장음표시 사용
221쪽
φε . . A m 'Ce a. π τ η Π L . 'reperis . Ante Imperia issum vel infulam non enitise , ut quorum nasura at manu rum se retitia : actionemque omnem Iua natura esse adlaphoram; quod autem sint usui et injussa, a jure Imperantis provenire. Reges igitur legitimos, quae imperent, jusa bi fere imperando, quae intent, vetando injussa. Haec quidem , facile quivis ut intelligat, Hobbelio auelare, Phineistes nullis divinis teneri legibus , quin etiam eorundem jussisti decretis omnia constitui aura . Existimat Poim, in iis praeceptis, suae Dees per Pi
phetas regavit, imo in universis utriusque Poederis tabulis nullam inesse auctoritate: nisi eam solum, quae ab Imperio publico accesserit; leges ergo Divinas revera esse zia viles . quibus Principes fidem obstrictam non habere suam arbitratur. Haetenus Hobbesias. IV. Igitur dicendum est contra veteres re novos Politi eos de sempitemo Naturae iure, & contra Hobhesianos de auctoritate legum, quas Deus in ureoque Faedere Pi mulgavit. Atque quid potese esse tam apertum, tamque perspicuum , cum Dei summam mvidentiam suspicimus, rerum naturam contemplati sumus, quam esse a te nam quandam legem, quae humani generis societates regat , imperandi prohibendique sapientia. Ea enim lex Ratio est , quae proficiscitur a Natura es ad recte faciendum impellens, M a delidio avocans, nec modo tam senior, quam aetas Populorum , Ciavitatum , sed aequalis illius, Caelum atque terras tuentis Zc regentis Dei: itaque cum litteris, quibus Ρrincipum aut Rerumpublicarum scita scribuntur, nee oritur, nec O cidit . Neque enim, quia Romae n3squam erat scriptum de stupris , idcirco minus di extum illum Tarquinium rem gelsisse nefariam putamus , cum vim attulit Lucretiae Tricipitini Filiae. In sempiterna enim illa lege, antequam Roma esset condita , edietum erat, ne liceret, alienas uxores comprimere. Sic vetitum fuerat . ne jus ela et
latrocinari. ius fraudem aliis sacere, ius falsa testamenta supponere dc noruni similia acinora committere. Quin etiam iussa extiterant de colendo immortali & praepotenti Terum Conditore, de servandis Netis . de conjungenda inter homines amistia, dc de omnibus humanorum officiorum praereptis , eaque . cum nondum hominum Conciliasve Civitates sub politi eo Imperio convenissent. Haee vero ratio jubentis Sc vetantis Dei humano generi satis perlata est. Nulla enimvero gens reperiri potuit . quae eam legem landitus non intelligeret . Bene Princeps Philosophorum Arinoteles in Rhetor.
omnes, nastuta commune iustu in es inlotim , etiamsi nulla frietas lataeem se nullagino, pactio . Quod nisi res ita e set, neque ulla Ci Witas eongregari , nec si congregata eL set, diutius manere potuit. Ciritates enim soriatae sunt, interpolius paelis 6c promissis: Eaedem autem manent , quamdiu eorum fides sublata non sit . At enim quomodo . hominum cietus pacta interponerent, aut iisdem starent, nisi lex extitisset , quae ante
omnes publicas leges edixisset de servandis iis, in quae illi contensi sient. Ex quo i telligi par est , Respublieas Sc Civitates nihil quidem habere , quod maῆis timeant, nisi huiusmodi politiens , qui ea solum iusta existimen , quae publice lancita luerunt.
Igitur concludamus oportet, aliquod esse Naturae ius , quod nimirum neque hominum. ingeniis ex rogitatum, neque politi eis scitis clinstitutum , sed ad sempiternam illam i gem expressium est. Hoe autem tum Populorum Dominos obstringi quis aulit negare illi enim , quod , eo satiendum est, non magis iniustum eicilibus legibus sacere u lent, quam nutu suo rerum vertere naturam. Hi ne illud Horatii lib. III. Od. I. Regum timensurum in myprios meges, Reges in serabs imperium est Iovis . Pindarus apud Plutarchum ad Alae. Disa. pag. 7So. C. Tἰι ἐν σῆ ἄρχει του αρχ' το ἰἡ ν ας ἡ πων - a reo εὐι 2ννθων - κα δεκώνων , a ι Φουδ ni,δανι ) ωκ ἐν βιβλἰῶς
lidris , aag lignis in tota, Ies rivi in itutis eorte rufio .f ιr una habitares atque re
222쪽
Ma expromuntur ut ipsi sum In eo serendo Dei consilium ut mi' L Aberet Deos coli alios quam
deniquidem non rncurrCre in quintam,
223쪽
eorundem Imperium vi ia bello detrectare. Primam quaestionem praeclare Grotius e plicavit . Nanque censuit, Cives sine crimine non poste politicia scitis obtemperare, quae Divinis legibus adversantur: in quo quidem noci modo saccorum Scriptorum, sed Ph losophorum omnium judicium M auctoritatem sequutus est . Contra Hobbe ius dacie eap. I u. hanc tententiam ita accepit , quasi ea crebras leditiones in Republicaeonciliare possit. Nimirum idem ipsum egit, atque ii dixisset, eos , qui Dominatori Deo Reges subiiciunt, auctores esse ut Civitates ad teditionea inelinarent. quod sine quam audacissimum Est impudentissimum est. Sed nihilo secius Grotiana sententia diuidenda est. Nanque si auatur de politicis mandatis , de quibus Cives dubitant, an Divisis jussis & vetitis contentiant, eos, sublata Gmni Misatione, parere Imperia necesse eit. Cum enim sic dubitant, profesto nesciunt , an in Divina praecepta peccent, nec ne, si pareant . At certum habent , lysius Dei jussu Principibus gerendum esie morem . Idque porm persuasum esse iis debet , sitrumos politi oram legum Latores antequam eas iubeant, diligenter Providisse . ne quid tortaste I enim , quod in rus Di Winum i eurrat . Est quo illi temere la licenter sese gerunt , qui Politicorum Rectorum prudenti m d isdunt. Bene Aristoteles Meror. lib. 2. cap. I S., T. G. Mμων σ ι- ῶν
tiorem , es id quod in laudatis legibus prohibetur. Quod si Cives cerium emilliment, ea mandata, quae ab Imperio publico perlata lum . a Divinis legibus discrepare , in eo quidem sunt ossicio, ut Deo potius , quam hominibus pareaut . In re aperta argumentis opus non est. Apud Euripidem Hre 2ps v. i 2. dicenti Creonti,
Quomodo Non es jussim ex qui mandatu
Νοη, s quidem mala fiunt. O male imperata Hine illud Sophoeteum apud Plutosiratum lib. iv. eap. 33. M. Olear. οὐ γαρ τὶ μοι Ζευ, όν ο ὐρύξας et ὀδε Nam iussa non haec Iupiter dederat mihi . cIn eam sententiam Hebraei apud Josephum Antiquae Hi floriae xv I r
nihil inm mirum , s Iematu digniora eredimus issis tuis ea , quae Moes , Deo Iuue renae ae ducente , iri a reliquit. Concinunt Climitiani Scriptores Jubent enim luminis Magistratibus in omnibus rebus obtemperari, nisi si obtemperando pietas Iaedenda sit, quorum testimonia Grotius lib. I i. Op. xxiv. de Iure belli Omeis collegit. Hozipsum ostenderunt Sidneius da Gubernatione eap. a. set, uo. , Pulendorlius siue Vm. cap. I. de Iure Naturae O Gentium . di inter complures alios Christianus Thomasius in Disera tione de injuso Ponetii Pilati judicio contra Stellerum , qui Presidem hunc Romanum suisse insontem ea de musa contendit, quod crimen non sit omne ministerium. VII. Explicata est amor quaestio . Aggredimur ad alteram , quae in eo versatur an Civibus bellum gerere liceat in summos Reipublieae Rectores ob eas leges , quasi idem naturali iuri aut Divinis praereptis contrarias rorarunt. Optime Grinius id facinoris nunquam esse committendum putavit , quamvis sive in publieis , sive in sacris rebus ea jubeantur , quae Dei jussis aut vetitis adversantur . Contra sentium Joannes Miltonus in Defensione pro Populo Anglieano adDersas Salmasi defensonem regiam , cim novius in Annotationibus ad Gratium debra belli O meis, vander Muelen ae Sanctit te summi Imperii Civilis , Gottfridus Mascovius ad Poendor iam lib. VII. cap. VIII. s. r. aliique , de quibus non commemoramus . At quod Grotius cum lapientioribus Viri S censuit, magnis rationum momentis confirmatur. In civili societate servetur ordo imperandi di parendi necesse est, ne, si is interceptus sit, publica tranquillitas inlla
225쪽
I. Diluenda fusiplanis omnia , quae Gm-tius excoptatae ad refellendor a Destrios s. quι Oriuinibus Nollanteis negabunt Imperium in Sacris. Π Hdieiuntur quae contra primum , secundum , tertium , O quartum eorum ata
III. Dissctitur de Chriss reeno , an in eo gerendo δε-os Pasores alle tanqua in Vi- curios mi afunxerit. IV. Exponitur opinio Grotii de recimine lucrorum Pasorum , quod iis in nota P α-Lris libris attribuitur .
Multis ofenditur . Discopos non Gameros sacrorum opificis . fies Retifoetis Niciores ea eum Iuris ictione praedicos. ut iis omnes homines Urere rebeant, nisa Ca olieo nomine deficere Uelint VII. Diseritur de regen 2 mrestate , quae elegis sive Comentibus Chriytianis tan- dicitur a Gotio Roximum erat , ut omnia ab Arminiano Crotio expedirentur , quae G maristae sive Contraremonstrantes ad derosandum illud imperium obiece-- quod amplis limi Hollandiae & est. Oisiae Ymceres a puerant in
publica Religionis negotiis . Haec Quaecumque contra disputata fuerunt, Gomaristarum unux V tria Polit. Ecctes para. I. lib. complevis est In iis autem refellendis cum Grotius insistat, nec certamen detrectat cum ipsis Cath sic Romanis , quos is Pontifrios nomine ad contemptum indito appellat . Id t men , quod persequitur , negligenter obit , nec enim ad omnia dicit , quae contra s ciebant , atque ea , ad quae confutanda aggreditur , verbis sic deprimit extenuatque , quali cum iis adversariis decernat , quales ipse commodum fingit . Quam quidem ob rem huius retexendi capitis ea via a nobis ineunda est , ut adversariorum, qui iacumque Grotio res est . personam sultineam . Illud nempe in quaestionem venit, acisummis Magistratibus idem sit Imperium in administranda Religione , quod in gerendis Civitatis rebus. Quod cum contra Arminianos Gomaristae Sc Cat noli - Romani ad id consentientes bene sepienterque abnuant, nos omnia explicanda & diluendae suscipiemus, quae ad refellenda eorundem argumenta Grotius di mutavit. lL Primum argumentum , quod contra sescentiam suam iacere Grinius censuit, ita ab eodem prolatum est. Pontificatus creatus non est ab iis , qui stimmo praesunt imperio, sed Deum habet auctorim, a quo muneris sui rationem accepit: ergo idem Politicis Reetoribus subesse non potest. Tam iis rei pondit, fidenter eos sentire , qui Zo imperio politi eo esse liberum dicunt quidquid Deus instituit . Curta exempla Ritulisset patriae potestatis , aIiarumque rerum , quae , licet a Deo juris tui originem ducunt, publice tamen constituuntur, facile perficit Pontificatum rem esse . quae a su mis Magistratibus iit pertraetanda. Haeci Grotius. At enim adversarii non habent tam tenues opes, quales is existimavit . Illi enim ita edisserunt : Deus ampli isimum Episcoporum ordinem . tali cum potestate renunciavit, ut non modo sacra saceret , sed populos ad omnia Religionis dogmata & praecepta erudiret , item lacram scripturam explicaret, Sc quaestiones omnes decideret ce rebus , quae tum ad privatum . tum ad publicum Dei cultum pertinerent. Id enim valet ChriIhianus Pontificatus . Quod cum posuissent Si multis probassent, argumenti sententiam sui hanc concludunt , Principes
ab ips, Deo fuisse vetitos , quominus Ponuficatus Christiani sibi munus Eser
226쪽
rebus, quae munere suo con inerentur. Contra eum . eum iudi su tificatum init tuisset , sed porro voluisset Antistves inque φΟm uum eise moderatores, plane sequitur hoc quam tificatum instituisset
, non ''Vint . ut facta despicatui habebant: quibus temPoribus Restino - Ο - eati quidquam ab haereticis detrimenti cepit, Episcopis , U M i statam . Hα- la
clesi- praefecerat, eam regentibus atque pro iam λti c ' hQmares ' -- siae Rectores, nec Iidem, eum Chriuo nomeri Hedisse , ' hae a Gyra , . eorum
Religionem, quam asciverant in Republica , RQ aThitrix instes V eciu nem illi concludunt, contra quam non valerit e cempi eaeteri 'i inarsv x Σε, enim dicere studuit, se Eccletiam , Imperat Alaris icite exierum proici s b ei patui suisse subjesiam in gerendis lacris , peririδα a si s i fing - . . omnes M.
in inurtata artes aliquas coluissent, oria civili societate , Imper πὰ.os earuisset dem, tam eximium virum tam inepte phiIosopriari . NAE e virum p
aut Medicos, aut Georg*s 2M hi ercatores Piniticio m Ulabes O t. nunttissent quidem, aut si extitissent, tanto in disco inicie e o ' κ μ hoerennir is eoi 0ς Guue
civilium legum potestatem omnia sita de de Q ean
coriniciet , Gentibus transeripsit: Ab st Iuxit opes Christum inrepinent nec lumalerunt squod ille testituerat . Ex quo incitiar mine Rectores , quam politieos Rer PM 3ς quod eadem , cum horum principat rum intervallo. Tenium argumentum sibi Ρ -- α phetam Esaiam xLix. 24 ω o iis, ratores ''trent, piam riu ipsos miserem lingarac - ra B1iorim est Imper m
227쪽
arbitri & moderatores. His allatis eo m ipse dixit, Prophetam portendisse , Reges nocta hinstabili Ecelesiae, sed Christo sese dedituros in potestatem, nec unquam dubita unos, quia ei tanquam suinmo Domino maximum animi sui obsequium signifiearent . Multa deinde astruxit , quibus probaret. singulas Echielias in Princip4m esse imperio , nee sibi posse αυm ι-ν potesarem lestias visendi Dis vindicare. Hactenus Grotius. Nune exponendum est quorsum locus italae pertineat, & quid ex eo Gomarist .e efiiciebant. Hoc enim Grotius non recte explicatum habuit. Atque Divinus Uates Deum induxit ita laquentem . ut Hierosolymitanam Civitatem his in liammam spem efferret ,
Erunt Reges meritii tui', eorumque Do ninae Nu rices tue. fiete in terrum con σι te salutatunt heremque prium tuorum si me, at re tu elliget, me se Inooam, nec pudore assici eos , qui auxilium meum expectane . Divinum hoe oraculum ad Heoraeorum. Rempublicam speetare non potest, quam nunquam Reges aut Reginae Pul eri os admoventes aliano more coluerunt . Quocirca illud communi omnium interpretum opinione ad Cluistianam Ecclesiam referri solet , quam Reges tanquam nutritii hoc est lautores Sc Reginae tanquam nutrices in fidem receperunt, dc cujus iacra omnia Pri Cipes animo modestiae pleno prosequuntur ἰά sammo honore assidiunt. Cur enim Esaias
non de Christo sed de Ecelesia intelligatur , quim Christus condidit, ipla oraculi oratio declarat . Par sane non erat diei, Reges Chri lii fore Patronos, seu rea Sc vindices. Ergo quum Divinas Uates ad Christianam Ecclesiam manifesto respexi OL, ex eo Go- maristae efficiebant, Prinei pes non ita Religioni praeelse, tanquam Reipublicae . Nanque ex Propheticis verbis aperte sequebatur futurum , ut Reges Sc Reginae quidem Ecclei;ae faverent, sed eius judicio starent in saeris . Attamen quam ita semaritiae edissererent, nihil impreio detrahebant, quod Principibus eii in Cnristianas Civitates. si de politi- eis rebus asinae. j x quo perperam Gnotius secit , qui huic loco plura astruxit, quia bas evinceret , societates Christianorum ab Imperio publico non eue liberas. Illud enim
eorum , qui lcum ei negotium erat, nem2 negabat.
Quartum Gomaristarum ain mentum erat tui iusim . Sacerdotii procuratio , quae Pontificibus data est . Dii modo universos e Popula Chi illianos , sed eos , qui sui mum habent Imperium, com lectitur. Quis enim abnuat . qum Principes in Ecclesia eo loco habeantur , ut de side doceri debeant , Iigari de selυi m lint , iisdemque res Divinae administrenturῖ Ergo nefas est illos ut politicis, sic sacris praeesse. Gomaristas hoc modo dii putantes Gratius ridet, eolque ita urget , omnes arcium diicipii tris id habere, quod Principibus usui sit, nee tamen eas ab eorum eximi este imperi Haec Arminianus qui non intellexit, quid inter tabrili ianum Sacerdotium de proianas
artes differat. Naaque Sacerdotium non caret litis mi uilicis itidemque omnium iacr rum moderatoribus, quos Deus delegit, contra profanae artes t ponte a quibuslibet Civibus, qui optimo sunt ingenio , Iincipiuntur , sed tamen ese iri gubernatoribus , qui in Civitate non alii esse possunt, quam Principes . Itaque diversa ratione Pontifices ScMedici exemeli causia munus suum exercent , Pontilices quidem non modo tanquam
sacrorum ori fides . sed tanquam Religionis Rediores a Dd' coniti tali , Μedici vero veluti medicinae Doetores. sed non veluti illi , qui medicinam legibus regant sta is . Quoniam igitur Sacerdotii proe alio ipsos Principes complectitur , ex eo facile s quitur, non idem iis esie Imperium in lacris atqu2 in prosanis. Ba ilius Imperator in synodo odiaua de Photiano schismate jus dicere recusavit, quod ipse Pontifex non erat , 9 a Pontificibus ligari & solvi poterat . His enim Synodum allaquitur , Nullo modo nobis licte de Eceles isticis eausis Iermonem man ere , neque penitus re iere in egritati Melesie O uniuersusi Synodo aduersuri . me erum lavrsigare es qua rere. Patriarcharum , Pontiscum O Sacerdotum es , qui regiminis inicium fratri sunt . qu
adepta sunt elaves , non nos cum , qui pasci debemus, qui , victiscari , qui ligari , t et a ligamento Iohή egemus. Item Gresorius II. Papa Leonem Imperatorem, qui cogniti num de imaginum euItu sibi tribuit, sic increpuit in secunda epistola , Neque Impera.
229쪽
& sanestis poenis confirmanda . aut in serendo de hominum pereatis & virentibus judi-eio. quo ius cuique suum tribuatur, aut in regenda Ecclesia 6c Religione , aut deniaque in diffundendis divinis auxiliis, tum quibus homines ad Ecclesiam evocentur , dc si in ea maneant, ad facienda officia impellantur, tum quibus Eccletia conservatur &ab omnibus hostibus detendatur. Ex his Regiis Chiisti muniis, quod postremo loeo esseriptum est, hominibus mandari non poteti, ut per eos peragatur. Nanque riuimodi Divina vuxilia, quae hominum mentes assiciunt, ab ipso Deo per Christum dimanant, D uti quibus dantur, ex mera Dei benignitate dantur , ita si quibus negantur , aut minus uberum conceduntur, id accidit ob caussas, auas compertas non habemus . At reliqua ianucia Apostolis , sacris Pastoribus peragoada demandantur ductu, auctoritate, vi & numine Christi, qui ab Ecclesia nunquam animum avocat, sed eidem prospicit Si consulit . Perspicua sunt in novi l eris libris verba , quibus uni ersa haec Pr uincia , maxima sane Sc praestantiis ima Apostolis committitur. Eos enim se Chri lius
aditus est apud Mat. xxv III. I9., I IO CAεντες ρυν ιυαθηπι -- πάν- - ἔθνη .... Δι-τασκοντες αυτους πνρειν πανα - νετ λαπι ν ψεῖν , Euntes igitur faeite mihi di ipulos ex omnibus Gentibus . . . doceatra eos omnia , yuaecumque mannici νobis: Eam oo causiam auctorem ductoremque iisdem dedit Spiritum Sanetum . Nanque apud Ioannem xvi. ia. idem ipse dicit, δ-ν δἐ ἔλθη ἰκει i. mr .Hυμα ν άληθμους πνοησει ἰαας ἐμπασαν - κληθειαν, Cum autem senerit ille Spiritus Ucritatis, duret vos in omnem Derit
r in Cumque Petrus in animum induxisset suum, Ecclesiam novi FGeris talem esse, in quam soli Hebraei congregarentur, divinitus erroris sui commonefaetus est , quem
οι M , In Veritate eo peris , quos non es personarum acceptor Deus: itaque Divino mandato paruit , iisque etiam , qui in ethnico vivebant Orbe , Christianam Religionem pertulit. Haec quidem, ex quibus intelligi par est, Christum loco suo Apostolos huie negotio praefecisse , ut Ecclesiam conderent , dc leges , quas ipse tulerat , omnibus Centibus expromerent easque cum auctoritate explicarent. Itaque Ecclesia condita esse dieitur a Paulo in Apostolis tanquam in principiis & sundamentis, in ea , quae ad Ephesios scripta est epistola cap. ii. Sed porro Christus principes illos Pastores eorum omnium , qui ad Ecclesiam pertinebant , iudices renunciavit hac cum jurisdiaetione praeditos, qua alios peccatorum absolvere M alios damnare Pollent. Nam apud
misit me Pater, ego mitto Nos . . . quorum remiseritis peccata, remittamur eis, O qu rum retinueritis , retenta sunt. Quibus verbis iuris dicundi potestatem de iis . quae ad animum pertinent, Apostolis suisse creditam Patres omnes Graeci ta Latini docuerunt, quod paulo post a nobis dicetur. Acceditque, quod iidem universae Ecclenae gubernacula a Christo commisia susceperunt. Nanque dicuntur in epistola ad Haebraeos xor. p. i7. ἰwDira tacere , I. Thelal. v. Id. M I. Timoth. V. IZ προίσασθα praeesse , deinnique Ioan. I. I 6. aliisque in locis ποιακινειν Pascere O regere. Cum igitur lacri Pastores principatus ipsius, qui Christo datus est . partes omnes obivissent non sine pol state V notione, plane sequitur, eos ad gerengam Ecclesiam ita accessisse ut caelestis illius Regis locum tenerent & vice iungerentur. Atque ita seni erunt de Episcopis veteres omnes Patres. Ignatius Martyr apost licorum temporum aequalis in sincera epistola i qiram ad Magnesianos scripsit , hos
DA Leo O Presbyteris loco Senatus Aposolici . Tum in epistola ad Trallianos , quae etiam germana est , eos Milit Epit cori quasi Christo Parere, Tω ἐπισκοπι. ὐποασσισσεί. Γουσω νήιστω, Episcopo subjecti estis, ut Iesu Chri O: quod idem Ignatii interpol