Io. Georgii Walchii ... Parerga academica ex historiarum atque antiquitatum monimentis collecta

441쪽

vETERUM SO PHISTAR. ATQUE ORAT. os monum diuersitatem perspI e tradat, adferre instituunt. saltem de ista P O R P H YRi us libris de abstinentia; CHΛLCIDIus commentar. ad Platonis Timaeum, P R o C L v sin Alcibiadem Platonis; IAM BLICHus de mysteriis & alii clare edisserucrunt. pro his duobus daemonum generibus duplicem etiam magiam coluerunt; alteram theurgia am, quae respiciebat bono S; alteram goetiam, quae malos spectabat daemones. atqui hoc nomine duplicem quoque genium, bonum malumve hominis statueriint, de quo posteriori testatur sERvrvs advIRGILIUM AEn. lib. VI. v. ηε v. ex duobus geniis, qui nobis aridantur, alteram ad mala deprauare, id quod cxponit HERMEs poemandr. C. I. Per ανομιαι, & PINDARUS Pyth. Od. III. per Me

' ut ex P D κ μ M Y n I o cognoscimus, deus hic P L o T IN I sub forma draconis sese repraesentauit, id quod indicat, illum fuisse A p o L L INEM, qui hac figura adparere creditus est antiquitus, unde etiam .ffsculapii, filii Apollinis signum est draco, vid. SALOM. CELLARI v Μ antiq. medicis Cap. II. f. 6. qua occasione obseruamus quoque antiquissimum morem, quo daemones bonos sub specie se Pentum fingebant, ac praecipue genium Ioel ita depingebant, id quod indicat v I R G I L I

VS . .n. V. v. 93 . de serpente ex Anchisae tuis - mulo emergente dicens:

incertus geniumne loci, famula e parentis esse putet e& duo serpentes picti in atrio alicuius loci inis

dicabant, eum heroi cuidam siue deo conseis Cratum esse, quod P E R s I v s lat. I. U. II3. signi- sicare videtur:

442쪽

pinge duos angues: pueri, sacer es locus,t extra metite.

taIis crat serpens Lanuvii, de quo P R o p E R Ti v s lib. IV, 8. Boeoticus in Martis luco, de quo v ID IVS meramorphos III, 28. q. quo etiam pertinet serpens nymphis , quae aquis praesidebant, adiundius in antiqua quadam pictura apud I A B R E Y Τ V M de aquae duct disi . II. confer RABE N E n I disieri. II. de dae- .moni b. f. as. sed ut alii multi paganorum ritus ab Iudaeorum religione originem autoccasionem habuere; ita non errauerit forsan,

qui ab Oeneo scypente, salui I caussa in solitudine crecto crediderit ad gentes manaste; vn- de serpentes cultu prosequerentur religioso. 'hic erat s C A L I G I R , siquidem daemones O genii, de quibus. disputauit PLATO, omnino diuersi sunt .ab intellectu agente, quem finxit A RI S T O T E L E 5. magna im piutate, ut pluribus exercitat. histolico- philosophica. de atheishao Arcto telis cap. III. sedi. 3. de monstriauimus. nisi clicere velimus quod sc LiGER intelligat similitudinem muneris, quod praeliat de genius Platonis, de intellectus agens Aristotelis praeter sCALIGERVΜ sunt adhuc alia

exempla illorum, qui de geniis suis sunt glo

443쪽

g. XVI. Quamquam sententia ncstra argumentis haud contemnendis sit confirmata; illi tamen adhuc quaedam obiici posse videntur. etenim si quis modo nonnen., nam do rem iptamen thusiasmi inspiciat penitus, forsan in non nullam potest adduci dubitationem, num adi flatus diuinos per Commercia ac congressus

cum daemollibus crediderint 8 quorum omnis ratio potius in ipso deo, aut diis immortalibus sit qhicercnda. sed Vero haec sunt leuiora, & dubitatio illa facile potest conciliari & mitiga 'ri. nana quamuis laemones dignitate inferio res diis immortalibus , qui pro Xim una deo si1- premo iocum tenebant; habiti fuerint; colue runt tamen in illis ii, signent diuinitatem, siue

eorum diuinum ortum; sue quae hominibus diuinitus denunciarent, intueamur. existimabarit quippe, darnaones ortum habere a diis. quapropter IVLIANVs mentionem facit τῶν ἐκγονουν παλιν 7ς τῶν

quibus intelligit daemones, siquidem paullo post dicit, alios horum esse σωτῆρας

autem significat solem, eumque qui intellectu tantum percipitur de distri iactus est a φαχνομένω sc quoque ALC IN OVs y illos Vocat γενναὰς quorum Θρον facit ποιητὴν Ips Sque eius ifilios adpellat; quamuis fateri debes mus, fuisse quoque, qui daemones eX animis corpore Tolutis oriri tradebant. nec est , quod quis adpellationem enthuilasmi, quae caeleste alia

444쪽

quid ac diuinum significet,nobis obiiciat,quoniam ex antiquis monimentis PLATONIS, PR9 CLI, PLOTINI, ANTONINI&aliorum

apertum est, quod daemones dicti sint paui ' & genii adpellati HV, quo spectare verba TERENTII existimamus: memini, relinqui me deo irato meo; per quem deum quamuis D O N Α Υ v s intelligat dominum , alii tamen verius illum interpretantur per daemonem aut genium, eumque malum, quia PINDARO Vocatur ετερος quid multa Z in eam ingressi erant sententiam,quod dii nunquam instituerent congressiim cum hominibus , sed per daemonum commercium omne inter deos hominesque fieret colloquium, sue vigilantibus id, siue dormientibus obtigerit. ex quibus saltem haec efficitur conclusio, quod veteres pagani sibi persitaserint, se diuino assiatu incitari ope daemonum, qui modo sua virtute suaque Voluntate taleS motus eXcitarunt, modo vero deorum immortalium iussis ac singulari ipsorum vi instructi id secerunt. atqui hac ratione momentum hoc, quod valde obscurum ac difficile est, ut fieri potest, perspicue ac breuiter eXplanavimus, ' atque ad explicandum enthusiasmum sophistarum adtulimus.' ut & 9.. . saepe sint eiusdem significationis ; ita etiam & Θει , quae Voces, apud DEΜOSTHENE Μ, PLATONE Μ &alios frequentur coniunguntur. &PLUT A R C M v s de audiendis poetis p. a . tom. II. Opp. πραγματα, - - Δια λογους - ανδρας ἐιωΘαμεν-- Θειους

445쪽

VETERUM so PHIS T A R. ATQUE ORAT.' 33 . προσαγορευειν, quomodo nos etiam res, mores ac orationes adeo hominesque solimus diuinos avi ApoLLONI Us autem dicitur a PHI- . Los TRATO lib. I. cap. 7. vit.

g. XVII. Nunc de altera specie enthusiasmi veterum sophistarum atque Oratorum, quae CX fallaciis, fraude, mendaciis fuit componia, dispiciendum est, ad quam illustrandam ante' quam adgrediamur, non ab re erit, discrimen finter haec duo adflatus diuini genera propo-' nere distincte. priu3 genus, de quo adhuc disputauimus, idque eX doctrina ite daemonibus ac geniis deducendum duximus, inprimis numeramus in erroribus atque ea de re in paganis, qui talia sibi persuaserunt, notamus summam intellectus imbecillitatem; posterius vero, quod iam inspiciamus. praua mentis studia prouit, ac praecipue perditam voluntatis signiticat libidinem. equidem omnis enthusia linus apud paganos homines ex rebus falsis & fictis . constabat, eo tamen discrimine, quod alius praecipue persuasione erroris plena, etiam im pia nitebatur, siue sit prosectus a caussis naturalibus tantum, siue simul a vi quadam malidaemonis; alius vero per summam fraudem &malitiam erat fictus. hinc & PORPHYRIus ad A NE BONEM Aegyptium scripsit: δ δε-bito , an non totum negotium theurgiae mera sit anima religiose phantasia, ex nihilo grandia sibi imaginantis y ut verba latino tantum tradamus; &ex doctoribus ecclesiae inprimis

446쪽

tione grauiori expressit: quis non videat haec omnia fusiacHo daemonum esse commenta: nisi eorum miseerrimus stimus a gratia veri Ii-

heratoris alienus' nam si diec apud deos agerentur bovos, plus ibi utique valeret bene cus purχator animae, Miam malevolus imste Lior. aut si diis iustis homo, pro quo agebaturi surgatiove videbattir indignim, non utique is binuido territi. nec, sicut ipse . Ist, per m tum valentioris numinis impediti, sed iudicimtibero negare debuerunt; & paullo post.: Otisurgia praeclarat O animae praedicauda pum , Latiot ubi plus imperat immunda inuidentia. quam impetrat pura benescentia: Dmno vero malignorasn spirituum cauenda'riresanda fallacia, salutar saudienda doctrina. quod enim, qui has fordidas purgationes Facrilegis ritibus operantur, qua am mirabiliter pre cras , sicut isse commemorat, vel uVgelorum: imagines, vel deorum tanquam purgato si ir, tu vident; si tamen vel tale aliquid vident, ' isiud est, quod apostolus dicit, Cluoniamnas transfigurat se velut angelum lucis. eius

enim sunt i a phantasimato, qui miseras auia

mas multorum falsorumque deorum fulgacibus cris cupiens irretire,wa vero dei cultu, quo solo mundantπr e fanantur, auerte)e. erant Omnino, qui se ipsos diuino adflatu incitatos esse credebant eo facilius, quo maior fuit animae facultas, quae rerum imagines recipit, eaque adhuc clim indole melancholica coniuncta est, quamuis a studio tales diuinos motus

simulandi ac fraudem quamdam suscipiendi, .essent alieni. qui prout in pag: ais hominibus extiterunta ita nec desuerunt, qui per Va-

447쪽

vias rationes adtribucrunt 1ibi instinctus diuitanos, non eX animo , sest simulate, cuiusmodi lactina fecisse de hanc fallaciarum artem eXe 'cuisse nonnullos iatrr1ha aetate, testatur P L Α- Υo. sic multi apud paganos legumlatores, ruet legibus diuinam auctoritatem asilicerent, 1imularunt deorum coniuetuditaem uti de Nu

ma Pompilio ' praecipue notum est, id quod

etiam adeo inualuerat, Vt DI O D o R Vs Ius , non dubitauerit, praecipuis legum conditoribus huiusmodi προσποιηΘῆν Iationem adtribuere. apud A V G V S T I N v M' vero eXtat hoc VARRONI s cstatum : utile

vise riuitatibus , viri fortes, etiarnsi fan

ciam gerens res magnas ad reriendas praefis- ma, audarius, agat v Gementius, ob hoc

impleat ipsasecuritate felicius. ' ' XVIII. Non ardua ac dissicilis res est,

a talem malitiam ac fraudem, qua instinctus di- uinos simularunt, in multis sophistis obserua- Te, quorum summa cogitationum & studiorum, quibus ducebantur, in eo posta erat, ut vix medi'criter docti, scientia turn autem Opi-

nione tumentes more Circumforaneorum ho-

minum agerent, & ut amplissimam nominis famam sibi adquirerent, per fraudes aliorum captarent adplausus. qila propter varias a L perunt adpellationes , quibus animus ipsbrum ad huiu1modi prauitatem ma Xime procli-

uis indicatur, siquidem dicti sunt ΔΕINOI

448쪽

praestantes elocutione qui fuerint qUi au tem, ut existimationi iphistarum prospiciat

addit: ουα ευί ημον ἐπωνυμίαν πιΘέμενοι Τω πλεονεκτήματι, parum honesum nomen futuentes virtuti: etiam de 1bphista ANTIPHONTE scribit : καθαπτετω κωμωδία τοῦ Ανrις Γν- τος, ῶς τοι λκαναί, Antiphontem autem

comoedia quoque arrodit, quod in forenyibus rebus versutia esset terribilis , quod & Υ H v-CYDIDES obseruat. porro adpellati suntro HTEΣ, praestigiarum auctores, Vti DEM O's Υ Η E N E s dixit AESCHINEM δεινονγο α - σοφιςην, & LUCIANVS 3 Commemorat ii τορα πανοῦργον ἐν Τοῖς λογοις, & paullo post dicit: ορατε-ου cpιλοσοφίαν οῦτος γε,

philosophiam Hic maledictis insectatus si, sae

praefigiatores viros, sub nostro nomine multa foeda perpetrantes; item ALIATH ΛΟΙ,

απατεωνες, deceptores, hinc HEsYCHIVS ο ρ- . απαφερο, λδασκαλος, πανοῦργος, Ut de aliis miste nominibus taceamus, quae collegit & il-Iustrauit Lu Do v I CVs CREsoLLIUS. '

prout autem sophistae diligenter fraudes & fallacias exercebant, sic quoque eodem vitio, ; quod ad enthusiasmum pertinet, sese polluerunt, quam in rem exemplum POLEMONIS

449쪽

civitatibus tanquam sigerior, cum principibus, ut nequaquam inferior, cum diis ut aequalis conuersiaretur. qui & paullo post tradit, quod quum ipsit aegrotanti adparui siet A E s C V-LAPI Vs, ac Vt frigido potu abstineret, mo- huisset, Polemon dixerit: ξελτιςε, ει λίἐbεράπευες; quid, optime, faceres, si bos tibi curandus esset ' qui familiaris sermo ad deum, qualis creditus est AesculapiuS, το μεγαλίγνωμον viri huius latiS ac super probat. at vero quum adhuc ex iis, quae de 1bphistae huius actione disseruimus, sit apertum, ipsum vindicasse sibi adflatus diuinos, haud obscure aliquis subinde potest colligere, quod haec omnia plena fallaciarum simulauerit.' voces δώνους & Moτης saepe in bonam partem fumuntur, ut significet facultatem dicendi, eloquentiam apud ISOCRATEM, TH v CYDIDEM; & idem sit ac peri-tUS , prudenS, magnuS, Vti PROTAGOR Asdicitur a PLATONE σοφλοῦς-άνηρ , Ob eloquentiam, sed & mala significatio usitata

variae sunt aetates sophistarum, quorum &fortuna fuit varia. floruerunt illi magna auctoritate, ac arti, quam profitebantur, suma de vitii A bisur. lib. I. n. v. g. 4.

450쪽

ma habita est dignitas. sed quum omnia re ferrent ad quaestum de stentationem, cognitionem philosophiae verioris disiungerent aratione dicendi, elati regio quasi spiritu de quocunque argumento disserere sibi sumerent, id princeps in arte sua ponerent, quomodo caussa inferior & iniusta fieri posset superior, δc quae alia illorum vitia erant; hae eomnino rectos sapientiae aestimatores ad inis dignationem & odium erga sophistas commo-Verunt. quapropter non est, quod superiores adpellationes miremur.

g. XVIIII. Gravis, licet inanis sophistarum

arrogantia effecit, ut huiusmodi fraudes susci- Perent. RFINCTILIANvs sophistam nominat tumidum ac sui iactantem 2 ambi..tiosum institorem eloquentiae ; &PLVTAR C H V s : οἱ ρητορικοὶ , το καὶ τολυμονίους καὶ το μεγαλως ἐν τρως επιδειξεσι προσδεχομενοι, και το μιετρίως καὶ το οἰνΘρωπινως προσρι-

ποHυουσι , oratores s i hisae dum declamantes patiuntur Mi adclamari diuinitus,

moderatorum humanorum laudem amittunt. quapropter proprio veluti nomine ad Pellanturάλαν apud CLEMENTEM Alexandrinum , GREGORIUM NAZIAN ZENUM, PLATONEM, LUCIANuM aliosque,& PHILOsTRAΤvs 3 de HIPPODROMO dicit: παραλαβων τὴν τέχνην Φίλαυτον τε γωιὶ ἀλαζονοι, artem amplexus cum inordinato sui

amore fastuque coniunctissimam; prout quoque ἀλαων interdum ponitur pro sephista,

vide

라틴어 텍스트