장음표시 사용
81쪽
ritur, ad nos perfertur, simulque inde existimari potest, quae singulis literarum generibus
per singulos annos fiant accessiones, itemque quae studia acrius remissiusue excolantur, et id genus plura. optandum omnino est, ut coepta haec tela per omnes, qui ad finem Vsque mundi sequentur, annos pari industria perteXa-etur. Aemulatus hanc industriam Christopb. Frider. Lemnerus . a. I 29. et 173O. Ha
hurgi similes edidit Nouellas, quas a. I 3r. pertexuit set Io. Petrus Κoblius, qui postea singulari in solio exspectare nos iussit huius la-
horis perpetuitatem. Az sane uterque per proximos annos suas . emiserunt Nouetur: quanquam alterum materiae inopia iam dudum ab hoc labore auocauit. EX eo tempore prodierunt Noueliae literariae Francossum ranae, Ratisbonenses, et a I 39. Gottingenties. Et has quidem conscripserunt Steminebrius, .
Treuerus, Nilisthius, Oectrus, Simonettius, posterior quisque priori suzcedens. Accesserunt a i 43. Novellae literariae HOLmienses, lingua scriptae Suezica: et Coloniensire Gallia
Germaniae aliovumque Europae regnorum. Inspice, quaeso, Κohlianas Novellas hirearias, et quidem a. IT32. p. 686. R. ubi commemorantur Nouellarum literariarum scriptores inde ab anno I682. usque ad annum I73I.
α) Ipse id indicat p. 693. ) Finem habuerunt Leisnerianae Nouellae eum fine anni I737. Vid. Kohlii Noua literaria anni /76. p. s. α
82쪽
Gallico sermone editae ab Ignatio Rodericoritemque sopbis Ualdenses. Hic annus I S. accepit etiam Allonauienties.
Duo supersunt historiae literariae scriptores patrio usi sermone, Martinus sa) Schmeia zelius et b) Io. Frii Bertramus, vir Vterque eruditissimus. Ac ille quidem in uniuersum
Contemplatus e ditionem, CommentatuSqUede natura, sontibus, usibus et abusibus, causis, gradibus et adiumentis eruditionis, tum demum singulas disciplinas persequitur pragmatice, adiuncto catalogo meliorum de isingulis librorum, Optime merens non solum de Gymnasiorum Studiosis, quibus in titulo suam dicat operam, sed de omnibus sapienter ac prudenter tractaturis literas. Quanquam, ut UGrum fatear maior, iure hic liber inscriptus
fuisset Introductio in eruditionem, quam Hiasoria literaria: id quod vel ex ultimo eius capite apparet. Hic vero currenti calamo lubellum suum composuit, hac usus c eXcusatione, quod solis suae scholae alumnis suam Commodarit operam. Simonis Pauli, biblio
polae Argentoratensis, Historia literaria,
83쪽
a. I67I. edita, ideo duntaxat commemoranda . nobis venit, quod non est Historia literaria, sed catalogus librorum in ossicina illius bibliopolae venalium, concinne tamen d . dispositus. Quae Londini a. 174L emissa est Historia lia teraria, quantilli pretii sit, docetur in eius anni Nouellis liter artis Gottingensibus p Hoc ipso denique tempore a. 1743. promittit, Historiae literariae Epitomen, sex alphabeta impleturam, D. Georg. Iac. Albertinus, ICtus: eiusque iam edidit Bremae Prooemium decem plagularum: e quo satis elucet, quale opus resp. literata sit acceptura. XVIII. Ad me quod attinet, rudimenta ae primas lineas historiae literariae criticae az o pragmaticae describendas hic suscepi, in singulis huius historiae partibus praecipua enarraturus, deque auctoribus et eorum libris, iis quidem, quos ipse satis noui, laturis iudicium, ac viam tironibus praeiturus ad maiora enitentibus, nee vulgari et perfunctoria quadam eruditione contentis. Quod bene vertati C
d) Vid. Reimulanni catalogi Critiei Tomus II. p. 688. ε) Edidit Christianus Frid. Sehmidius, Lyeei Lumeb. Rector, Dissertationem de Historia literaria praP matice tractanda: quae recensetur in Actis Academicis
84쪽
An scribenia vel ehirographica vel typographica, LDe literarum ortu, II. Scripta ante-Mosaica sunt omnia supposititia, III. De occasione inueniendae artis seviptoriae, IV. V. VI. De literis antiquissimiso. VII. De ποgine scripturae a dextra versus sinistram ductae, VIII. De antiquitatibus sculptoriis, IX. De viniis antiqvorum scribis, X. De obbreviaturis, XI. De intempunctionibus. XII. De accentibus Graecorum XIV. Hebraeorum, XIV. De diuisione librorum in capita et versus, X v. XVI. De adiurationibus librariorum, XVII. XVIII. De arcana scriptura, XIX. Prius ligato sermone libros composue-τunt Graeci, quam soluto, XX. De antiquissimo Feriptore, qui superest, in oratione prosa et ligata, XXI. De Deterum libliothecis, XXII. De ortu artis opographisae. XXIII. Mentio insignium aliquot de ortu huius artis librorum, quos edendi oeeni lanem praebuit Iubilaeum anni
Studia literaria a literis, quarum admini
culo propagantur et amplificantur, cum nomen gerant, merito primordia literariae Ustoriae capimus ab historia literarum artisquo scriptoriae. Quae cum dupleae sit, chirogra-
85쪽
phica atque opographica, de illa, quae hano
vetustate longe antecedit, prius Vtique age dum est. II. Variae autem sunt de origine literarum sententiae, aliis ad Adamum, aliis ad Mosem, aliis ad alios transferentibus inuentionis ploriam. Scilicet cum testibus fide dignis hac in re careamus, res redit ad coniecturam, quae, quantum fieri potest, ad liquidum perduci, non lubrico fundamento superstrui debet. Ipse non ita pridem mentis aciem intendi ad vestigandam literarum originem, mihique de
monstrasse λυ videor, scribendi artem inue
a In Actis philU P. V. cap. I. β. 23-34. Addatur Io. agem. Ursinus lib. de Zoroa ire Exercit. III. SeEL 3. s. aQ3. sqq. Contendunt quidem Vitringa Obs Iaeri ib. I. eap. 4. I. 3. & Loescherus lib. II. de carsilis ling.
Hebr. cap. I. . II. usum artis scriptoriae diluuio est. antiquiorem : sed non satis validis utuntur argumentis. Plus speciei habet argumentum Iac. Rasnagii, Hist. Dd. lib. VI. cap. s. g. I. statuentis, Uriath. Sepher quae urbs Iosiae XU, N. memoratur, esse Urbem librorum, in qua regionis bibliotheca publica esset. Αe sane i XX. Interis pretes id nominis reddiderunt πολις γραμμώκτων, et Latiis nus vetus interpres riuitas literarum. Verum si quis dicat, Sepher fuisse nomen conditoris, quo sensu et Oeo
eurrit Κiriath - Arba, Vid. Relandi Palaestina lib. III. p. 723 nihil habebit, quo eum refutet, Baisagitis. Certe Buddeus Hist. eeel. Vet. Test. T. I. p. 942. agnoscit, nousatis euictum esse, quod urbs Κiriath-Sepher a libris aenominationem suam acceperit. Nec illud contemno, quod
86쪽
tam esse eo interuallo temporis, quo Iacobi patriarchae posteri in Aegypto sunt versati: adeoque initium historiae literariae a.
quidam urgent, Mosem genealogias suas et antiquissim rum temporum historias quas eum aeque ae Lucam, non e sola DEI reuelatione perscripsisse, veri simillinunti, est,ὶ non potuisse aliunde haurire , quam e scriptis maiorum suorum. Vid. Clerictis ad Genes. XXXVI. 2I. et 4o. itemque Funccius lib. de pueritia ling. Lat. cap. I. S. 9. Sed fieri potuit, ut veteres Hebraei, quod et priscos Germanos fecisse, docet Tacitus, historias versibiis compreis
hensas mandarent memoriae crebra concentione. Idquem facilius credo, cum mecum reputo, Mosem, quae suo Paetio sunt propiora, descripsisse copiosius, ut historiam Iacobi a cap. 27. Genes eos usque ad ea p. so.) cum contra Ionginquiora partiin omiserit, parti in palicissimis attigerat. Nec dicas, cantilenas illas rudis plebeculae carere fide historiea. Suppono enim, carmina illa Hebraeaeondita fuisse a viris sapientia et pietate eminentibus, nee nisi exploratissima quaequet mςmoriaς posterorum Prodentibus. γs 9 Non debemus mirari, tam sero inuentam esse artem seribendi. iniam noua est ars typographica, quam inuenire longe facilius erati Hic non debeo omittere egregiam meditationem celeberrimi Gymnasii Gothani Rectoris. Stussi, qui in singulari Diff. a. I74o. edita et 174I. reeusa, postquam obseruauit, eo tempore. quo ΙΟ-sephus in Aegypto ad proximum regali fastigium filio eueinis, adhuc incognitam fuisse seribendi artem, statim vero post emigrationem Israelitarum ex Aegypto usitatam fuisse; si inde eonclusit, eo temporis tractu, quo illi in Aegypto habitarunt, istain artem natam fuisse; hanc in-- χ Mentionem Iosepho, viro utique ingeniosissimo, tribuere
non dubitat. confirmat id anuquissima traditione, quae
87쪽
Mose υ demum eiusque libris capi deis '
III. incitur hinc, uniuersa scripta auctoribus Mose antiquioribus tributa supposititii generis esse, e. g. Oracula Sibyllina et Zoroastris, libros Henochi & Abraham, Testamenta XII. patriarcharum: de quibus Lambecius libro supra memorato copiose disserit, itemque F
hristus in Codice Heu pigrapho V. T. et Biabliothecae Graecae libro primo.
occasionem inueniendae arti scriptoria dedisse videtur pictura, quam scribsndi arte propterea antiquiorem iudico, quod facilius
literaruin inuentorem exhibet Hermetem. Me autem sub nomine Iosephum latere. doeet doctissime. Ea sententia I 43. etiam a Caπouis defenia est in Dissi eritiea de lingua eiusque perfectione. Valeant igitur Mademi bibliothecae antediluuianae. Valeant et columnae Sethi, de quibus egi Are.. Philos T. L p. 94 .sqq. O Sic ars typographica suit inuenta oecasione artis non incisoriae, der er - Stecher - ns, quippe cui inueniendae oecasionem demum dedisse typographiam. Paschius docet in Nouis inuentis eap. 7. g. 67 p. 793. sed caelatoriae et sculptoriae te qua vid. Plinius lib. XXIIL cap. 12. ae Virgilius ecl. III. 3 . sqq. Scilicet pictura nihil aliud est, quam seriptura obiectorum in oculos incurrentium ; et scriptura est pictura obiectoritin in aures
88쪽
cilius hominibus in mentem Venit, repraesentare imagines rerum oculis subiectarum, quam rerum auditu vel etiam solo intelia lectu perceptarum. Sic homo se in littore videns, cum placidum ventis flaret mare, facile permotus est, ut naturam imitans exprimere conaretur imaginem solis, lunae, homunis, animantium, arboris, domus, etc.
Postea urgente necessitate mortales Constituisse videntur certa signa numerorum.
Vnde et illorum antiquissima signa, quae Latini retinuerunt, nam ceterae gentes adsciuerunt postea pro numerorum signis literas, sunt naturalia, et a digitorum 66 forma desumta. Numerus quoque horum signorum
respondet numero CD digitorum, quibus in
. d) Vnde relatum legimus, homines omni litera-rtim notitia usuque carentes repraesentatas habere res a maioribus suis gestas per signa et imagines. Testis de Canadensibus est Lahontanus Itinerarii Gallice scripti P. II. P. I93. edit. Germ. p. 66O. 'q- e Sie I est figura unius digiti, totius manus in quae figura transiit in Uet quinque signifieat. Haec duo V in fundamento elegantiae studio connexae, X, sunt incem. Vid. Ebrenbergeri elegans Disp. Ienae a. Iros. edita de origine numer i denarii. '
f) Plutarchus lib. I. de placitisphilosophorum: Ad
decem Usque numexando progrediuntur omnes et Graeci et barbari, et hiue rursus ad υ nitatem vegrediuntur. Huic
89쪽
numerando utebantur. Ac cenae leges imventae sunt, digitorum variato positu inn meros exprimendi numeros: quas leges si gularibus opusculis proposuerunt Nicolaus
Frnaeus et Beda, illustrati a Possimo in Spia legio euangelico si. N.
Postea vero quam signa numerorum pra sto erant, quae parieti vel insculpere vel materia Cretae carboniue aut sinopidi simili inscribere potuerunt 3 necessario homines in eam ingressi sunt curam, ut et rerum signa i uenirent. Nam signa numerorum per se posita
nihil significant, sed signis rerum adiuncta. Caeterum cum antiquissima quaeque sint simplicissima, haud dubie primum singulae res singulis signis fuerunt expressae: id quod hodienum usitatum Chinentibus, et olim Aegyptiis, quorum hieroglyphica scriptura adliuo
in pluribus monumentis superstes est. Cum Vero ea res maximas pareret dissicultates tot signis memoriae imprimendis, tandem solertia hominum certa uniuscuiusque soni statuit
signa, quae antiquitus figurae oris CD quam simillima fuisse videntur. Facile tamen inteuligitur; quia vocales separatim pronuntiari. i positant,
Huie rei originem dedisse numerum digitorum, doret etiam D. Curicur annot. ad Seuem eap. III. de Aecimis , L. p. 636. g E. g. a, ' O. a
90쪽
possunt, earum signa prius excogitata fuisse, quam consonantium. Ad nomina lia terarum quod attinet, nec haec dubito olim fuisse simplicissima, atque adeo illa esse vel stissima censeo, quae Latini retinuerunt, a, b re, etc. ista vero, oleph, alpha, betb, betha, leth, delia, originem debere suam scholis
grammaticorum Hebraeorum. Ac his qu, dem placuit, nomina literis quibusdam imponere ab illa re, quam repraesentare videbam
tur. Quia e. g. a figuram domus, I figuram ianuae, videbatur exhibere, hinc illi beth, iaest, domus, huic diaetb, istest, rama,
vIL Antiquissimas omnium literas adhuc suis peresse, easque esse Hebraieas, non dubito. Si enim vel maxime lingua Hebraeorum non fit omnium prima, tamen literas Hebraicas omnium esse antiquissimas ideo credo, quia, ut supra dixi, perpaulo ante Μosis temporaliterae fuerunt inuentae. Cum igitur Moses haud dubie sit usus literis tum inuentis et usi talis, sequitur, literas Mosaicas Hue Hebraicas esse illas ipsas, quas primum inuenit solertia mortalium. Quanquam haud aegre concedo,
seu Vnde facile concedo, antiquissimos Hebraeos
non caruisse vocalibus. At non ea habebant signa voca lium, quae a grammaticis diu postea inuenta hodie quoque usurpantur, sed N erat a et e , ' ' o et v. Vid.