장음표시 사용
141쪽
Intra SS. Literarum vallum consistere Socinianos nec velle, nec posse, nemo non cernit . quisicram Scripturam legit. Passim illa Christum Dei filium praedicat, eumque unigenitum, imaginem Patris, Dei virtutem, Sapientiam . . Verbum, eju dem cum aeterno Patre potestatis, voluntatis,aclionis, substantiae: desertis igitur sacris literis argumenta ex ratione illudente poseius phantasia) ha fiunt: aciem instruunt armis arcessiris ex Arian rum, imo Mahomedanorum officinis, iisque i, horant erroribus & nugis. Certe qui Crellium, Servetum , Blandratam, Alciatum &c. audit, illico Sabellios, Arios, Ebiones redivivos & Mostemos percipiet, & cum his miseri Sophistae Condutoris essentiam ex creatarum conditione rerum em ttentes generationem filiiDei corporum more confimgunt , nescii, nos voces tum est creatis rebus commodare, & longe aliter profiteri, rem se habere, quae omnem Krmonem captumque exsuperat. Cis. Hil. L. IO. -
Diuinitas Verbi demo tiratuν ex S. Dan. C. R Christum Iesum vere & natura Deum, Patri
aeterno consubstantialem esse, miracula, quae eum in finem in corporibus animisque operatus est, confirmanta vox Patris in baptisimo, consessio SS. . Petri & Thomae 4 Salvatore adprobata , remissio 'peccatorum , cogitationum cordis intima perscru- tatio dg consessio desu coram Sanhedrim declarat. , Imma.
142쪽
, DE IEsu DIVINITATE. IasDianiane igitur Crellius cum suis errat, qui hane . doctrinam post Apostolorum interitum Seculo II excogitatam, & postea ab aliis receptam non hor. ret dicere; nam divinitas Jesu manifeste adseritura S. Joanne, fatente .so Juliano Apostata, cis. Cyrill. lib. 6. c. Julian. , siquidem intersecto Domitiano & actis ejus ob nimiam crudelitatem rescista sis, sub Nerva Imperatore juXta Tertuli., Irenaeum, ' Hieron. Ephesi ex Pathmo reduX rogatus ab Asiae Episcopis & Ecclesiarum multarum legationibus. ac a Spiritu sancto impulsus, est Epiph. Haeres.si. & S. Hier. adversus Cerinthum aliosque haereticos, & maxime tunc Eb96nitarum dogma cpnis. surgens, qui Christum Jesum ante Mariam non suillh, impie adserebant, divinam Uerbi gener tionem' eX posuit. , Al 'gi soli haeretici hoc iuvangelium rejiciunt, & absurdo nimis errore Ceri tho adscripsere, quos etiam strenue sectantur Sociniani, qui initium S. Joannis assutum & irreptitium cupiunt; econtra hoc exordium Origenes praefat. in Ioan. ait ΕVangeliorum esse primitias, cujus sensum percipere nemo potest nisi qui supra pectus Jeiu recubuerit, vel acceperit a Jesu M riam, quae etiam ipsius mater fiat. Initium hoc Platonicus quidam aureis literis conscii bendum, & per omnes Ecclesias in locis eminentissimis proponen. . dum esse dicebat, ut ex Simpliciano Mediolanensi Episcopo refert S. Aug. lib. de Civit. c. 29. Platonicus alter Amelius nomine, qui sub finem Seculi lil. floruit, pari rer illud celebrat. CD. Eu,.seb. lib. XI. praep. ΕVang. c. I9. Evangelici autem hujus oraculi vim siquis . percipere cupiat, cogitandum est, antitheses Celintho &c. oppositas exordio S. Joahnis Evangelii
contineri, quas ex dietis factisque Iesu stupendia
143쪽
persequitur probare, quare eodem 'nsu verba illa In principio erat Verbum, & mundus fact is est,ae reliqua exponenda sunt, quo Cerinthus Ju- daeusEphesi sec. I virulentis erroribus tum ex orientalis philosophiae placitis, ti Judaismo haustis abreptus easdem negarat sententias. CD. Iren. adve stis haereses Lib. a. c II. Edit. le PreUX pag. I 84. . Obmutescant hic Soci hianortim ineptiae absurdae& impiae, qui effari S. Joannem volunt: initio baptismatis Jqannis Baptistae & Evangelii Uerbum ijam exstitisse: vah quam indigna haec, quae refellantur l. quam ineptum est, detortum adeo senis istum fingi a philosophis tam acutis, ubi obvius naturalis est, perspicuus ac cohaerens, cana atrum. Omnium paradosi corroboratust talem profecto
sensum adeo, violentum nulli bi in SS. Literis re, perient, imo apud profanos fieri, nefas esse dicta. hunt: Et quis Dei nomine insigniri potest,e uod divinae voluntati patefaciendae hominibus sit de- 1tinatus, aut quis apud Deum fuisse dici potest, quod soli Deo notus esset , Tum temporis Joan- nes Bapt. Deo cognitus erat, & voluntati illi pariter hominibus manifestandae filii destinatus, nec
tamen de eo dicitur: Erat in principio. . . erat apud: Deum. .: & Deus erat; imo negatur: non erat ille' lux; Uerbum autem erat apud Deum, & Deus ierat ab aetedio, & antequam mundus confieret, siquidem omnium creator est, ut V. 3. dicitur: Omnia per ipsum facta sunt. . Praeterea si IesuS . ob eximias tantum dotes & munera, non eX Da- tura Deus esset ut volunt, cur lium Deum adpellasset Evangelista, antequam di Uina illa susciperet ossicia cur hominem factum Deum non dixisset potius, quam Deum factum hominem, sta Verbum caro factum Sociniana etiam interpro
144쪽
Evangelii; Angeli enim ad Zachariam Mariam .ii legatio initium cst Evangelii, tum vero necdum conceptus erat Jesus in Virginis matris utero, nec eo tempore Dei voluntatem adnunciavit, ut Uei metaphorice Dei Verbum posset celebrari, sed nec DeUs ratione ministerii, quod necdum obibat, , dici potuisset, nec ratione electionis Vel destin, . tionis, quo sensu Moses dicitur Exbd. 7, I. U)nbae ny 'D, nam S. Paulus Heb. 3, V. 1 - 6. contrarium
I. . In principis erat Verbum. Haec verba non initium S. Evangelii, nec mundi exordium, ipsum nimis recens denotant. sed quod semper exsistat Verbum. significant. Recte Grotius adnotat εν-juxta heb. linguae idiotismum significaret Ab aeterno. CD. ProV 8, 23. Mich. 5, 1. . 'Ecce veram philosophiam & divina dogmata, imquit S Chrys Hom. & a in Joan. non qualia gentilium, qui tempora & Deos, hos antiquiores, i alios juniores posuerunt, sed niliis tale in nostra religione; nam si Deus est. nihil eo superius; si omnium conditor . primus; si Dominus, &trin-
. ' 'ceps omnium, omnia post ipsum freaturae & Ω-cula. Cfr. S. Basil. in haec verba S. Joan. Aug. ' Lib 6. de Trinit. Ambros Lib. I. de fide. ' Λογος. Cerinthianae scholae mens quaedam divina erat, aliis eorum unigenitum Dei filium eundem cum Logo habentibus, aliis in ordinem aeonum Logon deprimentibus. Largiebatur Cerinthus, cum mun- .dus hic adspectabilis fieret, Logon jam fuisse; at negavit, eum ab omni retro seculo fuisse, quodcunigenitus Filius diversus psi a Logo, & lux &Vita primo quasi partu .editi erant, Cui contradi. ycens s. Jo annes scribit: i nullum temporiΘ inomen- iuva
145쪽
tum excogitari posse, quo Logos non fuerit, qui sub ipsa, liceat ita loqui, aeternitatis primordia
a Deo sit editus.... Cum de terra Moses loqueretur, non scripsit: In principio erat terra, sed 'in principio creavit Deus - terram; quidni igitur pari modo Evangelista exorsus esset,' dicens: In principio crea'it Deus ''erbum, si creatura esset: hoc Verbum antiqui Rationem, Sermonem, SO phiam sive sapientiam Dei adpellari int. Cla. Te tuli. adU. Praxeam c. S. quare aeternus Pater ad ivilium ait Ps. Iio. t Tecum principium: motiones Masoreticas hic nihil moramur. . IL Et Verbum erat apud Deum. Quemadmodum praecedentia Verba aeternitatem signifi- r. cant, ita & sequentia: Hoc erat in principio apud Deum, coaeternitatem nobis ostendunt. Nulla orientales illi haeresiarchae de beata aliqua Dei atque unigeniti sede, quae illis pleroma dicta est, commenti sunt: ab hac coeli sede Corinthus aut Logon penitus arcebat, aut saltem sus initium excludebat; docet ergo S. Evangelista, Uerbum cum Deo vel apud Deum ab aeterno subsistere. . III. Et Deus erat Verbum. Cum contra Philosophum S. Joannes disceptet, non tropice Dei nomen accipiendum est pro Magistratu, Rege, e cellente persona, sed eb sensu, quem philosophi
tribuunt vero ac summo Numini.' Sensum natu- ratem obUiumque nobis favere, non difflentur Sociniani, sed malunt, ut ipsi fatentur, ad cOM . Etas durasque confugere exegeses. cum semel Opi- nati. sint, mysterium rationi repugnare , qubdDeus factus sit homo, & pro homine passus.
IV. Omnia per ipsum facta fiunt, di sine ipse
factum est nihil, quod factum est. Verbum ergo factuci non esse, liquide adparet, per quod fassa
146쪽
sunt omnia; & si factum non est, creatura non Ost
s autem creatura non est, ejusdem cum Patre stib-'' . itantiae est ; omnis' enim substantia, quae Deusi ' non est, creatura & qu'e creatura noli. est ,
Deus est. Ergo non Dei nomen per tropum &x orationis audaciam, sed res ipsa Logo tribuitlim ' Cst. Colossi I, IS. 16'l7. Ηeb. I, Io. II. Et haeci sententia, ut multi censent, , philonis & aliorum . de Uerbo est, cui etiam Targum consentit: per π Verbum Dei mundum es omnia sa- . . Eta esse. Pergunt delirare Sociniani: Omnia 4m
telligi quoad regnum gratiae, scit. verba illa ad
creationem spiritalem, 'sVe restaurationem gene-. i. ris humani restringunt. . . . Error erat Orientalium
haereticorum Cerinthi, Nicolai, Gnosticorum &c., juxta Iren. cit. nequaquam a sapientissimo Numinu . cnuindym corporeum & spectabilem potuisse con i, di. sed a Demiurgo sive genio inferiore esse pro- creatum; sed hunc refutat S. Joannes.... Ipse Lbri ' ' gos v Io. mundum, in quo erat, tametsi ab illo 3 non agnosceretur, cheasse dicitur, qui ipse mundus statim a populo Israel distinguitur. . iV. In ipso sita erat, o sita erat in timinum. commentus est Cerinthus, ut .pollea etiam Gno .' stici duos aeones a Logo diVersos, quorum hunc ii vitam, illum Lucem nominavit, sed S, Evangelua, sta haeresiarchis contradicit. Cfr. Joann. s. ubi se mones Jesu argumento suturi erant, sententias i- serintho oppositae. Testatur hic Christus vitami se coryplecti, atque mortuos aliquando omnes ad 4 vitam a se revocatum iri c. s, 26--29. His ergo verbis haeretica destruuntur figmenta, quae aliam ' Dei emanationem Verbum, aliam vitam iii aeo ο ntim suorum insano systemate distinxerunti, Non . , a igitur seatur alius humanum genus Vita donavit, ,
147쪽
ago CAPUT IX. sed quidquid vita est atque spiritus, illud cunctis
animantibus a Logo es: inditum: Et hoc tantum, solius omnipotentiae opus, cui nisi soli Deo referendum est in acceptis Τ
Vl. Vidimus gloriam ejus, gloriam quas N
geniti a Patre, plenum gratiae ου veritatis. Apostoli videntes splendorem divinae majestatis in Jesu eorporaliter inhabitantis, & in mysteriis transfigurationis, resurrectionis, ascensus in coelum, doctrinae & miraculorum coluscantem, intellexe- runt, illum esse unigenitum Dei Filium, quem& se esse professus est tu atth. I 6. Joan. 3.; talis autem dici nequit, nisi ea ratione genitus sit, qua spiritus nullus a Deo productus est. Haec omnia plus illustrantur. si cum S. Joannis seritentiis Christi verba & facta conserantur, quibus etiam S. Evangelista dicta sua confirmat.' c. 2, I9. 3,43 'ΤΙ.
2O,28. in quorum nonnullis seorsim si minor inesse videatur, probandi virtus. maxima erit, si cum initio S. Joannis comparentur, es facile adsu-cet, quomodo S. Evangelista dicta, oracula & miracula Jesu acceperit, quibus Evangelium Ceri tho oppositum fulcit. MMulti censent, quod S. Joannes Gnosticos stiam impugnarit, eoquod sicut apud illos verba φώς, ita etiam apud S. Evangelistam occurrant; Verum cum S. Ire n. adV. I Rere
Sec. II. Illaque Philosophia Gnostica nec Josepho, nec Philoni videatur perspecta suisse ,- cum tamen
148쪽
i de Iudaeorum Palaestinorum sectis & placitis to-
, ties loquantur, multi cum Cl. Titimann ' conclu-. j dunt, Vestigi Gnosticorum in di. T. frustra quaeH. ld genus philologi nomina &carasteres eVanis gelidos ex hebraeo derivare malunt; sic sive '-2. Reg. 7, 24. legitur propter Verbum tuum. Sed I. Paral. IT, I9bersu harallelo: VII propter servum tuum David coram' Domino gratus agnoscio magnalia cuncta mihi fe- . civi. Cit. III ex st. Reg. etiam LXX per δοιλος ex-ὶ primunt, ubi certe nemo nisi Messias solus int-- ό gi potest. CD. Isa. 42, I. 49, I. 3. Set, I 3. Izy Mil licet sicut &-apud Hebraeos aliosque Orienis' ta es Legatum significant, quin quidquam incolu
cinni contra SalVatorem eX eo redundet. . . . Pa- riter Voces ex hebraeo elucent, & quid, in U. laedere aeque usitatum ac ovn & rare, si de perfecta felicitate aliqua sermo fiat aut vita aeter ' , na 8 cum e diUerso calainitates vocabulis nan soleant proponi. Cfr-Ρs 36. io. TI, 26. I 0 9-IJoan. IO, IO. ipse Salvator is a. 49,6. α)ia 'i)N di citur, cui Consonat Lucas 2, 32. S JOan. - nomen idem Jesus sibi attribuit. Praeterea v'cem sive hebraeum πn Geii. Si, 2. I a. I 6. Amos 8, IO. Zach. Ia, Io. reperire licet, sicut etiam
Psal. 2S, IO. 89, IS, Qqllat. Joan. I, 17. Tandem, cum heb. N,u omnino videtur concord re, & V. I 6. ita eXponitur: De gratiarum ejus ple nitudine , ineffabilia & summa continuo beneficia. accepimus, atque M. I 8. ad morem discumbendis udaicum Tespici adseverant. CD. Matth. 8, Q.
b. - 'Luc. I 6, 22. qua phrasi intima animorum comuu-
149쪽
vino autem Verbo eadem natura & cum aeterno Patre excellentia.
i lieri is de vera Religione j Irreligione. iEvangelicus hic sermo in omnem pridem terram per Apbstolos horumque succe res exiit, &ita universali traditione christiana doctrina Catho. 1ica facta, ultra XVII jam secura efforuit, nihil
stantibus incredulorum cujusvis aeVi conatibus. Qua ergo fronte impii christianam religionem ceu ' novellum foetum, ceu secta, nullius nominis, humanae societati repugnantem, yarsantem, in momentis & fundamentis vacillantem, antiquit, te destitutam audent criminari Τ Sine dubio, quia christianae fidei ignorant caracteres; blasphemant, , quod ignorant, reprobationis signum perfricta in
Christiana religio aeterni & immutabilis divi. nae providentiae consilii opus extat, ab ipsis mun- di cunis ceptum, typis, Mosaicae legis adumbratum . per Christi in carne adventum Joan. i. Ηeb. x. absblutum atque persectum. , Aeternum hoc consilium ad secula omnia extensum mortalium nemini unquam poterat Occurrere, sed Jesus Sab vator noster, heri & hodie, ipse & in secula Heb. s. illud decrevit, quem dedit Deus caput su- par omnem Ecclesiam Eph. I, 22. Agnus, qui occisus est typicis sacrificiis ab origine mundi Apoc. 13. 3. aeternis videlicet Dei decretis praecognitus ante mundi constitutionem, mUisestatus autem novissimis temporibus I. Pet. I, 2o. - Ipsis est, qui divinas huici religioni a se institutae ut promulgandae, ita & ad seculorum fines conservandae
150쪽
I 33 prospexit. In Lege naturae providit per traditio
nem domestica mi in Lege molaica per traditionem nationalem : in Lege Christiana per traditionem universalem seu catholicam, singulari adsistentia pastoribus, ne in tradendis fidei dogmatis aberrent, rapitulans- Prosecto increduli , quorum impietas hoe aevo atra peste ferocior tam rapidos fecit progreΩsus, has reli nis ignorant praerogatiUas. MO- rum corruptio, luxus, avaritia, superbia obedientiae omnis impatiens, indomita ac esstenis sentien- di quidlibet audendi licentia, libido &h. effecere, ut hoc majore odio & furore fin christianam religionem excandescant, quo illa sanctior, &m liora vitae recte instituendae praecepta ministrat,
Progressus Irreligioins. ' Recentes ethnici nihil proferunt novi, sed miseram cramben a priscis Gentilibus, Epicureis Haereticis commodatam infeliciter recoquunt. Haeretici superesam praesumtione . spiritus exciti, ac ingenio suo nimium indulgentes traditionis Ecclesiae ejusque Pastorum auctoritatem, unicum conservandae avitae religionis medium ab ipso Christo institutum contemsere: ast Vero mui. seris non suboluit, fortissimo hoc muro seniet di- Iuto erroribus omnibus Viam pandi, ipsaque claristianae religionis fundamenta in discrimen adduci. Mox enim Sociniani Protestantium morem sectati mysteria, dogmata, verbi divini 'racula ad solum rationis tribunal citarunt, & quae menti sunt im-