장음표시 사용
101쪽
e i. medium resultat. substalia omia. Ee .a ah lii diuersum
esse aeresi undi. que . nihil .eihi eum semper per se de La smae mobile. ειρε Irim primi eccii rea se mari. Ac essentiali. Ex duo elemε
malitet fit. mea igneis aqua vel tetra vel aersi, non amplius
manet ignis . mee aqua. Nipiatiis iras.
Duo autem Hippocrates, immortale constituendo calidum Deita Primo enim ait. VidemGaηρ mihi ad γod calidum vocamus immortale; Cuius vires ex planando subdicit o cuncta intelligere , O videre,o aisne, scire omnsa facit tura praesentia,ta futura quatenus corporeas omnibus op
tihus perseit, conseruat, ae reficit assidue cuncta organa curus cunque viventis omnium potemtiarum tum Naturae, tum Animae Heu inius vero hane primam eIplanat partem hoc modo causa eorporem ortus esciens ealidum. Plem id dicit Didetur mihi ortu immortale t Ab aeterno enim maveluti riuus afontriveitisi raditis a sole dimanant.Dei,o creata natara & pnimae organum.rii ex humidum Lyer atieum spiritu vitali,ac calore genuino perfusam: Hoc eis fracti satiror vegetat omnia ,hrtitιs,ae ratione praeditis'tia futtira intemgunt etiam commune. a itaque Animis L. D. in. propria videt oculus is est,quo videteira etiam calor tanquam Dei inurum enIum, ροι prima en eas se agdicitar haec cunctit facere organice,qtiorum Deus cassis en prama. In lac sida autem parte inquit Hippoc. Huius seque piti rima pars cum eon urbata essent euncta, recessis in supremam peripheriarn,atque id ipsum videntur mihi veteres nominasse aethera quam secundam dilucidando partem Heurnius, depromit generandi futut asiqna in semine praessa lueet, erigitur p1o proprietate ad embriorem gignendum cr ealare utero insito. Tune architectrix praelara ιlla vis sicinam fabricatur suis edendis actionibus et nuc mcntcm. Id eum litere nequeat se ne apto in nrumento spermatico spiritu saecundos nutarum partium detineatore Mitur. Spiritus hic psqvo versim per semen se pandit. Hic homogeneas partes fingi ae format. Πic ita e corporum primordia describit, id est calidam, htimidum, chaos id est peria νισι ι confinis horam pramordioth m. Vnde primus autor es non rae generationis ut Galenus ait ita exarans non rae creatioχ s raro em,ut omnibus hominibus mos en, naturam appellant,eum eato tem innatum, Pergit vero Heurnius. Nam eatidum in ocis est xv tiam, cuius cancta en mouere,it humidi emnia ntifrire Numidum variὰ excipit euroris octionem, O ad varia loea rvicedit variaque naturae,ic Animae organa perficiendo,conseruando, fle restatarando ad omnia viatae obeunda munera. A turbationem a it Meurnius consectaneasparatis,homogenea eo ociat zis Empedoclis amica quadam L sordia cuncta fabricata fideantur .er elemento producta. Aridior enim adit mador caloris energia. Dila eum calortire t materiam tinuissidium,o purissimam eam evehitob ιeuitatem in si peram plagam. Ita Aerher prodiit. Volens autem ostendere calorem naturalem, ut elementartim aereum esse,ac spatitum cordi implantatum e cui formaliter sua propria vi sit,essentialiter semper mobilis,& sua sponte, non autem ut igneus, ut alibi dixit, ubi vi originali ante mixti generationem, ut ex causa originali mouente,quae ab aquae frigiditate, ac humaditate per
diametrum omnino restacta,ac mortua mansit, ut nullam sim amplius igneam obtineat: im in
quoddam tertium sensibile, aut gustabile tesu Itet ex Hippocratis mente, scuti ex duobus elementis disymbolis smul mixtis,& constactis semper medium sonitur, ψt Atis. statuit, ex igne nanque,& aqua una commixtis,& refractis,si stigidum aquae victrit,& secum ignis superauerit
tune terra fit. si ignis vero calor praepolluerit, 3e humidum aqua exuperauerit, tunc procul Cm ni dubio semper aer gignitur,& ait Quomodo erit aliquid ex amiabus,aut igne,c apa,quia cum miscentur corram ni excessentias adinvicem, ne e contrarior Id medium. Vt igitur declararet i e
sic se habere Hippocrates ex exemplo etiam ab igne luceres desumpto dilucidat caloris innati substantiam per se mobilem simul pet se esse spiritum aereum non autem igneum,hoc modo.Si
quis ignem in domo,in qua nullus ventu, spiret decendere volet framma modo minus, modo magis mouetur sed O lucerna accensa ad randem modam modo magis modo minus agitatar nulla,quem quidem spirare sentiamus, ento mota, frigidumque calido a imen tira est: At puer dtim in utero es compressistibus ex matris utero tum Himentum sugat,tum etiam spiritum, nempe aereum, qui in puero calidis mss, obisaia mater respirat in eor attrahit, quin etiam hoc calidum aereum reliquo corpori,er omnibus aliis partibus msitim praebet, de de cordis pidem vinarum motione ad hAnc se res habet modum. Quo in loco statuit omnes partes uniueis corporis, & etiam sanguinem, suum proprium ea lorem vividum, e actualem possidere, propter spiritum aereum per se actualiter calidii, veluti ha rem partium ealidi vividi,& actualis substantialis substantia est, cuius ope sanguis in venis, arterris.& calidus,& liquidus se habet,ae etiam earno omnes speciei partes, de ea lidq,& molles existunt, at spiritu eo evaporato, sanguis suis fibribus concrescit.& caro non amplius mollis es; ut est videre Hippo erat iς loeum: ae tandem ait. Quod autem haraidum sit calidum sic ostenditur, se quis eorporιs humani paritetitim quamcunque velet, sciet, sanguis caliris est Dei, quandiu quidem calidus fuerit liquidtis erit: ubi vero tum ab insito, tum ab ea traneo frigido perfrigueris perticula, membrana subducitur. Insuper Hippoc. plurimum calidi in nati quo ad etatem anni tempora,& somnos longos, in quibus crescunt in Deme.& vere,ae somno longo statuit esse, quatenus en substantia sua aerea sim it cum aquea particula h a lituosa magis, & suaui in pueris; in forescentibus vero exiguum catidi innata sua substantia minus aerea minus spiritale, nee ita suaue: immo prout aduentitii calidi substantia ianoa, sumida, fuliginosa, & acris exiguus calor naturalis est: qu* omnia ait Gil. in comm.& alibi cum non nisi nativus spiritus sit is calor innatus,& natura ipsa, qui corpora solida regit ex Hippocratis mente, cuius dum meminit Diuinus senex in quolibet holiti ne ait. Morboris natura Medica, Nobis autem cum voluerit patefacere, eam quidem, ut es ementarem, non modo aeream esse, verum etiam cotradia in dia esse ab ignea,
102쪽
M. . aph. vlti de ten. an in . . . diti de hist.
eeu ab insalubri,pergendo inquit. Hominis amma semper producitur P ad mortem, sin autem ignescat simul eum morbo. Anima corpus depascituricum sit substantia subiectiva νirtutum ani mae,& primum agens corporeum, quae substantia hyeme, di vere concentratur circa venera eu-lum,hinc tunc ventres ealidissimi,& fiunt optimae coctiones, sicuti etiam in semno concentratur, ut antea Hipp. Se Gai. sententia explanavi: Ideo in somno coctiones, in vigilijs vero digessiones celebrantur. Demum patet Hipp.decretis. ut si quidem substantia calidi innati spirit ptin mu' lis suauissima. ex militone substantiae aquae tenuissimae, de rarissimi ignis simul cc mixtorum, ac fomnino confractorum suam primam, de communem omnibus mixtis originem traxerit, tune de bonum 5e saluberrimum habitum,& prudentiam, sapientiarn, memoriam, dc ad virilem, ani molamue naturam ducit: ibi tamen supposuit Hipp.quae dixerat in uniuersali de natura hominis,lc de quocunque mixto cum omne tale ex mixtione omnium quatuor elcmentorum sivi originem ducat. Quo supposito,exinde de vict. rat. salu bri,aut dissimili verba facit. Hine calidi innati naturam originalem eordis,quatenus manu tenendam alimentis sibi similibus statueretcnebatur. Cum autem genita fuerit ex aquea sui, stantia per se nutrimentali, ut humida, eamque ob rationem humido aqueo, ut salubri eana calidi innati naturam tuendam esse depromiti Notamen plusq quo eam humectare nos decet, ne pars ignea sua originalis in aeream undique civersa,& per te motiva facta,ut aerea st,extinguatur. Quocirca si hane tem penitiori studio introspexeris, procul omni dubio inuenies,partem igneam,& aqueam, simul ita comi Itam,t: costactam est civi neutrum istorum in mixto genito amplius sit rationibus iam in medium allatis, neque mole corporea ,substantiave,neque virtute vIIa ignea seruetiar: immo natura aerea peniatus; tum quia igneus calor ignis appellatus ab Hipp. si sot mali essentia, Zc virtute sua propria I rismi risi destructiua accipiatur, febris vehe inens est, ut in Metone, de in alijs gris magna fibre vexatis statuit Hip. Nam si calor naturalis ignescat, Anima quidem cum corpore in morbo depascitur, ut antea dixi. Ignis prsterea, medicamentum est, intere trema medicamenta validissimun ait Oisita . Diuinus senex; Quare vult Hipp. ex igne, Sc aqua caIorem natura Iem oriri suo exordio originali, de hinc optime Arist. ait calorem naturalcm nihil ignis habere,nee ab igne suam origitum k in aduducere virtualiter,cum sit nobis quasi anima,calor suauissi naus aereus sua nobilitate. EamquEsane ob eausam quatenus tantum aereus sua raritate eget pabulo nutrimentali aqueo, 6c humi- Febiem tenε apta pingui, Ee oleo. ne facilὰ corruptibilis,nequε facilE disIblubilis sit. Unde prout aereus maxime quoque calidus sit, inter omnia quae in nostro corpore inueniuntur, nec non mobilis per se sua sponte,suaq; essentia, se sua vi, Sc mole corporea . insuper aereus eli calor innatus noster Hip. Elementaris,ob aerem,qui mixtum Ipsitas caloris ingreditur, non refractum d terra, eius contra- huicia is ria, cum ibi nihil ut Hipp. ait terrae, aut sere nihil maneat eo, quia siceitas minima,quae hune no 'st . . strum calorem ingreditur,non ceri a terra emanat; eum ibi sicco solido opus non fiet siccitas o ta't i de enim minima ignea non consumpta proficiscitur, nihil vero terrea solida, .l etiam assit mauit Gal. Quapropter eo magis plus aereus est spiritus insitus,quo abi parti aereae substatis ex mix - in rivi in lin tione, Sc compulsione ignis,& aquae genitae, ipsia quoque pari aeris annectitur, a terra no retusa. -- Vnde licet caliditas ignissu in materia magis disgregata, sit ealictas dominans, Muas WM ---eons stete. ris sit in materia minus disgregata Osit caliditas dominata, ut Caesar Cremoninus de forna. eIem. sect. r. p. .ex Alex. I.meteor.com. II. statuit tamen cum plurima aerea pars sit, ideo ea pars ν aerea certὰ est. - Nona Hipp. ratio sit, quod calor innatus mata humoralis sanguines vividus actualis est, de omnium citerorum in nostro corpore existentium calidissimust Uerum calidissimus talis aereus est : non autem igneus, cum dixerit Hipp. sanguinem esse calidissimum, blIem meri . h. - .. aliquanto sanguine frigidiorem,ob spirituum a corde genitorum commixtionem c sanguis enim aereus,bilis vero ignea, pituita aquea, me Iancholia vero terrea est: ergo calor naturalis aereuS se sida io Aiis eit,non autem igneus. Peripateticorum autem Princeps apertissim E statuit album colorem tu is in semine,tuna in aliis suum ortum sumere ob spumae generationem,ex spiritu aereo calido, de Aust ab alia Ruraro introcluso, de una cum aquea humiditate commixto, quae a motu conquassante ex parua et , et , pia fit ampla,dum paulatim spumescit, ut in spuina,niue, lacte,& semine apparet. Hinc seminis *--3 eunditas a calido spiritu aereo prodit,quo spiritu a semine segregato,tune semen nigrescit, in sicundum euadit. Quapropter dum asserit Arist. quod semini spiritus, qui calor vocatur, ceu spumosio corpori contentus inest,qui semini 'cunditatem pribet,& natura ei spiritui inest,que
proportione respondet, perpetuitate elemento mobili stellarum; tune certe non ut Rudius ait, quod virtutem specificam activam generantis gradis,de mensura in semine existentem, id explorandum venit: Uerum tantum respectu virtutis geneticae activae, elementariae omnibus mixtis communis de ex parte originis primi elementarij mixtutum quia spiritus aer est per se calidus , ut patenter naturae indagator statuit,tum etiam eo,quod spiritus iste, qui aer calidus, & humidus, rarus,tenuis, de leuis per se, non modo semini introclusus svo calore interiori milito spumo sum corpus,albumque faciei Verum etiam quatenus natura eo prolifiea inexistens semen fecudum reddit,le spillumr sed egressum ubi calor mouit,ct aere refrigeratur, hamidum,s u tiqvidum nigrumque evadit. 'manet enim aquasemen igitur commune est spiritus, aquae, spiritns au em aercatidus est. Eamque sane ob causam, hoc iam statuto, subinde statim asseuerat eum spiritum, pcnitus
103쪽
a moti talibu, sali, demoniti aius aletius olore
innatoin aereuesse non autem igneum.
Calor natui alii theretis parii m
ali metaphora erantum elementatis .eto reali.
et . di .imraliter lorian naturalis non esse rosius ex iub. tantia e m ragana di si herea Calor quori, sanaturalis quoq; elemen alius.&quomoda aes si si .
ora tribus incidis a uni sed ex iis itibus e se pix alter rendus αlementatius genetice .
penitus aereum este,fiiiiii vero igneum, mill ambiae virtualiter ab igne origintin durere potis calorem innatum. Ea propter ibi de agente specifico. quod est virtus vitalis eordis patris, ae eierari restium,& sexus vati formis generantis, verba sacere nunquam intendere voluit Aris. At solum de Elementari agente generim. Idipsum autem ex Gal. asseuerare poteris, ex uberrimis etiam rationibus compilatis antea natutis & Gal. autoritatibus quam plurimis,cum exarauerit Gal. calorem innatum substantiam ea lidam,& humidam, aeream particular aquae insitam, ha lituosam, seu spirituosam evaporabilem est luentemque cordi implantatam, perenniterque, &semper sua sponte, mobilem, temperatam,elementariam,ex calido, stigido. humido,& sicco e Gse,ceu primum agens eorporeum. 8e eum esse natiuum spiritum,de quo ait, Aristotelem verba fecisse;& postea ait. Vera n nihil prohibet anguineum Mantiam. nq; aeream vηa eum spiritaculi cum inaudire innartim, O quem spiritum in omnibus anima ηtis contineri partibus: sed non unde quaque esse sal smflem. eta uo aulcm de dee. I lipp. cap. . l. et 7. F.ait. Nams ab igne tuorum concoctio digesto fregia alio, n tritio fere melitis,o citius e ram in febrientibus omnia consiliacerentur absores sed insitus euror temperatus evrastsubstantia Fidem in singulae, pituitasubsistit. Vnde concludit innatum calorem nullatenus igneum se habere. Caeterum etiam Galeni mente calorem naturalem aeternum sua successiva perduratione esse, stituere valemus, quatenus ingenitus a Galeno vocatus plurimis in locis, in corde existens ueluti in seculare suo, pariter in s mine ad cor. 5 a corde ad semen iterum redit, & ijs circuitibus successivis, ae succedenti b. sempiterne perdurat. propterea quod eum calorem innatum qua dante nus AEthereum se habere, negare minime poteris, quatenus a csto proficiscitur,ac etiam stellarum elemento mobili sempiterno atque incorrnptibili proportione respondet. ut Arist..statuere placi iti Attamen calor quatenus calores lanis, non iiiii metaphorice, seu effective per accidens esse potesta nihil vero sortia aliter, seu virtualiter per se Cum cstuma qiracunq; qualitate alterabili,d: generabili corruptibili protius immune sit. Q iocirca naturalis est formaliter, c proprie per se, & primo
primitate genetica,& communi mixtioni omnium mixtorum corporum,ut instrumentum naturat generi te,& communis elementariae: & pro vi elementarius caloris; est, quoniam tempcramento, substantia & vi aereus es; ergo aereus iure dicitura aethereus autem solum quatenus calor noster naturalis communi quodam calesti heneficio, una cum caeteris omnibus rebus generabilibusM corruptibilibus ab influentiis aethereis quadatenus pro manat. Ex quo sanὰ quot modis caelum agendo istis inferioribus, auxilium impertiat,disquirendum venit, tot enim quoque modis calor naturalisa eslo proscisci notum erit:Verum relicta qus stione de platonis idς is quas etiam A vicennas amplexus est, quasque in uniuersali coico deam appellauit,& Albubachar: Nam ab Auerti ipsorum sentetia sicuti ab Arist. ea Platonis refracta suit.Cum virtus hseiuncta esse Animae debeat, non autem separata cum forma, non is materiae annexa adesse queat. Ideo dieam cum Averr. per motum ptimi mobilis,qui diurnus motus appellatur, & magnus , ac velocissimi is reperitur, caeteras omnes sphaeras moueri,& velociter ab eo motu etiam moneri. In quo quidem primo mobili etiam lumen maximum adest. Ex quo motu figura circulari perpetuo,& lumine simul calor maximus etsi per accidens, orituri ex quo herclὰ calore una cum alio calore, qui ex lumine, luceue aliorum corporum cstessium,non modo elementa, in suis spheris ac in suo esse conseruantur, Verum ci iam mixta.& composita ex materia & sotma corpora gignuntur vi conseruantur. prodeunt itaque inhaee omnia sublunaria a celo,ceu a corpore quinto simplici ves uti ab elemmio stellarum: Averrois mente i cuius substantia neque grauis, neque leuis, neque vita aliarum qualitatum elementorum pradita est. Reguntur autem actio ipso haec in seriora,caesi ope quatuor modis: tribus namque re ausis a ca lo, a lio item modo asotina genetica omnium elementorum activa,quae a lucis. lumina sue aetherei benesicio promanat, quae forma et si ab Atiss.& Αuetr. antiquorum more,igneus calor, seu ignis vocatus fuerit rnihilomimis, ut aereus unde quaque se habet ipsorum sententia. Quandoquidem celum istha einscriora gubernat plus quam ignis & plus per figuram quam per sumen, aut motum. Rii na-que i imine fiunt eonteruationes in eist: motu vero alterationes in actu de potentiis materialibus fiunt, sed per figuram fiunt generationes,& corruptiones,& conseruationes: Cςli vero partis cularia minime intendunt, verum specie stantiam conseruare intelligunt . spiritus itaque insitus qui faecunditatis seminum ea usa est effectiva,ac seimalis simul, non virtutem aliquam , neque iacultatem: inania naturam in se continet proportione respondentem corpori δεῖ hereo; Anima indigente solum mouente in loc , ad largiendam permanentiam aeternuin, in Orsintq; aeternu Quo 1 sane figulae circulatis icti rotunditate seri pro compello habetur: qua quidem figura cς-lum iliis in Dorib :s Lum n, unus influendiis impertiendo natura ceu I ei ministra metu naturaliter eum agat; et si eius actiones diuinae esse uideantur, pei manentiam sibi aeternam quoq: sue cessiva, ac mirabili serae seruat. Alias etenim hanc naturam spiritui pioli fico seminis patris, alias vero spiritui cordis primo embrionis, subinde situs ancile intueris: Exinde interim ex spiritu cordi hominis adulti, insiti spiritum secundum in litii ne generantis introspicis: Hi ne ob hane perpetuatatim metiendam modo facultate formatrice eget, modo vero ipsa Anima. cuius est prae caputinali, urumentum: Sacuta ci em quintum sciuium clementum molere primo, ceu aninias de
104쪽
Liber Primus. 73ma in loco mouente indiget. Raandoquide calor is naturalis ei proportione respondesinon nisi
Per It naturam, quatenus instrumentum est sermatricis facultatis, quae ab Arist. vocatur vi tus animata,ta ab Auerr. potentia animata: quq quidem etiam, et formato corpor organizatoq; ad huc manet In eo calore naturali,di nutritiua,& augmentativa euadit, Anima iam ingressi ;At ctiam temporis decursu cessante augmentatiua ,sola manet nutritiua :& ab Arist. etiam loco
citato tbrmatrix tacultas, di virtus effectiva principii vitae nominatur, quet non est separata, ut Au icen,& Abubachar existimarunt, cum suum opus non nisi spiritu justo sicundo, ceu instrumento ciliciat: substantia enim separata ex se agit, line ullo organo: Vnde hoc modo generatio, vivi Mati O,nutritu Iugmentatio,&eonseruatio omnium viventium in sua specie fit. Per motu vero celi ex aereo spiritu seminis 'cundo, fit spiritus aereus cordi stres insitus, ac denuo ex spiritu coras implantato, hominis spiritus proli ficus aereus seminis gignitur: non ex facultate orga- Iairante, nucriciua,& augmentativa oritur; Et hae serie omnia in sua specie successive per singular a viventia coseruatur. Motus. n.cili es ιν ea,quq talia potentia sunt, talia actu quide semperciliciac: Cum talem vim in se contineat, de eli motus egia circularis aliorum motuu mensura sit, de simpliciter naturalis,dc primus motuu aliorum: Lumine vero Riehereo specieria rerum natu ratui conteruationes fieri Auer. autumat in suo esse, quatenus singularia ab eo prodeunt, suo na-que lumine Iuce quartus Planeta ,sol nimi risi 'eundat, vivificat, de conseruat: Cu dicat Aristo. sole rerum Procreandaru autorem elle, solemq; alit spintus dare cunctis vermibus generationis primordiu. Calmeniq; solis,& calore animalium principiu vitale seminis, & excrementi quoq; Hminalis proportionalis seminis με rei ibi At vero sotis cador, animalium circ.Quocirca sta tu ιζ solem,& hominem generare homine: Auertiquoq; animal tu calorem,& ca Iore, qua ad sole Ictus est,animata corpora constituere, inquit: Nihilominus oes stellas calidas esse depromit. Arist tametsi ut stellae sui natura nulla qualitate participent,cum neq; igneae sint, neq; in igne fetrantur; rit tamen cu sielis aere moueant,quo moto ex calore aguntdicet stellε,de sol aere non tangant,nec Ignem ἰScellε.n. de lumen, de calorcin generant attrito aere ab illa tu latione: Ea propter Iure merito aliquiasIe uetant,sor matricem facultate,quoad calore externum plus in aer c est e,ain caeteris elementis, sicuti et de calore interno dixit Arist. ut ante diximus, Et ut Averr. ait ne parti aerei tua spiritus seminis ipsam facultatem inesse,non aut v Ili viij seminis parti . Calor aut 1iellarum iite cit uniuerialis, de mutuocus cum eaIore animantiu naturali,non aut sunt uni voci, cum ille sthereus sit, iste vero elementarius. Nihilominus quia in sicundando, vivificando,o conteruando quoad operatione simul conueniunt, de quoniam ab uno illis respondet comptus unuS,non aut natura una, ut ait Zimata ex autoritate Themistij: Proindeque etsi duet naturi sint aequi uoce, nihilo secius, ut in uno corri eptu operandi ad facultate formatrice,& ad embrionis geniculam coagulandam an bocoueniunt,ab uno quoq; esse dici possunt. Ex ijs vero hactenus si a tutis patet ignem perpera appellatum,ad corpora nolita relatum, aut ad anima, aut ad genituratum I, trinsece, tum extrinsece reuera calore aereu penitus esseta mole,seu subsutia, si essentia, di virtute,non aut igneu esse Hi Arist.Gal.& Λ verrois decretis, sententia, statutis,de co Nationibus, Hipp. enim au.Senibusparti inest ealidi innathpaucis propterea fomitibus egent. Et expositores,inter quos Capi ceus est asserunt Hipp.respexisse ad dogma Philosophoru, qui vita co- parative in igne posuerunt, quatenus ignis maximi activus est, inter hic ola inferiora agentia,&pto ut vitam activitate costat. Ideoq; fomitibus dixit.Quocirca Hi p. ipsoru antiquoru mente deprima parte calidi immortalis aperit, hoc modo, ita pars maxιma,cis ora pertur m essent,in supremu ambitu secessi quod mala veteres videntur Aethera appellasis,cu prodeat a calore aethereo alutarine, di a motu corporii aetheteu no aut ab igne,cum ignis in fila sphsra ob eius nimia raritate; nulla vim habeat agendi in hςc inferiora, ut Alexander teliatur,& ut aduertit Buccaserreus .
Quippe P calidu ut aere uagit,ec Oia regit quia ait. Quod. n. caelum,ac terra interiacet id omne sp ram nepe aere,plexa eR.Idq; hyems, edi gnatus cavsa existit per beme quide condensatu, refrigeratu, per aestate vero leue,ac tranquillis'. Quin et Solis, na, astroru via spiritus dirigit. Igm.n.θι ritus nutrimeιu pyabes, eoq; privatus ignia maereia pnt Atq; adeo perenne solis curia aerperenis ac tenuis esse facit sere; . n. natantia animantia hin ρι ruti eo visere polsent. Quona aut alιo pacto tu illo comercis babeant, se non per aqua, oe ex aqua spirata attrahant. Et lunam eosedes eis ac fundamentu. Quod aut aer nos ambiens,qui ut spiritus calidus p ieeli,ex Hi p.decreto, ut antea expIOratu habui. calidior quoq; a calore aethereo luminis solis euadere possit, cognouit Hi p. hinc morbi regionales ab eo inuenti suere, di morbi et in spiritu lib. de alimento 35 I. Et ex spiritu. Ab externis partibus alimentis ab externa superficie ad intima pervenit confluxio 'ma,conspiratio una,consentientιa omnin. Ex quibus collige Hi p. voluille calore aethereu in eIementari uinansmigratu, non quide igneum esse; imo aereu: tametsi quatenus is maxime activus calore naturale P analogia tantu, quadoq; ad ignem maxime activum, more antiquorum comparatu, ignem appellauerit Hip. Veru AIiit. et ide confiimat, cum voluerit o stillα Oes, verum potissimum sol,lum motu,tum lumine,etsi paccidens tm,dc effective ipsis inferioribus,aete mediante,calore prolificu, vivificatiuu,& conseruatiuu impertiant: aere. n.mouendo,tenuando,rarefactedo, ac tande calefaciendo solis lux sua natura peticetissima,ceu natur et inlim mentu nobilissim v, ad per se Hissimas Naturs operationes exercendas, illine producit: Quandoquidem calore aethereo in aereum calorem transmigrato, Tomus aliartus. G ut
ii gubernan ut infelicita vivemtis fle calcavi.
preficiscanuati Calete, isti dua estis leviana
Caror solix aestella iti AEthe levia es quia a Gal. Qii status appellatur s.
atii in inserio ra minus quam misi non esse calorem igneum iti . aereum. Hip pii M lo
105쪽
ut naturae instruine to uni e si ea ore innato seminu intrinseel spiritus iplisset arae xij. Se tu ea Is Are naturali cordi,aut proportionali corda implantaliuncto,oias unda, visa,&perfectatu suo vae conseruatur,gubernatur,®ututa sin aut causa cur suo motu de lumine,seu radiis lux the v. aerem talia. rea sOIis aere moueat,& calefaciat qu fieris p icito qui de hoc esse ob radior si ma ima penetrabi- lt: doc: ' liu pelluciditat ε,depuritatriae daaphaneitate,nee non aciein praeficaciamractu, praesertim pet O dini.
diametrum, atq; ob ipsorum motu actionemve retusam a terrae supresim densa necnon pere rum collectionem,& multiplicationem. Ab intra sparente. n. Mq. terminato radii reflecttitur , cuin eorum essicacia quidem tune ullatenus ulterius permeare nequeat: Quae efficatia antea radiis pronis inerat,deinde aut retusis, i q. supinis inest: Vtuleradioru praeficatia, se vehementia aerem versus repulis,aerem ipsum per sinina motum rarefacit,tenuat, nec non calefacit:& collectione radiis impellenti l l Ze pronis terra versius simul cu radiis repulsis supinis, & aerem versus se habent ib. ibi quidem ita multiplicantur radii in teris margine, ut et quida famς igneς flagratisq; rei vibratio tue imagoq; esse videatur, du linea ipsa recta multiplicantur hi radii, ut ςstiuo ou. M tς re patet ἰ dc ut ςt a specilii repulsione quadantenus couexitate figurati,solis radios tepesse
tolutio. tis in quacunq; re arida. de cObuslibali igne produci intuemur. Neq; tii dicas calore solare igne- nscere e X secato aere, in horis meridionalib. tepore aestiuo eu superueniente nocte,absenteq; solei mirabilissima quide Dei prouidentia, humiditas non exiguai cito profluit, una cu frigiditate pde hine calor is solis omnino conte petatur,vltra Lunae frigiditate,& humiditate,q sola squalor et
conte perat:cx quo nota. n noctis tepore effective refrigerare, ae humectare pro ut a terra vapores ad aere trahat,qui a noctis humiditate,& stigiditate, stigidi, ac humidi cu adunt,cu hi va pores in aere attracti a Lunae lumine extingui nequeant, hinc Luna refrigerat, Se humectat, nontii per se. Qua ob causam calor solaris nihil ignescit, immo prorsus aerescit; sicuti et piscib. ina quis natantibus,ac degenti b. vllo modo calor solis ignescere,immo neqi In aqua vertitur; veruina aerescit,cu sine aere pisces neq; gigni, neq; coseruari possint Hipp. decreto. Calor.n. solis in Pisciu cordis ca Ioris innati spititu aerescit, ea pisciu cordi calor insitus aereus inest, etsi ibi pul- M satilis vis non adsit,cu solus dexter cordis ventriculus sit, non aut sitiasser,nec respiratio, nec pul-A:tauis. in . INO Ut GaI. aduertit Averr. aut du ait igne in inferiora agere, tunc ex Platonicoru lata dixit, ut ιι. . a. E Antinoo ο -- est videre,cu dicat. Et dickt, quod plus agit caeum in inferiora. quam ignis.Sicuti et alibi, ut suo Ioco .di . 4 dica. Na Antiquoru more Arist.et igne non modo,ut sol ma mixtoru, verum et viso lina alioru:h-ἡ di. 'ii elementoru nominase consueuit, quatenus analogice ignis maxima vim acti ut possidet inter tax,cons mutar tota agentia sublunaria, ut adnotauit Frane. Uicomercatus, Plato. n. putauit ealore prolificii eo n- ccoquent de conseritante quoad sua maxima activitate, tu extrinsect,tu intrinsece, igneum esset Aac talς quoqi Platonis more contra Heraclitum uocauit Arist. de Averti in comm. Nihilominus reuera igneus non est ut Alb. Magnus Buccas. expiatiarunt. uiri et Auerrias Ierit, ut vidissi, ex calore ad sole relato,& ex calore innato simul vluenti uota animata corpora promanare. At s dea . eo. calor solaris aerescit,ergo sequitur institutu Gal. vero plura ali i ide manu tenet. Vn aete nos ambiete dicit, cise vi cauaa sine qua,neq; motb. tolli neq; sanitas coseruari psit,cua cito aer altaret.
Alia sundamenta, calorem innatum ut hiementarem sua forma substanti li, simulq; vi essentiali aereum omnino esse ostendentia statuuntur Amgumentaque Papa relae, Carpentarij, ac Rudij partem oppositam tenentia. Vndique profligantur.
I Stertim, ut penitus, penitusq; formam essentiale subsantialem,una & virtutem .essentialem caloris innati . t mixti Elementaris aerei non ignea quide, quippetatum aerea esse pateat. Proinde altiori studio, pilus genetice mixti Hemetaris Dima essentialem substantiale,sm ulq. eius facultatem essentiale in mediu asisera. Qii quide mixtio non est,nis elementa simulq. primae Elementotu qualitato, ita vicisti in constineuntur,c5miscentur, alterantur,ac terminantur simul, ut forma noua media, S cois,teperata ,substantialis,acessentialis corporis mixti emergati in inmixto genito in forma ea media temperataq. subuatiali essentiali Nominas iesultat ves igneu, ct aere it, aut aqileu, seu toreu, in qno tu substantialis forma mixti, tu facultas estentialis alicrativa manet ut mixti forma substantialis, S mixti facultas, vel agiaca, vel aere aut aquea, seu terrea necessario sit. Quocirca ea mixti forma, nonnisi herese mi ali te peramentu substantiale, ae Uementare a praedominio vel calidu & siccuIunc igneu, aut catadu,& humidu, hinc aereum, sue sigidum,& hirini dum ideoq. quoq. aqueu, seu frigidu,& siccu, unde terreuesse pol.Quatenus tmseu actus, Ves tei minus,aut pciscctio corporis mixti initospicitur: quatenum.Iimul dias positio eli corpores ex materia,& forma coposita supergen eradi: Eaq. sans ob causa virtus essentialis mixti es cincta tisino nisi viaq. facultas Uemetaris in eo te pera meto pdominas, di subsa tialis esse pol vel ignea,aut aerea, si v aquca, siue terrea; Qua uia Petipateticis tu rationibus, tu autorita-
106쪽
A antoritatibus demonstrare eonabor. Nam Arist. ait. In haemiationestiui ratum quod eator, O PRAE frigus sunt:qua coniungunt,oe applicant elamenta verum adse invicemo admiscent quo que gener
tur ex aliis elementis res nova. quae forma omnium quidem est; sicuit etiam Nementa, ac omnia tum naturalia, tum artificialia suam sol mam continent. Vt vero sit forma media ex Atis . ha betur quia qua miscentur corrumpunt excellantias adinvicem; tune neque materia erit, neque illorucontrarioraem Hrimis a simplιcitur,sed medium 18e antea dixerat eam Hrmam mediam S c mnem esse, hoc modo. Quando autem potentiis adaquantur qu dammodo,tunc mutatur quide viri.
que in Gmnans ex sui ipsius natura non generatur aruem alterum,sed medium, oe commune. Mediunanque reperitur in eo,ut ex extremis elementorum Bbstantiis, imis,& potentiis emergat. comune autem dicitur quatenus communiter ex iis oritur, ae etiam in ea elementa iterum si corrumpatur,resblui potest: Ulterius ea .rma temperata continetur,cum mixtio in eis sit, in quib. . . tre.& M. aequaliter,dc vicissim fit amolle passio quousq; temperata sorma producatur,quae substant talis inuenitur: At vero quaenam forma mixti Elementatis substantialis sit ex formis elementatibuse Orta,ex harum sermarum elementarium cognitione manifestum erit. Nam tametsi aliqui teneant elementorum formas substantiaIes non primas qualitates esse, immo qualitates innomi natasi nihilominus partem oppositam,ut certiorem amplecti cogor cum per has in suo esse substantiali constituantur elementa,& eum per eas elementa vi simpIicia corpora distinguantur, ut Ale . I 2. Metap. m. I a .c.q. Quaest. Nat.& Αuer. A mmonius e. de sub. in Praed. Curtius, Zimara. 2 . de Anima t. i 8. verun potissimum inter omnes magis hac rem sustinet Cremoninus Praeceptor meus pro dignitate, ae sapientia nunquam satis Iaudatus in sua disputatione de se s A i. e.'. ebri. mis elementorum inlcripta. Ergo si sermae elementorum substantiales primaequalitates sint,& mediae inter substantiam &accidentia sint quia tum substantialiteritum accidentaliter ines- - '' se possunt ut Cremoninus asserit quod Auer. etiam dixit ut adnotauit Buca ferreus inquiens. to quitur tantum de sub Ilantia imperfecta quaesi substantia mixti ex quo autem dicitur esse imperfectae quia media est interveνesubstantias,cr aeeidentia: duo autem media,quia forma Mementares ex quo
dant essesimpliciter ipsis elementis,actenussant substantiaseusintsimiles substantia: quia autem --c scipiunt magis O minus sunt iles accidentibus. ergo quo orae formae substantiales mixti erunt
ut Buca ferreus statuit. si temperatae .ae refractae suerint,ve in miato euenit. Clterum ipsa formarimo a. c... essentialis est. Cum mixti corporis essentiam declaret,& ineludat. Praedominans authin illa se AE ma, ut siubstantialiter ccepta sque tum diuidens id mixtum ab aliis mixtis,tum id mixtu eonnatuens essentialiter, ut elementare repetitur, quia ut Arist.ait in mixtione tunc mutatur quidem utrimque in dominans ex sui ipsius natura, non tamen generatuν alterum, sed medium o commune: u. ... acto dominans id vel igneum, vel aereum,aut aqueum,seu terreum erit: sin autem accidentes, di ar ter dominans id suscipiatur: tunc utique non forma mixti erit,sed iacultas,seu virtus essentialis mixti elementatis haberetur. Namsteaendum quod est potentia magis calidum vel eontra magis se gidum, vel humidum vel siccum,secundum hanc rationem duplo ealidum potentia aut frigidum euhumidum, vel siccum: vestris υejecandam alium,ialem modum, & Auer. inquit generabιων ex eis aliquod medium sed tamen inclinans ad partem dominantis O ideo hoc medium cum eo quod est declinans ad alterum duoram extremorum habet aliquam latitudinem recipientem magis, O minus.
Ea propter forma mixti quinta forma re distincta a quatuor formis elementorum stactis, & cais . illis superaddita quidem esse nequit. Verum mixti forma istu ex congressu quatuor
iti. ερο sermarum elementatium, sortita eert E est; unde hoc modo, ut ait Zaba resta, Aristo t. intelligite mixtum moueri iuxta elementum praeualens. cum ea forma quinta si daretur quidem otiosa esset, 2-ὶ,- ' nec materiae pro ima esset,sicuti sunt primae qualitates, ut formae Mementares. eamq; sanὰ ob causam ut aduertit Bucasertetis, Arist. voluit quod ex hoe Mementa inuicem agunt palimitur,ve D ea js resultet temperamentum. quia in mixtione oportet,is elementa omnia sint alterata,vt inde restia De somus ela. tet temperamentum,quod est ratio formatis mixtιonis: quae ratio formalis mixti,determinatio qui-μ - - ε' deur,de actus mixti a Cremonino appes latur, simu Iq; dispositio corporis compositi, supra ueniendi, m exararit. Determinatio. n. it partim ab agente partim ex temperam/nto qualita tim et mentarium prout aliud temperamentum requirit aurum Aliud argenta, alιud os, alitia caror pro πι- rietateM.qua temperantursimul prima corpora aequirit materia determinationem ad se Mius,atit iluus multa, dc poli ea ibide habet, actus.n. antecedens,qua en cum imperfectione est medius inter materiam, Utimum esseformae compositum, corpus ex materia, Zc sorma consatum quae dispositio subinde ita vocatur ab eo cum lcian ne Gratia.& alijs,di positio determinata autem ad corpus c positu perficiendum, non aliter cil ut supra dictum fuerit ex temperamento quesita si elementariῆ. Si itaque isthaeeoia calori innato ceu corpori narato es emetata coarctaueris, procul omni dubio caloris naturalis nemor male plii sicE accepta substantialiter desumpta simu q; ipsius caloris a Mori, is facultate accidentaliter relatatilentialem, non nisi teai peramentu elementare aeretis calidum, 5: humidii este intueberis,ut ubertime ex ia iam ductis patenter imitis stii est. Ciu calor innatus humid si naturale sbi iunctum, iungat, applicet, ac retineat, ut Arist. stat ut hoc modo. quonia ealor naturalis es coprehendes es' retinens buiuiditate naturale σν racludens ipsam: ut passiua qualitate copiae liensibile,retini bile: ibi. n. philosophus calore naturale nudia calid si, de humidii, liueee aereum e se liatur te intendat,sed etiam declarare vult quomodo in calore naturali misceanturi Tomus auartus. G 2 vim
107쪽
in mixto eo die simul eator ut activus & humiditas ut passiua ν agendo ambo, ae patiendo nsimul dominantes, ut ante emere proposuerat. Unde quando calor naturalis recesua generam, non est retentor humiditatιs naturalis, ae tine dissolvim in ignetim ec uersus Oarescitvneratum σ post desceatur,o dimatur. Caeterum praeterea specular nedum ut eo us mixtum ex quaLuot elementorum primis qualitatibus calorem innatum .rmaliter aereum esse, verum etiam aliis duobus persectioribus modis aereum se aliter esse,nempe ut corpus ex substantijs element ram mi Itum,atque ut corpus ex materia,& serma persteta tompositum sit. Quandoquidem multa siuit,quae te m peramento aereo qua Iitatum primarum insunt,non tamen respectu elem,ti substantsae aeres inueniuntur,ut sanguis qui ponderoses,ae aereus, di eato musculorum non modo grauis,ae etiam consistens ex quo terrea,&aquea simul est. Caeterum ad mixti corporis
ex elementorum substantiis consurgentis cognitionem rapiendam ementorum substantis di- Enoscendae prius simi. Ignis namq: substanta a viique leuis, & rara magisque quam ieris su hantia; praeterea pungitiua,aspera cris,& morda 1,n re non denique eombustiua apparet. Α ris vero substantia leuis,& rara minus tamen,quam ignis substantia; insuper nihil eonsistensae- .nis suauis ae per se,& ubique mobilis fluxilis est, ut maximὸ humida maximeq; alieno termino terminabilis non autem ut humectet seu madefaciat ut aqua incit. R quae uero substantia grauis,ac densa,minus tamen quam terra pessentitur. partimque lenis, ae suauis est,madefaciemq; Binspicitur. Terrς autem substantia grauior, densiorq; est aquea substantia porro suavis non est , immo insuavis, tu aspera percipitur. Calor itaque naturalis sua substantia quidem cum leuis, rarusque sit,praeterea lenis,& suauis iacillim terminabilis fluxibilis, simulque ubique, Et semper mobilis sequitur necessario ut in mixtione substantiarum elemetorum quoque se aliter aereus sit. Quocirca non modo calor naturalis prima mixtione quatuor qualitatum eIemento rum; sed etiam alia mi tione quatuor substantiarum elementorum protius sua se a aereus est nihil vero igneus. Vetum calor is naturalis quoq; aereus est sua persecta ratione sot mali corporis,ex materia & Mima compositi,quoniam ut talis sua substitia calidus, humidusq; , lenis,su uis fluIilis,& mobiIis per se introspicitur,coquentem lacu Itatem etiam , attaetricem, retenta cem,& e1puItricem possidens,nec non omnes caeteras facultates eorporeas ab Hippocrate ei assignatas,& a Galeno confirmatas obtinens,seti primu animae instrumentum , eamq; sarae ob is .causam penitus aereus est calor naturalis, omnibus ijs tribus modis allatis, quod de nullo alio asserendum esse, in corpore humano,inuenies quia sicuti duae illae harum duarum mixtionum Drmae non persectae dispositiones sunt aerea ad corpus compositum forma persectum attinge- Cdum, ita etiam tertia sorina qui perficiens est corporis eorporea compositi caloris naturalis ut . queetiam undiq; aerea inuenitur: Deniq; iam contemplar ex hactenus iam statutis fundamentis manifestum esse,ealotem ignesi in caloris naturalis prima sua origine mixti generatione re fractum,& remisum,qui in mixto quatuor qualitatum primarii genito formaliter manet, vi vcrior doctrina tenet, ut D. Th. I . p. q.76.art. . ad 6.de Caie.a .q. a.art. 2.3c alij dico. ibi mima elementi ignei restacta, ac mortua esset non aut formam mixti corporis ex quatuor qualitatibus;
neq; ut formam mixti e X quatuor substantiis elementaridi exortam, neq; ut formam corporis eompositi persectam, sicuti ea Ior innatus ijs tribus sermis aereus habetur. Vetum iam tempus est ut rationes in oppositum recensitas profligamus. Ad prima igitur Papa rellet tonem dico, fillam esse, di ad Averrois autoritates male citatas respondeo,nunqua ex propria ista dixisse calo-i Ita et iri rem naturalem a ser matrici iacultate seminis patris ad situs generatione gubernatu ab elem sponsio. eo ignis nisi more Heracliti de platonis; ut mira fati,qui inter Averroistas eximius quira vir iste nee tamen Auere.nee Arist. satetur calore naturale igneu esse: cis sit calidus, Sc humidus. hinc 'i Mest....... Bu ferreus statvit eu aereum esse: immo ait Arist. ealorem igneum appellasse consuetudino D. .: ... - ccepta sub eruditione Platonis eius praeceptoris,in digestioncide in mixti generatione,non ta-
ω, i. - ..el men esse igne u . Id inq; de Avicennae autoritate asserendum esse colligas. longe nanq; plus Hip. u. . . .. quam nullι alto,in hac re,credendum est, ut libro de natura pueri statuit omnia membra geni-n ierimus, o riarat coartacii Iari & concrescere per digestionem caloris spiritns seminis, in quo se atrix facultas residet & s no proprie calor igneus appellatur ab a liquib. platonis & Heracliti more aieemni H ip p de natura pueri Cornaris in top. ib. 6.Atq; Me omnia membra θiritu coarticuti tur de Foe inter p. 19 i. υero caro dum meremt d spirasti discemitur, oc. ealareq; ipsum θι risus Osa condensata dares int & posseah a quidem primam eone retionem ductas quadra-,nta Obus masis, strigιη. a dιebus, prout spiritus in genitura masculi ealidior habetur, ideoq; digerendo membrorum omnium concrctionem,& articulationem faciti Paritet de alio calore,...... ,h ,. thereo qiri a fluiuoce seu uniuersaliter ad animalium generationem concurrit asserendu menit. ν, .na enctu, tu iste scaereus,etsi quoad ali iustate analogicρ igneus ahias veterib.vocatus erit. Ad Plat I ... ,. nis alitoritate respondet s. de Dec. Hipp.& platic. . GaI. platonem voluisse igne esse noteueta, futio. at solum antiquorum more, per analogiam . nam scuti ignis maximὸ activus est, inter omnia a tertia inferiora: scit iam calor naturalis maxim E actruus sens hilis vividus,&actualis eorporeus, ut etiam Hipp. vult inter ea cia,quae in humano eorpore inuenmntur. H me iure merito ait
c a l. contra Platonem Melιus lamen erat non ignis sed iustii caloris fonte disere in corporabs, noli, M. . Nec aegiotat corpora ex ignis excessit,at sol u isneo facto calore natutas ex aeteo .ud qui, q; du
108쪽
A eausiseontingere potest Galui mente, Carpentarius itaque eoactus Fuit calorem ipsium aereununeupare,cum ex igne,&aqua simul prorsus contactas, atque monuis medium , aeterii uui .e mori,. - resultet, vicente ignis caliditate,& aquae humiditatesnec tamen igneus sua substantiali sol ma, nec virtute, que essentia ullo pacto esse valet, nisi communi originali mixtione tum igneus s. d auo - sque tu aqueus,& plus aereus appellassii potest sua origine. Unde tametsi calor innatus ex igne, sua. ,..is. ut mixtum est uam primam radicem activam calidam actualem habuerit esementatem: tameo ec M . eum omnino ignis conuersus fuerit in naturam aeream suauem,calidam,actualem, di humida, non amplius ignea virtus seruatur,immo aerea virtus,aereaque serma naturae aethereae calidς in ex Hippo. mes haraeum calorem quoque e uetis coniuncta. Ad secundum Rudii ex Hipp. deductam ratione, A. a si ut, dico eum ipso met Hipp. sanguinem ob spiritus commi Itionem calidissimum esse omnium ceterorum humo tum aeri proportionaturn,bilem vero igni proportionatam aliquanto sanguine sistis ζ' illin rigidiorem esse,lat antea dii tum est Hippautem respiciendo in igne esse vim maximam actitiam, Antiquorum more, inter elementa, re etiam attractivam. & nutritiuam vim quatenus in ditate sit, miti. mixti generatione se habet veluti talis in corporibus anima carentibus; unde eodem modo Ati zz: : 242
' stot. ait ignis enim aeretiolenduinnet tum, inseque assuerit combussibile. Vnde videriit quo- Iid a. que Hipp. voluisse Animam esse spiritum.& calcitem, sicuti Heraclitus ignem rerum esse pri cipium propter eius maximam vim et quam sententiam reiecit Arist. hinc Hipp. igni dat prima, a. ιώ.ε. di Uim motivam originalem in mixti generaticine eommunem etiam inanimatis corporibus, αν ζζ:ζ: nutritium, quae in nobis materialis causa est. formaliter vero vult spiritum aereum persecat 1iiνν. dissimum eam vim motivam habere,& smii I nutritiuam,&augmentativam,ut concausam ait Arist. non aurem viciticam primariam, in talis anima vegetativa sit. Quocirca respondeo' formalit et simulque virtuatim spiritum quidem ut mobilem aereum esse, ex Hipp. unde tantum origine,& metaphorice,non autem forma, nec vi ignis calorem innatum mouet; immo calor naturalis aereus ut mobilis ab anima corda insita mouetur. Hine antiqui vocarunt animam ignem ob animae activitatem. Alia responsio est, Hipp. calorem ignis vi activam qualitatem, di aquae humidum,ut passivana qualitatem con fideravit et etiam deinde Arist. secit A. Meteor. .l 'ti t. I .&6. ut pet mouere, intelIigere, debemus etiam coniunge retinere, commiscere, ac in aeqreum terminare dum mutatus est; per nutrite vero facillim E terminabile, coniungibile, & eo C mistibile elle; nam aqua per se lola vera nutritione nutrire nequit, ut Aristor. de sensu α λι,. i. A. sensato e. I. nec aqua ignem nutrit; immo aer ignem nutrit ut Cal. de utilit. respirationis s. t q. 'B.ergo sicuti aqua non nutrit,ita nee ignis mouet. Ad Platonis rationem iam patet responsio, . cim:., ,. & ad Papatallae Platonicam rationem eandem antea ita tutam ex Galeni sententia, laudata a Bucram a Capiraeeor in itea Rudius Galenum carpendo, Captu aceum quoque eius Pr ptorem reprehendere intendit. Quod sine perperam facit, ut unicuique hane rem intuenti pa in taxiae z. tabit. Neque valet Arist, prima ratio,& autoritas malE e planata: Nam explanatores dicunt, ω - 'li's de m aliae. per ignem allocutum Arist. nisse more Platonis ad Heraeliti errorem dilapidandum, ut Buta f. diomperi α.& Capi ceus asserunt,cum voluerat Arist. innat si ealarem aereum esse, ut etiam Galenus voluit seu . istiis, Caeterum ait Aristoti Quia hine prineipium omnibus dependetcatiditatis,oe anιma tanquam ignita in his partieulis cum antea dixerit omines autem particula,s totaem corpus animalium habent qu-dam caliditatem naturatime di capite sequenti calorem eordi implantatum comparat ad lucernae ignem; sicuti etiam iacit Hipp.& quid tum deniq; λ sequitur ne,ex hoe,innatus calor igneus esse λ minimὸ prosecto, ae id per ipsummet Arist. exploratum habeas, qui dum pluribus in locis
D sub nomine ignis more platonis eius praeceptoris, ob eius consuetudinem, calorem aereum I. ib.delete. c. . uera depromere voluit ii verbis,hanc rem & promulgare.& dilucidare intendit; cum dixerit. se δ' eirea- remo attig diis O aero quod propter consuetudinem vocamus ignem, non edit autem Lia M., mn , c ssu enim calidi, Omlatim renignis,ex qua autoritate, tertia ratio AristoteIica a talia Rudio non bene iacta profunditur . neque asserendum venit eo Rud ij sensu seu iuditio intelligere voluisse; immo 2Ium ea explanatione rationibus,& autoritatibus enarrata. verum video elo ia liquem amicum Die responsioni obiicere ἐν quoniam Aristomis sententia ea lor innatus 1 cun- Φ ui dus toto organizato empore, Animaq; iam corpus ingressa evanescit. Si itaque is euanescit c Rudii ε suevilor, non est verum,eum calorem proportione respondere elemento stellarum mobili, per m tum perpetuum reflexiuum secundum perennem singularium suecessionem. Cui obiectioni Iacet cap. 29. satisfecerim, attamen diligentius iterum respondeo, calidi innati seminis proli fiet, quod eordi implantatum progignit calidum,duas esse paries, quarum una est causia efficiens, o itata quae in generatione e halatur,dum iam omnino facta est generatio i unde haec evanescit, ut cor inrupta, luperuenta noua Arma, de effectu manso causae efficientis eorruptae: Hine ipsa pars in U:iu'. '.Ii complantato non manet cordi calido, ratione eius maeconuptae,nee manet ut eausa emcies in suo effectu. Alia vero pars causa materialis est,ex qua laquam ex primo subiecto cordi insita gignitur calidu: Nam ut iam sese os esum est e. 36. calidu id ex seminis calido innato 'cundo, produeitur, ideo ealidum id seminis in olido cordi inato manet r de qua parte Gai. intelligit --c,1-i , i. Rcistoteles vero de alia parte intelligit. Ad Galeni vero primam iam alIatam rationem cum rvionem Britatelia sententia dico ex excessu caloria aerei, sic suauis calidi, &humidi veluti ex seruore m
109쪽
νs De Medicinae certitudine,&c.
iit rata acer,& moida ,& pr ternaturalis cacothymus,& insalubris r ut iam uberrime ostendi. pariterita liue, i. ' ' calor influens nihil igneus en immo aereus cum sanguis, euius calor influens es, aeti plo γγ ia et, V. tionatur, ob spiritum sua natura aereum,& maxime calidum sanguini annexum. In semine ve-mnia iam to in germutaque adest minima ignis siccitas mollis, cum poeitura in maximo humido; di m 21 dedi I nimo sicco consistat, hinc siccum terreum esse nequit, tunc enim siccum solidum csset, ex quo , n, hi ,. . ,α-i .i. . calorinnatus genitvrs constare nequit ut Hipp. ait. platerea etiam alibi Hipp. vult sol matri- iam mire. cem facultatem, in igne constate, verum id sane tantum originali prima elementorum mixti & Liais .ia I: et ne, communi etiam inanimatis, impropriὰ attia hentibus,& nutrientibus,antiquorum more, & , t tet tiatieum. metaphorice tantum, substantialiter veris,de essentialiter,nec non virtualiter asserit forma trice v I in facultatem in calore aereo spiritus seminis Patris esse, ut in principio istius capitis osensum est , da quo quidem calore omina quidem primum concretionem duobus. O quadraginta diebus, cu An accipiat: mas vero triginta diebus quod longil imamr Cum iam ans generatio ob minorem aa.de e . x t be calorem genitura masculi imbecillio e humidior scit. Originali itaque elementariaque prima mixtione,& facta comparatione inter semen,& sanguinem metaphorice non autem simpli Bester, nec itaute in semine ignea substantia est,quae tamen omnino iustocata ab aquea substa- xst..i uictio: itio,. tia & ab aerea humid nul Iatenus ignea manet. in seminis spiritu omnino aereo; praeterquam C. iatio quod in caloris innati generatione non modo seminis masculi spiritus adest,uerum etiam concurrit seminis aquea pars magis tenuis, &sanguinis etiam mentirui portio tenuior aquosa ut '' i'e, , ' ait Galenus: ex quibus patet,quod licet ignis refractus,& mortuus formaliter in mi to maneat
vi serma elementi mortui, in ignem iterum conuertibilis, non tamen manet Ut se ma mi tis 1 Dεmen. rilia nec ut forma nec ut virtus caloris innati elementatis: Quocirca omnium afferentium opinio nem calidum innatum Hrmaliter, seu virtualiter igneum esse e isti mutem, fallam cile paceta , . di iri ci. reprobandanaque undique eam esse. 3 .
igneum ea lorem fieri, aere tenuat ,rarefacto & humido in sic in transmigrato. UmlevtcM Aloris mutatio relata est ad graduum modum, ut ea lor sit qualitas luscipiens magis,& minus. Verum enun vero ut substaritialis calores,in secundis qualitatibus, sunt contrarii seorsum,nam i rLαλ d. leaeretis est. auis, ac suauiter dulcis,&naturalis,& Eiichymus,atque salubris, iste vero igneus,
110쪽
Liber Secundus, Tertius, artus, Quintus,
Medicinae pars speculabilis ut scientifica certa constituitur. Glia vero speculabios pars coniecturalis, quomodo prudentia instru-
memorum ope certa euadere possit, dilucidatur Ulterius Medicinae principiorum certitudo explanatur. Porro. Quomodo Medicina certa, ut sallax ex virtutibus, seu viiijs moralibus esse valeat, ostenditur: hinc de viiijs moralibus a Medico euitandis , dc de virtutibus moralibus amplectendis agitur,
Denique quomodo alia pars Medicinae quae cognitione anceps es per accidens, ratione abcuius impedimenti, metaphsica actione i. O.M. Usdua recognitione, certa fieri possit, examiuatur.
Cui additur, Encomtum certitudinis Medicinae. Prelatio in qua huiusce operis utilitas ostenditur.
Vm hactenus in primo libro . Artis Medi, patetis principalis sensibilis cet. A
titudinem iam satis demonstrarimus: Ideo in hoc secundo uolumine domedicinae certitudine inscripto, alios quinque natu an libros, ut in primotomo pollicitus sum in quibus omnes eripiam ambiguitates, ut undique pro nos ro posse, omnia, qui generaliter aequὸ tum certitudini, tum fallacia attis Medic conducere possunt explorata habeamus. Primo itaqu secundam nempe speeulabilem Medicinae partem in scientiscam, & cet- tam nec non in coniecturalem.& sallacem diuidam: in secundo libro vero scientificam eonfli- tuam methodum, qua Medietnae speculativam certamiae in fallibilem reddere valeamus parte: In tertio autem lihto plenam tradam doctrinam instrumentorum omnium ptudcntiae, quibus Medicina aliam speculativam conieci uralern,& fallacem, in plerisque catam effcere possimus partem