Ulrici Huberi ... Praelectionum iuris ciuilis tomi 3. Secundum Institutiones et Digesta Justiniani. Accedunt Christiani Thomasii icti additiones ... et Luderi Menckenii icti remissiones ad ius saxonicum ..

발행: 1735년

분량: 530페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

Si 8 LIB. VIII.

Principi , aut oscio iudieis restituitur, LIη. g. l.

Cum I. Iequ. de S. . . P. ae ita servientis praedi i do. minus antiquam servitutem renovare compellendus est. l. l . in . pr. h. t. Alioqui impedimento rei lublato, intra tempus finiendae servituti praefixum, non opus esset omelo, verum Servitus

ipso iure convalesteret. d. t. 4. in pri6. Sed observatae sint inter Urbanas ct Rusticas, duae in amittenda per negligentiam Servitute, differentiae. Prima, quod Rusticae Servitutessela negligentia simpliciterque non utendo fi i-untur, t. T. l. lo. g. l. 1 LIS. g. l. h. t. I fi de S. U. P. sed uibanae servitutes. usucapione libertarit untur, d. I. 6. Est autem Usucapio libertatis, nihil aliud. quam Exercitium laeti alicujus continuum S servituti contrarium. velut si is, qui servitutem tigni immittendi desebat, foramen, tu quo tignum immissiun ves immittendum fuit. obturaverit, & per constitutum tempus obtura tum habuerit, d. I. ε. Ita qui debet servitutem altius non tollendi, non praescribit eo solo, quod alter per decennium non aedificaverit; veruinita demum, si ipse contra aedificaverit, & per legi timum tempus aedifici uiti habuerit. Ratio dinferentiae in plerisque non est nbscura; In Rulli- eis solum non uti susticit, quia servitutuin illarum natura consistit in actuali exercitio eundi, asendi, vehundi, aquam ducendi, hauriendi, pascendi, coquendi, diendi, positum habendi c. quihus adtibus omissi negligentia manifesto arguitur. Urbanae servitutes, quae in non faciendo consistunt, ut altius non tollendi, luminibus non ossiciendi, stillicidii aut fluminis non recipiendi, per rerum naturam non nisi per factum aboleri possunt. utpote quod unice contrarium est non utendo. Verum quae servitutes in patiendo vicini facto aliquo consistunt. ut oneris serendi, tig ii immittendi, stillieidii aut fluminis recipiendi. eloaeae vel rivi emittendi, cur liae non aeque omissione saeti ali. ujus amittantur. quam rusticae, haud facile dictu videtur. Sed tenendum. intelligi servitutes acquisitas, onere jam imposito, tigno pridem immisso, tegulis prominentibus, cloaca, rivo excavatis: Quando igitur onus aut tignum ad tempus est si latum, stillicidium aversum, eloaca Obstriusta, manet tamen in serviente praedio. vel super illud. indicia vestigiumque servitutis. dc dispolitici semper ad actum parata; quibus abolendi sacto opus en contrario, judicatum est. Haec ratio addenda priori, quae communiter redditur. Stru . ad h. t. n. n.

TIT. VI.

. Λlterum disierimen inter Urbanas ct Rusti.

cas Servitutes esse videtur, quod in alnissione sitii. plici, quae fit non utendo. tempora venditoris re emptoris conjungantur. ita, ut si venditor quinquennio toto non sit usus. & emptor altero quinquennio cessaverit, servitus amissa st, I S. g. l. h. Hoc in urbanis contra se habet; usucapio ante cessoris non prodeli successit. verum huic integro tempore ad usucapiendi in opus est. I. ya. s. l. de S. V. P. Ratio differentiae, quia τo non uti, non est personale . sed effectus ejus ad praedium speciat. Usucapio libertatis cum fasti, imo sa-eium inere pei sonale sit. de persona ad pers nam nou transit. Si quis tamen contendat, Post Constitutionem Severi, qua in omni usucapione placuit, tempora possessiorum s bi mutuo succedentium conjungi, g. S. Inst. δε in ea . hane quoque speciem usucapionis etsi impropriae, ininprehendi,non habeo quod Opponere velim. Tho. masius etiam jure veteri, inter successore particuis lares hanc usucapionein continuatam suisse putat; ideoque d. LIa. g. l. aliter explicat.

SCHOLIUM.

Sed d. l. 32. I. i. non incommode istelligi poterit de eo, qui citra voluntatem, possessionem adium amittit.

RESPONSIO.

NihiI est in textu. aut injuris ἀναλογία, quod

hane interpretationem injungat; maxime A con- Meres , eo unctionem temporum in universum

esse juris novi; proinde sine dubio G in servit

N. ADDIT. Mallem ut autor mihi non affinxisset alienam meutem hic in textu. quas scilicet in Scholis id

intenderim, quod jure vetera interfluccessores pamticulares hae usucapio continuata fuerit: quod mihi uon venit in mentem. Ita se habebat Positio Auroris. Neque tempora usucapionis interemptorem & venditorem conjunguntur, d. l. sa. g. l. quod tamen secus est hodie, per I. I. IV. de Usue. I. un. C. de Uuc. transform. Priori adseretioni opposueram Scholium. Adeoque non disqui Lutrum conjunctio temporum in universum furo v

teri obtinuerit, sed utrum adsertio Auroris. quasi bie sit speciale aliquid in servitutibus. probetur per d. l. 3a. l. l. qua duo valde disrunt. Autor dixisset: Est error elenchi. Hoc supposito, st sidum est, quod mea sertioni, textum hunc non incommode intelligi posse. opponitur; nihil esse intextu, sci quod hanc interpretationem injun-

322쪽

Qv EMADMODUM SERVITUTES AMITTANTUR.

gm: opponi enim debuisset, esse aliquid mese. quia

ne inter Pretationem non admittati

S. Quae de non utendo diximus, ad teinporis rationem perlinent: au non etiam amittitur servitus . non utendo per modum, scilicet praestri ptu in Sane ita, si totius generis. ut ita loquar, amittatio: Quando is, qui servitutem h. Dei, ut noctu solummodo utatur aqua, per constitutu in tempus aqua diurna sit usus. nocturnam servitutem, qua usus non est . amittit. Idein est in eo.

qui certis horis aquaeductum habens, aliis usus Delit. l. to. g. l. h. t. Adhuc idem iuris esse videtur, si quis viam vel ac iiim habueriti ut certo genere vehiculi uteretur. atque is alio genere sit usu t. ιι. in pr. h. Diversae conditionis exempla sitiit eorum . qui non tam aliud. quam plus egiste videntur. ut si plus oneris quam diei iam erat, vexetit dominans, vel itinere latiore sit usus. aut plura jumenta egerit. & si in ilia. d. I. I. in qua

haec verba, in omnibus siti non ad primum exemplum, de genere vehiculi. verum ad sequentia reserenda sunt, ut videtur, eis aliter ω a. aliiquσω0. Quartus modus finiendi servitutem. est Rei

interitus: Qualitas enim fundi. h ic pereulite. necessario extinguitur: sed ex eo. quod supra di ximus. servitutem pro parte nec oriri nec interiis

re, si qua pars standi supersit, etsi locus ad servitutis usum primo destinatus non extet. in ea lamen parte qtiae sit per est, manet servitus, ibique renovanda est, per L ιδ. A L de S. R. P. Si omne - solum. ctii lervitus inhaerebat. periei it, aliunde

suppleri non potest. Li . pr. h. Reipubl. id est praecipuuin. quod, si Viae solum publicae pereat.

vicinus proximus novam viam praestare debeat, d. l. 4. LL Quod si temporarius sit Rei interi tus. servitus in actu secundo quidem S ex et cito finitur, in actu primo manet: ideoque praedio restituto. servitus renovatur; quod usum habet in aedificiis dejectis, ac instauratis. quae relinent eadem jura, quae prius habuerant, L ao. I. a. de

io. Postremo Servitus amittitur, festo jure concedemis. Exemplum: Testator legaverat tibi fundiun, si navis ex India veniret. Ante quam navis venit, heres. ut dominus, imp uit fundo servitutem; venit navis sundus tibi prae. natur; finita est Servitus, finito Heredis, qui concesserat eam, dominio. I. D. I. . b. t. Sic etiam a Ua1. llo constituta servitus iustudo, non durat ultra jus vasalli. I. Feuix quod idem de E inphy-tetita itat uendum, I. I. g. r. Si ager verit. deqire Fructuario multo magis, I. N. l. ali. de Us r. Addideram in pom. a. h. t. ita. Quas statuunt Uaasalli, emphytentae. fructuarii, has non esse proinprie dictas servit ut es . sed earum imitamenta. Servitus enim sua natura ius perpetuum est, I. 4. de Servit. Nee jus in Re ab alio, quam a domino. udi potest, nee adeo servitus. I. a s. l. Si servit. vini Lapri de R. V. Thoinasus in Schol. add. postr. vult, utile dominium sius ere ad jus in re producendiam. Atque nolium est utile dominium. ut probavimus ad L tit. Si ager vectit. Equidem toleramus hanc divitionem Doctora. lem. non facimus tamen legalem. ut dominii ve. ri proprietates huic utili domitrio, veteribus tu. eo nito, adstribamus. Sit igitur hoc jus tempo.

rarium.

LIB. IX.

Si Quadrupes pauperiem secisse dicetur.

I. Remi . Causa actionis. quasi- delictum potius, quam eontraritur. II. Omnet quadrupederintellisti exceptis feris; quid A bipes' III. 2uadrupedem jure civili non punira; Iecur

aliis Isi t. excepti, eanιλιι, iterum Iub limitatione. I V. Aut emativam agendi rationem non esse omnino moribur abolitam. nec tiliqvi in Frisia. V. Cum quibusdam tamen d erre. tiir. VI. Dominum, aut non dedit quadrupedem. etiam in id quod interes teneri. duputa. tur contra Sandium. I re judicara firmarum

FVerunt Iudicia in rem; sequuntur actiones in suo sensu dictae actiones. Hae Ribrica, quam Renis rimae; cujusmodi noxa les ct propter ordine iusto executi sumus ad lib. 4. Insi. tit. 7. adfinitatem eum illis, Legis Aquiliae iudici- levi opera defungi nobis licet. Caulam hujusum. ct dei in inixtae. tam in i em quam in personam actionis D. I homasius adpos t. h. t. Institui. vult PAR s II. - 2q esse

323쪽

8M LIB. IX.

esse quasi-eontractum, laudans Autores, Strii vium ad h. t. th. g. & Pusendormuin I. I. deI. N. σG. e r. I. 1. Ad quasi - delictum refert eausam Schil terus exere. ad s. N. rh. a. quod potius ad rem esse videtur, ob praesuinptam Domini eul. pam; sive ipsius animalis; cui, ut quasi -jus, ita quasi- injuriam adscribi, non videtur ab usu loquendi alienum.

N. ADDIT. i. Si ego hae dixissem, resipondisset forte δε-

tor, ita non loqui solere conditores arair. a. Pra-

sumpta culpa, quoties in iure de quasi. delictis pr.edicatur. Iemper supponitur factum aliquod hominis, aut alia circumstantia, in quibus praesumptio fundetur, qua hic deficiunt. Imo totus titulus ostendit actionem hane cessare. T actionem Legis Aquilia dari, quoties culpa domini bestia damnum dedit. 3. Jam in Scholio, si integrum apposuisset. ressponsum erat ad hane sententiam

de qua delicto, eam videlicet forte magis admores Saxonum quadrare, quam ad IMem XII. Tubularum. Nam apud Saxones dominus conveniri

nequit. nisi ex receptu, si nimirum, postquam rescivit. animal suum dedisse damnum, id receperit, I non exputiris. B tunc etiam tenetur in Iu

dum damnum.

a. Porro omnes quadrupedes, etsi non pecudes. etiam canes intelligi, monet Ulpianus in I. r. g. a. G s. h. t. exceptis belliis seris, quoniam hae, quod nocent, contra naturam generis sui non D. ciunt. d. l. r. I to. Si animal non quadrupes nocuerit, utilis actio datur .pen. h. Casu in glossa reseri hunc; Gallina aliqua intravit domum at cujus Scholaris, adsendit librum illius Scholaris. I eum in Decem deterioravit; qua 'itur, an Schdilaris post bae ratione agere. Et rei p. quod μ; ut aut iste, cujus ejigallina, det ei gastinam, vel da uinum emenae t a galli na datum. 3. Dominus igitur quadrupedis mulctatiir haeactione, vel quadrupedis deditione, vel damni ae-

TIT. L

mmatione. Animal ipsum juris S iniuriae ex

pers iasionem, ul Pι arus, nihil esert puniri; etsi lege divina hos cornupeta, si hominem occiderit, exempli causa interficiatur, Exod. N, 2sidemque Plato finxerit in lib. p. de Legibur. Idem de porcis apud Burgundos in usu esse, nari at Morinna estis h. e. qui tamen de canibus nihil ejusmodi traditum observat, quali. quod instili sunt aliis. id eorum virtuti adscribatur ; quo facit, quod idem refert, priscos Gallorum Reges non aliis corporum custodibus, quam ingenti canum globo solitos fuisse uti, quod de Gallis etiam Str bo testatur. Κελτοὶ προς τους πολεμους Σ Τ κώσιν ἐπιχωρίοις, utuntur etiam ad bella caniabus sui fili σ aliis. Recte tamen excipit Morinnacius, ii quid horrendum aut insblitum canis admiserit. Suspensus enim est, inquit incrematusque non ira pridem immanis m,olossus. una cum Cas rodunensi muliere, quae eo utebaIur noctu ad infandam Venerem. Caeterum . canes deditos, quo minus laesus arbitratu suo puniat, non est dubium videlicet. o. Quamvis autem alternativam agendi rati nem , ut veI quadrupes noxa dedatur, vel daminnum praestetur. his diebus obseletam esse, plerique reserunt; in Frisa tamen hac parte jus civile servatur. Distinguunt enim Statuta inter damnum a quadrupede secundum naturam suam δε- paseudo datum, oc alias laesiones. Priore casu dominus tenetur ad aestimationem damnis inpliciter, iudicis arbitrio, oc ad alimenta quadrupedis; quam non violenter expellere, verum interim custodire debet is, cui damnum est datum, lib. a. tu.I. ori. 3. convenienter i.M. g. l. ad L. Aquil. In aliis laesionibus distinguitur. utrum pecia, antea simosum laedendi fuerit, an secus; Si merit, aestimatur dimidio ejus, quod exigeretur si ab homine datum fuisset damnum. Si non fuerit nota animalis seroeia,competit alternativa; Ius Saxonicum, quando animal alienum depascendo damnum dedit, pignorationem ejus, hie sutaburigi

permirtit, vi cujus animal apprehensum legitime detinetur, donec damnum passo satisfiat, 29l. l. r. arc o. - . Quam ex Jure Civili quoque defendit Felimann .derm usionemra hum, c. l. th. I .ri. Romano contra Jui e prohibitam fuisse, cen ni Seolanus μου Dάρ. νδ. tb. a. Coler. d. Proc. Me M. Part. l. e. s. n. ε .seq. Reini ard. P. s. ius. ιI. Zohel. P. a. diffs . n. ν. Jure Saxonico autem Electorali pecus. quod pignoris loco captum est, Domino Jurisdictionis tradi debet, P. a. C. H. r. ibique Carpzov. des a. Richter. dec F. n. 'ν. &, pro mora in singulas noctes, quibus pignus redemtum non est, si pignoratio legitime facta suerit, eidem tres solidi 16. 'nnige sive grossi, solvendi sunt. cons. Richt. dee. I . n. - . . ac ipsum pignus, ubi quantitas solidorum in singulas noctes praeliandorum ejus aestimationem aequat, repeti nequit, P. r. Car. ibique CarpZOv. Aef. s, ε. Logitime aurem facta pignoratio etiam hoc efiicit, ut praescriptionem ejus, qui ius pascemii longa possessione acquirere intendit, interrumpat. P. a. C. H. I. - - dedat,

324쪽

sI Qv ADRUPES PAUPERIEM FECISSE DICETUR. 8u

dodat, aut sarciat damnum, eo quo dictum est anno ls3. quam definitionem Sandius non commodo. Quam constitutionem esse iuris Saxo- memorat. Quamvis autem pro sententia priore nici, arguit inlcriptio articuli 4. d. nx.I. in quo Sandius disputat, re tamen bene exacta, posterio- id, quod dixi, reperitur. DE UERGELDIO res curas fuisse meliores, dicendum videtur. Priatamen huic applieando, si homo intersectus lita mo, quia jure civili cautum est. dominum qua- quadrupede nihil liabe imis; de quo piose Schil- drupedis teneri nomine impensarum in curatio. terus ad h. t. tb. II. usque ad is . quemadmodum nem factari in, & operarum omissarum, quasque nee in Gallia tale quid set vari, testatur Mornacius amissurus esset. inutilis saetus, LI. h. t. Cur au- ad I. r. h. t. tein hac parte recessirin a Jure Civili videatur; s. Distinctio animalis famosae. aut ignotae vio. quod nisi expressum sit. nunquam apud nos in.

lentiae, non est juris Civilis; Nee etiam, quod pau- telligitur, ratio nulla videtur. Λceedit, quod in peries dimidio damni ab homine dati muletaturi articulo A. d. tu. 3. se habetur, Da is de Hora Causam ideireo non habuit D. Herbajus in notis vandat Dest δε breue emboete. in malen,gel ad h. t. arguendi Statutorum compilatores, quali of het van een mensiche sedaen lvare, vore half nihil opus illis fuisset, ut ea Statutis insererent. Iehultie te betalen. Pruno in his vel his est coinis quae Jure Civili sic erant eonstituta. Aliud dis- paratio damni a quadrupede dc ab homine dati. crimen notat Sandius s. 7. s. jure Civili electio- ad eundem modum agendi. Atqui de damnis nem dedendi quadrupedem, vel sarciendi dam- ab hominibus datis. etiam praestari impensas denuin, usque ad rem judicatam durare, verum Sta- id quod interest, ipse fatetur dc exponit Sandius. tuto, di iure Saxonico, electionem amitti per re- Ergo idem iuris est hae parte respeetu quadru-tentionem animalis. dare. s. Quo minus tamen pedum. Dem in d. artis. 4. verbum breu e. siis ante i item contestatain durare facultatem eligendi gnificat mulctam; ideo, quod additur. Mete ad statuamus. nihil in isto artrculo extati praestationem damni, ne sit tautologia. reserenis 6. Idem Sandius in decis praedicta. si dominus dum videtur. ut est hujus vocabuli significatio de quadrupedem non dedat . ad mulctatri quidem quavis praestatione pecuniaria, culpae causa punis litatuto expressam eum teneri, docet ς non aeque endae, ut id art. 7. d. tiris. Forsitan media quae- in id quod interest, ob impensas eurationis & da- dam inter condemnationem ct absolutionem imismna operarum. quibus i ple laesus caruit, ae ita ju- pensa ruin sententia ex isto artieulo resultet; dicatum esse refert anno Is I. Sed in notis MS. quemadmodum inuicta damni quadrupedarii

D. Johannis ne ma recessitan ab illa Sententia redigitur ad dimidium mulinae, quam solvit ho- reperio, iudicatumque, dominum quadi upedis mo ejusdem damni reus; sic etiam in impen- etiam teneri de damno & eo quod interest, in cau- Ν F eo quod interes, medietatem videri esste femha Johannis Duconit contra Johannem S ridi. Dandam. T i T. II.

Ad Legem Aquiliam.

L Summa repetitio. T remissio ad Part. t. item de damno ex ineendio aedium dirutarum. N II. Comductarum orto. III. Contra quos detur hae actio. IV. uid ruriis alius lethaliter vulneraverit. alius interfecerit hominem. V. De chirographd deletis. VI. De damna ab in micis alicujus dato. an hoe i e ferre debeat. VIL Summa regula varior hujus tu. ea ejudieandi. VIII. De impuberibus. IX. Desaevitia Maggrorum. X. De concursu aGi nit injuriarum s Legis sauiliae. XI. Damna in piablicis licitisque ludis aecepta non pra- flari. nisi genere, aut modo. ADIAt illicitus. XII. Imperitia medicorum L Aquilia obn xia. XIII. De caede a pluribus, incerto percussore, facta. XIV. quo sensu membrorum suorum negetur esse dominium. XV Det ructibus desiectis, s impensis hae occasione perditis remota di cultas. XVI. De lacu vini philologiea observatio. T lactis l. n. g. f. adserta. XVII. Alia quadam obiter observata. XVII L indus agendi ex L. Aquilia Iodiernur. Hoe etiam caput plena manu executi sumus ' cendi ab se incendii gratia. vieinat aedes interes. in Parte I. l. 4. tu.I. Λdde; Quod qui, ar- dit. Aquilia non tenetur. I. s. s. l. sed interdicto

Differentias Iuris Saxoni ei & Civilis eirea damnum datum, supra iacit. I. ad Legem Musi. . 30. siere. ex. posuimus. Hoc superest, ut adjiciamus, dure Saxonico Conun. oeelso animali voIuptuario, vel animia

325쪽

8aa . LIB. IX. TIT. II.

quod vi aut eIam convenituri si incendium illuc dum consat. III. DFquoad meam, vel vula.

non pervenist. c. 7. g. q. quod vi aut clam. Con- rcm, ut autor vocat. lementiam assertio, quod D- tributio vicinorum non videtur h. . ce locum, ni- Iiciem absilpatur. eis ignis eo usque non perves eo nummi consensu, vel jussu magistratus, deje- nisset, videatur esse contra d. l. T. I seu tamen. eiae sint aedes, are. G. n. quod expressetundetur in d. L 49. V ex hae mulsCHOLIUM. ratio suppeditetur in verbis: justo enim metu

Communiter doctores committunt has duas Via ductus, concitiandi eum textum cum d. l. 7. IV piani leges inter se. quas Atuor hoc modo concilia- M. uxJOus vult, adverjus eum. qui fuso metu re videtur, quod l. 49 f. i. loqvarur de actione Le- ductu alterius aedes diruit. non datur legis squia gis Aquitiae; Lex T. vero I. η. de interdicIs quod ita actio. Me incendium eo pervenerit, sive mi-υi aut elam. cum tamen aperte t. T. ui amonis nus.nulla ulla es ratio, quam quod tum nulla in Iesis AEquiliae mentionem faciat. Hacet igitur riasubsit, i. e. quod diruens nultam damnum δε-aIiorum respoufio. quod is, qui aedes alterivi tem- is aut culpa dederit. At vero Ahoes, quomodo pore incendii intercidit, non teneatur actione Le- possit dici, in tali casu. ne obsu altera lex, darigis AEquitia, etiamsi incendium eo non pervcni FG, 3nterd/ctum quod νι aut cum P sitia si Icilicet in. scilicet mettis fustur Queris. incendium eo per- terdictum detur contra eum, qui nullam injuriam venturum esse, i. 49. I. i. h. t. quod Wro ex metu fecit. Cum tamen per interdictum hor occurra. imvso id feceris. teneatur dejiciens incendium rur calliditati eorum, qui Di aut clam quaedam mo eo non pervenisset. L T. f. 4. Quod vi aut clam. tiuntur. 1. 1. I. l. quod vi aut cla in . V. Quod di RESPONSio eit Autor, rem a odum obseuram esse, quomodo

In d. i. ' ν. 4. fit quidem mentis legis Aquilia, justus metur astimanduiss. quando eventus con- sed non habetur, actionem G ea dari in hoc casu, ira Dorir. id ex philosephiassuris sui ipse Iapturωt de aliis damnis. Ait, litem Uimandam - loqui amat I de stum es, quae repugnat nos

plo. veluti, cum vi vel eum vitur: Ergo ex Dra Juris arri. Nam hac objectio me non ferit, sed Aquilia non damnatur. I Reconciliatio consat. ipsum Ulpianum in d. l. . Ivanquam non dein Vulgaris altera. quam Thomasius praefera, ponit, sint argumenta Judicibus prudentibus V de eo dejicientem absolvi. ignis eo ui ue non perve- judicandi, qua exponere non es hujus loci. nisset; quod videtur se contra textum: V oli- Quando igitur utilitate publica flagitante damatio fusi metu p. quando evomus contra fuit, tum est damnum, ut in illo casu. adlici Legis Λ- res admodum obscura es. quiliae cessat; quemadmodum fit. tibi temporis N. ADDIT. bus helli diruuntur α evertuntur aedificia vel po-L DF vindicatur a d. l. r. actionem hoe easu maria. nimia vieinitate civitati noxia. qua de redari. tit in aliis omnis,Musicit tamen. quod in vide Sandi uin S. T. q. qui tamen decisi ne pro genere. de damno quovis dolo vel culpa dato, detur dente damnum resarciendum esse e publico. di actio Legir Aquilia. II. Ima vero etiam hoc ea- 1putat arg. Legis Rhodiae dejactu: nec ego satis, D. ubi quid Di vescum factum, actionem Lesis quae in utraque definitione traduntur, conciliare Aquilia locum habere. diserte pater ex eodem soco possum. in verbis: Idem ait esse, si damni injuria ac uin a. AEdibus incendio consumptis, culpa habi- foret. quae quomodo Autor praeter videre potuc. talorum Praesumitur, ' I. I. g. t. de . Praefrit, miror. Ita igitur conciliatio Auroris Minon. Vrg. I. ι . A perie. G commod. ideoque teneturaeque bonum, veI Wergeldum ejus praestandum; pro animali vero non voIuptuario, simpliciter Wergelis dum esse solvendum. ginti R. I. I. are. es Cum vero nimium vilia sint pretia animalium, quae ἀ-t.11. definit, ut puta qui pro ansere obulum, pro sue quatuor aut quinque, pro asino, bove & equa octo selidos, solidus aceipitur pro i6. praestare iubet . Hodie wergeldi quantitas juxta verum animalium pretium, indieis arbitrio, definitur, ceu res . Fac. Dr. DU. Mens DLM. IM. Thom. de sex a m. c. 3. num. g. Schilia ad F. M. ιν th. sa. i. Harim. Pistor. Obsιν. εc Carpae P. a. C. LI. des 8.' Sed eum nimis generalis haec sit praeliamtio, incendio exorto, adversus Patrem-fantilia , in cuius aedibus incendium coepit, agi non potest ad damni restitutionem, nisi actor probaverit, ipsius id famam fuisso culpa. Finckelth. OU. D. quod me. H. I o. apud nos confirmat, ad quam vid. Philipp. Obs. r. Dissenti unt quoad Jus commune Vinn. μιακι Le.33. Fachin. conιν. I. . c. D. Cons. Menche Congr. GL Jur. . Disp. Ise. tb.I. Caurov. str. Crim. qu.v n. . MO licet actor protaverit, inhabitantium dc domestiis condu-

326쪽

AD LEGEM AQUILIA M.

conductor, saltem ut probet, satis se diligentem hac Palle fuisse; ad quod, si plures condiaxesine, omnes tenentur; si dominus unum ex illis conis veniat, hujus culpam probare debet. Sand. d. rix.

Imo non praesumitur: neque id probant textus adducti. Nam quamvis in d. l. 3. f. i. Paulus dicat: incendia plerumque fieri culpa inhabitantium , non tamen inde sequitur: Ergo prcum tur etiam uJure, quod culpa inhabitantium D. Etam fuerit incendium. Vid. Feltinania. ad d. l. 3. g. 2.lh. 3. Lex vero ιι. deperio. ct con . rei vend. porsus pro nobis militat. Et hane sententiam etiam approbavit Serenissimur Uector Saxon .e. Decis. Noviss. So. titi U aliam in controversia Φmi. i. deciis noviss 79. quod paterfamilias non δε- beat mere culpam familia suae. Adde Sirauch. XIX. ii. α ibi notata P. 2 s. seqq.

Fiat eo runctio harum sententiarum; Incem

dia plerumque flum culpa inhabitantium, A vi Θεῶ sta non constet. d. l. 3. Rurs9s, Incendia fm culpa fieri non possunt. F venditor eam disi. gentium adhibuisset in insula eustodienda, quam debent homines frugi s diligenter praestare, d. l.

it. His collaris, non potuerit negare Iure, Consultus, hanc regulam inde recte colusi. Habitatorem teneri ad probandam diligentiam Dam, bir legis Iacit banc propositionem: Incendia sine

Regero I. IEs Autor inpo stionibus ad h. t. fassus est, prasumptionem. quod incendium culpa habitantium M ortum, ex l. 3. de Ostic. praes. Vigil. nimιν generalem esse. II. Ouod h. l. eam dicit esse sentenι iam d. l. 3. incendia plerumque fieri culpa inhabitantium,si de Θεοῦ λα non constet, id quoad pserιorem hanc limitationem ex lege ipsa noues petitum, sed ex glossa Auteris. quam in f tiombus ad d. l. fecerat. Adeoque committitur hic petitio principit. III. frene jam invertiamus rem ex ipso sutore r dicitur quidem iis d. l. ι .incendia sine culpa non fieri. T dicitur etiam ind. l.I. quod stant plerumque culpa inhabitantium. sed quia tamen praesumptio hae nimis generalis est, ιδεο exinde contra rnhabitatorem non ponsi aliquid 1Werri. IV. quod vero ulterius urget ex d. i. it. ad id commodit e responderi potes. verba rextus huc apponendo: Ait Alfenus : Si vendita insua combuita esset. cum incendium fine culpa fieri non possit, quid juris sit 3 Respondit; quia sine patrisfamilias culpa fieri potest. neque D servorum negligentia factum esset. continuo dominus in culpa erit. Quamobrem, si venditor eam diligentiam adhibuisset in insula custodienda, quam debent homilics frugi & diligentes praestare, si quid accidisset, nihil ad eum Pertinebit. Jam consul. autorem, dum ex his Per cum Prasumptio adversus eum consistat. Atque in hanc partem non obscure inclinat Sandius loco citato.

SCHOLIUM

Sed raris sententia Hyremae Curiae, quam San-de d. l. refert, non tam videtur Ista fuisse in eo.

quod actor unum ex con Horibus convenerit,

sed potius, quod in genere praesumptio non sis

contra conductores. Viae Felt man. d. th. 3.

RESPONSIO.

a fuerit ratio Deci mri non est equidem expressum; Sandius toto capite. inprimis subfnem. fati, indicat. Mi videri. conductorem renori, ni i probet suam diligentiam ς at si duo primcipaIes conductores sint ejusdem domus, ut in illo casu, necessario personam alterius conductoris esse demonstrandam. Uuique culpam esse probandam, liquιt e d. defculpa fieri non possunt. si venditor eam diligentiam adhibuisset se. commisi e fallaciam compositioni , crura verba haec ex diverses periodis flut con- Iuncta I . Nullus etiam essensus propositionis ita formatae. Usi Iesus e se deberet, pro particula si debuisset poni nili. At ira plane corrupta fuissent verbia textus. VI. Textus perspicue dicit in verbis, quia sine cte. nonpraefumi, incendia culpa patris- Iumilior facta esse, etiamsservorum neglsentia facta l. VII. Quare verba finalia hunc habent seu m : Quamobrem . si modo aliaι venditoream diligentiam ad Ili huisset in insula custodienda, quam in emptione venditione debent homines frugi & diligentes praestare. ita ut is, qui per incendium pasius es. Icilicet hoc loco emptoro non

ex antecedenti negligentia praesumptrones contra i umexcitet. aut etiam errea incendium, de quo

quasio est. negligentiam eius o dolum probav

corum culpam intervenisse, patri tamen familias, sive domino, ea imputari nequit, nec ipse ad rem in rationem damni obstri Jtur, nisi propria culpa aut negligentia ipsius incendio causam dederi P ut de negligentia, ignavia. & imprudentia familiae admonitus, diam dimittore noluerit, secundum Deci M. I. ibique Philippis Obs. a. 1

327쪽

884 LIB. IX. rit; si quid aecidisset, nihil ad eum pertinebit.

ι II. Deceptur itaque s sutor, qui haec verba legis, si vendit.,r eam diligentiam adhibuisset. intella. xit aest .equipollerent illis, si venditor probasset. eam diligentiam se adhibuisse &e. IIX. De Sandio qua ab Autore adduntur, eum parum juvant. Ego enim in Scholio non tam de ipsius Sandit M.

Uriua, quam de definitioue judiciali sum sollie

tur. IX. Ratio ab autore data non eancludit. Sic enim conductor ingenere tenetur. nisi probet sani diligentiam: tenebuntur etiam plurer condu- Noret. Si hi tenebuntur, non incumbet actori δε- monstrare . quis ex duobus culpam commiserit. Plerumque fit. in aliae praesumptiones accedam, pro vel contra alterutrum, qualis; si domus sit combusta, cujus paterfamilias solitus erat Ta. baco fumigans transire doinum , atque adessescenum frumentumque tractantibus. De oua specie consultus a vidua Brrnhardi Seboiani Viri Cl. non dubitavi respondere. colouum teneri ad probandum, sua tulpa non esse ortum ingenis dium. Quo responso famam, ut eolonus cum domina sundi ae aedium transigeret, anno I6Ts. 3. Datur haec actio in eos, qui damnum dede .

runt, non in heredes. nisi locupletiores inde sint. LII. g. g. contra plures damni dati participes insoliduin singulos. tam, si constet omnes fecisse. quam si non constet; nam cum scimus, qui se. cerint, hi soli tenentur. unius solutio reliquos non liberat, I. t. β. a. s g. q. Idem est in actione iurii aliisque desietis. d. st l. . in . h. t. 4. Si alius hominem morti sero vuli e re perincusserit. alius postea exanimaverit. prior de vulnere, de caede tenebitur alter. ut censet Ulpianus d. l. M. I. contra distriatat Julianus in I. s. eod. Sane . si continuis ietibus homo percusius sit. uterque reus tenebitur, are. d. Irt. L a. s 4. Sed uterque C. ponit intervallum; Iulianus addit,sprimo ictu certum esset, hominem moriturum; hoc cape pro medio conciliandi: dicuntur enim ct mortifera vulnera. etsi haud plane πιι ως certum sit. non posse non sequi mortem.

Adde Wissenb. ad h. t. th. 33. I . Is. J inmctio vulnerum lethalium in lethalia per se. V ut plurimum , uti, ni fallor. nee omnibus Medicis nostris probatur. ita dubito, eam cognitam fuisse veteribur Ictis. siuin imo dissensem hae parra incer ear sui . ostenduut reliqua verba L L li. α

d. l. si . N in speeis C IFum a Iuliano in quaesto. Rubus de oecisone servorum assessisse, pater mTIT. II.

l. ai. f. l. eod. V aut Juliani sententia d. l. st.

Armioribus rationibus munita.

RESPONSIO.

sui iudiciis interfuere, sciunt ex responsis Medicorum quanta latitudo sit apud illos, Iridem in hypothesi. vulnerum lethalium. G quam faciis

vulnu1 ab aliis pro lethali. ab alitiscus habeatur. Unum e multis proferam exemplum : An MDCLXVIII. bema brumali percussus erat in capite ictu lapidis igitum Academia praefectar, Ualetudinis somo suo G eorpora eaebectico. Daliquot diebuspostea. febre superveniente, extinctus es. Rector Academia cum essem ejur anni. eadaver T locum vulnerit cum Anatomiae Professore D. Freinelio G Chirurgis examinavimus eomperto. nihiI quam cutem esse penetratam. intacto eranio. salvaque usa membrana tegente cranium, responderunt, vulnur nonfuis lethale, nec hominem ex eo fuisse mortuum. Procurator Generalis, deinde superveniens eum Auis Medicis schirurgis. responsum ab illis accepit, vulnus fuisse Iethale. G sominem ex eo esse mortuum. 2uod

eum nobiseum Procurator Generalis communicaret ubridens D. Frengelius. ilia Deilo renciliari poste ait disin tione vulnerum absiolute lethalium V qua causam morti praebeant: vulnus hoc non

fuisse ιιι bale. hedfuim causam febris, s febrim

dedisse causam morti ; vid. l. T. f. s. h. t. Videtur igiturjatis esse civilis hae distinctio G eonciliatio. Ut ἀῆινομ ιοι fit; contrarietatem magis in arctum G in unum redigi oportet. quam hic fieri necessum est. In l. al. I. l. non eadem spectes dissensionis inter Julianum N Celsum es, nee eadem ratio ad hanc speciem. N. ADDIDI. mrus dissensius medicorum circa vulnus I

fensus eirea determinationem vulnerum per se. Fut plurimum lethalium. potius meam sententia am probat, quam ut probet. eam distinctionem fuisse JOir cognitam. II. quid sit; contrarieta. rem magis in arctum s in unum redui oportere. fateor me non intelligere. Si ir fenjur est, eontradictoria debere de uno eodemque caseu loqui. Fara quilibet, qui utrumque textum Mupieit absque praejudicio, deprehendet. σJcium utrumque de eodem casu Ioqui, sytor in hae eontroveri

lianus adhibem terminum vulareis mortiferi, quem apud inpianum de eo, quod ut plurimum ruau es uti, velis explicare, via ad tau vulnus re fringeres

328쪽

AD LEGEM A VILIA M. Sas

fringere, modus loquenia vix patietur. Simi-titer cumJulianus ait, si certum esset, hominem moriturum. hane periphrasin tanquam ononmmum vulneris mortiferi adhibet, non tanquam

us restrictionem. Neque τὸ certum esse ibi opponit illi, quod mortale est ut plurimum, sed ei, tibi quis confestiin vita privatur. III. Neque ego dixi, eandem speciem dissensionis inter Iulianum G Cessum esse in d. l. ai. neque ab illa ad hanc

per argumentum a pari concludere volat. Sed μι remsententiam meam illustrare volui ea ratione,

quod in quaestionibus o nibur Celseus a Juliano

dissenserit. Ideoque ultima responsio fluxoris accensenda erroribus elenchi.

s. De testamentis chirographisque deletis, d tur etiam actio Legi, Aquiliae, vel iurii, si quidem animus adsuerit furandi; scit. iis quorum interis est, ut heredibus di Legatariis; testatori non datur, nisi sorte injuriarum, L ει. pr. Gg. l. h. t. 6. Axioma generale; damnum, quod auis patitur ab inimicis suis, culpassa pati intestigitur,

educi solet ex L G. s. 4. D. Locari, ut Wiuenta. chius in h. t. n. Io. collocat, ocillustrat ex Sandio. Limitatur ab iisdem ex argumento ι.εs inpr. Τ. solat. matrim. Licinia Gracchi uxor, repetebat a Viri heredibus res suas dotales. quae . Gracchi rebus seditione populari direptis, praestari non poterant. Heredes tamen de illis teneri, respondit Qu. Mutius. quia Gracchi culpa ea seditio D.cta erat. Unde colligit Sanditis LS. tit. 7. de . a. Jarichium Liali hama, cujus domus odio iplius combusta metit, teneri ad pretia mobilium. inquilinae simul combusto na, restituenda, quia culpam ejus mali Liau kaina, Regi Hispaniae militans adversus Patriam, sustinebat. Imo ne fieuidem satis aequa videtur haec sententia, ut omneamnum, quod nostri odio illatum iit,aliis, si ea u. Din inlinicitiae dederimus, praestare cogamur: Quem enim finem haec res haberet, aut quae ratio praevertendi damnum ab alio datum, L N. F. Commou. I. yi. D. Deati P quas D. Wissuti bach.

ait esse contrarias, Trh. io. nimis ευχεζης et ινο- μι-. Textus, e quibus haec regula educitur,

agunt de his, qui tenent aliquas res, ad quas resti. tuendas obligati sunt. Si haec restitutio, per vim alienam ipsorum odio non injullo excita. tam, impediatur, sibi hoc imputare debent. ipfinihilominus as restituendum quod possederunt,

leuentur: Conductor rem conducstam, marinis

res dotales; verum ut is, qui rem non possedit, nec ad restituendum tenebatur. damnum ab inimicis suis cuilibet alii datum resarciat, in civile, dc iniquum sciret: Proinde, ut Locator, cujus domus ab inimicis ipsius est incensa, teneatur ad pretia mobilium incendio perditorum, quae non possedit, nec restituere debuit, nec custodire potuit, inquilino restituenda, nullam videtur habere juris rationem, arg. d. I. F. Unas. T. Reliqua hujus tituli, non occupata ritula

paratulo Institutionum. in variis easibus & historiis plerisque lectu non injucundis decurrunt, qui omnes hae regula dijudicantur; stui es in culpa.rmetur; ejusque rei judicium e circiunstantiis Deli colligendum est. De his. quae ad moderamen inculpatae Tutelae pertinent, dilhun est, ct dicendum amplius ad Legem Corneliam, qualia de Furibus noctiimis in 1 4. de hominibus, quii vesperi vivuntsuo, ημφοκοίτως, interdiu dor mientibus, ut noetibus inlidientur, ait Plautus in

8. Impuberea, si injuriae ea paces sint, hoc est proximi pubertati, Lege Aquilia, lieut dc Furti teneri respondet Ulpianus in I. s. g. r. in m. b. t. In Lege Cornelia non est tam facilis ratio Juris

adversus impuberes, ut Mornacius ad LI.S. do cet, dc nos in loco videbimus.

9. Historia magistri Sutoris, qui puero discenti ingenuo, suo famιlias parum bene facienti quod

demonstraverat, forma calcei cervicem percusse rar, ut oculus puero perfunderetur, in d. i.f. s. vlt. ad quosvis Ludi magistros commonefaciendos recte applicatur, quos gravitate comi longe facilius, quam saevitia Iuperjumentaria, ut non ab surde Claudius apud Suetonium, producere ju

ventutem, ratioue dc experientia compei tum est.

Recte parentes consilio Chrysosto ini ad Matth.

λεγει. Paedagogum Pater quidem sepefor .

quando puerum indigne adfecerat, increpuit, dicens; ne so asper neve durus es o. ALlescenti

contraria dixit, ut metus maneret, malum cissas et

I . Interdum utraque actio concurrit, is Legis aquilia G injuriarum, d. l. s. g. a. sc . licet, qua Dd animus contumeliae faciendae demonstiatus est, ideoque tum fiunt duae aestimationes, alia damni, alia contumelia, d. g. a. Operae pretium est, animadvertere, quomodo hoc moribus hodiemu

329쪽

8a6 LIB. IX.

ernis conveniat. Nam statutis re nostris & alia. rum sere gentium . de damnis ii ne dolo & contumelia da iis, tantum agitur in id quod interest, ratione detrimenti operarum cessantium, & lin. reus mim Damnis autem dolo datis, quae linitInjuriae . certae mulctae fiuit impositae. secundu iugenera viil aerum inflictorum, quae longo ordine recensentur in lib. 2. SI arui. Fris tu. de injuriit a. Sed cum hac petitione nullelariun legalium, semper conjungitur petitio impensa ruin. luerique cessantis, quae sunt praestationes Legi; Aquiliae. ut etiam Sandius Observat s. T. S. Adeo ut injuriae Realis acti a semper eum Aquiliae Legis actione conjungatur, quotiescula. que damnum est. & dolum adsilin constat; uti. que ta ite id agitur ab Advocatis; si modo hi quidem opinentii rum d 'as actione non ina. gis petitionem ejus quod interest, atque ut appendie em actionis injuriarum considerent, a quas irae sententia non absunt Auctores Statuti no . ni i. qui injurias corporibus hominum illatas cum damno Legis Aquiliae coiifudisse. vel in linum compegisse videntur. Argumentum habeo. quod inuiciae amissi per injuriam oculi, auris, dentium, lingilae, labiorum, pedum, digitorum. non modo

exiguntur si dolus. sed etiam si culpa. quae ste.

quentius intervenit, ademptum vel laesimi sit aliquod istorum membrorum, ut innumeris judicatarum i erum exemplis constat. Atqui, culpa est

1 egis Aquiliae. dolus ad injuriam pertinet. Ergo iitriusque delicti ratio tu illis continetur. S lic petitio ejus quod interest. venit ex eadem Legestatutaria. cum jure civili diversa sint utriusque petitionis principia. Extra inuictas illas flauito eertis dainnis impositas. nihil quidem vetat, quominus ita dieamus, ut habetur in hae l. s. g. . le- palatas esse aetiones injuriae ct Aquiliae, quae junguntur, quando animus contumeliae in damno dando adsuit. ii. Si in colluctatione veI Pancratio. vel pugiles dum interse exercentur. alius alium occiderat. st

quidem in publico certamine. cessat Aquilia: quia gloriae ea a s virtutis. non injuriae fratia videtur damnum dedisse. Colluctatio fuit ex ei citatio gyinuastica, in qua bini eo ore nudi. tincti oleo oc pulvere adspersi, sese brachiis complectentes . alter alterum humi dejieere crantendebant. de qua vi de Hi, ronym. Mercurial. Art. gymnast. lib. a. cap. I. rugi es erant. qui pugnis strictis, at plerumque munitiς aut completis lamina vel spli aera aliqua, se mutuo percutiebant,

TIT. II.

usque dum alter post ratiis alit victus mamini daret. Pancratium fuit ex pugilatu oc lucta mixtum genus exercitationis, quo alter alterum quovis modo scri re; comprimere re dejicere nudebat . ut docet Mercur. d. lib. a. c. s. Damuum hujusmodi occasionibus datum . non

parit actionem; quod hodieque de omnibus publicis S licitis ludoruin gelietibus dicendum videtur; quo pertinet excmplum Guttiemi Hagusscii, alias relatum, cui in semita ludi palma.

rii Hagae comitis elissim fuit crus, ex qua plaga. cum ferrum chirurgicum nullo modo admittere vellet, decellit. Quatenus tamen per naturam ludi potest, identidem proclamandum. s. s. I. h. t. Di ni in spinaeristerii, pcdestribus, in manualiis

hus non potest. d si gravi errore pilam

aliquis plane deviam egerat in vultum. an culpae nomine. si oculum perfuderit, tenebitur Non videtur. quia textus hie non distingitit.& tu Iudum periti non magis quam imperiti veniunt; sibique laesus imprudentiam . quod se commiserit. vel adstiterit. imputare debet. Idem de hasti ludio censitit Hemicus II. Galliartim Rex, cum a Mongommerio Coinite. hasiae comini nutae fragmento laesus, aliquot diebus superviveret. anno ls 9. etsi vidua ejus, Medicea. non quieverit, donec alio praetextu auctorem piaculum faceret. Lusur quoque noxius in cut a est. l. m. b. t. Iutes lige lusum genere vel modo illicitum, eventu noxium, qui ratione Legis Aquiliae, parit

actionein.

Mela seribit. sicum pila quidam Iuderent. vehementius quis pila percussa, in tonstris manuream dejecerit. U Ilaservo, quem tonsor radebat. gula sit praeciμ. a docto euhelu. in quocunque eorum culna sit. is L. Aquilia tenetur. I. ιι. in. pr. h. t. Casus latis exquisitae raritatis, quem historiam esse non dubitamus. cui tamen geminum apud nos haud facile existet. quia tonsores nostri non habent suas sellas in publicis lo. eis. ut olliri, sed intia domos. Λd similia tamen inter2tetatio culpae. quam in sequentibus exponit JCtus, produci Potest. 12. Si medicusservum in perite secuerit. vel ex locato. vel ex lege Aquilia competere a Tionem; idem ris est. snte dicu me Goserperam usus f. t.

7. g. ult. I l. S in pr. ad L. Aquit. Suh Medi eis etiam Chirur3os & Phai macopoetis intestigi, satis

constat e Bristonii , I b. a. AntiquIt. T de V. S. voce;

Medicis. Idem hic locus docet. Nam prima pars ad

330쪽

AD LEGEM

ad Chirurgos, altera ad pharmacopolas pertineti Secare Chirurgorum est. Uti medicamentis, est eorum, qui miscent & porrigunt. Ordinatores sint, qui hodie tenent το ιον artis, doctrina, dignitate, virtute praecellentes. Sed ista verba de litice non loquuntur. Λn quod hi non peccent 3Imobi sunt, quos Plinius ait, loquendo Imperatores vitae nostrae necisquefieri. Discerepericulis no-ηris, experimenta per mortes agere, lib.2s.cap. . ubi & hoe. Soli Medico, hominem occidisse impunitassumma est. Nimis vera. quam ut hodie usurpanda sint verba. Bonorum certe laus eo major. quo malos acrius pungunt, qui vel imperitia vel novitate remediorumfamam aucuantur. is an mas negotiantur,ut idem Plinius. De talibus enim hactenus. Cur autem Medici illi doctiores helenon notantur notriinatim 3 Solent exemplis uti evidentibus JCti; at manualium Medicorum p cata manu teneri & demonstrari possunt. Rationalis medicinae viae ct vestigia morte obruuntur, longeque plures habent anfractus. Verum est etiam, Locati actionem, quae hic datur in Medicos, hodie non nisi in chirurgos convenire, vix Λpothecariis, minime τοῖς κυρίοις Medicis. Λ- quilia adhuc contra omnes dabitur, imo etiam criminaliter accusari possitnt; Et cum nemo id sectare debeat, in quo intelligere debet, imperitiam suam aliis periculosa uturam, ut Gajus ait in I. g. inpr. h. t. non immerito a Procuratore Generali nostra memoria Doctorem vidimus Medicum , a quo aegrotae cuidam pretextu subtilioris medicinae inora festinata credebatur. publico judicio fuisse postulatum. Sed hujus rei alius locus est, ut&sequentis dicti; 13. Siplures servumpercusserint, nec appareat,

rejus inu perierit; omne quasi occiderint,tenentur, cum sit Paena LII. I. a. h. t. Vulgaris textus,

de quo consule Wissentachium ad h. t. n. U. Quid in quaestione legis Comeliae juris sit hac parte, ad alium locum pertinet: confer quae scripta sunt in n. rit. De eo, per quem fact.

4. Dominu1 membrorum suorum nemo videtur,l. I. in pr. h.L Gmtius in libro da Satisfactione, negat hujus dicti hanc esse, quae vulgo sertur, sententiam ; quasi nenio liberam de suo corpore inemhrisque dispositionein haberet. Num Ulpi nus auctor hujus die i. suit Stoicae philosepniae, cujus haec suit notissima doctrina; licere unicuiaque naturaliter in suum corpus saevire, ut idem Ulpianus ait, in Ly. g. 3.J. de Pecut quod non de PARs IL

licenti H nidcaequised de facultate naturali accipiendum; quo pertinet, quod ejusdem disciplinae Cato, apud Ciceronem 3. desinib. inter ea, quae secundum naturam fiunt, mansionem in vita Iexcessuim e vita refert. Mens igitur Ulpiani in hoc loco esse videtur , directam legis Aquiliae actionem non dari cuiquam de damno si is mei bris illato; quia directa actio datur domino, et jus appellatio rem aliam , quae sit in dominio. supponit: Quemadmodum autem nemo potest esse Servus sui ipsius, ita nec dominum esse quen- quain sui ipsius. hoc est membrorum suorum. ratio permittit. Liberum sui ipsius , ademne mortis,arbitrium non negat Ulpianus, ut de conciliatione ejusdem cum se ipso , de qua desperat wissentachius h. t. n. H. nulla dissicissitas taequeat.

in sui fructus alienos desecuit immaturos, hae

lege tenetur. De maturis non tenetur,cum domino

etiam impensas donaverit. l. n. θ. h. r. Atqui in praedonis etiam persena rationem impensa-ruin habendam esse, ut saltem necessarias deducere possit, pridem intelleximus ex L ILA II reae petit. hae autem impensae erant necessariae. Nodus vere Gordius, inquit Momacius hic. Nihil verius , quaan quod Cujacius sugserit, possessorem habere jus deducendi impensas, IIS. non hominem soris & furtim in agrum irrepentem. ut hic, lib. m. ob m. c. I. 11 Si tectori locaveris lacum vino plenum turandum, re ille eumpertudit, ut vinum sit effusium. infactum Mendum. d. I 27. s.f. Cum per lacum

omnes intelligerent vas, quod torculari supponitur ad accipiendum mustum, ct in quo calcatur. Budaeus pro tectori legendum vult Hetori; quiderim tector ad vasi vel sinas, quas Nonius vocat 3 has curare Vistorum est. Quis dubitaret, aut obi queretur Sed quam fluxa res est conjectura, praesertim a libro Pisano discrepans i Cujacius docuit Io. obf. s. laccos ac lacus esse cis emas vini, in terra defossas, quibus vinum. ubi copia

erat. Veteres occultabant; κονιατους. Dc-

eos incrustatos, tectorio inductos, vocat Xenophon 4. passi Tector est κονια Gut heic etiam a Basilicis vocatur, qui tectorium inducit. Quando hoc non bene curatur . sed ali ni a.rima superest, vinum effluebat, aut corrumpebatur ingesto humore tetrae, ut fit in nostris aeque cisternis. Ita

SEARCH

MENU NAVIGATION