장음표시 사용
191쪽
Ius primo Die impositum ad significandam ipsam rem tui fain. postmodism autem deriuatum ad ar tem est, per quam artem com ascitur quid sit iustuat;& vltera os ad significa dum locum in quoius redditur, sicut dicitur aliquis comparere in uire; ac vicerius dicitur etiam ius, quod redditur ab eo ad cuius ossirium pert im t iustitiam faceredicet etia quod decernit sit iniquum, ut habet S. Th. a. a. .s .ar. I. Et dicitur ius diuinum, quod diuinitus promulgatur, ius naturale, quoa est commune nobis. de alijs animalibus ; ius positiuum, quod est determinatio iuris naturalis, & pertinet ad quemlibet principem, qui potest leges condere ius gentium vocatur,quod apud omnes gentes custoditur. Dicitur etiam ius magistratuum, aut sacerdotum, ius paternum, ius dominatiuum, ius politicum, ius militare; α sic secundum diuersa ossicia, ut habet S. Τ h. ar. . eiusdem quaeit.
IEc litera i , quanquam non immediatE sequatur ad praecedentem literam t. tamen quia litera illa quae immediatE sequiturinon peristinet ad Latinos, sed ad Graecos, quam literam vocant ipsi Graeei Κappa. nos autem Κ, quae servit eriam apud Latinos dictionibus Graecis. Xyrie eleison:vnde absolutE est superflua apud nos. quia
Ioco eius utimur C; propterea ipsa derelis γ . accedam as ad lite
ordinaturi Pri mo & principaliter ad vicium quaeretidum, oc lic ιadit 1υhnecessi. at C serae cepti; Secundo, d vitaiadam cupiditatem alic narum rerum; l erti ad vitans a tui pia ne socia ex quibus aliqui victum acquirunt Quarto,ad tollendum ocium,ex quo multa mala oriuntur; & ad eleemosinas taciendas, ut ait 'poitolus ad Ephesios . Qui f rabatur, tam non furetur, magis autem laboret operando manibus suis, ut tribuat necessitare parienti. Lacheymae prorumpune, non solum ex tris alia,sed etiam ex quadam affectus teneri tuadine, praecipue cum consideratur aliquid delectabile cum permixtione alicuius erit abilis, sicut solent homines lachrymari ea pietatis affectu,cum recuperant filios, vel cams amncos, quos existimauerant se perdidisse,& per hunc modum lachrymae ex deuotioae proce
Laus vocalis ad hoc necessaria est,ut ailectus hominis prouocetur in Deum,& ideoqupcunque utilia esse pol sunt,in diuinas laudes congruenter assiimuntur;hine secundum diueefas melodias sonoriam, animi hominum diuersimode disponuntur; & ideo salubriter sitie institutum, ut in diuinas laudes cantus assismerentur, ut animi infirmorum magis prouo. carentur ad denorionem: unde est necessaria laus oris,non quidem propter Deem, sed propter ipsum laudantem, cuius affectus excitatur in Deum ex laude ipsius. Et quia de Deo dupliciter loqui possimus; Vno modo quantur' ad eius essentiam .&siccum sit incomprehensibilis & ineffabilis. est maior omni laude; Αlio modo secundum efferetis ipsius. qui in nostram utilitatem ordinantur, & secundum hoc debetur laus Deo,ut ait S. Th. a. a.q.st.
Lamina aurea inuenta est super pectus Gentilis mortui, ut ait S.Th m. a. a. q. v. are. ad tertium, dicens, auod multis Gentilibus facta fuit reuelatio de Christo, ut patet per ea quae praedixerunt; nam iob I p. dicitur, Scio quod Redemptor meus uiuit; Sibilia etiam pronunciatuit quaedam de Christo: unde inuenitur in historijs Romanoruin,quia tempore
Constantini Augusti, & Helenae matris eius, inuentum fuit quoddam sepulchrum, in quo iacebat homo auream laminam habeas in pectore in qua scriptum erat; hristus nascetur ex v irgine, di ego aedo in eum, o Sol sub Helens & constantini temporibus iterum me videbis, dic. Latitudo est quaedam dimensio magnitudinis corporalis, unde in affectionibus animae. nonnisi secundum metaphoram dicitur dii atatio autem dicitur quasi motus ad latitudine;& eompetit delectationi secundum duo, quae ad delectationem requirunturi quorum Vnum es ex parte apprehensivae virtutis. quae apprehendit coniunctionem alicuius boni conuenientis, ex hac autem apprehensione homo apprehendit perfectionem quandam adeptam, quae est spiritualis magnitudo,& secundum hoc animus hominis dicitur per delectationem magnificari seu dilatari; Aliud autem est ex parte appetitiuae virtutis, quae assentit rei delectabili, & in ea quiescit, quodanimodo se praebens ei, ad tam interius capiendam ,
192쪽
pientimidi sic dilatatum affectiis hominis perdelectationem. Iuasi se tradens ad continendum interius rem delectantem,&e. S.Th. I. a. q. 33. r. I. inco .
Latria est nomen quod tripliciter sumi potest; Primo, pro eo quod Deo in obsequium exhibetur,sicut sacrifieium. genuflexiones,di huiusmodi; Secundo autem pro ipsa exhibitione Tertio,pro ipso habitu quo exhibetur obsequium: de primo modo latria non est virtus, sed materia virtutis; secundo modo est actus virtutis;tertio modo est virtus. Et nominatur haec virtus quatuor modis. dicitur enim pietas, quantum ad effectum deuotionis , quod primum occurrit; dicitur etiam theosinia, idest diuinus cultus,vel ensebia,idest bonus cultus, quantum ad intentionem attentam,illud enim eoli dicitur eui studi E intendi cirrisimi ager, vel animus, vel quicquid aliud; dicitur etiam latria, idest serultus, quam tum ad opera quae exhibentur in recognitionem domini; , quod Deo copetit ex iure cre tionis:dicitur etiam religio, quantum ad determinationem operum,ad quae homo se obligando in cultum Dei determinat, quibus tamen nominibus una & eadem virtus nomina. tur,secundum diuersa quae ad ipsa concurrunt, ut ait S.Tho. 3 .sen dist9.q. I.ar. I. ad primam quaest. Et nota, ut aliqui dicunt, v latria sumpta procultu, siue reuerentia exhibita Deo in actu interiori, ratione summi dominij, vel summi boni, est virtus moralis, non . Theologica,quia non habet Deum pro obiecto, sed honorem deserendu Domino increato.
Latria itaque est reuerentia soli Deo debita, & tibi exhibita ι vel est quaedam protestatio Fidei, di actus eius. Praeeipitur autem in primo piscepto decalogi,ut habet idem LT m.
Latin siue fur, dieitur perfectus & bonus sed metaphorice,ut scribit S.Th. I. 2.q. y 3.ar.3. ad primum, dicens,quod sicut perfectum, ita etiam & bonum dicitur metaphoricό in malis : unde dicitur perfectus latro, ut aie Arist. 3.metaph. secundum hoc ergo etiam virtus metaphisticE in malis dicitur; ερ sic virtus peccati dicitur lex, inquantum. s. per Iegem occasionaliter est peccatum augmentatum, & quasi ad maximum suum posse peruenit, ut
ait Apost.I ad Cor. II. Virtus peccati lex,&c. t Lex, o scribit Sahom.eto.q. so. art. I. in corp. est quaedam regula, & mensura inuum,
secundum quam inducitur aliquis ad agendum, vel ab agendo retrahitur; & dicitur lexa ligandi ita obligatad agendum, regula autem de mensura humanorum actuum est ratio,quae est princi pium primum actuum humanorum, rationis enim est ordinare ad finem
qui est primum principium in agendis; in unoquoque autem genere id quod est principiuest iansura de regula illius generis, sicut unitas in genere numeri, ει motus primus in ge- re motuum ἔ, ideo lex est aliquid pertinens ad rationem. Dicitur elim lex a legendo. quia scripta estin est dictamen rationis practi eaei de non imponitur ab aliquo domin' nisi subditis eius de imantum est iusta, inquantum deriuatura lege aeterna. Et est multiplex ipsa leati diuina,humana naturalis,lames peccatiaex cone 'entiae,lex Moysi ex Christi. lex mitium, lex positiva, lex civilis, lex canonica. Lex diuina se extendit ad actus interiores de teriores, de prohibee, de punit omnia peccata, di distinguitur in legem veterem,& nouammon ficultu species omnino diuersas,sed sicut in impertinum, de persectum: sed lex humana se extendit tantum ad actus exteriores, de non punit omnia peccata, Sic. Liber in diuinis non potest diei, nisi metaphortia, ut ipsa repraesentatio vitae, liber viis dicatur: Si quia vita dupliciter repraesentari potesti uno modo ipsa vita secundum se; Αlio modo secundum quod ab aliquibus parti ei inuis est. Vita auia secundum seipsam repl- sentari potest dupliciter; Uno modo per modum doctrinae, de sic liber vitae dicitur, in quo
continetur doctrina de vita consequenda,& sie nouum δι vetus testametum dicuntur liber irae; Al io modo per modum exemplatis,& haec quidem repraesentatio pertinet ad visum; ει sic liber Witae dicitur ipse Christus,quia in eo sicut in exemplari pessumus aspicere,qua liter sie vivendum, ut perueniamus ad vitam aeternam. Dicitur etiam liber vitae repraesentatio eorum,qui ad vitam perveniet, ut docet LThan disp. de ver. q.7. r. I. E e so , liber vitae in diuinis dieitur essentialiter, non autem perso iter , de appropriat valioratione notitiae,sed Spiritui sancto ratione vitae. de non est de vim naturi, nec de vita grati nec de vita Dei, sed tantum de vita gloriae creaturarum rationalium, dic. i Liberalitas, ut stribit S.Th. a. a.q. Ii 7.arti rast virtus quaedam,quia bene via his qui smale uti possumus, pertinet ad virtutem. Possumus autem bene de male uti,non ιolum nisquae intra nos sunt, mea potentiis, de passionibus animae, sed etiam his quae extra T iunt, icilicet rebus huius mundi, concessis nobis ad sustentatio em vitae; & adeo cum bene utabis rebus pertineat ad liberalitatem, consequens est ut Itbaralitas sit quaedam si usa L a dc licet
193쪽
de licet non sit species iustitiae, quia iustitia exhibet alteri quod est eius,sed liberalitas
exhibet id quod suum est,habet tamen qua Marti conuenientiam cum iustitia in duobus, Primo quidem,quia principat iter est ad alterum,sicut & iustitia; Secundo, quia est circa res exteriores,sicut & iustitia, licet secundum aliam rationem, & ideo liberalitas a quibbusdam ponitur pars iustitiae, licui virtus annexa ei, Acc. Libertas voluntatis est quo ad tria .cquoad exercitium aetiis, inquantum potest velle&non velle ; &quoad specificationem amas. .prout potest velle hoc vel illud obiectum. di quo affordinem finis, inquantum potest velle bonum vel malum: sed quantum ad primum hora inest libertas voluntati, in quolibet statu naturae, respectu cuiuscunq; obiectis Secundum vero horum est respeetii quorundam obiectorum . . respectu eorum quae sentad finem 3e non ipsius finis,& etiam secundum quemlibet statum naturae: Tertium verbnon est respeetii omnium obiectorum, sed. quorundan eorum s.quae sitnt ad finem; neci. spectu cuiuslibet status naturae,sed illius tantu, in quo natura deficere potest,ut ait LTh.
i coactione & nece istate, quae conuenit omnibus statibus ; secundam libertatem a pec cato; tertiam, amiseria; quartam, a lustitia. Et Caiet. p. p.q.εo.inexpo primi ara.diciti quod liberum distinguitur contra naturale,hinc aliqua actio dicitur libera quoad exta citium & specificationem actus, ut electio, quia liberὰ eligimus. & liberὶ si eligimus determinamus nos ad alteram partem contrajictionis,m parte obiecti; Alia est actio libera quoad exercitium, sed naturalis quoad specifieationem,ut velle bonum,& intelligere prima principia,quoniam libere exercemus,& abstinemus ab usu talium actuum.Sed ci ca haec obiecta operandum nobis est, de non est in libertate nostra determinare nos ad alteram partem contradictionis ex parte obiecti, &c.. Liberum ex vi vocabuli nominat quendam actum, secundum propriam significati εeius; secundum tamen communem usiam loquendi, liberum arbitrium dicimus id, quod est principium huius actus .fquo homo libere iudicat, & sic est potentia quaedam προ- titiua, non distincta a volvata te, ut ait S.Th.p. p.q. 8s .art. r.& 2. hinc liberum arbitrium est una potentia Brmaliter,sed duae virtualiter.& dicitur aliquando tota anima nom, dem estentialiter, sed per imperium. &est eorum quae sunt ad finem : Be cum sit in omni habente intellectum, ex consequentire peritur in Beatis. 8c in damnatis. de non suscipit magis de minus secundum essentiam, sed secundum dispositionem subiecti, tamen est maius se indiim nobilitatemrei. Sc licet homo ipse amiserit liberum arbitrium per peccatum,quantum ad libertatem a culpa, dc a miseria, non tamen dicitur perdidisse quo ad libertatem naturalem, que est a coactione, quia cum liberum arbitria potest esse saeuitas voluntatis, de rationis, 3c voluntas nostra feratur in finem vel in id quod estad finem. in finem vero honestuin, vel delectabilem,vel utilem, secundum quod triplex bonum disti
guttur in honestia,utile, dc delectabilα respectu erso finis honesti ponitur libertas arbitrij; respectu boni utilis, ponitur libertas conssilii; respectu boni delababilis ponitur l1bertas beneplaciti: Zc quamuis discretio sit per ignorantiam diminuta, no tamen omnino ablata ; & ideo libertas arbitrij per peccatum est quidem debilitata, sed non amisia ..in veri
Libido quae aggravat mmatum,est quae consistit in inclinatione voluntatis;libido autem quae est in appetitu scnsitiuo,diminuit peccatum,quia quanto aliquis ex maiori passione impulsus peccat, taum leuius est peceatum; de hoc modo libido in fornicatione est maxima, quia inter omnia Christianorum certamina, duriora sunt praelia castitatis,ubi est quotidiana pugna, dc rara victoria, quia magis per camis luxuriam humanum genus subditur Diabolo,quam per aliquod aliud, quia difficilius est vincere vehementiam h ii modi passionis,ut notat s.Th. 2.2.q. I s .art. 3. ad primum. Vbi nota, quod libido dicitur,quicquid libet, di dicitur a labando, quia quae placent in mentem prolatautur, siue sint turpia siue honesta; unde capitur aliquando pro improba voluntate, & praua animi pidirute, propterea tot dicuntur libidines,quot vitiorum cupiditates. Aliquando libido dicitur delectatio immoderata; aliquando vero corruptio vitiosa, existens in poten tia generativa, dc in semine, dc hoc modo pertinet ad Iuxuriam, dcc. tacitum illud dicit , quod nulla lege prohibetur : unde illicite acquisitum dicitur, quod contra prohibitionem legis acquiritur: quod potest esse dupliciter, quia aut lexin' 'ibet ipsum lucrum,uel causam lucri tantum si primo aut no transfertur dominium, is in rapina,&fimo, dc de hoc non potest eleemosina viri; aut transfertur dominium,oc
194쪽
tunc vel competit repetitio ei a quo quis lucratus est, secunduin aliquod ius, sicut de usisera accidit,& de hac etiam eleemosina fieri non potest; aut non competit repetitio secundum turpi tudinem sceleris ex parte dantis, sicut in symonia accidit, & tunc tale acquisitum potest in cleemosinas erogari; si autem lex prohibuit actum ex quo quis lucratur, sed
non lucrum, supposito actu, tunc quamuis acquirendo tali actu contra legem iecerit, i men tes endo, non facit contra legem, siciit cum quis de lenocinio vel meretricio lii cratur,& ideo haec retineri possunt,de de eis eleemosina fieri potest,ut docet S. Thom.q. sent. dist. II.q.2.art. . ad secundam quaest.
Liuibus Patrum dicitur infernus inferiorum, non simpliciter, sed respectu huius habit tionis,de qu' anima David,vel etiam Christi educta suit; similiter etiam ille locus potest diei prolandissimum inferni comparative, ut profundum sit respectu coeli, aer caligin ius,in quo sunt inmones, profundior locus habitationis nostrae, profundi inius autem
limbus Patrum, de quo Iob liberatus fuit, ut asserit S.I hom. 3. sent.dist. a. q. 2.art. 2.q. Σ.
ad primum: in hoc enim limbo erat dolor de dilatione gloriae, non autem poena sensibilis pro peccato, unde erat quies per immunitatem poenarum, non autem per immunitatem desideri j,unde Patres ibi habebant fidem, se spem.&Christus expoliauit ipsum,claudendo ne aliquis ulterius introeat. Limus dicitur terra aquae permixta , unde corpus hominis dicitur formatum de limo terrae, quia in limo terrae est aqua terrae conglutinata. Uertam de alijs elementis Sacra Homo ex et acriptura non scit mentionem, tum quia minus abundant secundum quantitatem in cor-- pore hominis, tum etiam qilia in tota rerum productione de igne & aere, que sensu non percipiuntur a radibus,mentionem no fecit sacra scriptura,quae rudi populo tradebatur: unde non fecit etiam mentionem de alijs rebus,quas homo ha N:t in se,nam de genere spiritualium substantiarum habet animam rationalem, de similitudine coelestium corporuhabet clongationem a contrarijs , per aequalitatem maximam complexionis, elementa verb Lecundum substantiam, ita tamen quod superiora elementa praedominantur in eo secuncturn virtutem. ignis & aer, quia vita praecipue consistit in calido,quod est ignis de humicto. rhod est aeris; inferiora vero elementa abundant in eo secundum substantiam, aliter Qti posi et esse mixtionis aequalitas, nisi inferiora elementa abundarent in homine
secundum quantitatem, ut ait S.Th.P.P.q.9I .art. I.
Linea dupliciter accipi potest: aliquando proprie, pro ipsa dimensione, quae est prima specie quantitatis continuae, & sic linea recta continet tantum duo puncta in actu , quae terminant ipsam, sed infinita in potentia, quorum quolibet signato in actu linea diuiditur.& fiunt duae lineae: aliquando vero linea sumitur pro his, quae linealiter disponuntur, di secundum hoc assignatur in numeris linea, di figura, prout unitas post unitatem ponitur in aliquo numero,&sie quςlibet unitas adiecta, gradiim facit in tali linea; & similiter est de linea consanguinitatis; unde una linea continet plures gradus, unde dicitur linea descendentium. s. patris ad filium.& ascendentium. si ij ad patrem,& transiter alium secundum habitudinem eorum, que sunt ab uno principio ad inuicem , sicut intres dicuntur nasei ex eisdem ut ait S.Th. .sent. dist. o. q. I .art. .ad tertium .
Lingua infirmi,quia plena est cholerico humore, omnia sentit ut amara,vt notat S. Th. P. P. . III .art. . incorp. Et nota,quod lingua dicitura ligando cibo, lingua enim conglo- Limois a liabat & deprimit, ac transmittit in ventrem : vel dicitur a lingendo, quia lingit adulando, si mordet detrahendo: vel dicitur,qubd sit dentium sepes, quasi muro circumuallata ac ligata: S sumitur aliquando pro assectione animae, ut habetur Lucae I .de diuite epulone, qui petebat guttam aque ad reseigerandum linguam suam,&c. Et peccatum linguae grauatur sextupliciter. sisequentia, dolo, deliberatione, conditione loquentis , conditione audientium. & conditione eorum contra quos est. Est autem facilis ad peccandum, quia est mobilis,& est immediatum instrumentum cordis, ut scribit S. Th. in expos. Psal. 3 8. Litigium proprie consistit in verbis,cuin. f. unus verbis alterius cotradicit: in qua quidem contradictione duo possunt attendi; quandoq; enim contingit contradictio propter personam dicentis,cui tradicens consentire recusat,propter defectum am oris animosvnientis & hoc videtur ad discordiam pertinere, charitati contrariam: qua ndoque vero eontradictio oritur ratione personae quam aliquis contristare non veretur, &sic fit litigium,quod amicitiae & atabilitati opponitur, ad quam pertinet delectabit iter couiuere. Et est grauius peccatum,quam adulatio,quia tanto peccatum est grauius, quanto spiritali statui niagis repugnat. sed litigium magis repugnare videtur statui spirituali
195쪽
ut scribitiar I. ad Timoth. . oportet Episeopum non litigiosum esse. igitur liti um est
grauius peccatum, quam adulatio: quod intelligitur quo ad speciem peccati , non autem, quo admotiua exteriora, ut ait LTh 2.2. I I 6.art. I.
Lignum vit quodammodo immortalitatem causabat non simplieiterrvnde primus ho mo habebat duo remedia ad conseruationem vitae,contra duos detectus; quorum primus erat, deperditio humidi per actionem caloris naturalis, se huie subueniebatur ' esuri aliorum lignorum paradisi , sicut 8c nunc subuenitur nobis per cibos quos sumimust se. cudus defectus erat,quia illud quod generatur ex aliquo extraneo,adiunctu ei, quod prius erat humido praeexiuenti, imminuit virtutem activam speciei, sicut aqua adiuncta vino
diminuit sortitudinem vini, sic virtus primi hominis debilitabatur per longitudinem temporis; & ad hunc defectum subueniendum filii datum lignum vitae, quod semet sumptum
praeseruabat a corruptione usque ad determinatum tempus, quo finito,vel homo transsa res filisset ad spiritualem vitam, vel indiguisset iterum sumere de ligno vitae , Ut notat vita S.Th.p. p.q.98.ar. . hinc dicunt aliqui, quod erat triplex lignum, unum.sin documentum,mpie. arbor boni & mali; aliud in nutrimentum; aliud ad viuendum perpetuo,&c. Locus, ut scribit S.Thom.quolib. 6.art. 3. duae opiniones fuerunt de ipso apud antiqnos; nam aliqui dixerunt locum esse quoddam spatium,siue dimensiones per se existentes; quae quidem opinio si vera essen locus ipse deberetur corpori, quia ex hoc ipso quod corpus est dimensiones habens,necesse est aliquas dimensiones occupare: Sed haec opinio fuit reprobata ab Arist. .phys. unde alia est eius opinio, quod locus fit superficies corporis continentis, non quidem inquantum huiusmodi corporis, quod immediatε continet. alioquia sequeretur, quod corpus quiescens non semper esset in eodem loco,puta si homo staret influuio,per cuius decurissim semper renouarentur diuersae superficies aquae circa ipsum, sed superficies eorporis immediatE continentis, habet quod fit locus ex ordine ad primum continens, unde accipitur idem locus secandum eundem situm ad primum continens .&propter hoc locus est immobilis: secundumergo hanc opinionem,quae vera est, necessitas essendi in loco conuenit corpori, ex hoc quod dependet a primo continente, & propter hoc primum continens non est in loco. nisi per accidens de per partes dimensia; Angelusis in loco dissinitive per operationem; Deus vero repleti , per potentiam , praesentiam,
di essentiam, & eum causalitate effectuum a.
ν Loqiea potest considerari secundum quod est doeens, de secundum quod est utens; secundum quidem quod est docens,habet considerationem de intentionibus,instituens modum quomodo pereas procedi possit ad conclusiones, in sngulis scientijs probabiliter ostendendas,& hoe demonstratiuε facit, & seeundum hoc est scientiai utens vero est, se cundum qisod modo adiuncto uritur ad concludendum aliquid probabiliter intingulis seientijs de sic recedit a modo scientiae;& similiter dicedum est de Sophistic qiua prout est docens.tradidit per necessarias &demonstrativas rationes modum arguenui apparen ter; secundum vero quod est utens, deficit a processu verae argumentationis: sed in parte Logic , quae dicitur demonstrativa solum doctrina pertinet ad Logicam, usus vero ad Philosophiam, & ad alias particulares scientias, quae sunt de rebus naturae, & hoe ideo, qui usus demonstrativae confistit in utendo principijs rerum, de quibus fit demonstratio quae
ad scientias reales pertinet, nun utendo intentionibus logicis, lec. ut ait S. Th. . Metaph. Iect. 3.de in opus. 7o. cap. I7.dicit, Logica est scientia rationalis,& non est pars principitis' seientiae speculatiuae, sed reducitur ad eam ut adminiculum, siue ut instrumetitum eius: ει .dicitur rationalis,non solum ex hoe quod est secundem rationem, quod est omnibus arti hus commune, sed ex hoc. quod dirigit actum rationis, siue ex hoc quod est circa actum rationis, sicut circa propriam materiam, propterea etiam nominatur ars artium c. Longquitas promittitur honorantibus parentes,no solum quantum ad faturam vitam, νώ Διων ων sed etiam quantum ad praesentem, secundum illud Apostoli primae ad Timoth. .Pietas ad utilis est, promissionem habens uitae, quae nunc est, & fiaturaet & hoc rar tonabiliter, ' -'' qui enim est gratus beneficio, meretur secundum quandam congruentiam, ut sibi beneficium conseruetur , propter ingratitudinem autem meretur aliquis beneficium perder rheneficium autem vitae corporalis post Deum a parentibus habemus, & ideo ille qua honorat parente S, quas beneficio gratus meretur vitae conseruationem, qui autem non honorat parentes, tanquam ingratus meretur vita priuari,Sec. Ut ait S.Th. 2.1.q. I a Mar. S.
. Longanimitas dicitur, perquam aliquis habet animum tendendi in aliquid, quod ia onginquum distat,& ideo sicut magnanimitas magis respicit spem tendentem in bonum,
196쪽
quam audaeiam, vel timorenti, siue tristitiain,quae respiciunt malum, ita etiam de longani- mitas: vade longanimitas maiorem conuenientiam videtur habere cum ma Enanimitate,
quam cum patientia, Ut notat S. Th.1.2. q. I 36.art. F. in corp.
L fui unius ad alterum, nihil aliud est, quam conceptum mentis alteri manifestareis ἔα quia in nobis interior conceptus mentis quasi duplici obstaculo claudituri Primo quide Ipsa voluntate,quae conceptum intellectus potest retinere interius, vel ad extraordinare,& quan m ad hoz mentem unius nullus alius potest videre, nisi solus Deus, secundum allud I. r. 1. Qnae sunt hominis nemo nouit, niti spiritus hominis, qui in ipso est; Secundo autem ci auditur mens hominis ab alio homine per nosti 'iem corporis: unde eu etiam volumas ordinat conceptum mentis ad manifestandum alter , non statim cognoscitur ab alio, sed oportet signum aliquas sensibile adhibere: Ac hoe est, quo a Greg. dicit i. morat. Hlienis oeulis intra secretum mentis quasi post parietem corporis stamus,sed cum mani-teitare nosmetipsos cupimus,quasi per linguae ianua at egredimur, v quales sumus intrin
recus, Ostendamus. Icc. ut notae S.Th. p. p. q. io .are r. Uni nota,quod hoc est loqui voca-
Iiter.1.proferre verba vocalia, ut aliquis audiat vocali aut tione, S intelligat illud quod Per voces significatur,hoe est sermare in se conceptias vocibus correspondentes, addide rentiam loqui mentaliter, quod nihil aliud est nisi habere, vel formare in se verbum mea- tale,ve aliquis audiae mentaliter,&intelligat quod per verbum mentale significatur, &C. Locutio est duplex, interior, & exterior. Locutio exterior est illa, quae fit per vocem,&est nobis necessaria propter obstacul um corporis, & haec non conuenit Angelo: locuti vero interior est intellectualis operatio Angei qua conceptio mentis unius Angeli ordinariat ad alterum. Et quia ea quae mente concipiuntur ad duplex principium referri possunt.c ad ipsum Deum qui est prima veritas,& ad voluntatem intelligentis per quam aliquid actu consideramus. & quia veritas est lumen intellectus,& regula omnis veritatis est ipse Deus , manifestatio eius quod mente cooeipitur secundum quod dependet a prima veritate.& locutio est, & illumin 1tio, puta si unus homo dicat alii, Coelum est a Deo crea-eum,vel homo est animal; sed manifestatio eorum quaea ependent ex voluntate intelligen iis, non potest diei illuminatio, sed locutio tantum, puta cum alter alteri dicat, Volo hoc addiscere, volo hoc,illud neere: cuius ratio est,quia voluntas creata non est lux,nec regula veritatis,sed participans lucem; unde communicare ea quae sunt a voluntate creata, inquantum huiusmodi, non est illuminare, non euim pertinet ad persectionem intellectus mei,quid tu velis, vel quid tu intelligas cognoscere, sed solum quid veritas rei habeat. Manisestum est autem, quoa Angeli d cuntur superiores, vel inseriores,per comparationem Angeli in m.
ad hoc principium,quod eii Deus,& ideo illuminatio quae dependet a principio, quod est insem Deus, solum per superiores Angelos ad inferiores deducitur, sed in ordine ad priticipium quod est voluntas, ipse volens est primus, di supremus,& ideo manifestatio rum quae ad et eris .is
voluntatem pertinent, per ipsum volentem deducitur ad alioS quoscunque; & quantum rem remeem- ad hoc & superiores inferioribus loquvatur,& omnis Dei loquutio ad Angelos,est illumi- p i ut δή
Loth offerens filias suas incestui, non elegit culpam poenae, sed ostendit ordinem esse seruandum in fuga culparum, quia tolerabilius est si quis committit minorem culpam ,
quam maiorem. Hanc responsionem tradit S. Th.in disputatis de maloq. I. art. . Erg. I .
quod erat tale, Illud quod praeeligitur a viro iusto, praesupponit esse minus malit, sed Lot hcum esset iustus, praeelegit culpam poenae, offerens. s.filias suas libidini Sodomitarum,quod erat culpa, ne pateretur iniuriam in domo sua, dum hospitibus suis violentia inferretur, quod est poena, ergo poena est magis malu,quim culpa,&α Sic & Caietanus excusat Loth a peccato, a. a.q.78 art.4. dicens, quod Loth petiit Sodomitis ut non committerent so- dona iam cum masculis hospitibus, quod sine peccato concedere poterat, &obrialit proprias se filias educturum extra ita quod non oporteret inferri ipsi patri aliam violentiam, ad hoc ve puellae ement extra, quod totum sine peccato est, quamuis sciret, quod occasionem abutendi sumerent,& ipsi peccarent faciendo iniustum, filiae etiam paterentur iniustum: unde ad neutrum peccatum inducebat eos Loth, sciens quod non sunt facienda minus mala ut euidentur maiora,&c.
Lucia sancta verum dixit, quod corpus non inquinatur nisi de consensu mentis, ut no- Liuia Sanctaeat Sanctus Thomas x. a.q.6 art. s.ad secundum,& q. I auit. 8.in responsione ad secundum, δε- loquens de ipsamet Lucia Sancta, quod habebat sponsum, non virum, vade de consensu matris poterat eleemosinam facere, quia quando uxor habet alias res praeter dotem, quae o di natur
197쪽
ordinatur ad sustentandum onera matrimonii, vel ex pro to
ieito modo, potest dare eleemosinas,et non requisito assensu viri,moderatas tamen, se ex earum superfluitate vir depauperetur: alias autem non debet dare eleemosinas sime costa.
su viri tacito vel expresseta praesumpto nisi in
nihil proprium habet, non potest iacere eleemosinam sine licentia Λbbatis, vel expresse habita rei probabiliter praesumpta,nisi in articulo necessitatis extremae,in quo licitum est ei furari, ut eleemosinam daret, Re. . arbitrio, & ideo in eo consideranda est ratio, quae sumitur a motivo ad peccandum, ut no- '' et erum est duplex Leessans,& turpe acquisitum; utrunque videtur negari a S.Thoma, uuia cum peceato fit,& de hoc secundo,quod fieri potest multis vitus annexis, putanta,vel auaritia,vel meretricio, aut lenocinio, ut 'tet .sentidist. I R. a. r.4.aci 2.quo; nuod nos annotauimus supra verbo Lieitum de alio vero lucro cessante, patet etiam 2.1.
u. g. art.a.ad primum, ubi ait,quod ille qui mutuum dat, potest absque peccato in pactum deducere, cum eo qui mutuum accipit, recompensationem damna, per quod subtrabitur sibi aliquid quod debet habere, & hoe est damnum emergens, quod non est vendere vlum pecuniae,sed damnum vitare: de potest esse . accipiens mutuum, cum sua utilitate danum alterius non recompenset, sed recompensationem damni, quod consideratur in hin quod de pecunia non lucratur,non potest in pactum deducere,ouia non debet vendere id que nondum habet, de potest impediri multipliciter ab habendo.; licet Caietidistinguat ibi de potentia pecuniae, quod est duplexae absolutὸ considerata in ordine ad iuram ; alia vero est potentia ad lucrum ex pecunia, consequens pecuniam non absolute, sed ut stat tali imdustriae negotiatoris, vel emptoris, tali tempore, in tali loco, in tali commoditate, di ει tale luctum cessans potest esse licitum, de quo vidς Caiet num ibi . . . Luctus est duplex. fluctus de peccatis, de hic est actus poenitentiae, ut ait S. Ambronus, Poenitentia est praeterita mala plangere, ει plangenda iterum non committere. εκ SGreg. Poenitere est anteacta peccata deflere, de flenda non committeret Λlter est luctus, quo spretis terrenis ad coelestia suspiramus,fit hic est actus prudentiae; de quo luctu habet quae dam Glosa super illud Lucae, cap. S. Beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur, Ecce prudentia, qua ostenditur quam haec terrena sint misera, de quam beata coelestia, nam luctus proprie est plactus pro mortuis,ut notat S.Th. .sent.dist. q. q. I.M. I.q. .ad secundiuauariis a Ludicra vel iocosa dicuntur, dicta vel facta, in quibus non quaeritur nisi delectatio ani- icta velf malis: dc est necesse interdum talibus uti, quasi ad quandam animae quietem. Sed oportet um,ia obseruare; primo,quod prσdicta delectatio non quaeratur in aliquibus operationibus, '-verbis turpibus, vel nocivis a Secundo, ne grauitas animae resoluatur; Tertim ut coa' gruat personae, tempori, fle loco, Et secundum alias circunstantias debitE ordinetur; unde Beatus Ioannes Euangelista cum quidam scandalizarentur,quod eum eum discipulis sitis ludentem inuenerant, dicitur mandasse uni eorum qui arcum gerebaut sagittam trahe rei, quod cum pluries fecitat, quaesiuit utrum hoc continuE facere posset, qui respondit, quod si hoc continuε faceret,arcus frangeretur, unde Beatus 'oannes subintulit, quod similiter animus hominis stangeretur, si nunquam a sua intentione relaxaretur, ut notat
Ludus est triplex; deuotus, turpis,& recreativus: Primus est Iaudabilis, secundus debet vitari a quolibet, tertius debet sumi, sed temperatius a poenitente; excessus enim ludi est
duplex. s. turpitudinis, vel nocumenti. Et ratione indebitae circunstantiae, primus est peccatum mortale,secundus est veniale nisi ponatur finis in hoc; ει quia ludus est necessarius ad conuersationem vitae, ad omnia autem quae sunt utilia conueruuioni humana deputari possunt at i qua ossicia licita:& ideo etiam ossicium Hystrionum quod ordinatur ad solatiuhominibus exhibendum,non est secundum se illicitum, nec sunt in statu peccati, dummodo moderate ludo utantur. i. non utendo aliquibus illicitis verbis , vel factis ad ludum, de non adhibendo ludum negocijs dc temporibus indebitis, atc. S.Thomas a. q. I 68.art. I.
198쪽
Addunt alli, quod ludus est in factis, iocus autem in verbis. & ludorum aliques innituntur
viribus corporis , aut ingenio, ut proiectio pilae, aut lapidum, aut arcus, vel balistae ad metam,uue luctatio cursus in stadio, de similes alii sunt ludi, qui innituntur fortunae ex cupiditate lucri,ut ludus alearum,fiue fiat taxillis, siue chartis, siue alio modo qui subest fodi uae. Solet heri ludus malus quadruplici de causa: proter modum,quando est modus la- L-- Iciuus; propter linem, quando fit ad prouocandam libidinem ι propter tempora,ut si fiat
tempore tristitiae; propter personam, ut sistae apesima religiosa, praesertim in foectaeu
lis, ut ineamentis.&c. - . Lumen est triplex, scilicet naturae, gratiae, & gloriae, ut notat S.Th. pq. IO6.ar. I.ad a.
de qui xlumen primo institutum est nomen eius ad significiindum id quod facie manifestationem in sensu visus, postmodum autem extensum est ad significandum omne illud quod facit manifestationem secundum quamcunque cognitionem: si ergo accipiatur nomen Iuminis lecundum suam primam impositionem, metaphoricE in spiritualibus dicitur; si autem accipiatur secundum usum loquentium,extensiun est ad omnem manifestationem νuc proprie dicitur in spiritualibus p.p. q. 67. art. I. Et quia lumen naturale nostrum, est Iumen latelleαus agentis, de rationis, quo omnia naturalia anima nostra potφst cognoscere , quomodo anima nostra est immortalis, de dependens a primo esse, quod est Deus, prout naturaliter cognouerunt Philosophi Deum, & Intelligentias, de animam nostra esse immortalem. & in eadem parte intellectus ponitur lumen rationis, quae dicitur inserior pars, per quod potest cognoscere quae sunt bona, de quae sunt mala, iusta vel iniusta, turpia vel honesta, agenda vel non agendae unde sicut primum lumen dicitur speculatiuum, ita secundum dicitur practicum, & tamea utrunque lumen dicitur nobis naturaliter insitum. Lume autem supernaturale seu gratiae est illud, quod infunditur ex speciali dono Spiritus sancti,eleuans intelligentiam ultra uaturam suaria, ad apprehendendiunea quae sunt iupra
humanam itatem, proux Spiritus sanctus diuidit singulis prout vult: ει illud duplici- Gm ter peruenit ad nos; Vno modo per si uitualem infusionem, de illustrationem,& sic reee- tu in Vperunt ipsum Patriarchae,& Prophetae in veteri testamento;seeundo peruenit illud Iumen ad simplices fideles perdoctrinam & praedicatione, & hoc etiam dicitur lumen Dei, quod aliquando dicitur ipse Deus, quandoque vero aliquod lumen deriuatum ab ipse, secundum i llud Psal. In lumine tuo videbimus lumen,ut scribit LTHquol. I.ar. I ad secundum, quod Iumen vocatur lumen gloriae , quod lumen est dispositio supernaturalis eleuansani. mam ad videndum Deum. ut ait ipsemet S.Th. p. p.q. I 2art. . . Lumen Solis recipitur in diuersis corporibus diuersimode, secundum diuersam capacitatem eorum; ερ ideo aliqua sunt quae illuminantur in superficie tantiam, ut corpora op ca; aliqua vero sunt quae illuminantur in profundo, sicut diaphana, quae tamen lucem non retineae, quia imperfectε lumen recipiunt, unde oporiet,quoa lumen in eis cesset, absente illuminante; alia vero sunt quae perfectius lumen recipiunt,& lumen tenent, ut Carbuncu- Ius,sicut docet S. Th. a. senti dissis q. I. arti3. hinc in Stellis est qualitas permanens, in aera vero est passio transiens. per modum intensionis, sicut colores in aere,& imago in speculo. Luminare dicitur, quod est voluminis ede quia quadam eorpora recipiunt lumen ut lucet tia, te radios emittentia, ficut Luna& Stellae, de talia risiunt dici luminaria,& vasa luminis: alia vero corpora non sic recipientia, a possunt diei luminaria; hine Sol dicitur
magnum luminare, & propter quantitatem, dc propter virtutem, Luna vero dicitur magnum, non tam propter quantitatem veram, quam propter quantitatem apparentem. Aepropter excessum claritatis respectu aliarum Stellarum, ex propinquitate eius ad nos, flepropter euidentiam effectus quem habet in rebus humidis: de ista luminaria fuerunt producta primo die, quoad substantiam, sed quoad collationem determinatae virtutis, producta iunt quarta die, ut habet s.Th.p. p. q.7 .art. I. Luna est mensis dominatiua, ad cuius conversionem commensurantur conceptus,&impraegnationes: unde Luna est alter Sol, eo quod recipi e lumen a Sole: & quod Sol facit risisa in alano, Luna iacit in mense: a prima enim intentione, usque ad hoc quod eli dimidia, est fuit calida&humida,sicut tempus Ueris a mediatione usq; ad plenilunium est calida &liccp,
sicut aestas. Et ait S.Thomas opust. 18.cap. . Luna plena oritur vespere, ill occidit mane.
Ideo disitur praeesse nocti, quia probabile est, quod producta sit persecta, sicut & plantae. Non piaeest diei, licet appareat, propter praesentiam Solis, Sc. . . Lux non eli Erma substantialis Solis, ut aliqui dicebant;nee est forma substantialis aeris, sed sicut calor est qualitas activa consequens formam substantialem ignis, ita lis est. M qualitas
199쪽
qualitas in tua consequens formam substantialem solis, vel cuiuscunque alterius eorpo vis a se lucentis. si aliquod aliud tale est; neque habet esse intentionale in aere, ut similit eo coloris in aere existens, ut alij etiam asserebant; neque est corpus, licet feriatur,tate secetur reflectetur, & figuretur,quia hae proprietates metaphorice sibi appmpriantur, vedocet S.Th. p.p.q67.ar. I. Et a.lib.sendidist. I 3.q. I. ara. 3-ait, quod ista quatuor differunt, lux lumen radius, splendor. Lux enim dicitur secundum quod est in aliquo corpore luelado in Au a quo alia illuminantur,ut in sole; Lumen autem dicitur secundum quod est re. ceptum in corpore diaphano illuminato; Radius autem dicitur illuminatio secundum directam lineam ad corpus lucidum Se ideo ubicunqueest radius,est lumen, sed non emn. uerso ; Splendor autem est ex reflexione radii ad aliquod corpus tersum B: politum, sitae
ad aquam, & ad argentum, . Luxuria maxime confideratur circa voluptates venereas; unde luxuriosus aliquis diiscitur,quasi solutus in voluptator unde fient intemperantia prineipaliter quide est & pro. mei ε elrea delectationes tactus, sed dicitui lex consequenti,& per similitudinem quandam in alijs materiis, ita etiam luxuria prinei paliter quidem est in voluptatibus venereis, quae maximi & praxi E animum hominis resoluunt; secundario autem dicitur in quibuscun. que alijs ad excessiam pertinentibus; inde ad Gal. .dicit Glosa,quod luxuria est quaelibre
superquitas i & Aug.lmro confessionum ait, Luxuria ad satietatem atque abundantiam se cupit vocari, ut scribit S.Th. 2.Mq. I y I .ar. I. Ex his patet, quomodo non pmprie loquutus est Scotus a. sent.dist. 3.q. I. loquens de peccato Diaboli, quod peccauit peccam luxuriae, capiendo luxuria pro inordinato amore sillipsius vel alterius, fuit enim inordinatus amorsutipsius concupiscentiae,&quia concupiuit beatitudinem intensissimE. quia non minore, quam Deus habet, & quia concupiuit beatitudinem nimis accelerando,quia nolebat eam mereri, ed ante tempus determinatum volebat habere, & volebat habere eam sine meritis, ultra ordinationem diuinam, fuit inordinatus amor excellentiae super alios, sic m. eauit peccato luxuriae secundum Scotum. Sed melius est dicere iuxta communem opinio. nem, quod Diabolus peccauit peccato superbiae,&e. 'Luxuriae species sunt sex. clarescatio simplex, adulterium, incestus, stuprum, raptus,& vitia contra naturam; nam peccatum luxuriae consistit in hoc, quod aliquis non secundum rectam rationem delectatione venerea utitur e quod quidem continiit cupliciter; Vno modo secundum materiam in qua huiusmodi delectationem quaerit; Alio modo secundum quod materia debita existente,non obseruantur aliae debitae conditiones. Et quiae ireunstantia inquantum huiusmodi non dat speciem actui morali, sed eius species sumitur ab obiecto,quod est materia actus deo oportet species luxuriae assignari ex parte m teriae vel obiectit quae quidem potest non conuenire rationi dupliciter; uno modo, quia habet repugnantiam ad finem venerei actus, de sic inquantum impeditur generatio prolis est vitium eontra naturam, quod est in omni actu venereo, ex quo generatio sequi non potest,inquantum impeditur debita educatio, & promotio.prolis natae in krnicatio sim.plex,quae est soluti cum soluta; Alio modo materia in qua exercetur actus venereus potest esse non conueniens rationi rectae, per comparationem ad alios homines. Et hoc dupliciten Primo quidem ex parte ipsius theminae,cui aliquis commiscetur,quia ei debitus honor non seruatur,de sie est incestus,quia consistit in abusu mulierum, consanguinitate vel assi. nitate iunctarum; Secundo ex parte eius in cuius potestate est foeminar quae si est in pol state viri,est adulterium; si autem est in potestate patris,est stuprum, si non inferatur vis. Ientia; raptus autem, si inferatur. Diuersificantur autem istae species magis ex parte sce. minae quam vari, quia in actu venereo stamina se habet sicut patiens, de per modum materiae, vir autem per modum avoris. ει species istae assignantur secundum differenti m materiae, ut scribit S. Th. 2.2.q. 1sq. art. I.
Luxuriae species contra naturam sunt quatuor.smollicies, bestialitas, sodomia, fle modus innaturalis,quia ibi est determinata luxuriae species,ubi specialis ratio de memitatis occurrit,quae facit indecentem actum venereumrquod quidem potest esse dupliciter; V noquidem modo, quia repugnat rationi rectae, quod est commune in omni vitio luxuriae; Alio modo,quia etiam super hoc repugnat ipsi ordini naturali actus humans speciei,quod dicitur vitium contra naturam: quod quidem potest contingere pluribus modis; Uno quidem modo, si absque omni concupitu, causa delectationis venereae pollutio procure tur, quod pertinet ad peccatum immunditis,quam quidam molliciem vocant; Alio modo,
si fiat tedii cupisum ad rem non eiusdem sp i, quod vocatur bestialitas; Tertio,si fiae
200쪽
per concupitum ad non debitum sexu puta masculi ad masculum, vel seminae ad scem, nam. quod dicitur sed miticum vitium; Quarto. si non seruatur naturalis modus conc hendi,aut quantum instrumentum non debitum, aut quantum ad alios monstruosos Ac
bestiales concubendi modos, ut notat S.Th. a. a. q. I q. art. I I .
. Luxuriae filiae sindocto , scilicet coecitas mentis, ut dixit Daniel ra. Species decepit te, Luoris inso& concupiscentia subuertit cor tuum; Secunda est inconsideratio; Tertia praecipitatio. Quarta inconstantia ; Quinta amor sui, quantum scilicet ad delectationem,quam inordiae in appetit, Sexta divin Dei,qui prohibet delectationem concupitam; Septima affectus Hentis seculi ,invo scilicet aliquis vult frui voli1ptate; & per oppositum ponitur dolis elati' futuri seculi, quae est octaua. quia dum aliquis nimis detinetur carnalibus delectationibus, non curae peruenire ad spirituales, sed fastidit, dic. ut ait S. Thomas a. a. qr 3. artas. . Luxuriae gradus in quintuplex, scilicet aspectus, cogitatio, delectatio, consensus, de opus, ut docet salictus Thomas l. a. q. a. arti . in quo disputat, si conuenienter diuida- f in peccatam,ta peccatum cordis, oris, δι operis. de x. a. quaest. I I. res ad quartum, dieit. quod ex luxuria oriuntur quatuor actus inordinati exteriores, quorum primus db inur turpitudo,quia luxuriosi prorumpunt in turpia verba; Secundus est scoerilitas,quia prorumpunt in verba leuiter & ineonfideratE dicta, quae dieuntor sturtilia ; Tertius dicitur tua cens, quia luxurioss quaerunt delectationem etiam in verbis , de fie prurumpunt inveth a ludriea; rartus dicitur stultiloquus, quia lax acum causete citatem urimis,MIuxuriosi non aduertentes, prorumpunt in stultiloquis &G. t e.
I xx RAM istam M, Latini profvune absque lingua, ita quod & quaedam bruta animalia eam proserre possint, ficuti etiam & quidam m tuli.& solet haec litera punctuari ex utraque parte,& tunc significat numerum millenarium .vd patet in hoc exemplo . M. Aliquando signifieat Dominum,ut hic M. Maceratio proprii corporis,puta per vigilias Et ieiunia,non est Deo μ-- accepta, nisi inquantum est opus virtutis, quod quidem est inquantum cum debita discretione fit, ut scilice e concupistentia refixaetur, 3c natura non nimis gravetur,&sub tali tenore possunt huiusmodi sub voto cadete, propter quod Apostolus 'Rom ra. postquam dixerat, Exhibeatis corpora vestra hostiam viventem, sanctam, Deo placentem, addidit, rationabile obsequium vestrum. Sed quia in his quae ad seipsum peltinent de facili fallitur homo in iudieando. talia vota congruentius seeundum albi. trium superioris sunt seruanda, vel praeterniittenda, ita tamen quod si ex obseruation talis voti, magnum & mantiastum grauamen sentiret,& non esset facultas ad superiorem recurrendi, non debet homo tale votum seruarer vota vero quae sunt de rebus vanis fle in . otilibus, sunt magis deridenda, quam seruanda, ut ait Sanctus Thomxs a. a. quaest. 88. artic. a. ad tertium argumentum, quod erat inter Ea quae redeunt in detrimentum perso. nae, vel quae ad nihil sunt utilia, non habent rationem melioris boni, sed quandoque sunt aliqua vota de immoderatis vigiliis N ieiuniis,quae vergunt in periculum personae, quandoque etiam fiunt aliqua vota de aliquibus iudifferentibus, & ad nihil valentibus, ergo non semper votum est melioris boni. dce. . Machomerus introduxit sectam erroneam, εe illexie populos ad desiderium carnalis e cupiscentiae ἰ documenta autem veritatis non attulit, ni fi quae de facili a quolibet mediocriter sapiente naturali ingunto comosci possunt, quin potius vera quae docuit multis fabulis de falsissimis doctrinis immis te, εe dixit se esse missum in armorum potent ia, quae signa etiam latronum de Tyrannorum sunt, cui crediderunt homines bestiales, morantes in desertis, ει omnis diuinae doctrinae prorsus ignari, per quorum multitii dinem alios armorum violentia in suam legem coegit, di omnia documenta novi εc vel ris Testaementi quasi fabulosa narratione aeprauauit, unde astuto consilio libros veteris et noui Testamenti sitis sequacibus non reliquit legendos, ne per eos Alsitatis argueretur,
Macula propri4 dicitur in corporalibus,quando aliquod corpus nitidum perdidit suum i . M a nitorem