장음표시 사용
111쪽
Eodem modo nostro hoc loco, ad quem de ista differetitia dicendi nata mihi est oc
VOCauerat. Deprehenduntur eadem delim de apud profanos pariter scriptoreS. LVCIANVS e. gr. in dialogo, qui Albion inscribitur, rem. I. operum, pag. Iqs. primo UOCat τα πεμπταψα, insantes quinque dierum, et δεκαταοι, decem dierum, quoS tamen mox παλοι salutat; prouti et DIO-Do v s Siculus lib. II. bibliothecae sitae, pag. 6s. Commemorat ενιιαυσιαον , Puerum anniculum. Imo ARisaeo TELES lib. VII. ethicorimo cap. V. embryones adeo, seu infantes in utero materno latenteS, πρυλα dicit. Cons etiam APOLLODOR Vs Iib. III. bibliothecae, pag. 247. et DIODORUS Siculus loci cit. lib. V pag. 233. De Voce βρεφη cons GODO FR. v ΟIGTII tradiatus
de Me infantum baptizatorum, Wittebergae anno superioris seculi LXVI. in 8. editus, se I. III. cap. I. S. III. mg. 59.kq.
Graecum Vocabulum ποντος, ni latinum Iovius, proprie et generaliter omnem .
112쪽
pelagum designat; in specie vero et κατ εξο- χη, h uxinum in Ι hracia, mare prope COII- stantinopolin, vocarunt ita Graeci, non ac si mare illud esset maximum ideoque hoc nomine tanquam singulari praerogativa appellari mereretur, sed quoniam mare hoc maius ignorabant Graeci. Ipse STRABO
lik I. geograph. pag. I9. et E V S T A T II I U S in Homerum passim eam retinent vociS ποντος distinctionem ac determinationem. liS VC-ro se opponit SuIDAS in f ico, Voc. ποντοe, significationem eius plane inuertens, et in genere illum pontum, siue rhare Euxi
num, specialiter Vero Omne mare denotare obseruans ; cuius tamen auctoritas STRA uo Nis fide maior non est.
et καταποντοω, in mare demergo,
submergo, de quavis re quae dici solent. De naui namque, quae demergitur, usurpam tur Matth. XIV. 3o. Apud HERO DO PUM lib. I V. cap. I sq. ferri candentis massa dicitur καταποντι σθω. Inprimis vero suppli- ii iis ouoddam gelitis indigitatur, quo in prosuncium maris apud Graecos, RomanoSaliasque gentes demersi sontes solebant. Sic illius soΡΗOCLES m electra, UrrfsO9. meminit ; qua eadem poena Elearchum ' quoque , Cretensium regem, filiam svain impudicitiae suspectam, et Cambysen, Per-- Mive lari II omn. G . sarum
113쪽
sartim regem , fratrem sibi insidias struentem, aflectile, ex historia constat. vid. HE-no D o ae v s lib. IIL cap. XXX. Saepius o iam a Dio Dono Siculo ista commemoratur. Pro Clementi autem hoc supplicium habuisse Dor unius videtur lib. II. histor. g. 2O3. quando non aliud graitias, scribit:
supplicium prepesiis, quam quod demersus es
in mare. Syros etiam, cluistianos martyres stibire illud, iussisse, Evs Esius lib. VIII. his. eccles cap. LII. et XII. testatur. Romanis frequens erat, quo prae ceteris puniebantur parricidae; licet C I C E R o in oratione pro Roscio Amerisio, CalumniatoreS quo que, criminis eius conuictos, assectos illo esse, tradat. Auxit vero id deinde Pompeius, qui in culeum mitti hoc supplicio assia Ciendos, et canem, gallum, simiam vip ramque simul in cundum insui iussit; undei sex
Vipera exir addita fuerit Pompeii iussu , rationem hanc nonnulli addunt, quoniam signum sit ingi auerga parentes animi. Dicunt namque, masculum viperam cum semella sita coite ita, ut in os semellae ma-1culus caput suum inserat, illam vero prae nimia, quam ex coitu sentiat, voluptate huic caput amputare, quam ingratudinem catelli deinde siperini visciscantur. matri suae viscera radentes atque corpus persorantes. Sed mera haec est fahula, cuius sorte primus videtur auerar fuisse MERODOTus lib. III. Op. CIX. quam deinde reliqui, ab M ERODOTO decepti, huius auctorit3te nisi, iteruin tradideruut, v. g. NICAEN'
114쪽
PHILOL. ET CR TICA. 99'leae ista Pompeia dicta fuit. vid. GuIDo
Nus in historia animalium, lib. I. cap. IVLIV cLAv-D Iv s G A LE N v s in libro de theriacu ad Pionem, . eap. IX. et p L I N IVs in historia naturali, lib. X. cap. LXII. Cautiores tamen alii sunt, non pro vero, sed
antiquariarum, cap XIII. Quae enim de modo cineundi huius animalis tradit ista fabula, experientiae aduersiantur anatomicae, clam ad uterum nullus pror- sus per os sit aditus. In parui vero quando asseritur, 'quod Vterum corpusque matris caruit perforent, satis iam hoc refutatum fuit ab A p o L L O N I O, de quo vid. ' PHILOSTRA Tvs iii vita sol vii, lib. II. cap. VII. Jeq. nec Non a IO. PIERIO, Valeriano, in bire glyphicis, lib. XIV. GER A. io vos s Io lib. IV. deor line et progressu idololatriae, cap. LII. G E O R G I AGRICOLA de animalibus jubte=Faneis, pre uta et
IO. SPER LINGIo in institutionibus phastris, IL VIII. cap. VIII. quaest. I. Vt fabulam, traditionem
pari. II. lib. II. cap. I. pag. 3σ3 1eq Partum viperarum dissicilem quidem esse, superstite tamen marce, statuit EDv ARDςs L Ei Gu in retrica sua sa-
115쪽
mini, lib. II. cap. CCXXXVI. PETRUS FA-s Est in semestribus, hib. II. cap. VII. IOAN. Mi CII. Di L HERRUS in Hsi tutionibus academicis, tom. I. pag. 7o S. Μ A R C V S Z V E R I V s uoxii ORNIvS in quaestionib* Romunis, iquas. XXXVI. BENEDICTI S CARPZΟ- Iuli practica rerum criminalium, pari. L.
quaest. VIII. g. IX. ceterique scriptoreS, quos de hoc supplicii genere allegauit b. io.
C H R I S T O P II. w o L FIV S in philologicis et criticis, vol. I. pag. 272.
. At vero de Hebraeis, num illis quoque cognitum illud fuerit 3 inter cruditos quaeritur. φ
, pari. II. p. m. /b. Sunt, qui ARISTOTE- . . . LEM in hisoria naturali, lib. V. cap. vis. Misain e
rori isti praebuisse volunt; sed accnrate satis haud explicantur ab illis verba ARIsTOTELI s. Rectius eo supra citatu occasionem illi dedisse M E R o D o- ' T v s putatur, ab Aegyptiis procul dubio deceptus, qui, uxorein marito inuidain ac ingratam itemque parricidam depicturi, per viperam id fecerunt. vid. HORA POLLO, siue, ut sci ibutat alii, Ho Rus, lib. . II. de hierogl bicis Aegyptiorum, cap. LIX. Ieg. , Qui fabulosam hanc de partu viperae sententiam pis 'era venditant, Romanorum, quos in culeum cum . . . parricida ob supra dictam rationem tinmittere viperam lsolitos fuisse commemoraui, obiicere auictoritatem se- lilent. Sed respondit hvie iam obiectioni v ossius iν - Do. cit. rei familiaris ac militaris magis, quam natura .lis scientiae, gnaros illos fuisse, obseruans. Vnde Ovi- D iv x hb. III. I portiis, merj s o ρ. seq. '. Ωιι bene pugnabut, Romanum nouerat artem; ι Mittere qui poterat pila, disert- erat.
116쪽
ritur. Meminit quidem in nostro diui Matthaei loco eius sanctissmiis Scruator, sed nulla fit illius in Iudaeorum tam veterum, quam recentiorum scriptis mentio. Quatuor tantum numerantur in libro Sanhelm, cap. VII. capitalia stipplicia: lapidatio, vivorum combustio, decollatio et strangulatio,' siue suspensio. . II i E R O N v M V s ad h. l. scribit: Secundum ritum prouinciae loquitur Seruator quia maior criminum isa apud veteres Iudaeos poena fuit, ut in profundum . viaris Italos o tacenentur. Cum quo consentiunt ERAS MUS et D AN. FOSSANVS in comment. ad h. l. nec non CHRISTOPIlΟ-hvs PELARGus in qua stionibus et res i- sonibus ad Mattharam, pag. i 84. Reistius
vero sentiunt Io. MICHO DILHERRVS sic. . est. Io. D R V S IV S in praeteritis, ad h. I. et IIUGO GROTIVS m notis ad h. I. tanti fidem III E R O N Y MI minus habentes.
Distinguit inte modum supplicii Is AA
CVS CASAvBo Nus in suis ad h. l. aliumque vult fuisse illum apud Hebracos, ali- iam apud Graecos. Illos saxum collo sontis alligasse, hos in plumbeum vas cohiecisse eum colitendit. In quo eum sequun-rilr ERAS MUS SCHMIDIus in annotat. ad D. I. et DANIEL FESSE LIus uni aduersariis
fucris, tom. II. lib. VI. cap. V. pag. 68. Ad probandam hanc distinctionem suam
117쪽
A T II E N AEI Bh. XIV. bdducit locum C AS A V B O N V S, ubi in vas plumbeum iniectus
quis et demersus ita fuisse dicitur. Sed aduersatur ipsi, quod nec res, nec rei modus in ullo scriptorum Iudaicorum reperiatUr, imo alii quoque praeter Iudaeos populi morem hunc alligandi collis demergendorum
pondera seruauerint. Posterius v. g. testatur 'Scholia es A p i s r o P H A N I s in comoediam, quae equites inscribitur, ubi Graecos etiam clemergondorum Collis alligasse pondera tradit. Legantur verba eiuS apud GRO 1 IvΜAc. cit. Eις φορμους positos illos suisse, P L v-Υ A R C H V s in oraculo Pythico scribit; imo saccis insutos eosdem fuisse, ipse narrat ' 'ATHENAEus lib. X. Coias CASAvBONUS
in notis ad Suetonii lib. II. pag. 96. Quare vana esse cognoscitur haec illius inter rem . et rei modum allata distinetio. Liberius quid fingere, quam tacere pro
rem hic ad submersionem in mari, mortuo, quae absque pondere appenso fieri non poterat, allusisse contendens in horis suis he-Disicis et talmudicis, ad h. I. Constat namque, mare hoc ob innatans bitum cn cortico quasi vestitum ita fuisse, ut vivum demergi in eo nihil posset, sed quod iniiceretur non, his onere lapidum grauatum, mergeretur. LIGHI Foo To adstipulatur doctissimus ali- ,
118쪽
VON DER II ARDI, qui ira exegesi difficiliorum quatuor e Messiarum, MS. ad n strum locum scribit: Submersito refertur pro mores consueto ad vicinum mare mortuam tu quod proiici dicebantur res abolendae. Verum nusquam in antiquitatis Iudaicae scriptoribus, hoc modo submersum sontem quendam in mari moriuo suisse, traditur. LIGH TFOOTVS quideia i, nota proprie hic,
ac si reuera quis in mare istud iniici solitus
fuerit, sed metaphorice locutum Seruatorem esse contendit, ita, ut indicare iS voluerit, reiiciendum talem hominem et eliminandum cx omni hominum consortio esse; adeoque phrasiologia ista Iudaeis recepta notatam suille abiectioriem totalem, odium summum ac execrationem, qua quis de-UOUebatur, putat. Sed et Contrariatur huic
eiusdem limitationi ipse Seruatoris sermo, qui non indicare voluit, satius esse, ut execrabilis et omnibus odio quis sit, quam ut ex paruulis quendam offendat; potius hoc scopi loco habuit, docore, quoa exquisitissimas durissimasque poenas quarum e n mero submersio in aquam perserre praestet, quam vel vi ex eiusmodi paruulis esse offendiculo.
Licet ergo in publicis atque ordinariis Iuda rum iudiciis non fuerit usitatum id
119쪽
supplicii genus, idcirco tuimen prorsus ignoratum huic genti sutile non videtur assirman- dyam. Poterat scilicet ex vicinarum gentium, a quibus pallbs illud Iudaeos fuisse, 2. Maccab. XII. 4. legitur, usu notum ipsis esse. Distingui autem debere inter publica ordinariaque iudicia, quae a magistratu et Bersonis, publica auctoritate . ad punienda 1celcra constitutis, infligebantur, et inter ex traordinaria supplicia , a concitata plebe huic vel isti insidia, nemo ibit inficias. Exemplum posterioris gcneris ipse praebere potest sanctissiinus Seniator, cum furiosa Iudaeorum plebs de saxo praecipitem ipsim dare Conaretur. I .UC. IV. 29. Dod si vero prorsus etiam ignotum suillet, ex verbiS tamen Seruatoris facile intelligi res tota poterat, quam indicare animus ipsi crat.
I. TIMOΤH. II. 22. Quando sugere hic τας νεωτερικας μιας a Paulo Timotheus iubetur, vox. νεωτερικος a plariSqUe interpretibus, tam veteribus, quam recentioribus, exponitUr ω-nomiis; quae et interpretatio reperitur in glossariis et vulgatis lexicis. Accipitur ita quoque vox haec ab auctore consitumnum, apostoli rim VlI. Nεωτερος, a quo
120쪽
ρικος descendit, uti constat, comparatii uis του νεος, Nouus, tunc is, est, 1aepius vero citra liabitum ad comparatiuuin respectum absolute notat, vetram que vocabuli δεος significationem retinens, et noΠum Ct Iuuemm;
uti Athenienses c. g. communiter alloqui se Inuicem solebant: νεοτερον ; quid noui 'Iam quaeritur: num utrumque significatum retineat etiam Glosaria si con siilamus, illa aetatis tantum ac iuuentutis significationem isti tribuunt, ut iuuenilis dicatur, qui paucos adhuc annos attigit vivendo, et seni opponatur. Cons. CONR. GEM N E RI I xkon 'gra cum, in hac voce. QVa- se in nostro Pauli loco a Srro, Arahe et Asethiope illa vox exponitur pera I Lgato per desideria iuuenilia ; a B E Z A per cupiditates iuueniles , prouti et C IIRYSO
STO IUS, THEODORETUS, THEΟΡHYLACTUS , OECVMENIUS ac recentiores
plerique, per cupiditates ac desideria iuu
in h. L Ienae anno MDCLXXIII. dissutatio,
quam recusam ob oculos habeo ad calcem introductionis eius in notitiam scriptorum ecclesia dicorum, pag. qa8. seqq. cap. I. De eo tamen inter se minus interpretes conue- .niunt, quid per has iuueniles cupiditates designetur ab apostolo. In excessit quidem Peccamni, ε Θυρωαν ατοπον prohiberi hic putantes. Quod ex graecis v. gr. sece- 'G s runt