장음표시 사용
211쪽
DE IUDICIIS, ET UBI QUISQVE AGERE VEL &e. or
postea, mulieres, quorum Viri trans mare, incertum an unquam redituri, aberant, sine Curatoribus ad agendum S contra, admissas fuisse, memini haud semel. Praeterea, quemadmodum minores, qui veniam aetatis impetrarunt, per se in
judicio consistere possitnt l. o. in . C. de Appess.
sicut omnia, praeter alienationem immobilium. gerere possunt . . cs s. c. de his, qui ven. at. ita mulieres, quarum Viri cura se abdicaverunt, vel
ea judicis ostieio privati sunt, sine Viri conjun-etione, ta in extra, quam in judicio, agunt atque experiuntur; quemadmodum etiam, quoties adversus virum iudicis ossicium implorant, vel in judicio contendunt, sine maritis consistunt: tametsi usus Fori nostri sic serat, ut tum mulierCuratorem litis adsciscat.14. Sed ulu venit, ut umbigeretur, an ejusmodi matrona, quae adversus maritum suturi judicio contendit,ex ratione Iuris, egeat auxilio Curatoris ad litem. Et si enim de praesenti usii sori constet, tamen id disputare non est de nihilo. quatenus satis constat, omnem fori praxin in theoreti- ea principia esse reflvendar n. Existimo, hunc usu in Curatoris ad litem, contra stylum sori veterum. jurisque ingenium, esse introductum. Constat, jure Civili mulieres aeque sui juris esse,
quam sunt Viri: perpetuamque mulierum tutelam, in qua olim erant mulieres, non esse cognitam, in jure Justiniani. Hodierno jure, quod a
Saxonibus fluxit in mores Gentium, mulieres nuptae sitnt in Cura Virorum: Innuptae, seli virgines, seu viduaePatria potestate vacuae utilli subjiciuntur Curae. Sed mulieres, quarum Cura mariti renuntiarunt, ut eos facere posse certum est, quod in Aeo dicendum, vel quae a judice Cura sunt liberatae, non habent maritos Curatores, ut manifestiam est. Nec minus, quod litigantes cum uxoribus Viri hac parte non sint earum Curatores, neque pro talibus se gerant: Atqui Cura maritalis non aliter liabet esteehun, quam si Viri
se gerant ut Curatores, ait Stat. Frig. . c. a. g. l. Praeter Virum autem, nec Jure communi, nec
municipali, mulier ulli Curae subjicitur. Coeli-hes sceminae. cunctis fatentibus, habent personam standi in iudicio; nuptae secus, propter curam maritalem: Hac remota, nihilo plus Curae super illas constitutum est, quam super virgines& viduas; Hae non accipiunt Curatorem ad litem ; Ergo ne quidem nupt ae in casu cessantis osse ii maritalis. Hanc sententiam ita quoque lὶ t. o. yPARs II. repperi in notis manu scriptis ad Statu a Frisi adjecto nomine Sachma, quein Theodorum esse. liquet ex adjecto anno 16 s. die 29. Januarii. in causa Annae Lus tuus contra Gerbraudi Cornelis.& Lepe deinceps, ut ipse de sua in Senatu experientia testatur; adden', nullum post a contrarium exemplum proferri: quamvis ita nune intritura piae lenti in levisse videatur.
iue. l Hactenus de personis, quae nec ut Λ-ctores, neque ut Rei, in jure judicioque stare pol -
1unt. In filiosamilias non eadem est in agendo. quae in defendendo ratio. Nam reus esse potest indisii ncle. Tam ex centractitur.qMam ex delictis, insiliumfamilias competit actio, habetur in I.
17. de Iudie. Item, Lilius iam. ex omnibus causis tanquam paterfamilias obligatur, ob id agicum eo, tanquam cum fati familiaspotest .am de O. s A. ita generalis haec obtervatio est, ut
tamen Pater excipiatur; nee enim Lis usi a uobiresse potes cum eo, quem in potesate habemus, usexcorensi pecutio, l. 4. b. t. Reus igitur filius fana. liquido esse potest. De jure agendi sie ait Paulus: Filiu fanidus nomine nullam actio rem
habet, uisi inj riarum quod vi aut clamaue δε- positi, s commorati, ut Iulianus putat, Ly. de in ta A. Hinc duae positiones; I. Filius suo nomine nullam a stionein habet. 2. Exceptis illis paucis, quas etiam suo nomine movere potest: quibus addere licet, quaslibet actiones e cotvrachi vel delicto filium movere posse, utiliter. si Pater absit . nec sit qui Patris nomine agai vestius impunefraudem patiatur. l. IS. F. t. h. t. quod etiam ad castim furoris vel dementiae producitur in I. 1s. g. to. de Insur Sed jure novo fit in s m. auctas bonis adventitii , de illis etiam agere potest,
non tamen aliter, quam volente Patre; nec etiam hic invito filio; quemadmodum adventit si peculii, lege recenti ari, factam esse communicationem novi inu .Et quo ni tin noviis uiis Con. stitutionibus hiana qu ed. am adventitia . Mitur,
quorum jus plenum liberis in potestate coiistituistis desertur, statuendum videtur. in his etiam habere filium sani. persimam standi in judicio: Ita enim plane volunt, quae de his bonis scripta sint, cum alibi, tum in Nov. I . c. r. g. r. ubi filius quovis modo de illis bonis. διοικῶν. disponere posse traditur; quae verba ut testamentari e di L politioni excludendae non sufficiunt, ita standi in judicio iacultatem omnino tribuere videntur;
utique de prosectitiis nihil mutatur jure Codicis,
212쪽
7 ου LIB. V. ct tu cle virisqire vide Iuli. A. pr. G. I. C. debon. qu.e lib. Denique, in Castrentibus & quasi-C.istrensibus Osina quoque pro p:i tre familias est habitus, ut actiones instituere possiet, non modo adversus exteros, sed etiam contra Patrem, L η. h. t. quod recentiori jure neutiquam mutatum
reperitur. Adde Struv. mere. s. th. 6. Strauch.
X. I. ia. ibique Thomasium pag. i6. m) Absoli it hunc locum clausula generalis, quod qui postulare Probibentur, etiam pem Iona pandi in judicio careant. D. Matth. 3. de
Juic. 24. quae tamen, an satis conveniens sit, ne-1cio: Agimos enim de iis, qui sultem per Procuratorem consistere suoque nomine agi iubere possunt; quales etiam sceminae. caeci, infames.
quin ct muti atque surdi, si quidem non line Curatoribus, quos non accipere invitos, diximus alias. agere inveniantur. Relinquamus igitur.sul
iis,postulare prohibitos suo loco. pridem a nobis transmissos; & addamus hoc ἐπιμετρον : Eos,
qui persona judicii Legitima sunt pinediti, conveniri sine invitos etiam, sed ad aetoris partes
neminem cogi, L vn. C. ut nemo ivrrit. V. Verum in foro notissima est agendi ratio ex L. dim- marit s. C. de ingen. manumiss. Quando quis aliquid in alterius praejudicium pei sonae vel rei,
quod non fit injuria, praedicat aliquid iv lihi arrogati ille potest ad iudicem vocari, ut actionem fiam in siluat, aut perpetuum fleat. Si fatetur, se praedicasse quod arguitur, di mationem vocant,) recipit in se partes agendi,& jus suuin probandi. Si negat diffamationem, fit Prore rus: ct si alter probet, illum in suum rei ve suae praejudicium eme locutum, si condemnatio od actio-uem intra certum tempus instituendam, vel per-TIT. I.
etuo tacendum. Haee methodus ex d. l. di Dculier erui posset. Nam ibi diffamatus esι Actor, neque plane fit Reus; sed vocat diffaman. tem, ut eo ut dictionem faciat si defensionibus fuit considat, ait Textus. Quod si diffamator
non veniat, neque contradicat, aut se defendat, tum Praeses Provinciae, commotus allegationibus
Actoris, dat sententiam, ne diffamatus inquietudinem si tineat: quasi per contumaciam rei distamatoris. Atqui in foro diffamatus, est Actoc quidem, ut alter actionem suam instituat vel sileat, verum in ipsa controversia, diffamatus est reus, ct diffamans Actor; quod non est ita in d. l. s. Proinde haec regula; Nemo invitus actoris par res Iusiripit, ex ea non recipit exceptionem. Rationes,quibus utuntur Impp. non abhorrent qui
dem ab ejusmodi jure constituendo, quemadmo dum hodie stabilitum est: sed ipsi id ita non constituerunt. Doctores, qui saepe sunt boni juris condendi Auctores, etiam, quando juris conditi sunt mali interpretes, ejusmodi consequentias nectere amant; ut est in hoc quoque specimine; Dicunt, fide jussiorem posse aliquando cogere Creditorem, ut debitorem conveniat ac ita se invitus actorem serat; ideo quod debitor nunc solvendo sit,qui deinde solvendo eri desinere possit,
quo casu Iadejussior teneretur. Hoc remedium Petunt ex L. contendat. 2S. MFide tussor. t cujus ea sententia non est;ut videmus adiit.deFidejusi. In multis tamen soris usurpatur,tesse Langero de excepi. P.S. e. ult. H.. 3. Carpetov. I. Responsi. O num. M'. to. De remedio Legis dist amari, vide Gallium r. observ. e. q. s ra. Perez. ad tu. Cde imgem manum. 6. V seqq.: Provocaturus ex hac L. aut documentorum ad probandam dirimationem facientium exempla iudicialiter vidi mala, aut rotulum testis jurati iudicialiter consectum iudici offerar, in termino,negante provocato diffamationem, originalia producat, aut altero telle destituruς suppletorie juret; provocatus consessius,aut ut modo dictum convictus, vel statim iurisiurandi delatione, aut sua probatione uter . vel ut causain principalem intra terminum Saxonicum instituat, sibi iniimctum iri sciat. Ο. S. E. t. sF. T. t. I s. Provocatus non comparens, aut responsionem detrectans in termino, sub poena per- perui silentii in proximo termino comparere & respondere juberiir; iterum conrumax ad perpetuum s Izntium cum refusione impensarum condemnatur. Diffamatus ad instrumenti guarentigiati, a dis.famante iudicii prinei palis causi producendi recognitionem, legirimo, & ut citationis eo nomine insinuataediosa die termini saltim hebdomadibus dister, citatus. in isto termino instrumentum sub poena recogniti recognosccre tenetur; omnis etiam lis, cum ex L. diffamari tum ex L. fi contendat, in foro, qu d in eausa prine ipali est competens, instituatur. d. Tu. f. d. Pre V carus ex hac L. non eom patrens aut non respondens, iterum citatur sub poena amissonis Replicae suae; iterum contumax in istam poenam cum refusione expensarum condemnatur. O. P. S. E. I. σ H N. I. s. 7.
213쪽
PARTES IUDICI L 7z: PARTES JUDICII.
XVII. Ambitus Iudicii, s distinetis partium in necessarias es non necessarias; quae ante litem cantes. t partes necessariae. XVIII. De recisitisue priri ini specti. XIX. De euusis fusi ii Iudicis. XX. Caetera, quaesunt ante litem coutest. XXI. Do ipsa litis contesatisne, ubi jacta fuerit apud Praetorem. an Iudicem. XXII. quid hora'. quarunus I an sisper sedeptionibus at litis contestatio. N an valeat divisio sitis conte t. in asi, mirari s negat. X XIII. LUMLiuir litis mulcstationis , qui a mala Me pendent. XXI ι . Alii, qui a Novalisve. XXV. Partes DIDii, Iosi litem contestatam. XXVI. De inte locutione probandi causa. XXVII. De instantia.
tr. TTUe n) usque suit exegesis definitionis; λ sequitur distributi cludicii in partes quasi
integrantes, quae distinguuntur in Essentiales αΛccidentales, ut more Icholae loquamur, Vel potius in trecen trias & non necessarias: utraque tam ante quam post litem contes latam: utimurentin hic tignificatione Iudicii generali, ut incitat ab in jus vocatione, di desinat in executione. roprie alioquin & stridie dudicium a litis contestatione inchoari, dc sententia finiri, non ignoramus, eoque sensu Ius & Iudicium inter se opponuntur, ut jus ante litem contestatam, Judicium post eam intelligatur, in I. N. Rem rat. bab. l.
sensus I. 1. L.3. de Adminis1 . Tut. ubi, in Ddieism, quod aliter est in Jus vocare, obvia' sinit exempla, in I. r. de injus voe. Ita, vocatus in judicium, I .ra in pr. d. tit. de Administ. T. Item I. I. in fr. de co per quemfact. l. a. I. a. qui υ-ris i. cog. Dic ad rit. de injus voci n. a. Partes essentiales Iudicii ante litem contestatam sunt, luius vocatio, Actionis editio. Iudicis datio; de quibus ante hac, quod satis sit. distinistis capitibus almuli suit. Est adhuc necessaria pars, etsi
sorte non essentialis . postulatio viatoris sive executoris ad libellum reo deserendum N. G. c. I. N. N. eo. My1. N. l a. c. a. item Cautio Actoris de lite cis duos menses contestanda & ad litis exitum continuanda, libellum C. de lit. contes.
item de deeima litis, si victus fuerit, praestanda, Auth. Seneraliter. C. de Epis s Clem diuit Reus
vel iudicio sisti, Minyi c.I. N. ι a. c.I. IS. Partes accidentales, neque sempe8 necessariae ante litem contestatam, sunt hae. I. Recusatio judicis suspecti, tes C. h. t. cujus rei post litem contestat in nulla datur licentia, L L IL NOV. U. e.3. in Zm nisi novam contingat emergere causam, uti iure Canonico definitum est, influan
ris civilis non abhorrens, Inte p. adoptant,& sequitur forum, Cujac. s. olfab. Donetl. IT. comm. s. COVarr. p cI. quaest. 2L u. a. Potest autem
recusari quilibet judex, tam ordinarius quam delegatus, etiam a Principe datus, d. l. lf etsi sorte datus sit hoc modo, ne resutari possit,ut recte Za sus adcf. t. ιε. n. 22. Mylasing. cent.' obf. 8.Gail. l. ov. S. n. 4. shqq. a quibus recedit D. A. Matthaeus 7. de Di a. secutus Accursium & Λaonem, eo quod Princeps judicem dare possit ita, ne ab co provoxcturi L i. g. uti. a qui. a Teg. non sic. Sed pro communi potest diei, illas res separatas videri: nam quod provocari nequeat.
hoc utrique parti perinde est, neque spes aequae sententiae deest; cum si judicem si spectinia pati necesse sit, alterutri parti nihil aequi 1perare lite .at, quod est contra φιλανθ πιαν & humanitatem Principum, qui rescripta sita contra jus data fidem auctoritatemque cicere nolunt, ni C. de Preeo. Bnp. 06. Cognitio sit specti. judicis tri buitur in Provinciis Pr.esidi, aut defensori, vel Duumviris civitatis, 1 ult. C. de Di adjunctoArestiepiscopo vel Episcopo, suib. si vero contisserit. eod. tit. In urbe res ad eum, qui dedit Pedaneum . vel ad superiorem pertinere videtur. Moribus hodiernis, ad Collegas recusati spe fiat haec cognitio; quando plerumque plures habentur iudices; nam integrum Collegium vix est, ut recusare licet, Gail. 1. Obs si nisi sorte non prorsus id negandum sit,ut putat D. Matthaeus aedisp. 7. rh. ἐψ. potest enim fieri ut omnibus suspicio congruat,vel unius alteriusve suspeeli potentia tam praevalida sit, ut reliquis praestringat: sicut apud nos Praetores in agris, qui cum duobus aut tribus plerumque sibi obnoxiis, judicium constituunt, ideoque Praetore suspecto, recusare collegium totum, rie non videretur absurdum. I9. Caeterum, causas recusationis specialiter exprimendas esse, non potest dubitari, cum aliter de meritis earum judicari nequeat; et si, ut de re sali,
214쪽
si iis dubia, loquitur D. Matthaeus d. di p. I. rh. N. Vide sis L sq. pr. deliber. eaus Eult. C. de D- die. Nov. SI. c. S. Cu j. e. r. obf. ap. Est, ubi litigantium jurejurando creditur, si judicis iniquitatem Ierhorreseant. Unde juramentum perhorrescenIia, de quo extat Viri Cl. Gerardi Εἰltimanui commentarius: Sed hoc ut jure civili incognitum . ita cum requisito speci. dis caularum enumerationis, earumque examinis, non convenit.
In nostro Foro libellus supplex offertur Curiae, quo petitur, redditis causis, ut ille aut ille, propter cognationem re adfinitatem, de qua supra, ob
inimicitiam aut amicitiam cum adversario, quod ipsi iis intersit, quod antehac in eadem causa dixerit sententiam, similemve, excusetur. Quae-s tum memini, an, quod Judex sitam sententiam super aliqua Iuris Quaestione publico scripto exposuisset, ejusmodi quaestione incidente, pollet recusari 3 Suprema curia judicavit, non poste;
cum ex susto evenisset, me. oblato libello, recu-
1 iri; quod alicubi scripsissem, pini ius resanient um rumpere Icsse prius, clat uia derogat6ria munitum, si testatorem ejus taenituisse constaret. Si haec recusandi ratio sui liceret, nemo Ju- dcx in eodem genere causarum bis clententiam dicere posset. cognati etiam ejus, qui de causa
liqua in hypothesi. quid sibi videretur, dixit, aut
Advocatus suit, non arcentur; adeoque nec Pater Advocati in causa recusari potest, ut Curia Fritica non semel censuit, cum Senator Ulenbitris gius in causis filii Advocati, dc D. Nys respectu eueri Advocati, recusarentur, teste I . Nauta decis tos M. S. etsi de tracquastione alioqui non conveniant Dd. re contrariam opinionem putet veriorem D. A. Matthaeus idisp. . th. t . ordd. II Oll. 23. Mart. I669. i latuerunt, Nullos judices esse posse Relatores, in causis, quibus eorum liberi, generi, fratres & sororum mariti, Advocati
vel Procuratores essent. Nec tales apud Commissorios opere posse. Nescio, an etiam de eo convenirerit l)p. quod idem N. ruta tollatur, consuisse Curiam, in publicis causis, nominatim, ubi de iure munerum publicorum agitur, non posse
cognatos mea: ari, ut suspe flos, arg. l. s. Ouod cujusquo universit. nom. ubi in creando Syndi eo,
Patris si stratiumstis, Thujus produs Patri,
adfirmatur. Exemplum; Anno is mense Septembri creatus erat, discrepantibus suifragiis Ordinia in Fris Depultiius D. Auchises ab Audata&introducti is suerat. Sed qui dissentiebant in-I .e: ti Curiam, sella, cui inlidebat, vi subtracta, TIT. I.
eum per gradus deturbarunt aliumque superinduxerunt. Querela ad suprematri Curiam de vi publica delata, recti satisque dejecti cognatis Senatoribus, Curia censuit, eos in hac causa consistere posse; quod non putasset, opinor, si sudata pro se injuriarum egisset. Preterea, non habetur pro justa recusationis causa, quod Judex de
alia Re litem habeat patrimonialem cum altero litigantium, si nulla cum praesenti causa connexio, nec acrior sit contentio, quae iniquioris animi praebeat argumentum, ut sunt liter Curiae visum esse non semel, etiam in propria causa memini: atque ea ratione non potest judex recusari , a quo in alia causa appellatum est, quasi ad ensum judicem non debeat experiri, Lun. D. Apud eum, a quo a FALaccatis Q. compest. De
aliis caulis ad suspccii exceptionem susticientibus, aut secus, vide . disp. T. A. Matthaei th. ιε. ι7. 13. Illud addendum; Judice recusato, Partes arbitrem vel arbitros eligere debere, coram quibus disceptationein peragant, Luit. C. de Iudici Si de electione arbitrorum convenire nequcant, a Praeside, vel a Magistratu municipali constituuntur, ae l. ult. quo remedio in Collegiis Judicum nihil opus, quia nonnullis submotis, decidendi jus manet integrum penes reliquos e Collegio, licet maiorem Partem recusari contingat,
ut in Supta Fris Curia accidit 3o. Junii I 6 o. in
causa Rinuert Oer rufes contra Dr. Jacobum Ilialebrauis, quando e duodecim octo limi excusati, reserente Nauta, qui unus suit e qnatuor residuis; meminique, deinceps eveniste quidem, ut ad pauciores hac via redactus sit judicantium numerus, nec ad arbitros suerit deventum. Verum si Commissarius qui dicitur, sui pectius sit, hujus loco
alium csse surrogandum, res loquitur, di fit omni
zo. Tertium, quod fit ante litem contestatam, est oppositio exceptionum quibus non teneri nos ad liteira contestandam, praescribimus, ut est exceptio sori declinatoria, exceptio litis pendentis. aliaeque.de quibus in loco de Exceptionibus agendum erit: Reliquas exceptiones dilatorias, quarum oppositionein huc etiam reserunt, magis adipi ina litis contestationem spectare, probabitur infertur. quartus locus dari potest Constitutioni Pri curatoris, S interventioni defensoris, ac alterius, cujus interest, adjunctioni, de quibus adiit. de Procurator. actum non 'gimus. Sed hoc monendum est. Constitut Onum Procuratoris, ut
hodie seres habent, usi e partem Judicii ii ecessariam
215쪽
riam, quemadmodum ex iis, quae ad praedi. Iumtin scripsimus, intelligi poteti: etsi nee hoc praetereundum, posse utique Procuratorem etiam
extra iudicium creari, idque fieri ut plurimuin. quinto solent ante judicium fieri Citationes absentium, quae tamen α postea saepius repetuntur, de quibus, oc quomodo ab in jus vocatione disserant , ad tu. de in jur vocando demonstravimus. Sexto, fiebant ante litis contestationein interrogationes in Jure, quae dicuntur, de quibus est in lib. IX. qui nos expediat ξυνθεῶ. Septimo, fiunt aliquando sequelirationes rerum litigio rum, quae plerumque ante litem contestatam decernuntur ; de quibus sinit iter infra ad tit. Depositi, locus erit proprius.
ai. o Habuimus ea quae fiunt ante litem contestatam. Sequitur ipsa Litis Contellatio; disti.
cilis locus. Primo de voce; Litis nomen Omncmaelionem signiscat: sve in rem,sive inpers tam Iis, ait Ulpianus in I S. Contestari est, testibus adhibitis aliquid declarare; in contegato
dicere, in l. r. I. Iulianus. ιδ de liberi agnosci Nec aliunde Litis contes latio nomen habet, au-
flore Festo; Gute sari litem dicuntur duo aut pluitas ad ersarii. quod ordinato judicio, utraque pars dicere soler, Te ei estote. Quae verba wimen b.achi iis noster haud recto cepisse videtur
intellectu, Comment. ad i. un. C. de litis coiit. Si verum hujus vocabuli e mori tradit Pompejus, inquit, litis contesatio tantum feri dicitur. cum popler partium controversiam opus es restibus. Nimis procul a vero; quid enim commune testibus ad controversiam partium probatione decidendam, cum ea contestatione, qua judicium primum incipiebatur 3 Testes non ad probatio-
nem faeli controversi, sed judicii ordinationem conlignandam adhibebantur. Eo modo ct partes dicuntur litem contestari passim, & Lis ipsa conrestari, passive, i. i. in M. de Test. l. a. Sol. matrim. LI. g.pen. de sep. viol. Lis contestata, LII. de Negot.ges. LA. de twur. sed quando fieri solita sit contestatio, κωτοι, εν ἀποκουφοις, apud praetorem; an apud Iudicem datum Z Primo, id satis conflat, apud Praetorem causam suisse constitutam, id est, statum controveritae, ex velitatione, ut ita loquar, partium determinatum. Exemplum status ad tit. Inst. de liter. ille. f. dedimus. Aliud hoc esto; Cujus occidit M. vii uri; Si dicat, non occidi; hic est status, au occiderit.
ωὶ Posso. D. Quod si dicat, oeeidi, sed insidiatorem vitae meae, expectanda replicatio; Si haec sit, non struxit insidias; habemus statum. an Maevius Cujo sit insidiatur. Quod si dicat, non ideo tibi licuit illum occidere; status est Iuris, an insidiatorem
liceat occidorer cujusmodi caulas Pr.etor remit tebat ad Centum-Viros, ut Polletus probat ex
L de 6rat. Cicer. Lib.s Hist. fori Rom. s. Si status esset sacti, dabat judicium publicum, in causa publici criminis ; in pecuniariis Recuperatorium per judices pedaneos, teste Cicerone a. do dent. Is, qui agit, judicium purum postulat;
illa, quicum agitur, exceptionem addi oportere. Exemplum: Peto ninna ex mutuo. Non debeo centum ex mutuo; est status purus, ct judex datur hoc modo a Ptietore; Si paret, Titium debere Coo Centum ex mutuo, judex con rimna.
Quod si dicat: pastita 'm, ne petas, erat eXCeptio ; dc formula sic exit,at; Si paret, Titium debere Cujo Centum ex muIuo, extra quam,flpactus
es uehetat, judex condemna. Ubi sic inlaestio
constituta apud Praetorem erat, dixerintne tum
partes, Testes estote, an deinde, cum ad judicetnventum, nondum satis mihi liquet. Festi verba modo posita, ordinato judicio, ambigua sunt: utique judicium proprie non est apud Praetorem pnis hie recte dicatur Ordinare juleium, eo quod causura constituit, iudice addicto, sormulaque prascripta. Verba Cincii, al. Titii, citata Cu jacio ex Macrobio, obfa . haec sunt: quorum negotium est, narraur; Iudex tesopo dit; haec quidem maeis ad Iudicem pedaneum, qui voce Judi eis simpliciter dicti plerumque intelligitur, inclinant, et si Praetorem quoque Judicem dici. non potest negari, l. i. s l. 31. de Iudie. Sed videamus integrum locum Macrob. lib.I. Veniunt in cimitium tripes, iubent dicere, quorum
negotium est. narravi. Judex res poscis. Ipses it minctum: ubi redit, ait oe omnia audivisse, tabulas poscit, literas inspicit. Vix prae vino fustinetpalpebras. Apparet, nisi me omlaia fallunt, hunc locum a Cu iacio, aliisque eum agmine sequentibus, pro litis contestatione male proserri; cum agat de testibus in media disceptatione judicii produistis, atque ab ebrio iudice negligui ter auditis- Propius est, ut putemus, post constitiuionem cause, judicem fuisse addictum, sormulariaque praescriptam; inde rem comperendinatam, hoc est, judicium in diem tertium esse constitutum, invicemque saeiam eici deuuntiationem ; denique in eam rem ambos ita dixin Bbs P -
216쪽
aa LIB. U. praenutibus; Testes e te; qtiae sic eriat Litis con- reflatio. Asconius in de Praetur. Cum in rem aliquam agerent Litigatores, es poena Iesacra-1neni cici cui, poscebant judicem, qui dabatur post tirsium male impregi quidam trigesimum, diem, Linde inter se inperent num die=n. ut ad D Ditim venirent. denuntiabant. Nihil addit de contestatione, fateor; sed res loquitur, ideo
telles fuisse admonitos, ut constaret, utrumque teneri ad silendum se judicio: qua contestatione nihil opus erat, quando se jam stiterant. causamque reipsa narrabant. Fuerit igitur litis conlusi alio vetus spud Praetorem. 22. Sed novi iuris alia ratio es. postquam Judices a Magistratibus dari dclierunt, ipsique judicare sunt j ulli. l. a. C. de Pedan. suae mos ille conte- fla=idi obiblevit, et is nomen, ut fit, idem inanite-i it, adeoque Litis contes latio nihil nune aliud est, quam Initiumjudicii,per narrationem ac Iovis contradictionem rei, Li . g. I. C. de DID. l. un. C. de lis. ωutest. Diximus adiit. I. de cepi. a pr.& mox aliquid adjiciemus. Hoc magis dubium aliquando visum est, an qui eXceptionem Opponit, litem contes lari dicendus sit, ut hoc negat Perea. ad tit. C. delitis contest. n. 4. Verum ex iis, Iliae superius dicta sunt, de judicio puro & cum exceptione,item quod exceptiones formulis judicum inserebantur, quas sequebatur litis contestatio, non potuit dubitari, quin per oppositionein exceptionis etiam sat litis contes latio; scilicet, cxceptionis peremptorise, ut tenent Dd. communiter, ad Liuir. C. de sit. contes. D. A. Matthaeus disp. g. de Dd. th. 6. Quid igitur, an exceptiones
dilatoriae non facient litis contellationem 3 Existimo eas, quae causam spectant, atque omnes,
quibus contendit Reus, se vel plane, vel adhuc, velut proceditur, non esse condemnanctum, sacere litis eontestationein . qui contradicit intentioni Actoris, quae sicit litis contes lationem. Quid enim, s quis pactus sit, ne intra quinquennium
conveniatur, ut est in LI. A ception. nonne hanc exceptionem allegare poterit apud Praetorem 3 nonne & is eam formulae, quam judici praescribit, instret, ut super ea partes litem Contes leu-tur 3 Res est clara, non posse id aliter fieri. in his dilatoriis causam serientibus, quam selet in peremptoriis. Spero me probaturum hoc iis texti. bu' . quos alii in coninariam partein adducunt. Exceptionem dilatoriam, ajunt Caesares. opponi quidem initio, probari vero, postquam actor probarerit , quia adseverat, oportet, L ιρ. C. de Prρ-
bat. Agi in hoc textu de dilatoriis causae putem. quia dilatoriae se reserentes ad iudicium vel ad perscanas judicium constituentes, ante quam lis contest et tir, probari S absolvi debent: quomodo enim si iter litis contestationem. quod in illis agitur, impedire possent 3 Debent igitur dilatoriae caularum initio opponi, concedo; sed an ideo litis contes latio super illis non fit 3 imo si non fieret, ejus probatio post litem contest. non exigeretur, ut fit in hac I. ιο. y Imo quia opponenda: sunt initio, oc postea probandae, sequitur, litem super illis contestari. vel sequetur, ne quidem de peremptoriis dari litis contestatiotiem. Nam denis ii dein Inpp. Diocletianus dc Maximianus in
Lia. C. de Exception. tradunt, eas initio conte-saudas esse. Plenius iis uti rei docent in Lsq. y. hoc modo πραγμαJικῶς. Si Reus de jure 1uo certus, actorem nihil adhirum esse confidat, potest Omittere exceptionis contestatioirem, quod
nulla sibi defensis necessuria sit. Si vero jus petendi habeat Actor, sed iose munitus sit exceptione. potest caira contestari aeque Hujola agere; si vero dubitet . an Actor intentionem suam probaturus sit, tum potest exceptionem initio contestari duntaxat, & prius de intentione principali duceptare, quam ii conficiat Actor, tune ad exceptio. nem contestatam se conseret eamque probabit. Haec est sententia aens. probans evidenter, litis contestationem super exceptionibus ad causam
spectantibus, sive peremptoriis sive dilatoriis, indistincte enim loquitur textus) fieri, vel solis vel una cum intentione principali. Nec aliter omni die servatur in Foro; Litis contes latio fieri dicitur, quotiescunque Reus intentioni Actoris contradicit, sive plane neget, vel ipso jure, vel
ob exceptionem peremptoriam, vel per dilatoriam, se adhue non esse damnandum, aut non ea forma, qua conventus est. Hoc tantum interesse tenendum est; in foro Exceptiones solummodo vocantur, quae litis contestationem impediunt.
ad judicium aut persi,nas spectantes. Quae vero ad causam pertinent, cum sectant litis contestationem, ea vocant media principalia, sive Renuessiones: Adeo ut si quis Exceptionem dilatoriam causae opponens. dicat se Exceptione usu.rum, cum expensis mulctitur. Quod ideo monendum censui. ne in soro nostro novi, in hunc Iapi.dem impingant, quod memini fictum non semel; ct aliquando non sine nota Praeceptorum, quasi a quibus nibit, quod in usu est, audiissent.
Non id quidem asendum, ut praxin forensem in Schola Diqitigo
217쪽
Sehola doceaniugi sed optimum sustu est, lus
Romanum e principiis erilem antiquitatis, ut est in legibiri, explicare, atque ad ustim applicare; quaeque o niversa praxi aliter recepta 1sint, obiter admonere studiosos. Plura ad hanc rem pertinentia, relervamuε de Exceptionibuς.
Denique, non posse probare se, merito scribit D. Matthaeus disp. S. rh. 6. quod Canouillis placet,
in c. r. de M. coni. s c. I. eod. in 1. Objecta a re ex. ceptione peremptoria,' non aliter litis contestationem fieri, quam si aut intentionem actoris neget , aut adiiciat, facere te id animo litem contes andi. quod iisdem verbis observat D. Wisseiab. ad Lun. C. do litis contes. Ego ejusmodi limitationem in textibus illis non reperio; sed alunt,tisi objecta sit exceptio peremptoria. litem nihilominus. esse contestandam: Supponunt, quod in foro nunc obtinet, eum, qui excipere te dicit. hoc dicere, se litem non contestari, ur omni die distinguunt : Pontiscibus luγc in peremptoriix ex ptionibus displicet; volunt iis verbis utendum esse, quibus utimur in lite contestanda; quod apud nos sit voce Respondendi. Adeo ut hoc ipsum sit illud, quod modo suggessimus; eum, qui exceptionem ad causam pertinentem objicit, non de- here Excipere, sed respondere atque litem contestari. In usu verborum igitur, non in re ipsi,
discrepant a jure Civili Pontifices; Per petitionem, alunt, in furepropositani, cs resonsi nem secutam, contestatio litis flat, cap. Ia. X. de lit.
coni. qtiae Verba Consentanea his, quae sitnt in .f. Lun. C. de sit. contes. latis iudicant, litis utrim prefieri contestationem, tam ab actore quam a reo,
inter privum s sicuudum, niti t. s. r. de Litu. I. it. de Iudic. et ii aliquando singulis adscribitur.
mus di hoc. Vulgatam lislorum divisionem litis contestationis, in Λdfirmativam ct Negati-Vam, v aut non valere, aut hoc modo intelligendunt. quod Adfirmativa sit, quando quis de intentione adversarii constetur, sed adhue se non
teneri contendit, ut Imperatores in L Ly. adfirmant: Nam id quidem 1atis exploratum est, eum qui simpliciter confitetur, litem non contestori, nec eum, qui se paratum dicit ad solvendum, sed modicum. tempus ad solutionem conficiendam et it, L my. de Sol ι tion. junct. l. N. de Procurat. aepe etiam fit, ut Rei se opponant, di tamen sateantur se debere, nec quicquam validae contradictionis habeant; quod tum in praetextum e ce ptionis alicuius dilatoriae delinit : ut vix alio sensulitis contestatio adfirmativa intelligi possit. Haec adde iis . quae diis. ad tit. Inst. de Exception. apri 23. Sic satis, quid sit,& quomodo fiat Litis conis testatio, constat: Rei nobilis, effect iis haud impares sunt. In suinina redigimus eos ad duos; quod ad persario malam idem imprimit, &quod facit
novationem. De mala fide ratio est in L ro. C. Dacquiri poss. quoniam possesser ex interposita citatione, re causa in judicium deducta. siper jure possumumis vacillat ae dubitat. Hic effectus se diffundit in alios plureA; inde enim est, quod a lite contestata mictus desinunt acquiri, re adversario incipiunt deberi l. v. g.7. de Heredissetis. I. g. a. λλ. regund. quod interrumpit usucapionem S praescriptionem, L Io. C. de Prauem lovg. tens.' Apud nos Litis eontestatio debet esse I. Specialis ad singula libelli eapita. t D in sipecie ured insonterbiit
t Non modo ad singula Ii IIi eapita, sed ad singulas uniuscuiu que eapitis eircumstantias, sub poena
confessi & eonvicti est respondendum, positione saltim secunda, ira ramen , ut L. C. non rite factam in tertia & ultima positione emendare licear. o. ρ. S. E. I. N F. Tu.r6. g. t. Si quis oblitis contestationem aut plane non , aut non rire fastam . sententia judicis pro contumace deci rabitur, caulla patronus &refusione imponiarum, aut amplius iliatoris mulctabitur. d. Tu. s. a. Temere litem negando eontestari. in Saxonia haud licet; qui facta non neganda, veI plane no toria, tamen negat, mulctam, vel a praxi suspensionem incurrit; pαnae inficiationum Romanae sim rrestitutae; & qui capita, quorum nomine juramentum ab actore desertur, negar, illud autem deinde pMliare nequit, exceptiones sit .as, alias, si ammas et . tibi competentes amittit. nisi ejus rei, quam negavit, aliam se non liabulase lcientiam, jurato afleveret. O. P. S. E. I. s E. Tit. ι L
218쪽
juni sat vim C. deuotar' trans servi. etsi alioqui
mala fides tu perveniens usuccipi mem non inter rump. t, t. s. s. t. de A. R. D. est tamen hic essectus a mala ilite, sed lege eius viiii intendente. Pleriqtie putant, hanc rem olim secus se imbuisse, ct usucapionem post litem inustatam fieri potuisse, per L 1 S. II. G. de rei Pi Li. s. s. Inst. de Us. Dd. Sed vix est, tu per illos textus id satis liquere videa: ur. Milii se videtur; Lite contestata, usu- cupio currit tamen, re pendente lite tempus impletur, dominiumque, ii possessior absolutus fuerit, praestatur: sed condemnatione secuta, rein tradere cogitur posse i sc interrupta ex post- Ω-c O censetur usucapio, pcr litis contestatiotiem. Hoc docent Impp. in a. l. ιο. C. de Praeferi sing. tenip. Longi temporispraescriptio post moram litis contestationis completur; sed condemnato non proicit, cum post motam controversiam in
praeterit una asiniatur. Sic etiam accipere cu
sor habetur, quamdiu evictas jundus non fuerit. ut & l. a. s. ult. Pro Empt. Proinde, nulla sit hactenus inter jus vetus & novum disserentia, ut vulsa exilliinaturn est. Hoc etiam de esse stumalae fidei dignum observatu est, quanquam litis
contestatio non nisi contradiistione rei committitur, tamen quod ad esseetiis a mala fide pendentes attinet, sufficere, motam esse controversiam,
id est. actoris intentionem esse propolitain, quia tum certior fit reuso incipit habere vacillantem, ut est in d. I. to. C. de Acquir. pus conscientiain. se est in I. l. ιo. de Acqvir. herei s d. l. a.
C. de Litigios ubi: pro quibus actor intendit. Tum scit utique,del e litem libi moveri & sic res Litigiosa est.
a 4. Alter effectus generalis, queli iLitisContestatio habet, est Novatio, sive delegatio, L rt. I. l. de Novat.quia per contestationem mutuam, quasi
contractius celebratur, ut est in g. it. δι Pecvt. Hinc novas induit qualitates adiis: temporalis fit perpetua, morte peritura transit in heredes,l. F.mpr. s ιισδ. de R.J. Poenalis fit rei perseeutoria, ι ά. I. ult. de re Des ubi tres illae qualitates
junguntur. Huc etiam pertinet,quod Procurator iit dominus litis, eam contellando, l. U. C. de Procurat. Item quod Actio ex delicto, quae contra Patrem sua natura de publico non dahatur, lite cum filio contes lata, adversus eum inllituitur. d. II. g. t. de Pecul. qui locus docet, etsi quaedam ex iis et elis, non niti poli 1 ententia in exercean tur, novandi tamen vim a sola litis contestatione, quae ab utroque contrahitur; non a sententia. quae nihil simile contractui habet, esse repeten
dam. Postremo, quod Litis contustatio est initium judicii, quod excludit exceptiones dilatorias, judicium re personas spellantes. l. ult. C. de
cepi. non tam ad effectiis, quatri ad propria attributa reserendum videtur. Postremo sciendum, aliquos ex his effectis, adscribi in iure quibusdam aliis rebus, ut sum libellus Principi oblatus. l. I. s a. C. Ouanae lib. Prin. GL fac. lit. contes. etiam Pnaesidi, I. a. C. de Annal. excepi. toll.
Testatio, si Rei copia non sit. l. a. C. de Naut. I . Contumacia, Auth. qui inprovine. C. ubi de crimis. vide l. I. I. a. Deqq. de Iasiis. Jusjurandum, l. v. g. a. f. de D.lic. Liurpatio creditoris, quae dicitur habere vim litis contestationis, ad interrumpendanes Praescriptionem rei oppianoratae. l. 7. g. imo ue illud de Praeserito. ann. sicut S reliquarum rerum cum lite contestata comparationem, secundum quid intelligendam
23. Haetenus de litis Contestatione; quam saepe comitatur juxta Rei contradictionem Recmventio. ' sive Reciproca Rei actio, de qua nihil hic; locus tu serius occurret Post litis ccntestatio.' Reeonventio Juias Saxonici, a Reconventione Iuris Communis longissime dissere. Namque c0 Ioeum
tantum habet in causis conne i S. P. t. C. El. I. O. P. S. t. d. β 'esie es. quales sunt, quae ex eodem contractu nascuntur, live directae, utrinque, ut emti-venditi, locari conducti, pro socio, sive directae de contrariae,ut eommodati, mandatissutelae,ves contra, CarpZ. ad Z C. def. I. in non nisi conventione finita Φl A. I. I. ara.
D. O. P. a. t. ae. F. in I. Si tirib. cot Sertat Debn. d. an. isso. tit. Ponder UieNella se. vetb. Surbena udi Eatai. finita autem lis intelligitur, quando actuali solutione actori satisfactum est, sola depositio pecuniae non suis cit. Muend ad Fitis. Proc. p US. j. Carpta L. a. Resip. 3p. In causis tamen injuriarum,
pendente conventione, in reconventione usque ad litem contestatam proceditur,per 9 d. 1 e. Sax Tit. o. β f. quod olim secus erat. vid. Molleri ad C. V. I. P. r. n. N. seqq. cons. Mencke ad O. P. S. Tu.
t Jure Saxonico novissimo Conventio cum Reconventione pari passu ambulat, separatim tamen irrit si tui stadio: mr ei cicii & ut conventio Sejus executio, imprimis autem rigor eambialis, nihil inum
di aturi ita quidem ut actor in conventio e, in reconventione procudere haud teneatur, niti reus in conventione, actori nunc reconvento Plene iacisiecerit. Exceptis est, s actor reconveκtus sit peregrinus
219쪽
nem sequuntur Dramenta. Primo Iudicis in leges, quod olim usitatum revocavit in usum Iustinianus, addita religione, ut liber Evangelii per-s: tuo ob oculos consistat, C. de Iudici dein itigantium jusjurandum, quod est Calumniae, de quo diximus ad tit. Inst. de Paen. rem. lus. n. l.
ubi di de Advocatorum jurejurando; si quid desit, sequitur infra tit. dejurejur. Posthaec Replicatio Λ floris, & Rei duplicatio, Triplicatio, Quadruplicatio sequuntur; de quibus ad tit. Ins.
de Replicat. a fluin non agimus. Raro partes ad quint inplicandum & sextuplicandum procedere, diximus ibidem, nec aliter in Foro nostro, quam venia Curiae impetrata. Habet haec res ullam, quando Reus in quadruplicatione, nova facta novaque instrumenta produxit, quod quidem facere non debet: aut si de instrumentis id faciat, Λ flori permissum est Statutis nostris, illud resutare, prohibita reo sextuplicatione, lib.I. tu. s. art.s. sed de ne is recens in ultima scriptura alle. gatis sic ait; Aetorem debere protestari, ne quid inde sibi creetur praejudicii, memoriamque pro testationis addere Scripturis caeteris. aut veniam petere quintuplicandi, quod excipit Reus sextuplicatione, ae tit. tb.i s 4. quae juris quoque civilis nationi non male conveniunt; sed alibi in mil reditus consilitum videtur, ne partibus ultra duplicationem utique sine venia, procedere liceat, ac ut in narratione Actoris & contradictione Rei omnia facta contineantur. Quae res etiam iuri civili hactenus consentit, quod nova facta post litis contestationem nata proserri nequeunt. ut judex eorum rationem habeat. certe non rein spectit Actoris, Las. h. t. In causis levioribus apud nos etiam diificando concludi solet. quod Actor in Replicatione testatur; addito tamen, nisi causam, perspecta duplicatione, triplicandi habere se putaverit: hasenus enim Conclusio pendet a partium arbitrio; Sed triplicandore quadruplicando defuncti. necesse habent extra Calum quintupl. praedictuin, concludere in judicis : sic appellat Statutum hanc primam conclusionem, qua disceptationi sive reciprocationi
scripturarum renuntiant, ae tit. F. F. l. Parii
bus conclusione supersedentibus, Curia ex ossi- 773eio & Vi legis Processiim hactenus pro concluso
habet, ae art. r. atque deinceps causatri videt. st-
ne Iuris, an facti Quaestio. Si nulla sint facta
contraria, vel, si quae sunt, ea jus mutare neque
ant, Lis definitive terminatur, idque, licet Partes probationibus se delegari petant: quod alioqiii.
Re nondum examinata, petentibus illiis non denegatur; quando nec quidem sententia incondemnatoriam aut absolutoriam volentibusJudex
impertiri gravatur, L a1. de Re Judis. Sed quando Iudex iacta. de quibus confligunt. jus causae innistare non posse videt, praecidendis ambagibus. quas saepe quaerunt Λdvocati, rem continuo definire potest, ut in tali causa memini factum: Exemplum; Puella heres instituta erat, sub conditione, nisabsque Curatorιs consensu nupsisset. Nit pler. t poli annum xxv. impletum sine consensu. ut dicebatur, curatoris, qui adhuc administrationi Curae fungebatur. In quaestione de hereditate. objecta est illa exceptio conditionis, quam illa variis facti allegationibus elidere conabatur. Sed cum utrimque in consesso haberetur, eam complevisse, cum nuberet, aetatem legitimam, & sieipso jure sub Curatore desiisse esse: praeter quod ejusmodi conditiones, quae nuptias a consensu alterius quam Patris suspendunt,improbantur in Iure; Curia de caeteris facti et si libellis supplicibus utraque parte petente, noluit interlocutionem probandὲ causa concedere: in causa Gam Brorema cumsociis, contra C Rogama, ante ierias natalitias is,3 26. Post eonclusionem igitur in Misio, quam ita distinguere licet a conclusione finali in causa si res facti sit, sequitur Interlocutio, quae est insomma solitu, vel oscin I.idicis.Informa solit . quando dilationes ordinariae Legibus praescriptae, partibus ad probandum relinquuntur. de quibus adiit. de Rem is dilationibus actum est. Interi ,cutionem ossicii vocamus; quando Judex ad contra. henda litis spatia. litigantibus certum tempus ad conficiendas probbtiones praescribit, ut fit apud nos in plerisque causis rectissime, optimeqtie ea res eum Iudicis ossicio ex ratione juris civilis conis venit, ut in quo nihil est prius,quam ut lites cou-
aut non possessionibus instructus, quo casu reus meon veniens, ad depositionem iudicialem vel simpIiciter vel praevio iuramento malitiae est admittendus, donec inor conventioniet, intuitu reeonventio. nis in easim succumbentiae id nee caveri v. O. P. LE. Is Rrt 4.3. . Facta depositione, aut inter. posita cautione si reus in instituenda reconventione cessit,petente actore,reo spatiumSaxonicum.sed sub poena praeclusi indulgebitur, quo elapso contumax non amplius admittetur 3 quod & fit illi, qui in Processit ordinario exceptiones suas reprobando deducere neglexit. d. Tu. I. a.
220쪽
trahantur, quas p uratores ' Advocati, Ordinariis dilutionibus suo utentes arbitratu mutila que indulgentia, in enorme extendunt. Communis est haec interlocutio, scilicet toti causae, omni biisque litis consortibus: Et tamen fieri potest ut hac occasione divellantur instantiae; quid enim. si una sit facti, altera meri juris 3 Instantia haec statim potest definiri, ut altera probationibus per interlocutionem delegetur, quod aliquoties memini accidere. Imo in e idem instantia litigantes ita separari possent; nemplum; Actor
convenerat duos reos ex eadem causa, sed alte. Ium, mulierem nuptam, sine viro compellaverat
vitiose. Haec igitur statun absoluta est ab instantia : respe stu alterius interlocutio ficta est in causa Burbarae Iacobi contra L ab A. cum Iocus, 4.
ar Quid autem est Instantia P Hic est Ioatis eius. nec omitti potes . Instantis,sicut Intentio, Latine aliquid vaLle in suo genere notat. Sic repetendi debiti Infantia, L 3a. de usiur. efficaci instantia. l. s. C. de postli1 n. reves Sed ut JCtis Intentio quamlibet petitionem propositam significat, ita nunc Instantia pro qualibet Lite mota, sive pro intentione causae in iudicium deducta sumitur; unde Iustinianus bona instantia uti, id est causa petendi, s. r. I. de p . rem. litig. Ulpianus in I. U. g. 2. h. t. An salva quidem lis est, inquit, verum instantia tantum Gini perierit Ps magis est, ut instantia tantum perierit, ex integro autem litigaripossit. Atque haec est significatio hujus loci; ut Instantia nihil sit aliud, quam is dicialis tenor singularum causarum, ab ipsa lite distinctus, ita ut Lis ipsam petendi cau- .iain dc vim, Instantia modum ejus in judicio significet: ut instantiain aliquis omittere, ab instantia absolvi possit, qui litis compos, aut ei Obnoxius maneat. Prius est in d. l. V. posterius modo vidimus, & in reis criminum stequenter accidit, ut gravati praesumptionibus, non convicti. ab initantia, non a crimine, absolvantur. Diximus. respectu IngulaDum causarum; potest enim fieri, ut tu uno litis processia plures instantiae cumulentur; quando diversae intentiones, quarum singulae peculiarem litem formare possent, ni eodem libello cumulantur,quo nihil frequentius in foro; quomodo autem ratione juris civilis id se habeat, ad tit. de Edendo dicere occupavimus. Plane igitur, ut plures instantiae cη-muleutur in uno libello, necessum est, ut separatae lites inde moveri queam, uec tamen.ut Una m
elusone jungi possint; idque opus est recte animadverti, quod in ea re magnus usiis abususque
vertatur. In generalibus judiciis, ut sunt hereditatis petitio.. judicia divisoria mandati generalis, oc similibus, et si multae res tractantur, 'uia ta men est una actio neque seorsiun de illis resus agi potest, nullo modo inde fieri possunt instantiae diversae. Sed in Iudiciis specialibus, diversae res
ex ejusdem generis contractibus debitae, cum se. aratim peti,& tamen una conclusione compre-endi queunt. facere possunt diversas instantias. iit si ex empto pretium fundi, domus,equi; ex mutuo diversis temporibus, diversae summae debeantur: diversae injuriae, vel eaedem diversis temporibus fictae, in uno libello diversas edunt instantias. Declarationes impensariun in diversis causis, in totidem instantias distingvi s
lent. Plerumque numerus instantiarum ab Actore distinguitur; aliquando a Reis id fieri potest:
ut si quis unam actionem contra plures habeatersonas, Potest eas una in jus vocatione, uno Ii-ello, unaque instantia comprehendere, sed Rei illam coniunctionem aversantes seorsini respondere possunt, ct tot facere instantias, quot sunt personae debitorum. Exemplum: Ante aliquot annos Creditores Civitatis Doecumana in Frisia, vocaverant in ius, per sonitum aeris campani publiet , omnes & singulos Cives, ut solverent deis bitum Civitatis, unuinque adversus eos libellum ediderant: sed Rei, quotquot e civibus erant in facultatibus separatim singuli respondebant: u de immanis cumulus instantiarum. Sed ossicium Iudicis est, videre, ne malitiis indulgeatur, ideoque petentibus his, qui vident se hac via sumptibus exhauriri, s nam pro numero infantiarum impensae multiplicantur,) illis modum imperare potest, ut saepe vidi factum. & tum in causa Doc-cumana usi venit: iussis civibus, in quatuor ordines se dispescere pro numero quatuor regionum sive tribuum civitatis Caeteririn, post interlocutionem. Partes ad
prohandum se conserunt, eaque gratia, quicquid est facti controversi, in articulos sive positiones redigunt. ad quos primo adversarii, deinde Testes interrogantur; de quibus agendum erit intit. de interrogat. in jum fac s de Tesibus. Λpud easdem positiones instrumenta, ad eadem facta probanda, exhibentur; postquam dc ante interlocutoriam adversario edita di exhibita suere; qua de re ad tit. de M. vi S de Fid. instrum.