장음표시 사용
291쪽
' 166 DE ANTIQUA ECCLESIAE DISCIΡLINA
positioni consenserunt omnes Episcopi Catholici, uno aut altero σωcepsis, qui cito coeterorum consensu & admonitionibus in eamdem sententiam descendere coacti sunt. Post collationem vero eadem conditio est Donatistis oblata, ut constat ex Ausustini sermone 37.
tom. Io. Episcopatum, , amatis, nobiscum tante. . . . diximiunt ambosed init in una simplici b ica , cstc. Ex quibus abundEliquet nihil non faciendum esse, ut qui ab Ecclesiae unitate praecisi sunt, ad
eam revertamur; ac proinde multo majori cura cavendum ne aliqui ab ea unitate temere aut incaute separentur.
Sed ut apertius melicetur quibus in casibus ferri aut non possit
excommimicatio, circa singulas causas excommimicationis a nonis au
latas, pauca sunt observanda. Diximus primo propter haeresim dici homines ab Ecclesia, sed hoc intelligendum de haeresi manifesta, ne non de iis qui in ea stini pertinaces, & de quibus periculum in ne caeteros in eumdem errorem trahant. Itaque primo non est excommunicatio serenda ob leves quaestiones quae fidei r iam non attingunt, quaeque liberum patiuntur cujusvis iudicium: Nam, ut inquit Tertullianus, haecflaesi regula fidei haereses facit, 2 easemelposita manente insua forma, quantumlibetquaeras ct tratites, ct omnem libidinem euriositatis effvnvis, tibi licet. Secundo non debet serri excommunicatio nisi in pertinaces, qui moniti doctrinam suam revocare nolunt, ut ostendimus. Diximus deinde excommunicationem scri in peccatores, sed hoc intelligendum de iis qui in peccata gravia & Canonibus prohibita prolabuntur, quique de iis accusati ac nvicti sunt; idque climnullum gravius malum timetur si a coimnunione ejiciantur. Primo ergo non debet excommunicatio serti ob levia & quotidiana pe cata, imo etiam ob mortalia nisi exteriora sint, & eorum E numero quae scandalo sunt aliis, qualia sunt adulterium , homicidium , de alia hujusmodi. Secundd, non debet serri nisi in accusatos & convictos, ut lath probatum est, de modo confirmabitur ex Augustini testimoniis. Tenio, non est prudentiae aliquem ob flagitia ejicere ab Ecclesia cum gravius malum timetur, puta Ecclesiae perturbatio aut schisma. Hanc mulam saeph tradit Augustinus in libris contra Donatistas. Hanc praesertim lath probat lib. 3. contra Epist. Parmen. Equo sequentia sunt desumpta. Sed dicet, inquit, alisuis, quιmodo poterimus Apostolo obedire dicenti, cum ejusmodi nec cibumsumere. Huic objectioni sic respondet: in hac velut angustia quaestionis non aliquid novum aut insolitum dicam, sed quod sanitas observat Ecclesia, ut cum
qisssuest atrum , id est Christumorum inius in Ecclesia societate constitu .
292쪽
torum, in tali peccato fuerit deprehensin, n Diauhemate dignita habeatur, I hoc usu periculum Fhismatis nullum est, aliis id cum ea diis Itone is arra ipse Huri praecepit dicens, ut inimicum eum non existimetis, seu corripite ut ratrem; pMdsi non agnoverit nec poemtendo cεrrexerit, ipseso exiet, or per propriam voluntatem ab Ecclesiae unitate dirimetur. Deinde regulas a nobis supinus traditas ipse etiam tradit. Hi ndo, inquit, ita cujus ue crimen notum est omnibus, ct omnibus execrabile apparet ut vel nullas prorsus vel non tales habeat defensores per quos possit sibi a contingere , non dominat sveritas aesciplinae , in qua tanto est efficacior emendatio pravitatis, quanto diligentior confirmatio charitatis. Ergo ex mente S. Augustini, ut quis propter crimen communicetur , requiritur primo ut crimen sit omnibus notum,
hoc est manifestium: secundo, ut sit execrabile: tertio, ut nullum sit schisnatis periculum , quod ultimum contingit quando quis socios habet multos: Neque e , pergit Augustinus, potestes ab
brua multis correptio, nsi cum sciam non habet multitud cm; cum vero idem morbus plurimos occupaverit, nihil aliud bonis restat quam δε-lor ct gemitus. Eadem serme habet lib. I. contra litteras Petilianie. Apuanos, inquit, quicumque mali 00emtus latent, vel quibusdam noti propter bonos quibus sunt ignora, ct apsia quos convinci non possunt , propter pacis 2 unitatis vinculum tolerautur .... nrepropter tamen Ecclesiastiea disciplina negligitur a constant. sor diligentibus, cir ruuentibus d pensatoribus Chri , quando crimina ita manfestantur, ut nulla possintprobabili ratione defenὰ . Extant innumerabitia documen ta in iis qui veι Epis vi, vel alu us hujusmodi gradus Clerici erunt, or nunc vel agradati, vel pudore in atias terras abierum, vel ad vos psos, aut ad a. ias haeress transi runt, set insuis rigionibus noti μκt.
Eadem centies inculcat Augustinos , malos si ilicet in Ecclesia esse quos illa ferre cositur, vel quia occulti sunt, vel quia non accusantur, vel quia periculum esset schisinatis si ejicerentur: vide ipsum in Psalmum contra partem Donati, necnon lib. q. de Bapt. lib. de unito Eccl. cap. Iq. ho. 2. contra Crest. P. 36. & lib. I. c. I l. . dc 63& silia passim. Uno verbo eadem mit Afrorum omnium sententia in collatione Catethaginens , quorum nomine profitetur Augustinuς Ecclesiasticam quidem dIciplinam non esse negligendam, or ubicumque
fuerant proditi maci, Mercenaos eos esse ut corrigantur, non soluese mone coTree Lonis, verum etiam excommumcationibus I ita tamen ut propter tacem umtatis ream egmri tolerentur.
Denique diaimus reniam excommunicationis causam esse ob di
293쪽
.168 ANTIQUA ECCLESIAE DISCIpLINA
ciplinam, vel unius Ecclasiae ab aliquo privato, vel totius singulari Ecclesia violatam. Vertim hoc in casu magna debet es e prudentia ; nam praeter cautiones jam adhibitas aliis in causis, vales c vendum primo, ne ob levem aliquam & nullius ad Religionem aut bonos mores momenti disci linam Miciantur de Ecclesia viri pro Secundo, ne Ecclesiae a se invicem propter diversitatem disciplinae separentur. Haec enim fidei& bonis moribus nihil obest, constatque semper fuisse varios Ecclesiarum usus de ritus sine ullo religionis diaspendio. Egregium est hanc in rem a nobis non semel laudatum S. Irenaei & aliorum Episcoporum monitum ad Victorem, ne propterclissensionem circa Pascha celebrationem pacem cum Gientalibus abrumperet, sed paci & unitati consuleret, cum variae essent tam circa Paschae celebrationem quam circa jejunia & alios ritus Ecclesiarum consuetudines ortae vel ex negligentia , vel ex simplicitate &imperitia eorum qui morem 1 maioribus traditum non observabant, propter quas disciplinae varietates communio nunquam interrupta fuerat: lege Euse, lib. s. c. 24. &quae di ximus ubi de Victore. Sumiliter in quaestione de haereticorum Baptismo iterando, Stephanus videri potest reprehensioni obnoxius , quod leviter Asros excommunicaret. Eos autem cymRon sunt, inquit Firmilianus, non ea in omnibus observare quaesunt ab ori re traita, G fu ba Ap Morum au- toruatempraetendere. Scire quis etiam indepotest quod circa celebrandos dies Paschae, ct circa multa asia ditanae rei Sacramenta videar esea uillos aliquas Mersitates, nec obser o Hic aequaliter omnia qua uero solymis observantur. Secuna 'am quod in caeteris quoque plurimis Provi Dis multa pro locorum es nominum disersitate variantur ; nec tamen propter hoc ab Ecclesiae Carholicae pace atque unitate aliquando risisu, est. md nunc Stephanus ausus est facere rumpens adversum nos pacem , qua emper ansecessores ejus nobisium amore ian re mutuo custodi
rant. Et post musta: Excidisti, inquit, de Stephano loqvcns, te fum, noli te fallere, squidem iste est vere is rictu qui se a commmnione Ecclesiasticae unitaris Ap aram fecerit. Dum en putas omnes a te
ab ineri posse, teipsum abstinuisti, cstc. Qiribus verbis egregi E docet
Firmilianus propter varietatem disciplinae non esse abrumpendam pacem. De eadem re pronuntiat Dionysius se nolle tum Africanorum tum Orientalium sententias & statuta circa iterandum haereticorum Baptisma subvertere, eosque ad iurgia & contentiones ex- .citare , cum scriptum sit, non commurabis terminos proximi tui quos .
parentes imposierunt. Bassus item in Canonibus hanc quaestion tiactans,
294쪽
tractans , singularum Ecclesiarum disciplinae inhaerendum esse docet. Et ne nis ectos hac in re testes proferre videar, ipse Augustinus non obscure saetiini Stephani improbat, cum toties Cyprianum laudat quod noluerit quemquam a communione sua repellere. Aliud ad propositum exemplum habemus ex Cypriano Epist uer . ubi notat quosdam Asticanos Episcopos ante suam aetatem , dandam pacem Moechis non putavisse, & in totum poenitentiae locum eis praeclusisse,
nec tamen propterea a collegio coeterorum Episcoporum recessisse, aut Catholicae Ecclesiae unitatem vel duritiae vescensurae suae obstinatione rupisse :iUt quia, inquit, apud alios pax dabatur qui non δε-bat de Ecclesia separaretur, manente concordia vinculo, perfuerante
Acclesiae Catholicae i- viduo Sacramento. Huc etiam pertinet illud Hieronymi Epist. 28. unamquamque Ecclesiam suas observare deb re conruetudines quasi traditiones Apostolicas, nec aliquorum consuettidines aliorum contrario more subverti. Nec abludit illud Amabrosi apud S. Augustinum, ad quamcumque regionem veneris, illius consuetudinem observa , ne cuiquam sis Icandalo , aut quisquam tibi.
Cum itaque certum sit disciplinae varietatem fidei aut religioni nihil ossicere, plerumque satius est cuilibet Ecclesiae liberum relinquere, ut disciplinam ab iliarum consuetudine diversam sequatur, qu m eam
ad coeterarum mores amplectendos adigere, praesertim cum schismatis periculum imminet. Nihilominus tamen si universa Ecclesia aut si tem ejus maxima pars E re sua interesse iudicaverit ut siqua consuetudo ubique observetur, privatae Ecclesiae caeteris consentire debent, nec
pertinaciterobluctari, & si posterius id faciant, merito pro schismati cis habentur. Vide huius rei exempla allata in fine superioris capitis, quae hic repetere soret inutile. Quod si privatus quispiam adversiis
plurium Ecclcsiarum aut etiam adversiis Ecclesiae suae consuetudinem insurgat, merito punitur & excommunicatur, ac schismaticus audit, ut sexcentis ostencii posset exemplis. Coeterum quamvis Canonisae vulgo teneant excommunicati nem inferri non posse nisi ob peccatum mortale, constat tamen ia- numeris prope Canonibus poenam excommunicationis sanciri, &
quod idem in anathema serri propter res ad disciplinam pertinentes , quae non postant dici materia peccati mortalis , nisi Orth ratione scandali S contemptus. Vertim in excommunicatione infligendi non tam consideratur gravitas peccati, quam offenso & po riculum inde imminens societati fidelium, Vel ex malo exemplo, vel ex prava doctrina. Porro necesse non arbitror hic exempla subju
295쪽
cere anathematis indicti, aut excommunicationis latae propter leves causas; res enim notissima est , patebitque percurrenti Canones Conciliorum etiam antiquissimorum ut Eliberitani, Gangrensis,
Sed jam satis de causis excommunicationis, nunc de iis in quos sertur quod jam ex parte effectum est. Primum enim constat eam sini non posse in occultos aut haereticos peccatores. Quod etiamsi non doceret traditio ratio ipsa evincit. Nam excomm catio est separatio ἡ sdelium conventu & societate seu actus clavium externus de in foro exteriori. Nam interius homo non lis tur ab Ecclesia, sed seipsum per peccatum ligat coram Deo non coram Ecclesii, eimo ab Ecclesia exterius ligari non potest, nisi exterior sit innodationis causa & hominibus nota. Quod adeo verum est ut qui cum . Amaldo & Morino contenderent propter occulta peccata poenitentiam publicam fuisse impositam; aserere tamen non possent excommunicationem illam quae mortalis est in occultos peccatores femi posse. Dicere enim non possunt eos in sero exteriori potuisse compelli ad agendam poenitentiam publicam, sed hoc unum probare se putant, iis qui Sacerdotibus occulta crumina in consem e secreta aperiebant; impositam fuisse, poenitentiam publicam , ad quam tamen agendam in soro exteriori cogi non possent nisi aliundd criminis convicti forent di nullus enim ut puto dixit unquam ocultum peccatorem, de peccatum suum s
creto consessum sacerdoti a communione Ecclesiae invitum pelli potuisse. Sed inquiet siquis , verum id quidem est de excommunicatione
serendae, ut loquuntur, sentcntiae, non autem de excommunio
tione latae ut volunt sententiae ipso secto incurrendae : celebris enim est ita distinctio apud recentiores Canonistas, qui excommunicati nem serendae sententiae illam dicunt esse quam per ipsum actum peccator meretur, non incurrit, sed tantii m. per sententiam quae chn uitur actum, & idco dicitur feremia sntra: e,. excommunicationem vero latae tentia, cam volunt eta quae ipso facto incurritur Priorem igitur aiunt serri tantiim posse in peccatorem notorium & criminis convictum ac insuper admonitum, posteriorem vero ipsa perpetrat ne criminis incurri contendunt, imo nonnulli ex iis sunt eam in peccatum prorsus internum quod exterius nulla modo proditum fuerit cadere, ut verbi gratia in propositum alia quod intcnum , alii vero ccnsciat hanc non secus ac coeteras cen- iuras
296쪽
DIssERTATIONIS HISTORICAE. DissiRT. III. 27 Isuras necnon interdictiun & irregularitatem de ises enim idem iudicium ferendum ) non habere locum in peccatis meia internis nisi exterius prodierint per aliquod dictum aut faelium licet hominibus ignotum. Res exemplo illustrabitur, prioris sententiae sautores dicunt eum qui constituit ac proposuit hominem occidere pos se excommunicationem incudere, posterioris vero defensores opinio nis id fieri non posse , nisi reveni tentaverit ac praeter co rationem
animi aliquid in hunc finem prodiderit, sive diem, sive facto, licet
nulli praeterquam Deo noto. Prioris sententiae Autores enumerat Mares disp. . decensuris sedi. r. n. Clossae Autorem in cap. cogit. de poenit. D. r. & in Clement. i. de haeret. f. Verum, Sanctum Antoninum pari. tit. 24. cap. 7. Panormit. in cap. extirpandaeg. qui vero in ejus repetitione, n. 2I. Majorem in dist. 12. q. 7. f. iontra primum. Rosellam verbo assolutio & verbo haeresis. Adri
num quodlibeto 8. & in . q. Pigghium lib. 6. de Eccl. hist. cap.
16. Cordubam lib. quaest. Theolosicarum quaest. 33. Medi nam cap. de poenit. Posteriorem vero sententiam sequitur ipse visqueet ibidem . itemque Tannerus disp. 6. de poenit. quaest. IO. dub. num. s. Hugolinus decens. Eccl. tab. I. cap. 9. f. ia. Bonacina de natura& causis censurae pumeto 3. n. Becanus & alii. Sed isti meo judicio inconsequenter ratiocinantur. Nam si amones internae sit
iectae non sunt iurisdictioni Ecclesiae ut multis rationibus probant, dici vix potest , cur idem judicium non sit serendum de actioniabus extemis quando sunt isnotae. Sic non video qua de causa homo non possit excommunicari ob haeresim mente conceptam, possit vero ob istam haeresim nullo audiente vel e sente verbis prolatam. Hoc tamen posterius asserunt prius negant qua in re mira mihi videtur ist rum argutia. Vertim missa Canonitarum autoritate videri potest alia quibus excommunicationem latae sententiae ipsb facto incurrendae olim in usu suisse de in peccatis occultis locum habuisse. Sciunt enim omnes passim in Canonibus anathema, seu excommunicationem insigi peccatoribus omnibus sine distinctione occultorum& manifestorum, imo etiam aliquando occultos peccatores ρο- communicationis sententia involvi. Denique jam ab siquot saeculis Decretales Romanorum Pontificum scatent excommunicationibus latae sententiae ac ipso facto incurrendae passimque fulminantur, ut aiunt, ut compellantur homines ad detegendos furti, homicidii, & aliorum
Respondeo exconmunicationem latae sententiae non esse eam,
297쪽
quae huc usque descripta est. Nam quotiescumque in Canonibus antiquis dicitur anathema generatim in eos oui hoc aut istiud rint , hoc nihil aliud sibi vult quam eos qui istita egisse convicti fuerint
excommunicandos, non autem revera excommunicatos esse.
Hoc autem constat ex eo quod in Canonibus paulis antiquioribus nunquami s haec aut similia verba, Aipi fui homo unica ofecerit. Sed tan tu e sicerenterio minum rarir, δε- ponatur, segregetur, quibus sormulis ut consentiunt Canonillae non exprimitur excommunicatio latae sententiae, sed ferendae.. Quod vero spectat ad vocemanathema qua utuntur non ram antiqui, haec comminatoria tantum est&detestatoria, Mox enim Graeca in suris litteris usurpatur pro voce Hebraea rimn Harma uam vulgatus exposuit per anathema Num. 2 i. & Jud. I. descenit autem vox bicoraea a radice d n Haram , hoc occidit, dele vit, exterminore , igitur anathema proprie & secundum usum Judaeorum est res quae execratione & ruina digna est, & verbuiuest rem abolere & diris devovere. Hanc autcm fiagnificationem habet apud Septua inta. Sic Num. 21. dicuntur urbes Chananaeorum quae tra litae sunt filiis Israel ut delerentur, dicuntur , inquam , anathematitiatae , & vocatum inde hunc locum.
Reg. 19. v. I 1. dicitur Rex Assyriorum ἀνὰs Eriti, hoc est vastasse univertis regiones. Denique I. Maccabaeoriam s. v. . dicitur Judas Maccabaeus , am tbemanet se Idumaeos ct D cenae e turres eori migm cum omnibus qui in eis erant. Ergo in veteri testamento anath matizare est penitus delere, ita ut nihil supersit : dicere autem de aliquo anathema sit, est eum diris devovere, optare, ut deleatur omnino. In novo testamento vox άν ε ιm A, noc posteriori sensti non raro sumitur Matth. et s. v. 7q. & Marci l . v. 17. de Petro Christum abnegante dicitur 6 αναθεματ ζειν ἡ ὀμνυειν, hoc est coepit sese diris devovere & jurare se non nosse Christum Act. 23. v. Ir,. Judaei, quida ei os devoverunt, άνεθεροίπισαν, neque man caturos cris binituros donec occiderent Paulum. Vo autem άν εμα sepe
298쪽
DIssERTATIONES HISTORICAE. DissERT. III. 273
usurpatur pro re execranda Rom. s. v. 3. cupiebam anathema esse pro Diribiu meis, hoc est cupiebam diris aevoveri propter fratres meos. I. Cor. I 2. Nemo Spiritu Dei loquens dicit anathema 'su, seu
Pium, idest nemo qui per Spiritum Dei loquiturJesu Cluisto m
ledicit, Jesum execratur , & in eadem Epist. I s. v. 22. Si auis non amat Dominum nostrum Jesum Christumsit anathema, hoc eu in execratione sit omnibus , dcleatur de libro viventium, &c. Ep. ad Galat. cap. I. Licet nos aut Angelus aliter Evangemini, est praeterquam quod Evarieti vimus vobis anathema sit. Idest maledictus & ex crabilis, iciem repetit v. 9. Denique Apocalypseos 22. v. 3. dicitur non amplius futurum in regno coelorum , quod vulgatus Interpres vertit maledictum , hoc est, homo execratulis 2 exi is devotus. Itaque anathema esse secundum propriam hujus vocis significationem nihil aliud est quZim execrabilem esse , exitio denum j d cari, diris δετουιri. Quia vero qui ab Ecclesia niciebantur ex crabiles omnibus fidelibus erant, satanae tradi putabantur flammis aetemis digni, eodemque quo Ethnici & Publicani loco habendi. Idcirco hac voce olim usi sunt Episcopi in eos quos excommunicatione praesertim mortali plectendos esse ducebant, quosque vel ob haeresim , vcl ob crimina vel ob pertinaciam ave sabantur, igitur vox ista anathema sit, nihil aliud significare potest quam excommunicetur vel diris devoveatur, exitio dignus habe tur, quibus sermulis exprimitur excommunicatio serendae non latae sentcntiae, quemadmodum hae voces explicantur a novis Can nistis. Verumtamen haec distinctio duplicis excommunicationis latae ac serendae sintentiae licet olim ignota optime potest defendi, si ducamus ut iam observavimus per excommunicationem latae sentcntiae homi ncm re ipsa non excommunicari, sed excommunicandum decemi statim atque convictus suerit ejus rei propter quam excommunicatio sertur S jure sine ullo praevio judicio. Haec est Gers nis sententia. in libro de vita spirituali animae lib. q. coroll. I .
propos. 2. Ouaeret , aliquis quia Ferentur excommunicationes latae s lenita per Canones. Reooniosicut accepi a praeceptore meo, eas tantum-dom operari ut ab ue processu alio aut nova constitutione possit judex statim probato fallo et et confessato ferre juris sententiam cst eandem p blicare, non cubi Canones essentsolumferendasententiae, quoniam mom-tiones Ur processus secuta. um terminos juris praerequiruntur multia
299쪽
haeres utrum excommunicatio ipso secto non id etiam operetur, ut cuilibet privato liceat ab illius qui rem sub poena excommunicationis ipso secto incurre idae vetitam perpetrat, communione absque ullo
praevio judicio discedere. Rei pondeo eunt qui in ejusmodi peccauim incidit vel esse superiorem , vel inferiorem, vel aequalem. Se fido diis crimen . yel esse notum omnibus vcl paucis tantum. Tertio , vel esse crimen haereseos vel morum. Quared, cum qui vult ab eius eoirimi nione secedere vel este solum, vel cum pluribus. Qui isto, vesspem esse ut accusatus damnetur vel non. Secundum haec varie agendum.
Primo enim si is qui aliquid sit, preni anathematis mso facto incurrendi prohibitum facit, sus Hor sit, deserendus est ad ejus superiorem , puta si Presbyter ad Episcopum , si Episcopus ad synodum Provincialem aut Metropolitanum. Licuit tamen olim Pie-bi & Clem ab Episcopi sui communione propter haeresim aut Id lolatriam discedere; sed quia multa inde nascebantur incommoda, id vetitum est Canone i o. octavae synodi his verbis. Nutas
ricin ante duigentem examinationem Ur Synodicam sententiam a communione proprii Episcopi se separet, licet quamlibet criminalem causam ejur se nosse praetendat , nec recust nomen i in referre inter di namysteria. De latu tu de Epi vis e a proprios Metropolitas, si l ter 2 de Metropo lanis circa Patriarcham Dum, qui vero contras cerit ab omni Sacerdotali operatione or honore decidat. Hinc intelligere
est pariter decipi novitios quosdam Episse morum detractores qui surtivis nescio quibus in seriptis asserere ausi sitiat, Episcopos semel in peccata Canonibus prohibita lapsos jam non hasendos esse pro a piscopis, nec cis amplius obtemperandum : licet enim aliquis Episcopus ea peccata commisciit propter quae sit deponendus: sem per tamen Episcopus haberi deliat, eique obtemperare oportet donec legitime sucrit depositus, & si id fieri non possit ob Qus pratiam & potentiam , tolerandus est, non schisma laclendum in Ecclesia, praescrtiria cum de moribus non de fide a tui . sic ten ore Cypriani, ut observat Augustinus, tolerabantur in Ecclcsarpiscopi illi quorum luAum & avaritiam describit Cyprianus in libro delapsis. Secundo , si quis aequalis crimen aliquod ex inmunicatiorie dignum secerit, debet fratre secrcto corripi, dcindε adhibendi flant testes ac demum ad Ecclisiam desciit. Si vcro damnariis non
300쪽
fuerit, n0n propterea schisma faciendum , sed vitandui esse viae-tur si crimen iitpublicum, non item si paucis tantum notum. Hoc. autem mucimE Jocuid habet in crimine haereseos ut exlocis scripturae a nobis supi laudatis c instat, Orericio hominem post m-m o
alte ras correptionem Hota. Siquis nodem non ret, ne ave ei diaxeoti . Su trahite πρs ab omni tre inimbulante inordinare 2 nonse
I caio, si is qui in climen sub excommunicatiope prohibitum labitur potens sit, si probabile non sit eum aut emendandum, aut s se non emen arit Gyanaiadum .: si periculum maius imminet E clesiae ob eius damnationem quam bb sc datum tolerari quoque
debet etiam a superiorib*s. Uno verbo: cxcommunicatio sertur vel propicr bonum peccatoris vel propter utilitatcin Ecclesiae. Cessantibus emo his causis cessat etiam obligatio inserendae excommi nicationis. Cesant autem primo quanao non est siles sutu emcndationis ; secundo quando ex ejus damnatione gravius malum imminet Ecclesiae quam toleratio alicujus improbi. At quando quis nominatim ab Ecclesia excommunicatus est, vel accedit ad hominum ab Ecclesia nominatim excommunicatorum conscillim, tunc non est ei communic ndum , & qui cum eo communicat, reus est mereturque ipse excommunicari. Constat id ex talptura, qui Ecclesiam non aud erit sit tibisicut Ethnicus 2 pubi
canin, haeretictim hominem post unam alteram correptionem devita ,
ne ave ei divertiis c c. Atque haec suit antiqua Ecclesiae discipli na : ncc enim solum haereseon aut schismatum autores, & antesignani ac nominatim excommunicati, sed & ii omnes qui cum ipsis communicabant, a communione habebantur extorrcs. Cyprianus lib. i. Epist. q. quosdam E collegis qui cum Basilide de Martiali communicabant reprehendit, quasi mimam disciplinam negligentes,
necnon in eos torquet illud Pauli Rom. r. qui talia arent monte diaguisunt, nec solum bis, sed etiam cui consentiun acient us. In Coi cilio Laod. c. s. vetitum est ne haeretici in domum Domini ingrediantur , cap. 9. vetatur ne quis adcat coemeteria haereticorum orationis vel vcnerationis ciso , & eos qui id secerint iubet esse alia quantisper excommunicatos, cap. 33. vetat ne quis cum haereticis aut schismaticis oret. In Antiocheno Concilio c. r. cum excomm motu non licere communicare neque cum iis qui in domibus conveniunt devitantes Ora iones Ecclesiae simul orame, ab alia quoque Ecclesia non suscipieniam qui ex atia minime con regatur. Si quis autem de