장음표시 사용
31쪽
d T semper exstitexit , .& aliquando non exstiterite reari sont.. g. 37. 1; sta, si mundus crea fuisset, b π ζ aliquando non Pstitisset . .. x s. ., & si si-' ' mul esset aeternus , semper exstitisset S,
praee. : ergo mundum creatum, & aeternum esse, seu mundum creati abi aeterno absolute O repugnat Cono . Cum igitur mundus productus est initium exsistendi habuit ι eaque prop*er . dici mus mundam creatum eae & in tempore , bc cum tempore: in tempore nimirum imaginaqrio , cum tempore, reau . conL Ont.. f. III. sch. . SOROM Miro prorsus argumento- utitur. VVin-klerus quo opinionem contrariam stabiliate fieri posse ait , ut aliquid creetuu ab , aeterno , ropterea , , quossi ortus exi nihil omnino tem is poris expers est, is quasi., vero id in quae ς' 'i' sione versaretur, utrum creatio tempore indi-Τ '' geat λ nemo si ne eam momento individuo a solii negaverit. Verum per hoς quaerenti, an mundus creatus aeternus esα possi minima satisfiet: hoc nempe loco ostendendum erat aeternitatem cum creatione. envis non pugnare , Posseque ens, quod per creationemeiastentiam adipiscitur, initio exsistendi carere. Sed & alia sunt, quae adversae paMi M patroni proserunt his jam respondebo. - spon- Ajunt Deum absoluta naturae. suae necessitate d. tus ' vo luisse exsistentiam mundi, unde consequens Obstct esset, ut inundus aeqWe, ac ille, aeternus sit' usertum probant.: Deus absoluta naturae suae necessitate cognovit possibilitatem mundi: erogo eadem necessitate ejua ex lictentiam Voluit . cons p. Ideo primum: quia, intellectus divinus' est potentia necessaria ; sessi etiam Voluntas est
similiter necessaxia. : isitur si. illud , , Mum hoc.
32쪽
R. Affertum veritati nequaquam eonsentaneum est tande ad prob. e. snt. n. eos. Deinde Z1- quia intellectus est potentia necessaria quoad omnes Dor actur , e. M. qNoad aliquos taneum , n. At sic d. voliuntas Dei, est neces. aria quoad actus intermos, e. quoad actur externos, n. m. eon. Cum Deus sit ens infinitum, nequit aliud objectum necessarium sua rum operationum habere, nisi pariter infinitum,
id est, se ipsum. Se ipsum igitur necessirio
cognoscit, ac ita se necessirio videt suarn omni. potentiam, quae eum possibilitate omnium en4eium tamquam eum filoe termino connectitur xinde in sua omnipotentia eadem necessitareeognoscit omπia possibilia. Deinde se ipsum , utpote bonum infinitum , necessario amat, quod ad voluntatem pertinet, quatenu& illa agit ad Intra, ut ajunt theologi . Quod autem ad ea , quae Deu2 extra se agit, spectat , non eodem modo se habet ejus volans ars est enim liberria ina, ut aliquid, vel nihil, hoe vep illo tempore procreare decernat. Et ratio est: quia r. Deus se ipso beatissimus, ac persectissima est,
nec ulla re extra se exsistente eget se a. res e graneae noπ continent bonitatem infinitam, qua
ipsum in tui amorem necessario, raperent , nec denique ex rerum procreati ohe, aut exsisflentia quidpiam felicitatis, voluptatis , commodi, aut gloriae internae eidem accrestit. Aeἀeedit, quod si Deus non cognosceret omni possibilia, nore polleret intellectu infinite per fecto , cum ad hoc requiratur , ut a ctu cognoscat , quidquid eognosci potest ' possibilitas autem entium sit quoque obiectum eognoscibile . Contra habet Deus potentiam infinite peris
ctam , si modo possit emere, quidquid est pon
sibiles neque enim ad eoneerum omnipotentiae pertinet actu omnist possibilia efficere ; uexlias dictum est onr. b. 3 6. cor. 2. . M) Deus ab aeterno habuit potentiam ereandiv mutis
33쪽
34 COSMOL. δε . I. CAP. II. mundum, mundus item ab aeterno fuit habilis:
ad exsistendum: ergo nulla est repugnantia- in eo , uz mandus creetur ab aeterno. Huc sererecidit argamentum Dariesii. Addunt a Iii: potuit mundus a Deo. creari ante omne temporis, imaginarii, nimirum, momentum distribu rive sumtum; igitur etiam potuit e reari ant omne temporis imaginarii momentum coli in ive samtum, quo casu aeternus foret M. d. autia ac id utrumque eum iamino axsistendi. c. et r. sine initio. Oxsistenia, an, ct omnis Cum ereatio sie productio rei ex nihil seae ejus translatio de non esse ad esse, proin-- de necessario exigat, ua res, quae creatur, ante non exstitem, tumque, cum ereatur, exsistere incipiat , Deus a tota aeternitato non ha- buit aliam potentiam errandi mundum , quam eam, quae essieere possit, ut mundus per creastionem inestium exsistendi obtineae L neque mundus a tota aeternitate aliter habilis fuit aLex.
sitiendum, quam cum aliquo exsistentiae initio . Nihil igitur seu est potentia Dei,. lau ex. habilitate mundi , licet utraque ἔeterna' , colligi . Potest proe aeternitate mundi . Quod autem ad alterum , manifesta est dispar ratio : ita priori. siquidem casu nulla prorsus contradictio latetmin potuisse mundum antae quod vim temporis momentum distributive sumtum condi aliud non sonat, quam in tempore imaginario, infinito nullum momentum assignari posse, . ante quod non potuisset mundus a Deo essici , ita nempe, . ut in illo habuisset initium exsistendi, quo diadhue insinita momenta antecessissent. AL V ro in posteriori apesta est repugnanti m . qui mnun poenit mundum potuisse ante omise rem P ris momentum collective sumtum creari,. hoc ipso mundum creatum exspestat initi extinendi, quemadmodum omne temporis momentum collective sumtum, id est, totum tempus ina
. yrum , quod infinitam est, initio destitii
34쪽
DE ExsIs NTIA, ET ORIGINE MUNDr. 3s. tae. Neque obest , quod mundus creatus possit durare in aeternum, ad creasionem enim , di ad naturam effectus creati nihil reseri, da ne, an brevi duret , sea tamdiu durat, quamdiu conservatur: Verum ereatio, eum sit ed ctio rei ea nihilo, absolute requirit , ut essectus ereatus habeat linitium exsistendi ; unde mundus creatus non potuit sinu liter durare ab
s. Caussa efficienν nequaquam tempordi, sed naturae solum praecedit suum essectum sont. 139. 34o. a igitur si caussa effieiens est aeterna, etiam effectas poterit esse aeternus atqui
Deus est caussa efficiens aeterna: ergo dc mundus poterit esse aetemus αν. d. ant. Caussa essicien2 se maliter sumta non. tempore, sed natura solum praeredit effectum, G Caussa eviciens masteriailiter tumia, saltem semper, m. ωπα t vid. M'. laud- is Tam d. eons ergo si caussa eificiens. materialiter sumta est aeterna, etiam etactus potest esse aete nus , n. cons ergo si eaussa efficiens formalitet amist in aeterna, potest etiam essectus esse ae ternus , subd. hanc partem e si ea caussa aete na sit simul efficiens pro Merno, eon. Κ sit solam etficiens pro, re ore , neg, hane partem s
, de materialiter spectatam poste tempore prius axsistere quam essectum, dictum est ita one logia quin id imprimis inmmnibus caussis crea
tia necessario evenire mih, certum videtur a ' quomodo enim causta ea ipso, momento indi-- viduo , quoi ipsa producitur , jam agere possit E' prosecta actio eaadae productae eo ipi' nequis, , nisi ut reapse consequens actionem , qua ipsa producitura quodsi vero, itas jam adest Reeensio, ac proinde tempus. Deinde de eausia i creata, sive Deci essiciente effectum a se distinctum res est multo, magis manitim L eum enim
Deus nullum exsistendi initium habem pinis ,
35쪽
36 Cos MoL. SECT.. I. CΛΗ. . Isin id vero, quod ipsius . voluntate de nihilo ad aliquid, de non esse adi esse transfertura neces sario initium exsistendi habere debeat , necessiπquoque est, ut ipse revera ante omnes, effectus . a se creatos exsistat . Quod addidi , Deum esse causam evicientem aeternam quidem , sed non', pro aeternoe, paullo post illustrabo. Interea hic . Probe notari velim, me impossibilitatem creationis ab aeterno immediate, dc per se nec exi
notione caussae. essicientis , nec, en notione ensectas, nec ex notione dependentiae etactus a caussa , . sed ex sola notione creationis , , quae pro ductio rei ex nihilo est, collegisse: unde, quid quid de his sit, nihil. omni .essicient ad Verissarii, donec palam fecerino, in notione cream tionis initium exsistendi. non includi . Ati a jam proierunt quidpiam . . . . . Creatio, inquiunt, sensum disjunctivum continet: ita ae vero sensu creatum dicatur omne illud, quod aliqua ci vel reipsa init nihil , vel tantum fuisset nihil ., si non stasset creatum , hoc autem. posito jam. necesse non est,..ut, quidquid creatur initium. exsistendi acta. habeat. Et quid vetat, adjungunt alii, ut creatio definiatur pet prodactione antisper Iνο- exsistentis ' R. Quiλ. ita ratiocinantur , duas res maxime di--. Versas i erite confundunt, creationem nimiis aram, & conservationem, quae . tamen communi
philosophorum sustragio discernenda sunt. Nimirum actio Dei, quae exsistentiam emis a distincti essicit , vel tendit. in ens exsistens,,ἀvel inruens non exsistens medium certe. non- datur: haec ineationis illa sonoνυαι lanis n. mine. venit . . Creare itaqde eae cere,,ut . id. , quod . nondum; exsistit, exsistemiam. acquirat. sonser vare. est, efficere. ut id, quoL. jam exstastit, exsistentiam porrα, continuet; ex q9 si mul patet, conservationem alicujus entis μα-
erigere urcationem. illius , quam Eb rem desta
36쪽
nitu esse eontinuata ereatio . Si igitur mun dum numquam reapse sui stet nihil , numquam fuissed creatus, sed perpetuo conseruatus a Deo , di vel hoe ipso simul non conservatus, quia: nulla praecessisset ereatio, quod. novam repi. gnantiam involvit .. mod vero ad, definitionem
creationis supra allatam attinet , puto eam Θm-nino vitiosam esse; primum quidem, quod nomsolum ultima verba otiose adjecta sunt i qui x
enim ignorat ens per se exsistens non, produ- ei ): verum etiam , quod eadem verba sensum valde dubium continent a videntur certe M innuere , productionem generatin aceeptam iniduas species in' productionem videlice emis per se exsistentis, di in productionem entis Προ se non exsistentis . legitime tribui posse . Ita exempli caussa, eum dico: Mnermio astasio
per quam ens evnnpositum eri ur et, utique taci er
innuo.dari quoque aliam speciem actis niri pe quam ens simplex oriatur . Atque hujus rei ratio est, quod omnis legitima definitio genu proximum postulan 87. selis a. l. 3. log. l. Deinde ea definitio, la ior est, suo definit contra , cit i. a. γ ῆ eonvenit enim eadem
plane ratione etiam. generationi. Profecto quoties aliquid generatur tot iras producitue ens - per se nore eriistens. Pone ab artisee ex par-tibus ante fabreactis per earumdem nexum de inum horologium confieri : nonne ajes horologium sens utique per se non exsistens proα. uoi r Denique missis his sic arguo Prodactio, . entis adde, λ placet, pedi se non exsistentis i- vel est ploductio entis- jam antea exsistentis , vel non exsistentis ρ, Si primum : non est productio; nam productio est actio, per quam ensoritur: quo1 vero jam exsistit, non oritur. Si
.. alterum: tum rursus productio, istaeo vel est productio entis, prorsus non exsistentis, vel est
productio entis solum quoad se non tamen Moad. partes 1 non exsistentis G tsi, istud: has
37쪽
38 Cos Mo SECT. I. CAP. II. productio dicetur generatio; si illud: creatio. Atque inde manifestum fit, unicam legitimam
definitionem creationis esse hanc: productio en-ris ex nihilo: nee cogitari posse aliam. s. Deus ab aeterno volat i inandum: ergo mun- . dus est aeternus. Et certe posita ratione suisi ciente ponitur rationatunx; sed voluntas Dei , quae est ratio lassiciens mundi ex fistentis, posita est ab aeterno : ergo etiam mundusi positu Rest ab aeterno. e. a an G Deus ab aeterno vesait mundum prope Pre , cἀ an pro aterno , m. ant. Θ consi Ad alterum rursus dia M. positae ratio no suis.
Eiente ponitur ratinnatum, eoe nempe momenin
P, Pr quo ejus exsistentiam ratioe sufficienαc igit, c. M. statim eo momento , quo ipsa exsistit, δειδέ. si illa ratiα nota respiciat aliu1. determinatum momentum, G M. si respiciat M. sic d. mo n. eonso Deus ab aeterno de- . Mevit mundum condere; at ita , ut ille certintempori2 momentoe initium exsistendi capiar eprimum: quia, quidquid vult, ob suain inranu. . Rabilitatem ab aeterno vult: alterum: quia nevit velle comtradictoria 3 est autem conmdictorium, ut res creatru initio exsistendi; careat .. Atque ideo dicimus Deum ab aeterno, Verum non pro aeterno, sed proe tempore voluisse mundi exsiste iam. Idem aceam motandum est assi id, quod additum fuit : nempe volunta. Dei. non est alitet ratio; sussieiensi exsistemiae munis. di , quam quatenus ea, ab aeterno, respex id dein
terminatum temPaxis momentum,. quo mundus
. exsistere incipiat, atque ideo, is nee antea: exsistere , nee aeternus esse debuit . Nihil igitur eontra stabilitam esus de principio rationis, HL
fi cientis doctrinam admittimus. Ceterum: am . mentum ah aeterna Dei voluntate petitum n mium , adeoque secundum pervulgatum axio' in , nihil probat; sequererun enim Omne re stum successiouem absolave repugnare,. -
38쪽
DE ExsIsTENTIA ,. ET ORIGINE MWNDI . Istnia , quae Deus ab aeterno voluit simul coex
Si Deus voluisset mundum in tempore, sui
let mutatus: igitur etiam mutatus est, cum erea-
via mundam in tempore p. id autem pugnae eam infinita ejus perfectione. Si eut nimirum i th. priori casu ex non volente factus suisset volans, ita ita posteriorι ex non creante factus eth
R. eis anta n. eons Si Deus in tempore aIiquid vellet, quod ante non voluit, mutaretur i plius, status internus; istud enim in ipso argueret aliquam ignorantiam vel rerum ipsarum, vel moti vorum, aut intonstantiam, di quamdam ani- mi levitatem, quae, omnia de infinita issius perfecti ne plurimum detraherent . Contra cum Deus in tempore mundum ereaviti, nihil illi ad statum internum pertinens aut accessit, aut decessit; cum enim id ab aeterno jam constituerit, solum relationem quampiam, dc exter. nam eremoris denominationem per novam mundi in tempore exsistentiam obtinuit . omnis, igitur vera mutatio, quae hic contingit, set net ex parte rei cretiae , quae exinere inei pu ,. ipsum autem illud voluntatis imperium , quoi hoc emaeitur, jam ab aeternoe in Deo inerat: nondum tamen, dici poteris creator, quia ais relationem completam necesse est, ud non modo ejus subjectum, sed Se terminus realite exsistasia Nec obest , quod donominatim creantis refellatur aliqua: ratione ad operationem omnipotentiae , quae est persecti a Deo interna snam, ipsae haec operati omnipotentiae involvier
terminum: externum rem Mempe creandam ainque det ea, sicut de voluntatae Dei. ratiocinandum. Quidquid in hac operationο en par te omnipotentiar, atque ipsius, μι se tenet , id perpetuo erad in Deo , quod vero peditnEt ad terminum , id in tempore contigit, iis est. terminus, seu mundus ab omnipotentia eiacturu
39쪽
in rempore exsistere incepit. Sicut igitur taurab aeterno voluit mundum pro tempore per suam Noluntatemh ita eumdem ab aeterno pro tempore per sua ni omnipotentiam operatus est, di sicut nee ob aeternam Dei voluntatem mundus aeternus esse debuit , nee per novam in tempore mundi ex mentiam illius volunta, mutata. est ' ita nec ob aeternam omnipotentiae Opera. ionem mundus aeternus esse debuit , nec per novam mundi exsistentiam omnipotentia muta
vionem passa est . ' At, inquis , quis, inusitatus hie operandi modus verum cogita, Deum non fore Deum , si tu intelligentia tua arctis nimium eonstricta limitibus ins nidas ejust peris ctiones, & perfectissimum agendi modum comprehendere posses. Atque inde patet id renpondendunt sit eaptiose quaerentibus, , utrum Deuε ab aeterno rei pia , de actu fuerit mundi, opifex, an solum in potentia λ Utrumque nempe suit, sed diversa plane ratione : actu suit mundi opisex spectata ratione interna, quae in
aeterno volunt Mis decreto, εc in aeterna pati-her omnipotendiae operatione consistit et in m. rentiα vero spectata ratione externa , ob quam
est , di dicitur mundi opisex , quaeque aliud non,
est, quam ipse mundus ob aeternum voluntatis decretum, ac aeternam omnipotentiae operatio- . nem, ex nihilo prodiens. Non. tamen proptereat, revera mutatus est; non enim alio sensu ex ρε-
sentia in actum transivisse dicendus est, quam quod relatio realis at res creatas per realem mundi exsistentiam eompleta tueri L. Ad extremum ajunt cum lapicuro r our igitur Deus tanto tenipora seriatus est y Cur non ci-- eius mundum condidit di veli non potuit antea', argutatur pro sanus auctor , vel non. voluit
Si non potui de numquam potui stet postea ; sit non voluit , eccur deinde: voluit ' Et si aliquando voluit , sempen voluit , cum in ipso volutomun successio nulla. detur. Verum nugno hae
40쪽
DE FarTo. 4, hae sunt r volate eerte Deus semper, sed nompro semper ; at cur pro hoc potius , quam amlio tempore 38 Quia id a liberrimo ipsius arbitrio pendebat. Certe quodcumque statuas tempus , statuendum autem necessario est, aliquod , cum creatio ab aeterno repugnet, semper rediabit' eadem quaestio quam non enodabis nisi recurrendo ad tanimna Dei libertatem Haec de tempore imagmario mundi ortum antecedente : quod si de reali quaeras , respondebo cum Moshemio e , , Nullus eum sit temporum ra, , ordo in aeternitate. , stultum , &. ineptum eiadis is ea sciscitari , cur hoe posius , quanι alio θ' i , , temporae supremum Numen hancii reram uni. ,, versitatem construxerit λ Quod qui sibi vult , ,. .. . explicari, is propese rationem sibi reddi cuis a. D pie, qdamobrem tempus non fuit , antequam ,, esset tempus: quod merito absurdum, αi is ficetum dixeris . , ,
XDFIIL Fatum proprio dictum- est necessu
tas absoluta , ct immutabilis , quae omnium. Trium contingentiae. ac. libertati adversia
S e M o n. Nihil sito pervulgatum. magis apud Vea teres 3 sea nihil etiam obscurius et multi eo ad blibertatem cum humanam, tum divinam pror- veterum .sus tollendam abusi sunt; alii id cum utraque opinio optime conciliari posse arbitrabantur . vide 'ς Gassendum m . . Cadu vorthus c, Omnes δε--s..ia assertores in tres potissimum. classes distru e. a. besti: primam illi aenent, qui Deum res om