Legis evangelicae selectiora contra bibliomachos illustrata a P. Seraphino Hippler ... Accedit brevis disquisitio in theologiam typicam, ..

101쪽

' Nam cum decem post Jesu resurressionem ad paritiones Evangelistae reserant, , testes sat militi iunt: & I. Cor. 6. aliquando plu) quam qui . genti fratres, parsim mortuit, partim S. Paulo coaevi fuerunt, qui Jestu per nam, dicta dc gesta, promissiones, reprehensiones, praecepta & miracula una omnes, auribus & oculis, saepe Sc diu, per o dierum cursum accepere, & haec omnia statim

in ipsis eventus imo, ad portas Jerusialem, in selibteis es synagogis, strio dc frequenter, jurando dc

obtestando per Jessi nomen, non sine thavmaturga. virtute testincati sunt, quo rempore urbs nationum

omnium statebat advenis, ita ut judices Sanhedrim ad pauperum & illiteratorum pistatorum testimo nia α invectivas obstupesterent Aet. 4. Certe qui

dolosa mathinantur, perpaucis tetra sitia commiInicant consilia: Impii δι versipelles solum facinora eaque clandestina meditantur; hi vero testes ut 'fuerunt simplices δι idiotae, ita vitae purissimae, omnibusque ornati virtutibus. Cfr. Euf. Hist. Ecclec Lib. c. a . nam verbo & opere vitia omnia . profligarunt, ' & cultum Dei pii risimum ubivis praedicarunt ac invexerunt. Et hoc testimonium, in quo ad mortem usique perstitere, ex Salvatorigpraedicti'ne potentissimos hos es, omnium odia, saeva pericula, cruciatus, & acerbissimam his viris necemiconcivit, cum alias omni praesidio: ad magna molienda sese destitutos esse, affatim scirent. Quam multa apud pro anos citra omne' dubium rata & certa habent increduli, ubi tamen pei exi- guus testium numerus accedit, qui etiam adhuc epicrisin postum 8 eccur autem hoc factum omnibus

moralis evidentiae notis praeditum rejicere conam

tur' utique quia tam si ablimi mysterio, tam stu-Pendo prodigio capiendo impares habent vires ast

102쪽

' bio intra oleas vagantur, cum infinitam Dei potentiam, sapientiam, vertiarem & bonitatem oporteat erpendere. . . . Praeclare Didacus Stella O AEEnanati in Luc. c. 22. Edit ADty. Rag. 3ψa. PIObat, Pontifices Annam Caipham, Pharisaeos &ScribaS , quorum maxime interfuerat, resilirectionetrinὀn evenire, de illa tamen reipsa permasios fuisse

Mendaelam de eorpore Christi furtim ablato. Quid minus verisimile, quid aeque insano in cogitatum consilio, quam, Principum Seniorum ad milites responsum: Dicite, quia discipuli ejus ' fodie venerunt, & furati sunt eum, nabis dormienctibus 8 Nonne discipuli Jesu Magistro suo utpria mum capto ex panico terrore Iudaeorum conspeetum fugerunt. Etebrisque pavidi S moesti se os cluserunt 8 & quis crediderit, hos aussis suisse, de' nocte 'corpus Jesu surripere, quod decenti tumulo in horto, a pari Iesu discipuis fuerat illatum, praesertim cum pernosiqnc sepulalirum figoatum abcubiis custodiri, & de resurrectione ejus in cerea nihil cogitarent. Sique etiam corpus hoc fuissent susturati, cur Petrus &c. iterato ad sepulahrum a celerat cur vacuum cernentes Apostoli δι muli

res. φbstupescunt 3 si doli uexint ubi constit , quid

ad inanem tumi m adstant 3 num periculosum. nimis mendacium ubivis pqtuissetit & voluissent dic pergere, ac si a morie resilirexisset, quod quidem

nonnisi opprobria, persecutiones, mortemque iIs atrocissimam concitauet; ει cum postea resurrectio- nem toties invicte adsererent, cur nunquam de

103쪽

CAPUT VIL

Ex parie custod viri etiam narratio nimis inconis .

dite conficta est , nam incredibile cuivis videri debet, somno tam alto omnes simul filisse abreptos, iit ;distipulorum adventu, strepitu, lapidisque reolutione, labore in auferendo corpore plane nullus eXcitaretur, ut fures corpus delirentes una inse- querentur. Si vero nullus Qpore expergefactus est, quomodo furtum contigisse contestari potu re eecur discipuli mulieres non ad judicium j compulsi sunt Z cur aedes non perlustratae, dc to mentorum vi illata rei gestae veritas extorta est Z qua de causa discipuli linteamina Sc sudarium hon sejunxerint, & corpus nudum voluerint praedari Z 'Cur Sacerdotes vigiliarum secordiam, & tam perniciosam negligentiam' non severe Romano- rum more puniri secerunt, stri Potius pecunia praerniati sentZ quam misere haec secerdotum B militum dicta inter se cohaerenti nihilominus hae iram. impudenter mentiendi licentia hujus farinae

homines sibi consultum ivς . ,

Hane furti circuml antlam solus S. Matibaeus '

Inter Evangelistas S. Matthaeus sbius hane Sy. hedrii stropham ct sepulchri custodias memores, qilia Christiqnis Palaestinis & in Je usalem commo- rantibus scripsit; opoetuit itaque hujus calumniae , . t Iipoitolis impactae de furto non tum meminisse, .*d etiam adynatdn & hnjus accitiationis docere Originem. ' Apostoli vero ceteri procul Jeroily- lnaa & ieritis exararunt, hinc eam circumstantiam pracleri re roteranῖ. Mirum etiam non videri debet, quod Apostoli reliqui in SS. Literis de ea non

104쪽

quoad potissimam tantum partem 'narrantur e

quibus Apostolarum stimonibus non de integro conscriptis incertum manet, quid protulerint, necne. . Et si Apostoli hoc falsum, ut a S. Matthaeo narratur, nunquam Judaeis exprobrassent, . num p pterea a S. Matthaeo confisum erit 3 An n cesse est, 'ut Apologeta pro vindiciis sitis eloquatur omnia. imniemor regulae a Petr0 I. Pet. 3, 13. datae. ' Certe prodigia in' nomine Jesu persessa Act. 4, 19 ceu testimonia publica c0ram synedrio adlegata gloriam Jesu & resurrectionis veritatem duculentius demqnstrarunt, qua-exprobratio de corrupta Romanorum militia, quam in jus vocati per ipsa testimonia excubitoriim rem satentium difficile p'tuissent probare. Annon corruptio itera-Ia negotium hoc turbasset, aut penes Pilatum Ju

daei e tacisseisi , ut milites Jerosolyma aliorsum

, i Resurrectio non Apostolis stlum, sed aliis quutiusque articulus creditu dissicillimus fuit. Divina, ait cit. Stella . disperiatione pernitissum eist, ut AP soli cum reliquis discipulis qxistimarent milieres tanquam deliras, ad firmitatem fidei nόstrae, hinc perpendamus, non siciles eos fuisse ad credendum, & quam verum sit, Christum resurr e a mortuis, cum hoc crediderint homines, &Maedicaverint animo obstinato ad credendum. hoc pertinaci dubio cis. Marc. I6, 13. Lue, et , II. F Ioan

105쪽

CAνυτ Vl I. Joan. 26, 2 s. Salvator igitur Lue. 2ψ,4 I. Aposto- lis non credentibus d admirantibus prae gaudio redivivi corporis sui veritatem . tribus argumentis corroboravita judicio visitas accurato, judicio ractus, & eibi sumtione; unde Apostoli Ach Io 4 I. manducaVimus, aiunt, oc bibimus cum illo, posta quam resurrexit a mortuis r Uera hac, non tisic Onveniente manducatione haud Dominus, sied infirma Apostolorum fides indiguita Cis. S. Aug. 49. quaei La. Edit Antin manducavit non ficilis & inani pha tasnare, sed manifestissima veritate nec tamen d cessitate, sed potestite; aliter enim absorbet terra aquam sitiens, aliter solis radius candens: illa indu 'gentia, iste potentia: suturae ergo resurreetionis

corpus impersectae selicitatis erit, si cibos sit mere non potuerit , imperis laeselicitatis, si cibis eguerit.

Anti De quoad resurrectisms Hrevi stantias. Evangelii hostes ut pristi gentiles sacram re- RrreEtionis historiam complures inter contradictiones ab Evangelistis descriptam clamant, dictant- que cum Edelman in Pros F.&anonymo Fragm. Guelpher tani auctore, qui vir Christo & ejus . doctrinae quam insensissimis, quem Lelsing pro

' Luc. 23. s 6. piae mulieres aromata ad unge dum Jesum in die parasteum sub vespei tam, ante sabbati ingressum sive primae diei paschalis co munt. & Marc. die sabbati, dum jam prae- . terierat, sub vόsperum, nostro loquendi more.

Ibannes hoc testo Joseph ab Arimathia& -- codemus Jesum more Iudaeis solenni sepelierunt)nihil, mulieres Jesum essent etiam uncturae,

106쪽

rra Iesu ResURRECTION . 8s memmit; in Marcus dc Lucas, qin tantum dicunt, quod Joseph ab. Admathia lesii corpus sindone sitia involverit seiunx itaque non umeris, adi Hiar, qu*d mulieres tumultuariae hujus sepulturae testes elapso sabbato, etiana corpus Christi cupierint uligere. Apud S. Joannem Joseph cum Nk0demo per. scit omnia, nihilque agunt mulieres, neque a furae fluat ;' sed apud Marcum dc .Lucam praeterea mulieres sero meditantur secere, quon Joseph aut oblituS erat, aut ex penuria tempoxis praetermis

Matthaeus illud dicit, quod coraci, Magd lena Sc Maria altera accidit; at id ipsum mulieribust sepulchro appropinquantibus iam peractum fui L se, & sic repertum, ceteri Evangelistae adseriinr. Quod Angelbs e cernit post anastasin cor spicuos prope vel in sepulchro neque quoad l cum & numerum , neque sermones Evangelistae

Apu d Lucam Maria Magdalena & mulieres ceri Simorii Petro, Joanni &c distipulis compertam ab Angelis Christi inseremionern nuntiant; si dJoarniem Maria Magdalena sela Pere' & Ioannή δε-lis,. apertum esse sepulchrum, dc corpus Domini surreptum signifkar. i , ' juxta Matthaeum Iesus redivivus Mariae Magdalenae in raditu ad urbem adpariat, sed ita anta initim monumenti contigisse S. Ioannes aestatur. P. Auctore S . Matthaeo Iesu pedes mulieres amplexantur Ipse Jessis, icribit Lueas, undecimeongregasOS animat, ut corpus suum tangant. Erjuxta Joannem Thomas Jesia corpus contreetare,

ab eo jubetur; sed idem Evangelista selam Mariam Magdalenam id agere vetitam esse perhiber. .' L Matthaeus & . Marcus docent, quod Iesi Samortuis redux statim tuita per se, tuiti per Angelos

107쪽

s C Ap UT VII. Prope sepulchrum, vim per xeversias mulieres dis cipulos in Galilaeana acciverit. . . . Apud Lucana . Jesus iisdem eodem resurreξtionis die praecipit, ut una omnes Jerqsulymis persisterent. dum Spiritus sanctus effunderetur super eos, quod die. Pen

Juxta Matthaeum adpariti' facta est in monte Galilaeae, ad queua Jesus discipulos vocarat: juxta Joan aeri vero con 'git ad maris Galilaei lirtus prope Tiberiadem,' ubi circumstantiae prorsus inter se disicrepanti i Ex S. Matthaeo adpariun in Gesilaea prima 'φst; ex Joanne autem est tertia. ' i

Evangelicam istam dominicae Resurremo is historiam ad normam quatuor Evangelistarum ita proponimus 'vindicamus: Ist epit& Nicodemus juxta complurium sententiani , more Iudaeis usi

. rato ςorpus Jesia terra e mandarunt ' Joan. I9, 4O. aromat dcline dubio unguenta simul adhibuerunt, . quia Joanites, diurn solus huius circumstantiae me- mbriam transtribit, enarrh. qu0d Jesum ex Judae0 um , qui unguenta , etiam ut ceseri Orientis Populi usurparunt, coiisuetudine tumularint. 7 Et quomod0 alias cogitatio, Jesiuin ungendi, mulie , rum animos stibiisscit la Hae ip- toti erant se L urae praesentes Matth. Marc. 13, 47. Luta*3, itaque rescierunt, Iesium ex Iu moribus unguento jam delibutuna esse, nihil0minus etiam illae & quidem iteratam in Jesu pollincturam juxta Marcum & Lucam meditatae fiant. Plerique

id prispositum a cribunt ardentissimo erga Jesum

108쪽

amori: ceteri .ex eo factum opinantur, quod lo seps & Nicodemus opus hoc ante ortum sabbati adhuc peragendum valde accelerarint, ideoque mulieres secum reputar ni, quod non omnia pro: dignitate Jesu exalteque ad Jqdaeorum consuetudinem sint gesta & obsie ata. Joanne quidem scribit morem Judaeorum esse observatum, & c. I9, 39. . venisse Nicodemum serentem mixIuram myr

rhae aloes, quasi . libras .eenuim; nihilominu mulieres opinari contrarium poterant, & labovem frequentare. Qua vero de caula mulieres id cόnsilii ςeperint . neces baud est, definire,' rationur que momenta propositi hujus proferre . oemo tenetur, dum satis eluce , quod id secum decreverint, juxtN duos Evangelistas, quibus alii non con- Iradicunr . Certe fastum gliquod legitimo testimonio sitstultum. stolide quis inficiabitur, eoqu rationes ejusdem nequeant adlegari, easque Histoxicus ipse reticuerit ; Joannes igitur ab Lyangebitis aliis non discordat,' de mulierum enim se roposiIonihil exarar ta plerique Retceptistrea an illogiam

componum . . , Sed Praestat ita respqndere: 'S. Ioannes haud cit. loco resta sum facis, quod J'seph ct Nicodemus omnia ex Iudagorum ritu prope as sistentibus mulieribus exacto praestiterint Certe ex verbis: Liga,eriint corpus linteis cum aromat bus, id non commonstratur 3 quis hic non incontextu videt verborum .synchysin ' colligarunt quidem ex Judaeorum consuetudine corpus linteis, non aliarum nationum more illud tumularunt; sed quem in modum aromata adplicarunt 3 ex 2. Parat.16, IO a I, I9. m. Ier. 34, s. ex Joseph Antiqq Lib. I 7. c. Io. & de Bello Jud. Lib. I. c. 2I. aromata in divitum sepulchris sent accensa. sed in Jesii eorpore num pollinctura etiam peracta est 3 ut ceta

109쪽

'a CAPUT VII.

tum tenent ex S. Joan .. Equidem Fragmenti auct6rdicit, sesum praetentibus ac opitulantibus mulierist 'hus suisse unctum a Joseph & luico demo, ut sic Evangelistas inter se discordanyes polIit criminari; sed quis Evangelista haec eloquinu Z igirur non se, cum discrepant; at vero ementita nquatio adversirii ab Evangelistisdiscrepati ' Quod attulerint mixturam myrrhae & aloes quasi libras centum, fidem non excedit. si temporiris illius perpendimus mores. Sic ex Talmud. Tra Α Elat. Semacbatc. 8. narrat wethinius: Cum momtuus esset R. Gamaliel Staior, combussit super eum Onhelos proselytus LXXX. libras opobalsami. Myrrha & aloe sive potius Agalochum pretiosissimum lignum, cis. Ps. 4s, p. ad stassiendum jungi so- . labant. Verum de unguentis & odoraris aquis ad ungendum Iesum adhibitis altum Evangeli, silet quod si actum esset, prosem, mentionem hujus non omisisset. - Ηaud dubie ob sabbati statim im- 'pendentis initium, necessariamque festinationem, aliisve de causis turn quidem notis praetermissa est unctio. Igitur haud mirum, mulieres id animo concepisse, ut, dum in vivis tam sincero amore, summaque veneratione Iesiirri prosecutae fuerant, ultima justa huic funeri eo modo λlverent, qui amicos & praecipuos in Judaea viros d N. Et quis scriptores sibi adverseri jure dixerit, si eorum unus rerum adjuncta adleget , quae alter Praeterit 'Ergone silentium antilogia est8 hae ratione soli nstriptores fide digni essent, qui ex aliorum lue brationibus verbum de verbo expressum efferunt, reliqui vero omnes fundent mendacia sic etiam, de prosanis str toribus actum foret e. q. de Livio, Floro, Diohylio Halicam. aliisque Romanae hμstoriae scriptoribus, qui potissima quidem recensent, '

110쪽

, DE JEsu RESURRECTiONE. , .r 93sent, cum taricti Livius longe plura enarret, quae alii praetermiserunt.

Sepultura Jesu fiebat sub parasceves Vesperam: ' ineu me mox Sabbato. Luc. 23, 34. Kος , κο- σαε τοτ επιφωσκε: Mulieres concessere in civiralem: aromata paraverunt & unguenta

v. 36. Juxta Marcum finito jam sebbato illa nun- dinatae stinc Marc. 16. I. dc hic nulla adest antilogia; nam Lucas tantum scribis: iHτοιμασαν αρωματα, λ και Praepararunt, Uel Praeparare Uoluerunt,

i sive destinarunt : itaque se res habuit. ... Lucas sta- tim subdit, quod sabbato ex praecepto legis qui Verint. Neque exege is ista hebr. dialecto alis' tia est, sed portus ad textus permultos rite intelli- gelidos necessario adplicanda, e. g. Gen. 22,la. I 6. Exod. 12, 48, 36. 23. I, Reg. 2 I, EZech. 24. I 3. . militer in N. T. cation ille heriheneutidus locum habet, cta Matth. I, 23. cum V. 3I, 39. dc c. II,

s 8. versu, quidni hoc loco Liae. 23, 36. di Esa valeat expositio 3 Exspectabant igitur sabbati elapsit fi- nem, ut diserte Marcus adserit, A tum necessaria Iadquisierunt. Lucas haec quoad adjuncta singula non eloquitur, quia de se jam sat id tellectu facilia. Die. Veneri S haec sit, vesperam agere molitae sunt, sed neqillarunt propter sabbatum itaque die hoc requieverunt, & sequente die si, lis mane aromata &unguenta ad manus erant, ad lepulchrum clefereni da. Num 6portuit , Lucam praererea subjicere, ' . haec aromata finito sabbato modo esse coemta Τ Lucas' haumquaquam meminit . quod mulieres aros mala sub Vesperum mercatae sint, alias vore a M r.

l . cὀ disssentiret; sed tantum quod paraverint; si veid agere prὀposuerint, sed ingruente labbato sierint praepeditae. Ast quid multa 8 tyro qui vis linguarum rudis longe aliam formasset exegesin. Et