장음표시 사용
211쪽
18 1 De Praeventione Iudiciali,
s Et quod diximus , de temporalitate decimarum
colam iudice laico cumulatiuE tractanda, itavi locus sit praeuentioni ,eodem modo procedit si agat ut de laico conductore decimatum, quando solum agitur de actu solutionis mercedis locationis:quia tunc aetio est mere temporalis, de non agitur de iure exigendi decimas , S per consequens iudex saecularis competens esse potest, Gratian. di ceptfre .c. 2 38.6 n. it. t Ita ut hoc casu locus sit praeuentioni inter Iudicem Ecelesiasticum & secularem , Balbos in l. Titia. s. v. 8.f. Ioluta trim. Gratian. dili, cap. 13 3.7 num. 16. b. Ionet. de decim cap. 3. numi . t Siquidem laicus potest esse conductor decimatum, sed non iuris decimandi, Monet. in Dract. de decim. R. sara mero 6 4. Glatian. dicto cap. 238.-m. 9. Qui per totum illud caput adeo copiose ,& dilucide totam praeuentionis in causis decimalibus quaestionem determinat, ut nec eius verba transcribenda, nec eius doctrinae quidpiam addendum videatur. Videtiet iam poterunt DD. quos longa sitie recenset Barbos intract. δε Iure Eretis uniuers. libro
3 Non tamen erit extra rem monere, quod hoc anno i 649.tractatum fuit in Rota Romana de hac diu uersitate, &distinctione perceptionis temporalit eis fructuum, & iuris percipiendi decimas, in P dam causa Ferrariensi, seu Ra .ennatensi decim emtaram D. meo Mettio. Et in eadem causa plures iuris conclusiones & resolutiones addi ictae hierunt, ex qua decisione, & ex iis quae per Dominos Ad uocatos in illa eausa deducta sunt, praecipua capita hic inserere conueniens esse censui, caeteris omissis. Cum enim Capitulum Ecclesiae Rauennatens s ageret ad redintegrationem in possessionem exigendi decimas,de quibus agebatur,contra laicos,qui erant incapaces iuris decimandi; teplicabat ut inuestitutam fictam suisse ad illorum fauorem dumtaxat de stuctibus & emolumentis decimatum,& sic de re omnino temporali cuius laici erant capaces . E contra vero Capitulum dictae Ecclesiae piae tendebat concessionem nullam esse, csim non lotum facta suisset de filictibus decimalibus; sed de ipso etiam tute decimandi. Rota Romana per plures decisiones nullam esse inuellituram declarauit, uti factam etiam de iure ipso decimandi, quod est mere spirituale,& cuius laici sunt omnino incapaces. Quae inspectio conducit ad materiam nostiam praeuenxionis, ut sciat ut quando Iudex laicus in similibus causis habeat ius f praeueniendi aduet sus Ecclesiasticum. t Fundanae tum autem decisionis hoc sitit, quia com concessio contineret expressam mentionem decimatum,& iuris decimandi. res visa suit omni difficultate carere, ut nempὶ sub tali concessione veniat, non solum commoditas, prout est quid temporale, sed de ipsa spiritualitas, quae a iure decimandi separari nullo
modo potest, Giois .in capcluamuM,in verbaoncesserit, de deci M. Canseruenit. Mi veri'. Laricalibin, Et in cap. 2an verbΔωtμtum, de locat. Baldari l. v s- hQZm,6 an lactura antiquari eri x. tersic. Et nota licet isti decimarum de iure dotium. Decian.
io consit. Q. ni nero ues. re t vis enim tutis decimandi,consiliit in perceptione decimarum propria aut horitate de manu colentium praedia, quae trahit secum ius spirituale, & valde differt i perceptione fiuctuum decimalium, quam alius facit nomine Ecclesiae, quae ad laicos pertinere potest, Abb. in cap.ad versee. Et intergo hoc, de decim. Rebusiae de decim. qua l. io. num. 34. - . Gratian. discepi foren licto cap. 1, 8. m. i i sequentio. Peregrin. μου sub mi a. ibi, di decima, iure osti mandi, lib. i. Barbos in LTitia solui. matri . num. 3.versis. Quia quando, bonum. 6.versis. Oid . Giouagn. consa subnum. 17. 18. lib. 1. Ideo hanc concessionem sitiam de decimis, & iure decimandi, nullam saepius Rota declarauit; & nominatim, decis 1 4 salum. i. artr a Gentior. Et aliis saepE. Et si qui DD. ex aduerso allegati possent, loquuntur omnes in concessione decimarum, nullus a tem in concessione iuris decimandi, quod ei se spis rituale non ambigitur. r Et facit a sinuli , quod de ii vi fluctu dicitur, cum cessio aut transtatio iuris usus-stucius sustineti non possit, & tamen commoditas fructuum in alium transire queat,Montet. Δcis. c. mis. Castili .de V .69 in s. Et haec multo magis in casu illo locum habe. iabant, quia Ecclesia solum s bi te seruauerat domi nium directum illatum decimatum, dc pet cons
quens voluit Ecclesia transferre utile dominium, cuius vimie laicus decimas tute proprio, & tanquam utilis dominus perciperet: quod tamen omnino sui: per Concilium Lateranen se pio hibitum. Abb. in cap. is haec, num. . versis. Defectu tu N. Garcim. Monetate decim. p. s or. 68. Gratian. dicto e . a s S. sub n. 1 i. Balbo in Titia , s .st. Iolutaetram'.n. 7. τὸν sed quando. Praeterea Ecclesia,duas tertias partes pro indiui- 13so concesserat, alia tertia parte sbi retenta decim rum, unde sicut ipsa nomine propcio re ex iure spirituali portionem sibi reseruabat, ita & eadem concessionis Arma laicus obtinere videtur sub qua per Leelesiam fuit Lota retentio, ne una eademque res diuet simodE concessa, & tetenta censetetur ; contraleg. . 1 ι vust. Facit decis 6 8 4. num. i. 2.σ 3.Par. ι.
Nec potest dici, quod concessionis interpretatio 3 desumi debeat ex potestate concedentis, di cum itula commensurari: ad text. in cap. . ne Praeiari visu sua.. Quia hoc posset procedete in dubio : at vero stante expressa concessione iuris decimandi, non est ad coniecturas recurrendum, Ie r. iti aut sile as. Deum in ιenu file g. 3. facit dicta deris. 6s num. I.
Non etiam obstat quod vigore clausulae, omni is meliari modo, concesso quae sustineri non potest,remaneat saltem valida quoad temporalitatem deo matum. Quia cum concessum quoque suetit ius decimas exigendi, mentio fructuum stat consequutiuὶ de accessotie , & concessio principaliter tam censetur de ipso iure tanquam de principali , ὶ quo spiritualitas inseparabilis est: Rota demis s J. n. 2.yart. .recent .lom. . Et in tetminis concessionis nullitatem continentis in parte substantiali, quod inrotum corruat ratione conexionis & indiuiduit rutis, firmauit Rot. dec., o. num. s. O .parte I. ct 376. num. 44. parte s.recentio Non obstante clausula omni meliori modo, quae non est apta conualitate a m ex se nullum, Anch. eos. 313. quem sequit ut M noch. de arbiιrIib.iquo. 17. n. . Barbos de clausu.elos. 9 s. n. 6 O. Similiter, aliae clausulae aecessotiae contractuum, is non possunt validam reddere concestionem illius iuris spiritualis, ex se nullam. Abb.& lmol. in . cum Apistolica; de tu, qua sunt a Praelat. Felin. in cap. causam, prae n. p. de prascripti Rebussi de arcim. qanum. 69. Rota decis 2 1 s. parte x. diuers Maximε, quia etiamsi tales clausulae accessoriae ad talos fluctus te-
fori videant ut, reuera tamen etiam ius spirituale comprehendunt ratione connexionis, ut pet Giat. visse 'fore .cap. 1 38. Π.6 i.
Et lupi adiri piocedunt, non solum quando ir
212쪽
eoncessio suit per modum in nudationis , etiam quando per modum locationis Perpetuae, quia quom hocunque fiat semper remanet nullitas Pim et comprehensionem lucis spiritualis, Abb. in I.
etiam p. est L ico Lea L Etiamsi dicta locatio fieret
Et ex his patet, quando concessum laetit ius decimandi , ut loliis iudex Ecclesiasticus pilumve cognoscat: quando vero sola fluctuum temporalitas, ut locus ut praeuentioni iniet iudicem Ecclesiasti cum de saecularem. vetiam de hac materia decimarum, an & quandos ne spirituales in Gallia, de quando tempor es, Npetr consequens quando Iudex Laicus de illis cognoscere,& circa eas praeuenite Possit 3 videri poterunt quaesis os deduximus i. . n. mo sequent. Aduet tendo tamen quod secundum Rotae Romanae sententiam dic t .gat ut de decimis petlaicos legitime possiessis, tamen illatum cognitio spectat ad Iudices Ecclesiasticos; tuamuis agat ut dedecimis in seudum ipsi laico concessis : ut probat
A R GV M ENTVM. De Praeventione iudicis Ecclassiastici adue
sus saecularem, vel e contra, in criminevsurarum . si quaestio iuris vel facti circa v suras tractetur, inter Christianos, vel Hebraeos. Exceptio usurariae prauitatis utriam retardet executionem obligationis Cameralis. Vtrum Iudex qui non eli ordinarius Ecclesiasticus in prima instantia, non tamen est laicus, inad per appellationem, aut alia ratione iudicate potest de rebus O negotiis Clericorum, possit cognoscere de usuraria prauitate contractus principaliter, vel incidenter. Qiijd si usura sit notoria, & non indigeat disputatione, utrum tunc ludo laicus super ea ius dicere possit. Attamen probatur crimen usurariae prauitatis esse mixti fori. Et quando debit oti de usura apponenti dici possit, Solue, Urpostea repetes.svMMARIUM.1ὶ s.fa usurarim est mixti fori, ideo in ista Iacin est praeiunii , inter tarn m Eusesiasticas cts
α suas iis super u o. quando Hearum quanto iuru, O qmiori , ct utriusque exempla
3 S I a m de quasione tum , Aper scru, eatis remittendam omnino ad Iudicem Gelasiasti nex mutorum sententia.
Iud om Mirum incitia Quinarum praurrire posse reiecta distinctione .lio Ilio tu in illo, ver j a consilientis My volunt.1 ium, qua non recipis di exitatem ratione et surae traeiari posse videtur cora n Iudice Dice. Et chr h faeitim in et furu . qtiam in matrim mali ι cati'. . una M alterin etiam hoc caseu causam ad iudicem Ecelisias cum remitundiam esse censeant, num. 6.
a Sino, tabit et u vi um ad se usura, sed tantum virum exactio usura facta sit, tum est prauet iis- ni inter iudicrem Ecclesiasticum O IMutarim: Idem ducendu- de periuria,quando cerrtim eui ct clarum adse periuri . ibidem. Sed tamen communis sententia est, crimen usurarum esse mixti fori, ct in eo locum esse 'aevienti ni i ter iudie m Ecclesiastilum, loricum.' δε ex talem est comperen/ , si ararum contra Im
io Quando agitur ex ciuiue in t im obligarionis ius ma Camera, virtim exceptio prauit arti usuraria admittatur ad retardandam executi nem. Qid in teramnis ruti Auenioni
obligato informa Camera quando εἰ iri possit Sol
Me, & repete. Et explicarur cap. debitores, de iureiurand.
ii Iudex Ecclesiasti in si au nerit in causa usurarum, potest D. Liare iudici laeso, ne in ira ad vita teri AE procedat.1 a Quando causa tractatur coram Iud ce. qui st Eeclem im/.quamuis nou si ordinarim partum in prima , stantia, potest nihilominu procedere in
1 3 Cosa criminalis et urarii', quando ' indicet ciri illi. vel cisilis criminali, se altera si tot pri-
CτvM suerat via executiis coram Iudice uico in vim contractus publici, quem reus usurarium esse opponebat, ct cognitionem vi ratiae prauitatis ad
Iudicem Ecclesiasticum remitti postulabat, unde dubitatum suit vitum esset locus petitae iemissioni, an veto ludex saecularis sub praetextu suae praeuen-rionis esset sandatus in cognitione hviris caulae aduersus Ecclesiasticum; An veto Ecclesiasticus inhibere posset saeculari de assumendo cognitionem . Miudicium huius controuersiae. t videretur a Frinatine respondendum ; quia causa vi natum est mixti ii ideo indistinctE coram iudice Ecclesiastico, vel saeculati uaciali potest , de inter eos locus est prae
Quaestio ista adeo consesse , DD. t iactatur, veex illotiam scriptis dissicile sit quippiam celti defi
Nam quod causa ista spectet ad Iudicem Ecclesiasticum, dc quod ipse possit inhibere iudici saeculari ne in illa procedat. licet saeculatis praeuenisset,
quando controuertitur quaestio iuris, videlicet utrucontractus sit vi oratius an non , secus quando agitur de quaestione sam,multi existimant; Aliis distinctionem illam reiicientibus. et Pio cui iis dubii intelli sentiri sciendum est , quaestionem facti in hac materia variis modis contingere posse; veluti quando partes latentur conua tum usurarium, vel qua
213쪽
4 8 4 De Praeventione Iudiciali,
do bctos talis est ex quo notorie resul et v suta ; sed
scian dii bitatur in vitrum contractus ille scierit eclcb. aliis per aliquem. Item si dubitatur vitum qui: piam talem summam exegerit, veluti virum velimi sit quod quis ex nitituo certurn interesse ic re V, ux qua receptione euident et constat de usu-Iγ, Vt cxplicat Oias c. i. Vel si agatur ue io o calculo, ex quo resiliet euidens p: ob t o v mim adsit usura necne: Ioann. Bapt. Lup. de vis a me . . tum. 66. paulo post princip. Menocli
3 Hoc piae supposito. notandum est in primis, multo, DD. ludici Eeclesiastico quaestionem iuiis, ut irim d:ctam est, tribuere priuatiue quoad iudicem xc larem, it aut iste causam ad Iudicem Ecclesi
a 2 .vium. . ubi dicit crimen usurarum esse quidem
mixti soli quoad executionem& punitionem deli rex, sed non quoad cognitionem, nempe quod si constet usuram fuisse commissam , iudex laicus Punire potest usuratium delinquentem; sed si dubium. tiatur vir in contractus sit usurarius, an non, co-snitio pertinet ad iudicem Ecclesiasticum, suspenso interim iudicio coram iudice laico praeuento, Tusch. in verb. VI.ra. conclus 3 1 7. num. 1 9. Et ita post varias distinctione, concludit Scacci in trae T. ac commerc.ct eam. F. . l. g. s. Gamm. decisas hiens ita suisse iudicatum. Qv d cisonem ili Additio confirmat, & vetam esse profi
Pluies alios ad hoc allegat Fatinac. de inquisit, θη- s.
Contra: ium tamen alii quam plurimi DD. voluerunt , & inter caetetos distinctionem illam quaestionis in tute vel insacto consistentis, uti minus iuri dicam iciecerunt, asserentes distinctionem esse potius vel baiem quam reale & propterea, siue de iure, sue de agat ut crimen vilitatum non esse mixtis Oti, nec locum esse praeuentioni inter Iudicem Ecclesiasticum saeculare Tusci sit. Pones. 7 7. '.
licet in reliquis priorem sequatur sententiamin dicens quod si locus esset praeuentioni, hoc esset ex uno iudice duos facere.& causae continentiam diuidete. Quia si ludet taleus super facto cognoscat, cum ex sacto ius oriatur, semper punire posset usuratium . si illa distinctio vera esset. Quod tamen alio modo intelligunt careti DD. dicentes reiecta illa distinctione quaestionis in iure, vel in sacro consistentas, sempei locum esse praeuentioni inter Ecclesiasticum Iudicem, & saecularem in hoc crimine
viserat uini Gas P.Roderic. de ann. νeditis. lib. I. qu. . num. I .ct multu seqq. Et maxime, num. 13 3. vers.
Tertio. Qui hanc sententiam, quod quacunque ratione de Hura disputetur, crimen sit mixti fori, Alocus sit praeuentioni multis rationibus comprobat.
Cox ri. quicum contrarium tenuisset, in tract. Asto Albiarte ibae p. S. s. vltim et . . postea sententiam mutauri, lib. .variar resolutaeap. 3.LMm. t.quam etiam optimis tuetur rationibus, ct ad contrarias obiectiones respondet Fac hin. lib. V. cri n. . εὐ- conto erg. cap. c. Ioann. Paptist. Lup vsur. C mme t. q. f. .num. 6 .versis. unde tertia Diroria sententia. Fatinac. dicta hast. s. rum. 1 a P versita
ira ta sit conclusio. ubi dicit quod si iudex ciber,
Vtraque opinio suos habet Author es,&vtiaque bonis nitit ut rationibus,& utraque probabilis eri,& propterea illam indecisam relinquere videtur
Sed tamen satis aequa, de magis recepta videtur
illa iuri, & facti distinctio. Si enim coira ludi
laico teus idemque debitor, solutionem effugere siderans, opponeret de vi tacta piauitate, non elictiationi consonum, ut iudex laicus stati in a caula
abstineret,illamque in Duorem motos,& subtei gientis debitoris ad Iudicem Ecclesiasticum remit xerct , nisi prius sibi constat et vetum esse, quod creditor v sutas indebitas extorsit, veluti s diceretur il lum ex contractu mutui,cuius vigore dcbrioremvrget, interesse illicitum ad talionem sex vel pso centenatio, aut ad aliam quantitatem exegi uc contra naturam mutui, quod debet esse statuitum. Porro si deinde constitem debitorem ex mutuo i
teresse exegit se, quid opus erit cognitionE ad alium Iudicem remittete, cum nulla supellit iuris quaestio, sed usurae plena ex facto probatio resiliet. Dimque distinctio facilius inter quaestionem iuris de sa-
admittenda videtur, quam in matrimonialibus causis,de quibus actum suit supi, hac par. a. p. 22. num. io. Quia causa matrimonialis, cum respici apsacramentum matrimonii, multo sortius pertinet ad iudicium seri Ecclesiastici, quam aliae causae non
concernentes sacramenta, ut probauimus in nonrisqu/Hisnibus beneticiaribus , parte i. cap. 1 Loia timer.
undes distinctionem illam quaestionis iuris, den-cti multi DD. admittunt in causis matrimonialibus, o dicto cap. 12. nu . o. ostendimus, sanὶ multo magis in hac usurarum materia admittenda videtur, quando maximξ talis quaestio tutis emergit iq ix nullam desiderat altiorem indaginem.t Et pro- 'Pterea reiicienda videt ut opinio Tusch. Mittera , conclus. 3 N aliorum, quos superius allegauimus, nisi quando ageretur de puncto dubio,
utrum contractus esset usurarius, qui consistet et in
iure dubio, &dii scili; tunc enim causa coram solo Iudice Ecclesiastico quoad hanc quaestionem iuris
tractanda videretur ; et & ad remittenda, non rquidem statim, sed tunc demum quando colam Iudice laico, coram quo causa est pixuenta, velificatum & probatum Hiiset factum, ex quo talis quaestioresultat: quod probatur ex traditis per Gemin. in cap. si annum. F. ι vero, de iudiciin s. num. s. t odicit, quod si non disputet ut virum contractus sitvsutarius. sed solum si v sutae exactio iacta suerit,
tunc locus est piaeuentioni in tet Cutiam Ecclesiasticam de saeculatem. Quod etiam rescit Lup. indicta tracti usu omment. . ., . . num. 66. in finesecunda opimonis. Et hoc est quod voluit Mart. ω
H. ito. num. . ubi dicit quod quando disputat ut de bstantia contractus ; an sit vi utarius vel non, eausa remitti debet ad ludicem Ecclesiasticum, M. interim saeculatis supersedere debet. Hoc enim debet intelligi, ut locum non habeat, quando quxilio illa, An ut usura, est talis, ut sicile decidi queat sine magna librorum reuolutione; ut hene explicat Bubos ad a.Lnitia ue s. i. ffclut alom. Dicem, quod si Iudex sit laicus, dein causam colam
eo tractatam incidat quaestio iuris super usuris, vi- . delicet si quaeratur utrum contractus sit usuratius, necne,de talis quaestio facile decidi posset per regi las & axiomata iuris, etiam Cayonici. posset Iudex laicus ad viteriora in ita causa procedete, & vitata rium punite. Si vero agat ut de tute , & quaestior'
214쪽
iutis dissicili, teneati it illam ad ludicem Ecclasasticum remittere. Non tamen dissicilis quae itio iuris existimanda est, quamuis aliqυὶ librorum indigeat reuollatione. Quia iudex saecularis super tali ouaestione noti admodum dissicili ius dicendo, nihil determinat; sed quod , iure Canonico decisum de declaratum est, detegit, & executioni mandat. sicut in pati casu. iudex seculatis Potest declarate aliquem incidit se in peti uti uin si illud in iure sit clarum, secus si sit dubium: Roma a. sngus. 16. FAin.
quidem iudicio siue res sit clara, siue dubia, lii dicem laicuria in causa usuratum indistincte procedetero se etiam circa articulos iuris. Et ad praedicta sa-ciunt quae tradit vincent. de Flanclaici a 39 t. t. ubi vult quod Iudex laicus cognoscit, quando usura notoria est,& quod satis notorium & euidens di- citur,quod cum librorum teuolutione decidi potest. iuxta notata per D. bonae mena. Aiget de ac r. sq. t. i. v. is s. ubi dissicilis quaestio iuris& requirens altiorem indaginem dicitur, quae perturbat peritos in sute, non quae doctotellos & palum in iure
sed tamen supradicti distinctio inter quaestionem
iuris. 5: facti, non plucet Domino senatori Leotar
Iudices bicos de crimine usuratiae prauitatis cognoscete posse siue u stio sit iuris, siue sacti. Ea ratione, quia usura non solum iure Canonico, sed etiam iure iraturae prohibita est, 1 prae prea quia laici sunt ministri & Coadiutores iuris Canonici, prout in istis rei minis dicit D. A Laurent. deci Auen. s.n. s. lino de de iii te Civili, quod indebitam prohibet usuraruexactionem ut dicit Fontanei lepis . nuptialatius .i M. 1. Qui ad longum sane aliaestionem aminat num. 1 moltu seqq. Tandestique in illa reii det s.ntentia, ut causa vi ut aiunt,siue ciuiliter,sue criminaliter agat ut , iit mixti iaci, re in ea sit locus praeuentioni inter ludicem Ecclesiasticum. &. saecularetii ; sitie agat ut de quaestione iuris, siue de quaestione facti. Adeo vi non sit opus recurrςre ad allegationem plurium D D. cum satis copios E allegent ut apud Fontanell. Dca apud Leo tard.quieuidenter recedunt i dicta barbosae sem entia in dicit. I. Titia 3 s n. s Quamobrem existimos quaestio ista in ptaxi Occuneret, iudicem laicum non une fundamento praetendere posse praeuentionem in causa vi viae, adueisus Iudicem Ecclesiasti-
cuin, nonobtante opinione Balbosae ; quae licὶt in puncto iuris sustineri posset, tanaen in praxi propteram horitatem tot DD.qui apud praecitatos allegantur, non ficii ε admiteretur.
' Non nulla tamen circa praecedentes te solutionesia notabiliota consideranda sunt. Et in primis quod. si pradicta vera sunt de procedunt,quando de usura tractatur inter Christianos; secus si agatur contra
Iudaeos foeneratores quorum improbitas circa indebitatum usurarum extorsionem iudicis saecularis authotitate puniri potest qui hoc casu competens est: Roland .cons. 7s .v. 38. Ol. i. st 6.9 sin. 7. . . Lup. de ur. u.comm. s. . n. 66. verssvnde tertia. Fari n. dei 3 9-
ro Secundo notandum est, quod si actum suetit via
exocutiva in vim obligationis Camenilis coram ludice laico, exceptio usurarum non potest retardare executionem obligationis Cameralis, nisi sit eui de iis A notoria, iecus u dubia sidc turbida , tunc se enim per illam non retardatur executio. Zach. ad
Santeger, δε Prauent. Iudic. Pars II. - Gilles. de obligat. Camer. 7 λι 1. m. t. a. quia . executio retractabilis est, ct hoc casu habet locum, vulgatum illud, Miae ct repete e ad notata p-
Aduet tendum tamen est . quod is qui indebitis
promisit visitas, non cogitur soluere,etiamsi obligorus esset cameraliter, quando ex lectura eiusdem instrumenti constaret de usura,vel aliter quaestio consisteret in mero iuris articulo , cum ius sua natui accitum sit: ut probat Meilin. Pignate Il. contrahers reus lib. i. e. 6. maxim m. . ubi dicit hoc procedere etiamsi ius esset dubium, dummodo non indigeret probationibus facti . sed ex libiorum reuolutione decidi posset. Nec obstate dicit illud, Sotae, O repeter de quo in cap. debiter , de iuretur. Qitia
illud proeedete potest te spectu debitoris, qui cogi potest; non autem respectu iudicis qui potest
teli stere volenti indebitas usuras exigere. Sed illa Mellini lenientia in praxi Cmiae Romanae non admitteretur, nisi ageretur de visua notoria, ut Per Z
chiam dicta qui'. - i. in ii adiis obligat.
Quod tamen in terminis statuti Auenionensis, non videtur ad praxim reduci posseu quia per illud statutum dant ut debuoii. qui executionem passus est . dilationes ad deducendas ac deinde probandas
exceptiones suas, ut m l. b. i. rubr. xi: art. i. Atque
ita solent in praxi admitti articuli rei, quasculique legitimas exceptiones contineant, illique dantiat dilationes pro illarum Plobatione quamuis altiorem
requirant indaginem, ideo credo quod non reiicerentur articuli rei etiam ad letardandam exectitio- nem, licet usurariae prauitatis exceptionem continentes, Praesertim si v suta adeo Patens esset, ut nullam admitteFt dubitationem aut excusationem. Ad rem faciunt tradita ret Cyriaci controuers 16O. v mera i .c' a.
Tertio notandum est, quod si Iudex Ecclesasti- ii
ciis praeuenerit contra delinquentem Laicum ratione v futatiae prauitatis, potest ipse inhibitiones s cere iudici laico, ne in causa illa piaeuenta coram se, ad aliquos actos procedat, neve contractum illum executioni demandari faciat: Rap. in I. .,.condemnarum. f.dere iudiearum. . in ne. Sigismund. Scaccide commerc. camb.j. .gro . . num. 7ι. Qui licet postea contrarium dicere videatur, eius tamen resolutio casui proposito adaptari non
potest: quia cum crimen vi tatum ut supra dictum est se mixti soli in cellis cassus superius explica
tis, propterea in illis cas bus,& sub tarn 2 de qua
supta, locus erit percoi sequens praeuenta oni inter iudicem laicum de Ecclesiasticum quando tractatur contra laicos: nam si agetetur conita C sericos,nul
est dubium quin cognitio spectet priuatiuE ad
dicem Ecclesiasticum ratione personae .unde stan
te praeuentione Iudicis Eccles astici, iudex saeculatis sui ei sedete debet, Matta dicto consit. 1 a G. cum aliis hi pernis allegatis. Quarto aduertendum est, & hoc ad multos alios i , casus potest adaptari,) quod quando causa usurarum tractat ut coram aliquo ludice, qui non est laicus. de cuius iurisdictio non est mei E laicalis veluti Auditor Camerae, vel vi cegerens illius in cillitate Auenionensi, & pa: tibus vitiamontanis, vel Auditor vicelegati qui debet esse Clelicus, si ipse prae
uenisset in causa criminis usuratum, non potetit
eius praeuentionis ei sectus impediti per ludicem in spiritualibus constitutum sub eo praetextu , quod causa Ciuilis super contractu vi iratio suerit coram
215쪽
i8 6 De Praeventione I udiciali,
Iudice ordinatio Ecclesiastico intentata , α quod . Ciuilis licet si posterius mota, tamen tanquam Psπ' iudicratis ad continalein , debeat prius decidi nisi
ci L Trident. Ita concludit, Mart. in tras. de i ' d. 3 p. c. arum. ι .versic. si 'tin articuli. Et hoc bene notandum est in praxi. I Ratio iedditur il dem, quia cum iudicium crimi- Atiale super vi ut is i iecit prius intentatum coram Iudice competento, si creditor velit agere deinde ciui- s' litet post molim litem iii in alε,α altu adite ludicem, puta ordinarium Curiae si, ititualis, qui potest ccognoscere virum contractus ut usurarius vel non, iudicium criminale prios intentatum, sicit ut super
sederi debeat in iudicio Ciuili postea moto, iuxta
Et ideo ibi concluditur, causam Civilem ad Iudicem Ecclesiasticum praeuentum, non esse re-
Idem dicendam existimo, si causa Ciuilis sipet
executione instrumenti: fuerit coram aliquo ex su- .pradictis iudicibus, qui laici non sint,mota, quamuis eorum iurisdictio sit mixta ex lateali de Cleticali , dc deinde superueniat criminalis causa super
contracta usucatio intentata. Prius enim tractin-
da erat causa Ciuilis , uti praeiudicialis criminali Propter praeuentionem. Quia illud ex ille declaret instrumentum executioni demandandum esse, si blata erit in totum accusatio . vel praetensio vi ratiae prauitatis, & haec sententia favorabilis in no otio Ciuili prolata, praeiudicabit actioni crimina. bi. Atque ita tali decisum in Rota, deos Li7.post. a. votum. Milior. Farinae. ex notatis per Bart. in I. a. s. hoc eActo num. s. 1. vi pet alios DDabidem allegato S.
A R GV MENTVM. De Praeventione inter Episcopum , seu In- qui litorem Sancta: Fidei in causa homicidioriim , infanticidiorum , aut aliorum damnorum illatorum per sesilegiaὶ A ludices Curiat temporalis. si sortit gium non sit haereticale, & quando tale dicatur. Vtrum in criminibus mixti seri, si Iudex Ecclesiasticus praeuenerit & sententiam tulerit, possit iudex saecularis iterum reum poenis temporalibus coercere.
chiae requirantur ad hoc ut iudex saecul Uris procedere possit ratione delictorum a sortilegio separatorum. Quando dubit tur utrum sortilegium sit haereticale, quis de hoc articulo cognoscere debeat. Et an idem de blasphemiis haereticalibus , aut non haereticalibus dicendum sit. s v M M A R I U M.
causa cunitionem asi revolent, sitiet Men. ιν ιInquisitore momi moerit, aut requisitim, tenetur
Sortilegium non his ii cale, est crimen mixti . Oin ιο nem est pratientioni inter Iudit mi' iri titi
Inquisitor Ou prohibetur cognsere quia tu eum emiue infortilagio non haereticati. pisoriue is haeresical bio -- αι se in sc re non potest. licet iudiei sutilarim procedere ontrahorticos, ni prim triper I istori vel Epi
latam sententia a Iadice Ecclesias 'leo udex facularis non potest Precedere contra reum, etiam in criminibiti mixti fori. Fallit, si non fuerit condignυρ is a Iudice Ecclesiastico punitui. 8 Qui co currentibin iudex saodaria possit prece . a resuper deli Pi per fretii et commissi a fori
legio tamen diu νμ. In c. si , in quibus reus de complicibus intim ramutis est, set torquendus, tota sortileg, ea actat ad Inquisita res,vel Ordinarios, in causis de procedendi facultariam habeniti. io clis debeat cognoscere. quando superiontrouersi pro toris dubitatur, virum s litigium sit --
ii Quasi disserentia inter bla Themias haereti te, O non Graiiea , ct id quem spe diei inrtim cegu rio, s et irtim in i is sit locu praeuentioni. O N tatb dubitatur quid apendum sit, quando iudex saeculans praeuenit ad-ueisus alique es accusatium de , mi dio, infanticidio, vel damno dato pus ortilegia, aut pocula amatoria,& smilia, non quidem ut iudex ille piaeueniens de solii legio, in quo actus haereticales sunt admixti, cognitionem assumat, sild ad essectum delinquentem puniendi pinnis a iure Civili introductis contra homi
cidas, aut alia si initia crimina committentes. Ideo
conuenit hic tradiate quomodo,& quando locus sit praeuenti otii inter duos istos ludices, Ecclesiasticum neu pe,& saecularem. Et quia Inquisitor vel Epist. sunt in hac materia haeresim coccinente iudices c5- petentes, itavi inter ipsos sit locus praeuentioni ut alias ostendimus)ideo de Inquisitore loquentes, sic etiam Episcopu, in casu praeuentionis intelligemus,& e contra; ut sciatur quibus in casibus alter eorumpi ocedere possit,non obstante & spreta praeuention iudicis saeculatis, seu etiam eidem iudici in hibere, ne ad ulteriora in causa praeuenta procedat. In hac controuersia nonnulli DD. censuerunt I dicem saecularem esse competentem , quoties super spiritualitate pudicate non intendit, nec vult cognoscere aut punire pro crimine haereseos ; sed tantum pro damno, homicidio, aut alio siniti malefacto,aut pro insanticidiis, vel standi nationibus, caede animalium, aut delictis eius generis , quae Pet ibital gos non raro committuntur ; atque ita saeptius se practicatum vidisse,& maleficas a iudicibus saecularibus etiam usque ad mortem punitas, illorum que sententias desuper latas executioni sutile de- . mandatas, non ratione i reseos , sed ratione deli- .ctorum per sortilegia commilibrum, testatur Cyriac. Nig. comou. ε 3 4. n. s. seqq. t Qui taliten fatetur,
iudicem saecularem , quanti uis praeuenerit, si -
216쪽
monitus suetit ab Inquisitore , teneri teum & acta. illi concedete ad hoc, ut possit ea citiae tui orici j desii isdictiorii, sunt melius exercere. oicit tamen se credere , quod deinde Inquisitor debet acti illa tibi
concessa.&omnia restituete ad hoc, ut possit delin- qtientem introductas a tute poenis coeicere pro delitem rotalis punitione.
sea illius Doctoiis opinio , non ita simplicitet intelligenda est; sed cum moderamine & distinctione sequenti. Est igitur in primis vetum, quod si agatur de sortilegio non haereticali, hoc est in quo nulla est haeresis suspicio, nullum expiet sum cum
Daemone pactum, nullaeve aliae concurrunt citcun- stantiae de quibus mox agemus, quae solii legium hae leti cale constituunt, delicitam est mixti soli, Acumulatiuε pertinet ad Inquisitorem, seu Episco Puin, de iudicem laicum; itavi melior sit praeuenie eis in causae cognitione conditio: Iul Clar. in
et Non poterant quidem Inquisitores, de iure antiquo procedete in causis solii legii, nisi ageretur de sorti legio haeretical ; sed ex nouis Pontilicum constitutionibus,haec illis cocelsa sui sacultas, ut etiam in rion haereticalibus procedere A iudicare possint, i non quidem priuatiuE; sed eum uiatii F, ut locus sit
praeuentioni inter ipsses,& Iudices laicos: ut testat ut C yciac.d ZZaco a res. - .v. 6. 7. Quamuis etiam tute nouo introducto per constitutiones innocent. VH l. Alexand. vi. & Sixti v. iurisdictimnem concellam elle Io uisitoribus priuatiue quoad Iudices laicos,itavi ipsi Pisuenire non Pristit, nonnulli existiment, litos sequit ut Caes Calen. intrin. - sortilet. i i. r. i 7.ver . . t en ego. Rationem reddens; quia iurisdictio quae datur Inquisitoribus semper concedit ut ratione haeresis, vel iaspicionis ipsius, & pet conseqtiens con celsa censetur ptiuatiue quoad ludices locos. Sinai - 'iter de iure antiquo non licebat inquisitoribus pro- dere contra diuinatores, nisi aliqui iliae reticale interuenisset in latiu 8. F. licet, De haret, α 6. Sancti. in praeci decalib. 2.c., 8ar. vi. Hodie autem aliud obseruatur propter nouas summotum Pontificum conititutiones, dc praecipue si xii v. quam conficinavit& ain pliauit Viban. VIII. s In sottilegiis autem haereticalibus, non est locus Praeventioni intes Inquis toro de iudices laicos, bc ego in sancto Oricio in visitionis hoc vidi semper Obserua ii, quod iudices cutiae temporalis, imo ocalis Pixtet Episcopalis curiae iurisdictioneni exe centes, quotiescunque in processu aliquid superuenit. quod suspicioneni sortilegii haereticalis producet e potest, solent acta remittete Inquisitori, qui si videat causam ad suum ti ibunal non pertinete, illam remittit; sin minus,de ea cognoscit, stipenso interim iudicio alterius criminis coram iuifice diuersae citriae introducto. Quod si poenae sanguinis locuesse competetit . reum te mittit curiae saeculati poe-ο na debita puniendum. ' Et ratio est quia per text.
dicibus saecularibus non permittinu procedere contra Exteticos, nisi prius per iudices Ecclesiasticos 1llis remissi fuerint:ergo nondum facta remissione ii distincte illos punue non possunt. Ita arguit Barb.
proponit casus in quibus iudex temporalis procedere potest. Primo si agatur de crimine mixti son. Quamuis enim dum agitur de criminibus ad solum Ecclesiasticum priuatiue pertinentibus, iudex aicus post latam sententiam se immiscere nullo modo possit,quia obstaret illi exceptio rei iudicat Santro di de Prorni. o. Pari II. Anc Kal. me. p. ea fuem, tr. 6 de se l. iuran 6. Tamen in iis quae sunt iiiixta soci , quamvis delinquens ecit punitus in foro Ecclesiastico, sed non congruenter, poterat Postea Pet iudicem lai Oim puniri yconis secundum ciuiles constitutiones
Bald. in . ylacet, num. s. C. deIA U. E lis sed ego non existimo hanc opinionem in praxi admittendam esse , quia ad iudicem Ecclesiasticum spectae tanquam ad digniorem cognoscete , viritin poenaret eum impolita sit delicto condigna, ut aduertit etiam Caelat Calen. in dict. tract. de . . Inquisiti parte Lait. 7. mim. i5. post Balbos. de . c. ct sat s. Episce Ne s i . i. 9 s. insin. Eius dumque sen
secundo si cum climine sortilegij haereticalis, galiud delictum concurrat, potent reus accus rei de huius uodi diueis delicto coram Iudice saeculari,
Don. i Si. num. 8., sic. Bene cerum est. Qui tanὶen hoc ait erit, concuirentibus duabus circumstant. is,
videlicet, quod iudex saeculam praeuenem contra Lanitas vel sortilegos de huiusmodi criminibus diuersis de separatis a sortilegio, velut de homicidio, infanticidio, & similibus : de quod ludex iacui oris procedat ex actis suis, non autem piae ter 'cie P istquod acta ficta in Tribunali Sancti Oscis inqui
sitionis tibi communicent ut . idem tradi , i. versic. Nunquid autem. Et in hoc adest diiseientia
inter Tribunal sancti Oricii,& laicos Iudices: quia hi, e si te, qui non iudicant de causis Fidei, tene tur inquisitoribus temitte te acta cia, non item In- qui litotes illis. Considerandum quoque est quod in elimine ser- ,rilegii saltem haereticalis, non eii locus praeuenti ni ludicis uici, quia delinquens debet interrogatide complicibus de ioiqueri,quod sine dubio spectat ad Inquisitotes priuatiue,cum de haeresi Iudices sae
mine sutilegii haereticalis nullo modo Cui iam sae
Sed quaeies. Si dubitetur vini in sortilegium hae- io resim sapiat, quas de hoc cogitos tri es pondetur, cognitionem spectate ad inquisitoiem. Lia quilibet Iudex Delegatus cognoscit virum sua sit iuri in
Quae autem sint soailegia haereticalia , & quae ii
non opiosὸ explicat Farinac. in irae . de hares, i s i. st moltu sequemib. st in tract. de iliti . p qua'. io. Num. y. O hequentib. Catena, de os . inquisiui. r. a. rat. 1 a. n. is . multis se Mntib. apud quos alii citantur. Denique aduertendum est, ea omnia, quae de Iasotii legiis haereticalibus dicta sunt, vel non haereticalibus, eadem ratione applicanda ei se ad blasphemias Laereticales, vel non haereticales: Nam de blasphemiis haereticalibus Inquisitores priuatiue coenoscunt. Quod si de Blasphemiis non haereticalibus agatur. locum esse praeuentioni inter Iudices Ecclesiastico, & laicos, tenuit Sanche et, praece t. Decal ib. i. cap. 3 a. num. 37. Barbos. δε o . Episc. a t. .in escat.1 .nionero ' . Caten. in
217쪽
188 De Praeventione Iudiciali,
A R G V M ENTVM. De Praeventione inter Iudicem Ecclesiasticunt, saecularem in criminibus adulte- . rii, vel assassinu, per Clericum vel laicum comisti. Item in blasphemii sodaliis Iudaeorum delictis. Item in crimine Concubi- . natus. Sodomiae. Sacrilegij, & inuasionis bonorum Ecclesiae. Quid ii inuasio committatur circa bona Clerico in titulum patrimonij assignata, utrum detur praeuentio hoc casu in fauorem iudicis saecularis. Denique viri in in delicto polygamiae Iudex laicus procedere & praeuenire possit. Quid dicendum de eo, qui matrimonium
secundum contraxit, vivente prima VXore, cuius matrimonium erat nullum. De
praeuentione in crimine Assasinh: de quae ad id requirantur.
3 Si tamen agatur ad separationem uri, non iudicat Giem.
1 si cleri mmittas assinium, Iudex L cm de a potest per manentionem cognoscere , d modori Fecans iri de asscinia,O quomodo di Mecum radicatur. I, crimine assas tu, requiritur homicidium fam. fuisse mediante pecunia. rem sint effectu virum puniatur in crimine ase
6 Ela fiamia a Iudais est i sa, punitur per Iudicem laicum, si moenerit, alioqui per Eulsa tum
κuoties Iudaei delinquunt in crimine misti fori. D-- est prauentioni: si vero in rei ine Gel Miri Osol ira Iudex Ecclesiani ad undiu est. 8 Inquisitorti Sancta fidei in auib- ω - cognossere debeant δε delictis Hebrorum. 9 Concubina in delictum est mixti fri. io Si uix Gele Hi procedat in crimine Concubi t-, qua sit forma procedod
cillim excludisur Iudex latem a pravit isteri Sed viae dicta superius, cap. ia .num. 3 . dccap. it.
i P Mentia locum non habes quandose iudex in iurii d. Glicto cum aliqua qualitate V a
is Duasioni rerum Feci a crimen est mixti fori, stire eo locus est prauentioni inter foris Eoum pirum Oseculare. is quinia formiatis sit libellui coram iudice Eseris io super inuissione bonorum Ecclesη.i Ecclesia intentam pus remedium renuntis is in integrum cora Iudice Eceis Itico a ery
is B. Inaraciori pro patrimonio adsecro Osedi ci suscipiendos, Pavoleis inseri priuili, quo bona Ecclesia. as Iu em laicu coiisse reposse imminemn mia, qua δε quis duin habet uxoru vitientes. n. ii Minimant Alidi distinctione utuntur. 2o crimen polygama , ratione contemptin seu abu Sacramenti mammoni , ad solion Inpositorem uatiue pertinere varito est. ii Quando qui fecundia superinduxit uxorem ,
eo quedmarrimonium cum rima contra tum,erat nullum,non tamen adhuc uussit in declarata, virum
f- ciatur tu is lictioni Inquisii seu ct incurrarpα 'ligamia. GENDvM nunc est de nonnullis aliis c delictis, quae sint mixti fori. Talia autem nuncupantur: quia in illis tam Iudex laicus quam Ecclesiasticus, Proce dere pollunt :& praesertur ille, qui praeuenit, prQv regulare est, ut actor possit eligete Iudicem compe tentem, unum ex Pluribus qui in aliqua causa adiri Miloni, vi notat Abb. in cap.cumsit generate 8. 11. . ct i. de foro compet. Quod intelligendum est de de lictis commissis per laicos : nam ii clerici deliqui L .sent, non posset iudex laicus contra eos procedete, non quidem ex natui a delicti, sed ex natui a priuilegii personalis, Claricatus indim concessa ; exceptis tamen nonnullis delictis extraordinariis, in quibus Clelicus amittit priuilegium fori, ut de assassinio mox dicemus δε notat Guid. Pap. dec f. 178. num.
iis fine. Incipiendo ab adulterio , certum est illud esse imitati fori,& ab utraque Curia, Ecclesiastica nem μ& uicali posse cognosci , N meliotem esse moenientis conditionem: Iul. Clit. s.fna . quo. I. I. s. sch. littera A, conca. ais. littera M. cmaas . num. et t. Ratio est,quia hoc delictum continet vi lationem Sacramenti matrimonii, Farinac. quast. 8.num. ' quaest. 3 i .num. 7. t Si tamen de adulterio aget elut ad esctum separationis toti, non esset locus alicui praeuentioni; sed solus Iudex Eces fasticus adeundus esset: Farinaci locis citat. Sancti. 'de matrimis. io diis. Sor. 16. seqq. Balbos. ιui. a.
Ailassimum quoque est mixti sati per text. incit. εδε homicid. in 6. de in D D. Ergo si Ecclesiasticus
praeuenerit, non potetit Laicus petere causam adieremitti, quamuis delinquens esset laicus. Anton. de Marin .HIOl.ωρ. s i. n. io. Ri . ad deci . Vincent. de
arich. i s. in fine. t Sed loe habet fisciale istus uedelictum, ut non solum possit iudex laicus' praeu nire Ecclesiasticum quando agit ut de laico delinquente, Ted etiam quando crimen commissium scit PM clericum, quia proptereno: mitatem huius criminis
218쪽
minis amisit priuilegium sint. Quod tamen sic)ntelligendum est , ut non istatim priuilegium illud amittat Clericus, sed ita demum si plenὶ de ais, ilinii finalitate constitetit, quae est fundamentum intentionis superiurisdictione, veret D D. communitet in cap. i in homicilian 6. Cato .de Grais. d. eo. El.
Clericat . ea. i. num. 7io. Indicia autem indilbuata
ex quibus qualitas assa sint j. sufficienter ad emctum
praeuentionis contra Clericum apparete dicatur, sunt, pecuniae solutio vel promissio, mandatum vel mandati acceptatio; quare unumquodque istorum debet esse probarum per duos testes, ut deinde remaneat probata qualitas per indicia suiseientia. De Matin. O . s i. num. 6. Plura Balbos de ii 'eoctis ius ib. i. p. sy. f. i. Xum.8s. & de Grais.
Est enim necessarium , ad hoc ut locus sit poenae
assa sinit,ut erimen commissum cierit interueniente pecunia, aut promissicine alicuiust ei loco pecuniae: ut probat Facinae. de hamisi aeq/M Z. iis . niim. 19. Osequent. o nuin i l .mi s s. & dix unus in qua Ab
Et praemiisa locum habent, etiamsi non fuerit subsequutus essectus, si deuentum fuerit ad actum d proxunum . quia in isto delicto punitur affectus, etiam sine essisu, quando deuentum fuit ad actum
proximum: ideo hoc casu Iudex uicus praeuenire potest in Loe crimine, etiam contra Clericum,ut testatur de Grais de ea Cler c. est in. i.num.68ι. Id que etiam ad effectum imponendi poenam ordin
c in blaspheiniis autem haereticalibus, vel non haereticalibus licet actum sit, eapraecedenti. num. D. remanet tamen decidendum, an praeuentioni locussit in crimine huiusmodi quando commissum fuit a Iudaeis. Blasphemiam quidem, quae non est haer ticalis , esse mixti seri diximus ; ta tuetur Farinae. Ado. tium. sq. Potetit ergo Iudex Ecclesiasticus huius delicti cognitionem sibi Occupate praeueniendo, etiam ratione blasphemiarum per Hebraeos cominissarum; atque ita contra aliorum sententiam ν concludit ibi Fatinac. num. t. t blaee enim gener
iis est tegula , quod quando Hebraei committunt aliquod crimen Ecclesiasticum, cognitio illius spectat priuatiuὶ ad forum Ecclesiasticum , & E cotura quinto delictum est laicale, Iudex laicus priuatiu cognoscit. ndo autem crimen tale est quod si committeretiit a Christiano uico. est et mixti son, est etiam mixti soci quoad Hebraeos, S ab utroque ludice praeuentiu E puniri post int, Ricciui. de
person .emr rem. Ecclesiis Axistis. i. cap. F iam . 6.
unde in pellucio Iudaei locus est praeuentioni,sari
8 In quibus autem casibus, cognitio deli tum per Iudaeos commissorum ad Tribunal Inquilitionis Pettineat;det et minu euuarili record. Greg. Xili quae est o. incip. Anii 3 Iudaονum, quae inseri- tui apud Dian. in suis resolui. morali ,' . . is , de in fine directoris Inquisii. continetur alia bulla innocent. IV. prohibens usum impiorum librorum apud Iudaeos,quam tenouauit Clemens VIII in si stitutione incipiente, cum Hebraeorum. Ratione cuius retentionis. & lecturae librotum, Inquisitores procedere debet contra Ilebraeos , necnon propter blasphemias circa ea quae nobis in Fide communia cum ipsis sunt; daemonum inuocationem, Cathecumenorum i fide auersionem, Christianae fidei derisionent δε alia quae copiosius indictahul a Gregorii XII i declarantur. 9 Concubinatus quoque delictum cst mixti fori, Tusch. lut rea Quia verius
eis, etiam secundum ius Ciuile, licuerimen esse pu-mbile . qua de causa in huius punitione, praeuentioni locum ei se in tet Curiam Ecclesiasticam de facillarem, testatiar Farinac. de istict.c. n. crus. 13 8. num. D . t Quando autem Episcopus in hoc delicto vult procedete, duplici viὶ uti potest. Primo procedendo per censuras praeuia trinὶ monitione, iuxta formam Concili Tii dentini. I . i . cap. S. S cundo procedendo secundum sortiram iuris communis, nullis praealis monitionibus . d declarationem poenatum , sacris Canonibus vel Synodalibus constitutionibus impostariam, ut notat Dian. resoLmoras trie ora 1.1 se .s7. Nesiodum Sodomiae crimen mixti quoque est soti.& in eo locus est praeuentioni, Clar. - . q. 37. m. s. Facinac. ilicia quaest. 8. num. 1 19. Tusch. lit.
Similiter Sacrilegium, in quo praeuentioni quoque locus est: Fatinac. dicta u. 8.nii M. 1 32. Quamuis in casu speciali ex facti circunstantiis decisum suerit apud Mar. Anton. lib. 3.refol. 8. quendam delinquentem remittendum esse ad ludicem Ecclesiasti cum, non obstante praeuentione Iudicis temporalis, qui praeuenerat per capturam personae delinquentis. Quod ideo factum est, quia reus erat contumax Curiae ipiritualis, unde opponendo praeuentionem non videbditur audiendus de quo tamen postea suo loco agemus in vestr. in praxi lib. s. p. 2.num. 1 F iri M. de sequi sit. qns. .num. 1 . Mascat d. de protation b. couela si x 16. m. i Praeterea iste delinquens , cum ie videret Cutiae contumacem, sponte in praesentauit, & constituit in carceribus Curiae temporalis, de sic et at praeuentio procurata de affectata, quae non proderat, ut pluribus in locis diximus, de docet Bosis de foro compet. num .98. Fatinac.
s. x ersic. sublimita prima, ct et Et denique quia in illo delicto aderant duo clerici complices. & per consequens ratione connexi ratis, ne continentia causae diuidet et ut, iudicatum it , totam causam coram Iudice Ecclesiastico, non obstante iudicis saecularis praeuentione , tractandam, Osas c. deris i o 3.num. s.ct 9. Couartana t.
Sed nocetiam, ad causam in Curia Ecclesiastica retinendam, consideratum suit, quod Iudex huius Cutiae procedebat ratione illius delicti cum qualitate magis aggravante. Atqui de iure quando secundus iudex procedit contra delinquentem cum grauiori qualitates primus silere debet: Farinaci diu. P0 7.vum. 6 s. pertext. in l. 2.*. imae adulter. ubi dicitur, quod etiam ii socet, seu patet uxoris prae uenerit maritum filiae sitae ratione adulterii, per ei filiam commissi, tamen maritus praefert ut patri in accusatione uxoris, accusatio patris non obstante praeuentione reiicitur. Quia & propensori tute de maiori dolore, maritum accusationcm prosequuturum credendum est. Qui textus licet de accusatoribus loquatur. tamen ta ad iudices extendendus est, quoties ssecundus Iudex procedit cum grauiori qualitate, Colet. δε f. is .num. . Sicut quando inter
duos iudices, unus procedit super delicto grauiori, iste in dubio praeserti debet, numero i8. de foro compet. rum. ioi. Vbi hoc explicat, excit plo primi Iudicis super vulnere procedentis,& secundi inquirentis super occisione, aut si unus simpliciter sui et vulnere alius super vul-oete illato animo deliberato procederet: Et propter has rationes, causa luit in easu d etae lesblutionis, retenta in Curia Ecclesiasticae illis enim cit-
219쪽
iso De Praeventione Iudiciali,
cui stantiis cessantibiis locus sitisset sine dubio praeuentioni, fauore Curiae Dicalis. De hac materinde quae dicta scinti f. hac par. a. q. 3 2. N. i. a s Aiiiid pro Potntur delicium, nempe inuasionis bonorum & rerum Ecclusiae per i ai cuni quando videlicet bona Ecclesiae indebite de violenter occupantur, vel aliter Laus citca bona. & iuia Ecclesiae committitur. Hoc enim casu Iudex Ecclesiasticiis contra huiusmodi delinquentes cognoscere potest,
ut ostendimus arte t. c. q. 12. num. . Non tamen
priuatitie quoad lesicum Iudicem, quia & hic, si praeuenerit, huius delicti cognitionem sibi tute vendi
16 Quomodo autem formandus sit libellus hoc casu colam Iudice Ecclesiastico, d et ibidem Abb. de Anchar. nempe ad fundandam iurisdictionem Iudicis Ecclesiastici in hoc crimine , neceise est allegare dc deducete dolum, fraudem, inuasionem vel rapi nam contra res & bona Ecclesiae. quibus non allegatis, non erit fundata iurisdictio contra laicu inteum. Imo si haec deducantur in libello, & postea istae qualitates & circunstantiae non probentur, ipsum reum absoluendum ei se ab obseruatione iudi- ei j voluit iri Ancha nurn. 6.i Similiter quamuis in iudicio restitutionis in integium ludex rei conuenti adeundus sit ut suo loco diximus i tamen quando Ecoesia hoc temedio uti deiideiat, non impeditur adite Iudicem Ecclesani cum ex speciali priuilegio Ecclesiae concessis, ut per Abb.& Anchar. & alios DD. D dicto cap. cum sit
18 Notandum etiam est, quod si ageretur de bonis, sub quorum titulo, patrimonii nomine Cleticus saccis ordinibus initiatus suit, idem ratione talium bonorum competit priuilegium , ut si in illis fraus, rapina, dolus , vel inuasio commissa sit, de eo coram Iudice Ecclesiastico, sicut Ecde propriis ipsius Ecclesiae bonis tractati possit, ut pet Glos cap. Epise in de raelend. Et quamuis contrarium tenuerint Couar. dicio lib. t . cap. aium. . Add. ad maciti crim. Diae, cap. 1 3 3 .cum aliis per eos citatis; Non tamen videtur iecedendum ab opinione dictae Glos.
stante dispositione Concili, Trident. Iezl ii. cap. 1. ubi dicitur bona huiusmodi in titulum patrimoni j Clelico ad sacros Oidines suscipiendos assignata, sine licentia Episcopi non polle alienati,& ea rati ne videntur ipsius iurisdictioni, & cognitioni ex eiusdem Concilii mente supposta. Et per hanc rationem,ita tenet Cordub. de Lata. in te t. si quis a li-b M.f.solent.η.;6. g. de tibiaignoscina. ubi alii huius
sententiae esset tores allegantur.
ab Delictum quoque posygamiae , quando quis e
dem tempore duas habet uxores viventes, mixti fori esse, nonnulli DD.existimant; quos resert&sequitur
tE dicit, quod si Cestria Licularis piaeuenerit in hoc delicto, reus ad Cutiam Ecclesiasticam remittendus est, ut torqueat ut sit per intentione, ct ablutet si a tutationi locum esse iudicatum sit: deinde vero iterum remitti debet ad Iudicem saecularem, qui hunc delinquentem secim, dum iuris sanctiones debitis p xnis puniti mandet; quando veto Curia Eccles istica praeuenit, in totum debet procedi in illa Curia, nec unquam reus ad Tribunal iudicis liaculatis
remittendus est: & in effectu ego alias quendo
Pol Igaluum anno i s.condemnavi tanquam 1
dex Cur ae temporalis sancti Petri huiuscetis , & sententia fuit publice demandata exemplari
Alii vero hae distinctione utuntur, quod si qui duas limul uxores duxerit , vel mulierem iam alterat iugatam scient et sibi matrimonio copul ura . in contemptum Fides , vel sacrinenti, causa ista a iudices Fidei priuatiuE pectineat, si veto ad solam libidinem explendam , causa ista sit mixti son, de in illa locus sit praeuentioni. Ita Fatinac.
Sed quidquid sit, verius est nullum eue praeuen- rotioni locum in hoc crimine , imb huius causae e gnitionem omnino , & priuatiuε ad Tribunal sancti ossi ei j inquisitonis pertinere: quia cum in tali
delicio contineat ut abusus sacramenti matrimon j, sequii ut punitionem ad solos iudices pectinete, quorum de rebus fidei, de Sacramentorum contemptum tangentibus cognitio est. Rationem hanc reddit Farinae. δε itiit. ea . Past 1 o. nu tr. 6.
Quia quicumque duas simul uxores ducit, siue clam siue palam id faciat, sempet est de haeresi suspectu .
Quod tamen temperat in ad M. ad Gium iri: m. , ut temittatur arbitrio Inquisitoris, ut videat utrum
sit si spectus, an non ; α vitum a stare debeat vel de leui, vel de vehementi , S in i citat. de her si, qua Li78. num. i. ubi hoc bene confirmat: de nouissimE tradit Caec Caren. i. c. I uiset. 8aria. Sed dubitatum fuit, de nune de hoc agitur in tri- a rbunali Sancti Oricii huius ciuitatis, utrum ille, cuius matrimonium cum olim a coniuge contractum, erat missum. quia non tu erat sactum colam proprio Parocho altei ius ex coniugibus ; prout requiritur
per dispositionem facti ConcilijTcidentini, si se
cundam uxorem legitimε ducat, incurrat poenas p lygamiae , aut aliqua poena puniendus fit. Duo casus in hae quaestione distinguuntur. Piimus est , quando nullitas primi matrimonii non est patens, de secundum, contractum fuit sine declaratione praeuia nullitatis , di tunc locus eiit poenae Polygamiae, M se contrahens subditus erit iudicio Iliquisit rum, Farinac. dicta quaest. 17 8. num. i. sic Ois qui primo mirimonium. Secundus casus , cum
millitas est patens, & tunc causae cosnitio non spoctabit ad Inquisitorem ; sed ad Epilaopum, ex eo quod non sequuta declaratione nullitatis primi misit momi, ad secundum conuolauerit, & se conti liens puniet ut per Episcopum poena comenia inca'cum in Apostolica, ubi DD. I onsalis. Fatinae
Qui similitet dicit subiici iudicio inquisitoris, qui
post primum matrimonium validum, contraxit a cundum imi alidum, nisi tamen nullitas procederet ex de se consensis.
RGUMENTVM. De variis aliis casibus in quibus locus est praeuentioni inter Iudicem Ecclesia si cum M saecularem. De incestu. raptu, stupro. De intactione pacis. De delictis .
220쪽
commissis intra Ecclesiam te os sensis contra Clericos intra Ecclesiam illatis. Deniq; de delinquentibus circa obseruatio idem festorum ab Ecclesia indictorum. Qii a omnia an sint mixti fori, de praeuentioni obnoxia, demonstratur : iunctis aliis casibus notatu dignioribus. De Cletico Apo- stata; dede committente crimen laesae in testatis. Quis in his causis sit iudex competens; de ritum sit in his locus praeuentioni. sv MMARIUM.r In Irin duplex υ-s qui commitisur cium te fona cum mn yes 'contrahere matrimonii, pre ter imperimentum carnale, aliud quietuo ob impedimentumi Cinu IIantia cognMisnus trita alu exprimemia est tam insino aemientiali. θαι in diisensationi binni ineno. 3 Cognatis ustiri titii gradi, quinam attendantur hisdic
pri titie cognoscitis In inces tu carnati, darur praeuentia inter Curiam eis Iticam, ct temporalim. 6 serui in super .utulterio, potest de Dices Iu accu- ori. 7 Inter raptarem ct raptam, utram contrahi possi
s Causa raptin moenia ,s Teia tur e fa matria monte. s rapim potest per quemcut que iudicem loci, in quo delinqueus repermir, dummo sit competens, sietat ira per Iudirem saecularem, Clari perE clesiasticum, puniri. io Criminstupri uni biles, tam de iure Civiliquam
ii Naius ex stupro, tanquam ex coitu punibili, non succedit patri. 1 Crim n stupri mixti fori 6se, ct dari in eo nomiisnem inter Iudicem spiritualem O temporalem.
natu Pedemotano: quod tamen in dubium reu
is si cum stupro admixtum sit adulterium, crimens mixti furi, O toem erit prauentioni, piasndo agitum contra Gicum Glinquentem : si ιι- ro contra clericum , solvi Iuuex Ecclesiasti procedit. is viresta stis rata .doti ora ἰnteriori dentur, si ali quina interesse passa sit, sin minus non debetur ri
3 puella stupra amo tur antequam nubat Vr tor dotem uti asciare non tene Q. ' St raris vltra dotem pueri . tenetur fisco ad ρα-
io Dini non debetur puella, nisi sub eanduti me nupti
ea decesar antiquam contrahat matrimoni M. 11 O maritus uxorem male trauet pr pter stupro
praeeuens, arit ita quiari et damnum occasione des rationis pariatur,stuprator, Iresarcire te
13 Stupram commissum cum vitia, si non interue evra violentia, arat acia qualitas aggravans, novi
a Stupri mar/ria, apud quos DP. tractetur. 21 Guyrum si cum vidua sit commissum, cum qualit ribus aggravant bas, non1stum puribile est, si rem in carceribus detinendus est, nequc νδειά
is Puera stuprata, potest incerto casibus praecise pserere , ut stuprator cum ipsa contrahat matrimo nium, hae casu causa priuatitae Pectat ad tribunal Eeelesinicum. x Crimen rae iis acus mixti fori, per consequent in eo locus est aventioni, intre viri, que fretis is 18 Vtrum Iudex taleus, contra concubinam Clerici procedere crimina iter mit. Dissinguitur inter concubinam publicam seu notoriaM, O her
19 Virmn locus sit moentioni inter Iudicem Erclesiastic saeularem, quando delictum committitur intra Ecclesiam. 3o Claricui delinqtiens in Ecclesia , Gl extra E
Hrsiam, a sola Iudire Ecclesiasti uriendus est. 31 Quando Ialam est' serit ali usa delictum iri tra Ecclesiam , cognitis huiu, delicti Pictat ad Iudiisem tu i eum, si in manibus habeat delinquo
3 1 QPando is qui deliquit ivtra Ecclesiam est consumax , si sit toicus, τι ιν que Iudex, stirituali. τ ῶAeet o temporaris, delinquentem βb Ina e Pili ne halbet. Irocedit aduersus ipsum ad
declarationem Ioenarum, quas quilibet imporare
pote 3. Locus in quo delictum m ttitur, non tribuis no-ham iurisdictionem Iudici Ecclesianico. 3 iis rix Eoa mitioni, ratiose sacrileae, procedere potest adtiιrsus laicum intra Ecaesiam deli
3 s Ratione violata is unitatu Ecclesiastica, Lindium quod laicus committit intra Ecclesiam, esse mixti furi, ct in eo locum esse in uentioni Wrius est. 36 Si Dieui Cti lotimo oderit intra Ecclesiam, hucr en est mixti fori. 33 Restione Merit git, quando deLctum commissumo intra Eeel siam, Iudex Ecclesiasticio proce- dira pol si ad impositionem censurarum ct e communicationu, Atili locus sit, laci citi vero adpo
t Noralis criminaliter procedere.
1 Si quus. fugai Clericum,quamuti sit Ialam, imd licti cognitio ad foram Ecclesiaticum s sa-- larem quomodo stet let. 3 qnufario se singat Sacerdotim, sub citur,mri se dictioni Inquisisti , si Sacramenta mini Πω-