장음표시 사용
41쪽
Scgusia, Cardinalis Osiensis, seculo XIII. Celebris, et B ARro LVs, magni nominis sequenti XIV. seculo ICtus, adeo, ut secuS sentientes haereseos notare hic, ille vero: mortaliter peccare, iudicauerit. Fundamentum sententiae suae ex corpore Iuris lustinianei desumserunt, quoniam in illo orbis dominus saepius vocatur RomanuS imperator. Ad quam quod attinet appellationem, obseruandum, legi istam etiam apud alios ex scriptoribus antiquis. Notum est dictum
Orbem iam totum victor Romanm habebat. Et Dio Musius Halicarnasseus lib. I. antiquitatum Romanarum , cap. III. Romanorum, Hluit, ciuisag imperat per cunctin tem
rae plagas, quae quidem inaccestae non sunt, sed habitantur ab hominibus. inam DIONYs II Halicarnasset leustatem castigasse se, quidem scribit is A AC us C As Auno Nus in 'notis ad Pol bium, pag. 9 I. Vbinam Uero fa- ' .ctum hoc ab eo sit, nondum mihi, licet multum in conquirendo isto loco laboranti, innotuit. tandem fastum prodit etiam' Dio Don us Siculus ita bibliotheca historica, lib. I. pag. 3. 1hribens, excellantiam urbis Romae δε extrudere potentia usque ad terminos habuisti orbis. Cons pluribus de hoc veterum scriptorum circa totius orbis dominium, imperatori sito tribuendum, iactantia II ER M. .C O N RIN G I v s, in singulari de imperatore Ro
42쪽
.mano- misico Helmstadii anno MDCXLI. euulgata dissertatione, g. V. si f. IO. LI MN Agus in iure publico imperii Romano- Germanici, lib. II. cap. VIII. aliique script res in beati nostri M o Lini curis, ad h. l. allegati. Interim nuntquam maius fuisse la- riusque sese extendisse imperium Romanum, quam primo post Seruatorem natum seculo, ex historia constat. cons. IUSI' S LIΡSIUS lib. I. de urbis Romamae admirandis, siue de
magnitudine Romana, cap. III. O NUPHRIVS P A N VINIU s in commentariis reipublicae R manae, lib. III. et Io. ΜI CII. DILHERRUS
in isseriationibus academicis, tom. I. pag. 63s. qui varia veterum loca in medium producit. Eandem proinde ob rationem, quod totius se orbis dominos iactauerint Romani, putat FRIDERICUS SPANII EMIus ita dubiis suis euangelicis, pari. II. dub. III. Voluille Spiritum sanctum in hoc Lucae loco, de quo
iam agimus, quando πασαν την οικουμενην Commemorat, carpere istam Romano n
superbiam ; imo coniicit, Augustum sorte imperatorem in literis illis, quibus de consuillo certiores subditos suos secerat, vshmeiusmodi verbis esse, quibUS in totum te rarum orbem dominium sibi vindicauerit.
Securior vero est Io. MAL DONATI coni ctura, in commentar. in quatuor euangelista
ad h. l. haec Augusto in die is literis verba tribuentis Iubeo , ut uniuersus describa-
43쪽
nia euangelica, ad h. l. Per hyperbolen vel synecdochen, Graecis etiam alias usitatam, alii illa explicunt interpreteS; e. gr. I H EO D. BEZA in annotat nibus tu noumn testamen
SAL. GLASSIus in phUologia sacra, lib. V. tractL cap. XVI. p. m. I92 3. seq. Alii ellipsin hic vocis Romanus statuunt, ut sensus
sit: totus orbis, scilicet Romanus; V. g. HUGOC R O TI US in annotat. in nou. te . ad h. l. et F RI D. S Ρ A N H E ΜIU S sic. cit. Addatur Ne
sodyriaca, de qua vid. LUDOVICI DEDI Evanimaduersiones in totum nouum testamentum, ad h. I. ubi interpretationes istas, quas dederunt IAlM AN VEL TREMELLIVS et GVIDO FABRI CIUS B ODERIANUS, Corrigit.
Eundem in modum etiam in versione stra Arabs interpres. Nec incommoda hacccxplicatio nisi, quod mavult b. wOLFIUS, Io .cit. pag. 76. Cum adductis variis scriptoribus , Per την οικουμενην Iudaea tantum, non orbis Romanus totus, uti volunt alii a woLpio ibidem citati, intelligi debeat cum occurrat apud alios pariter scriptores eiusmodi limitatio, ab imperatoribus Romanis
44쪽
nis ipsis adhibita. Sic nimirum Aurelianus in data ad Coenobiam, Palmyrenorum reginam, epistola, apud F L A U I U Μ v Ο Ρ I S C U Mobuia pag. 862. editionis scriptorum historiae Augustae minorum L ulldunensis anni MDCLXI. vocat se imperatoresna Romani ombis. Sic ipse quoque Iustinianus imperator in cod. tit. de raptu virginum, scribit: per diauersas nostri orbis regiones. Occurrit et similis limitatio apud AΡvLEIVM lib. XI. metamoyph. pag. 6s. quando scribit: quaeque sub imperio mundi ho ratis reguntur ; itemque ita floridis, pag. 3qq. de Alexandro magno ubi loquitur: edimi uniuerso orbi Ibo. Inde in sui DAE oxico, Coc. απογραφη, Vbi descriptio huius Augusti census ex scriptore quodam anonymo silppeditatur, Augustus
in omnem subditorum suorum terram mi- sille dicitur censores. Conseratur et AU-G V S TIN v s lib. V. de riuitate Dei, cap. a VH
Nec inane forte pro interpretatione hac peti posset ipsis cx scriptoribuS graecis praesdium, quippe quibus οικουμενη pro ea saepius terra accipitur, quam occuparunt ac inhabitarunt ipsi illi, qui ista voce usi sunt.
suum, id est, qtiam nos inhabitumus ; qui tamen deinde pag. 426. D. κατ ημιρις οι κου κενην Commemorat in respectu ad alia loca, quae habitata quidem fuerint, at longe
45쪽
a terea sua remota; imo alio adhuc sensis lib. III. pag. 26 . et pag. 29 I. istam phrasinita adhibet, ut ad notitiam reserat, quam de lterra, quod habitata sit, habeat, hoc modo: iterra, quae, quantum scimus, habitata est.
Eo minus ergo opus est, Vt, cUm A M Iin O- .S I O commem. in euangelium secundum Lincam, ad h. l. allegorice euangelistae divi ve ha accipiamus, quasi Christi Seruatoris regnum adumbratum Ρer την οικουμιε- slerit, quoniam Vniuersale sit totius terearum orbis regnum. NeC Video, Cur cum FLAC i o, in glos super hunc locum, hebraismum hic statuere opus sit; quae ipsius sententia nec illis se probauit, qui Iudaeam a Luca intelligi censent. V
Notauit iam io. s AvBERTUS in operibuε. suis posthumis, pag. . haud accurate satis a diuo nostro LUT HERO in versione
germanica omissa prorsus notabili particula ' c) redditum filasse H Ppν intromi; reetiusque supplantatilium , fraudulentum istud verti. Monent et alii commentatores, simile hic deprehendi, desumtum , et ab inaequali via, in qua labi quis facile pot- . est, vel ab homine, calcaneo supposito pes- lsum . l
46쪽
lam alterum dante. Cons praeter ceteros b. THOMAS IT TIGIVS, ita derschrisma frieu GHaerung des Propheten Ieremiae , , I t. V. pag. 8. 3. Tendunt eodem, quae circa vocem hancce pariter animaduertit
summus quondam sui temporis philologus Io BuS LUDOLFus, literis ad doctissimum tunc academiae Giessensis theologum, io. H E N R. Μ Alv Μ, patrem, die XIX. Maii anno MDCCII. datis, huic scribens, se tum ex collato loco Iesa. XL. q. tum ex Aethiopica Arabicaque clivi significatione probe considerata, prae Lutheri versione, hic non adaequata, praeserendam esIe putare, quae huc probe quadrat, significationem esisti ut sensus euadat: cor homnis niuinum, id est, inaequale, non plenum, sed dolosum est. Respondit ad istas Lu DoLFI literas eiu dem anni mensisque die XXIV. laudatusuhius hunc in modum, quae ut ex man scripto cum beneuolo lectore communicem, ingratum ipsi minus sore confido: Adiscum Ierem. XVII. 9. quod attinet, dicam bona Tua cum pace, Vir illa is, meam siem Iemiam. Veram genuinamque verbi 2pν Fgnificationem haud obscure patere exi mo ex Genes XXVII. 36. et Ierem. LX ubi es supplantare, defraudare; quam verbi notionem . in Aethiopica quoque lingua receptam esse comsat. seuod cum in Supplemento ad Lexiconcocceis, Pag. 9- obseruasem ante tempus alia n, quod,
47쪽
ne , quod is noua editione DYici Tui Aethiotapici, pag. 9. legi, Genes III. is. hoc ipsum oerhum de in si Hrpesutis obseruatione at ihiberi. Nec aliter apud Chaldaeum et Sama- Τritianum occurrit. Hinc aptissime omnino, ut inribi videtur, Ppν reddetur fraudulentum, insidiosum, sitie Golosum es cor seupra dum. Clitiosum superbiam tantum exprimit et eleuationem cordis 3 fraudulentum patet, et bene quadrat adsequentia textus verba: et quis cognoscere satis illud potest ρ Sic quoque Anglica translatio. Sed hoc omne Ttio, Vir iduseris, iudicio submitto. Responsum L v D o L FI in ipsius ad M A I v Μ, Calei dis Iunii ciusdem anni exaratis, litoris hoc est: uuod ad locum Ierem. XVII. 9. attinet, lTuae uententiae facile assentior, nam ego ipse lcliuosum oppositum plano ac recto ex voto Iesbiae loco censui. Cor autem, quod nouplanum et rectum est, rure mcritoque dolo sum, vel fraudulentum censetur.
ACTOR. XIII. I 3. Locutio hic obvia, qui circa Paulum erant,
morem quendam in memorium nobis reuocat Ueteribus, tam RomaniS quasia Graecis, receptum, ex quo variae explicari pos- j sunt l
48쪽
sunt in noui foederis tabulis aeque, ac pro- sanis scriptoribus occurrentes locutiones. Eodem namque prorsus modo L I v I v s lib. I. cap. XV eorum mentionem facit, qui ci ca Tarquinium suerint. Ita Vero, quam
do circa alterum fuisse quidam perhibentur, indigitantur vel amici, vel clientes, vel seriti, vel stipatores. Saepius sic solent i cutione hac designari satellites; e. g. apud S V E T O NI v Μ in vita Cilligulae, cap. XLIVMaxime tamen adhibetur illa ad denotandos amicos, clientes, et illos, qui vel honoris ergo et captandaΘ beneuolentiae causa, vel testandi amoris pietatisque suae gratia, viros illustriores comitari solebanti Hoc sensu consiliarii et amici Antigonis commemoran-
. tur a CORNELIO NEPOTE, In Eumene,, cap. X. VTIM PLINIVS m. π*γrico, cap.
LXXXIII. de Traiani amicis: longe adhoc in est, quod, cum i e sis optimus, omnes circa tae fecisti tui similes. Ortum autem illud inde traxit, quod, qui ho ratiores paulo vel illustriores atque opulentioreS erant, magna stipati clientum aliorumque inferioris conditionis hominum turba, prodire in publicum solebant. Quare de Didone v I GI L I v S Aeneid. I. sco scribit:
Regina ad templum forma pulcherrima Dido
49쪽
De senatoribus quoque Romanis .passim le- lgimus, quod in comitatu sua aliquot habuerint millenos homines ; uti de I iberio Graccho, cum in publicum prodiret, AV- lι - LVS GELLIVS testatur lib. II. cI. Attic. cap. l. XIII. Similiter Marius, homo nouus, cum . Per res bene gestas inclaruisset, eum consul ' tum ambientem opifices agresteSque omnes, quorum reS et opes ac spes in manibus ipsius sitae erant, freguentabant. Vid. SAI. LV. ' SI Ius de hedo Iugurthino, cap. LXXIII
Quinimo deducunt hinc nonnulli vocab lum scurra, quod illos primum homines denotauit, qui secuti opulcntiores fuerint; lj . Odiosiam vero deinde euast, dum erant inter illos, qui facetiis suis obteistare, quoS CO-mitabantur, studebanti vid. F E S T v S. Sol hant etiam, qui minores aetate erant, Viros aetate prouectiores, siue in illustri constiti tos dignitate, quos colebant, persequi, eo demque et in sorum deducere, et domum
Μvs. lib. II. dictorum factorumque memorabis Bum, cap. L. Eleganter hoc et breuiter, uti solet, TACITVS asteri lib. III. annalium, tap. XXXIII. quando scribit: duorum e re sm coluntur. Dissuadet scilicet ibi quidam, ne una Cum maritis, qui proconsuleS erant, in prouincias abirent uxorcs. Hic inter alias ratiotas addit: duorum egressus coluntur, id est, habet suam acque comitum Ca- l
50쪽
teruam mulier, ac proconsul ipse, quem egressurum exspectabant multi eum comit turi. Extremis tandem temporibus, praeter amicos hosce atque clientes, seruorum quoque, qui cos deducerent, multitudinem adhibebant; ut adeo incertum saepius sit, num, quando comitum fit mentio, ingenui, anserui sint intelligendi 8 licet praecipue de ingenuis illa phrasis sit accipienda. Ita enim
d referam, quanta siccum iecur a deat ira, tam populum gregibus comitum 'premis
hic Foliator Pupidi prostantis.
Neque aliter res se apud Graecos habuit. Viri namque inter illos pariter ac feminae Athenis, Corinthi aliisque in ciuitatibus, ubi frugale minus obtinebat vitae genus, cum ingenti turba in publicum prodibant,
imo ipsae adeo meretriceS. Vid. TER Em T Ius tin heaut act. III. Aen. I. v. a. et in
dris act. I. f. L. v. 96. inod et ex hist ria MegabyZi, siue sacerdotis Dianae Ephes. . nae, apud AELIANvΜ lib. II. variarum hiasor. cap. II. patet. Hic namque cqna in ebctoris officina quadam de prostantibus ibi. pus uris imperitius Ludicaret, ideoque a Pu sis adstantibus derideretur, pictor, ipsum, si tacissitat, suspecturos illos lassi Gathou cuuC Σ ' rum