장음표시 사용
581쪽
& secundum nihil aliud praeter excommunicationem aut laterdictum tentarunt Pontilices, & ne verbo quidem eorum in tem ratia potest tem laeserunt aut attentarunt. Nihilominus tamen Adversarii dicere non verentur ex illis excommunicationibus indirecte privationem regiae autoritatis consecutam esse, idque Gallos ipsos tum temporis agnovisse quod ut probent, tria nobis objici t. Primum , inquiunt, testatur Yvo regiam coronam simul cum
absolutione restitui debere Regi, dicitque Epist. 46. Legatos ipsis
Regios, hac ratione, usuros apud Pontificem, Regem cum Regno ab0Ms obedientia recessurum, nisi coronam restitueret, Regem anathem te fiseret. Ergo ex ipsorum Regis Legatorum consessione per c communicationem non soliim Ecclesiastica communione, sed & c rona, hoc est regnandi jure Rex privatus fuerat. Secundo idem Yvo saepius testatur per excommunicationem coronae I mis& regno peri- .culum imminere, regnumque per eam fuisse diminutum Epist. 13.& i s. ait animae Regis magnum detrimentum, ct coronae Regni su mumpericulum imminere. Cavendum esse ne cum diminutione terr ni regni regnum amitteret aeternum. Et Epist. 2 3. ait se Regis amore impulsisti non vulgasse Epistolam Urbani : Quia nolebat regnum, quantum ex se erat adversiss eum ulta ex parte commoveri. Et Epist. i a. iampro Rege deprecans Paschalem, o autum, inquit, cumsalute ejus condescendatis, ct terram qua ejus anathemate periclitatur ab hoc periculo eruatis. Denique, inquiunt, in annalibus tum temporis
conditis ascripti non sunt amplius anni Philippi, sed solii in regnante Christu sic in Chronico fratris Nicolai de Mediavilla anno i 16. condito lit. 8. de Bernardi secundi vita haec habentur, A fortuus in
expuanatione Damictae anno a C98. reenante Christo. Idem habetur in
Chronico Sandionysiano &aliis. I aesuntadversariorum objectiones, prima fronte speciosae, scd in quibus nihil est virium si attentius constaderentur.
Nam primd non est adhibenda sdes Yvoni accerrimo Philipiuad Persario, qui selus in eum Pontifices Ronianos exacerbavit, eorumque sententias ad se musas executioni mandare conatus est. Sed nihil opus est ista responsione, cum ejus verba ab adversariis perperam accipiantur; primum enim cum ait Yvo coronam esse Regi restitue dam, per coronam non intelligit ius regium, auctoritatem regiam, sed tanthm coronam auream, ceremoniasque coronationis, quae ab Episcopis Gallis annuente Pontifice Romano feri solebant.
Quippe Papa veru ne corona imponeretur Philippi capiti ab
582쪽
Episcopis, & valdὸ indignabariu id a Rodulpho Turonensi factum
suisse. Dum ciso coronam restitui debere Regi scripsit, nihil aliud sibi vult quam ius estandae coronae in Ecclesia vi coronationis, non autem jus nandi, quod I coronatione minimὶ pendet, quippe ante coronationem qui mortuo Regi succedit, Rex est ipso juro Coronatio vero ceremonia tant sim est quae nihil iuris tribuit ad Regnum. Deinde cum ait Yvo per excommunicationem periculum esse ne diminuatur Regnum, non id ita intelligendum, quasi 'excommunicationem Regno Rex indignus fieret, & iure regnandi excid Tet; tunc enim non diminutum, sed plane ablatum Raegnum dici d berct. Periculum eiso regno Philippi imminebat ex odio & contemptu populi ob excommunicationem in ipsum latam, vel ex Furu conis & aliorum malevolentia , qui poterant hoc obtentu ri umcommovere de seditionem excitare. Unde ait Yvo Epist. 13. se non evulgasse Pontificis diploma, ne Regni pars adversus eum comm
Denique formula haec, re inte Christo, a Mediavilla usurpata non denotat philippum no privatum. Primo enim autor hujussormulae scriptor valde indili3ens est & imperitus , quippe qui de
Bernardo r. id dicat, quod ei convenire non potest, nec enim ille vixit anno io98. nec hoc tempore Damieta capta est. Ea enim urbs primum capta est anno iri 9. a cruciatis. Deinde statim a Barbaris recuperata, iterum capta est ab exercitu sancti Ludovici anno 12 9.& sequenti a Barbaris recepta. Secundo anno ic98. Philippus r conciliatus erat cum Pontifice. Tertio nunquam interruptus cst tempore Philippi mos consignandorum monumentorum , annis ipsus ut constat ex Chartis & aliis monumentis singulis ejus annis insignitis, quas videre potes collectas E Blondello in libro de hac formularignante Christo. Quarto sormula haec , re e me Christo , ante &post Philippum legitur in multis actis & Conciliis, quae scripta sunt vel habita Imperatoribus & Principibus quibuslibet, atque etiam Christianis & piis, quos jure R i privatos nemo dixerit. Horum item exempla vide apud eundem Blondellum ibidem. Ergo ex hac ibi muli, regninite Christo, usurpata a Mediavilli & Chronici Sam dionysiani autore temporibus P ppi colligi minimE potest eum propteria jure rinnandi excississe. Et certὸ regnum Christi, terrenorum Regum non tollit Regnum, eo ipso dicente, Regnum meum nones de hoc m,ndo. Unde nihil vetat quominus idem monumentum
inscribatur, regmente Christo regnante Rege aliquo, regnante scilicet
583쪽
DissERTATIONES HISTORICAE. DissERT. VII. 1 sp
hi eordibus Christo; vel Christo Dei verbo in ipsos Reges regnum. obtinente, & Rege regni temporalia administrante. Denique ut mittam ea quae a Bonifacio octavo in Philippum Pulachrum, de pro Philippo a Gallis gesta aut scripta sunt quae modo
filsius reseram , Julius secundus Pontifex mitissimum atque optiamum Principem Ludovicum duodecimum diris devovere & anathemate obstringere conatus est. Sed Clerus Gallicanus in civitate Turonensium congregatus anno isto. statuit&decrevit Regem non teneri ullam habere rationem excommunicationum & censurarum a Julio secundo aut in se 1 aut in regnum latarum aut serendarum, eo quod jure ipso forent irritae. Caeterum ex dictis intelligere datur : Primo Romanos Pontisces non esse ausos Reges Galliae directὸ bonis temporalibus spoliare, ®nandi jure indignos pronunciare, sed solam excommunicationem interminatos esse. Secundo neminem existimasse per excommunicationem Reges regno aut rognandi iure privari. Tertio nullam excommunicationum quas Pontifices in Reges nostros aut tulerunt aut intentarunt rationem habitam esse, easque non modo a Judicibus saeci laribus. sed & a Gallicanis Episcopis tanquam irritas explosas semperfuisse & nonnunquam ludibrio habitas. Primus omnium Bonisecius videtur aperid autoritatem in temporalia Regum Francorum bona Romanis Pontificibus arrogasse. Sed temeraria hujus praesumptio a Gallis nostris rejecta fuit, & ab ipsis eius successoribus damnata. Prinatim enim cum data bulla detinivisset nihil tributi a Clericis exigi posse , nec iis licere quidquam Reti solvere; Κ spondit Rex Galliae Philippin Pulcher, quod antequam esent Clerici , Rex Francia habebat custo iam regniseui, poteta acere tuo. Ac proindἡ Clericos teneri subsidia praebere ad defendet dum Regnum, cum praesertim ipsi plusquam caeteri indigeant ab hostili impugnatione defendi. Huic responsioni Regis adjessi est iupplicatio Petri Rhemensis, & aliorum Episcoporum petentium ut Papa
Deinde cum Bonifacius inducias statuere vellet inter Re m Franciae & Angliae, litterasque ea de re misisset, protestatus es Rex
regimen temporalium regni fui ad se solumor neminem alium pertinere, Jeque in eo neminem Iliperiorem recognoscere nec haberE. Interim Papa
fertur priorem silentiam revocasse Kalendis Augusti, Pontificatus
Verbin ejusdem anno 7. exasperatus in Pliilippum Pulchrum ad eum
584쪽
litteras misit in hanc sententiam: Scire te volumus quodistrat milibus O temporalibus nobi Abes, O c. his ita respondit Philippus. Sciat tua maxima faruitas in temporalibus nos alicui non subesse, O c. Tilm B nisecius octavaes emisit conmitutionem amfoctam, in qua declarat duos esse in Ecclesia gladios, & utrumque in ejus potestate spiritualem & materialem, oportere autem gladium esse studi gladio, de temporalem auctoritatem spirituali subjici potestati.
Αt Ecclesiastici totius Regni Franciae proceres cernentes auctoritatem regiam in periculum venire scripserunt Bonifacio, num re, R gem Franciae nulli praeterquam Deo in temporalibus subjici, a m mantes hanc esse sententiam omnium Doctorum super hac quaestione consultorum, ac Bonifacium enixe rogarunt, ut Consti utionem suam revocaret, qua revocatione, inquiunt, obviabit periculis & scand lis. Idem Barones, Comites & Duces, alique proceres Franciae Cardinalibus Ecclesiae Romanae significaverunt per litteras, in quibus primum exponunt, quantum Ecclesiae contulerint Reges Franciae, quamque necessaria sit inter Romanum Pontificem & Regem Gallies amicitia. Deinde controversiam hanc in frequenti Gallicanorum
Procerum conventu expositam omnium animos sua novitate turbavisse
se scribunt; neque Gallos unquam adduci posse, ut alteri quam Regi pareant, omnesque si quis sit, paratos ad effundendum pro Rcgni uribus sanguinem. Denique rogant Cardinales ut Papam a tam ii
fario incepto deterreant. Hoc finito Concilio Rex istitit ne aurum & argentum Romam a quoquam deserretur. Interca evocati Romam a Pontifice Praesules statuerunt co non ire, idni ob bellum imminens, thm ob Regis mandatum, & ne pecunia extra regni limites ferretur, nihilo.
minus ad eum miserunt Legatos dilationis suae causam significantes, &ipse Rex Episcopum Petrum ad eum misit rogans, ut isto nes tio superseaeret : at ille nihil his motus, Regem & eos qui impediebant quominus Episcopi Romam venirent excommunicat, &Joannem Cardinalem Monachum in Galliam misit qui clam cons-
tum cum Episcopis quibusdam Parisis habuit; sed re insecta coactus est in Italiam reverti. Rex vero congregatis in urbe Lutetit Episcopis 18. cum nonnullis Abbatibus, Theologis bend multis, aliisque pluribus Papam coram iis multorum ac magnorum criminum accusari permisit, de simul cum iis ad suturum Concilium sc-nerale provocavit, eamque provocationem ac requisitionem Concilii generalis Pontifici denunciati curavit. His ita gestis Papa Roma disceden
585쪽
DIssERTATIONES HISTORICAE. Disset T. VII. scrdiscedens Anagniae a Nogareto Regis Franciae Senescallo & Secora Coloniensium administro per vim captus est, ac paulo post dolore, aegritudine & desperatione consectus obiit, cum Romam liberatus
successit ei Benedictus M. ad quem Philippus litteras misit qui
bus Bonifacii memoriam insectatur , ac novo Pontifici gratulatur, benigne re ondit Pontifex & praedecessoris sui bullam de reservatione beneficiorum ad Romanum Pontiscem latam revocavit. D nique Clemens V. qui Benedicto post breve tempus vita suncto su cessit, Bonifacii Decretalem Unam sanctam revocavit per Decretatim meruit. Vide de his acta inter Bonifacium & Philippum anno 16sq. edita. Quae cum ita sint, ex hac interra causa nihil habetur quo possit probari Pontificum Romanoriun in Re m Franciae temporalia a toritas, imo vero multa sunt quae contrarium ostendunt. Primo enim Bonifacius octavus, primus est qui aliquam sibi potestatem in R s Franciae ausus fuerit arrogare. Secundo ejus sententiam tota exhorruit Gallia, gravissurusque Decretis confixit.
Tertio Cardinales Ecclesiae Romanae ipsus tempore factum improbarunt dicentes, nunquam Philippo Pulchro Bonificium scripsisse quod Regnum ejus sibi subesset temporaliter, illudque se tenere deberet.
Qinred post Bonifacii mortem successores eius, illius ea de re Conistitutiones quasi illegitimas revocaverunt. Itaque iam cessent adversarii decretalem sanIZ- nobis obcii ere , quae etsi non esset revocata nullius per se ponderis foret, nam in ea Bonifacius frivolis & absurdis ad eo nititur rationibus. ut nullus mentis benὰ sanae compos possit Constitutionem ejus alia quo in pretio habere; ait primo potestatem spiritualem esse supremam aut nobilissimam, quis noc n et ' sed ut ducimus, non omnis pore testis quae altera nobilior est, in eam propterea auctoritatem habet. Addit aliquot scripturae testimonia, sed a genuino sensu plenὶ detorta. Tale est illud. Ecce duo gladii sunt hic, quod ipso set tenellumino , nihil ad propositum spectat. Hic enim Cnristus d scribens suturam Apostolorum passionis suae tempore dispersionem, ait tunc opus sore ut vestimenta vcndant ad emendos gladios. Quod non intelligentes Apostoli, responderunt, Ecce duo gla
586쪽
satis est, non confirmandam eorum opinionem , isti duo glaesit sussicerent, sed ad abrumpendum sermonem, quasi diceret, satis est verborum hac de re. Ita Theophilamis, Euthymitis& alii. Secundo adducit Bonificius illud Christi dictum ad Petrum Cois 'Daeum tuum in uvam, sed istud bene intellectum proposito Bonificii adversatur. Tertio illud afferet, si doramque tu eris , quo Iad potestatem spiritualam tantum pertinere probatum est supra. - Denique coronidis vice adducit illud Genestos, in principio, ubi dictum est inquit, in principis, non in principiis, unde insertunam esse potestitem. Ecce in quantas a surditates necesse sit eos descendere, qui falsam opinionem quocunque modo tueri
Denique in illa Decretali Unan, fiuctam, & in Epistola sua ad Phia
lippum totus est Bonifacius ut directam in temporalia potestatem diluuat. Sed hanc opinionem defendi non posse nunc consentiunt omnes, eant ergo cum sua illa Decretali. Nec minus detestanda est illa bulla quam anno 1 18 s. in Henricum Navarrae Regem condidisse sertur Sixtus V. qua ipsum declaravit excommunicatum relapsum ac propterea privatum regno Navarrae, aliisque regnis, quae ipsi iure competere possent, aut successu temporis accedere. Cujus Bullae obtentu Gregorius XIV. Hispanoriunnctioni favens in Henricum Franciae primum RV anno I 39i universos tam hici quam Ecclesastici ordinis Francos excitare con tus est. Et missis in Galliam Landriano Nuntio, cum duabus Bullis, quarum altera Ecclesiasticos suspensione, altera Laicos excommunicatione seriebat, si Henrico IV. obedientiam praestarent &eum pro Rege agnoscerent. At Galli consilium Pontificis detestati Bullas istas proscripserunt, & iis non obstantibus Henricum IV. t timum & aequum regni haeredem ut Regem coluerunt. Erquidem Clerus Gallicanus ri. Septembris anno I 19 i. Carnuti con- g tus declaravit illas monitiones, interdictiones, suspensiones &excommunicationes Pontificias nullas esse & irritas, tam secundum materiam, quam secundum formam, vetuitque eas in signo promulgari , aut alici ius autoritatis haberi, idque ter litteras universo regno significavit. In eas pariter suis Decretis intonuerunt earum in quibus disseiminabantur Provinciarum supremi senatus, totaque exhorruit Gallia, cum id tentatum audivit. Nihilominust men Pontifex alias litteras misi ad Cardinalem Placentinum, ue
587쪽
Uectioni R sin Gallia, quasi vero regnum vacaret, interesset. Has iactitare ausi qui tum Parisiis rebelles erant, verum non obstantibus infaustis hisce conatibus, Henricus IV. rebellium omnium victor Galliae Rex legitimus ab omnibus est agnitus, etiam antequam Pontifices illa Decreta revocassent. Sic Universitas Parisiensis anno i 9a. die 22.
Aprilis, eum pro IV timo & vero Rege habendum esse decrevit tinquit, hostes reari, hod e obstiterint, eum admitti a sintitis a sede, ct agnosti filium benὶ meritum di speciatim vero Facultas Theos ae 1 6. , 1 r. Januarii, simul cum Parochis in Archiepiscopali Domo cong ata decrevit cunctos teneri in Missa publice rogare pro Henrico tanquam pro Rege Gallorum, & nemini licere sub Religionis obtentu ipsi vim inserre, aut hujus rei consilium dare. Rogarunt nihilominus Rinem ut mitteret Romam Legatos, non ut confirmationem regiae autoritatis a
ciperet, sed ad vitandum schisina. Romanae Ecclesiae tum praeerat Clemens octavus, qui mitem ac benignum in Regem induerat animum. Ad hunc nomine RUis missi sunt Pereonius cum Ossato qui postea Cardinales fuere. Ii beni P a Pontisce excepti, & hi Cardinalium consessu declaratum est Regi in relandum esse absblutionis beneficium. Verum de absolutionis sorma lis non minima suit, nam inde Petronius & ossatus in mandatis habebant, ut bonedictionem Apostolicam sine ulla honoris & Majestatis Regis sui aer i jurium iactura obtinerent. Papa vero, aut potius eius Consi-harii in animo habebant a Rege conditiones extorquere , quibus aliquid autoritatis in Reges r numque Gallorum, Pontisci videretur ascribi. Itaque proposuerunt primo absolutionem in inquisitionis tribunali seri. Deinde vero abs blutionis hanc condi ionem proposuerunt, ut Regis Procuratores coronam regiam inter manus Pontificis deponerent. Quae ab eo post absolutionem alterius e duobus capiti imponeretur in signum ablatae & restitutae autoritatis regiae. Sed cum utrumque a Legatis reiectum esset, tres alias proposuere conditiones , prima ut ablolutio a Bituricensi Archiepiscopo data irrita haberetur; secunda, ut coram omnibus Cardinalibus absolutio seret, utereturque Pontifex virgul 4; tertis, ut Pontifex declararet se Regem in regnum restituere, quas ab eo per excommunicationem excidinet.
Hoc postiemum quod selum dii E autoritati resiae adversabatur rei e m est; aliae duae conditiones a Perronio qui rem concludere avebat, sine ossati consilio admissae sunt. Ita Henricus IV. benedictionem Apostolicam accepi , ut Romani Pontificis communioni, α Bbbb α non
588쪽
non ut regno, regnique juribus unde minimhexciderat, aut excidere potuerat ex decreto Pontificis , restitueretur. Nihilominus tamen
Perronius ob alias duas absolutionis conditiones , & maximh ob usum 'ligulae apud peritioresistarum rerum male audiit , quasi Regem vi silae Pontiliciae subiecisset. Sed hujusmodiceremoniae potuerunt a beri, imb&surpi adhibitae sunt ad reconciliationem, quae sese numn d ad temporalia extendat, sicque aliquatenus defendi potest seronii in istam conditionem consensus, cum praesertim obtineret , futurum esse ut nulla restitvcndi Regis in regnum suum mentio seret. . Quo patet Romanos ipsos agnoviue eum a regni jure ob exeo m. nicationem non excidi s se. Objici potest eundem Petronium Cleri Gallicani nomine in Comitiis regni Franciae anno 16is. habitis, ciun tertii status viri vellent definiri in nullo casu iuramentum Regibus praestitum solvi posse, eorumque subditos abi obedientia eximi. Perronium ., in quam, orationem habuisse qua non modo id desniri non posse nec Lbere persuadet, sed etiam videtur in contrariam opinionem descendere, multa exempla, multas auctoritates, multasque rationes
adducens ad probandum Reges posse in casu haereseos aliquand5 deponi. Respondeo Perronium in ista oratione sententiam nostram haud
impugnare, sed hoc unum laborare ne contraria sententia haereseos notetur, & eodem modo proscribatur ac eorum opinio, qui R mm impunὶ interfici posse aiebant. En ejus verba : Pom uant volamcnclore crete clause en ta me obligation de so , O seus te mime a
crat Sanathme, sus sequel mus co/sermons la condiam nuton de conqui attentent a la vie des Xois, Hest tomber en quatre retranifestes ομι rueniens , que nosti e Gambre m'a donne charge de vos repre
Quod si Petronius.videatur inclinare in oppositam sententiam, id secit pro more Oratorum qui omnia exaggerant. Ipsum vero in ea opinione re ver1 fuisse haud crediderim, aut etiamsi fuisset, aut esse se simulasset, haud mirum cum Cardinalis Ecclesiae R manae suerit, & in aliis libertatibus Ecclesiae Gallicanae non admodum aequus extiterit: denique attendendum est,. non quid ipse diaeerit, sed quid dicere in mandatis habuerith autem ex veruis mox relatis liquet Dices,. non modo Pereonius, sed &universus Clerus Gallicanus
cui se Facultas aluarit, sese opposuit tertii ordinis eo tui, ve tuitia
589쪽
DissERTATIONES HISTORICAE. Pis svRT. VII.
tuitque ne ut h. aeretica proscriberetur haec opinio, dum emisit vota, articulum tertii status constare dixit ex propositionibus non curiosis
modo, sed&vitiosis, problematicis,& inconcinnὶ digestis ab iis qui non probe sentiebant de sile, eamque doctrinam assirmativd & negati-vd ex aequo scholae disceptationi relinquendam. Respondeo Clerum sese opposuisse rei hujus definitioni duabus de
causis; primum, quia a Laicis tentabatur rerum Ecclesiasticarum &dogmatum fidei judicium. Secundo, quia tunc imprudens videbatur opinionem Italorum velut haereticam proscribere , & omnes ad id sa ciendum iuramento adigere. Demiim universus Clerus non conclusit id quod in obiectionem fertur, sed quidam E Clero haec vota emiserunt, & habita ratione tem poris, loci, eorumque a quibus proponebatur, dixerunt propositio rnesa Laico ordine prolatas, ut damnarentur, esse curiosas ac vitiosas,
quia tunc inutile, imo & periculosum videbatur de istis serre judicium. Ac demum a viris Calvinianae sectae faventibus ad schismatis semina
spargenda consectas. Vertim universus Clerus censitit tantum hoc
non posse a Laicis proscribi, & instar legis fundamentalis haberi , ut explicat ipse Perronius. Tanctis, dit-il, matiere problematique en manere de fos , toute docili ore qui n est pomi de necessisό de for , crde laquetis D contradictoire nobtige potnt ceux qui ia crepent , arbeme ou aperte de communion. Hoe sensu dici tunc sorte poterat hae
quaestio problematica. Verum a temporibus Perronii ad haec usque nostra tempora, illa res quam tunc nescioqua. de causi non exissimabant Gallicani proceres esse definiendam sacrae Facultatis censuris, Senatusconsultis, unanimi Theologorum & Jurisconsultorum consensu, ac demum solemni Cleri Gallicani EpiIcoporiun Decreto definita ac extra controversiam posita est. Caeterum nihil magis Galliam nostram ab iniustis Romanorum Pontificum in Reges nostros conatibus tutam fecit, quam Callorum in Reges suos amor ingenitus: quippe, ut annotat Onuphrius
Veronensis, mirum EDd Observo m ebi, quod cum nulla gens um a fuit quae aut externos Principes non admiserit, aut assumpsos in terdum non expulerit, spe etiampresummumscelus non occiderit. Solis Francis hoc peculiare est: proprium , nutos unquam exteros Reges pati, μοι autemus is adeo amare, ut pro eorum dignitate ac majestare tueuda
non opes tantum, sed vitam profundere suam. Quandiu ita erunt ut de sunt animat, Franci, timendum non erit ut ullis Bullis Pon-.
590쪽
tificum, aut rescriptis quovis religionis obtentu emissis in Reges suos insurgant; quod ne fiat, nostrum est sedulo curare, ne doctrina ut tramontana in r o disseminetur.
Dedisss Tmitificum a versus Anglorum Reges.
Ullibi vcrisinsilioribus titulis Romanorum Pontiscum in Reges, eorumque bona potestas astrisitur, quam in Regnum &Regem Angiliae; ipsi enim Reges ultro videntur se Regnumque suum Pontiscis dominio subiecisse. Itaque si probaretur Romanos Pontisces Reges Anglos jure ac merito deposuisse, non tamen idem de caeteris Re iis posset concludi, imo etiam perperam omnino inferretur hanc potestatem Pontifici competere ratione suae dignitatis Pontisciae, clim non alio titulo possit eam sibi in Angliam vindicare quam ex Regum concessione. Utrum autem hujusm0di concessio legitime facta fuerit, vimque habere debuerit, necne, sequens doce na Cum primum Ina& Ossa Saxonum Reges annis o. &7 1. Ossim Christianam amplexi sint, statuisse seruntur ut unaquaeque si, milia certam pecuniam, quae tunc denarius dicebatur, Ecclesiae census nomine per singulos annos Romano Pontisci solveret, quem censum ab Aisthoiplio, cum in tota serὸ insula dominaretur, con simatum tradunt Nauclerus, ct Polydorus Virgilius. Hic autem census dicebatur denarius B. Petri, & a collectore Pontiscis ex Gbatur, qui quidem usque ad tempora Henrici octavi, qui seipsum ab Ecclesia Romana avulsit, ab An is solvi consueverat. Vertini inde arguitur Angliae Reges liberales fuisse in Pontifices: at istos jure Pontificio stipendium ab Anglis exigere potuisse inde non proba
Vettim post haec Henrici secundi temporibus, plus adhuc iuris
in Angliam Pontifices sibi arrogarunt, cum ob necem Thomae Cantuariensis Archiepiscopi in Henricum apud Pontis in Alexandrum tertium accusatum a Cardinalibus , in Angliam ea de causa missis anno II72. sententia lata est, qua judicatum est ut Rex coram Legatis Pontisciis regnique primoribus jurejurando se delicto purgaret, atque ob an suspicioni datam, verbaque temere emin, quae in caesa fuerant ut Cantuari sis occideretur, ducentos Equiates in bellitis Hierosol muta , qui per annum ibi belligerare