장음표시 사용
211쪽
de a Daemone correptus ac dire vexatus, cum ab Exorcistis Christianis liberatus esset, Christo nomen dare constituit. Sed adhuc catechumenus, cum in laethalem morbum incidisset, in lecto decumbens bapti ratus per aquae infusionem fuit. Sed cum e morbo convaluisset, nec caeremonias baptismatis in se suppleri curavit, nec Sacramentum Confirmationis, quod ex Eclesiae disciplina statim post Baptisma conferebatur, suscepit. Quia autem Baptisma ita collatum apud aliquos Romae dubium erat, ut infra ex Cornelio dicam, forte quod praesumi posset fidem sic baptigati potius fuisse extortam necesistate aut metu morti S, quam spontanea cordis conversione , Sc praesertim neglecta Confirmatione, credebatur non plenam recepisse Spiritus Sancti gratiam, propterea sic baptigati ad Sacros Ordines accedere pio hibebantur. De quo extat Canon II. Conc. Neocaesa riensis ann. 314. quo statuitur: Si quis tu aegrita dine covstitutus fuerit baptizatus, Fresbditer ordinari που debet . Nox enim Mesillius et oluxta rim , sed ex tricessitate est: nisi forte postea ipsius sudium Er Mes probabilis fuerit, aut bomiuum raritas cogat.
Nihilominus post Baptismum ita susceptum, Confirmatione etiam neglecta, Novatianus Presbyter factus est, Episcopo quodam de Regula Ecclesiastica prohibente, promoveri baptigatos in lecto , dispensante: cui dispensationi Clerus univerius, multique de Populo refragabantur, qui aegre tandem ejus Oidinationi consenserunt. IX. Modum praefatum conversionis Sc ordinationis Novaint i ani refert S. Cornelius Epist. ad Fabium Antiochenum apud Euseb. L. 6. hist. cap. 43. , ubi exponens Novatiani merita in Ecclesiam : ZIgedum , inquit, exstoueamus deluceps , quibus operi 'bIs σ cujusmoui conversatione coinfus ad Episcopalem locum aspiraverit. Au ideo fortasse quod ab initio in Ecclesia versatus es, ermulta pro ejus defensione certamina subivit, multisque em grazissimis periculis Religionis causa conficiatus est ρ gisliui me id quidem. Euippὰ cui causam atque initium eredeudi praebuit Satanas in ipsum irarissus , atque in ipso aliquandiu commoratus. Cumque ab Exomcisis foveretur , in morbum gravissimum collapsus, dum jam jamque moriturus creditur , tu ipso in quo jaeebat iactulo perfusus Bapti-Jarum fuscepit , si tamen hujuscemodi Baptismum fuscepisse dicendus est. Sed neque postquam liberatas est morbo reliquo percepit, quae juxta Ecclesiasticam Regulam percipi debeὼς , veque ab Episcopo
coogvatus est. Hoc autem Aguaculo mi Nime percepto , quo Iaudem modo Spiritum Sauctum potuit accipere syDeinde post aliqua de Novati aut Ordinatione haec habet:
212쪽
GALLI ET UOLUsIANI INITIA. Is Nam eum egregius ille Vir Novatianus in Ecelesiam Dei reliquisset, in qua post fusceptum baptismum Fresbditeri gradum fuerat coufecutus, idque per gratiam Episcopi, qui manus illi imponens
eum ad Presbyterorum Urdivem evexit. Cui cum cuiversus Gerus multique ex Populo refragareutur , eo quod non liceret, quemquam
ex iis, qui urgeute mi morbi tu lectulo perinde ae ille perfusi fuissent, in Gerum assumi s postulavit ab iis Episcopus , ut hunc solum ordinari ab eo paterentur . Haec Cornelius apud Eusebium , ubi advertendum est, quod licet haec de Novato potius quam de Novatiano dicere videatur, vitio tamen Exscriptorum vel Librariorum tribuendum est.
X. Facius Presbyter, quam indignus esset tali honore &gradu statim se ostendit, ut idem Cornelius refert: Perfecretionis
tempore prae metu ac nimia vivendi cupiditate Pres terum se effenegavit. Admonitus enim ct rogatus a Diaconis , ut ex cubiculo in
quo fe iurem iocluserat egressus, Fratribus auxilio iudigentibas
Jaccurreret, lautum abfui , ut hortantibus Diaconis morem ger
ret , quin potius ινa ct indignatione percitus abiit ae discessit. --que enim PresbIterum se amplius velle esse respondit, sed alterius Poll0bph iae desiderio teneri .
XI. His initiis ut lupus potius, quam ovis Ecclesiam Cliristi Novatianus ingressus est , & lupi more gregem Christi discludentem ac dispergere conantem infra videbimus. Qui ne onera Presbyterii ferret, Presbyterio se renuntiare asseruit s ut ambitioni satisfaceret, Episcopatum Cornelio rapere tentavit s ac primum in Ecclesia schi1ma molitus est. At dum se in Caput Ecclesiae erigere conatur, ab Ecclesia extorris evasit: adeo ut dici potuerit , quod sicut ejus qualiscumque in Ecclesiam ingressus Diabolus occasio iuit, ita superba praesumtione Diabolus eum ab Ecclesia ejecerit. Res ergo ita fuit. Dum ageretur de electione Romani Pontificis , qui Fabiano succederet, Novatus ex Africa Romam advenit vivente adhuc Decio. Is a S. Cypriano merito comparatus nubi, quae quocumque tempestates & discordias defert , sicut fecerat ita Africa, sic Romae vix appulsus scissiones in Clero & Populo antea caritate uultis machinari coepit. Nec defuerunt sibi similes tumultuum amatores. Inter istos Novatianum detexit Pontificatus honorem superbo astu ambientem. Huic ergo se jungens artificiose coetum aliquorum adverSuS Cornelium formavit s frustra tamen s Cornelius enim a majori 6 1aniori parte electus fuit. Vix tamen secuta electione, & χrte etiam antequam electus consecraretur, Novatianus cum Nova
213쪽
to & suis crimina in personam Cornelii jactare coeperunt, quasi Libellaticum & peccantibus nimium indulgentem . Sed haec dc alia cum nihil adversus Cornelium enicerent, cui major & sanior Cleri ac Populi pars ceu legitimo Pontifici adhaerebat, Novatianus ab initio anceps visus fuit & publice consessus est,
ambitione Episcopatus se non teneri. Verum linguae cor non respondebat , nam hortatore & consiliario Novato inopinate Episcopatum invasit, & sacrilega consecratione seu verius execratione ordinatus apparuit. Xll. Factum narrat Eusebius L.F. cap. 3. ex Epist. citata ad Fabium, ubi de Novatiano haec habentur: Egregius ille Vir, quι tremendis quibusdam Sacramentis a maverat, se Episcopatum
Noo covcupiscere , repente tanquam ex machina quadam tu modium
projectus, Episcopus apparuit. Et is qui se doctorem oe Ecelesiasticae discipliσα propugnatorem ferebat, eum Episcopatum sibi is Deo minimὰ concessum rapere ac vindieare conaretur, duos deplorata falatishomiues figi socios adjunxit, ut eos in exiguam ae vili mam Italia puriem mitteret, atque illinc accitos tres Episcopos, homiNes ρων rudes ac simplices, fraudulenta quadam molitiove deciperet: cou
saνι me Urmaus , ipsos quamprimum Romam proficisci oportere , ut omuis uπdecumque orta dissensio ipsorum una cum aliis Episcopi ἐπι erveπtu atque arbitrio sedaretur . ΣΗ eism adveni evi, bomiΠe , ut jam diximus , simplicioris ingenii, nee in his perditorum homivum
artibus ac fallaciis satis triti s eos ille is quibusdam fui simillimis ,
quos ad id comparaterat, inclusos hora decima , temulentos er cro pala oppressos adumbrata quadam π iuaui manuum impositione, Episcopatum per vim tradere sibi cogit, eumque nullo sibi jure competeπ- rem per fraudem atque insidias viindieat. Haec de violenta & sub'dola Novatiani ordinatione Cornelius , qui addit: Nec multo post uvas ex illis Episcopis ud EeeIesam rediit, delicta m suam cum tomentis ac fletibus eointens . xuem nos, eism auiversus Popululpro illo tutercessisset, ad eommunionem lateam suscepimus . Reliquis etiam Gobus Episcopis Suee ores ordinavimus, illosque in loca i lorum direximus. Quibus , ut notat Valesius, indicat Cornelius,
Episcopum illum , qui cum aliis duobus Collegis Novatianum ordinaverat quem ex Epist. S. Cypriani ad Antonianum putat fuisse Trophimum a se depositum esse, & in Laicorum ordinem redactum . Cum enim excommunicare illum vellet, utpote
nefarii schismatis auctorem , a Populo rogatus laicam ei com munionem indulsit, idest ut inter Laicos communicaret per misit: reliqui vero duo Episcopi non solum depositi, verum etiam a communione totius Ecclesiae separati sunt.
214쪽
GALLI ET VOLUsIANI INITIA . IssXIII. Id vero magis lugendum est, quod Novatianus in schisma non solum multos de Populo attraxit s verum etiam ex Consessoribus aliqui, qui e carceribus in quibus pro Christo detenti fuerant dimissi, fraudulenti Novati artibus seducti ac decepti schismati adhaerentes,Confessionis gloriam inquinarunt:
attamen errore cognito resipuerunt & ad Ecclesiam reversi sunt. Inter ipχs quatuor Epist. laudata ad Fabium, recenset Cornelius , Maximum scilicet, Urbanum, Sidonium , & Celeri num
his verbis : Maximus Ecclesiae nostra Presbter o Urbanus, ambo ex Fidei eoufusoue egregiam jam feeundo laudem adepti: Sidonius etiam 9 Celeriuus, vir qui cuncta tormeutorum genera per Dei miis fericordiam fortis ὰ fustiuuit . . . . Hi omnes cuis illum tandem eo guovi est, oe' fraudem ejus ac versutiam , periuria quoque atque meudacia , ct abhorrentem ab omui societate feritatem O lupinam quamdam in eo amicitiam deprehendissent, ad Sanctam Ecclesiam reversi faut: caudiasque illius praefigias ae nequitiam, quam jampr deis intra se Oeeultans fese interim Iubmittebat, praesentibus aliquot Dis opis ac Fresbditeris eT Laicis compluribus evulgarunt singemisceutes ac dolenter, quod a fraudulenta malignaque besia indu Ii ali ruanto temporis Datio ab Ecclesia recessissent.
XIV. Novatianus ergo sua sacrilega ordinatione inflatus ac tumens, de ea ad Omnes Orbis partes Nuntios misit, misit& de sua Cornelius, contrario tamen eventu : ubi enim ordinatio Cornelii ab omnibus fere , praesertim Africanis , fuit approbata, eleelio tamen Novatiani tamquam schismatica fuit universaliter rejecta : neque illi profuerunt calumniae, quibus tum per Nuntios , tum per Epistolas suas Cornelii famam obscurare conabatur s electionis enim legitimae & Cornelii probitatis communis fama praevaluit. Nec tamen animum tuendi schismatis Novatianus deposuit s quin ut suos in fide sibi data etiam Sacramento confirmaret, ad hoc exercendum facinus processit, ut dum eis Sacram Eucharistiam porrigeret, unumquemque jurare cogeret per Corpus & Sanguinem Domini, se nunquam suas partes deserturum & ad Cornelium transiturum. Ita ex prae laudata Epistola ad Fabium Eusebius L.F. cap. 3. : Post hae facinus quo damsubjuvit omnium, quae ab illo commissa sunt , Iovgo graviem mum ita scribens . Etenim Oblutione facts, portionem si ualis disi
eas , dum eam tradit, miseros homines bex edictionis loco jarore coingit , mauus ejus qui portionem accepit ambobus suis manibus compre-oeti fas retiueos, vec prius dimittens , quam jurati ista dixerivi: ipsis enim utar illius verbis: Pura mibi per Cυrpus oe Savguinem Domivi ηοstri Iesu Grisi , te ut quam meas partes defertarum , vcc si
215쪽
Cornelium esse rediturum. Ita miser ille non prius gustare Οἰtur , quam sibi ipse malum imprecatus sit. Et cum paxem illum accipiens dicere debuisset is Amen is ejus loco dicit: non revertar deinceps ad
XV. Inanes tamen hujuscemodi conatus evaserunt s nam
in dicta Epist. Cornelius sic prosequitur: Scias porro , illum jam
nudatum ac peNe solum remansisse , Fratribus quotidie eum deferentibus ct ad Ecclesiam redeuntibus. xuem etiam Moses beatissimus Mar r , qui nuper ap&d nos egregio γ admirando Mar rio pθUuπ-fitus es, dum adhuc in vivis esset, audaciam ejus ac furorem perspe- fiam habens, is communiove Jua se separavit uva cum quinque Presb3teris , qui se pariter cum illo ab Ecclesiae corpore abruperaui. Et subinde recenset numerum Episcoporum, qui in Urbem Romam convenientes amentiam ejus condemnaverant, & nomina illorum , & quam quisque regebat Ecclesiam s eorum etiam, qui etsi Romae non adfuissent, sit periorum tamen Episcoporum sententiam litteris approbaverunt. Hisce tamen non obstantibus Novatianus , instigante forte Novato, in schismate perstitit s cui S. haeresim adjunxit suo nomine dictam Novatianorum alias Catharorum , de cujus erroribus progressu & exitu suo loco dante Deo sermo erit.
q. II. Galli Volus ani Persecutio .
I. π Nterim dum Ecclesia diro Novatiani schismate lacerare-- tur, a Gentilibus sub Galli & Volusiani exordiis in pace relinquebatur. Verum sic disponente Deo in exercitium Fide lium hujusmodi pax diuturna non fuit s vix enim elapso Imperii
anno, in Christianos Persecutionem intermistam Gallus reno Vavit i in suimet tamen perniciem: nam ut scribit Dionysius apud Eusebium L. . cap. I.: Neque Gallus culpam vecti intelle xit Nec prospexit quid tandem illum pessumdedisset s quin potias ο eumdem lapidem ante oculos suos positum impegit. I S, cum Impe rium ipsius tu prosperosata esset, cunctuque ex auimi jeΠtevtio fuc cedere t , Viros Sauctos, qui pro pace er incolumitate ipsius prece ad Deum allegabant infectatus es. Cum illii ergo orationes pro ipso
II. Hanc Persecutionem,potius quam novam, fuisse Decianae instaurationem colligo s quia nec Augustinus L. I 8. de Civit. Dei cap. sa. nec Sulpitius Severus L. a. cap. 46. eam inter Per
216쪽
GALLI ET VOLUsIANI PERsECUTIO. IOLsecutiones enumerant. Variis ostentis praenuntiata fuit s quibus moti Episcopi Africani cum prius in Concilio quodam statuissent, ut Lapsi non nisi diu poenitentia acta admitterentur ad pacem , nisi forte periculum infirmitatis lethalis urgeret, hac nomva Persecutione instante decreverunt, omnibus qui poenitentiam egissent pacem dandam, ut ad passionis tolerantiam fortiores essent. Hoc Decretum nuntiant Cornelio Papae per Cyprianum Epist. s . , ubi relato priori Decreto , subjungitur: Sed enim clinetideamus diem rursus aharius tu satiouir appropinquare coepisse , ct crebris atque assiduis ostensiouihus admoneamur , ut ad certam eo ,
quod vobis hostis iudicit, armati ct parati Mus s Plebem etiam nobis de Divitua dignatione commissam exhortati ovibus vostris paremus omnes omninis Milites Chrisi , qui arma desideraus o praelium flagitavi, intra Casra Domiui colligamus: necessitate cogeute cen- fuimus, eis qui de Ecclesia Domini nou recesserunt , fed paruitentiam agere 9 lamentari ae Dominum deprecari a primo lapsus Di die non desiterant, pacem udam esse, oer eos ad praelium quod immiure armari re instrui oportere. Obtemperandum es namque ostensioribus atque admouitionibus justis, ut is Pastoribus oves in pericula non δε- ferautur , sed grex omnis tu unum congregetur oe Exercitus Dominias certamen Militiae coelesis armetur. Et post multa concluditur: Placuit nobis SanctoSpiritusurae rente , o Domino per visiones multas π manifestas admonente , quia hostis nobis imminere praenautiatur oe ostenditur, colligere is castra ω ilites Christ, oe examinatis singularum causis, pacem Lapsis dare , imis pugNaturiε arma fragorere: quod eredimus vobis quoque poter amisericordia contemplatioue placiturum.
III. Occasio hujus Persecutionis creditur fuisse pestis , quae Gallo imperante per totum fere orbem grassata est. Haec enim&similia mala Deorum suorum indignationi, quod eorum cultus a Christianis contemneretur, Ethnici tribuebant. Cumque ea in dies crescente Hostilianus quoque Decii filius, quem Gallus adoptaverat & Augustum fecerat, sublatus esset quamvis aliqui putent ab eo secreto fuisse necatum, ut se a timore libera ret , ne supremam auctoritatem sibi aliquando vindicaret accedentibus insuper ariditate fame & bellorum motibus , Gallus& Volusianus Deorum opem imploraturi generalibus per omnes Provincias Edictis Deos suos Sacrificiis expiari imperarunt, quod anno a. eorum Imperii, Christi vero as a. , contigisse pu
IV. Hinc orta est Persecutio. Nam cum Christiani toto orbe diffusi ejusmodi Sacrificia execrarentur, in eos se vire coe Tom. UL Cc pium
217쪽
ptum est. Et quia S. Cyprianus Fideles suos Carthagine ab eis
faciendis consueto pastorali Zelo publice deterrebat, clamore Popularium ad Leonem in Circo denuo postulatus fuit: quod tamen Dei protectus auxilio ad alia tempora reservatus evasit. Imperterritus tamen Christi Miles scripsit tunc Librum de Exhortatione Marorii: imo nec veritus est Demetrianum Proconsulem scripto Libro durius increpare,& latius comprobare , quod
bella illa , quibus Decii interfecti sunt, & quae Gallo & Volusiano imperantibus perdurarunt, ac lues illa, quae totum tunc Or-bzm pervagata est per annos Is., non Christianis sed Ethnicis sive Gentilibus imputanda veniant, eo quod Christo bellum indicerent. Postquam enim diκ erat Mundi senio omnia deteriora fieri, & appropinquante Mundi fine multiplicari mala Sc adversa Variari tunc enim proximus Mundi interitus sorte timebatur ad Demetriani objecta deveniens, ait: Non enim sicut tua falsaque τι mouiu ct imperitia veritatis ignara Deiat oe clamitat, ista acciduvi , quod Dia vestri is nobis u ,u colantur, sed quod is vobis nou co- Iatur 'Deus . Nam cum isse si Mundi Dominus 9 Redior , π euucta arbitrio Hus cir nutu gerautur, nec quidquam Aeri possit, vis quod aut fecerit aut Aeri ipse permiserit, utique quando ea fluπι , quae iram Dei indiguantis ineudunt, non propter nos favi , 4 quibVs, Deas colitur, sed delictis oe meritis vestris irrogantur, is quibus
Deus om uiuo nec quaeritur nec timetur , nec relictis .auis fιperstitionibus Religio vera coguoscitur , ut qui Deus auus es omuibus, uouseolatur ab omnibus oe rogetur . Ipsum deuique auIi loqueutem, ipsum voce Dietiua luseruentem , nus pariter ac mouentem is Dominum Deum tuum adorabis , inquit, & illi soli servies,, . Lucae 4. Et iterum se Non erunt tibi Dii alii absque meis . Exod .ao. His Raliis pro sui reli libertate monet Proconsulem Cyprianus. V. Persecutio haec primo impetu Fideles Romae existentes aggressa est, terroribus ac minis ad Diis sacrificanuum omnes compellans s putans sorte, ut sub Decio obtinuerat, multos metu perterritos miserabiliter lapsuros ; sed deceptam se vidit somnes Christi Milites pari vi & constantia resistentes invenit . Putans se gregem dispergere polite . in Cornelium Pastorem to to iurore insiliit s sed fefellit eventus: omnes enim gloriosa I i u Christi consessione accurrentes, paratos se ad omnia Pro eo su stinenda declararunt, eos & verbis Sc exemplo Cornelio ipso adhortante. Inter istos multi, qui in Decii Persecutione lapsi fuerant, praecedentes suas ruina S reparaturi sese pleni spiritu ere-χcrunt, nihilque curantes morti se & extremis suppliciis addicendos , Fidem generose coufitebantur.
218쪽
GALLI ET VOLUsIANI PERSECUTIO. 2O3VI. Exultavit ad limc ex Africa S. Cyprianus, & gaudium suum Epist. 37. Cornelio testatus est , ubi inter alia haec scribit:
Prosilierat Adversarius terrore violento Christi capra turbare: fed quo ιmpetu ueuerat, eodem impetu pulsus est, o quantum formidiuis terroris attulit, tantum fortitudinis tu ueuit G' roboris. Supplaurare je iterum posse crediderat Dei Servos, ct vel ut rones γ rudes, quasi miuus paratos o minus cautos fulito suo more concutere . Unum primo aggressus, ut lupus ovem fecernere is grege, ut accipitercolumbam ab agmine volautium separare tentaverat: nam cui Non est adversus omGes fatis virium, circumvenire quaerit folitudinem Fugu lorum . Sed retusus adunati Exercitus me pariter vigore , in seia
lexit , Milites Christi Quilare jam sobrios oe armatυs ud praelium sure , vi vci non posse , mori posse , re hoc ipso ivvictos esse , qutu mori uou timent.... xuale illud fuit sub oculis Ddi spectaculum gloriosum aeuole in eo pectu Coripi Ecclesiae fuae gaudium s ad pu-gUum , quam leutaverat bosis inferre, Non singulos Milites , fed ιota simul castra prodisse i Omues enim constat venturos fuisse , si audire potuissexi, quavdo accurrerit properauter oe venerit quisquis a
xyοι illic lapsi gloriosa confessione sunt restituti Steteruυς forter, ipso dolore paenitentiae ficti ad praelium fortiores, ut appareat Nuper subitatos esse, e ' novae atque inauditae rei pavore trepidasse s rediisse ad se postis odum , Fidem vieram oe vires suas de Dei timore collectas , ad omuem patientiam consau ter rmiter roborasse , Nec jam sare ad criminis oeniam , fed ad passionis coronam . His & artes Persecutorum A concorde Fidelium robur, eorum etiam qui sub Decio lapsi fuerant, eleganter celebrat S. Cyprianus .
VII. Persequentium tamen furor Novatianis pepercit, Daemone hoc declarante, quos ut inimicos oppugnaret, quos Verout sua mancipia contemneret. Quamquam etsi eorum aliquis mortem subiisset, ei tamen utpote extra Ecclesiam A caritatem posito nihil ad coronam & gloriam profuillet. Audiamus Sancium Cyprianum ita prosequentem: Ruid ad hoc Novatianus, Frater cari me Utrumne jam deponit errorem e Au vero qui dementium mos est ipsis bouis re prosperis nostris plus adactus es ad furorem ρ ρο quo magis ac magis dilectionis ac Mei crescit bie gloria , illic disse lavis σ zeli recrudescit insania e uec vulvus suum miser curat, sed auue gravius feeT suos valuerat λ ... a noscit ne jam quis M Sacersos Dei quae sit Ecelesta π domus Christi rqui Aut Dei Servi, quos Viabolus infestet 8 aeui sint Grasiavi, quos Anticbri ius impugnet ρ Neque enim quaerit tuos, quos jam C c a sube-
219쪽
fubegit aut gesit evertere , quos suos jam fecit. Inimicus re bosiis
Ecclesiae , alienavit ab Ecelesia ct foras duxit, ut captivos σωiuctos contemnit 9 praeterit 3 eos pergit lacessere, in quibus Gripum cernit habitare. xuamquam etsi aliquis ex talibus fuerit appre-beusas, non es quisu R. quas in confessione nominis blandiatur,
eum conset , si occisi ejusmodi extra Ecclesiam fuerint, Fidei coronam nou esse , sed paevam potius esse perfidia 3 nec in domo Dei inter unanimes habitaturos esse , quos videmur de paci ea σ Divina domo furore discordia recessisse.
VIII. His ostendit S. Cyprianus , quod si quis in schismate
vel haeresi pro Christo occidatur , non erit ea mors pro Martyrio& corona reputanda , bene tamen si prius a schismate vel haeresi recedens Ecclesiae fuerit reunitus. Ita contigi ste Hippolyto Antiocheno Presbytero, qui prius Novatiano adhaerens, raptu&ad Martyrium, Novatiano ejurato, Catholicae Ecclesiae fidem prosesius est: hujus memoriam recolit Martyrol. Roman. die Ioia Ianuarii his verbis : a sutioebiae passio Beati Hippo0ti Presbγteri, qui Novati sobismate aliquantulum deceptus , sed operante Gratia Christi correctus , ad unitatem Ecclesiae rediit , pro qua re tu qua
postea illusere Martyrium consummavit. Hic rogatus afuis, qua Nais Selya verioν esset, execratus dogma Novati, eam Fidem dicens es
fervandam, quam Petri Calbedra cusodiret , jugulam praebuit . Hic notat Baronius , tres fuisse Martyres nomine Hippolytos zunum Presbyterum, de quo hic ἡ alterum Militem, de quor 3. Augusti s tertium Episcopum Portuensem , de quo a a. ejus dem mensis: quos licet aliqui pro uno acceperint vel saltem ac cepisse visi sint, distincti tamen sunt, tum ratione conditionis , tum temporis, tum qualitate Martyrii. De hoc hymnum habet
Prudentius, quem recitat Baronius ad ann. 2ss'. num .34.
IX. Quot Martyres Romae haec Persecutio Christo dederit , quos ignoramus. Hoc scimus, totum ejus furorem in Cornelium exarsissE. Cum enim iste boni Pastoris partes exercens, nedum Vitam dare pro ovibus paratus esset, sed eas in Fide colligere& firmare continuo studeret, exilio ad Centum-cellas relegatus est . Ad ipsum in exilio dedit Epistolam s . S. Cyprianus, quai uter caetera eum celebrat, quod dux confessionis fratribus extiterit, & consessione ducis fratrum consessio creverit. Quid postea Cornelio acciderit, an scilicet Martyrii supplicio, an exilii
Eerumnis: vitam coronaverit disceptatur. A cta, quae refert Baronius ad ann. ass. num. 39. , ferunt , , quod cum Cornelius una
cum Presbyteris & Diaconibus Romanae Ecclesiae Centum- ,, cellas missus exularet, Volusiauus Augustus audiens freque
220쪽
GALLi ET UOLUsIANI PERsECUTIo . Ios,, quentem ad eum concursum, quodque multi ad eum scribe- is reat, dc praesertim ex Africa Cyprianus, jussit eum ad se ad- is duci: exhibitumque ei noctu acriter reprehendit, quod nec ,, Deos coleret , nec Principum mina timeret , & contra ,, Rempublicam litteras reciperet ac dirigeret. Cui cum re- spondisset Cornelius, se nec verbo , nec scripto quidquam ,, contra Principes molitum esse : iratus Imperator eum ἀ suo,, conspectu amoveri jussit, utque ejus os plumbatis caederetur, ,, & Sacrificium Marti cogeretur offerre s & si facere recusasset, ,, capite plecteretur. Sed illo repugnante hoc facere, Iata est
,, Tunc Cerealis , cujus cura Cornelius custodiebatur, ,, rogavit Cornelium , ut veniret in domum suam ac visitaretis uxorem nomine Sallustiam a quindecim annis paralyticam . ,, Ingressus est Cornelius cum duobus Presbyteris & uno Cl ,, rico Cerealis domum s ac praemissa super aegram oratione te- ,, nens ejus manum praecepit ei in Nomine Jesu ut surgeret.
,, Quae protinus surgens clamavit & dixit: Vere Christus estis Deus & Dei filius, & conversa ad Cornelium : Conjuro te , is inquit , & per Christum, baptiza me currens implevit vasis aqua & attulit ei. Viso tanto miraculo , Milites quoque , quiis erant cum Cereali Omnes se ad Cornelii pedes posuerunt pe- is tentes se quoque baptigari . Cornelius videns Dei manum in ,, his omnibus baptigavit eos & obtulit pro eis Sacrificium lau-
dis: & sic participati sunt omnes Corpore & Sanguine Domi- ,, ni nostri Jesu Christi.
,, Audivit haec omnia Imperator, & mittens tenuit omnes , ,, qui erant ex domo Cerealis credentes cum Militibus baptiZa- tis: qui si inui cum Beato Cornelio ducti sunt ad sacrificanis dum . Ducti sunt autem foras muros Portae Appiae ad Tem- ,, plum Martis ut sacrificarent. Sed illi facere nolentes atque is expuentes in Templum decollati sunt una cum Beatissimois Papa numero viginti unus , dc cum eis Cerealis quoque cum se uxore sua Sallustia decimo octavo Kalendas Octobris is . I ii Martyrol. Rom. eadem die similia leguntur .X. Nihilominus severiores Critici Acta praefata velut minus sincera & dubia non acceptant. Licet enim S. Cornelium inter Martyres admittant: volunt tamen eum naturali non violenta morte in exilio, non Romae sed Centum-cellis vitam clausisse : Martyres enim, inquiunt, agnovit semper Ecclesia etiam eos, qui in carcere vel exilio propter Christum mortui sunt. Tutius tamen existimo Acta praefata auctoritate Martyro
logii probata sequi ι eo vel maxime quod S. Hieronymus L. de