장음표시 사용
111쪽
auctdr fragmenti pag. ω6. & 472. non erubescit SS. Evangelistas insimulare contradictioni&l ancit. auctor Mel semidoctus meretur dici ... sin autem vir fuerit literatus; prolit quid quantumve valet etiam apud Sophos conceptum contro religionem Die Solis summo mane ex proposito in viam
se dederunt mulieres Marc. 16, 2. Luc. 24 I tu X- . ta Matth. c. 28, I. Oιε ih cum verssiones hic multae subob- scutae sint, aliae non satis accuratae, verba ita
exprimimus: Postquam- sabbatum erat finitum,& prima hebdomadae dies dies solis) prope ill descebat. Graecam juxta optimae notae ph lologos & scriptorei Graecos persaepe nihil aliud
denotat quam finem, deeursum brius illiusq2btem Doris. Consentiunt Groilus, Erasmus, Schmidtius,
primus utuntur voce unus, est..Gen. I.s.
ita etiam Evangelistae adhibent μι- pro Alias Iudaeorum mos eyat, primam , secundam &tertiam hebdomadis diem &z. adpellare 'n nunIUI & porro. supervacuum est. adserere, vel potius comminisci, quod inu. lieres iam samel die sabbati sub resperum aecesse.
rint sepulchrum, ut perlustrarent omnia; totam enim Matthaei narrationem haec opinio Obscurat, ' turbat, ineptamque reddit, & ceteri Evangelistae' id genus vespertinum accessum visitationemque non memorant. Matthaeus diem is elligit nata. ratem , non Vero legalem alium ex computu He. braeorum: id quod etiam reliqui Evangelistae in.nuunt: exeuntibus caligo adbus incumbit, sed ra via diescit.
112쪽
Mulierum Mesus ad sepulchrum explicatur. Mulieres nominantur I Maria Magdalene, Maria Iacobi ti Josis mater Marc. I 6, I Luc. 24, Io. Marc. I S, 47. . 3) Sammei cujus quidem Lucas non meminit, sed eam sub aliis comprehendit Lue. 24, Io. & 4 Joanna, de qua tantum Lucas, non vero Matthaeus &. Marcus faciunt men- tionem. Juxta istas aliae adhuc adsuere mulieres Luc. 24, Io. quae samul con tenere ad sepulchrum. In via de lapide- revolvendo anxie inter se quae- .ruiit & deliberant; ast iter pio secutae ani inadverterunt , illum jam esse revolutuiti. Marci I 6, 3: . quod juxta Marcum, utpote oriente iam sole non adeo procub illinc poterant conspicene. . . Si eutia idem ab Angelo adstantibuA ac dernentibus milieribus reudiuiti in esse ex Evangeli1tae Matili. dietis ei sis, 1. a. pr6bari nequis. ita pariter milites
sepulchri eii studes adhue adfuisse, non liqueti imo lapiciditi sigillo munitum fuisse, & milites Romanos
2dcubate, Verisimile est, inulieres pariter latulae. Hoe vim ad urbem Maria Magd. revertitur, ubi Ρethini &Joannem offendit, 'qui inodo etiam 'eXeunt Ioan. ao, r. 3: sequitur Maria Magd. & adispulchrum consistit, cum Apostolus uterque redeunt v. ti. etsi illud Evangelista nullus percenseat, ex Joannis tamen narratione consequitur. Sine dubio una cum mulieribus aliis exierat, , etsi ibi ius solius meminerit Ioannes, ut repeteret & suppleret. quod Evangelistae, quos ante se habuit, praetermisere. - His igitur perpensis, cum sqla Petro& Joanni occurrat, illam ex ceterarum comitatu discessisse adparet: forsan etiam . praecucurrit, &sic non amplius mulierum societati juncta fuit,cum
113쪽
etiam istae sepulchrum perspicerent. Si autem coetui adhuc intersuit. inconveniens n)hil ex eo poterit erui , quod Magdalena abierit, reliquae aliquamdiu perseverarent. Magdalena non somniis ' dine perculsa discedit, sed desiderio accensa. pri. Dum hoc deserendi nuntium . in hoc non absimilis homini, qui ferventiore calens spiritu repentea primo desistit proposito, cum interea remissiore animo stildioque iactus ceptis suis ad snem usque insistat. Ndcesse cita plurimi censent hic non 'xiste, secum non reputavit, nec aliquamdiu po. stea id cogitavit v. 13. Id solum multis de causis danimo versabat, corpus Jesu furto esse sublatum, l&' b hostibus aliorsum projectum. Nihilominus iMagdalenam sepulchrum inspexisse, quid vetat loerte non sequitur, quod Angelos simul debuerit lvidere, qui pro libitu suo se praebuere spectandos V. 3. 6. T. etiam sepulchrum Petrus &Joannes considerarunt vacuum, neque tamen genios Coe- ' llestes viderunt, quos statim postea v. 12. Magda- l. lena aspexit. Hac interim urbem repetente. mu- , llieres se ulchrum intuentur, ubi Angelus mulie- ribusqoquitur, quod Matthaeuis, Marcus & Lucas memorant, cui colloquio Magdalena non potuit l
telum describunt, quia unus tantum sermohem contulit; nam duo Angeli, de quibus Lucas, si- , linui semel haud sunt locuti. . . . , Siquis in coro- lua multorum summi momenti nova narraret adve- fuit, ut sepulchrum inviseret, Jesum enim surre.
Matthaeus uti & Marciis unum tantum An. ' 'l
114쪽
nae alicui, & is postea relata sibi recensens alteri diceret, in hoc illo ve loco ab uno haec nova sibi annotuilla; numquid hic vera loqueretur, licet aliorum praesentiam aut societatem reticeret . an propter circumstantiam omissam mendax habendust & si in profanis haec interpretatio spernenda haud sit, quare. apud sacros Historicos; apud 'Evangelistas loco excidat' si inter hos unus unicum tantum Angelum adsereret, tum tandem haberetur ob tradictio. . . . Iuxta Matthaeum' super. saxum extra sepulchrum, & juxta Marcum ad dexteram sedit, sed non in ipso sepulchro, ut erro- nea fert opinio. Marc. I6, s. utrumque Evangelicum testimonium inter se consonat. Lucas non Angelorum locum constituit, solum dicens: AGstiterunt illis: duo Evangelistae reliqui scribunt: Sedebant. Forsan sederunt initio, & locuturi surrexerunt: nihil profecto. hic inconcinnum, incon- veniens nihil: Etiam apud iucam graecum: Φι
potest: pra e ter exspectationem erant praeseάtes; hibito adparuerunt vel supervenerunt: confirmat hoc Grotius in Matth. ex graecis profanis script0ribus. CD. Luc. 23, I 1. Iuxta Matthaeum
Angelus interea loquitur, cum mulieres es t insepulchro: non quidem int asse illas scribit, 'cum vero egressas Matth. 23, 3. narret, res habetur perspicua. Idem tenendum e1t de Marco dicente , Mulieres introiverunt & viderunt Angelum. Iuxi ta S. Lucam seri e eadem contexitur historia; sed opinio minime fundata est,i ex verbis: Nolite timere, deducere, quod Angelus ita mulieribus ani- mum. voluerit addere, quo intrarent, &sic prius jam Angelum esse visum; nam Marcus, qui diserte adsin
Verat, quod post ingressum in sepulchrum modo
115쪽
viderint Angelum . simili dicendi genere utitur: Nolite timere. Si Matthaeus dicit : Venite & vi
dete, tunc graecum Δευτε non nisi sorma adhortanistis est ad videndum, ut liquet ex locis . ubi neque de accessu, neque adventu Metitio occurrit. Μilites custodes ante mulierum adventum
Angelum conspexere, qui postea brevi tempore dispatuit, ne forsan istae a petendo sepulchro ab iterrerentur, unde fluit, cur initio illum non vide. rint. ' In angelico autem colloquio diversitas quidem aliqua est, cicum Evangelista unus prae alio receiiseat plura, sed nullus alteri repugnati
.Petrus &Joannes intepea a M. Magdalena ceratiores facti etiam ad sepulchrum pso pepant, Salia quidem via iter cepere. Et si circumstantiaου hu jus Evangelistae non meminerint; num eapsoptes incredibilis habenda est Sat ex eo colligi Lir, quod iis & Magdalenae . quae illos subsecuta est, reversae mulieres hon suerint obviae. Postquam Petris & Joannes vacuum perlustrarant sepulchrum , ubi nullus porro Angeliis videbatur Joan. .: , Io. ceteros ad discipulos remeabant. Marias Magdalena. inter lacrymas ad monumentum subsi- .stit, illudque inspiciens duos Angelos cernit lo- quentes v. t I - 13. quae quidem adpariti, tipn eidem est, quae paulo ante mulieribus aliis obtigit. at statim 1esas illi adparet, praecipitque, ut di G cipulis laetum hoc adferret nuncium. V. I 4 - I7. Vetat Magdalenae corporis sui attactum, forte ne . iter tardaret . . ut ex allegata desu ratione videtur
116쪽
elueere: sat nimirum temporis sarictissimi corpo
lis contrectandi supererat, cum necdum ad coelos , esset ascensurus. . . . Ad Orientalium hic morem respicitur , quo viros inclytos adveheratum 'in terram prostrati pedes manibus constringere solitii ' sunt: nee desunt aliae interpretationes sso PR' & Recentipruis. Hos inter I . ppassius, th dysserti' de verbis Christi Magdalenais dictis putat, quod
'daria Salvatorem Voluerit tangere exploratura, an verum ex carne es ossibus compactum haberet corpus, an vero, ut tum communi Judaeorum ferebatur sententia, tantum ad paritio spectri auxebelestis cujuspiam corporis oculos suos percelle,
i ret. Postea Christi responsum etiam liue adeὀm-l modat. Quidquila st, quam hie fragmenti auctor j Evangelistis impingit, antilogia ementit, iterunt
Festinat illa, haec euneta discipulos ehoctura. Festinat, & in itinere mulieres adsequitur, ubi
Vero locorum. tacente Evangelista, quis divin bit sorsan adhuc ante adparitionem Iesu, de qua 'datthaeus c. Io. scribit, forsan postea, proph urbem, vel aedes. Adventat illa eum ceteris simul eodem sere tempore, vel brevi postea ad Apostolos: nam Lucas prauterea nihil meminit, nisi mulieres rediisse a sepulchro, & rem narrata Apostolis, & hae suere Magdalena & ceterae. Nevi que ad id necesse est, ut simul omnes eodem adessent momento, susciet, Mariam Magdalenam' supervenisse, dum sermones iam fiebant, quos te, stimonio su' confirmavit. i Haec omnia. esse verismilia, licet Evangelistae unum alterumve haud expressis perhibeant. Verbis, ecquis addubitet Τ dium fidem excedit, Magdalenam praecucurrissh Τ. . .. viis binis, unaquo G a brevi-
117쪽
breviore ad hortum perveniri potuisse Τ . . . P 'trum & Joannem in diversa urbis parte commoratos esse, haud adeo remota a mulierum domiciliis, ubi erant congregatae & egressae 8 & inde, Magdalenae iter haud ita fuit dissitum& remotum, ut cum Petro S Joanne interea nequiret sepulchrum in vi sere. Forte mulieres revertentes, tametsi initio a sepulchro celeri pede aufugerint, Milth. 28, 3. prae timore, ne ObVi Os quosdam comm OUerent, paulatim lente incesserunt, aut Magdalenam ab. sentem amicam suam exspectarunt, &sic eas Magdalena hoc citius propiusque adsequi valuit ante civitatem, vel domum, Vel cum mulieres iam re- ipsa adventarent, ad coetum pervenit. Haec omnia verisimilia esse, nemo negarit.' SS. Matthaeus, Marcus & Lucas hic de Masedalena breviore linea tractant, uberio a Vero de ea S. Joannes scribit; ergo eae hoc totius evangeli. 'cae historiae summam reficere oportet: ista aequitate erga profanos codices. utimur; quis tam intemperans & iniquus rerum erit arbiter qui de levangelica Jesu historia contrarium decernat I l X. .
Nuneiant mulieres diseipulis , Iesum farrexisse.
. Postea pervenere ad discipulos congregatos, 'Luc. 2 IO. quibus hunc eVentum significarunt.Si Marcus adserit, quod nemini aliquid dixerint Marc. 36, 8. intelligi lebet, in via; nam idem Apostolus inquit '. Io. quod Magdalena adnunciarit. Licas manifeste adseverat, Luc.' et , 9. IO. quod tam lieres reduces omnia enarrarint, & inter illas ac censet diserte Magdalenam. Itaque mulieres sto
118쪽
sin a Magdalena primum sepulchro praesentes rem incepere narrare, M illa sermones prosequebatur, 'quidque ipsi syngulari quadam Visione evenerit, .i enarrabat' Inter Evangelistas quidem nullus talia 'memorat. at Verisimile prosecto habendum est. quia non Ioannes solum c. go, 18. adserit, quod Magdalena exhibitam sibi visionem discipulis narraverit; sed etiam Marcus, dum sepulchri visitationem descripserat, addit visuis esse a Magdale- ' na Jesum, idque ab hac esse narratum. Forsan
eausa, cur eam non prius memorarit, 'cum tamen
dicat, quod prima Iesu adparitio fuerit Marc. I 6,
9. quae itaque debuerat praecessisse ad paritionem mulieribus ceteris regressis factam Matth. 28, 9. & . Marco, qui ante oculos positum habuit Matthaeum, nosviit esse incognita, in eo sita est, quod per Magdalenae narrationem ansam tum sumserit, gesta illa adlegandi & repetendi. Hoc certo Histo- ricis non insolitum est. Marcus statum & tempus adparitionis hujus probe edoctus erat, quam merito & vere primam nuncupat. Si igitur ponatur, Nagdalenam in reditu suo adhuc mulieres esse adis secutam, aut statim supervenisse ad illast, omnia non turbato sequuntur ordine, & Evangelistae omnes vera scripserunt: esto unus quidquam enar- ret, quod alter Omittit, vel non tam minutatim percenseat. . EX eo prosecto, quod tres Historici' rem aliquam praetergrediantur, quam postea qua tus secundum circumstantias alias exprimit, 'malei de unius alteriusque fide conclamatur, satis erit, unum non dissentire ab alio. Summa rei, quam mulieres ceterae Viderunt, sicut & M. Magdalena,
in eo constitit, juxta testimόnium distipui Mum
Emauntinorum, qui etiam narrationi interfuere,
Luc.' 13. quod c0rpus Jesu non invenerint, &
119쪽
Angelorum visonem hab9erint V. 22, 23. Mag- jdalena igitur redux idem, quod mulieres aliae, RO- j terat testatum facere. Matthaeus rem' breUiter ' iexpedit, dicens, quost mulieres abierint, .ut ad- 'nunciarent. Lucas quidem adserit, quod mulie- res, quos inter etiam Magdalenam' nominat, enar- Irarint omnia; sed ex .eo non sequitur, quod illa- l 'rum unaquaeUis idem fuerit elocuta: una potius jBarrabat, aliae nonnunquam ipterrumpebant, . ldicta corroborabant . & sic omnes o tanta narra- lbant. Mulieres visa a se recensuere: Magdalena l
ab itinere festino forsan lassata, paulisper siluit, lsermonibus postea robur addidit singulari rei se- l
cum gestae narratione. Marcus aperte significat, lnon, quod Magdalena ceteris cum mulieribus una
simuj sit docuta testata, sed quod peculiare
lierum testimonia haud di serte adlegat, sors o qui Matibaeus ea jam sat declaraVit Matth. 28, 8. ea- idem de causa videtur praeterire adparitionem Je- lsu, quae mulieribus obtigit, quam Matthaeus jam ladnotat, de qua incertum, an illi Magdalena in- j tersu erit; Uerumtamen visionem Magdalenae spe cialem, quam Matthaeus reticuit, commemorati iQuo tempore scripsit S. Joaunes, peculiaria Mast. l ualenae visi' & historia potuit notior, & qu'ad hasce circumstantias liquidior facta esse, unde an- am sumserit totam illam describendi, cum alii angelistae tacuerint. . XI. nimadversium adparenter bar antilogian O quam facile fuisset Evaugesctig, praecipue 'Marco ex Matthaeo, & β. Joanni ex tribus aliis
120쪽
Dn JEsu RESURRECTIONE. .: smvem Vitare anti logiam per paucas adpositio nes, intercalationem sed facere id noliuere, testorum scrutationi ea pommittentes, ut so -- pem collusionis & astus notam subterfugerent, quod nou satis evitassent. si unus neo plus nec minus, quam alter iisdem verbis, circumstantiisque
iisdem transcripsisset. Etiam in legendis compa-yandisqu' profanis Ron semper adsignari potest ratio, cur Auctor unus rem gliquam transcripserit,plius Ver' omuerit, aut alius fingularem adhuc adjiciat circumstantiam. Sique ullum adhue restet medium, sine usa Aetorssione verbR illa conciliaudi, roditus hoc usurpatur medium quam ut Imus 3ut omnes insimulentur falsitatis: si itaque sola lias hypothesis ad iaciendam harmoniam adhibita Fon carpenda sit, cur in sacris Scriptoribus haec
S. Petrusi Bqlchrum repeti , eique Pesn
Discipuli mulierum. dictit fidem renuebant Mgre. 16, I L IMe. αι, ΙΙ. Petrus. altius rem rim ius juxta Luςam iterato ad sepulcbrum vadit, χειtasse Visurus, 3nno. pyima Vicet errRrit, aut quod fidei accedit propius, ann0ν prope sepulchrum commorgretur Iesu F. Luc. 24, II. Hic secundus Petri accessus ad illo Joan. 20, 6. 7. Omnino dive sis , etsi gyangelista uterque pene iisdem utatur verbis. Hoc temporis sequel g docet apud Lucam: apud illi im Petrus pulchrum inspicit, apud Joannem, intrat. Apud Lucam solus illuc, juxta Ioan-bem comite S Joanne proficiscitur: .quidquid con- ira iteratum Ρetri accesssum obmovetit increduli,