장음표시 사용
331쪽
3 o P Rou INCIA FRANCIAE. annis perturbatio est,haereticis conspersa, & C. tholicis fide ac moribus parum culti, viriq; malo Serenissimus Dux remedium per SocretatiS nostrae homines facere optauit. & solemni ieiunio, ues petiit qui in prouincia illa rei Christianae l. boranti opem terrent, Catholicos in side confirmarem, de hqreticis viderent, num quq ratio esset humanitate & doctrina eos ad Ecclesiam reuocandi. Gestus mos est quoad fieri potuit Principide nobis optimὰ merito. Duobus e nostris secerdotibus prouincia illa mandata comite Coad- autore Vno, qui pro ratione viae ac temporis virique subsidio esset Duce,ne nostrihomines populo
graueSesiet, necestarios eis sumptus suppeditate Tenuit ea Millio mensem unum inchoandae rei, t speramus,principium potius quam finis geren-dς.&feliciter certe inchoata res est:perutilis enimaeque ac grata fuit nostrorum opera Catholicis; quorum tenelli filij libentissimis parentibuS catechismo eruditi, nonnulli Caluini In si itutiones, quas summatim in schola publice didicerant,facilὰ dedocti. Pater maioresque natu liberi,etsi ivtRnni tempestas fuit per id tepus terrae ac vitium culturae maximὰ dediti, atque a prima luce in vesteram operi assidui erant; tame quotidianis nostrorum concionibus, seu manὰ summo, seu pri- S tenebris , seu etiam interdum meridie benevolis equentesque interfuerunt. Nostri conciones suas magna ex parte in recta fidei doctrina consumebant: ex quo est factum, ut non pauci, qui in ea retinenda minus firmi erant ad firmitatem sint reducti, & omnes publice quoad licuit
contra haereticorum fraudes, contraque periculosos errores, qui te in vulgus insinuabat, nostro- Ium opera sint communiti. Fuit & suus consensonum fructus, quae pro illorum dierum religio-
332쪽
ne frequentes pro egregia hominum de nobis opinioae,aliquot etiam generales fuerui: quin Mex locis dissitis exciti nobiles nostrorum nominum fama ad eos venerunt, & apud eosdem peccata deposuerunt sua . haeretici verδ quorum Enumero tres ad Ecclesiam sese aggregaruntὶ etsi initio inter se & a suis catechisiis accepto consilio, a disputatione atque a nostrorum congressu refugerunt ἱ tame aliqui a nostris in colloquium inducti Societatem nostram,quam ex scientia ad irabantur, ex morum & sermonis comitate familiarius amare didicerunt, aliisque jus humanitatis praecones ac laudatores fueruit; atque, ut colloquiorum modus fuit,spem attulerunt fore, Ut si repetedae eius Missionis aliquot annos commoditas laetit, & vero id non parum optandum esti& haeretici paulatim se a nostris tractari sinat, x iis ducibus ad Christi ovile reuertantur. Omnino bonus odor Christi & Societatis in eam prouinciam est sparsus, ut uos sanctos putent, &iIli maxime qui plurimi saepe diuersa munera nostris obtulerunt, retuleruntque non sine in gentradmiratione:& qui vel videtunt ipsi, vel auditione acceperunt, quanta cura & studio nostri in id incumberent, ut dissidentes animos pacis inter se vinculo & amoris colligarent.Missi & alij duo sacerdotes ad principem ciuitatem totius Loth ringiae, ubi & Societatis muneribus obeundis, &consuetudine cum ciuibus eos ita sibi & Ordini nostro devinxerunt, ut dicerent referre se quidem acceptam gratiam nullo modo posse; quandoquidem quae munera non pauca fecerant a nostris ea
fuerant constanter repudiata: sed quod possent, se nostri memores & nobis addictissimos fore.Erant in eadem ciuitate id temporis haeretici quidam quos aura caelestis asilauerat ut portum pe-
333쪽
terent , nec amplius turbulento haereseos mari agitari se sinerent : cum iis nostri tam beneuole, tam suauiter egerunt, ut nostrorum charitatem mirari satis non pollent. admiratione receptus ad Ecclesiiam consecutus. In Nomenianum profectus opidu Mussi ponto trium circiter mil. Iiarium itinere distans, rogatu ciuium ad Quadragesimae conciones, sacerdos ε nostris cum 1 cio, multos animis dissidentes beneuolentia revinxit. in his duos c primoribus ciuibus fratres, cuiusdam item opulenti senatoris uxorem cum viri fratre. Nerum caelestis opis id gratiae singularis eluxit opus in septem omnino familiarum reconciliatione. cum enim ex his duae cotra quinque inimicitias gererent inueteratas, quae subor- tis litibus palam etiam in diesque incrementum maius capiebant, eo maiore popularium suorum
offensione, qud omnes assinitate iuncti aliis erat. neque superioribus annis duobus Religiosorum monachorum, qui Ecclesiastico munere fungebantur , hortatu ad ea quae pacis suiui adduci poterant; Deo bene iuuante, nostri sacerdotis non exiguo labore, odiis relegatis, petita & impetrata
utrimque venia coram lectis aliquot praecipuae auctoritatis viris,& sacerdote nostro, in amicitiam redierunt, totius ciuitatis ac magistratus inprimis gratulatione. Huius sacri temporis initio ferὰ, aduena quidam non ignobili genere ob interuersam non mediocrem aureorum summam
confictis nominibus ac schedis, ut aiebant, in carcerem arcis ciuitatis coniectus est. plusculos dies
ibi agentem ut inuisere isceret, noster sacerdos . amasistratu petiit, magistratui autem negotium id pium licet differri cupere respondenti acquieuit noster. Post aliquot tamen dies cum resciuisset Pater suam operam a captiuo flagitari, nec ut
334쪽
huius rei potestas fieret iudices annuerent; ratus quod verum crat, iudices ibi ii incre, ubi non erat timor; Gubernatorem opidi & totius Marcilio
natus ab Illustiissimo Duce de Mercuria loci ,
huius domino constitutum adit. docet confiden ter nostri instituti esse non tantii commune multorum, sed particulare singulorum bonum prout fert occasio promouere. Addit compertum sibi operam suam ab eo qui in custodia tenetur expetitam; sed frustia, obvante magistratu: quasnam ob caussas nescire scue scire tamen tam ni nil periculi causi externi iudicij ex interni sori ac rerum spirituali uin commercio metui debere, quam Christianos iudices tuta conscientia non posse nectere moras ad salutarem poenitentiae portum appellendi, quem nullo unqua tempore summus omnium Iudex ulli quantumcunque facinoroso
interclusum esse voluit Quod si quid euenturum e V colloquio captiui cum Patre spiritali diuinare liceret, illud potius quam quiduis aliud, rebus
cum Deo compositis, et qui orem iudices nacturos esse icum. Persuasit pater Gubernatori, hic iudicibus successitque ex animi sententia negotium, at praeter spem magistratus. qui vafro ingenio praeditum , & accusationum tela callide eludentem reum naetus bonis, ut sibi videbatur, rationibus ductas, non ante captiui conueniendi potestatem frinurus erat sacerdoti, quam eius obstinatum animum pertinaci iudiciorum prudentia expugnasset. Pater igitur in carcerem admissus,&cum reo collocutus, miratur Dei gratiam ube
rem homini inspirρtam : qui gratulatus sibi quod
in hominem nostrae Societatis incidisset, sponte spondet se in arbitrio Patiis fore, nihilq; quamuis ignominiosum & asperum, quod ad salutem
necessarium ei esse a Patre decernerctur, recusatu-
335쪽
rum . hominem bono animo esse iubens Pater,ei tempus ad aliquot annorum squibus confessionem Sacramentalem praetermisisse aiebat) noxas repetendas constituit. Quibus expeditis mirati
valde iudices adeo mutatum hominem poenitentia Sacramentalis interuentur mirati se quoque multis dissicultatibus, quibus antea a reo implicabantur, eadem opera liberatos : quod iudicioru Pr ses ipse Patrem familiariter inuisens, ei gratulabudus assirmauit Ad scholas venio. plenimini illae auditorii, quos inter plurima nobilitas splendorem & dignitatem affert gymnasio: praesertim vero nobilissimus adolescens Philippus Comes ab Arenberga Flander, auis & proauis illustris,¬issimus. is ut est subtili de sagaci ingenio,iaudis & nominis percupidus, admiratione parit v- niuersis, dum in Rhetorica doctissimos quosque ad singulare certamen vocat, &prosternit saepὸ concertationum telis Idem pro ea qua praeditus emiberalitate, praemia tribuit distribuitque in theatro adolescentibus, omni u quae hactenus hic distributa sunt elegantissima. Nec defuit tant liberalitati scenae apparatus. data quippe tragoedia Darius ab Alexandro superatus ea pompa dc celebritate, ut neque Principum arma argentea auroque caelata desiderata sint: nec bombardae etiam maiores, quas ciuitas ipsa publicis sumptibus lubentissima concessit. sed iucundum maxime id spectaculum, peregrina spolia spectata toto theatro per biduum, quo tragoedia tenuit auditorem,
quamuis ex finitimis urbibus plurimi nobiles de illustres viri conuenissent.Iam si licet de superioribus scholis aliqua dicere, fuit nobilis hic annus
eorum numero, qui Doctorum laurea, vel magistrorum sunt insigniti. Doctores creati duo, quos eruditio virtusu ue maxime comineadabant: facto
336쪽
Is unus Licentiatus, ut vocant : magistri fuere duodecim, egregii omnes.quorum c nuruero suaue Christi iugum subire duo Virginis alumni
in Societate voluerunt. Praeverterant istos & alij. duo,quos eadem Virgo educarat,& ad ineundum vitae nostrae genus, ut credimus, induxerat. Et
quia sodalitii facta mentio est, expediam quae digna videntur Annalibus. Tres alii eiusde alumni in Deiparae, ad alias Religiosorum familias repudia
o mundo se receperunt. Non paucis idem est consilium, mens eadem, quam & sollicite se uant, dum fiet potestas e pedicis auolandi. Ad- haec laxanda fuit aedes Virginis, ut eos cap et, quos& importunae preces, & promptus animuS ad illius cultum & amorem excludere non Pa' itiebantur.
hi Asui Thoc anno 16oi. Virdunense Collegium Socios undeviginti , quibus bene operae in .
vinea Domini collocandae materia domi forisq; non defuit. In templum nostrum magni diebus festis hominum cocursus sunt, tum ad suscipienda rite Sacramenta , tum ad obeundas sacras conciones. Diebus vero celebrioribus tantus vulgδ est confitentium numerus, vix ut sacerdotibus . nostris iis operam dantibus respirare liceat: saepeque accidit, ut cum neque ipso die festo, neque pridie possint omnes audiri de peccatis confitentes, huic negotio dierum consequentium bo - na pars tribuenda sit. Nobis pr sertim admirationi fuit insolita tum ciuium , tum externorum ad obeunda Sacrameta in aedem nostram per totam
hebdomadam seriarum Paschalium conuentium multitudo: quam scilicet occasione quarundam . Indula
337쪽
336 PIOVINCIA Fi ANCIAE. Indulgentiarum in aede proxima Patrum Dominicanorum propositarum, concepta vulgi errore iubilei opinio caeci uerat. Qu.i error multis saluti fuit. Auditae hoc anno totius vitae circiter conses.siones quadringeniae: & in his cuiusdam, qui totos viginti quinque annos grauissimum aliquod flagitium celarat confessarium pudore sacrilego; S alterius qui iam annum declinum tertium in maximi cuiusdam peccati coeno iacuerat. Alij praeterea complures, quod multis abhinc annis non fecerant, rite se atque integre apud nostros expiarunt Quidam cum stimulis conscientiae vehementer exagitatus, ad remedium quaerendum, huc se longo itinere contulisset, omnes a puero praeteritae vitae maculas tanto cum animi sensu sacerdoti cxposuit, ut non inter confitendum solum fleret uberrimc , verum etiam discedens in hominum aspectu lacrymas non teneret. Nec desuerunt alij, qui a multis milliaribus ad nos consessionis gratia se conferrent. Obseruatum saepe est totius vitae consessiones a plerisque institui, quoties pro concione de huius integritate Sacramenti agitur. Fecerat id magno ardore animi & contentione orationis sacerdos noster decimo Kalendas Ianuaxij qui dies Dominicus eratChristi Natalitio proximus ad comparandos
auditorum animos , ad rite expiandas consessione scelerum maculas eiuS Oratione complures accensi de totius vitae peccatis consessi sunt, clim dicerent nonnulli se tum demum ex concionature nostro didicisse nullam se hactenus instituisse integram consessionem. Sed unius insignis motus animi fuit, qui a concione nostrum illum sacerdotem conuenit,ac doloris significatione non vulgari se peccatorem maximum clamitans,fla-pitauit sibi ut aures praeberet confitenti scelus
338쪽
grauissimum, cuius consciei uia vehementissime torqueretur. Septem sunt a nobis B. p. N. Ionathcxercitiis exculti, in quibus fuit sacerdos iv inq; Parochus insignis, qui diuina prouidentia vide-ιrioi tem, quam non ita multo post in maximis corporis cruciatibus cum eximia patientiae significatione obiit. Haeretici septem eiurata haeres ad gremium Ecclesiae reducti. idam.in fide dubius ad haereticos abierat
eo COsilio, ut exploraret verane eisent, quae de ipsis auditione acceperat, vigere scilicet apud eos religiosam decalogi praeceptoru obseruationem. Ver uiri cum eorum mores diligenter inspexisset, de cum n 'strorum moribus conserens experimento
didicisset, etiam Catholicis improbis multd illos
esse deteriores, rediit ad castra quae deseruerat,&fidem quam praepostera leuitate abiecerat,iterum amplexus, nostris secundum Deum adiuuantibus rediit in gratiam cum Ecclesia. Detecta a sacerdote nostio est oppressaque fraus cuiusdam haeretici, qui cum se sensim in vulgus incautum insinuasset, paulatim venenum suum instillabat animi Simprudentium. lium Lepe est ad custodias publicas magno vinctorum solatio. quorum exceptae confessiones, animique sunt ad patientiam confirmati. Eadem opera strenuὰ posita est in aeis gris adeundis, adiuuandis morientibus, moestis aniletisq; consolandis, dissidentibus ad mutuam concordiam atque amicitiam reuocandis. In his fuere fratres duo, qui tanto odio inter se dissidebant, Vt mutuae caedis periculum timeretur. Duo item coniuges, qui tam graues secum inuice inimicitias gerebant, ut propius abessent a diuortio:& iam de adeundo ob eam rem magistratu vehementer agebatur , cum duorum e nostris Patribus eo missorum opera dc exulceratorum utrim-
339쪽
que animorum lenitione in mutuam gratiana redierunt. Quaedam mulier sibi iunctam assinitate proxima iam annum quartum vel sextum sic uersabatur, ut eius cogressum & colloquium pertinacissime fuseret. Docta illa ab unod nostris quanto in periculo versaretur, virum suum adiit, significauit omnino sibi certum esse ante praesentis anni exitum saduenerant autem Christi Natalitii dies j assinem illam suam inuitare ad coenam pignus reconciliatae gratiae. Quod &'annuente illo perfecit. itaque inter utramque depositis omnibus simultatibus amicitia constituta conseruataque est . Grauiores, & quod ad plurium scandalum pertineret, perniciosiores , Parochus cum plerisque eorum, qui suae curae commissi erant, simultates fouebat. Eae Dei auxilio a nostris penitus sti blatae sunt. His adiungatur si lubet, nonnemo ab homicidii voluntate nostri sacerdotis or tione reuocatus. Aditum est publicum nos conatum, clim saepe alias, tum praecipue Quadragesimae tempore quoad consueta ossicia caritatis,ac essit hebdomadis singulis pia tum ad aegrotos, tum ad nos comit Praesectos ac ministros exhortatio. Nec defuit nostrorum labor & industria praesidiariis militibus , qui per contubernia distributi aditi saepe sunt a sacerdote nostro , &piis exhortationibus ad ossicii Christiani partes exequendas incitati. Neque vero a surdis excepta illius orationem, vel ex eo satis intellectu est; quddcum semel eos ad obeundam concionem, quae per solemnes ieiunii dies singulos in primario urbis
templo habebatur,esset cohortatus; tam constanter paruerint, ut quotidie non expectato Centurionum Decurionumve imperio, eb se conferret.
Tradita sedulo pueris est doctrina Christiana, tum in externis eorum scholis, tum etiam aliquot diebus
340쪽
ΡRovINCIA FRANCI M. 379 diebus Dominicis in praecipuarum paroeciarum
templis:in quibus etiam, ut & in summo templo, conciones Sportunis temporibus sunt habitae, non sine fructu & approbatione ciuitatis. Addu- ad restituendi voluntate coniuges duo, quam cum explere praesentis pecuniae inopia non possent, eam sponte sua mutuam corrogarunt. Virgo
nobilis in fide votoque virginitatis perpetuae, quo se Deo sponte devinxerat, aduersus patris haeretici graues insidias conatusque confirmata. Qi dam alia virgo ἡ nostra dilciplina ad reformatum D. Clarae monasterium se recepit. Mulieris cuiuiadam viduae pauperisq; ex iis, quae apud nos confitentur , pudor a pluribus etiam praesente nommediocri pecunia oppugnatus expugnari numquam potuit, cum diceret illa eo sibi nil in vita esse carius, malleque se omnia vitae incommoda, quam illius iacturam pati. Simile periculum virgines quatuor tempestiuo clamore depulerunt. Manauit etiam nostrorum labor ad religiosam quorundam coenobitarum familiam, qui piis interdum exhortationibus adiuti sunt summa ipso-xum voluntate. Monialibus item pia opera nauata est quantum instituti nostri ratio postulabat. Pergit Illustrissimus ac Reuerendissimus Episcopus Virdunensis nostrorum quotidiana uti opera, tum in confessionibus, tum in studiis littera- Ium, magnaque erga nos praebere signa beneuolentiae. Vnde nonnulli calumniandi ansam arripientes , quae optimus Princeps summa cum admiratione gessit in nos inuidiosὰ reiiciunt. Prudentiores tamen hos boni Pastoris labores,inde: que fructus ad hominum utilitatem emanantes magnopere laudant &suspiciunt, simulque dum nos vident nostris nos limitibus continere, nostram Oioncm agendi, cumque hominibus ver-