장음표시 사용
171쪽
o sunt ui habuerit ac tandem Buna sistas indulgentiarum publice solenniter crepitantibus fanam is concrem rit. curis'. isti thes illas quidem contradictiones Constatui ense Concilium compeii socci, ei iam dio re auit, exustis contris demiti icam Humo& Hieronymo pri. pensi e concessis de facto indulgentiis omni b. in Concilio exiitentibus 5 feci sexta iciunantibus. Inter ipsbs tamen Pontilicios tunc etiam fue runt qui in v egotio indulgentiarum mula no probarunt. Gerson enim, qui in Constantiens Concilio precipuus fuit Omin unica rore abreptiis, concedit quidem, indulgentiarum concellionem non else Civemnen dam sed deuote a m sectendam . de conatur hoc probare ex pote blate clauium quas Christus Ecclcita tradidit. Ioann. zo.Quyrum remiseritis:
peccata, remittentur eis. Fundamenta tamen ea ponit, qua negotiationem tridulgentiarum ab ipsis radicibus convellunt certi itiit. Intractatu enim de indulgent ijs ilem scripsit anno 1 27 disputat. indiligentias chia atii. non pertinere ad potetiatem ordinis sed iurisdictionis atque ideo non e X tendere se simplicitero directe ad te minionem culpae qua fiat in ab solutione Sacramentali nec ad diminutionem alterius poenae ni illius quam Pa Da aut qui co fert indulgentias inrii xit aut infligere potuit. Cuius in odiiunt poena ex comi anicationum. irregularitatuna, inhabitationum&c.d inde concludit, potestatem ordinis seu claues sacramentales in absolutione esse e ininentiores, utiliores deligibiliores in collatione: indulgetiarum .'uam pore statem iuris i. tionis. Et addit ita corollaria Solus Papa supremus Christus cm Patre N Spiritu sancto, potest daret plenari auctoritate indulgentiam . Omnimodam a poena e culpa, ii amidum confert, dat dies indulgentiatum innumerabiles Miti finito se Xteit siue&durative . Solus papa Christus gratis di absque merito alio. quain suo. iacit commutationem poenae perpetua in poena temporalesu, clin lenam absolutionem. Solus Rapa Cluistus pote illam tot dierum te annoruto mille millium indulgentias concedere qualis posita reperiniri in diuersis concessionibus summorum Pontificum. Cumque tales Pullas Gerson nec probare posset nec damnare auderet addit Forte talis enor mitas concessi; onis ab aliquibus quaeituosis aut aliter male motis colafica. cf. Item addit indulgentiarum cinacemor per tot millia nedum dierum sed: annorum videtur din ulter saluabitis post remi ilionein aeternat poenae lacona mutationem in te taporalem Constat cnim . quod nec
homo in hac vita potest aut debet ad tot annos obligari paenitentiam agere, cum non sit victurus per millesimam partem tot annorum. Con- fiat praeterea quod dum mundus finem habebit eos abit purgatori uin lGressu de υ consequciat dies poenarum suariam. Addite hoc . virum claues re indui clesiae se Atendant, non solum super terrain , scd etiam sub terra in pus genii. m. atorium: suiu, pinicines ad utramque partem probabiles. Et fauorabile est cinquit dicere, quod sic saltem per in directum Concludit vero iudullgentia valere claue Ecclesia non errante o Christo non reprobante. . - minem igitur ic debere inniti indulgent ijs concessis in toto vel in partes L poena&a culpa quin studiosius sit poenitentiam agere, lec. Et alibid lcit aluae sunt culta peritato a quaedam in titulati Oines de indulsentiis x t sint ni ille annorum Vel tali inodo: vj dixerit quinque Pater coiter l .ute alcm imaginem Z c. uevimus. s Supra annotauimus quomodo Schola Parisiens simpudentiae indulgentiatum Clementis Sexti contradixerit .Et Auentinus scribit cum An- itirapa, Urbanus Sextus Clemens estinius, circa annum is 2e argini- rnas prosunderent indulsciatias quod Schola Parisiensis etiam solentiu Acra diibitis tubis ccampanis, ut cor uti mos est, Papae erroncam ses-l
172쪽
Auctor Fortalicii fidei testatur circa annum 1 so non paucos fuisse, qui inter caetera etiam indulgentias improbarint. Certe circa annum Domini o. Vesselus Grre ningeniis inter alios abusus Papatus etiam in . tisi dulgentiatum negotiationem scriptis disputationibus inter doctos a Gi 'ing tis acriter taxauit atque ideo dictus fuit Magister contradictionis. Et li ex iat, tacet Pariliis fuisset in Theologia Magister nosteri in exilium tamen eiectus V t. ras di facienda arte medica vitam tolerare coactus fuit is igitur in epistola stru ad Engelbertum quendam dicit Cum Doctores a principio confiteantur liolum Deum peccata remittere, indulgentiarii confugiunt ad poenas, quoniam mitior ibi mentiendi locus cum tamen Theologica regula sit: Nihil debere fideles a Cerere , quod non in regula fidei contineatur. Nullum autem , inquit, locum Scripturae dabunt ubi poenarum pro peccatis praeterreis, di prorsus di in istis debitarum iudicium in Papae arbitrium re-eteratur. Ego, inquit, valde titubante dictam puto,ut alicui peccata rem illa sint. adhue nuda in conspectu Dei. Quomodo enim tecta quae adhuc impluantur: u modo vero non imputantur quando puniuntur ξDominus sorte dimisit, ut Papa retineret ad poenam Item Vbi tabilies haric determinatam Christi voluntatem, ut unum atq; idem opus indulgentiale nunc sex annos aleat, nunc septem nunc septingentos nunc b-ptein millia nunc plenaria in indulgentiam Q fa vero obiiciebatur sanctam Ecclesiam diuino spiritu gubernari respolidet.Verum eli. in quibusiancta et non autem in quibus ignorat,d erraticut, proh dolor i multis valde plangimus errantem, praesertim in sale infatuato. in villico dii δε- malo, in infideli dispensatore, quos Beriali ardus definit mercenarios pro
pastoribus, Lupo pro mercenariis, imo pro lupis diabolos. In alia Epi Pola ad Decanum quendam dicit . ipsos indulgentiarios se. teri quod nec in Scriptura, nec in Patribus expressum aliquid extet de in-
Hess i ad Et patres ante Albertum: Thomam reprehendisse recens tunc coe-
ptas indulgentias Gersonem etiam& Antonium non pauca in materia indui entiarum desiderasse. Parisienses vero temeritate Clementis Sexti publice reprehendisse Addit&hoc: Quantos errores in materia indul- entiarum Romana curia temere praesumpserit, peltilete publicarit, hodie noxie pullularent, nisi sana paucorum veterum Theologorumi seueritas ob: titisset, non opus omnia commemorare Subiungit se Ro-lmae etiam sub Paulo secundo de indulgentiis inter doctos disputasse Ve-
nisse etiam timc Parisiis Romam quendam Magistrum inostrum in nidi lxerit in Sorbona habitam paulo ante disputationem de indulgentiis a Vμ V '' quo nemo doctior, sed omnes, Ram venerant confusiores recellissent.
Cubicularium vero Papae respondime: Non nouit hoc esse. Et Curiales po stea plenis verbis in Veienti senteni iam consensisse. Suam vero senten-i tiam V V effetus ita exponit De poenis es simpliciter, donec sanius informer, teneo, quod poena cum ibo peccato remisse remittatur neq; l- tum prorsus a peccato immunem deinceps ad poenam obligari. Et ex Lon gobardo adducit dictum Ambrosii Ille solus dimittit peccata qui solus pro peccatis mortuus est. Item Augustini illud: Si texit Deus peccata,noluit aduertere,inui noluit aduerteres noluit animaduertere, vi noluit animaduertere. noluit punire, sed voluit ignoscere. Concludit igitur, Spiritum sanctum per Petrum posui me unicam solidami solam Bullam in l
dulgentialem, qua abundanter ministretur introitus in Regnum Dei, r. iret. i. Subministrate in fide vestra virtutem in virtute scientiam inscie in
tia temperantiam, in temperantia pabientiam, laticiaria pietatem, In .
pietate fraternam charitatem, in ea dilectionem haec eniti sis uetitis, sic abunde subminiitrabi. ur vobis in Qitus in aeternum regnum,&c.
173쪽
Cum VI emelus ti sputationes illas ex Italia Rex Galliis per exiliuisuurri in Cein maiani attulissici Doctor IoannesVes aliensis, qui prius siura Pr Amor in schola Eri ordiens, factus postea concio nator Vormaticosis illam arripuit, inter reliquos articuloseti na hi publice pio concio nec cram populo tractauit, ficta Conradus vim ii a a notauit Patiam cestos Praelatos non possie e thesauro Eccleii vati ne pomarum pro delictis debitat iam per indulgentias alii, capplicare. Atq; ideo Ecclesiae dando indulgentias pli noam prodesse. Et allegauit etiam veteres quosdam, irae titiem Parisiensem soluum dicere Indulgentias et sepias fraudes
Laici adii se, his eleemosynas alliciantur. Cumque objicereturam facere indulgi ita respondit: verunt ide illa, quae errat Scuterea a Monachis conlprehensus. ad ignem damnatus furit. an iuulem etiam cointra et notri titionem metuere se ostendita vesi ii tota ad Decanuin Trai te Mem ubi inquit Saepe ego i i DVel alio veritus iii consideratam e tot aerariam cius locutionem, quaeli cet scholasticae subtilitatis, cforsan inonnunquam etiam aliquid catho lica veritatas haberet ea tamen a vulgus indoctum cum gra limplici an Hiandalo proferri prorsus odiosum cipio praeterea ex amicis, in quilitore ira M. t causam Vesaliae ab oluerit, ad rite mi; di scensurui rati ii quirendum. In oua re tametsi cauta nihil verear inquietudinein a men sit spiciones caluinnias sustinere oportebit praesert in Docrorurro Orundam Coloniensium, quorum experte loquor eX tuis casibu facile odia quina inuidia in coniectaui. Hae est e. Sed VVemelus vel exemplo illo territus remiuior dimeticulosior facitus est, sicut ex Epistola illa a Dparet, ei Deus illum mirabiliter proletali: In pace enim mortu uleii Grumngae, anno i s s. in die Francilci. Sed post mortem ipsius ista tercu us quidam Epiuolam eius de indulgentiis impugnauit. Postea sub Alexandro VI. Savano rota Floretitia inter caetera et imayon:ificias indulgentia acriter reprehendit sed staminis confutatus ea. Et circa annum iso o Rotiochii sacerdos quidam Nicolaus Rustitatera lias superstitioncs etiam indulgeritia reprehendit non voce tantusu, sed
scri tis etiam popularibus quae ab inquisitoribus PQ ile suppressa iant,
in dii gentias scilicet meram deceptione melle piorum, quantum, eras indulgentia contingere a solo Deo gratis proster Chri lium omnibus erepcvnitentibus. Tandem etiam totae natio ues de nundinati nil, istis conquestae sunt. Nam circa annunt Isio natio Germanica gratiamina sua obtulit aximiliano Imperatori inter quae decimum hoc fuit Quod indulgentia nouae cum reuocatione aut iuspensione veteria in Laicis contra clerum murmurantibus Iad corradendas pecunias concedantur. Et postea anno Isar. Proceres Imperii centumgra Uamina Germanica nationis aduersus sedem Romanam rati ri Pontil. cio in comitiis Norinbersensibus proposuerunt: inter quae tertium, quartima, quintum.
sextum&septimum querelam de indulgentilo continet. Illa igitur hoc loco adscribam.
II. de oneribin Papalium indulgentetarum.
Illud importabile jam olim increbuit Romanarii indulgentiarii onus, tuando sub persona pietatis cum aut basilicas Rouianas construere aut proiecit Onem in Tuicas parare polliciti sunt Romani Pontifices omnem ii implicibus umiumq; rςdulis Germanis ex luxerunt pecuniarum ine, ullam.
174쪽
i conductitios Draecone ce lis per has impostulas .acea's . Pro ligata cit Germanet an Ortina pietas, di in tu extruaere volebant venalestiuas ullas suis mercibus occinebant miras S inauditas, condonari per em chas condonationes, nedum noxas Praeteritas aut sutura Viventi-ἡd c defunctorum vita, existentium in purgatorio quod vocant
at dextera Atq; his mercium nundi rationibus simulac spoliata ei aere rimania . et Christi pietas extincta quando quilibet pro pretii, quod in merces expenderat, modo peccandi immutilatem sibi pollidebitur. nc itupra incestus, adulteria, periuria, honiici via, furta, rapina .s uno ac tota malorum etna semel origine sibi traxerunt. Quod enim malom amplius jam horrebunt mortales quainto sibi peccandi licenti am punitatem , nedum in vita, sed io, obitum aere uicet immodico, inparari pol e a nundinarionibus illis indulgentiariis, semel persua-i liabent ima Aime Germani ciuibus
uatur expeditio bellica, nulli hos vera pietatis fucos, subigionis persona nihil non persuadet diti cile est ut ingenio plane adtatem credulo e t Gein alii a. Si licet indiligentiae hae non seniae in hoc ad Germanos missa iant, na- corras caruin venditione pecunia, ideles contra Barbaros ei senta mi ac uerendendi euentu tamen compertum habent Germani. F - iam hanc non in rem dei aut alioqui ei publicae Cluilitanae neces ana sed in propinouorum luxum ac subleuandum fanuliam piorum versam. Quo uno bina haec nata sunt perquam maxima incommoda,
radicula orta sunt fimplicibus ecquod nunc Germani toties
amridem cum vere jam res potuitat, ut contra Turcas in- 'nibus persuaderite patiuntur, ut credant quod res ipsa fore notorium tacit, ita scilicet instare ceruici tuis nolui crudeles Tracas, suspicantes semper prioribus simile quidpiam agi Q Vna ratio est, ut an aegre manus contra Turcas ungant. Quantorum ergo malorum 2 in rebus temporalibus ac Christi fidclium conscientiis causis fuerint Romanae in ulgentia : sanctitas Apollo lices protublimitate captus fui, exigua opera vel inde, si non ex re ita alia, colue-ctura consequi poterit. Pr .cterea Papalis sanctitas caeteriq; Episco Ira ac Ecclesiae Romanae columna , casus aliqtio suae tantum absolutioni reliquos fecerunt quo mc It rumii num aut alterum commiseris jam aut aliquid numerandum, aut R' bsolutione tibi carendum est nempe quod in hoc reseruati sint ut inde ' si nummorum alici uidet, accrescat. Quod ex eo coniicere licet,quod in ca βω- tu libus etiam quam timui pro tempo, honesti aut necessariis, nunquar nomen , nisi numeretur aliquid, dispensant. At si nihil attuleris numerat risue, anilis pensatus perpetuo mancas oportet. Verurn, laquis unde numeret habeat jam nedum praesentes indulgentur harum constitutionum transgreisiones: sed desin futurum impune, ut eas ipsas transgredi liceat. indulto permittitur. Quo fit, ut ansam inde ac ei planti cum quibus ita di pensatum est peierandi, homicidia . adulteria, Misimili est agitia perpetrandi quando quilibet ex Sacerdotum vulgo absis lutionem emptitiam, virtute indulti, liis impertiri potest. Quae ma Fontin Llorum seges tota ea habendi libidine, auriq sacra fame qua nunc Eccle gentiarum si alta corum nonnulli misere excruciatitur,origine inducit. Opublicori
175쪽
Stat narii. Sanctorum procurario ιὸ mo, . As
Stationarios vulgo vocant, hi rusticorum plerumq; abutuntur stiri plici l late,dum omnes vicos villas, pagos, angiportos. Omniaque peragrant ca-l stella de oppidula praedicantes sancti cuiuspiam Valentini puta Huperti Cornelii, Anastasii tu sanctimoniam a quantum ad rem amiliarem ad-ldat, sici uotannis hunc vel illum munusculo aliquo. quod eis Stationariis scilicet in commodum cedat, demulceas. Inscribentes' dehinc limplices sub lancti alicuius numen ac tutelam promittentes , quod hoc aut altero morborum genere vacaturus ut qui eis annuum censum penderit. Quae omnia in hoc excogitata sunt. v sinplices illi ad tuum, sq,exugantu Nam primum hoc negotium ad Antonio coeptum in innuinera morborum genera dehinc sueuit diduci, ita ut vix supersiit morbus nunc aliquis, cui Stationarii non e peculiarem Sanctum, tanqua in tabernae vel negotiationi, praeposuerint. Procellitque eo usque eius urali serpigo, t pauperum ac simplicium illorum. Quae itionari ac Stationarii praedicatores anguinem vorent A medullam : dum i illi una cum libe- .ris suis, necessariis seoliantur, inde litus&luxu plus quo Sybaritico desunt stationarii.
Et hactenus quidem, contra nundinationes istas indulgentiarum. multi partim murmurarunt, partim sonora voce clamarunt: sed vi haudibus, de dolis opprem, nihil efficere potuerunt. Tandem vero Lutherusci gladio Spiritus, magno Zelo , impudentillimos iit Ostra peZitas aggressius eii, cuius positiones contra indulgentias cuin Albertus Cranetius erasset. exclamasse fertur Vera quidem dicis bone frater sed nihil eis cies. Vade igitur in cellam tuam, di ora Miserere mei Deus. Sed aderat fata sinundinationum istarum terininus, addidit igitur Deus voci suae in Luthero vocem virtutis detectis enim toti orbi impost uris indulgentiarum, mensae nummulariorum sine vi solo spiritus gladio. subuersaepe secomierunt, impletum est dictum Prophetae O. tenda in gentibus turpitudinem tuam .ec regnis ignominia in tuam. Qi,d, quomodo racium sit, utile est meminisse. Crescebat igitur in dies impudentia nundinationis indulgentiarum, Ut quoa inplius progrederetur,nsi inueniret, nec ubi consilieret haberet. Hactenus enim lictitiae pontificii ubilae indulgetiae ad vigesimu in uintumquemque a linum contracst ae illis solis distensatae fuerant, qui iuue-lptis peregrinationibus, limina Apostolorum 1icut ipsi loquuntur in f clesiis urbis vii arant Alexander sextus vero , sicut supra annotauimus anno lso o. in aliis regionibus omnibus gratiam iubila pro pecunia oppidati mi vicatim venitidi absentibus, non locus acui ipsa Ecclesiasvr-lbis omnes visita Tent ure aucupio cum ingentem pecuniae vim conse-cisset, secutus per i interualla Leodecimus. de imili artificio emungendae lpccunia cogitauit. Cumque anno si a sedem bestiae ascendisse: de xl xl sperare auderet se ubi laei terminii in ad annum isas. assequi pose, nouo lexemplo anno sis. I; i 6. millas per omnia Regna quaei: otibus eadem gratiam, quae in ubi laeo peregrinationem Romanam luscipientibus concedi solet, tunc exrra iubilaei terminii pro pecunia politis publice in Ec-lclesiis i. tis seu aerariis, venale exposuit Praetextus autem aicut Cochlae lus scribit, fuit it ruetur a templi S. Petri Romae, quam sumptizaudi me a
176쪽
ituram indulgentiarum se cam Alberim Archiepiscopus o urit niti indulge
ritim placitate fiet te emungere posse, a Curti anis scribasus fuit. VtcPauctoritate alioua impostura illam Germania exercereturi Archiepi P Moguntino hoc negoti datum, qui ea coditione illud suscepit sc I tu her. scribit, vidi natalium praedae Romano Pontisci altera parsMontiu Oad soluondium palli una cederet. Cui a merces ista in aliis Prouinis,anno sis.&lequenti cxpolita fui lent hae licitation sicut Mas eu ibit, ut qui decem blidos ori meraret, animam exitu atorio libera in Germania per annumcisi pctillimum impostura: istae exerceric in ierin runt. Qinx situs autem dc ad eam rem delectus fuit ex iustus quidam b Io Ioannes Tecelius Dominicanus, seu ordinis Praedicatori j. Et it Pretium mim quidem antea Maximilianus Oeni ponti propter adulterium, inq;: mae purga prehensus fir erat sacco adii bmersonem ad lucticarat intercessione: bri r item Ducis Frideri ei liberatus fuerat sed quia pol ea sicut Cochlaria si redis. rrat ordini militari in Litionia amplam pecuniam subirate tu indu ciuis,i, o Tentiarum impudentibiis suis praeconiis conquisierat. Visus tunc fuit ille i-oguntino ad saltandam hanc fabulam maxime idonesas Creatus itaq; m dolor Loit commissarius Apostolicus,in haereticae prauitatis inquisitor Vtin - , Θ Euriae. aditoriis artibus opprimere post et ii qui contradicere vellent. At tali isto tanti in pro concione impuden tiuiniis praeconiis verum etiam sparet loquo lain, quam Sum n. ariam instructionem nominabat indul-rtiarum merces per Germamam venales ubique exponcbat. Capita te in concionum et scripti cius, sicut ex Lutheri Scriptis colligo Ila cerunt pro concione despumabant Quaestores initales exhortationes. ic cluin undique apertum iam et si Hac non intres, quando unquam trabis: O insensatos cra bi cordis homines bet is prope similes, qui a percipitis tantam effutionem gratiarum. En tot potestis redimere a natas. O luri, duri, n gligent , duodeciandenariis Patrem extrahe potes. d. tam in satus parenti in tantispocnis non occurris Es sa - in extremo iudi ioe aecusatus sum: Vos videritis. Dico tibi sun amiam tunicam haberes, hau quoq; exuendam &distrahendam iudico,
at, It tremens vulgus Jcccelum ino ruitur uan, deteriam hiatu Contra ob cutore indulidaret Addebant amplificationes. Si quis liteias indulgentia- gentiurum redimore eius animam secura esse de salute sua. Et animas in pur-lgatorio extilentes, pro quibus indulgentiae resumantur. statim ubi coniectus in eictam nummus tinnierit ea purgatorio in coelum euolare. Item. tantas esse illas gratias, ut nullum sit ac Seom num peccatum, etiamsi per impos . bile quis matrem Dei violasset quin per indulgentias solui posset Me hominem per illas indui gentias liberum fieri ab omni poena &eulpa Elle enim illas gratias donum illud Dei inaestimabile quolio in ore concilietur Deo, di omnes poenae purgatorii deleantur. Nec necessa riam et se contritionem his, qui vel animas vel confestionalia redimeret. verba enim instructionis haec fuerunt Prima gratia principalis indulgetitiai uinei: plenaria rem aio omnium peccatorum, per quam Peccator periectam remi Ilionem. Dei gratiam denuo consequitur: Per quam etiam remistione peccatorum sibi poenae in purgatorio propter ostentam diuinae male natis luendae, plenissime remittuntur desomnino delentur. Item Ponti riccni habere potestate in purgatorium ad liberandas per via indulgenti tarim animas Et iam certam ei te fiducia salutis pcrtiteras veniat iam affirmabant, ut suam ala ima pro illi SCppignorarct Crucem, qu cuir insignibus Papae in Ecclesia erigebant, a que eiticacem s. aciplan Chiliti crucem. Adde buccabulas: In certo quod loco quin i animarum
177쪽
millia per venias istas redemptas, inter quas solum tres nissent damnatae ideo quod ectra Xiisent indulgent ijs Finis conclusio concionura fuit Impone, impone impone.Vtque iton verbis tantum ted exemplo facto homines excitarent, primi adciliam in omnium conspcctu proc debant , splendido gestu,&ionoro tinnitu aliquid inclitam conuesei tes c astantes arridebant imponentibus , Omittentibus indignabantiu permit bant tiam pauperious indulgentia sitas gratis dari te lita ut primum Vndccunq; pecunias inradere tentarent a bonis fautoribus. Et uxores docebant etiam inuitis maritis, quomodocunque corraderepe cuniam ad edimendas indulgentias. Haec e X scriptis it ortui temporiucollecta piis verbis, quibus annotata fuerunt adsci ipsi lInterea vero . dum imposturae me magna impudentia Germania peruagarentur audiebantur nosont3rmura tantum' ed an fetia indigua tiones citrantum bonorum. Defelli enim erant iam omnes in Germania ferendis ius expilationibus mucidinationibus . infinitis impolturisR0-luianensiam. Vocarunt indulgentias antimaru ramindinas, monopolias remebant a nundinatoribus isti is indiligentiaris venclim centiam in ly unitatem peccatorum, non de praeteriti tantum, verum etiam delaturis,nec in hac tantum vita, verum etiam post obitum , sicut loquuntiit quercia Germanicorum gravaminum. Fii: gebant ridiculas tabellas, venisse scilicet ciuendam incit tuum cum literis veniarum ad infernum ac per eas petii Je libertate in occurrisse vero daemon em quendam quicumbullam legeret, inter manus ipsius prae furore ignis papyrurr membrana, ceram,oc plumbum consumpta, atq; ia animam acuam in profundum praeripitatam, sicut haec narrantur inscriptis illorum temporum. Spargebatur e illa narratio Nobilem quendam indicati Te celio in animose
habere, quod vellet magnum aliquod facinus designare dc in futurum eius peccati petii me indulgentiam Et Te celium magna quidem pecunia
sutarina indulgentiani illam licitatum, nobilem tamen numerata illa pecunia Bullam accepisse Pollea nobilem illum captata occasione Tecellium in sylva radam curactis indulgentiari j sciuis spoliati e Cumq; Te ly celius omnes iplicitas minitaretur Nobilem ipsi ollend. Te Bullam indulgentiarum tam magno redemptam, cum risu addidisse. Hoc era peccatum illud, quod in animo habebam, a quo iam in optima firma absolutus sum. Onanc sigitur optabant ac initi labant, ut ex doctis aliquis impudentillimis litisiiundinatiori ibuale oppo iteret sed metu Tyrannidis Pontificia nemo audebat progredi. Tandem cum e celius merces suas indulgentiarum ea , de qua dichimiam Cit,ilripotentia, venales eae pO..eret in Oppido, sicut Cocli aetas Icribit, sui iocos quod prope meam patriam Orn illi quae a fidelitate, olim Marchionibus Brandenburgen 11bus praestita nomen habet situ meu Vn-lde ctiam maternam duco origine ibi ob loci vicinitatem rei indignita Lutherum V Vitcbergae docentem, magis perculit, ac Deus peculiarii in petu spiritum p ius excitauit, ut conititueret impudentillimis litis cauponationibus contradicere. Cum vero primum non auderet totumne Dii; minclusi cntiarum rei j cerea ut damnares, normes tantum excesilas de crassi ili mos ab usu sae prehcnd ii totum vero negotii m in disputa tionem adduxit avfixis publice propositionibus anno si7 pridie Calen das Novembris sicut liberum tunc erat in Scholis omnia, etiam certini ma disputando in dubium vocare. Edidit etiam concionem de indui sgent ijs: poenitentia. Ac scripsit ad Aloguntinum de Brandent, urgensem: Piscopo ,ad ipsum etiam Leondyontifice,ut Quae liorum impudentiam cohiberent. Nec vero in uniuersum tunc damnabat Papales indulgeas tias, sed tantummo duin adhibeti, acenormes excessus corrigi pete da; dicebat
178쪽
dicebat redemptiones veni armi non esse vel praecepti, vel consilii, nec Mο-guntin m l
d salutem neceias u d liberas imo utiles si homii es in eas non confidant. Item non eme coniciun et . las indulgentia sed liberaa D linquen das e Te eas degenere eorum, quae licent& sub permissionem cadunt, quamuis non de numero eorum quaec pedi uint. Mota hoc modo indulgentiarum Camarini, suspensis animis ubique omnes expectvpiscopis, vel nam contr. c certatim siecti Suel uerbo i Pietas, Roma ctatιru Lutherim principio damnari in
orsus moderatio es ab ur. Sed Te celius per Conradii Vim iii a sua impuventili nio descia debat. Lutherum irruebant Theologi Pon- ster Palatii. Eccius, HCgOistratus.&c. uentillima axiomata Te celi j omnia de quibus dictum cit, ma- patronata invehementia defendere conabantur. Ex hisce principijs Primo,quod i lentiaras potcsitas esset ipsema, qua toto simul mundo non possiet restringi. II. Quod Papaea. qua 1 lci sint solus haberet determinare. Macripturam auctoritatiue pro suo sensu interprc ari. III. Multas critates I
tenendas, licet iaccibus ponantur. Haec eni Scripturae, nec Iloctoribus Eccius.
rba in positionibus V Vimici 'HUostratus
nae. Ita irritati l . Lui heius, Otum negotium indulget tiaria in per resolu De elor tiones plenius coe pit examinale, ac paulatim etiam doctrinam de poenicitate I ripa.tentia de fide, te iustin catione, dcc inagno Omnium applausu illulirare Incre'. .enta interea coepta erant Co initia Ati ullana Anno I S. eo citatu Scrati v jemel mota therus ad causam dicendam coram Cardinali Caietano cui Pontifex a Duratiο- noe in mandatis dederat. Ille cro hoc tantum multis iiiiiiis urgebat, ut nu. Lutherus sua reuocaret tu cfatua fore omnia. Et non pauci erant,quidi ae bus ἀν-lcebant, de potest a te summi Polliticis non disputandum, sed tacendum, , ni si&gratias agendas. con 'LsιIh. Cum vero Lutheriis ad hoc permoveri non possiet, re insecta discent comitiorum si ni fuit. Et quoniam quidam animaduertebant, Lutherum in inis tama . A1nihi is ledictis siosi posse sententia G1m Oileri, nec p pulum placari acerba de rum Gia. Cori impudentillimarum nundi ratior. uiri alia igitur via hoc tenta Gie orius. runt, per Carolum Milititium multis actum fuit cum Luthero ut quae . tii a acis euent. consuleret,&PCntisici reconciliatetur. Vocarat etiam Caci Gryarioru .lus ille ad se Te celi uni primarium tragoediae istius auctorem, ac seuere arυὶ I LI- obiurgat triti verbis ac minis Pontinc ij ita terruit, ut aegritudine animi titivi. consectus, non multo post extingueretur. Haec ratio agendi Lutherum Tecebium o- ita mouerat, tostendet et, te pacis cupidum: studiosum. Cumque necessitate quadam, quasi per vim, in turbas illas pertractus e et, prolixe promisit omnia. Et sane si lianc via prosecuti tune fuissent Pontificii potuissent orti nes
las turbas laniare S c d aderat satalis retiarinta Si ita ut genriarum totius im diser- regni Ponta fici j. Conitituerat. n. Deus, propulsatis gyptiacis tenebris, riarum lucem verbi sui rursus accedere, e Ecclesia suam ex Babylonica captiui contra Lutate liberare Vociferabantur itaq; ij qui colun .ae regni Politici videri rherum. volebant Non decere maiestate Pontificiam iam molliter cabiecterem l illam agere. Sed ei lecerunt, tr Ont e promulsearet cor idemnationem Lumeris Luthem. Nominatim vero edidit nouam Dccretalcis de Hidulgenti j si .demnatur earum etfficacia, in qua non obscure Te celiana dogmata de indulgentiis P ins f. e. a poena&a culpa,pro vivis e pro mortui co firmat. Haec enim fiant ver Decre alialba: Romanum Pontificem, Chriiii vicarium Icte: late claui uin quitus Leonti a.de culpam poenam pro actu alit, Icccatas debitam tollat cii
l mediante poenitentiae Sacram cro, Poc naui VCTU CH. porabus iecundu diuinam iustitiam chiram, med a1 te Ecclegentia posse pro rationalibus causis concedere sicelibus,
179쪽
terpretatio Decretatis ovi: ia.
Tonti Aios sint, siue in purgatori , indulgentias e superabund. tia meritorum Christit Sanctorum actam pro vivis quam de sanctis, Apodo ca auctoritate, vel per modum absolutioni indulgentiam ipsam conferre. vel Per o lum suifragi illam transferreri ac propterea omnes, tam vicus quam dc functos a tanta poena liberari, quam concessa ela acqui litae iii dulgentiae qui ualet, e c. Hanc decretalem Eccius in Liplica di i uiatione ita interpretatus est, indulgentias quidem de se non re iniit re vel delere culpam sed tamen dari indulgentias, ut qui eas acquirunt, abs tuan tura poena 4 culpa in hanc lententiam: iij a Papa concedat. 4 qui rem dimunt indui entias a culpa mediante Sacramento poenitentia a deputatis commistarijs abs hiantur, o emcle indulgentias, id est, Poenarurn rem illiones consequantur ita utrumq; lati per indu Igentiarum bullas, ut a poena: culpa liberentur. Secutae pollea sunt condemnatione Lutheri doctrinales a Lovaniensibus ic Coloniensibus. Atque ita data filii Lirthero occatio, ut subiaci plures errores indoctrina Pontilicia d. tegeret te alios etiam locos doctrinae Ch. lanae, ex verbo Dei, nec quicquam re Dente Romano Pontilice illul aret. Et res eo deducta et , quod in Co: niti j Auguitanis Ampis cre Nit, is o Pontilici ordines Imperatorem rogarunt, ut interposita uian ruinatio auctoritate elliceret apud Pontificem ne amplius indulgentias in Ger no nrania inmitteret, totam enim religionem Pontiliciam ita ludibrio exsonu fudis 'poni.
gentiari, Nunc Concilium Tridentinum usum indulgentiarum maxime salu concisim tatem p raedicit, de Iouiter tam tum de ab v b us' usibus lina concionatur. Triden in libi eluet autem Lector quod Decretum Tridenti numini Decie non ei-de plicet qui in abusus illi Te celiana enim portenta, de quio is diximus, et talitate in i probare forsan non poteti de tamen damnare etiam vel non vult velis iliaris audet, quia a tota Ecclesia Pontificia tunc leucoit edimus de sensa&ῖ cve raritas pali auctoritate confirmata fuerunt. Ne igitur nihil agere videatur, inius issa co genere nominat abusus quoidamis prata OS qua stus, quos tamen nec ο- et D rLAn i endit, nec explicat sed dicit, commode illo it in specie inueniri pr0- hiberi non posse , ut per verba genet alia nihil ligniti cantia spes emea- dationis ottenderetur. re ipsa autem nihil fiat. In Decreto igitur Tridentino tandem omnia adpoteltatem Romani Pontificis reseruntur, ut ira nerui veteris superi titionis retineantur,4 1i ieri poliet per occalionem hominibus rursus obtrudantur sicut Piussu latus, anno S 7i edi- PD uin i ta Bulla hortatus ei fideles, ut pro relici succellus Ederi S contra Tu ἔ Pa india cana ieiuni js, orationibus eleemosynis vacarent . tque eo zbentius illud facerent, omnibus& singulis, quiquarta sexta feria ac sabbato ieiunarenti&c.plenit limam omnium peccatorum suorum remiisionein, de eam indulgentiam, quae fidelibus Ecclesias alma urbis,in extra I-bem ad id deputatas, vilitantibus concessa est, pro illa quam habeat thesauros Ecclesiae aperiendi potestate, largitus et lans pote ita te mel sendi confessiorem. Et reliqua cicut in veteribus bullis sitatum luit. lnde Lector intelligere bestia tuere potet . quomodo Canonem Tridentinili Ponti sex accipi velit nertire ut illa omnia de quibus hactenus dirimu quae colla pia dccxplosa a aliquandiu fuerunt. paulatim reuocentur, id leti retia tua litur, tiri licet indulgeo ac sint non tantum rela Xariones poe-lnarum canonicarum, quae iam dudum antiquatae sunt sed pleiai fili uia re miluones ii sorum peccat runa, requideri omni tum peccator in ext c Iauro Operum, quae Sancti, ultra quam debuetant, supererogarunt x.
que Ecclesia rursus obtrudantur impudentillime impo uius de lucis ni bus urbis, quas continere ingunt ultra decies celatena millia annori rauiquam quadraginta duas plenarias indulgentias cum liberatio t
180쪽
I Iliquot animarum cxpurgatorio. sicut supra descripsimus. tilas exoletas in .crces Piu, nolle rex potestate sua aperiendi thesaurosEcclesia ipsis 1 e terum nundinatorum verbis rursus venales exponit celsa vero merces as non admodum gratas, nec in magno pretio esse intelligit gratis eas exponi iii cartilicio homines rursus inescareta fascina repos et Insi ine enim Bullae sub excommunicationis poena diti rictius praecipit omni-lbus&singulis Notarijs Ecclesia ilicisque personis, ne publicationis, sub scriptioius oblignationisque praetextu, quicquam etia in volentibus Eclxltro ollerentibus pecuniae Aigere, aut aliquod lucrum vel minimum i
Insuper hortatur S. 8modus, per sano simum omini nostri atque Salitato
aduentum, P lore, omne obre latκr t. tanauam boni murres, illa omnia. u. - i mana Eccl*ia omnium Ecclesiar mare statuit, nec non ea qua tam in hoc contrito, Miam in aliis Oecumenicis latura sunt,ciuibuscunci es et bAsse Albiu minuint. Omnis diligentiaitantur,vii omnibus, tu praecipue ni secluentes qua ad mortiscandam carnem conducunt,ut ciborum deletam in ieiunia vereria, an aciunt a pietatem augendam, ut dierum testorum deuota O , elui a ce bratio admonentes populo crebro,obeture 'rapost, uti auor qui audi.ιnt 'Deum, muneratorem audaeni Gui contemnunt,Deum ipsum vi:ore sentient.
suas de ieiuni js dede discrimine seu delecta ciborum conscientiis iniece lirint quas super titiosa fac impias opiniones nece litatis satisfactionis, it cultus, iustitis, meriti ieiuniis ac delectui cibor attexuerint,quod sci licet sitit satisfactiones pro peccatis quibus peccata expietur, o talia bona O era quibu Deo latio te seri ci, iram aeternarii promereri possimus. Item quod ex delectu ciborum vel eruato, vel noueruato secerint, vel peccata mortalia vel peculiares cultus Dei ex opere operato,' uastam ilics pro diuitibus venales habu eiunt. 2 pecunia numerantib liberaliter re laxarunt. Cumque totus Orbis a Tridentinis patribus diu expectasset reformationem, ii si in inc Concilii sicut ablinitio secerunt,solita sua exercent artiricia dici rhulatis enim erroribus supersitionibus. PO- tilicio ieiunio P Croni ibitioni ciborum annexis, dicunt, fideles debere obsequentes es e iis quae ad morti scandam carne conducunt, ut sunt ieiunia, quibus sui ciborum delectum, seu prohibitione in potius non tantum addunt verum etiam preponuint. Superstitiosas vero leges c opiniones dei ei uitiis ac prohibitionibus ciborum omnes sub illa Orci galea inuoluunt: quando dicunt,illa omnia quae Roma in arcetcsiaminiatu Eccle- sarta in mater gistra, statuit quibuscunq; fidelibus commendandata seruanda est xt ita sub praetextu icntentiarii Scripturae, quae de morti Iicatione carnis ac de eris ieiun iis coiicionantur iuperstitiosas suas leges copinis mesoc sitabiliant cretineant. Utque sub hoc praetextu,illos qui in D ias ipsorum de ieiuuiis N prohibitione cibor, leges de opiniones, exvella Dei taxa t plausibili specie traductites condemnare pollini, quasi ea, quae ad in Criti cationem carnis in scriptura traditam conducunt, in- pr Delit e reiiciant. Et qui lem si hoc agerent ut abiectis o da mirati impii sic superstiti Osiste ibi se opinionibus, sana doctrina di utilia exer-SAmma et