장음표시 사용
121쪽
ὶ i6 C MOL. SEcr. II. CAP. I. - I quidpiam' efficit quod absque: ea nore eam, idque ipsam, saltem praesente in casu, bonum sit, necesse est d igitur actio divina in essentia rei aliquid boni, operari debet , quod sine ea
Pace clarissimi viri dixeroe ratiocinationem hanc ae paralogismo no abesse . Ratio subjecti-Va , ex qua Deus mundum creavit, non ita in
ipso est ui fit periesti, quaedam, interna ob tinendas sed est repraesentatio finis; quoad tu stantiam optimi in ipsius intellectae , quem obfuam bonitatem , aliasque perfectiones natur is Ius necessario actionibus suis , quas voeant assi extra , praefigere' debet . Atque hine patev , ' manifestationem hane nec ad augendaS, ne , ad conservandas persectioiles internas quidpiam; conferre: sed ab his, ipsis exiti sub hypothes,
procreare velit . Unde' ulterius consequitur te-jusmodi persectionum manifestationem omnino possibilem esse , nec quidquam verae utilitatis' aut commodi inde in Deum redundare , sessi potius ira res creatas , quae manisestando divinas persectiones suam beatitatem consequω turynisi Deo utile dicere velimus, quod agad modo infinitis suis persectionibuτ eongruo . Cum deinde manifestationem Vocat actionem Dei , aperte confundat ideam manifestationis , quae finis est , cum idea creationis , quae ea demum actio 'est , qua finis ille obtinet s manifestatio certe perfectionum, seu gloria externa non est actio Dei s sed eam Deus consequitur per actionem suam , qua res creatas , - f. quae ipsum glorificent, exsistentes effieit. De nique non video, quomodo ex eo, quod actici Dei in rei essentia boni quidpiam operetur ,
sequatur rimnisestationem perfectionum non et se Dei creantis finem primarium , atque ulti inum , operatur utique actio ' Dei bonum , cum
sebus extaemiam , alias e Persectiones re lea
122쪽
DE F1NE DEI MUNDuM CREANT Is. II γ- tribuit, & necessaria ad beatitatem consequendam subsidia subministrat; at vero id minime obstat , quo ininus Deus in his bonis conserendis suarum perfectionum manifestationem ut uuinium finem respiciat , praesertim cum haec ex rerum creatarum beatitate fingulari ratione
q. Deus etiam sapienter egisset , em nullum communem finem toti mundo praestituisset ;l ' satis enim fecisset stras sapientiae cuivis entis' hujus mundi particularem aliquem finem prae-
. Potuit certe Deus cuivis enti in hoc mundo particularem quempiam finem praestituere, hac tamen lege, ut hos omnes fini alicui communi tamquam ultimo subordinaret unicus enim - ' est', ut ostendi . qui divinam bonitatem, sapientiam , aliasque persectiones decet, 'isque in persectionum manifestatione consistit . Atque id reapse praestitisse Deum ex ea per caussas tum finales , tum evicientes connexione , quae in mundo obtinet , colligimus . Ceterum sa- pienter hic monet Boehmius: se si umquan ,, dubium suboritur , cogita Deunu finem alia Thesi. - l . quem particularem non intendere nisi utri medium ad ultimum, adeoque tantum ejus , gos. Irii, i ri non plus, intendere, quantum huc requiri- M tur , nec adeo fine suo particulari ex parte - s, excidere, quando non tantum obtinet, quan- ,, tum obtineri posse videtur . ,,
123쪽
De Mundo suo in Ienere Perfecto A
Quid . LXXV. Mundus in genere suo perfactu st, 'd'β cujus omnia entia tam simultanea, quam suc-- π cessiva ad finem a Conditore suo praesti tutum Persein iobtinendum uuam optime conspirant L con Coni. g. 93. sch. n. s. , atque adeo, qui persectiones divinas tantum manifestat , quantum ipsas ab illo manifestari Deus vultis
CORO L L. Mundus igitur suo in genere perfectus .est comparate ad suum finem optimus ita , ut sub eo respectu melior .dari nequeat Deus eo LXXVI. Cum Deus eligit medium ad conlegit squendum finem sibi prastitutum , eligit aptu mς mtim. Nisi enim medium baptissimum eligeret vel ron posset, vel non sciret, vel non vellet id praestare se sed primum repugnat omnipotentiae alterum perfectissimae intelligentiae ; ultimum infinitae sapientiae; ergo cum Deus eligit medium ad consequendum finem sibi praestitatum, eligit aptissimum..& hunc LXXVII. Deus hunc mundum elegit ut me-duz hi 4 μm ςρ's 'μ νήum finem sibi prastitutum a me Ium Cum Deus in procreatione mundi finem sibi .elegit: Praestituerit i. 734 , per ipsam hanc procreationem finem hunc obtinere voluit ontag. 338. : igit tir mundus procreatus rationem continet, ut Deus finem suum sitineat, fi-ve , ut finis Dei ad exsistentiam perveniat ;sed quod ejusinodi est, medium vocatur soni. g. io a. γα ergo mundus hic est medium ad consequendum finem a Deo sbi praestitutum. : Sed praeterea quoque Deus hunc mundum
124쪽
procreavit tη, , & quidem prae aliis inlinitis possibilibus f g. r. sch. ), quod electio
nem aliquam complectitur: igitur Deus hunc mundum elegit ut medium ad consequendum finem sibi praestitutum. . LXXPIII. Mundus hie est medium aptis'mum μι consequendum finem a Deo sibi prastitutum . . Cum Deus. eligit medium ad consequendum finem sibi praestitutum, Oligit aptissimum . o.); sed Deus hunc mundum elegit ut medium ad consequendum finem. sibi Praestitutum smpraeci r ergo mundus hic est medium aptinimum ad consequendum finem a Deo sbi praestitutum. LXXIX. Mundus hie suo in genere perse rius est Cum mundus hic se medium aptissimum ad finem consequendum . pr*c- , necesse est, ut Deus per hunc mundum optime suum finem assequatur : igitur etiam necesse est , ut hic M dus tantum manifeste epexsectiones divinas, quantum ipsas ab illom nisestari Deus voluit; atqui hoc est suo in genere persectum esse q. s. : ergo mundus hic suo in senere perfectus est.
SC Η o L. I. Argumentatio haec est a priori , dc omnino invicta ; ducitur enim ab infinita Conditoris scientia , si pientia, de potentia , quuomnia in Deo inesse nulla potest ratione da bitari . Qui ad experientiam recurrunt, mun dique perfectionem a posteriori demonstrare Volunt , operam perdunt 3 ad absolutam siquidem id genus demonstrationem necesse seret , , ut Omnia entia tam successiva , quam simultanea, ex quibus hic mundus coalescit, singulatim pervestigentur ut eorum connexio intiis me pervideatur; ut denique , qua ratione fingula ad finem communem obtinendum te nis. dant, distincte determinetur quis autem lim
minum id praestare valeat 3 Non equidem inta
125쪽
corporum mundanorum contemplatione in co- gnitionem Crerioris independentis , aeterni,
potentissimi, fassientissimi , providentissimique ' deduet , haee eiam facili prorsus ratiosinio ex
' ' ' rerum ereatarum intuitu colliguntur , quem d- modum uberius demonstravit Trebsius. At vero inde nondam evidenter conficitur mundum suo in genere persectum este , hoc enim duo taxxt spectato manifestunt non est , Per eumdem persectiones divinas illo in gradu quem Deus eo astituit , Patefieri- Ut vero ab experientia perfectio mundi demonstrari' nequit.' ἰta eadem simili argumento nequidquam impugnatur; cum enim impe sectio in larve ad i , trus perfectionem conserre coni. g. 92. 1ch. . - & vicissim, quod inde fluit, major partis persectio persectioni totius officere possit , diastra sunt omnes ii, qui perfecticinem, aut imperfectionem partium apparentem ad totum mun- l dum transferre volunt et neque igitur audiendia sunt, neque, demonstrata a Pr ori mundi peria sectione objectionibus ab experientia peri respondere teneremur cf. 23 s.fch. l. 6. log. . Ne tamen quidpiam Oimsiste videar o adducam breviter ea, quae a profanis hominibus , dinio
naeque providentiae hostibus vulgo proferri
solent . ' . ρουρον ' Aiunt . i. 3 Si mundus hic emet in
Do genere Persectus , esset is etiam omnium s/.ii o utimus ; sed istud non admittitur; ut in de uente capite patebit : ergo mundus. hic non est suo in gestere perfectus . Deinde quid , e tae , quod minus singula entia ha us mandi i- persectiora sint persectioribus autem entia - tibas persectior utique , A fini suo accommo
d. M. Si mundus hic esset suo in genere per . sectus, esset is etiam comparate ad buse siuem
126쪽
optimus o c. M. absolute optimus , m M. Scsic d. m. n. con. Mundum in genere suo perin, sectum comparate ad suum finem optimum etio dixi g. s. cor. , quod ut plenius intelia ligas, haec habe: Deus stante hoc sne, quem ipse ex liberrimo arbitrio determinavit a non
Gotuit alium mundum nec persectiorem , .ne
cimpersectiorem eligere in neutro enim cala, dapienter egrsset : sapientia quippe exigit , ut mundus aptissimus ad finem praestitutum eligas ,etur , . qualis non fuisset hoc nostro aut perse- .ctior , aut imperfectior . Atque in hoc senis 2hic mundus est omnium optimus; nullus enim ex omni genere , di specie mundorum aptius huic fini responderet : individua autem perse-
.cte similia , quae quidem infinita possibilia iunt, cum principium indiscernibilium Leibni- tii non subsistat oni. g. γ6. , aequalis sunt Persectionis, adeoque a qualiter ad hunc finem, accommodata . Non est autem hic mundus ab,
fisolute, & in se, abstrahendo nimirum a fine, vel posito sine absoluae optimo, omnium pos . sibiliuni optimus , ut deinceps apparebit . Si. militer non potuit Deus stante hoe fine sin- gula seorsum entia persectiora eisicere s nam illud determinatae totius mundi perfectioni d υrogaret, cum ea dependeat ab optima singui
rum conspiratione ad finem communem , quae:in hac hypothesi necessario mutaretur , nisi
.ponas per mutuam compensationem ultimo .tandem eamdem conspirationem prodire a id quoi eodem redit . Neque vero etiam ex majori singulorum entium pexfectione continuo sequitur majorem quoque in toto Iersectionem fore; fieri siquidem potest, ut entia , etsi in se persemora, minus tamen apte ad finem obistinendum conspirentis Mundum non esse perfectum satis ostendunt entia monstrosa , & imperfecta ; animalculaliena vilissima, & exilissima, quae ideo super ειοrche πιι Metaph. L. IL F Baa
127쪽
flua sunt; tum &insecta nociva, ac venenatas quae passim in eo deprehenduntur. Generatim e persectio mundi , ut jam dictum est , non consistit in perfectionibus particularium entium ; sed in eorum connexione , dcenascente inde Iendentia ad finem toti praefixum . Quod nominatim ad monstra attinet , dicendum ipsorum imperfectionein esse solum apparentem , eamque ad constituendam totius mundi perfectionem concurrere , quemadmodum imperfectiones oculi eonducunt ad peris.ctionem totius corporis c ont. f. s r. sch. ) . Certe nisi id ita esset , nequaquam a divina sapientia fiassent electa. Praeesare Leibnitius: ,, eoncludendum est , ipsa monstra in ordine' ,, totius comprehensa esse , licetque cogitare,
,, non tantum melius fuisse, ut permittantur, D quam ut communes naturae leges perturben,
is tur ; sed etiam ipsa legibus , ac universali
Dei voluntati consentanea esse, etsi nos hancri harmoniam mente assequi , & distincte ex. plicare nequeamus . D Legatur quoque Μalebranchius. Similiter deinde insecta non sunt vilia , nisi nostra fortassis opinione , eaque valde dist ta ; concurrunt enim cum reliquis ad communem finem obtinendum et ipsa etiam corpusculi minimi consormatio .Conditoris sui potentiam , ae sapientiam quam maxime illa. strat. Unde neque inutilia, aut superflua jure dici possitne ; praeter communem enim parti culares quoque fines propositos habent , usum..que maximum, tametsi nobis potissi iniim inco. gnitum, in hoc universo praestant , dum aliis
nutrimentum , aliis medicamentum praebent, aut efficiunt, ut ex ipsorum comparatione cetero. rum ordo mirabilius elucescat.
3. Alius mundus est possibilis , qui persectius
assequeretur finem sibi praestitutum : ergo noster hic mundus non optime congruit cum suosne . ant. p. Possibilis est talis mundus , qua
128쪽
Da Musuo suo IN GEM. PERFEcTo. I:. Iis suit ante peccatum . Adae perdurante tam integritatis , Ac justitiae originalis , Iam vero talis utique mundus de perfecti'resset , . quina noster , & prorsus eumdem finem, haber posset, sicut reapse tum habuit. N. ant. Admitto imprimis plures. esse. mu
dos possibilea persectiores, suos Deus condere potuisset , si volatilet perfectiorem finem , altiorem nimirum gloriae suae externae gradum , eligere. At nullum potuit mundum p cre rea qui hunc praesentem dinem mesius . cuius, Deinde mundus etiam perfecti'r . O p rigii melius non congrueret , quambnoster suo congruat s dici enim debet congruentiam fore eamdem mundis petiectioris cum suo fine perfectiore , di mundi. impe mct loris i , si si in loqui - licet, . cuna suo fine i 'persectiore, i ubiqueAyis Aelicet optimam. Ad. id quod additur Q. NNanam i a mi , quadam opus est non φ nim constat , an talis mundu vere Sorsectior: --duturus esset cum argumentum ex perfectiq-ine entium particularium ad universalem totiua. Persectionem aud valeat , nisi omnia simul en-
entia , 6c eorum, naturaei, mutuaque connexio
intime perspiciatur. Fieris te potest, ut connexio entium , in quai mala in te ta .sunt i , m gis altera, quae ab his immunis est, ad finem communem conspirens ; quemadmodum horologium ex imperfectioribus in se putibus com politum lotest accuratius horas designare . suo. que in genere & comparate ad suum finem Persectius esse , quam aliud quodpiam , quod ex nobilioribus partibus conflatur , immo ut horologio toti sua constet persect io ., necςsse . est , ut singulae illius paries non sint ejusdem
generit, formae, ac persectionis . . Itaque et . 3am, ut tuta entium connexio, quaei mundam' constituit, sua gaudeat perfectiqne., non modo necesse non est , ut singula seorsum emtia
129쪽
Iu. COSMov. SE . II. CAp. IL 'quiritur, ut sint diversae . Tum mundus ille , ' qui ante lapsum Adae exstitit , non fuit alius 3 a nostro hoc, de quo agimus , mundo ; fuit' enim hujus pars quaedam, atque inde ad eum. deni finem tetendit, cum sinis sit toti mundo
praefixus. Quod si autem ponamus, nunc quo que talem' mundum a nostro distinctum condi , necesse foret , ut Deus illi alium finem , - id st , alium gradum in suarum persectionum. 'anifestitione praestitueret , ad quem nempe --obtinendum omnia illius entia' tenderent.'. Multa -in hoc mundo' perpetrantur Peccata , eaque non cedunt ad gloriam Dei, sed potius ad ipsius contemtum: igitur non omnia in hoc mundo illustrant gloriam divinam, neque munisi dus perfectus dici mergiur. - . d. am . peccata , si spectentur relata ad ma-lniam', ct in entio m/έominis libartate Iva abutentis , non tendunt a S gloriam Dei , O' Anti peccata, si spectentur, ut funt actus ph=- , Gei hominis agantis , vel ut ebnnexa cum a. Dis ad communem suem tendentibus , vel usa Deo p.rmissa non tendunt ad gloriam Dei, M. aut. se eo . Tametsi peccata, prout a malitia hominam , Albertate , praecipuo bene meia-xendi te strumento , O abutentium proeedunt , potius ad obscurandam Conditoris gloriam xendant , hominemque a consecutione finis ui abducant , -multis tamen allis modis ad illustrandas persectiones divinas inserviunt. Imprimis nempe peccata, cum sint ρctus phy-- fiet a libera hominis vi prosecti , homini a Deo vim activam , ac pretiosissimum libertatis ζdonum concessum suisse manifestant , quo si- tui divinam potentiam, libertatem , ac boni- l
'tatem commendant. Deinde ut sunt in hac re- hum serie, 6c connexione poli ea , una ct an re- l
liquis medium illud optimum , quod Deus et d consequendum finem sibi propositum sapienti si me elegit , constituunt; qua in re singulari
130쪽
DE MOMuo suo IN GEN. PERFECTO . II iquadam ratione divina elucet sapientia , dumniata haec ad optimos fines diriguntur . ea quo ipsa obtinentur , quae homines perversa sua. Voluntate impedire conabantur attende ad
exemplum Josephi AEgyptiaci, Christi Judaeo.
rum scelere occisi, veritatemque rei ipsi oculis intueberis. Denique peccata, cum toleran tur , divinam in nos bonitatem , di pauentiant λ
eum remittuntur, misericordiam , εο nansu , --tudinem; eum vindicantur , summam potesta- etem , & justitiam luce clarius patefaciunt. Cum igitur mundum perfectum dicimus , non volusinus, nullum in eo inesse naevum, nullam m eulam ; sed nexum hqnc rerum omnium.im, quo pessata quoque continentur, aptiatmqna, esse ad persectiones divinas intra eos limites , quos ipse statui t, manifestandas contendimus . Μundus , qui habet- mala , perfectus est , nora quia habet malai sed quia haec boni , mali permixtio ad obtinendum finem ab auctore suo constitutum optime deservit. Neque vero etiam inde consequens sest , ut Deus positive , - Peccata velle debeat 4 . etsi ' enim iis quoqua' tamquam mediis ad suos fines utatur , assicit tamen, ut ea permusve velit, id est, non impedire decernat , cum alioquin ab hominum