장음표시 사용
491쪽
LAURENTII VALLA Ecti l cra Iocu:ut Terent. 'in Eun. Occidi, iatribest usquam Cic.in Philip.Nec uero ii quam discedebant.
De adverbiis inim exeuntibuS. CAP. X X.
ΑDdamus de quibiisdam adverbijs in Im, uoce exellii bus. Privatim nihil disteria priuates prii late dicere Iicerennihil Separatim a separates hoc reperiatur nihil Properatim,dyperater:mbit Difimulatim,d disesimulanter.Vbertimide est,qd copiose: Affatim,qd abude: Raptim,qdfestinater: cursis,quod currEdo. Tamen aliud est Generatim,q generaliter. Hoc enim Isignificat, omnia simul quaesub genere sunt,amplectedo: illud utro persingula generaseu magis per singulas ecies. Siqiάdemstccies genera vocamus ut, Quolsunt genera arbora ,vitiam,potius, et quot sunt species. Verg. -Generam tim discite cultus. Varr. Non in uolucribus generatim seritatur analogia. Non ex aquilis aquila nes ex turdis
procreatur turdi. Sic ex relique sui quiss generis. An aliter hoc si,q in aere,quam in aqua no hic cochae inter se generatim tinnumerabili numero similes. Eode modo, ut Generatim psingula genera dicimus,lta summatim p singulas summas:aliquado dicimus malim,et generuumno per fingulas summas,generas sed per una, unum vertit, Dicam de hac res malim. cic. de Ora.lib. I r. IULnita mihi uidetur id dicere,in quo aliqd generatim quaeritur,hoc modo expeteda ne esset eloquetia expetendine honores caeterv quomodo dis erat ab illis Ad summa, Iumma,postea reddi. Viritim, p singula capiti uiroraz: vt,Gracchus diuidebat viritim sex modios' Eti. tamedemo aliquJdo dicimusἹitapudcuri. Si qs uiriti dimicare uellet pilocauit. Nominati p nota singularu : iit, Ui- svrtisunt coluruti notati custodi carceris, et de uno etia:
492쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. 43stit Alte extolles M .Brutus cruentu pugione,nominatim, ciceronem Humauit. Nembratis,per membra.Caesim,
gula,vel certu aliquid.Carptim,bine er bine decerpedo, rno ipsum serie sicquendo. Tractis,trahendo, non interrupendo serie. Cateruatim,Gregulis, Turmatim, Manipulatim is diuersas cateruas,diuersos greges, diuersas turmas,diuersos munipulas. Domehiculis,Vicatim,R egionatim, Oppidati Municipatis, Provinciat imo varias domos, uarios uicos,varius urbisRomae regiones,varias oppida,varia municipia,uarias Ivincius. Venio nunc ad id quod pronis ra. Infimina, Cr Ad summa,magis modo viedi dissertit a Sumatim,qssignificato. Quin.in corpo- Dees .c. re proiecto: In summa no recedo: Fas est mihi etia inuitis parentibus pies ere.cla.de Osti. Adsumma ne aga de Lib r. . singulis comunem totius generis humani hominu conciliatione, Cr consociatione colere,fueri,conseruare debe- mus. Disteri aute A d summam, er Ad summum,quod ρ-cundum ad n eru restritim.ut idem cie.pro d. Vnus, aut ad summum duo inuentifunt,qui Milanis causam non probarent.id est,non plures q unus,aut duo ex omnibuS. Idem ad L. M iniu:Nolim enim existimare te mihi ηοη Epist ult is sῖ solitudinem iucundiorem URGqua tume ipsa uti non licet, quam sermones eoru,qui sequendini domum meam,excepto uno,aut ad suismum altero.boc est, excepto uno,aut ut multu duobus. Quint. insensu priore solet uti diligenere dicedi p adverbis, Semel:Denis visemel finia, lase coponendu, quo modo pronuntiandu erit. Et alibi:Et ut semel omnia coptemr.E t iterum:E t uiscines,quod est Lib Q. ea spolifimum dicam, Secretu in dimndo perit. id est,st iu E α summa
493쪽
.ιε LAURENTII VALLA Esumma dicam.cuius rei causa est ipsin illud semel, uodsiignificat una uice pro omnibus, ita ut postea non oporteat quid addi. Ideos solet accipi pro immutabiliter, Crineuocabiliter. Quod enim semel tantufit,id non habet Declam. - regressum ut iteru fiat. Idem in Mathematico:Quid haee urgentiu siderim ueneranda acies, quod quaedam uelut infixa,ac cohaerentia perpetua, semeis capta sede collucent,alia totos arsu coelo uagos cursius certis emetiuntur Aeneid H, erroribus' Verg. - Qui,ne quid tale uideret, Procubuit moriens, humum semel ore momordit. Epist. Oen*- O uidius: -Nulla re parabilis arte
My- ἴ s . Laesa pudicitia est eperit illa siemel. Lucanus. -Dixtis semel nascentibus autorQuidquid scire lices.
Semei,inquit,ut nulla postea uerbum addat.In eunde Ien Declam. s. sumide Quint. accepit Breviter:ut in Geminis languetibus,Breuiter isi togae crudelitatis explicanda saeuitia ess,ex omnibus quaeptulit,levifimu fuit,quod occisus est. p si
Lib.3. cap. . nius maiori ae reliqua uero Gallia, latere Septetrionali, motibus Gebena,et Iura agroru cultis,uiroru, mortis dignatione,amplitudine opum,nulli prouinciaru postferenLA IO.ca.I9. D:breuiters Italia verius,q provincia.Et iteru de luscinia,quae uulgo dicitur philomela. Nue cotinuo spiritu trahitur in longu,nuc uariatur infexo,nuc distinguitur con' ei o,copulatur intorto,promittitur,reuocatur,infuscatur ex inopinatorinterdu et ecu ipsa murmurat plenus, grauis,acutus,creber,extetus,ubiui est,uibris,summus, medius,imus.Breuiters ora tam paruulis in faucibus qua tot exquisitis tibiura tormentis ars hominu excogitauit.
mb eoelo tan Andem ide ait,poni non neces statis,fed ornatus caudem,&c. l. sa,vi in illo Vergilij.Aene. r.
494쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. 43 Sed uos qui tandem:quibus aut venistis ab orise Nec cuius ornatus,aut quare sit ornatus, explicat. Idem sentit Priscianus,dices: Tandeno solupro adverbio tem- Lib. 1s. porali ed etii Τ coiunctione expletiua inuenitur uicis. Inuectivarum lib.i. Ovsq; tandem abutere catilina pa Ci inuesti tuentia nostras mihi quidem nullum ornamentum uidetur m C διδι esse insuperuacuis, Cr nihil agentibus uerbis. QuanquaapudGraecos dictiones nonullaesunt,quae aut numera,aut sonu implet:quod in hac dictione no est,quae habet potius urgens quiddi, er acceleras, eos De per interrogationem quae exempla vulgo sunt plurima,ut cic.in catilinaeuius oratio sic incipit: Quoi s tandem abutere catilina patientia nostru Quo exemplo usus est Pristianus. Qui dum tamen inter primos huius aetatis docti, solet citra interrogationem hoc adverbio uti, non tam autoritatem se quentes eiusdem Vergilij, cr in eodem loco: A GLI. Et quo sub coelo tandem quibus orbis in oris Iactemur,doceas iter. Et Horati,qui ait: . Quamuis scaeua satis per te tibi consulis, set δ' ἹμI Quo tandem pacto deceat maioribus uti, Disce docendus adhuc. qua ciceronis in catone malare dicentis: Qua tandeste sibi tam audacter obsisteret, restondit enectute.Elpro Roscio: Qvu ab eo quaereretur,quid tande accusaturus esset in eo.Nonnullus alijs in Iocis.Sed tamen utrunq; interrogatione habet, σeam di a
rectam latenter ad secundu perseni. Nam hic qui loquitur,uerba alterius restri. Siquide Pisistratus a solane siequaesiuit: Qua tandem st)e mihi tam audacter obsistis Edi Fimbria ab illo quisquis fuit sic petiuit:Quid tande in eo
accusaturus ess Nes uero lege illius dictionisscribosed . t usum frequent ima trado. Sine interrogatione aute quid. . . si , sigπ
495쪽
Aeneid G signiscet,nemo ignorat ut Vergilius, Iam tandem Italiae Iugientis prendimus oras.Eiusde sugni irationis sunt Demum, Cy Denis,ut notu est:ut idem Vergil.Tunc demum admisi stigna exoptata reuibunt. - . Cis. Quam excesiisbete uita,tam denis uiueret. Sed plerans qua sint multa enumerata, tu subiungimus Denis, Eclog. 1. significantes hoc ultimum esse omnium ut idem V erg. O' crudelis Alexi,nihil mea carmina curas,Nιl nostri inserere,inori me denis cog s. Ε t cic. Quam1ibi non multitudinem ivilitii, non idoneos Imperatores,no pecunia sibi praesto esse viderentino denis ulli rem quae pertineat ad bellu administrandu. D mam solet accipi pro solum,1siuepro omnino, praecipue,
ptas est c ris e Sallusti, aequale ac pare verbis uitam age-
mere unquam pervenit ad Iruge. Hi sunt qui parua Iacile sciat, σ audacia prouecti,quicquid isthic possunt,stitim
ostendut. Pribunt aute id dema,quod in proximo est verba cotinuant, haec uultu interrito nulla tardati uerecudia proferat. Et itera: Tu i a quos ex causa, s mente tanta rei intentu uacare omnibus alijs, etii culpa carentibus curis oportet. I ta enim libera,ac tota nulla distringe te, atq; alio ducere causaOectabit id olu,ad quod accingitur.Ee Declama o. alibi: Iacebat haec insomnis, inquieta, quu diceret,iittitis apparebit,iammtim ueniet,nunqui tamen tardius venit. Ni diri me fit,proxima nocte iam uenerG. E cce iam me, dios sidera tenent cursus,indiguor,irascor. Ita mihi demsi
satis icies,si apud patre villi. Ideo aute dixit Solum ueLib. Io. .r . Omnino, quod Plin. videtur accipere pro omnino,de hi
496쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI.paficitur.- Quidi uoltit ab is, er demum componi Idem. Ouidius pro demum,postriden ,lib.1 iisne titula: Ouid. Ele.si- .
Si qua metu dempto casti est,ea denis cum est. 24 Qx ii 3.
In M acrobium,de stella & sidus. C A P. x XII.
S Tell/ et sidus destruis Macrobis credimus, ita scri Lib.I.c.Iq. in
benti:Nuc videamus,quae sint duo haec nota qfibrupa 40M sς p riter meminit,qua dicit, Quaesidera,et stellus uocatis. Neq; enim hic res una,genuita appellatione mostratur,
ut Ensiis Gladiusscd sunt Stellae quidesngulares,ut erraticae quius, Cr caeterae,quae non ad stae alijs sola feruntur: S idera uero,quae in aliquod signum stellaru plurium
compositastrutvriut,Aries, Taurus, Andromeda, Pediseus,uel corona, Cr quaecunq; variam genera formarum in coelum recepta creduntur. Sic Cr apud Graecos apψ,
Cr αςρον diuersa signisicit.Et Asterstella una, A stron
sigmιjieilis coactu,quod nos sidus vocamim Haec didiretia Macrobij pace nusquam reperitur, ut apud eundem Cic. de uniuers. Inq; nesciunt hossiderum errores.Et ite EQd lib. rum: Toto igitur orbe costituto, sideribus parem numerum distribuit animora, CT singulos adluxit ad fingula, Et bb.i I.de Nat.deor.Nam quu duosset genera siderio quoru alterum stati s immutabilibus ab ortu ad occasum commeans, nullum cursus sui uestigium inflectit: ab terum autem continua conuersone sui eisdemst alijs,cudi Abinq; conficiat. Quint.in Mathematico: Quid haee Iulia De l/m 4 gentium sideru veneranda Dies quod quaedam uelut in-yxa,ac cohaeretia,perpetuasemelque capta sede collucet, alia toto st arsa coelo vagos cursus ccrtis emetiuntur erroribus. Q nod nostriise cicerone ut Macrobius vult documento eji,s non praeposuitstellas. Debet enim ste- . cies generi, pars toti praeponi.ut, Dicam de prudentia,
497쪽
4 o LAURENTII VALLA Eer de uirtute huiws: Dicam descis Helenae, Cr eiusdemm . pulchritudine,non autem edιuerso. Fateor tame nunqua stellam Ariete dici, Taurum, Andromedam: Perseu msed didus Et hinc est quod dicimus Hybernwmsγdus. Et Deelam.is. illud Quintiliani:Nos grave huius annis dus afluuit.
In Aulum Gellium, de Rescisco. CAP. XXIII.
Lib.2. P I9. Esciscere,Aulus Gel uult esse rem occultam, inopi-l natam,insperatams cognoscere. Miror de hoc solerti; imo verboru investιgatore,atq; ce fore , qui uocabuluhoe de Acili didicite,de claro ob1curu,de πιto noliu, de exposito abstrusum fecerit ne dicam o exposuerit.Nu- quid sit uidet hominem coelo volante, ut rcisse Dedalus, Perseusq; βrturriuiit alique e terra prodire qualis Tages suilbe ab Hetruscis creditur .aut Satdirum alique semuserum emicaprums,qilem se vidisbe nonulliscripsere: aut arcana quaedam naturae pervestigauero,dicam Resciuisese no opinor.Est igitur proprie Reficiscere,rem post, qgesti est,scire,qui nesciebas quwm gereretur, praebertim Act. s. sce.3. ad te,tuosve pertinentem, ut Terent. in Adelphis: Heri tibi, Resciuit omnem rem,id nunc clamatscilicet.
In eundem,de Deprecor. CAP. XXIII I.
Gel li. ι e.1ι Eprecorsupplicium,idem Aulus Gellius ait dicturi I I esse,quasi detestor,uel execror,vel depello,uelabomnor : ego autem ita dici puto Deprecor, ut ex imprecor. Precor tibi bonum, precor tibi malumsc, Deprecor liberationem, G deprecor poenam: illam, ut potiar: Saepe precor mortem,mortem quos deprecor idem, N e mea Sarmaticum contegat oflusola m. Deprecor diast,quasi precor mortem non dari nubi in hac ter.
ra. N ec irarum id feri in Deprecor, qua mi in magis Ostatua
498쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. 4 aphtis,ut in destndo. Siquide dicimusdemde me qore
dicitur, Cr nonnunqua destndo ictus ut cicer.de Senect. Vestita s pampinninec modico tepore caret, Cr nimios folιs delindit ardores. cum praestrita mos Romanis fit etia mala precidi ne ueniit. Vnde tepla Timori,Pallori,
Febri,alyss simit suere dedicari, ex ijs ut in dicam nunanibu3 flebunt acra:quod etiam vergilius probat: Lib.3. AmNigram haemi pecudem,Zephans stlitibus albam. Netibium Deprecari es uoce cd etiam per ea, quae in-
stir uocri obtinere solent,vultu,gestumq;.Etenim Blicephalum,qui prater unu Alexidrum omnem alium rem
sabais Jorem,non inepte dixeris Deprecari alios seβο- res p ter regem. Denis Deprecor mugis significat uel dicio,vel sicio recuso, quam illa qnae Aulus Geil. attigit.
In Priscianum,de Situs. CAP. XXV.
SItus Priscianus inqt dicitur pro negligetiuini Verg. Pris clara RAeneιd. v 1 r. Sed te uicta situ,sieris emerisenectus. ii Q Sed no is est,potius sordes illa,cr illuuies, qualis nascitur inter opaca domus que diu no repurgatur. unde inge .Fab. Excitanda mens, eTatio edasemper est,quae in Lo I ςK 3. huiusmodi secretis aut liguescit, Cr quedam velut in opaco situm ducit:aut cotra,t esci inanipersuasione. Hu - iusmodi igitur quidum situs iaci in vultu, capite, totos corpore uetularu, r habitul sertim inopum,qualem illum Verg.intelligit, er Lucan. de malefica anu ait:Foe da situ macies. Quod etia Paedore posJumus appeilare: Lib., ut ide Luca.-Logussin carcere dor.Et cic. in Tusc. Lib.3. Paedores muliebres.Et iteram: Barba paedore horrida. In eod.lib. miror Priscianu hoc in loco a desinitione seruij desii. S V ψ iluvisse,q hoc uocabulu proprie domuit, inquitarSitus δ' die loca sen-prie es lanugo quaedi ex humore. pcreari Fit aute i locu ta situ coguta L I carent
499쪽
4 α LAURENTII VALLAE nocteque gy- carentibus sole. Situs verὸ pro loci qualicite manisisti landam est,ut desitu Messanae,et defitu SIracusari ,σsima.
in δ)- Π Ocilis,lde inst,est,quifcile docetur. Docibilis Vt, I qui facile discitur: quomodo Penetralis est, qui in intimis eji partibus: P enetrabilis,quisicile penetratur. No occurrit,ubinΞlegerim Docibilis.Est enim cosuetum magis Perceptibilis, nisi magis apud Erclesiast. atq; in aliubensum: Et erieti docibiles dei,dictu est quasi dociles. 1-d Timo J- Nam cγpriasuper illud Pauli, Episcopu no litigios , no cotentissu sed mite,Cr docibile este debere ait:Dον cibilis autem ille est qui est ad discedum pallantia lenis, et mitis.Hoc ut ego sentio,ide est,quod docilis. Ratio dime postulat,ut Usignificet, q4 ait P ristian.eo quide magis, s habemus in eodem sensu Docilis, ut superuacua fuerit duas uoces adeo confines unisignificationi dare tibi dicimus simile hoc esse illis, Aequale, Cr Aequabile, de qbus.7 Ρω dixi alio uolimine. Insuper Sensibile, π Sensile. Lucre. Ex infensibili ne credas sensile nasci, haec duo pro e
. ' . . dem accepit. Exitiale, Cy Exitiabile. Verg. in v r. Sed me sita mea, Cr scelus exitiale Lacaenae, Verg.Aen. io Ilis mersere malia. Ovid. vi. Metamorph. Aspice mi no D s manu tendit trahere exitiabile ferrum. stru mage si R ationale, cr rationabile. Quint.in Ii . sed quia carentietsi hi jeo . st φη qVOM Aciat, ri,atq; irrationabilia uocitur. 1. Et Boreae Porro Penetralla quitu mea fert opinio non reperitur: penetrabile sed Penetrale: substativam sest, no adiect. Penetrabitis frigus adurat adiect.qui acile penetra ut apud Verg. Penetrabile te-
500쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. ε 3 netrale dicitur:qr aute penetratur, penetrabile. In quorum priore distentis,crum non sit nes adiectivum ut ipse vult,exponens penetrabile frigus, pro penetrale figus neque igniscation actitiae. Denis utad docilis reuertar . , . - docilimus mea sentcntia Diet potius, quam docili mus: .... a qualia sunt Acilis,gracilis, igilissimi; ,hvmilis. ,
In eundem,de Numenin Nutus. C A P. XXVII.
NV men,ide inquit, i dei nutus. Ante hunc Varrod Prisc. lib. ἰxerat,Nume dicunt esse imperiti,dictui nutu.Vter Vδrro Ii. 6.clabor m commodius definiuit certe numen est imperium, λψ'S LRx potestisque dei:no autem nutus, nes imperiuem cuiuslibet.
Sed Varronem de imperio dei suspicor intellexisse.
ta E catus,idem inquit,proprie streo:Nectus vero,alia ui peremptus dicitur. S ed ego sentio generales igni'
sicatione Necatus,steciale uero Nectus essee.Cic. in Rhe :toricis, τ libris ad Heren. Cr alibi sepe git: V ζηζη' Adimi liis catus. insint.in trii.Ηinc adulter loris caesus est, e necatus. N ec unqui N ectus dicitur, sine certo genere moditis ut Enectus siti Tantalus.Nec timorium,quam propemodu mortuus icut Exanimatus P eo qui simili est mor Cie. Τustintuoἰv Famesiti enecti.quae plurima sunt exempla, quaest.lib.α.
Ae pro valde idem dixit,nee tamen olus. Terra. in Prisc. lib. rhAndr. Nae illa tuum haud nouit. Mihi uidetur idem Act ε δες Α, apud nos significare, qSapud Graecos cribiscudiph' . thongo debere να .quod est certe:utapud eunde, Faciunt j ''me intelligedo,ut nihil intelligat. Quasi dicatsciui prostri).Haec apud cic.dictio stequens est,ut de Orat.ILIII. Nae ille haud sane queudmoda verba struat, et illuminet, magistruistia regret.Apud Quint.caeterosq; illius aevi