장음표시 사용
331쪽
'osagas, & Provinciales in usu esse, testatur Mornacius hic Addamus re hoc, Ejusmodi ciste
nain subterraneam potuisse videri ληρον, s ve υπο- ληιιον, de quo Servator mundi loquitur Matth. 21, 33. , Larci II, I. non torcular, ut verus & novus in t rpres, nec etiam a Vnpers bah, ut Belgae aliique
eodem sen sti, Anglustri vinefat, Italus rustino, Gallus paulo ad rem propius, uue foste pοur unpruseir; quae tamen cisterna non est. Sed idem quod Hispanus u ante torcuIar fossain. I. cus fuit, amillime clausus & depressus infra terram locus, ut plus satis indicat vocabulum α ρυξεν, estio sit, quo uterque utitur Evangelicta. Suidas Cujacio citatus, vocat lacus vel laccos 4ssos
κον ωντες si ον υπεδεχοντο κυ imον ἐις άυτοὶ, m ταυτα λακκους λκάλων. Loca infra terram late des , quibus incrusatis vinum recipiebantiac oleum, Poeabaurque Laccos: quales Athenien-1ibus aliisque ait in usu fuisse. II. De navibus se mutuo adiligentibus, videI. o. g. r. h. dc Wissentachium ad D. t. th. ao. Adde LM. Lyeu h.t. De his, qui stramenta ardentia transiliunt, est LGI. i. more usitato in festo Palilium, α uoto ex Ovidio, Tibullo, Virgilio, quorum loca refert heic Momacius: Etiam inter Rusticos nostrates sepe adolescens ejusmodi ludis adfuisse memini. Ut,tameisi de Fest O Palilium non constaret, usus tamen doctrinae,quae traditur in d. s.I. quod F alter ait Amm D serit, non agatur Aquilia, 1ic satis intelligi possit: etsi mos antiquus locum imprimis illii stret. Si defendendi mei causa lapidem in adversarium misero, sed non eum, se rater euntem perctiffera. tenebor lege Aquilia, l. s. I. q. s. t. De Co nelia lege non paulo secus fatuendum, ut iudico
Legem sa. s. I. & 2. Iegere & expendere oporistet, exempli causa, quanta opus sit accuratione
prudentiaque in quaestionibus iacti jurisque simul
examinandis.18. Atque haec de lege Aquilia sic sitis copiose. Ex dictis hoc repetamus; modum agendi aliquando seorsim ad reparationem damni. aliquando una cum injuriarum actione conjungi. Astii nationem damni hodie non fieri retro, ut lex Aquilia distabat. I. s. s. aestimatio h. t. sed ad venam rei aestimationem, cum eo quod interest circa rem: Notandumque, etsi nulliuia ipsi rei damnum litillatiun, nec pretio deterior sit ficta, verum sumptus in restaurationem facti sint, posse tamen agi lege Aquilia, I a .RUsse. ι7. h. De conjunctione cum actione injuriarum non Opus est repeti, quae paulo superius exposita sunt. Postremo id jam ad Institutiones dictum est, de affectionibus Iuberi corporiis, quales sunt deformitas ec dolori nullam in judiciis haberi nationem, utique I Crii ille, ubi certae in singulas injuriarum species muti, sunt impositae; de quibus ad tu. de Ivνuriis alia quid dicendum superest Poenam Legis Aquiliae, ut praestetur, quanti res plurimi fuerit in anno p cedente. vel mense. ex aequitatis ratione, non habere locum moribus hodiernis, dictiun est alias. Agitur simpliciter in id quod interest, aesti inandum ita, quemadm dum ad Inst. h. t. dictum est: Nisi quatenus Si tuta Gentium poenam aliquam imponunt, ut apud nos, qui alienos agros depascitur aut metit, tenetur in duplum, si dolo; alias in id quod inte est, a. Stat. I. art. I. a. Qui mictus in agro perdit, aut inalo more decerpit, invito domino. triduum includitur, pane di aqua macerandus, ibid.
De his, qui dejecerint vel effuderint.
DUo hic sunt edicta , quae habuimus in Inst.
iit. de quain detietis. Primum est in L Npr. versus eiura, ex cujus habitatione aliquid lolidi dejectum vel liquidi effusum est, L LS. h. t. Nierum in cf. g. LI. 3. ult. quo inesciantur, qui insiggrunda vel protecto positiun aliquid aut suspensum habuere, quod, si cadat, alicui nocere
positi, quando id. quod positum est, actu decidit &nocui tum is, qui posuit vel suspendit, utili ac
ne tenetur , d. l. s. s. Ia. si non constat, quis posuerit, videtur utilis ex priori delicto dari, I. ι.1 3. h.
Mens Auroris videtvr esse, quod hoe easu danda sit utilis actis de suspensis. Mihi vero videtur esse actis utilis LM is Aquiliae.
332쪽
exciderit s damnum dederit. ad excmplum hujus actionis dari oportere actio vem et seponit autem ibi Gintim de politis & suspensis. N. ADDIT.
Concedo iam Autoris assertum. Sed nec meum ramen a veritate alienum es. Si quilibet depopulo ad mulesiam agere velit, erit utilis ex edicto, d. l. s. . II. Si is, cui damnum datum es. ad id quanti res minoris retro fuerit, erit utilis legis Aquiliae, quia dolo vel culpa ejus damnum datum est. Quamvis autem Actio de dejectis ocessus; sit Praetoria poenalis, tamen est perpatua, contra regulam. quae est in pri Inst. deserret. σtemp. a t. Id autem mireris merito, quae iit ratio exceptionis. Nam ut hodie scri hominum existimatio. quaestiones hae de plano judicumque a bitrio sere deciduntur. Forte non tam ut poenam hoc duplum, ubi nullum delictuin nec dolus, quam ut definitionem ejus quod interest, quod adsultimum duplo existimant Iuris Auctores, consideraverint. In L ult. h. t. est textus cum ratione Τ i τι
Lehis Aquiliae communis; cicatricum aut de r. mitatis nullam fieri aestinuitionem, quoniam haec in liberum cor is non cadat. quod etiam est iu I. I. D. Si quadr.pauper. De vita Graene' 'egius ad AL ult. Futilis mehercle ratio, inquit, laudatque mores sciitentias in contrarium . etiam Frisiae uostpae ex lib. a. Stat. tit. a. art. in qtio
nihil est aliud. quam vulnus tu facie duplo lui. quod a Jure Civili non abhorret, quatenus a locis vulncris augetur poena, g. Atrox. Inst. de In r. Alioqui constans in nostra Curia servatur ratio. propter dolorem oc deformitatem, ne quidem ii petantur, admittere aestimationem, et ii de Hollandia sua testetur aliter Grotius lib.I. Iurisprud. Hostiit. sq. n. s. es 1 nec iniquum videatur. si non aestimationein . tatem aliquid solatii loeo indulgere querentibus. Sed tale solatium tu, gis est Attritnitricis quMn Expletricis Iustitiae . nee adeo ad Iudiciorum vigorem referri potesti Occurret iteruin hic locus ad Iu de Injuriis. IV
ETiam de noxalibus actionibus ex Parete Monstat, nec usum habent hodie. quia servis caremus, & in liberis jam olim cessaviti Diximus alvinde ad tit. Inst. de Noxiat action. Hoc tamen indictum, si domino sciente cv non prohibente. cum posset. servus deliquit, eum ad integram litis aestituationem, perinde ac si jussisset, obligari, l. a. cum I. lLsqq. b. t. Ut etiam . si dolo servum pollidere desiit, aut per mendacium neget, seliabere eum in potesta e . aut . deserente adverserio, nolit jurare . se nec habete nec dolo illuin habere desiisse, l. s.' at. I. 2. seqq. h. t.
Qui non est dominus, ad dedendum noxae non leuetur. ' quoniam dominium, quo caret, trans-serre non potest, L 27. I. a. ad L Aquit tenetur tamen, ut servum dedat qualitercunque, i. s. h. quos textus ita conciliare licet. arg. I. M. h. t.
I. Continuario. Ouo sensu Iudicia diviseria sint duplicia Iudicia. II. Definitis actionis Auitiis
regundor. LII. Aerionem esse in personam, remotis objectionibus. IV. Dari a ZAnem , tere socios. Expl. L 4.16. h. t. V. quid per sines intelli atur, is explic. l. pen. C. h. VI. In tentio hujus actionis. VII. De accessionibus hujus judicii, ad dicationibus, fructibuι se. VIII. Actionem esse arbitrariam. IX. De praescriptione hujus actionis. Post actiones in Rem . atque in Rem scriptas. & plenius expolitum est in Part. I. tu. de A Iion. . sequuntur actiones mixtae, ex qualitate Reali maa. Sunt autem post Heri ρα. tres omitino idec personali. eodem sensu quo saepe dictum genus actiones, ct quidem divisoriae ; Finium
333쪽
Regundorum, Familiae Erciscundae, Communi dividundo. Quae sunt etiam alio sensit duplieia judicia , quia par utriusque litigantis in his actionibus cli conditio, V. de Iudie. citiusmodi judicia vocantur a Justiniano duplicis,in flen.I. de Interin dict. Quia singulae per nae duplex jus habent,
agentis ejus quo cum agitur, Ito.h. t. UnugquiI-que heredum, T rei, Factoris partes' isnet,ha tur in L 2.D. Famii Ercis. Quo respectu mixtae etiam hae actiones dicuntur. 37. . . de O. π A. quaim qu.un expedit, ut hae quolitates actioniuri mixtarum re duplicium distinguintur, ita quemadmodum expositum eae
Mixta judicia dici videntur, non quasi in iis uterque simul actors Nursis. quem significatum in mente videtur hctu e Autor, sed quod utemque ante intentatam aetimum habilis is cipere personam actoris, s nimirum prior ad judicium
provocaverit. Et si vel maxime dicere velis, etiam in ipso exercitio, utrumque ab altero aliquid petere, I ita simul actoris rei vicessustinere, tamen urgeripo et, secundum hanc expositionem, plures
fore actiones mixtas, contra intentionem Imperatoris; cum facile T in aliis actionibus contingere queat, ut reus per modum exceptionis aliquid ab a Iore petat, ut in actione empti . locati . commodati e c. RESPONSI loco servire poterunt sequentia Duplex illud jus utriusque litigantis in effectu mugis, quam in modo procedendi consistiti Nam hoc respcctu, ut alter habeatur Actor, alter Reus appelletur, ad sormam cujusvis judicii Observatu cessari uin est, ut traditur in L I. V. de Judic. adeo ut si tempore disterni nequeant, sorte vices actoris Reique constituendae sint, ' quando aliter forma judicii non constat. d. s. In et sectu &exercitio disceptationis maxime Occiatur duplicitas ἔ quoniam utraque p2rs eandem liabet in te tionem divisionis impetrandae, easdem probati nes sacere debent, utrique vicini sunt aut 1 ii, ad utrosque divisio aequaliter pertinetia
Primum responsionis membrum probat magis priorem partem mei Scholicquam flententiam Autoris. Secundum vero non probat duplicitatem effectus ser intentionem eandem litigantium se.
Num intentio litigantium a es tas sententia i Aniter disserunt. Potius in es tu magna es differentia. Si enim pos actionem insitutam urerque esset actor, uterque etiam teneretur probare fundamentum actionis. At hoc nunquam obtinet.
sed reuisemper potest esse tutus, flactor nilprobaverit. 9uamvis non prohibitum sit reo . cui in omnibus Iudiciis, duplicibus etiamo suum interesse per modum rhprobationis observare Nec tamen haec natio duplicitatis est perpetua; Nam si alter se laesum consulione limitum
ct rerum communium Qtus conqueratur, o λιι
gravatus habet solus actoris partes.& alter,ut res ipsa loquitur . solus & simpliciter est
Miror, cur Autor omiserit meum Seholium. Ad haec enim verba id notaveram: praecedentibus i. e. dictis in Acholio modo praecedenteo vero s-mul paret, ita explicata natura iudicii mixti, nouosus esse, ut hoc easu exceptionemstatuamus. Suum
cit erum quod alters velit aclarius si voluerit, etiam ad Iudicem provocare possit. potuerit.
α Prima divisoriamin dupliciumque actio-nturi, est FInium regundstrum, quae paci inter cives custodiendae maxime necessaria est quando nihil rixis dc pusnis frequentiorein dare potest Causam. quam finium incertitudo : quo pertinet , quod Plutarchus de Romulo narrat. etunnoluisse fiues urbis a vicinis distingui . ut semper esset litium bellorumque occallo renovandorum Actionem hanc definire licet hoc in do ; Vi actio in personam, qua confines agrorum contendunt, ut veterer fines declarentur, avi novi judicis arbitrio consituantur, eum adjudicarionibus.fructibus N eo quod interes. Videamus singulos definitionis artientos
3. V actio in personam, quia datur ex se
confusionis finium, α ad factum dirimendi fines confusos, aut, si dividi nequeant, alios fines dirigendi, l. 2. I. l. h. t. Actiones autem, quAE ad factuin tendunt, esse in per nam . satis docet L as de O. s A. cui accedit, quod in I. l. h. t. diserte ita scriptum est, Finium regundorum actio in personam est. Quo pacto autem verba sequentia, licet pro rei vindicatione est, non adversentur huic thesii, ad tit. I. de Action. α 22. demonstravimus. Summa est, oc pari his verbis objectionem ; quod actio finium regundorum' Apud nos iudieis arbitrio, ut supra de duplicibus interdictis & iationi monitum fuit, P. I. p. 1 . adde
334쪽
sit Leo rei vindicationis, eunde inque diversa intentione praestet eventum; hoc eniin ipso, quod - judex fines ad priorein terminum reducit, esscit, ut alterum alieno absinere iubeat, dominoque suum resiluatur, ut ait Ulpianus in Lyptah.t. tainet-s haec non sit forma sententiae, quemadmodum
nee suit in Conclusione Aetolis. qui de finium
confusione defert querimoniam, ut est in II C. h.t. De laeto queritur lx ad Deliun contendit, quod etsi proprietati cohaereat. ut rursus in d. t. s. non stragis tamen est in rem adtio . quam si quis commodati aetione rem suam avocet ab eo, qui rein sibi negat esse commodatam . aut inficiatur dep stulta; quae sunt actiones inere perseirales, sic tamen proprietati cohaerent, ut cum iudex inficiantem tu et restituere commodatum veI de situm, si inui alterum alieno abstinere, dominoque
suum restitui jubeat: Quibus accedit, quod in Li. C. de Annali excepi. haec aetio, juxta Familiae Dei seundae & Communi Dividundo . pro Socio,
Bonorum raptoriura, inter mere per n.iles resertur. Quod igitur alii sundamentum hujus aditonis volunt esse dominium . non magis prO-iatur ex ael. S. D pr. ET LI. quam quod Depositidi Commodati actiones e dominii sundamento nascantur. Adiudicationes, quae fiunt in hac &sequentibus judiciis, nihilo magis ad hanc mixturam pertinere probandam, evicimus ad L tit Ins. n. aa.sis M. idemque mox denuo patebita 4. Sequitur in definitioni, qua coones afrorum. Habet enim haec aelio locum in UOnfinio praediorum rusticoriim. In p diis urbanis finium regundorum judicio nullus est usus, quia domuum fines nulli sunt, nisi hortorum latitudo quandoque terminos habiles faciat; AEdificia parietibus distinguuntur, uec quidem plerumque communibus, habetur in ae L. 4. I. pen- Quid si parietes domuum spatiis intermedii ς sint distincti tamen nihil opus hoc judicio, quia parietes in veri nequeunt, ut ex illis finium confusio. scutin agrorum limitibus, metuenda siti Spatia, quae inter insulas ita vocari domos in iure . satis constat , siillicidii causa relinqui sident, communia sunt pro diviso, ita ut quisque sitam partem aedificando. limodo stillicidium, ne in partem seli vicini calitet, avertat,.ὶ occupare possit, L.
2o. s. ult. de S. V. P. modo, nec soliun ejus alia servitute libertatem illam amiserit, L ao. in pro de S. R. P. Inter eos etiam,qui flumine viaque publi- ea distinguuntur . non eue viciniam proximam,
nec hujus adeo facultatem asstionis, ipsa res iu-
quitur. d. l. 4. g. ult. 1 seqq. qiiod in rivo secus,
uec consequenter in itinere, licet publico, esse docet l. 6. B. t. Porro debent esse Confines tantam, non socii, nec qui fundum habent communem, Lq. h. r. quoniam his competit a stio pro socio, vel potius communi dividundo, nec committenda iit actionum confusio. Tu dices, quomodo i ter eos, qui funduin habent communem. possimi
esse fines, ubi nulla divisio 3 Dicendum, in g.
proponi regulam; in sequenti usum regulae exemplo declarari, qui est, si alter proprium fundum
juxta communem, sit uin habeat, ae l. q. f. 7. Atqui in simili specie , quando plures habent re
COIIununem, dantur aetiones de Servitiuibus . ia π de S in P. l. 4. g. ι Si servit. Umae l. LI. a. Att/-Ls aer Aquapluv. arc. qui1 obstat, quominus inter 1ocios detur a filo Finium' Respondeo, qu niam Servitutes praescriptionedo i temporis a quiruntur, quod secus erat in finibus. ut explicat Cujucius arsis. 5. Contendunt: Hoc ita. ut modo diximus.' intelligendum, quod uterque ut Plurimum eandem habeat intentionem, etsi quandoque secus ire hvpotheti fiat, unoque contendente , alter ibi ui
Ut veteres es Per fines intelligi spatiuin quinque pedum . quod olim inter agros vacuum erat relinquendum ex lege Manilia, quod nec usii pimierat, omnes obiervant ex Cicerone I. ALLFrontino de limit. tu. de Controv. ubi, si de maj respatio locoriim ageretur. causatri proprietatis agendam fuisse Rei vindicatione . traditur.. Sed postea constitutum est. praescriptionem, id. est determinationem illam quinque pedum. esse mira Vendam, a stionemque finium regundorum, finacerta praesicristiorer spatii . tibere peragi posse;
quem sensitim credimus esse legisDLC 8. α qua alii inire involvunt; Puinque peIum pri crψιiouσIubmota, ajunt Impp. alisIurpit vel locorum I bera peragatur intentio.. Nihil facilius illo lensia exposito nillil usili civili accommodatius .. Quod olim quinque pedinis spatio hufus aci in nisi uitia limita natur. in id hodie non attenditur; sed quotiescunque fines et termini majoris quoque laci diastantia diciti nuceste mutari, in praeiudicium con
met, illini irata intentione peragi potest CObstat huic expositioni l. 4. C. . Regund. ut De Gotho
dicanta Qui prascriptionem intelligi uat heic ex sonem ratione remporis, nec idoneum legi peu-
335쪽
sensu in dare possunt, & quinque peduin spatio antea potuita praescribi. supponere debent. quod
verum non est, ut Cuiacius ae eae M probat. 6. Declarentur; Hic est,aeesse debet, prima. ius finis intentionis, ut fines mutati restituantur in eundem statum, in quo prius fuerunt, LI. de
Terni. mst. quod esl,dirimere es consulas in ci. g. b. t. in quein finem consulenda vetera monuismenta celisusque. id est . censuales tabulae ante Iitem contestatam Ordinatae . quatenus deinceps nulla. possetarum voluutate, mutatio facta meis
rit. Adhibendi quoque agri inensores & praesens quandoque inspectio, LI. 1 LII. h. l. r. C. eod. Xut novi, Iudicis arbitrio, constituantur. Si diremptio & renovatio ad veterem inoduin institui nequeat,quae eii directa hujus judicii intentio. res ad osseium deducitur, ut novi fines constituanis tur. Etiam aliquando. si maxime fines antiqui
possint indagari, si tamen Obliqui. impliciti αeonfusionibus obnoxii sint, potest judex evidentioribus agros limitibus distinguere, g. 1. IV. de
r. Cum adiudicationibus. In distinctione novorum limitum necessariae sunt ad judieationes. quibus alter condemnetur, particulas angulares agri sui amittere, vicinoque praedio eedere. ut sines recta constituantur; & alter. pecuniam dare. qua judex amissas alterius agri particulas aestima. verit. g. 6. IV. de U. Dd. l. s. h. t. cujusmodi ad judicationes non inserre mixturam adtionis in rem, non repetemus: probatum ad L tu. de o. n. 22.syb . fructibus. Eodem modo fruetus heic veniunt in condemnationem, quo in Rei vindicati ne, pro qua cedit. & cujus et sectum praestat; quae proinde ex tit. de Rei vinae pro repetitis haberi debent, juxta l. q. f. a. h. t. D eo quod interes. Huius quoque rationem liabendian esse, docet aequitas,& textus in l. 4. g. r. T i fit.ratione damni. per culpam, aut dolum. lin- pensas ve ab altero faetas: nec non ratione lucri cessantis. ut in L L l. declaratur. 8. Ex hac definitione Ac ejus exeges colligendum supereti, cujus generis haec fit achio, bonae fidei, stricli juris, an arbitraria. Bonae fidei non esse. probatur ex argum. s. aI. Inst. de Aetion. ubi. cum perseestis actionum ejus generis catalogus recenseatur. haec ibi non reperta, non potest Pr tali haberi; Attamen inde uon sequitur. quod vult D. Wissenbach. ad h. t. n. s. illam esse tum ris stricti, cum detur tertio. ut recte Thomasius in Schol. adposit.penuit. Λrbitrariam esse. non talia probatur ex l. i. h. r. ubi de modo agrorum arbitri dicuntur dari; nam ita iudices etiam in bonae fidei judicii a. quae olim arbitria vocabantur, ut probavimus d. tu. de action. n. G. ut judices in illis, arbitri, L ult. D. Fumit. scisse. Sed inpriinis,quia Iudex heic primo jussit in edit, quo fines jubet restitui, vel pati, ut novi constituat tur, quaeque praeterea finibus restituendis conneiaxa sunt : Si quis judici non pareat, graVius condemnabitur; quae est ipsa verissimaque proprietas uelionum arbitrariarum. ut expositum adaetit. Inst. δε Action. n. 2 9. Denique tenendum. huic actioni tan. quain person di, non praestribi, nisi longissii notempore XXX.annorum a tempore finium mutatorum. I. ult. C. h. t. d. LI. g. I. C. de Aunal. excepi.
quod tamen intelligenduin positis terminis habilibus, si fines quidem producti sint atque mutati. sed ager lateriectus aequabili certaque possessione ab uno possessus non fuerit; hoc enim si factum sit, non potest aliter. quam ut fines uua cum sundo usucapti intelligantur. La. g. 6. in M. β. pro emptore. Postremo re hoc notandum; Aliquando hanc actionein esse accessoriam judicii crimi-minalis de termino moto, d. l. q. g. q.
I. Utilitas hujus iudicii. II. Definitio hujus actionis, s communet ejus qualitates. III. sua. tenui qui agit hoc judicio, adversarium fateatur esse coheredem. IV. Ouae res dividantur. s quae non. V. qua ratione nomina es obligationes dividi posse negentur. σ tanten dis dantur. VI. Praefationes personales . in hoc judicium quae non veniant VII. O cium dicis in descriptione bonorum, is huyus es Iur. VIII. fusdem ineium in bonis dividen-γis, ubi conciliatro l. 32. iti t. cum l. 2. C. cod. IX. Familia erat . Dicium an plus semel imsitui posis, s an d erat hactenus ab heredit. petitione. X. Nonise conjungi Heroditatis
petitionem cum hoc Iudicio, quod tamen recte intelligendum. - Paei
336쪽
PAci inter eives, inquam, custodiendae judicia
divisoria maxime conducunt; Πusquam
enim violentius ἡ οεονεξία, plus suo cupiditas
Babendi saevit, quain ubi duorum pluriu inve aVaritia cedere nescia in iisdem rebus colliditur ; ut
Iocasta in Phoenissis, ad filios:
Mittite quod nimium est, mittite, duorum ims curia, quando in idem concurrunt, malum infestum
Danda igitur opera fuit, ut haec res accuratis legibus & actionibus regeretur; quo singuli parie tua contenti aequalitatem servarent, cujus neglectus injuriae omnis initium est. Eadem ad alterum ex filiis. Σῖ-ῶε 1 σωματω αμ ν ισον
Εω τω δ' απονειμι ν κα τα που Hν ἡ δι- Si tibi domus dimidia pars non fusicit,
Me alteram fratri sinas, jus exulat. Fierique oporteret,quod inter illas, i pectante matre. factum, Eηκτε σιδηρ' δωμα διιαλαχω AM.
Manu familiam σ ense stricto erescerent.
Cujusmodi incommodis ne domus funestentur,
Familiae Erciscundae judicium introductum est; Nam erciscere familiam nihil est aliud, quam dividere hereditatem, ab Ercipere, verbo Vetere, cujus vestigium in viverea, & familiae antiqua significatione; qua familiae emptor, ct in XII. Tabulis, Agnatus proximus familiam, di similia, de quibus Brisson. in de V. S. voce Familia. a. Est autem Familiae Erciscundae Actio quae datur inter coheredes discedere volentes a communia one rerum hereditariarum. tam in res hereditariae dividantur, qvam utpraestariones personales adaequent ur, ut posuinius ad tis. Inst. deouascontrari.αε. Qualitates actionis ibi non ex preminus, ut quod Civilis sit,ex lege XII.T. I. I.h. t. Duplex,ut adpraeced. rit. Mixta. non ratione causae, quod simul ex jure dominii & obligationis oriunda sit,ut toties dictum: sed ratione materiae,ut diserte 1cribit Ulpianus in L aa. g. . h. t. Familiae erciseunda judicium ex duobus constat, id est rebus, atque praestationibus. qu.e sint persuales actiones. De. nique bonae fidei hanc este actionein, satis ex s. 2Ι. Inst. de Aetiov. conflat. Has qualitates definitioni inserendas non putavimus, nec alias solemus; sufficit, eas e loco de Actionibus communi esse notas; nisi quando in certis actionibus singulari usu veniat. 3. Datur inter coheredes, volentes discedere a communione rerum hereditariarum, I. l. h. t. Uu-
de sequitur, hoc supponi ab eo, qui agit semiliae
ereiscundae, adversarium esse coheredem, quod etiam ex L au. g. I. h. t. satis liquet. At tamen Scaevola in II . ι. t. sic ait, sui familia erescunda judicio agit,non constetur, adversarium i euer dem. In basilicis habetur ὀμολοεἰ, confitetur,
absque negatione. Cujacius emendationem eX
basilicis alioqui ncillimus . heic tamen subsistit. Intelligit basilicos aeque mendosos essemisse, quam Florentinum librum. Aliis ita vi. detur. Legem 3 7. de Reo esse accipiendam, qui re spondens actori, de ejus intentione consiteri non Videatur,arg. l. o. de Excepi. Habetur quidem intextu, agit; sed quia duplex hoe est judicium, in 'quo uterque est actor EI reus, ut scribit Paulus in I. 44. g. 4. h.r. nihil vetat, reum agere dici. Simplicius, ct sorte rectius est, ita tenere;euin, qui Dinitiae erciscundae adversus alium agit videri quidem supponere, adversarium esse coheredem; at tamen id ipsuin non directe Confiteri; ut cum cise -ctu coheredem illum, si vere non sit, agnoscere cogatur: posse ab illo postea quoque hereditatem petere, tanquain ab eo, qui pro herede possideat, quae sere est sententia Cujacii lib. p. obfe. 46. Sed Condictionem indebiti ad repetendum, quod falso coheredi in divisionis judicio cessit, non dari, Paulus disputat in L 7 h. t. quia non est inde. bitum, quod ex causa judicati solutum est; idipsim tamen, inquam, hereditatis petitione repeti posse, jus & aequitas dictare videtur, arg. l. VI.
de Heretpet. I l . Sipars hereaepet. Caeterui ex eo, quod inter coheredes datur hoc judicium, adversus eos, qui pro emptore, pro donato, aliove singulari titulo rem tenent, non da nec ejusmodi res venire in hanc actionein, ultro liquet, I V. I. 7. h. r. 4. Tam ut res dividantur; Hanc esse primariam hujus judicii intentione in eQuasi-contractu Communionis oriundam,satis constat. Ideoque exercetur in omnibus rebus divisionis capacibus,
quales non sunt, quae in dominium singulorum redigi nequeunt ut loca religiosa,Lῖα in . Lue nena, libri nefarii,& similia quae Judex statim corrumpere debet, l. 4. s. a. h. t. Similite quae ex Pe culatu, vel ex sacrilegio aequisita sunt, vel vi aut
337쪽
1atrocinio, haee non dividuntur. d. I' I.I. Atqui
talia lucra veniunt in hereditatis petitionem, &possessor inhonesto fructus ex hereditate perceptos, etiam restituere cogitur, L Fa. D. do Imredit. tet. idem sere de negotiorum gestorum actione habetur in I S. D. de negυt.ges. Ratio differentiae videtur esse, quod in ius posterioribus judiciis, qui secit inhonesta lucra, id agit, ut ea retinere possit, qua in re non est ei indulgendiura,sed restituere debet quicquid ut heres aut negotiorum genor acquisivit.At in hoc judicio turpia lucra Judicis ossicio dividenda forent. quod vigor publicae disciplinae non patitur;verum ille potius in publicum talia denuntiare debeti Idem erit in pecuuiis ex alea stuprisque conquisitis,is. s. l. Pro Ioc. O inde etiam in iis. quae ex venditione publicorum munerum hereditati accesserunt; quatenus haec
nundinatio Legibus prohibita est. Ulus hujus observationis venit, crura eiusmodi lucra vel in nominibus adhuc extant, vel ipsa nummorum corpora inde consecta, reperiuntur. Nam si tales pecuniae in substantiam bonorum redactae, aliquando ad destructum pervenisse probari queant. non
erit in hac a stione iudicis ossicium. illas e bonis Iterum exigere & segregare; quod potius ad Fisci
procuratoris Ossicium attineret. Sunt etiam res, quae divisionem per naturam suam non recipiunt,
utServitutes, de quarum individuitate diximus in loco.& in hoc judicium per legem XII. tabularum
non veniunt,nec adeo Venire possimi, l. U.g. 9.h.r.
Cautiones quoque, & instrumenta hereditaria, non dividuntur,sed apud eum qui ex majori parte heres est, collocantur; aut si pares sint, sortiri oportet, vel ex consensu, omnium sciL unanimi, vel Doragio majoris numeri, apud tertium collocanda. aut in aede sacra deponi debent. s. h. t. Pri mogenitus igitur ex statribus nihil hic jure, ut videtur sibi arrogare potest, Is Comm. uir uaequa de re mores Gentium variant. Vid. Morn. dc Brunnem. ad ZI1.
s. Nomina quoque, id est obligationes & acti
nes, cum sint incorporales, dividi non possimi.
2 4. in pr. l. GL 7. C. Famu ercisci adeo ut si nihil praeter nomina sit in Hereditate. cesset hoc judicium, I. V. g. t. in . b. t. Quod de ipso jurpactionis instituendae . non de omeio judicis implorando capiendum. Quippe nihil usitatius est, quam obligationes & nomina dividi in eriseiseundis familiis . ne sit necesse per partes exigidi exigere. quod saepe non levia liabet incommoda, Lib. r. sed juris ratio per divisionem illam
non mutatur. Quia creditorea non contenti e coheredibus illo, cui Ruin nomen in iolidum sit impositum, cunctos heredes pro partibus hereditariis convenire possimi: libera testas, inquit Gajus, manet creditoribus, cum Angulis experiundi. Quin nec ipse coheres ille, qui nomen aliquod passivum, ut sic loquar, hereditarium soliis
in se receperit a creditoribus, vi conventionis illius inter coheredes factae, postea invitus conveni.
ri potest; sed ita demum, u procuratoriam quali tatem pro caeteris coheredibus in se admiserit, L LI. Qua similiter opus ei est, quando nomen acti vum sibi in divisione adsignatum exercere,debit resque in solidum vult convenire, d. l. I. in med Magis tamen arbitraria facultas est in activis. quam in passivis nominibus, quatenus ex illis deinbitores inviti prompte conveniri atque ad solvendum solidum cogi possimi, vi clausulae procura toriae . sive cessionis mutuae in divisionis instrumento factae, qua coheres,cui nomen aliquod obvenit, ait se petere v. c. centum a debitore hereditario, partim suo nomine,pariim vi cessionis a coheredibus factae. Veruin in passivis nominibus, Creditores neglecta divisione clausulaque procuratocia, omnes & singulos heredes convenire possimi, quia debitores se creditori invito subducere nequiunt, L I. Cde Novat. Qui tamen onus in se tacipit solus ex coheredibus, quo minus ille pro caeteris intervenire judicatoque satisfacere
possit, nihil, scilicet sine praejudicio Creditoris,
impedimento est, L LI. in fine. Ceterum quan do singuli coheredes tantum de rebus desumsti, quantum ad Creditori satisfaciendum requiritur. possident, hypothecaria conveniri Possim t. l. a. C. de Heredit. act. idque ut observari hic potest.
se alio loco tractari debet. Denique & hoc per se patet, debitum praestationis individuae non posse ita inter heredes dividi, ut singuli pro panibus agere possint, quod exemplo declaratur in L r.
s. a. do Contrah. empl. Instrumenta quCque hereditaria pro individuis hac parie habentur, de quibus vid. l. s. c. h. t. 6. Postremum in definitione est. ut aestation persevales adaequentκr. Quid sint praestationes
perii, nates, diximus ad tit. I. de Societate. n. . scit . quae non immediate de rebus. aut ex rebus.
sed ex facto aliquo personali oriuntur, vel tui ex dolo culpave alterutrius, modo quasi ab heredes ictu in fit: Nam si quis vivo testatore pecuniam sustulerit aut aliud quid interverterit. vel coinmiserit, cum noudum heres erat . in iamiliae reci-
338쪽
scundae judicium ea res non venit, I ff. I. q. h. t. Uriae autem ut heres fecerit, etsi alia de illis adlio non desit, omnino in hac actione continentur,
d. g. 4. π seq. Quicqiuid denique unus heredum ex rebus hereditariis percepit, stipulatiisve est, in hunc censum venit, i. s. h. t. Videndum autem, ut in omnium personis fiant adludicationes illae persenalium praestationum; oc ideo, si iii alicujus persona fuerit omisia Condemnatio. in caeterorum quoque persona. quod fecit judex, non valebit, ratione ab unitate rei judicata peti R. l. aT. h. t. Denique, praelegata coheredi ut Praecipua adjudicanda . nec minus quod desun-Etiis ei debuit. l. S. I. 4. Lao. I. .s L qa. h. t.
7. Ex hac definitionis exegeli naturam huiu iudicii cognoscere licuit. De officio Iudicis pr.eterea, quae in Parte priore dicta sunt, addere placet; Primo Omnium, esse neeessariam descriptionem rerum hε reditariarum, cum Oneribus
commodis, ut materia divitionis in conspeetusit: in quem finem coheredes. maxime qui domi mortuaria fuerunt, jusjurandum praestare debent, se non ituros ad inficias, nec quicquam suppressum iri, L δή. g. ψ. h. t. ad quod juramentum famulos di ministros etiam compelli posse, verius est, ut ex facto memini a Curia decretum esse, adpetitionem V. Iob. S. in heredit. H. II. 1F. Iul.
Non habet tamen prosellio & declaratio ejus, qui fuit in hereditaria domo dc secuta descriptio vim probationis, sicut Proseilio & descriptio Inventarii a Testatore facta, respeetii Pupilli habet
efficacissit nam, Iuli. arbitri Tut. Hinc quaesitum suit, an nomen sive debitum, quod unus ex heredisus erat prosessus,& quod inter Onera hereditaria relatum erat. vim probationis. alia deficiente, haberet. Iudicatum est, non habere: quia poterat esse solutum, aliterve sublatum; neque in hac descriptione cum Creditoribus, sicut in Inventario Tutelari cum pupillo. res agitur; etiam quia Tutor pro officii exactitudinerationes secundum Inventarium redditurus est, cum qui in familia erciscunda secit professionem. hoc ipQ ad nullam rem sese obliget: unde licet creditor, cujus debiti jus unus coheredum professus erat, esset coheres, tamen hoc solo petitionem ejus subnixam reiecit Curia, in causa Titiae Friderici. contra Sophiam Friderici, ante vigil. Ovacirae. 192. Porro haec descriptio si quidem exheredibus aliqui minores, vel absentes sint,a Magis ratu publice fieri debet, L ult. arbitr. Turi
juxta Obsignatione in . ad tempus quatenus res ferre videatur. Si heredum nulli minores vel absentes lint. Iudicis auctoritate ad descriptionem faciend/m heredes non egent sed ipli omnia suo arbitratu recensere possunt; quo minus etiam iuramentum exigere queant, maxime . siqua publica sorte persona adfuerit, per quatri exigatur, nihil obstat; quatenus nusquam ad jurisiurandi religionem requiritur auctoritas magi stratus; Praeter quod. inquam Notarii simi. lique charactere praediti, saepius ex ossieio juramentum exigere possunt ac sistent. Vulgus tamen secus arbitratur, &Magistratus commodi sui causa libenter eam fovent opinionem. In quadam civitate Frisiae, quod memini. Notarium. qui descriptionem familiae erciscundae caula, exin
acto jurejurando, secerat, Magistratus soro in. terdixerant. Λ qno cum appellasset Curiam. eoacti sunt. ιχ merito. illuin restituere; Quin&Testator, pupillorum minorumque respectu
deseriptionem judicialem prohibere potes . ut fit quotidie, qua de re in materia Tutelari loeuaerit agendi 8. Descriptione saeti. quae in parvis hered talibus aliquando potest omitti, procedendum ad divisionem. In qua primo Judex animum advertet, an aliquid a Testatore hac parte sit praescriptum, vel etiam conventione partium; quae ut semper. ita heic etiam dat legem negotiis; conventio quidem absolute, Praeceptu in Tellato. ris non aliter . quam Legitima Fulcidi ave salva, L ro. C. Famil. ercis. L ao. g. s. D. eoae ubi non modo in commodis, sed etiam in Oneribus illa
ratio servatur. Sed dubium est, quid faciendum, si quaedain res a Testatore sui divise . quaedam in diuisae sint reli stae. utrum indivisae res aequaliter, an pari inaequalitate sint dividendae,
quam sorte suo arbitratu testator in aliis rebus se cutus est. Et respondetur. aequaliter, lineame-ctione ad huius aut illitis heredis permnain. ut ita viriles sint partes; habita tamen proportione partium assis in institutioue, quae nullo modo negligi potest, ac ita servatis partibus heredita
riis. Sic putabam posse conciliari l. II. h. r. cum III. C. h. t. ut partes viriles in L N. dicantur, opposite ad assectionem perli,n. rum, non opposite
ad proportionem hereditariam, sive partium ansis. Potest etiam hoc modo: Viriles partes sunt, quando defundius nihil in ordine intestati mutavit; hereditariae, si inaequales reliquerit partes.
quomodo sere Thomasius respondet in Scholiis Sr ad
339쪽
836 LIB. X. ad tit. Inst. δε Cfguae possc ιη. Quatenus igi
tur nihil specialiter expressum est. Omnia, quanta fieri potest, aequalitate maxima esse dividenda, laudati textus docent; si quae res aequalitatem illam non recipiant, veniendum est ad reciprocas adjudicationes, ut uni res, alteri pecunia, qua res fuerit aestimata, detur. Potest etiam licitatio admitti, ut plurimum ex heredibus offerentires addicatur, pretiumque in hereditatem communiter dividendum conseratur, quae tamen ra tio in instrumenus hereditariis, merito displicet: cum haec maneat penes eum, qui majorem habet consortii partem, cujus est, reliquis exempla dare; nisi ex causa placeat sors. aut depositio instrumentoruin in aede sacra, I. q. s. ult. cum sessu. mil. eresse. Caeterum, ad evitandas divisio. num difficultates, nostrati imprimis consuetudine, res mobiles, quibus carere volunt, auctione publica distrahuntur. reliqua, post accuratam distributionem in totidem partes. quot sunt heredes. adhue sorti subjieiuntur, sive iudicis arbitrio, vel etiam sine judice res dividantur. I. S. C. Comm. vir.judic. R qualitas huic iudicio naturalis non seri, ut quod hodie in Saxonia pluribusque locis aliis receptum est, major filius divisionem instituat, minor electionem habeat,
qua de re Struv. ad h. t. n. I. quod apud nos etiam ignoratur: ut tamen Iudex. ad rem componemdam exitumque inveniendum, ex officio, quae
jure prodita non sunt. haud dubie pro re nata supplere queat; eoque pertinet, quod si res corporalis sit. qtiae divisionem quidem naturaliter recipiat, at non commode civiliterque, Iudex rein inte3ram ad judicare possit, qui majorem
partem obtinet. p estita caeteris suarum partium aestimatione, ut exemplo rationibusque firmat Sandius in l. 4. tu. it. dei. φ9. Sed haec observ.itio communis est cum judicio Communi dividundo, ut alia pleraque, deuibus deinceps: siegundum quod, hujus judicii e sectus per alteriura suppleri potest. Scilicet, Familia: erciscundae iudicium est generale totum, de
sum sit, de rebus illis singularibus haec actio, quae tantum generalis est, repeti non potest; sed judicio communi dividundo. quod est singulare. supplentur oinissa. l. ao. g. 4. h. t. cujusmodi suppletio in hereditatis petitione nec fieri potest. neque ad rem pertinet; cum, ut ad tit. Si pars Hered per. intelleximus. Hereditatis petitio a parte quidem Petitoris sit universalis, sed a parte
rei non pateat ulterius, quam a reo possicietur.
Indeque non est mirum, Hereditatis petitionem saepius institui posse, per L Io.de HeredPet. Tametsi vix operae pretium est, hac in re diversitatis utriusque judicii rationem indagare, quod ex Λccursio 1atagit D. Wissenbach. h. t. n. t . Nam hereditatis petitione contra eundem posses rem saepius uti licer non memini scriptum. sed contra diversos hanc dari facultatem, indicat d. I. lo.
Λtqui cum diversis heredibus diversis temporibus uti fainiliae erciscundae judicio, nil illo magis impedimento est, quam ut ad diversis possessori. bus hereditatis petatur. Dubitandum enim non est, quin familiae erciscundae judicium & inter pauciores heredes ex pluribus accipi possit; ergo inter omnes, diversis vicibus, i. a. s. q. b. r. Io. Non esse locum huic judicio Familiae e eiscundae. nisi constet, petitorem esse heredem, alioqui exceptionem praejudicii obstare. docet ratio & textus in L r. I. r. h. t. Sed an is, qui petit hereditatem . potest simul familiae erciscundae agere 3 Probatum est ad tu. de Menae posse duas actiones uno libello cumulari, modo idem bis non petatur. sed natura negotii civilem recipiat subordinationem, quod an in conjunctione judicii hujus, universalis di generalis. fieri possit.
consideranduin est: Fit equidem hoe modo saepe, ut agatur in Foro; Peto me heredem declarari pro semisse, reumque possesserem condemnari, ut mecum communicet inventarium omnium rerum hereditariarumsurejurando firmatum ἰ consequem ter ut mecumprocedat ad divisionem bonorum.mihique dimidiam partem, e restamento MI ab inuis' Scilicet seeundum P. I. C EI. 3r quoties divisio hereditatis sit inter duos coheredeς,maior natu dividit. nor eligit, sive duci masculi, sive duae Reminae coneurrant, Carpta a e d C. def. s. Si vero masculus cum ina concurrat, γmina, sine aetatis discrimine, cum Curatore partes constituit, ex quibus masculus electionem habet. d. C. ibique Carpet. def. r. ιν. es 33. nisi pacto, staturo, consuetudine, aut testamento Pa tris hoe Jus optionis sta Marum fuerit. d. C. g. f. Quod ii vero plures, quam duo,coheredes adiit, Jus hoc optionis plane locum non habet, sed divisio instituenda eli secundum Jus Commune, Schoeps er. a f. tit.
m. eresse. n. . nisi certa conluetudo etiam hoc casu filio natu minimo jus optionis relinquat,de qua vide Cupet desu.I . aad. c.
340쪽
Irato ad ma pertinentem res ituat, eum fructibus, eo quod interest, ac omni causa. Quaeri potest, annoti huiusmodi conclusio pugnet cum eo, quod ad Tit. D. Sipari Iereaepet. observatum est, non posse nos consequi per hereditatis petitionem id, qtiod familiae erethcundaIudicio consequimur, ut a communione disieramus, ra L 7. Si pars heredit. Existimo, non adversari praecerentein agendi modum huic Legi DNec enim in praecedenti con-Closione erat integra petitio. familiae erciscundae iudicio propria; quia per condemnationem. quamis iubetur ad divisionem procedere non recedittar a communione, quae est inter coheredes, in quo consistit eventus judicii familiae ercise undae;
Sed postquam Reus possesses ad divisionem procedere jussus est, illud judicium adhuc, cum suis
secessionibus variisque praestationibus, ventilandum finiendumque 1uperest. Condemnatio ad divisionem instituendam. in supra dicta sormula magis est sequela hereditatis petitionis, quam novae actionis accumulatio. Proinde si quis ita, tens hereditatem concludat; Peto me heredem pros misse declarari, Reumque condemnari, par Iem tildimidiam hereditatis mihi restituat; cen even. ter ut res hereditariat mecum dividat. hinc inde praefanda praesentur cum fructibus se. in tali formula distinctis periodis foret hereditatis &D- miliae erciscundae petitio, quas negat l. 7. posse conjungi, dc quae nec usum civilem admittere videntur,ut quaestio de jure hereditario. cum varietate rerum re praestationum in divisorio judicio, implicetur. T. III.
L. Desuuio hujus actionis, inter quos detur. II. Diserimen ejus ab actione pro Socio. III. Communia utriusque judicii, inter qua l. Evictis. I I . incium Ddicis in divid.ndo. ι . Numquid juris habeat alter, altero invito, in re communi. VI. Non Dalere Communionem in perpetuum, et acto ua consituram; ad tempus valere, quam ex testam quam ex pacto.
VII. Huis actioni nonpossepraescribi; posse tamen. terminis habilibus. VIII. Non semper de impensis in rem Communem agi posse Aoe judicio. IX. Modus peragendi judicia disseria. .X. Ouatenus detur rescisso illorum ob inaequalitatem. F laesonem.
QVod praecedens Judicium in hereditate praeis
stat, id Communi dividundo facit in rebus singularibus: Ideoque sic definitur; Λctio Communi dividundo est, quae datur inter eos, qui res Angulares habent Communes, ad hoc, ut res dividantur, es praefationes personales juxta divi
nem rerum adaequentur. Non inculcamus apud
definitionem, quod jam praesumptum oportet ex loco communi de Actionibus. & ex iis, quae de praecedenti Actione diximus. esse hanc civilem. personalem, bonae fidei, perpetuam. Mixtam non esse origine. sed tantum materia subjecta, probat eius initium, quod est Communio, quae est e Quali - contractibus, I.I. Inst. de sua Contract.
Sed toties demonstrata non est quod repetamus. Tu vide sis Wissmbachium adh. tu. n. aes Prosequamur definitionem, ut a nobis collocata est; Datur inter eos, qui rem habent Communem; generaliter, sive contractu societatis inita sit Communio, sive partes inciderint in Communionem, l. a. h. t. quo sensu an recte dicatur. hane actionem latius patere quam Quasi-contractum Communionis quaesituin est aJtit. de Ouamcontr.ns. 1 responsione ad Scholis ubjectum. Sed inter quos datur haec actio. inter possessores, an inter dominos 3 Pollessionem non requiri, docet Lpen. h. t. neque dominium, L 7. h. t. ubi inter eos,qui vectigales habent agros, qui Publicianam habent,pr. X g a. creditores ratione pignoris, usu fructuarios missos in possessionem a Praetores. 7. δι o. a. datur haec actio, utiliter. Forte igitur qui jus in Re habent,eos hanc actionem i nister se habere, non male dixeris; modo termini adsint habiles. qui an sint in servitute, vid. l. s. f. a. T h. r. Sane colonis, depositariis, & precario rem tenentibus non datur: quia, licet justa sit possessio murpergit tamen in judicii vigorem, habetur in s. 4. juncio M. ι . d. l. 7. a. Ut res dividantur spraestationes Iersenales. Haec est mixtura hujus actionis, in materia subjecta consistens; Res , dc praestationes personales. Sed quomodo cum hac mixtura conciliabimus sententiam leg. ν. b.t.Pro Socio actio maeis adpe; frater invicem praestationes, quam a Communium rerum dissoncm pertinet ' Particulam magis ibi non συγκρίμα comparative sed Θε κως,
positive accipiendam esse, probat D. Wissenti priis h. t.Unde sic statuendum erat; Inter actionem Ss a Gmnm-