장음표시 사용
221쪽
pudor vetat in medium proferri. Periculosiim igitatur est, ponere simulachrum in abscondito, sed mul to periculosius sequi&exquirere semias iam obli-tcratas. Couitatio cnim facile expilla vitia repetit, & voluptatis lanccm ad terram usque deprimit. Navirtutis habitus celeriter ad modii vertitur, in contrariaq; propendet si negligatur. Quod figura quadam
nobis seriptura significat,cum ait: Terra, ad qua in gredimini , mutabilis est in mutatione populoru ex gentibus. Simul ac enim ad cotraria se vertit,qui vi tutis habitum habe pariter & ipsa conuertitur.Terra enim mutabilis est. Quamobrem initio prauis cogitationibus non est palcfaciedus aditus ad animu , neque permittendit,ut in Aegyptum reuertat.Illinc enim ad Assyrios vi pertrahitur. Nam si ad tenebrosas immuditiae angustias animii demiserit cogitatio vi deinceps a cupiditatibus ad vitia pertrahet. Icci eo per figura legislator voluptati aditum occludes, serpentis caput obseruare iussi, quando & ille calcanesi obseruat.Scopus enim illi Mpostus est, ut actio consequatur,quae nisi fuerit colecuta, haud facile potest morsiui venenii insundere. Nostrum vero studiuin eo vigere debet, ut primum voluptatis impetum repellamus,quo quide confracto,vis actionis cst in Iud. Is becilla. Nec Sampson fortasse alienigenaru segetes combussistet,nisi conuersis vulpium capitibus, eam caudas colligasset. Qui enim ronum fallacia cx pri eipiis potest coniiceie, insidias, atq; initia conten nens, quae illi grauia machinantur, ut fine assequi v
lcant , is & cx mutua terminoru comparatione caudam cit cauda dcuinciens, & iudicii facem in medio
ipsarum ponens, argumcntorum poterit absilrdit te redarguerc. Verum ut, quod dictu est,clarius fiat,
duobus id cxeptis explicabo,quibus & reliquoru veritas apparebit. Saepe ab inani gloria descedit libidi ius λ,& ostenditPraeclara viarum principia,quae ad
222쪽
inseros ducunt. Abstondit aute loca perniciosa, pes ouae ad mortis penetralia perducunt, qui temere as. sentiunt.Proponit aliquando sacerdotium,aliquando vitam Monachi perfecta,dat operam, ut multi ad eum propter utilitate accedant. Specie probitatis in ex verbis,tu ex factis affingit, & cum satis eu his opianionibus imbucrit, longeq; abduxerit a naturali s brietate, tum grauis alicuius foeminae consuetudine subiiciens ad flagitium allicit,holemq; sibi nimis c fidentem ad sumin ii dedecus impellit.Quiigitur cauda cum cauda vincire vult,sumat utriusq; ronis fines,
hoc est, inanis gloriae honore, &libidinis foeditatem,& cum eos inter se plane contrarios repugnantesq;
conspexerit,ium Sampsonis factum imitet. Rursum gula voluptate pro fine propositam habet. Volupta tis aute finis est dolor. Dolor enim & molestia st xim eos sequitur,qui ab eiusmodi cupiditatibus victi sunt. Qui igit pugnat,non ciborum oblectameta, nec libidinis suauitate consideret, sed sines ipsos,nempe dolorem atq; molestiam,atq; ita caudam cum cauda liget, & recta iudicii face segetes alienigenam comburat.Si igitur tanta opus cst scicntia in bello, quod eum cupiditatibus geritur:considerent,qui alios regendi munus suscipiunt,quanta indi3eant peritia, ud quos gubernandos susceperunt,prudenter ad suptiqvocationis brauiu ducant,omnesq; certaminis artes doceant,ne quae ad victoriam pertinent, in acre tantum Sestibus exprimant, sed in vera cum hostibus pugna letalia ipsis vulnera inferant,ne frustra P inane manus iactitent,sed ipsum seriant & affligant adue
sarium.Gymnico enim certamine certamen hoc est
multo dissicilius. Illic cnim pugnantium corpora prosternuntur,quae facile possunt excitari. Hic animae concidunt, quae ut semel amictae sunt, vix erigi possunt. Quod si quis non du cupiditates superauit,m adhuc in pugna & sanguine versatur, & tame
223쪽
I.Pa. 1 2 Dei templum ex animis humanis molitur, is nimira oudiet a Deo: Tu mihi templum no aedificabis,quo . niam vir sanguinu es. Pacificum enim requirit stata diuini templi constructio. Moses item cxtra eastra fiscns tabernaculu, ostcndit, a tumultu bellico quam ongissime abesse magistrum oportere,& qui ad paciscum & quietum ducit vitae genus debere a castris cruetis esse remoti silmu.Caeterum clim tales inuenti fiterint praeceptores, eiusmodi discipulos requiariint, qui te ipsos sic abnegauerint, & propriae sic renuntiauerint voluntati,ut ab inanimatis corporibus, aut a materia,quae artisci l posita esta nihil differar Vt quemadmodum anima in corpore agit, quicquid. vult,eo nihil omnino repugnante, & artifex in materia propriam artem ostendit, & nihil ab ea impeditur, quominus ad fine situm perueniat : ita magister, in discipulis suis virtutis scientia cxprimat, obedientibus illis, & nihil prorsus aduersantibus. Qui enim euriossis est in explorandis consiliis praeceptoris, quiq; sedulus examinat, & cxpendit ea, quae ab ipso praecipiuntur,is sibi ipse,quominus progrediat, atq; proficiat,est impedimento. Quod enim conueniensi & eonsentaneu ab imperito iudieatur,no idem vere eonueniens & consentaneu est apud artificem.Hora enim iudicia sunt eontraria. Artifex utitur scientia. tis ignarus coniectura. Porro coniectura rard an sequitur veritatem,sed plerunq; aberrat a rectitudine,& faeile fallitur atq; decipiξ. Quid enim primo
aspectu videtur absurdius, si eum gubernator in canauigatione,quam nautae matutina appellant, iubet, ut vectores, naui in obliquum vergente, in eo laterciconsideant,quod undis obruitu relicto latere stibilamiori,praesertim cum vetus impellat atq; urgeat lavitus illud,in quo iussit pondus inferri Nonne coiectura suadebat, ut alterum latus, quod erat sublimius , onere premeretur, omnest in eo considerent Z AG
224쪽
tamen gubornatoris iudicio potius, et propriae comiecturq atque opinioni vectores credunt & obcdiuta , Quid itaὶ Quia,quanuis ca,quae cernunt, aliter se deant, arti tamen illius, cui salutem suam eommim xunt, necessitas cogit obtemperare. Sic igitur qui salutem animae stis aliis crediderunt,omissis propris . opinionibus & coniecturis,periti rectoris arti cedat,&scientiam illius cogitationibus suis anteponat. In
primis autem, rcbus omnibus ita renuntient, ut nihil cxcipiant,breuissimu Ananie exeplum veriti,quictim se homines fallere existimaret,aiuinitus in sit to deprchenses poenas dedit, sed quemadmodum se ipsos, sic ctiam omnia sua tradant ..Si quid cnimcxcipitur, id assidue cogitationem ad se trahit, & a
praestantioribus studiis animum auertit, ad extremmumq; penitus etiam abrumpit a fraternitate. Ideo
veterum Sactorum vitas litorarii monumentis mandari voluit Spiritus sanctus, ut quam quisq; viuedi rationem elegit,eam ex proprii L exemplis exploret &dirigat ad veritatem. Quomodo igitur Eliisus cum a. Rise Heliae magistro addiceret, mundo renunciauit I9. Reperit, inquit, Elissum aratcm in duodecim ignis . boum,& ipse in duodecim iugis boum aratibus unus
crat.Et tulit par boum,& mactauit illud,& in aratro boum coxit carnes. Ηse promptum ardentis animi studium dcclarant. Neq; enim dixit,Vendam instrirmenta boum,& prudenter dispona. Neq; cosiderauit,ea,si venderentur,emolumeti plus allatura. Sed cum totus esset incensus cupiditate, qua ad magistri necessitudine rapiebatur, neglexit ea,quae videntur,
ct ab illis se tanq a recto proposito reuocantibus studuit explicare. Sciebat enim sspe procrastinatione P nitetiae causam extitisse.Cur Dominus diuiti vitet Lue secundum Deum persectet leges praescribens iussit, Vt Omnia vederet,& pauperibus daret, nisi quia quic
quid exclyitur, ita distrahit, ut omnia distrahebant
225쪽
Lcu. I . Moses ite cum praecipit, ut qui se magno voto sancti Nu.6. scare volunt, totum corpus radat, indicat,mea quidem sentcntia, persectam rerum omnium renunti tionem:Secundo loco sanguine coniunctos sic obliviscantur ut nulla Vnil eorum memoria interpelleni est. s. tur Si enim VaccScurrui,quo arca vehebatur, 1ucta',
naturam ct vitulos, qui domi tenebantu r inctu si, sie oblitae sunt ipsius arcae victae maiestate, ut neque ad dexteram, neq; ad sinistram declinantes sine errore . iter conficerent,neq; ceruicis inflexione ullum amo ri, eroa filios signum o studerent,neq; gemitu dolore, quod ab illi, seiunctς essent,testarentur, sed quanuis eas & axcae pondus premeret, & amoris aculeus stimularet, tamen no aliter, quam si praescripta lege incessisent,nc latum qui de unguem a redito tramite deflexcrunt cur no ii,quibus spiritualis arca gestanda est,idem ossiciante ac multo etiam magis, ne qui sunt rationis participes ab animalibus rationis expertibus in operibus necessarii, superentur, nisi via , d cantur id sponte& ratione facere, quod faciunt il-
la cogente viae necessitateὸ ob id etiam λrtasse Ioseph crat in solitudine, dii in fratru nominibus pertaen 3 7; sectionis torminii quaerit. Quamobrem vir ille, qui verba eius ad veritate explorabat, intellecta erroris causa,nempe aflectione erga fratres,nequc enim dixisset cos pascere, sed gubernare greges, nisi falsum in anc iudicium habuisset,dixit ad eum:Reccscrunt de loco isto. Audiui cnim eos dicetes,eamus in Dothaim, quae est persecta derelictio. Indicat enim, eu, qui circa corpus adhuc est occupatuS,alsequi perscctionem non posse,nisi plane derelinquat carnis affectio num. Etenim siquis Charam,ides sciasiis, qui sci.8: .: xamina qua dam sunt relinquit,&ex valle Hebroni,hoo cst,a seruilibus operibus discedit,tamen erat in solitudinc Cathina, dum qu grit persectionem,quod nisi errorem in derelictionem comutauerit, nillil ei ν
226쪽
proderit sit: ceptus labor,cum propter propinquo ii amore aberraucrit a porsectione. Et Dominus Mam LM. 1.ril respondes, quod se inter cognatos quaesiuisset cumq; qui patrem, aut matrem plus,quam se,diligeret,indignum se iudicas,monet, propinquorum vin- . t .c cula prorsus esse relinquenda.His recte constitutis, consulenduestiis,qui nuper a mundi tumultu discesserunt,ut quietem ac silentiu colat caueantq;, ne frequentius in publicum prodeudo, vulnera per sensus accepta, cogitatione renouent,neue antiqnis peccatorum sirnu lacris alias formas adiungant, sed recentium impetu deci nato, veterum memoriam omni studio deleat. Dissicile autem est iis,qui nuper mundo renuntiarunt, quietis atq; silcntii studium. Tune enim memoria occasionem arripit, & omnem in si tam mouet immunditia, cui antea prae multitudine negotiorum id facere non licuerat.Famem enim, laborc,& diuturnitate teporis aucta irritat improbarii eogitationu importunitate. Quare quibus proposi- . ::2 tu est animu ab omnibus inquinamentis abluere Ropurgare, ii quam logissime debent ab omnibus re bus, quq sordes & maculas augent, abscedere, nius tamq; rationi traquillitate praebere, & ab irritamentis procul aufugere, ac vulgi cosiuetudinem cultare, M solam sapientiae matrem qu1ete amplecti. Facithcnim in laqueos, ex quibus se cxtricasse arbitrabantur,rursus incidunt, qui sine timore cum immundis turbis versari student. Perniciosum enim est ei, qui ad virtutem se coa tuli iis rebus gaudere,quas ante damnauit & fugit. Na vestigia in animo relinquunt, quiete magno ludio qua illa interrumput, ad pristina reuocat instituta,& mala obliuioni tradita in memoria reducul. Mes. n. eoru,qui nup a malitia discesserui,simii s est corpori ex diuturno morbo conuaa sescere incipieti,qJ nondu viribus cofirmatis quslibet ostensio grauiore in morbii Uellit. Sic illoru γi-
227쪽
res adhuc imbecilles & nondum confirmatae conmis. . tiuntur,ut veredum sit,ne redeat aegritudo,id, quod ex turbae commixtione fieri cosueuit.Iccirco Moses
cupiens populo nihil mali contingere a percussore, Exo. 11. Ita pr cepit: Nemo Vestrum egrediatur ostium domus suae, ne vos percussor attingat. Eodem spectane d Ieremiae verba dicetis: Ne exeatis in agrum, neq; in vias proficiscamini. Quoniam inimicorum gi dius habitat per circuitum. Viroru sortium est comtra hostes progredi, & tuto insidias eorum effugere.
- Quod si quis nondum est aptus ad pugnam, domi sine detrimento mancat,& salutem in quicte sine ρο- riculo tueatur. Talis crat Iesius filius Naue,de quo scriptum cst: Seruus autona Iesus,cum sit adolesces
e tabernaculo non egrediatur: Nouerat enim, eos.
qui in campum ad pugnam praeproperam egrediunatu a fratribus corporis & carnis amicis occidi,cx hi Gen. . storia Abel admonitus.Nec minus ex iis,que de Di Gen. 4. na stripta sunt , intelligimus, muliebris esse menti, atq; foemincar,ca, qui vires nostras seperant,aggredi, Min iis,ut par est,iu dicandis decipi.Nisi enim illa
petulanter ad res incolarum specta las propertacta earum delectatione allici & capi se non posse confidens,animi iudicium, rerum terrenarum cogitati nibus no eorrupistet . Hoc arrogantiae vitium homunibus insitum,cum ex animis nostris vcllet Deus r
dicitus euellere,dixit ad Mosem legissatorem,ut re Leu. Is. Iigio s& eautos faceret filios Israel. Quamobrem certamina vires nostras superantia confidentius adire a rcligione est alienu.Non igitur debemus,ante i. virtutis habitum adepti simus, negotiis no ciuilibuς immiscere,sed ab illis quam longissime'discedere, de procul a strepitu & tumultu cogitationem auocare. Quid enim prodest, si cum a negotiis reccsscrimus, eorum tumoribus intcrpellcmur 3 Et rolicta ciuit iis administrationcsed porta ut Lot, sedeamus, de
228쪽
tumultu ex ea proficiscente repleamur Foras cum Gen. I s. magno egrediendum est Mosc, ut non soldm opera9 Exo. I9. sed etiam cogitationes de illis cessent.Tunc enim V Ηcb. I 3.ra tranquillitas cst, cum non solum facta, sed ne re cordatio quidem nos impedit, quo minus animo vaeet,loca conclusa videre,&cum singulis pugnare,&ex mete,quae praua sunt,cuellere.Quyd si nouae speetes stiperueniant,nec priores delere possumus, rastione in recentibus occupata,&labor in extirpandis
perturbationibus maior essicitur,cum ex noua acces
sione paulatim robur auxerint, & fluminis istar pe petuo nouarum cogitationum tanet fluctuum cursia perspicax animi iudicium obruant.Quemadmodum enim qui fluminis alueum aridum videre cupiunt,nihil agant,si pergant exiccare partem illam,quam aridam volunt,eum noui subinde fluctus superueniant,& exiccatu locu statim impleant. At si rursum ascenderint,& superiorcs partes exhauserint,aut fontem auerterint,vel obstruxerint, tunc, aqua sponte de eiento,aluci solum aridu relinquetur. Ita formae cupiditatum effectrices facile cxhaurientur, si sensus, ex quibus illae tanq cx sontibus in animum influunt, se obstruentur, ut eas extrinsccus silpped itare am . .plius nequeat. Quod si nouas rerum species allidue,
suggerant, dissicile, vel nullo potius pacto fieri potest, ut animus ab eiusnodi inundatione liberetur. Licet cupiditatos non laedat, quod propter assiduoseongrestiis ledendi non inueniunt opportunitatem, clam tamen insinuant se se, & corroborantur,ac mitores ex temporis spatio vires colligunt. Et quem admodum terra frequenti pedum incessu conculta ra, quanuis habeat spinas,tamen eas no prosert,eXortum enim illarum cohibet pedum concultatio: Interim tamen propagantur radices, & simul ac tempus concesserit,uberes spinae florentesq;prodeunt.Sic Sccupiditates,dum assiduis congressibus & occupati
229쪽
.c . nibus in apertu prodire nequeut, occultu soriciaturi ... . -& fiunt robustiores,dataq; per otium & quiete occasone,graue & periculosum illis,qui eas initio expi snare neglexerunt,bellum inferunt.Itaq; Propheta semen e Babylone delere iubet, idest, species ipsas,
dum adhuc in sensibus sunt,abolere,ne inanimi te xa incidentes,coalescant,& germinent,& Ipsa medim
ratione, quasi aquarii copia irrigais multiplice maliti e fructum strant, Alius autem propheta beatos appellat,qui cupiditatum scelus non excipiut, sed obliuion ς statim natos intcrficiunt,Beatus, inquies, qui Iob. S. tenebit,& allidet paruulos suos ad petram. Forte Magnus item Iob dc rebus suis disserens tale quippiam innuit,cum in humore virere scirpum didicit,& crescere carectu in aqua, eaq; deficiente herbam omne arescere. Et illud: Mermycole seu formico leo interiit,quia pabulii no habet, videtur aliquid eiusmodisgnificare. Cum enim cupiditatu & vitioru insilias indicare vellet Magnus Iob,ex audacissimo leone,&animaliuolum abiectissima formica vocabulu copo. suit.Na impetus cupiditatu ab abiectissimis cogita tionibus incipiut, & sormicaru more sensim repunt.
Paulatim autem in eam crescunt magnitudinem, ut cuilibet non minus,quam leones terrorem atq; pCriculum asserant. Quamobrem oportet,ut strenuus pugil tunc cum cupiditate luctetur, cum accCdCSZCluti formica vilem escant suggerit.Nam si leonis magnitudine & robur asiecuta adoriatur, maxima cum
dissicultate superabitur. Pabulum est detrahendum: icupiditatu autem vitiorunaq, pabulum, ut saepe iam dictu est,siint species & imagines rerum sensilium, quae cupiditates & vitia nutriunt armantq; aduersus animam.Iccirco fores templo reticulatas legislator instituit,significans,eos,qiri mentis sue templum Parum seruare volunt,quemadmodum illud cancclla
230쪽
di posset, sic ipsos o stacula sensibus preponere oportere,nempe horrenda suturi iudicii monumeta, qu species atq; imagines rorum impuras ingressit prohibeat. Ob id fortasse & Ochorias aegrotatii posteaci cecidit per cancellos.Poenas enim futuri i u dici i non meministe intEpore tentationum: & in voluptates delabi,est e caneellis decidore. Quid aute hac agritudinc grauius Corporiscnim morb'est ex naturali elementorum aequalitate,aliquo cxillis pr dominantet,conuersio in habitum naturae contrariti. Animi aute aegritudo est a recta ratione declinatio, tu est, cum animus a pestiferis vincitur perturbationi bus.Hos cacellos visui prefixit Salomon, Cum oculi Pro.1 r. tui, inquien viderint alienam,tunc cor tuum loqua
tur aduersa:aduersa vocat ea, quae in tempore retributionis sunt euentura. Hscenim recte considerata prohibet omnem periculosum oculorum obtutum.
Ostedit citam,qualis tunc esse debeat rationis constitutio: Iacebis,inquit, tansi in corde maris,& sicu6 subernator in multa tempestate. Qui enim eo tempore potcrit visum irritatem vincere, is a iuppliciis impendentibus erit liber, ut qui maris tempestate iactatur,sine dolore pertransi fuctibus colluctanti bus nec sentit illatas plaga .ut possit dicere:Verbexauerunt me, & non doluialluserui mihi, &ego no Pro. Σ3. sensi.Sagiti. ae enim paruulorum.Et ad dolos eoruna Psal. 1 oo non sum conuersiis,perinde ac si non adessent. Sic &Dauid eiusta odi contemnens aduersarios dicebat iDeclinantem a me malignum non cognoscebam, P J.66. Neq; cum accederent, inquit, neq; csim recederent, sensum adibili. Qui aute nescit,magna inter sensuvi res sensiles intercedere coniunctionem, ex qua fraus facile proficiscitur,nec damnii inde prouenies timci,sed incoliderate se illis committit,quo modo fraudis tempore insidias animaduertet,cum nullum