장음표시 사용
391쪽
ad ipsius elatum ambitione animum adferre potuit, qui quo prosperiores stant Casus, eo maius capit Incrementum. quumve huiusmodi homines magno studio sectentur adulationem, blanditias, assentationem; Aristo
teles in id quoque Vitium delabebatur, ita
ut Alexandro maxime fuerit assentatus, hincque dictus apud LUCIANUM κολακων ἐπιτριπΤοτοῖς assentatorim omnium perditissimus.
g. V. Hominibus ambitioni deditis id, primae & maximae iniri est, ut singulares foueant sententias, quibus se ab aliis cruditis
distingui possis, sibi persuadent, hinc & soli
sibi sapere videntur, reliquosque veluti Vera sapientia atque eruditione destitutos parui faciunt. quae & Caussa est, cur tam procliues sint ad eius modi errores, quibus clarissimas veritates, etiam istam, quod sit deus, negent, saltem vocent in dubium, ne quid cum aliis commune habere videantur. idem a Veteribus ecclesiae doctoribus obseruatum est. IUSTINUS martyr, Vel quisquis est auctor quaeston. responsion ad orthodoxos:
τῆς - αυΤ- , munissum est, omnes haereses occasionem habuisse ex ambitione s mutua inuidia haeresiarcharum: THEOPHY-
nandi libido haere on mater es: 3 conser IO.
392쪽
CISCVM BVDDE v M. δ quod si ita est, sicuti est, non mirum, Aristotelem tam praue sensisse de deo, rebus diuinis; nulla tradidisse praecepta de cultu dei, ex ipsa mente eiecisi se sensum & pietatem erga mmmum numen, ut ambitione captus singulari se ab aliis philosophis seiungeret. equidem libenti fatemur animo, quod errores ac speciatim atheismus etiam ex aliis caussis possit gigni, nec quisque ambitione captus delabatur in tami crassam & pestiferam mentis conditionem, Videum existere neget. deprehendimus enim quosdam ex ipsis antiquis philosophis, qui eodem animi vitio laborarunt , quamuis a plerisque immunes habeantur atheismi , ut
eX exemplo PYTHAGORAE patet. namques ipsius vitam inspiciamus penitus , multa sane indicia elati spiritu quodam philosophico animi obseruamus, quidquid alii di-- cant, de praeclara eius humanitate & modestia; atheismus autem, cuius nonnulli illum adcusarunt, nullo nititur fundamento. sed vero quod ad Aristotelem adtinet, ideo eius atheismum derivamus ex ambitione, quod non solum constar Illum corrupisse mentem
hocce vitio; sed etiam male iuuicasse de deo ac doctrinam de ipsius cultu, quem & sana ratio iubet, reliquisse intactam. 6. VI. Solemnis est ars simulandi& disi musandi hominibus ambitiosis, quod ita eleganter exprimi sALLusTIus: ambitio
393쪽
multos mortales fassos feri subegit, aliud clausum in pectore, aliud promtum in lingua habere; qui de haec habet de amicitia horum hominum; amicitias inimicitimque non ex re; sed ex commodo aestimant, magisque vultum, quam ingenium bonum habent. idem fecit & Aristoteles, qui pectore suo nullum de deo habuit sensum, & quamuis nihil tradiderit de rebus diuinis, quod tanto ingenio esset dignum; in speciem tamen interdum Contra atheos disputauit. sic insimulat philosophos sectae Ionicae, quod praeter materiam nullum aliud principium rerum naturalium adm serint, quamuis exinde non Pateat, quod & nullum deum, cuius haud fecerint mentionem, agnouerinta quaΡropter Ay CTOR obseria. Hal. ' dicit: prodidit autem Arsoteles in eo maxime animum sevum ad atheismum pronum ac procliuem , quod tantos contra araeos clamores excitet, ostentan quandam nugatoriam de deo notitiam, qua tamen ab intimiori cognitione perceptione remotissima fuit: qui enim deum non agno
scunt licet firmissime Ibi persuadeant, se
deum credere, ac subtilissime contra atheos insputare possint, nihilominus pro atheis iure optimo venditantur. g. VII. Obseruauimus quoque in Aristotele animum voluptati traditum, cuius rei t stimonium exhibemus ex DIOGENE LAER-τIo, 3 qui ex ARIsTIPPI libro primo de
394쪽
μεία Παιανα εγρα λεν, quam Me quum sibi permisisset, duxisse eam, ta gaudio elatum immo-Iasse mulieri, ut Athenienses Eleusinae Cereri Hermiaeque paeana ipsisse. quae verba produnt omnino animum, in quo libido fuit non mediocris, liue paeana, siue carmen tantum panegyricum scripserit, de quo momento paullo post dicemus. atqui haec indoles an mi , quae erat philosopho nostro, omnino fuit consentanea atheismo, atque essicit, ut modo formauerit se ad externam honestatis speciem; modo Vero aperte pro corruptis animi studiis egerit. g. VIII. Tandem ad ultima Aristotelis fa- ,
ta nos conuertamus, eX quibus nouum argu-
mentum de moribus ipsius haud rectis, sed limpiis petere possiimus. sent, qui ipsum ad-
Cuiant άυτοχειρίας, cuius mortis autem, quam l ipse sibi intulerit, duo eaque diuersa genera i traduntur. alii Aristotelem cicutae poculo hausto ex vita commigrasse di eunt, quo pem itinent ex antiquis EVMELVS apud DIOGENEM LAERTIVM δ item HESYCHIVS, is V ID A s; eX recentioribus vero FRANCI- i SCVS PATRITIus, qui dicit: perrexit er- l
go Athenis docere, usque ad sexagesimum δε- , cundum fuit aetatis annum, quo tempore ab Eu- l.
395쪽
omedonte quodam hierophanta, vel coρhanta ά rcgώς, i. e. impietatis es accusatus, eosciaticet, quod Hermiae eunucho iam olim, veluti
Apossini paeana ceciniisset, ac mihisaei uxori tanquam Cereri sacrifica siet. itaque metuens, ne Ni tunc, quod olim Socrati, accideret; βο- tam vertit, Chalcidemque Euboae se recepit. dum vero Chalcide moratur, orationem in sui defensionem scripsit, eamque iudicibis trans- . misit. sed quum oratio ea ad iudices nihilpru- . secuset, ad iudiciumque nihilominuF vocar
tur, cicutam hibere elegit, cuius Fucco X LIII. anno ante Socrates extinctuου fuerat. cui ad iungere possumus IVSTVM OPsIVM rycum XIII. annos, inquit, docuisset a morte Alexan-
aeri , impietatis accustus ab Euvmedonte 6co- .shanta Chalcidem profugit'poto aconito v ta aufugit. alii autem adfirmant, quod se in . Euripum praecipitem dederit, quod naturam eius caussamque fluxus & refluxus assequi non
gimus quippe virum se Aristotelem) Euripi
iepties die ac nocte reciprocantis naitiram a miratum , caussas altius secum Iibrantem, minus voti compos euaderet, animi aegriab tudine contraxisse morbum, ex quo non con
. ualuerit amplius. sunt qui prodant in fretum, Maeisse praecipitem se praefatum elogium: quoniam Aristoteles non cepitriuripum, Euripus ce- sit Aristotelem. alii tantum tradunt Aristo- telem magno pudore ac mentis moerore, quod naturam Euripi cognoscere haud potuerit, oc- CDPatiam e Vita excessisse, ac momentum illud,
396쪽
quod se in mare coniecerit, haud adtingunt.
άισχυνειν μετε η τοῦ βίου, quum neque Euripi Chalcidici naturam cognoscere posset, unde propter ingens probrum caepudorem
adloquitur Iulianum : laudas insuper in Ho- mero discendi amorem circa Arcadicam qua- γ sionem/in Aristotele philosephiam re diuti- nam moram ad reciprocos Euripi aestus, quibus' uterque occubuit.
g. VIIII. Sed vero nec desunt, qui Aristotelem facinoris huius absoluunt, ac probare contendunt, ipsum morte naturali esse defun- ctum, quam in rem varia proferunt testimonia. etenim dicat- D I O N v s i v s Halicarnasseus: 3 post Philippi obitum, Euenaeto praetore, profectus Athenas Arisoteles scholas habuit duode- teim annos in jceo. decimo tertio autem, A- .lexandro mortuo,praetore Cephiseodono, Chalciadem migrauit ibique 'ex morbo decesit, quum tresqsexaginta vixisset annos i cui adiungunt APOLLODORVM, qui tradat apud DIOGENEM LAERTIVM, ' Aristotelem quum tredecim annos in Idiceo docuisset, Chalaidem anno tertio Olmpiadis centesimae quartadecimae perrexisse ibique morbo periisse, quum esset annorum ore LXIII. item CENSORINVM s dicentem: Arsotelem ferunt naturalem so- machi infirmitatem crebrasq; morbitat corporis l
397쪽
ensiones adeo virtute animi diu fustentasse, '
De magis mirum sit ad annos LXIV. eum vitam pr=stulisse, quam ultro nonprolutisse. nec solum testimoniis hisce sese muniunt. quum Aristotelis caussas perorent; sed& ipses adcusationes remouere & quod illis nihil veri nec solidi quid insit, demonstrare elaborant. quod igitur ad priorem sententiam adtinet, Aristotelem cicutae poculo hausto fuisse extinctum, obseruant, quod sua voluntate Athenis Chalcidem sese contulerit, nec statim tradiderit fugae, sed posthac, quum desensionem suam nullum habuisse pondus, cognouerit. quo me tu impulsus quum profugerit Athenis, ne a
senatu cicutae poculum bibere exemploSocratis cogeretur. 1ane non esset simile vero, ipsam
propria libidine incitatum hausisse venenum hacque ratione sibi adtulisse mortem: quia enim opus fuit solum vertere, s Athenis fugere, si voluntarie erat obituruc y annon ut in Euboea ,sic Athenis potare aconditum es vitam ire licebat y dicit Gu A sit Nus Verone is adhaec monent, crimen, quo adcusatus fuerit, tanta poena non esse dignum, siquidem veteres non solum in honorem deorum, sed etiam heroum & aliorum virorum paeanes scripserint,
teste ATHENAEO: unde miratur IVLIVS CAESAR SCALIGER: 3 quod Athenienses
prosecuti iudicio sint Arsotelem, quoniam in
Hermiam, qui esset mortalis, tanquam in deum paeana conridisset, quum tamen etiam viaris fortibus aearetur M. quin etiam Aristoteles in Hermiam non paeana, sed Carmen ta
398쪽
nam panegyricum secerit, auctore Α Υ Η ENAEO nec posteriorem sententiam gravioris esse auctoritatis iudicant, quo de argumento pluribus disseruit LILIENTI AL: adde
g. X. Quod Aristoteles cicutae poculo hausto se vita priuauerit, nulla veritatis specie adfirmari potest. num autem in mare se dederit praecipitem, an minus, hac de re haud disputabimus, id tantum probabili ratione adfirmantes, quod Aristoteles propter nimium in cognoscendas res naturales studium vires corporis fregerit, & singulari adsectus moerore vita fuerit deiunctus , confer PETRUM BAELIUM. ' atqui hoc mortis genus etiam inter species ἀῶσχωρίας potest referri. quid multa Θ vixit Aristoteles, ut sensit. errores sus sequebatur corruptio morum. sed haec sufficiant.
399쪽
400쪽
368 DIATRIBE GDE ENTHusIAs MoΣ Υ N Ο Ψ I Σ. Disseritur de arte o natura , quae inciunt oratorem f. I. quid ἐν quotuplex sit enthusiasmus f. II. III. de enthusiasmopoetico g. IV. num eloquemitae insit aliquid diuini f. V. exempla de retri flawmo veterum sopbisarum in inuentioneVI. quae confirmantur per tesimonia g. VII. o illuserantur ex adpeltatione diuinitatem signia se te torum S, VIII. de ipserum enthoimmo in actione. L VIIII. XL. antequam insiluitur iudicium de hoc enthusiamo, obseruatur primum, quodnon omnes huic sententiae adiacti fuerint g. M. deinde multi de oratoribus disserentes 1 o mulis quae diuinitat significent,veluti translatis
utantur j. XII. fundamentum enthusiasmi δε- a monseratur partim ratione ipseMum oratorum, quorum nonnulli ex animo per creditum cum
tamonibus commercium , talem sibi persuaserints XIII. XIIII. XV. XVI. nonnulli autem Amuis late per fraudes o fallacias isum prae se tui rint j. XVII. XVIII. XVIIII. partim ratione
auditorum aliorumque, qui crediderunt, diuino ad tu esse incitatos oratores. haec persuasio deducitur ex vi oratoria g. XX. partim ratione. ipsiarum orationum, per quas elaborarunt in intellectu admirationem,XXI. XXII. XXIII. XXIIII. in voluntate vero cum delectationem*.
XXV. XXVI. XXVII. tum stuporem ἐν vil mentiam motus *. XXVIII. XXVIIII. XXX. XXXI. XXXII. XXXIII. partim ratione indolis auditorum 6. X X XIIII.
IN utramque partem disputatrum fuit, num
naturae atque ingenii dotes, an artis Praecepta magis valeant ad facultatem copiamque dicendi Z quo momento quondam opinionum