장음표시 사용
131쪽
etiam ex iis quoriun autoritas est extra omnem controversiam, ut
iam demonstravimus, &sequenti paragrapho de saeculis posterioribus demonstraturi sumus. Verum ut illi tandem aliquando desinant nos eo nomine criminari , audiant Ambrosium cum Eusebianis sistentiem res Orientis in Orientali Concilio, & Occidentis in Occidentali terminari oportere. Is igi-Wr Palladio Presbytero Ariano petenti, ut Orientales Episcopi ad synodum Aquileiensem venirent , ut de se judicium ferrent, nolens Occidentalium judicio sese committere , sic respondet. Int
rim quia insupreioribus temporibus Concilium sic factum est, ut Oriem tales, in Orientis partibus constituti, haberent Concilium, Occidentales, in Occiuente, nos in Occidentis partibus constituti, convenimus Aquilei ensem Civitatem, juxta Imperatorum praeceptu . Denique etiamsiri sectus Italia titteras dedit, uis vellent Orientales convenire, in potesta re id haberent ; sed quia scire t consuetudisem hujus di esse, ut in Oriente, Orientalium esset Gucilium, intra Occidentem, Occidentalium ideo putaverunt non esse veniendum. Quae quidem Ambrosii sententia
supponit, res Orientalium ab Orientalibus, & Occidentalium ab O cidentalibus administrari debere ; ita ut nihil ad Orientis Episcopo; pertineat rerum personalium, quae sunt in Occidente judicium, sicut vicissim ad Occidentales non pertinet in Orientales iudicium : quod Constantius ait in Epist. ad Synodum Ariminensem, necnon Eusebiani
a Philippopolitano Concilio. f. III.
Conrictio Saridiseni circa iudiciorum Ecclesiasis rumformam is noeti latuit , ubi de Canon E iis Concilii sensu es autoritate.
TAnta est hominum inconstantia, tanta levitas, ut ne leges quiadem ipsae a mutatione immunes esse possint r idipsum usu venit in Canonibus a nobis allatis, quos nonnulli primum in Occidente, deinde in Oriente paululum commutaverunt, & in Occidente quidem hujusmodi occasione. Cum Occidentales viderent ab Orientalibus judicia quaedam injusld in Episcopos orthodoxos, verbi Sr tia, in Athanasium lata, de imminuenda Synodorum Provincialium
132쪽
Ψoc DE ANTIQUA ECCLESIAE DIwDLINA
autoritate in Synodo Sardicensi cogitaverunt. Et idcirco non quidem ius appellationum, sed aliam praerogativam Pontifici Romano detulerunt. Sed ciuoniam Canonum Samicensium editiones duae sunt hie a se invicem adcrepantes, has e tone exhibebimus.
Sarae ex r one. Gentiani. non tertius. Osus Episcopus diruit : Hoc
quoque necessario adjiciendum, ut nullus Episcoporum ex sua Provincia, in aliam Provinciam in qua sunt Episcopi transeat, nisi utique a suis fratribus vocctur, ne videamur dilectionis sores claudere: hoc autem etiam sim, liter providendum est, ut si in alia qua . Provincia Discoporum quispiam adversiis fratrem. &Coepiscopiun suum n potium
habeat, neuter eorum ex alia Pr vincia cognitores evocet.
Siquis autem Episcoporum in aliquo negotio condemnandus,c seu potiuscondemnatu vide tur, &putet non malam, sed b nam causis, habere , ut etiam rursus audicium renovetur, si v strae dilectioni videtu Petri stoli memoriam honoremus, ut
iis qui judicaverunt, scribatur Julio Episcopo urbis Romae, &per propinquos Provinciae Epiuicopos, si iis sit, Didiciunar
Editio Dionysii Exigui, aqua multiun dissere Isidori Mercatoris editio,
que necessario a istemium es, ut
Episcopi is sua Provincia aua iam Provinciam in qua sunt Episcopi,
non transeant, forte a fratria fuis invitati, ne videamur j nuam claudere charitatis. Vuod in aliqua Provincia aliquis Episco pin contra fratrem suum Episi pum litem ha erit , ne unus . duobus ex alia Provincia a vocu pisopum cognitorem.
aeratus Derit in aliqua cauta, o pura e insam bonam habere, ut ite iam Concit m renotetur,sive bis placet, S. Petri postoli mem riam honoremus , t m scribatur ab his qui causam examinarunt, Iulio Romano Episcopo, o Hud caverurens an esse judisium , rem vetur, det inceri, autem pro b erit talem causam esse, ut no refricentur e sua acta sunt, qua
133쪽
novetur, & cognitores ipse praebeat. Si autem probare non potest causam ejus esse talem, ut eam rursus iudicari opus sit, quae semel sunt judicata,non infirmen-
sed rata sit lata sententia. Canones Sarae Graeci. non quartus. Gaudentius Episcopus dixit, si videtur, necesse esse adiici huic sententiae, quam sincera dilectione plenam protulisti , ut si quis Episcopus fuerit depositus judicio Episcoporum qui sunt in vicinia,& dicat riusus sibi defensionis
negotium competere; non prilis in cathedram alius substituatur,
quam Romanus Episcopus causicognita sententiam tulerit.
non quintus Osus Episcopus dixit, facultui si quis Episcopus delatus su
rit,& congregati ejusdem regionis Episcopi eum gradum moverint,ac veluti appellans consigerit ad beatissimum Romanae Ecclesiae Lpiscopum, & velit ipsum audire, &justum esse, existimaverit ejus rei examinationem renovari:
decre Periit, confirmina erunt, si hoc omnibuspωet. Resso ut 0- nodu , placet.
Gaudentius Episcopi d is, a denaeum, si placet, huic sententiae quam plenam sancititate protulisti, ut cum aliaruis Eiuscum deps iu fuerit eorum Episeoporum jussicis,
qui in vicinis locis commorantur,
Oproclamaverit agendumsibi negotium in urbe Roma, aeter Episcopus in ejus cathedraps appellati nem ejus qui videtur depositus esse,
omnino non ordinetur , nsi causa
fuerit in judicio Episivi Roma i
Canon qitatus. Osui Episcopus dixit, placuit
aurem uisi Episcopus accusatus fuserit , π udicaverint congregati Episcopi regionis ipsius, π deg - suo eum dejecerint , appella: rit qui dejecitus, confugerit ad Episcopum Romanae Ecclesiae, -- luirit se auo i, si ustum putaverit ut renovetur Daicium, vel dus.
134쪽
163 DE ANTIQUA ECCLESI E DUCIpLINA
Gn. Sard. Graeci. . Can. S J .edit Dionyse Coepiscopis scribere dignetur, qui runt propinqui Provinciae, ut ipsi diligenter & accuratis singula
perscrutentur, & ex veritatis fide de re sententiam serant. Si quis autem postulet suum negotium
rursus audiri, & ad ejus supplicationem Romanum Episcopum movere visum fuerit, ut dyroprio latere Presbyteros mittat,
sit in potestate ipsus id quod illi
placuerit, & si cecreverit Romanus Episcopus aliquos oporteremitti, qui cum Episcopis sint judicaturi , habentes autoritatem ejus a quo missi sunt, & hoc poncndum est, si autem sussicere o diderit ad rei cognitionem Epia scopi lese Epi oporum sentcntiam) faciet quod prudentissimo eius consilio recth habere videbitur. Responderunt Episcopi, quae dicta sunt, placucrunt. cussionis exameo, scribere hu0μscopo dignetur, qui in propinqua Provincia sunt, ut i id ligenter omnia requirant, σjuxta sim veritatu definiant. Vir si is clui rogat suam causa
iterum audiri, daeprecatione sua moverit Episcopum Ko Num, ut de latere suo Presbyterum mittat,
erit iupotestate Episivi quiά velit, cst quid instimem, ors decreterii mittendos esse, qui I sentes cum Epis vir judicent, habentes ejus
autoritarem a Po desina inunt, seris in suo arbitris. Si vero cred doris Episcopo incere ui uexotio te minum i ponant, faciet quo a
piruti is Θμο judicaverit. Haec Decreta Concilii Sardicensis cum Nicaeni 1 Antiochetii Concilii statutis, in quibusdam conveniunt, in aliis dissident: conveniunt in eo quod primum judicium Episicoporum, Provinciae Episc pistribuunt: disserunt, cum vetant ne advocentur Episcopi finitim; nam in Synodo Antiochena cautum suerat, ut dissuentibus Episcopis Provinciae, sinitimi accci serentur. Deinde in eopraesertim ab illis differt Sardicensis Concilii sanctio, quod Provincialis Synodi iudicium in Episcopum latum renovari posse definit, si ita videatur Romano a piscopo, ad quem consu ere potest iscopus damnatus, non quid in ut ejus causa Romae iudicetur, sed tantum ut ibi inquiratur,
135쪽
DIHERTATIONES HISTORICAE. Dissim. II. Io'
num causa ejus sit talis, quae novum desidoret examen. Et si Rom nus Pontifex intcllexerit causam in Provincii non satis examinatam suisse, conceditur ei ut praeter Episcopos Provinciae ex finitimis Epis, scopis cognitores tribuat, qui renovent examen, data etiam illi secutitate, ut I gatos alat me mittat ad iudicium istud posterius: si vero intellexerit causam non esse talcm quae retractari debeat, manebit
simum Provinciae iudicium. Addit etiam Gaudentius, ut interim dum Romae inquiritur num causa Episcopi d osti sit iterum iudicanda, nullus incius locum substituatur, quod Synodo placet. Hic est genuinus sensus Sardicensium Canonum. Sed ut de illo magis comstet, duo nobis adversus Christianum Lupum & alios probanda sunt:
alterum est, iisce Canonibus aliquid novum statui; alterum est, non concedi provocationem ad Romanum Pontificem, nec potestatem
ei seri ae causa Episcopi iudicandi, sed tantum jus quoddam revi
sionis, seu retractationis stituendae ipsi tribui. Primum constat ex istis Osii verbis, si vestrae duectioni videtur, Pstri memoria- honoremiu ; quibus satis ille indicat se novum qilippiam& antehac inustatum proponere, quodque ex Patrum Sardicentium pendebat arbitrio. Deinde non dicit Osius, jus Romami Sedis cons Guemus, sed tarimni Petri memoriam honoremus ; hoc est, hunc hon
rem, si vobis videatur, Romano Pontifici deseramus. Et cerid adeo verum est istam propositionem Osii novam fuisse, ut statim Gaudci lius Episcopus aliquid ei adiiciendum csse cens cat. cessequit, ad cibuissententrae, qua lacera diledrionetlenam protulisti, ut quis Di pussureis depositus. Et hinc patet disciplinam istam, quae ab Osio observanda proponebatur, nondum in usu fuisse.
Respondent nonnulli per haec verba, Petri memoriam honoremus,
illud signiscare, appellationes Episcoporum ad Summum Pontificem esse deserendas iure divino, qui successor est sancti Petri, qui& Primatum inter Episcopos obtinet. Sed commentitiam hanc explic tionem facith reiiciet, quisquis animadvcrtet olium non absoluth id dicere , ut mcmoria Petri honorctus , si bis placet, Petri memoriam honoremus , quae verba , si sensum illum quc in isti a b trantur , habeant, sequitur Osum Primatum Pontii cis Romani iudicio Synodi Sardicen s permisisse, veluti rem ex illorum arbitrior identem, quod absurdum est. Eadem de causa reiicitur scii sus,upo Christian' allatus, qui longe magis violentus est. Is autem cst' ejusmodi, Reverendis mi Patres, qvilia, sint Philippvoti τοῦ n iis,
136쪽
. sula di tua Ee Asia Hierarchia, seu isse Apostolorum Princeps projiciuntur est conculcantur, restituti per Usum Episividen spoliantur ;ὐ-iuis appellando crimina cumulasse criminibi, id oque or in lassim Dones cumulant damnationibu . I Summus Pon sex, cu si apud inum i risu, tanquam disinae legi praevaricator, oenovaru in Ecclesia rerum propter a missi appellationes autor anathematisiatur
er cum ipso Primates hujus Synodi Anti Ates: quare nobis non licet Armire, ante omnia, vobis placet, oportet nos honorare memoriam S. Petri
' Oli. Sic loquentem Osum inducit Lupus, quia sic ipse loqueretur, at nihil his magis alienum cst ab illius mente. Pri- mum enim Osius id non dicit de iis quae aeta erant Philippopoli ab Orientalibus, quae necdum sort) sciebat. Deinde nόndicit hono randam memoriam ses icti Petri, ob illa quae hic acta erant, sed ii norandam cum bona venia synodi, tribuendo illi ius revisionis. D nique scrino iste quem Osio asinuit Lupus, non paucis scatct cir ribus. Primus est, restitutos sitisteri Julio Episcopos ab Orientalibus deiectos, quem refellemus postea. secundus est, illos appellasse ad Romanum Pontificem. Tertius est, Osum suisse Vicarium Romani Episcopi. Porro si verba Osii s ctentur, horum sensus apertus est ac planus: in autem hujusinodi. Si quis Epis opus damnatus a N
nodo Provinciae putet se bonam causam habere, Avobisplacet, is honora
feratur Episcopo Romae, quisuccessor est Petri, ut judicare possit num bis cam novum examen requirat, ors ita ilis visum fuerit, finitimos
copos cognitores cum provinciae Episivis nominet, cui causam iterum
examinent. Id autem sanciendum esse arbitratus in Osius ob iudicia in Athanasium & Marcesium ab Orientalibus lata, quae Synodus M diccnsis resciderat. Cum enim illi damnati ad Julium confugissent, ab eo bcni d sit rant cxccpti, & deinde in synodo Sardicensi ad ejus preces convocati, suerant absistuli. Igitur ut Episcopis ita imiust) damnatis aliquis purgationis locus relinqueretur, visum est hii iusmodi legem csse serenuini, quae quidem aliquorum iiij und dan natorum innocentiae succuriit. Vertim aliunde multorum per ca ciae ac malitiae patrocinatur. Chun enim vitios Episcopi viderent se non statim Episcopatu dejiciendos per Synodum Provinciae, sed si peresse sibi aliquod aliud iudicium , quod facile erat moras iacctei 'do proserre, liocrius peccabant, cum praestatim interea nullus in eo 'rum locum ordinaretur, & Provinciae Episcopi cernentes iudicium suum posse rescindi, sebant cunctatibi es ad damnandos noctiites
137쪽
Itaque sicut quando supremum statuitur Provisesse judicium, nonnulli damnari possunt innocentes ; ita si damnatis detur alio consi
siendi locus, multos nocentes impunitos permanere necesse est: sed eo unde digressi sumus, revertamur. Adeo verum est novum si
quod jus Sardicensis Concilii Canonibus Romano Pontifici delatum. esse, quod nec ex divino jure, nec ex antiquiori lege haberent, ut ipsi Pontifices Romani ius imia ex Canonibus tantum Sardicensibus quos Nicaenorum nomine laudabant, sibi vindicaverint, ut patet ex ZGimo in causa Apiarii, & Leone in causa Flaviani: ex his ciso constat novum ius indultum esse Romano Pontifici in Synodo Su- dicensi, quodprimo loco probandum fuit.
Alterum quod nobis probandum incumbit, illud est, b duos dicens lolim jus revisionis concessisse Romano Pontifici, non autem potestatem judicandi appellationes ab Episcopis factas, patet istud ex Concilii Canonibus. Primum enis mus damnatus hoc unum sperare potest, ut judicium seu C renovetur c. si putet Episcopus da natus se bonam causem habere, ut iterum
Concilium renovetur. 2. Pontifici scribitur ut ipse videat num opus
sit judicium renovari. 3. Si iudicaverit iudicium ese renovandum, non ipse judicat, sed dat iudices , Er Ajudicaverit esse renovandum det judices. q. Judices isti Romae non iudicant nec sunt Romani, sed ex sinitima de propinqua Provincia c. 7. Si justum putaverit ne
renovetur jud clam vel disiutionis examen, scribore dignetur his Episcopis qui in sinitima cor propinqua Provincia sunt, ut is diligenter om- .ma requirant oe juxta veritatissidem de M. . s. Ita certum est Romanum Pontificem non habuisse jus causae Romae judicandae , ut ad summum illi concedatur ut Legatum ad secundum iudicium mittat. Denique non inquirit Romanus Pontifex in suo iudicio utrum malὰ vel benὶ judicatum sit zSed utrum causa sit talis quae iterum judicari debeat : nec confirmat iudicium Provinciae rescii dendo appellationem , sed tantum declarando causam non esse talam quae iterum ventilari debeat, seu potius non de mendo ut
iterum judicium renovetur. Si autem, ut habet Canon 3. racem causam esse, ut non reficentur quae asta sunt, qua Acreverit, confii mala erunt, Vel potis ut habet Graecus textus: Si autem probare non
potest causam esse talem, ut eam rursusjudicari opust, quaesemel unt indicata non infirmentur, sed ratast lata Ditentia. Hocest si Epis
copus depositus ostendere non possit iuvicium iu se injuste ac her
138쪽
ri 1 DE ANTIQUA TCCLESIAE DI IpLINA ν
violentiam contra praescripta Canonum esse latum novum ei non concedetur judicium , itaque propriE Pontifex IRomanus non ii dicat de caesi ipsa , sed tantum de Episcoporum iudicio, nec imquirit utrum damnatus sit nocens necne, sed utrum sententia in ipsum lata sit contra formam iudiciorum an non, per vim extorta aut exodio & gratii prosecta sit. Utrum denique causa satis fuerit ex minata & discutia. Sic cum causa aliqua civilis in supremo Senatu terminata est, nulla datur provocatio, verum qui manifesta oppressi sunt, aut contra formam iudiciorum damnati supplicem libellum Regi S: ejus Consiliariis offerunt, a quibus non de ipsa causa iudi catur, sed illud inquiritur numquid a Senatu in forma sit pecca- , tum, numquid causa sit bend & convenienter discidia, an non pra valuerit quorumdam gratia & ambitus : denique an non manifestatas a sit iustitia, & si quod istorum vitiorum in Senatus iudicio de prehenderint i s Consiliarii, ad eosdem remittunt judices, ii ociatque causis iterum examinari, & judicari. Jam vero sciunt omnes quantum sit discrimen , inter ius istud revisionis decernendae& jus appellationis admittendae, nam appellatio ut desinit P
trus de Marci, cisDu in inferiori tribumili judicatam adfueriorem transfert, ut litein excutiat, definiat in suo tribunali, ita ut qua a , durat appellatio , sententia inferioris judicis non to si executi
Amandari. At nihil simile est in eo privil o, quoa Romano Pomtisci concedit synodus Sardicensis, nec enim datur ei potestis causae judicandae & ad se trahendae , scit tantum decernendi, ut illa de novo retractaur in Pia incia , itaque non magis est provoc tio a Synodis Provinciae ad Romanum Pontificem, quam a binatibus supremis provocatio ad lissem, sed nullam in posteriori provocati nem est e fatenturomnes, itim dicendum de priori. Objiciunt nonnulla Canonum istorum verba quibus videtur indicari Romanum Pontiscem judicem fuisse causae jam iudicatae in Synodo Provinciali: primo enim datur Pontifici potestis dandi iudices & cognitores. cundo datur eidem potestas infirmandi, aut confirmandi prioris iudicij. Tertio delatio ad sedem eius si spensivum habet effectum , vctaturque ne quis in locum depositi ordinetur. Quarto determinanda dicitur in judicio Episcopi Roma ni cauis his verbis, nisi causa fuerit in judicio Episcopi Romani dete miscita. Denique ipsum hic verbum appellationis occiuest Can. 7.
si appellaverit qui dejectus est.
139쪽
DissrRTATIONES HISTORICAE. DissERT. II. IDI Respondeo ad singula. Ad primum respondent quidam per j dices & cognitores non significari judices qui prius judicium retractent & definiant, sed cognitores qui inquirant utrum renovari debeat judicium , ego vero existimo pcr judices & cognitores . hic intelligi eos qui prius iudicium retractent cum Episcopis Pr vinciae, sed patet itim ex eodem Canone tum ex 7. judices illos fuisse finitimos, & in Provincia, non Romae judicas e. Ad secum dum dico jam satis explicatum esse quomodo Romanus Episcopus iudicium in Provincia latum infirmet de confirmet: infirmat non illud dissolvendo , sed aliud judicium , & novum examen indicendo : confirmat veris , seu potius non infirmat, cum novum judicium non indicit. Ad tertium dico delationem causae ad Romanum Episcopum non omnino suspendere prius judicium, manet enim semper depositus Episcopus, & pro deposito habetur,
quamvis Romanus Pontifex nondum causam eius examinarit.
Vertim ex Gaudentit Episcopi sententia quae a Concilio probata fuit, nullus interim in cjus locum ordinabatur, ne si quis ordin tus suisset, Z postea causa eius retractanda decerneretur, inde tumultus oriretur, cum Episcopus modotordinatus loco cedere nollet. Ad quartum dico, perspicuum esse ex ipsis Canonibus, nuhil aliud in Concilio Romani Episcopi dcterminari, aut inquiri, quam utrum causa sit retractanda in Provincia nec ne , itaque haec verba Canonis septimi, causa ejus fuerit in judicio Romani Episcopi determinata , non significant causam a Romano Episcopo judicandam, sed tantum ab eo determinandum utrum locus sit novo examini & judicio. Eodem modo verbum istud Canonis si
ptimi, F appellaverit, non debet stricte sumi pro vera & propri) dia
dia appcllatione , sed generatim pro omni confugio ad superiorem, unde optimὰ , & ad mentem Sardicensium Patrum Graecus Intei . pres reddidit, ac veluti appellans confuserit. Porro perperam Zonaras.& Balaamon, atque cum iis nonnulli putaverunt, hisce Canonibus duplicem retractationem ejusdem causae concedi, sic loquitur Bauramon in interpretatione Canonis septimi secundum Dionysium, quinti secunctim ipsum: Praesens, inquit, Canon dicit quodsi quis . a Provincialibus Episcopis condimnatus fuerit, or ad Papam appella erit, ille vicino Episvis mandabit, ut de appellatione cognoscant, si hoc .se tam coeputaverit, est si is quoque ab iis condemnatus fuerit, or I cundo ad Papam accus rit, edis ei visum est ea quae prius judicata sunt ransus examinari , nc cogatur ii qui condemnavit Romam venise, sed in Ρ Pro-
140쪽
πr DE ANTIQUA ECCLESIAE DUCI INA
Provinciam jussu Papae veniant Presbyteri ex qui latere , sise ab ejus Ecclesia. Ubi vides Balaamonem ercistimasse a Concilio Sardice si concessam esse Romano Pontisci potestatem retraelationis bis concedendae, si ita illi visum fuerit. Verum si quis Canones accuratius examinet, is nullo negotio perspiciet unius tantum retractationis concedendae potestatem dari Romano Pontifici, & de eadem mentionem fieri Can. 3. q. & 7. Unum prieter haec examinandum superest , utrum vi Sardice sum Canonum , novum judicium csset eisdem Provinciae huc pis adjunctis sinitimis, committendum. Causa dubitandi haec est quod Synodus finitimorum tantum dis id meminerit non Episc porum Provinciae. Verumtamen verisimile est mentem ejus sitisse ut priores judices cum finitimis sederent, id enim satis indicant verba
ut renovetur judicium, Concilium , examen. Dcinde vero ubi non
est provocatio, scd tantii in revisio ,& retractatio causae, semper idem remanet judex, nec ei judicandi potestas aufertur, sed novum man datur examcn. 3. Si non interesse debuissent secundo judicio pii res iudi s , citu Synodus judicasset renovandum esse in Provincia iudicium, non autem Romaet q. Dici non potest eos a iudicio se cundo exclusos, cum naturales sint & legitimi iudices. Deinde ii cesse erat eos interco , ut iudicii prioris rationem redderent, diacerentque quibus rationibus moti Episcopum deposuis sint, po ro si negari non potest eos interfuisse , negari quoque non potest
eos judices suisse , nam Episcopi in Conciliis licet partes suas de j
dicia tueantur, semper ut jussices sederunt, donec rei csse con
vincerentur , & cceterorum omnium consensu damnarentur. D
mum , hanc Sardicensis Synodi inclitem fuisse , & sic a Romana Ecclesia acccs tam , ejus sanctionem suis. sdem facit vetus C nonis septimi inscriptio , in veteri codice Ecclesiae Romanae δε-
rara tanda causa appellantis in Provinciati Synodo. Provincialis Synodus
hie haud dubiὰ cst, Synodus Provinciae quae ante judicarat. His omnibus illud mihi videtur xljiciendum , quod quidem non est omnino leve Synodum ita loqui , ut videatur magnae loco gratiae habere id quod Episcopis damnatis concedit, ut possint impetrarea Romano Pontifice I csatos qui posteriori iudicio adsint, de aut ritate sua , prioris illius judicii vim imminuant, si vero apud alios quam apud priores judices caula retractata sit, nihil opus esse visunia suisset, autoritate istorum legatorum , quia novi judices prius illud judicium ab aliis latum minime curassent. Nec est quod vide