunt. Alii dicunt, Conci. lium expliexre dispositiones necessarias ad justificationem extra Baptismum . Hoc interpretamentum directe pugnat cum decreto, in quo dicitur: Per eam pauitentiam, qtiam ANTE Baptimum agi oportet. Alii asserunt, Concilium recensere omnes illos actus, non quia necessarii, sed quia regulariter semper habentur . Concilium ergo, non de necessariis, sed de arbitrariis dispositronibus agit Hoc pacto omnes eludi canones possunt . IV. Turnely pag. is R. fatetur Contilium praeter fidem, & spem exigere dilectionem Dei, 'sta qualis illa sit, aperte non exilicare . Fλ- tetur Theologii; iste hane dilectionem quam requirit Concilium , esse distinctam a dile-
elone spei , sed ignoratur an sit distincta
rumquam res a re , vel tamquam essectus a
raeve Quid Τ Dum tantum amores & Philosophi , de Theologi agnoscunt, concupiscen-riae , & amicitiae seu benemlentia & earitatis. Fatentur adversarii, Concilὶum praeter am Yem concupiscrutiae , qui spem comitatur, &eam praecedit tamquam sandamentum cui innititur, aliam dilectionem exigere. Ergo
haec dilectio distincta a dilectione spei, est dilectio caritatis, seu amicitiae, & benevolentiae. Nulla hic ad evadendum latebra. U. Pergunt ulterius Tridentini Patres e. 7. ubi haee dolent. Hane dispositionem, seu praeparationem 'stificatio ipsa con 'quitur , quae noues sola peceatorum remissio, seu oe sanctifica
do homo ex inium fit iustus , ex inimico
VI. In iustificatione fit renovatio interioris kominis. Qua ratione fit haee renovatio λ Pervolustariam fustestionem gratia . Haec verba Produnt liberam , & actualeni consensionem voluntatis. Quid produnt alia polleriora verba λ Unde homo ex injusto fit justui , ex tui-Yc R. PMNI r. CAP. V Ir. IIImiso amicus. Duo hostes transire ne ex inimicitia in sinceram, & mutuam amicitiam valent, nisi ambo sincero . & reciproco anyicitiae amore se se prosequantur ρ Quid est amicitia Deum inter & nos Caritas . In hane amicitiam , inquit Concilium . libere homo consentit. Ergo consensus ille caritatis est. Luculenta haec sunt. VII. Cavillabuntur ne haec intelligendi esse de prioritate naturae, non temporis, de consensu comitante , & consequente , non antecedente iustificationem λ Uerum ha et distinebunculas huic argumento ineptissimas labe iactat Concilium ipsuni declarans consensionem liberam in futuram iustis eationem. Praeterea ibidem c. s. haec praemittit: Istius justifc. uionis exorditim in ad his a Deo per Iesina Christum , praeUeniente gratia , fumendum esse, hoe est ab ejus vocatione, qua ,
sellis eorum exissentutis meritit, vocantur , rer ut per precata a Deo aversi erant , per orerenitantem adiuυant m gratiam aes eon serensim se ad Dam ipsorum iustiseationem, eidem gratiae libere assentiendo se cooperando risponantur, ita ut tangemre Deo cor hominis per spiritus sancti utaminationem, neque homo ipse nihil omnino agat , inspiratiso m illam rec pleur , quippe qui illam abiicere Iotest ; n qtieramen siue gratia Dei mo ere se ad insiιιιam coram tuo libera sua vomutate possit. VIII. Libere homo se movet , disponit,& praeparat ad futuram suam iustificationem , eidem libere assentitur , eam respuere valet, eidem cooperari debet. Tandem Concilium ibidem can. i p. haee definit: Si quirdixerit, sine pravectente Pisistis sancti inspira.tione , atque eius adiutorio hominem ered re,
sperare, diligere , utit paenitere posse, si ζοροι- tu, ut ei instificationis gratia conseratur ἰ a thema sit. Tota Concilii doctrina sub uni ex
oculo: una acie in hoc canone proponitur .
Distincto ordine primum proponitur files; post spes, atque adeo amor concupiscentiae, sine quo spes non datur ; & tantiem cari tas. Ergo Concilium praeter amorem spei, qui amor , ut d :ctum est , necessario spem praecedit, requirit caritatem incipientem, qua, ut Concilium ait, incipimur diligere Deum ne omnis institiae fontem . Sapientissimus
Eossu Erus de doctr. Concilii Tradent. D. I. n. I . Iestatur, hane doctrinam ex S. Thomadum ram esse , immo ex ejus verbis con
nam pro Baptismo, secus pro sacramento Poenitentiae traditam esse t Minus ne pro hoc quam
177쪽
quam pro illo sacramento requiritur ptimus Baptismus est aquae frigidae : secundus Poenitentiae est laboriosius, est aquae serventis, & excoquentis pellem . Nonne Peeni. tentia est sacramentum mortuorum , sicut est Baptismus λ Heine doctissimus Bossuetus Ioc. cit. pag. 32. iure clamat: suare haec opiniontim sua fria pro I a schoia graiatate, est
a Aorariate amantiari aereret: ae resera certum
es ruponsionem hone, ne qtita dicam gramina, saera amprobabilem , ac temerar iam . Me toepiscopili gravitate has quorumdam opinationes improbat Bossietus, At opinionum Iu-ὼ bria .X. Doctrinam Tridentini declarat eiusdem Catechismus p. a. e. s. s. p. his verbis: DAcendum es etiam, Pruetis GRADistus ad hanc ἀυinam υιntirem heras ascendore. Primum ira- qtis Dei misericoriua nos Pωυenit , cordaque nostra ad se converris . . . De nri Me tamine tu sivii , per fidem ad Detim .ma renistismus . . . Praeterea motus timoris conseqυδε- , G stinue iistim acer, rare proposita an mias a peccatis revocatur . . . Huc deincie acceaea spes impetrandae a Deo mistricordια , qua erect/, vitam G mcres emenisure eons ιαλω . Postr mo CA RiTATE CORDA NOsTRA ACCENDUN-
s sino CARtTATE. III. Tandem missis pluribus aliiniis, 3. p. q. 8s. a. s. luculentiis mneeel itatem earitatis ad Poenitent ae sacra is mentum, ubi ex instituto eontrouet tiam dita cutit. Inquirit enim, auriam princi sitim Iamnatentiae Ise ex timore ρ Rei pondet a item his uel bis e Primiam prinemium es Dei ope lao converrentis eor, seetiistim AIud Grinia utilin. Converte nos Domine ad te . & Convertemur: serandus aestis est mortis fici id e rejtis smotus timoris serυιIA , qtio tιmore si piacιμώ-
a pecoris retrahuων : quartus aestis es mortis . ad a.
duensitentium , non Iol. testimo is exponat
caritatis anchoatae demonstrarαν.
haec scribit r Inanis e piarat υictorem se esse peccati qui paene timore ποn peccat quia etsi non impletur fisis negotium maiae cuisl ordiniato ,' a timise autem filiala sicut a6 immediato , proximo principis . Hanc doctri. nam repetit in Supplem. qu. I. ar. I. ad 4. γ l Militia autem in culpa m Nati mensiaratiar ex Pt irriιs , ipsa tamen mala cupiditas intus es t eo in quem pereatum , in antram est ei μῶ
hostis . . . Inimieus ergo iustitiae es qui poenae
timore non peccat οῦ am/cus autem erit, si eius amore non peccet: rtinc enim inre timebis ρα- care o nam qui Zebennas meruit , non mecare metuis , sed arderet ille autem peccare metuitlMi peccatum ipsum , sicut ginenuam , Mil.
rem traff. s. in Ioannem. FHii Dei disere- urentur sua dilectione, ter earitate a filiis dia. holi . Denuo in expositione epist. ad Galatas : Non auferantur peccata , nisi gratia fidei quae per Hleamnem operaIuν . Sexcenta aliab. Doctoris testimonia rescribere possem, quae praetereo gna s m ex eo qui peccat , inquantum os ei noeiυa. Et quia homo inbet ma ιι Derem quam
se sum Hligere; ideo plus debet atra c-Pam , loquantum est offensa Dei , quam inquantum est noeiυa sibi. IV. Haec est splendidissima christrariae Pinnitentiae Pictura, quam vi v dis coloribus delinexuit S. Thomas , & ad cujus exemplatConei Iium Tridentinum sese. 6. formavit αdecretum, teste Dominico soTo . Sed Praetermisso solo Dominicano, hoc test. tur Ro&SULTUS , haec locis cit. pag. m. iam ueris: Non ergo immenis diximus. tantam ess fa Ianc
178쪽
V. Ulterius praelatam doctrinam mirum in modum confirmat , & declarat S. Thomas I. a. q. LII. a. Io. his verbis: Est isti CΟΜΜUNIS , ET CONsUETus eursus ivlificationis ne, Deo mouente inimus animam , εο-mo eo retatur in Deum , prima quidem conversione imperfecta , ur postmodum ad perfectam δευeniat . Quia CARITAs INCHOATA MERETUR AUGERI, UT AUCTA ΜΕ REATUR
FERriCI , ficut Augustinus dicit: QUANDO.
E υero tam vehementer Deus animam mo
vet , ut STATIM quamdam persectionem 1μμ-ria assequatur, sicut fuit in eo versione Patiiι ΘαUI. Hane ipsam doctrinam praemiserat ibidem aera. s. ad r. inquiens : Ergo dicendiam , quod ad eamdem υirtutem pertinet prosequi unum oppositorum, oe refugere aliis: oeidis sicut ad caritatem pertinet diligere Deum,1TA ETIAM DETESTARI PECCATA, per quα anima separatur a Deo .
UII. Rursus ibidem art. q. ad a. subdit emerum arbitrium potes simul in duo mουeri,
secundum quod unum ordinatur ad aliuδ. Μ μι amem. tiberi arbitrii in peccatum Ordinatur ad ΜOTUM LIBERI ARRITRII IN DEUΜ. Propter hoe enim homo detestatur peccatum, QUIA EST CONTRA DEUM , cui υtiis adha-xere per dilectionem l cilicet. Ideo liberum arbitrium in itis oleatisne impii si MuL DE-
tino nuntium remittant adversarii : aut huic doctrinae fasces submittant, victasque manus dent necessum est. Plura alia testimonia Ss. Patrum omitto brevitatis causa.
Rationibus ex Seripturis sanctis ha liaeυineisur necessitas caritatis inc/oatae ad Poenitentia sacramentum rite suscipiendum.
I. T Rimum maximumque mandatum di- 1 lectionem Dei imponit. Nullum tem pus assignari potest quo praeceptum istud magis urgeat quam dum agitur de recuperanda per poenitentiam Dei amieitia. Ideo' enim Christianus peccavit, quia Deum notatnavit . Ergo tum potissimum divino fit Erare amore obstringitur cum dolet de Daam ieitia amissa , eamque redintegrare toto virium conatu satagit. II. Confirmare opportuno exemplo doctrinam hane lubet. Audi Filium prodigum p trem alloquentem . Doleo pater , & quam valeo, vehementer doleo, quod peccaverim. Anteactae flagitiosae & sceleratae vitae veniam enixe rogo, efflagitoque. Ingentis hereditatis tuae a seundae amore deflagro, firmamque concipio spem eamdem assequendi. Sed quia
toties peccavi contra mandata tua , vehementet timeo ne illam sim dimissurus: &ob hune timorem subeundi tam grave damnum vehementer me poeniret peccasse. Scias tamen velim , mi pater , quod intus in corde meo latitat , non amor erga te, erga bonitatem tuam, cuius nec levem , inchoatamque scintillam experior ; sed solus timor damni sustinendi , sola spes opulentipatrimonii obtinendi unica mihi est ad te
redeundi causa. Non te amo amantem ; sed te timeo poenas & supplicia minitantem. Non amo honitatem tuam erga me prosu-sissimam; sed reformido exheredationem meam mihi perniciosissimam . H1nc hereditatem toniseu pisco; & ex hoc concupiscentiae amore eris, divitias tuas , spes in me consurgit easinem assequendi. Ama ergo pater filium te non amantem, sed pertimescentem . Ah fili nequam , & indignissim et Siccine patre ni alloqueris Apage in malam crucem. Ah elementissime pateri Tempera, quaeso, parumper indignationem tuam . Si meus te serismo concitavit , causa in cur ita locutus sue rim , audire supplex deprecor efflagitoque ne dedigneris. Theologi illi, magistri illi, quos tumet, pater, pro conscientiae meae re8imine mihi assignasti, hane me docuere doctrinam . Isti praefatum sermonem altius animo meo imprimere eonati sunt. isti, isti, inquam, mini suasere , haudquaquam necesse esse ut in hae mea poenitentia, & reconoeiliatione te vel inchoatae earitatis, & initialis amicitiae dilectione prosequar; sed susifieere ut ob cladium , poenarumque metum de peeeatis meis doleam, amoreque concupiscentiae erga infinitam hereditatem tuam mihi obveniendam ardeam. Hanc servilem doctrinam, o pater , egomet , vel ipso lumine quo me tu magna clementia persedisti, ut falsam communique sensui adversanin tem reputabam Quid ρ ipse dicebam. Inimicus offensiorque evasi amantissimi patris mei: & novum amicitiae sedus cum eodem instaurabo, quin illum sincera caritate sua
vi pie benevolealia redamem Quid ρ Ille
179쪽
iso L I n. x f. D E s Ame caritate impensa diligit ; ει ego ipsum i
ob hereditatem possidendam dumtaxat conis cupiseam ρ Dum talia ellari audierunt Theologi tui, continuo vociferantes , me tetrici li. oris, sultatiaeque insimularunt, & velut l. aereticae sententiae fautorem redarguerunt: ouatu in vocum strepitu perterrefactus, ill tum tandem placitis auscultari. Adjecerunt
illi solummodo, ne illos gravare, ut mihi caveam, videar , postquam in ius hereditatis expiendae restitutus, & plene, media absolutione , t eoam reconciliatus fuero, me postea mortis tempore, singulisque quinquenniis , bienniisve semel saltem te caritatis amore prosequi debere . illos ergo , pater optime, redargue, increpa, in illos, non in me, animadvertito. Haec est autem viva imago peccatoris qui solo gehennae timore,& spe baatitudinis aeternae obtinendae , &dolore amittendae concussus ad Deum redit, ut cum eodem reconcilietur , omni amore
vel initiali erga illius bonitatem sublato. Ex iis ico amicus fieri υuis : & amare amicum patrem non studet , non curat , non
nititur λlIl. Altera ratio sic proponitur. Ulta eordis amor. Amore peccator ad creaturam convertitur, receditque a Deo. Haec aversio a Deo , Sc conversio ad creaturam per solam aversionem a creatura , bc conversionem ad Deum auferri potest. Amor quippe erga creaturam auferti neqait, nisi per amorem
IV. Adultus cum primum moraliter usum rationis attingi I, Deum amore prosequi, eique & se, & omnia subjicere Obstringituriit ultimo fini, sicuti omnes Thoin istae , dea tu Theologi docent : ergo potiori jure, duin poli patrata peccata Dei rebellis eva.
sit, amore in Deum se convertere debet. V. Qui odio in proximum ardet , ab lutionis capax non est, nisi posito odio, er-xa proximum amorem accendat. Christiani mortaliter peccantos rursus crucifigunt Filium Dra, Sc cum Deo inimicitiam contrahunt. Quomodo haec auferri inimicitia potest nisi amore Petrus amare Paulum offensum astrin-8 Iur, ut cum illo novum amicitiae foedusaneat: dc Sempronius, qui Dei Filio peccato mortem intentavit , reconciliationem cum eodem inibit quin i Ilum amet i Soloau. Ore concupὶ scentiae , solo timore gehennae divinum illud amicitiae foedus redintegrabit Vulgare axioma, Si vis amari, arara, respectu divinae amicitiae locum non habebit tDeus testatur: Diligrates me ditio. Cor est
quod Deus petit: Fili praebe mihi eor tuum. Quomodo praeberi cor istud Deo potest nisi
amicitiae amore VI. Qui voluntatem deliberatam non haabet omnia manda a servandi, non est absolutionis capax: sed nemo servare omnia mandata absque caritate initiali valet: ergo ad sacramentum Poenitentiae digne suscipiendum est necessaria caritas inchoata. Primam pro positionem admittunt omnes. Secundam e t vinco . Voluntas constans, di firma servandi omnia mandata includit voluntatem servandi primum it maximum mandatum ea
ritatis , quod est universae irgis caput, Scad quod cetera omnia mandata ordinata sunt. Implica autem interminis, ut aiunt, propositum emtax dc deliberatum dilagen di Deum sine amore Dei . Quid enim est velle sincere servare caritatis mandatum nisi rei pia Deum amore prosequi λ Quare sapienter S. Augustinus tradi. 7 . in Joan. scribit: Quomocio ergo Dominus aicit: Si diligitis me, mandata mea servate : 3c ego rogabo Patrem , 8t alium Paraclytum dabit vobis reum iae Heuι de Spiritu taneis , quem nisi ba
beamus, nec Deum diligere IOPιmus, nee eius mandata servare t Guomodo aιIgimus , ut eum accipiamur, quem nisi habeamus, diligere non valemus λ Aut quomodo mandata Ierυ abimns, ut eum acciPiamus, quem nisi habeamus , mandata servare non pο mus t VII. Non me latet, orta attritionis seris vilis opinione , una cum Probabilis mo Sal. manticae , ut suis ostenci Tom. p. plures Pro-l bibit istas caritatis mandatum sere evacua i- se . At illorum doctrina proscripta est, ut
DiluuntAr adversiariorum csjecta. I. Pponunt I. Dolor qui requiritur ad Poenitentiae sacramentum disponere, non destis re sacramentum debet . D tot caritate inchoata formatus delet omnia peccata . Ergo nihri restat sacramento destruendum ; Zc tamen est sacramentum mortuorum , quod delere peceata debet. II. Hoe est potissimum adversariorum az Sumentum , quo nihil emcacius salsitatem opinionis formidolosae attritionis patefacit. Nihil salsius quam caritatem inchoatam de tere peccata . Quid ad haec Attritionatu Edisserant nobis eruditi adversarii an per xi II. laecula in aliquo SS. Patrum repere .rint caritatem destruere lacramentum P
180쪽
DIss. I. DE VIRT. & SACR. P ΞNIT. CA'. nitentiae λ Naee doctrina & universae anti- squitati, & Tridentino, & eius Catechismo incognita suit . Dico itaque, Poenitentiam esse lacramen una mortuorum , & producere primam gratiam habitualem vivificantem, quae distund:tur per Spiritum sanctum inhabitantem illis qui caritate inchoata dispositi sunt per Spiritum sanctum moventem, εε nondum inhaebitantem. Et sine hae gratia actuali , & amore initiali nemo potest credere, sperare, diligere, dc poenitentiam agere , sicut oportet , ad iustificationis donum obtinendum , ut definivit Concilium Tridentinum. Omnibus virtutibus habitu libus praeeunt actus imperfecti ejusdem speciei, ut Theologi Omnes fatentur. Adversarii leg nt S. Augustinum M. de nat. sgrat. eap. Mit. ubi inquit : Caritas inchoata, inchoata iustitia es ἰ caritas 'mecta , yν-ecta iustitιa est; caritar magna , magna iustiria est ; earitas persecta, perfecta justitia est. Iure proscriptae suere propositiones Baiana 6 a. ει 6ῖ. quod negarent hujus duplicis vivificationis , & duplicis caritatis imperfectae, & perfectae distinctionem, scut & aliae
similiter hanc duplicem caritatem negabant. Quare non nisi ab illis qui ignorant errores Baianos, adversus sententiam propugnantem necessitatem caritatis initialis ad sacramen-tnm Poenitentiae digne suscipiendum obtrudi iidem valent. III. Opponunt r. S. Thon As ῖ. p q. To. docet : Minima gratia potest resistere cuilibet
rem piscentiae , O vitare omne peccatum mo αrais ... Miurma caritas pIus diluit Deum isam eviditas millia aur/ argentι .
IV. Resp. Ibi S. Thomas loquitur de circumcisone , quae Baptismum portendebat. integrum articulum rescripsi Tom. ς. lib. I. esse. z. cap. s. f. a. & palam feci ibi expresse loqui Angelicum de gratia sanctificante quae in Baptumo insunditur, atque adeo de ea citate habituali . Quid quod S. Thomas
hor ipsunt adversarior uin argumentum ἶ. P. q. 8 a. s. sbi Opponit argum. 2. Universa dentia oporis caritas . . . Ergo habendo cariis ratem , in fidem, misericordiam potest quisque salutem consequi eι iam sine Paenitent ae δε- eramento. Audiant nunc S. Thoinae responsum . Aa secundum dicendum , quod ex quo aliquis peccatum ιucurrit , CARITAS , Mer,
Ecclesiae operairer, QUAERAT IUSTIFiCARI a PECCATIs . Requirit etiam tua misericordia ordinata Me homo subvrmat meuιtendo suae miseriae, quam per Peccatum ἔπcurrit, secundum lucid Pr erb. I Miseros facit populos pereaintum . Unde Eccles ς o. dicitur : Miserere ani mae me placens Deo . En adversarsorum principium a s. Thoma convulsum. Caritas a d uilis inchoata tollit affectum, & voluntatem peccandi. Gratia vero sanctificans de let maculam peccati.
V. Quod opponunt ex Appendice adjecta ad Cone ilium Romanum sub Benedicto XIII. nihil adversus nostram sententiana evincit, ut mox ostendam, sed potius contra adversarios urget. f. V. Sententia formidolosae attritionis in I. rhesi ab Iunoc. XI. proscrista vi eυid ntis rati
ciuis evincitur contenta. PROPOSITIO DΛΜ NATA.
Non est illicitum in Deramentis conserendis
sequι opinionem probabilem de υ asere fa eramenri, reticta tutiore, nisi id Qtet convenistis , aut periculum grois damni incurrendi . Hinc sententia probabili tantum titendum nous in collatιone Baptismi, Ordinis sacerdota- iis , aut episcopalis.
retensui interpretamenta , quibus adversarii praeservare suam opinionem student a praefata damnata thesi. Fatentur uno ore , quoi opinio de attritione servili, s sit solum nν babilis , vel probabilior, vel probabitissma, contineatur ati thesi damnata . Sed a junt hanc suam opinionem praetergredi probabitituris confinia , & esse momaliter certam .
c. 6. a. a. q. I. n. 6. inquit: Decretum loquiatur de probabilibus . Haec autem doctrina non
o mere probabilis, sed omnino certa , s ιn dubitabitis proster definitιοnem Concilii Tria