장음표시 사용
501쪽
Tum quoque materiam risos insenit ad omnes Occursus hominum I cujus prudentia monstrat, Summos posse viros, oe magna exempla daturos ,ri ecum in patria , crassoque sub aere nasci. 3 o Ridebat curas, nec non m gaudia vulgi, Interdum lacrimas e quum Fortunae ipse minaci
Mandaret laqueum, mediumque Oseenderet unguem.
Ergo supervacua haec, perniciosa petuntur, Propter quae fas est genua incerare deorum. 3 3
Poeta noster , quum stultas, inutiles, perniciosas hominum preces reprehendere instituisset , primum omnium conatur osten. dere, tota illos errare Via qui divitias tamquam summum bonorum admirati, a Diis petere non desinunt ut se locupletes facere velint. Democriti autem exemplo potissimum,
sapientissimi philosophi, docet, sollicitudi
nem augendi ultra modum patrimonii quum lupervacuam esse , tum periculis plenam , &animi tranquillitati contrariam. Hos igitur Juvenalis versus ita explicamus. Votorum se quae ab humano genere Deorum majestatiis fiunt , - nemo negaverit , sere omnium
502쪽
commune ac frequentissimum id esse quo ',, expetuntur diVitiae , ac praestantia interis cives , divitias comitari iblitar puta , ne is quis nobis locupletiorem se jactare pos- ,, sit , & arca nostra in sero deposita ar-- gento graVissima sit, aliorumque civium si arcis longe praeserenda. Et nihilominus,
,, pauperes, qui fictilibus poculis ad biben.
se dum utuntur , aconita, hoc est venena si non timent: divites autem, quibus insi. A diae nonnumquam etiam a familiaribus,, , parantur, Veneni suspicione non carent, o quum scyphos elegantissimos, gemmis oris natos , Ori admovent, & vinum Setinum is aureis pateris capacioribus potant; quod is propter auri splendorem quasi ardere in is poculo videtur . Sed heus tu cui tanto-- pere cordi est locupletari; eam ergo femo pulcherrimam & ceterarum praestantissi- mam censes quam Viri sapientiae famasi clarissimi contemserunt & pro nihilo h, ,, buerunt Democritus nempe Abderites, ,, quoties pedem domo efferebat, & in pu-- blicum prodibat, risui temperare non pota
is erat , consideranda, hominum vecordia,
is qui semper in re augenda & amplifican- , , da Occupati essent : Heraclitus vero E- . N A D
503쪽
phesius, dissicili, uti videtur , & morosa
natura ., haec eadem hominum studia. lacrimis deplorabat, contrariam Democrito viam ingressus. Enimvero , humanarum actionum rigidum se censerem praeis
stare iisdem irridendis, facile est, neque ulli magno constare potest: id mihi admi.
ratione dignum videtur, unde tanta lacrimarum vis Heraclito suppeditaverit. Latera igitur & pulmonem perpetuo risu concutiebat Democritus, tametsi urbes Thraciae aut Graeciae non haberent ea honorum insignia quae in urbe Roma spe Elantur ; puta praetextam senatoriam , trabeas augurales, fasces consulibus prae
ferri solitos, lecticam qua locupleteS geri stantur, tribunal unde praetor jus dicit,
& alii magistratus sententiam pronum. tiant . Quantos igitur cachinnos existimas Democritum sublaturum fuisse , si. vidisset Praetorem quemdam , Curru eX- celso vectum , & iccirco reliquis omnibus exstantem, sublimem, hoc est superbum, longe lateque conspiciendum , ferri. per Circum pulverulentum , quo loco.
quadrigarum cursu certatur . Veste etiam
triumphali amictum , etsi nihil dignum
504쪽
a I. A. VULPIO Ex PLICATA. Ioll
,, triumpho gesserit: quam Vestem promere,, solent e cella Iovis Capitolini . Nonne se facetum philosopho spectaculum esset , vi- ,, dere togam pictam acu phrygionis, pur- ,, pura Sarrana seu Tyria insectam , amisis plitudine tanta, ut aulaeum potius 8c pe- ripetasma, quam toga dici mereatur, ex ,, humeris fatui hominis pendentem imma-
,, nem praeterea coronam, ac tanto paten-
,, tem orbe , quanto serendo nulla cervix se fuerit satis : ut propterea servus publi-D cus, quamquam torositis, .& Viribus praeis Malidis, eam super caput Praetoris suspen- ,, sam tenens , ob pondus ejus & magni , is tudinem , totus madeat sudore λ. Scilicet, ,, ne Consul , seu Praetor , nimium sibi ,, placeat, instituerunt majores ut servus,, quoque homo currum triumphalem simul ,, cum ipso ascenderet. His ornamentis ab
se indigno usurpatis adde scipionem seu sceis pirum ex ebore , cui aquila in vertice ,, insculpta est : adde ex una parte corin ,, nicines militibus permixtos , ex altera ,, clientium & famulorum longissimum or- , , dinem, qui ossicii gratia currum trium- ,, phantis praecedant, plurimosque cives R manos in veste candida circum equos :
505쪽
, a quibus patroni coluntuἡ non ob virtutem, sed propter utilitatem , puta ob sportulam quam ab ipsis accipiunt, avia se deque in loculis defodiunt Simpliciora igitur erant aetate Democriti hominum ingenia, neque in eas regiones luxus Scis superbia Romanorum penetraverat e sed ,, nihilominus philosophus ille rias materiam satis uberem inveniebat , in quosis cumque demum incidisset. Qui sane phi-- losophus ea prudentia praeditus fuit, quae ,, firmissimo & manifesto argumento esse se possit, viros egregios, & virtutum e ,, empla clarissima posteritati daturos, etsi iam in barbarie media, sub caelo turbi. do & crasso, puta in Thracia, ubi limis mines pecudum simillimi nasci consueve. D runt, nonnumquam exsistere. Ridebat Lis gitur Democritus vulgi sollicitudines, ri- ,, debat inanem laetitiam, interdum etiam fletus insanos; quum scilicet ipse forturi nae dominatum despicatui duceret, eique se minitanti mandaret laqueum seu suspendium, digitoque medio protento si quem
,, infamem vocant , contumeliam faceret .
,, Auctoritate igitur Democriti, summi vi- ,, ri, satis ostensum est , divitias aut s
506쪽
is pervacuas esse , ' utpote sine quibus homi. nes beatam Vitam ducere possint , aut se etiam - noXias & perniciosas: quarum tamen obtinendarum caussa , in statuarumue, genibus quae Deos reserunt , tabellae ce-
ratae, more apud Romanos recepto, af- ,, figuntur , Vota cupidorum atque aVaroinrum continentes . se Haeci est sententia versuum Iuvenalis. Nunc φιλολογίαν ac cedamus .
COMMENTARIUS. . V. 23. PRIΜΑ fere vota , D ista J Ali rum temporum aliae sere sunt consuetudines, omni tamen tempore vulgus hominum in divitiis bonum summum &' felicitatem p suit . . Horatius Epistola I. libri I. v. 33. - O cives, cives , quaerenda pecunia primum est IVirtus pos nummos r haec Ianus summus ab imo - Perdocet y haec recinunt juυenes dictata, s
ν - - - - - . - α is. Omnis enim res,
Virtus , fama , /decus , dimina thumanaque
Divitiis parent οῦ quas qui conseruxerit , ille
507쪽
Clarus erit , fortis , justus . sapiensne ρ et
iam oe rex, . Et quicquid volet. - -
V. 23. ET cunctis notissima templis I Nihil enim saepius audiunt Dii quam vota prodivitiis obtinendis: nihil frequentius vident homines templa adeuntes, quam hujusmodi vota in tabellis ceratis descripta , & genibus Deorum assixa. Porro easdem preces non semel iteratas dicebantur Dii ediscere , ac memoriae mandare. Tibullus lib. a. E
Augurore uxoris fidos optabis amores . Iam reor hoc ipsos edidicisse Deos . :V. a . CRESCANT ut opes I Opum M
divitiarum quaedam subtilis est differentia si proprie loqui volumus. Opes enim non vulgares at ingentes divitiae sunt . Sc proximus gradus ad auictoritatem & potentiam . Ipse Iuppiter in . Plauti. Comoediis
opulentus vocatur , nempe M s, praep
tens, & qui ope sua miseris subvenire amet. V. 2 . UT maxima toto Nostra se arca foro J Utque ad tempora Cerealis , Praefecti, Senatores ditissimi arcas habuerunt in foro Trajani, in quibus argentum, aut pecunias deponebant, ubi, eae tutiores egent. quam
508쪽
quam domi. Locum ipsum' ira dixerunt . Reipublicae quoque temporibus, pecuniis abundantes, eas trapezitae alicui seu mensario servandas tradebant, Vel etiam utendas cum foenore. V. 23. SED nulla aconita bibum
tur Fictilibus J Aconitum, herba in Venenis numerata , hominum & serarum pestis praesentissima, si solia ejus aut radix comedantur , vel succus bibatur. Duum vero generum est, ut docet Dioscorides Ι'α- lib. q. cap. 77. & 78. V. 26. QUUM pocula sumes Gemmata J Calicibus aureis , quibus bibebant veteres luxu dissiuentes , magni pretii gemmas inserebant. , Quamobrem , si quis locuples clientes pauperiores
aliquando ad coenam vocaret, illis custodem apponebat, ne serte unguibus gemmam. aliis quam e poculo abraderent , ac suffurarentur. Poeta noster Satyra 3. V. 27. Ipse capaces lHeliadum cruseas , ct inaequales be Ilo Virro tenet phialas o tibi non committitur aurem. Vel si quando datur; cinos aemus ibidem , Qui numeret gemmas,unguesque observet acutos. Da veniam: praeclara illis laudatur iaspis.' Nam Virro , ut multi , gemmas ad pocula
509쪽
digitis e quas in vaginae fronte solebat Ponere zelotypo juvenis praelatus Hiarbae . Non solum autem gemmatis poculis, Verum etiam gemmeis, locupletiores inter coenandum utebantur. Id testatur Cicero in Oratione de Signis contra C. Verrem : Erat etiam , inquit ,
vas uiuarium ex una gemma praegrandi , tru D excavata, cum manubrio aureo . Gratius quoque Faliscus, poeta συγχρονος Ovidio, in C negetico, seu Carmine de Venatione , V. 312. ubi luxuriae damna enumerat rme illa es Pharios quae fregit noxia reges, Dum servata cavis potant Mareotica gemmis . De iisdem regibus Lucanus libro Io. Pharis
saliae V. I 6 o. - - - gemmaeque capaces, Excepere merum
unde colligere possumus, hunc morem ex cavandi gemmas in pocula ab AEgyptiis regibus accepisse Romanos. Propertius item libro 3. Elegia 3. Nec tamen inisse pe Ius mihi carpitur auro , Neo bibit e gemma d ite no Ira stis. Virgilius lib. a. Georgicon V. 3o6. Ut gemma bibat. Ovidius lib. 8. Μetamorphoseon
Protinus appositas nudae vestigia 'mphae Inseruxere epulis mensas e dapibusque remotis In
510쪽
A I. A. VuLPIO EXPLICA et A. 2o In gemma posuere merum
Similia porro legere est apud L. Senecam,& L. Appulejum; quorum loca recitarem, nisi testimoniorum satis esset. V. 27. LA, To Setinum ardebit in auro J Vinum Setinum ; expressum videlicet ex uvis quae decerpebantur in collibus Setinis , prope Setiam oppidum Campaniae. Poeta noster Sa-ryra 3. V. 33. ubi convivium locupletis describit tCras bibet Albanis aliquid de montibus , aut de Setinis, cujus patriam titulumque senectus Delevit multa veteris fuligine tesLe rQuale coronati Thrasea, Helvidiusque bibebant,
Brutorum, Cas; natalibus - - . V. 27. ARDEBIT in auro J Nam in aureis calicibus, vel argenteis auro litis, liquor infusus imitatur quodammodo flammam ignis. Et ipsum vini flavum colorem poeta laudare videtur. V. 28. DE sapientibus alter J Nimirum Democritus Abderites , qui sapiens appellatus fuit γιωτ . Hunc philolbphum Abdera , vel Abderae , oppidum Thraciae protulit, summo genere, locuplete in familia. Trium fratrum natu minimus fuit. Incidit ejus ortus in Olympiadem octogesimam, quo tempore AnaXagoras