Io. Dieterici Winckleri ... Hypomnemata philologica et critica in diversa Scripturae sacrae tam Veteris quam Novi Testamenti loca. Accedit mantissa gemina similis argumenti dissertationes exhibens

71쪽

HYPOMNE MATA

memorantur sicli; uti et habet PAVLINVS eris. IV. ad Seuera . era vero rectaque

illa est lectio. Sed qui fieri id potuit, qua reret aliquis) tanti ut ponderis illi fiterint pDucenti namque siesi centum faciunt unciaS, quantum vix esse videtur pondus totiuS Capitis humani. Alii propterea, quoS nomi

prie dicto .capillorum pondere, sed de illorum potius pretio esse hic sermonem voluerunt, addentes, quod comas flauas adeo formosasque Absalomus habuerit, ut magno impendio a puellis Hierosolymitanis fuerint Coemtae. Non probatur hoc aliis, turpes sis filio tale statuentes luctum, pretiumque iniustum iudicantes; ac probaDile minus, muliebribus etiam ornamentis ineptam CO-mam hancce. Quorum autem rationes ius ficientes esse, negat ΤΠΟΜAS HURTADvS, Toletanus, in resolutiombm de unico martrris, ' digress V. θα XII. preg. qo3. tum quo niam comam' istam tonsam non regis filius, sed ton s vel camerarius, pro suis habens ornamenta principis relicta, vendiderit; tum quia, propter personae dignitatem ComaeqUepulchritudinem, maximi istam foeminae aestimaucrint ad flosculos ex capillis regiis sibi faciendos, quibus caput suum. ornarent, magis sorte ista vanitate, quam gemmis lapid Dusque pretiosis, delectatae. Non ergo,

physicum hoc loco pondus indicatum esse,

72쪽

PHILOL. ET CRITICA. s

suspicatur, sed morale potius, quod cX hΟ-

missum aestimatione accipitur, prouti gem'. mae pariter margaritaeue dicantur Centum . ponderare argenti uncias, non istius grauitatis, utiquatuor saepe dractu as excedenus, sed aes linationis, cx albeditae, rotunditate etc. desumtae, ratione. Addit etiam, apud Latinos aeque, ac hoc loco, poriderare passim pro aestimari sumi, et pro valore, quo res aestimatur. Quamuis autem Uero , hic videatur proxime accedere, illam tamen sententiam meam facere dubitarem. Videtur namque res hic potiuS narrari, tanquam noua atque rara, comaque Absalomi densa

fuisse et grauis, cuius ille senserit quidem

molestum nimis, nisi tonderetur, pondus,

minus tamen ita senserit, quam si pondus 'aliquod extrinsecum ipsius impositum fuisset capiti; quandoquidem capillus hic naturalis eodem modo sese habuit ad corpus, uti naturale corpus ipsum per se quidem graue

est, cuius tamen pondus adeo non .sentit homo. Vid. SAMUEL Is BOCHARTI GL

sola ad MICH. FAvxELIVM, quae legitur ipsius in Geographia, Notari am . . tem hic potest FLAvii ios EPHI temeritas, qui lib. VIL. antiquitatum Iudaicarum, cap. 'VIII. tantam iuisic scribit Absolomi comam, ut vix octo dierum spatio potuerit tonderi ἔquo de momento in textu biblico neque vola reperitur, nec vestigium.

73쪽

Ρer cubitum ilic commemoratnm O R I G EN Ei Udaeorum ex traditione, ait, Mosei diuum intelligere geometricum, qUam Opi Dionem probat A v G v s 1 i v v S Bh. A V. de clurtutes Dei, cap. XXV II. scribens : si cogitemAs, quod Oxigenos non ineleganter adsermxit, Mos 1i scilicet , hominesm Dei eruditum, sicut Icriptum si, omni sapientia A optiorum,. geomctricam dioxerunt, geometrica cu- hita ignis re potuisse , ubi ummo quantum sex niostra, valeres necuerant, quis non Tideiat, quantum rorum capere potuit illa magnitudo Z Scd improbat id cisio Cius ii ORNIVS in

notis suis ad Sulpitii S ti ri historiae suci orlib. I. cap. III. ubi mentionem eius laciens addit: quam et ego probar m, nisi scirem,' Mosen ubique se accommodare ad captum variagi. Uuocirca non es credibile , eum locutum esse de cubitu geometrico , cuiw mensura eruditis tantum nota erui. A cque cclvja es, cureo confugiamus , cum simplicis r numerus horum cubitorum , ut a I se positus es, υβι- . cim ad omnes animantium species capiendas, et eorum in minum alimoniam. Laudat pomTO IO. B V T E Ο N E M, celebrem seculi .aeci- mi sexti mathemaritum, omnium qui eXγctissime de arca ista cui nentatus suerit in

74쪽

pHILOL. ET CRITICA. 39

eruditissimo de eadem ad FRANCISCUM . T V R N O N E M , cardinalein, scripto libro. Cons et MATTHAEI Hos Ti hi uisitio in fabricam Noae. Gentilibus vero historiam diluuii et arcae Noachicae incognitam haud suisse, ostendit FI AUIVs IOSEΡNVS intiquitatibus D farcis, lib. L. cop. IIV eam in

rem B ER O s V AI , Chaldaetim , III ER O N YN V Μ, Aegyptium , M N-S E A M et N I C o-LA Ubi, Damascenum, laudan S. Praeter quos tamen eiuSdem etiam meminerunt ALEXANDER, cognomine Polrhisor, MELON et EUΡΟs EMUS, teste E U S E B I O. Vnde merito miramur, AvGVsTINVM loco

supra citato, lib. XVIII. cap. VIV scribere, quod diluuium fissius maximim g ullam nec .graeca nec latino nouerit historia.

GENEs. VII. I6. Quando hic clausisse Deum post Noachum

arcam legimus, in mentem venit, s pcriora dum scribimuS, nomen, quod arcaeS V L Ρ I TIU S S E V E R v S loco modo Indicato tria huit, claustrum illam nuncupans, quoniam nimirum clausa undique et a Dco ipsis dentique occlusa liuerit. Factum vero hoc ideo ruisse, Censsiet CHRYSOST O Mus homiLXXV, is Genesis, ne aquarum saeuitiam ac tot hoρ- minum

75쪽

t i minum brutorumque interitum videns NOD. chus nimium contristaretur.

Ceteras inter comminationes, quibus Iudaeis immorigeris suturis variae, eaedemque grauissimae, infligendae praedicuntur plagae, de vita corum dicitur, quod sit sutura iispensa ipsis e regione etc. VetustiS US patrum, I st E N A E v s lib. I V. capra Lude Christo crucifixo locum huncce accipit, ac si praediceretur isto, sore, ut cruci ille assixus fide suscipiatur, prouti verba eiuS sonant: signi cans, quoniam, quod ab initis condidit et serit eos, verbum, et in nouissimis

temporibus redimens nos ac vivi cans, ostenditur pendens in tigno , et non. credent ei ἰait enim: et erit vita tua pendens ante ocul . a RE NAEVΜ sequitur 3 ERTNLLIANus libro

contra Iudaeos, cap. XL qui et de suo verba: in ligno addit, per oscitantiam autem ex Exodo citat verba ista : sicut Moses, scribens, ante nuntiabat in Exodo dicense eliciemini de terra, quam introibitis, et non erissabilitas vestigio pedis tui, et dabit tibi Deus eor pauidum et tabefientem animam , et erit vita tua pendens in ligno ante oculos tuos, et non crederi vitae. tuae: itaque quia impleta

76쪽

PHILOL. ET CRITICA. si

es prophetia per aduentum eis, id est, sernatiuitatem , quam supra nomorauimm , et per passonem, quam euidenter ediximus, pr pterea et Danies signari prophetiam et visionem dicebat. etc. Plures veterum pro haci sententia allegat CHRISTOPHORUS PELARGUS, eamque ipse pro viribus tueri conatur in commentario in Deuterono n. ad h. I. Inter recentiores eandem amplexus est doetissimus GEORG. LUDOV. OEDERVs, huic loco, infulagmate obseruationum sacrarum, singui rem obseruationem, quae ordine quinta est, dicans, et ad Christum illum pariter applicare studens. Solum vero CYPRIANvΜ in resimoniis adversm Iudaeos, lib. IL cap. XX. huic interpretationi fauentem adducit, nullos autem nactum fuisse eum sustragatores ait 9. Laetu per quos si recentiores natellugit interpretes, habet secum me consentie tem; de patribus enim contrarium ex iis, quae adduxi, patet. Vnanimi potius consensis de Christo interpretatos esse hocce vaticinium veteris ecclesiae doctores, notat CHRISTOPHORUS STARCgius in es no hibliothecae exegeticae in vetus te mentum, rem. I. pag. s Iss. Quod vero ad rem attinet, reuera cohaerentiam textus ex oculis

dimisisse illi videntur, cum alium sane r quirat horum sensum, quicquid etiam se m

77쪽

HYPOMNEM A TA

supplicia ac dirae calamitatesque iminorigeris, proponuntur et in shquentibus ; nec conciliari, immediate quae nostra ex cipiunt, Verba cum iis apte pollunt. Putat quidem, loptime interpretationi suae consuli ex ipsa huius contextus consideratione, OEDERVS. Diserto enim S. V Ceterum id, ait, disquiar Uritam: an con enim contextui' Nogabami 'alti; ego Poro, uis, conuenire pulcherrime.

Haegonps Moses varia suppliciorum genera enarrauerat, quibin afficiendi forent Iudaei. Iam non putandum es, haerere a Iosen tantum in corporistibus malis eaetervisque recensendis. Reliquum erat malorum omnium maximum et utrocissimum, stupenda mentis corcitus, quod Messam, Dei Mium unigenitum, Dominum gloriae, tu crucem agerent etc. QValis haec cohaerentia ρ Coinrelateo se de pauido cordis habitu, quo puniturus esset I daeos, inter genteS varias dissipatos, Deus, sermo fuit. In nostris versiis 66. verbis desiimina agendi in crucem Sematorem malitia OEDE Rus loqui diuum Mosen iubet. Statim vero in sequentibus ad inquietam mentem et de vita desperantem animum reuer- ltitur, malaque temporalia illos tunc inanitu- ira describere pergit. Hic ego nullam, quod . lpace viri doctissimi dixerim, video, nisi quae

coacta sit ac vixdum demonstranda, verborum connexionem, si ad ipsiuS mentem Vem i

78쪽

PHILOL. ET CRITICA. 63

pauore ac terrore, hodie post o eruatorem a se cruci affixum, quo sit perculsa incredula Iudaeonim posteritas, intelligi commode verba, quae nostris proxima sunt, post ine, uti reuerendus MEDER vs g. VILexistimat. Annum dispersi inter gentes Iudaei interfecerunt mundi 1blpitatorem Θ ULnime. Naturalis contra ac sacillima fluit connexio, si de temporali vita eiusdemque Periculo, metum talem, qualis deinde Coi memoratur, merito producente, verba, de quidias sermo mihi est, accipiamus hunc in modum: erit vita tua suspensa tibi, ut nesci'

in, quid agas, quid sequaris, quid fugiariet haec cura semper e rcgione tui erit, uIs --.quam nou ob oculos tibi versabitur. Phrasis vero hic obuia aliis pariter in locis eodem sensu usurpata deprehenditur. Cons IosX. 26. Hos XI. 7. Num. XXIII. I9.

XIV.

GENΕs. XLV. 22. LVC. XX. 46. Annotat ad posteriorem locum in curis

quod 'iliis vestibus domi, aliis in publico uti veteres soliti fuerint. In mentem haec legenti venerunt, quae de I Fcurgo tradit x Nopnox in libro de in stitutione reipublicae Lacedaemoniorum, cap. II. s. I H eum scit L

79쪽

Cet, cum in mutandis vestibus luxuriae mirum in modum indulserint ceteri Graeci, Lacedaemonios per totum annum uni vestimento assuescere iussisse, rationemque huius instituti addidiste hanc, quo eo ipso adserendum aestum atque frigus redderentur eo magis apti. Traditur idem a latinis pariter scriptoribus; sed ita, ut interpretatio- ne ex antiquitatibus petita indigeant. Sic enim Ius 3 Iesus lib. IIL cap. III. de Lycurgo scribit: iuuenibus nora amplius una υ uti anno permisit, nec quemquam cultius, quam alter-I progredi. Sensus verborum horum eo redit, quod annum duodecimum egrestas iuuenes unica tantum veste ni, et pallium saltem, sine interiori tunica, habere voluerit Lycurgus, ita ut eodem vestimento tam hiberno, quam aestiuo, tempore incesserint induti. Praeter XENOPHONTEM iam citatum docet idem PLUTARCHUS qUΟ-que in vita Lacurgi, sic de eo scribens : ubi attigerunt annum duodecimum, iam sine tunica agebant, unum accipiebant quotannis pallium. Aetatem tamen Prouectam assecutos . iuuenes tunicam, praeter pallium, accepisse, ex antiquitate constat, licet senes etiam aliquando, qui iam indurati erant, solo pallio, hiberno quoque tempore, usi fuisse legantur,. prouti de Agesilao reserunt PLvTARCHUS in apophthegmatibus Linconicis, et AELIANVS

80쪽

PHILOL. ET CRITICA.

Quas vero legis huius scopus fuerit, a Ly- . curgo intentus, facile apparet. Obicem scilicet luxuriae ponere hoc ipso voluit Lycurgus, dum, ut supra dicto loco ivsΥDNus tradidi, ne quis cultius altero progrediatur, Constituit. Idem namque sicut erat victus illorum hominum , regiorum aeque puerorum, ac infimae irtis hominum liberorum , ita vestitus pariter idem prorsus; quemadmodum id docet ARIsΥOTELES lib. IV. polit. cap. LX ubi rex eodem usus v stimenti genere suisse narratur, quam pauperrimuS quisque. Mentio autem quando hic fit pauperum, respectu ceterorum Graecorum, ita loquitur ARISTOTELES, non Lacedaemoniorum, quippe qui diuitiis, nullum apud eos usum habentibus, prorius non gaudebant, teste XENOPHONTE cit. Ac. Hinc I HvCYDIDE s lib. I. init. Lac daemonios primum inter Graecos lege sam xisse, ait, ut modico et aequali inter omnes vestitu vestirentur homines. Et de Diog ne AELIANus lib. u. cap. XXXIV. narrat, quod, cum publicis in ludis Rhodios adol stentes laute viderit vestitos, fastum eorum publice culpaverit, iisdem vero in ludis adolescentes videns Lacedaemoniorum, vulgaribus ingredientes sordidisque vestibus, dixerit: videte alium fastum , duritiem sitam ostentare volunt. Quis Vero non utile hoc maxime fuisse reipublicae profite Nive teri 'met m. n tur