장음표시 사용
131쪽
quod per aliquod tempus peccatori reclusa esset salutis via.
Hoc quantum est ex parte peceatoris, sed ex parte Dei multo minus mora aut dilatio ponenda est: quia cum eius vitrus sit infinita,temporis spatiis non eo arctatur quare in instanti potest peccatorem iudi ilicares, ad suamque amicitiam pristinam Iestituere. Praesertim cum tam sit pronus ad miterendu, quod vix peccator peccata sua detestari statuit, quando iam Deus
praesto adest eum venia. Et hoc significant illa verba Apoca- 'ς 3 lypsis capite tertio: Poenitentsam age, ecce ego so ad nsum
pulso, si quu audieris vocem meam, is aperuerat,sh sanuam. intrabo ad eum, Ferenabo eum iEo, is ipse mecum. Desumpta
Meturi est metaphora ab illo,qui domum amici ingredi cupit,& eum M ianuam clausam inuenerit, ictibus pulsat , ut ianuam illi aperiant. Quibus verbis ingens desiderium indicat, quo tenetur dimittendi peccata, quando cordis domum peccatis clausam habemus. Ipse enim praeuenit peccatorem in lanctis inspirationibus cordis eius interiora pulsat. Et ut magis deuderium suum explicet addit: Coenabo eum alio, is ipse mecum: ut osten- 'r' dat se famem, sitim nostrae salutis habere. Explicatur magistae Dei sitis Sapientiae sexto, ubi dicitur de increata sapie tia Praoccupat quis eo-upiscunt, lusiis se νιον osiandat. Qui de Meetigitiuoνit ad illaminon laborabit, si dantem erum illam foribω suis inaeeniet Non enim potest peccato tam mainaia surgere ad quaerendum Deum per poenitentiam, quod illum praeueniat, quinimo praeuenitur a sua miserieordia,quam inuendet ad cordis ianuam expectantem. Quando gloria Domini egressa est de templo,in quo tot erant abominationes,uidololatria genera, iuxta Ezechielis vaticinium:sem, ut ipse Ed .ro inquit, in introitu templi, ibique si it Non longius abiit, sed in ipsa templi porta gradum fixit. Sic nimirum,quando Deum a nobisipsis peccatis nostrisin sceleribus fugamus,non procul
recessit,sed in vestibulo cordis nostri commoratur, ut quamprimum ei ianuam aperimus,intus se recipiat. Quamplurima huius veritatis exempla ex lacra Scriptura possemus in me-3-RU-δι dium proferresed duobus contenti simus. Primum ex vigesimo primo capite terti Regum, ubi prolata contra Regem Aehab durissima sententia, propterea quod innocentem Naboth iniuste occidisset,ita ut dictum fuisset illi ab Helia,qubdin eodem loco ubi canes sanguinem Naboth linxerant suis earnibus citurandi erant, tamen Rege poenitentiam agente,
statim Deus placatus est,in scelus illi remitit. Cum audisset Achab, inquit textus Jormones ines scidit vestimentasua,
132쪽
ueruι clltcto carnem suam, ieiunavisque - dormiuit in se eo, is ambulauit demus capite. Quae poenitentiae signa, vix opere complere coeperat,quando factus est sermo Domini ad Heliam dicentis: Nonne idisti humiliatum Achab eo in med quia uisu humiliatu est mei causa.non inoeam in diebu eius marum. Vide quam cito Deus laevus est, senten-riamque temperauit: ut adimpleatur illud diuus Augustinus D Am dictum NMnt Deus minare βε-ntiam,situ mureis emenda-ν vitam. Secundumis adhuc euidentius habetur quaἔt R., a. Regum vigesimo. Clim enim dictum esset Regi Ezechiae, ab i. x ijν. Isaia Propheta quod in erastinum esset moriturus: Ipse,ut ibi dicitur , conueνti faelem suam ad pariatem, in qua erat fena strat qua ad templum affliciebat,is oνauit Dominum latis ma- ν; quem tam propitium,in ad miserendum pronum expertus est , quod antequam Isaias egrederetur mediam partem atrij, dictum est ei: Reuertere, is dic Ezeehiar Audati reationem tuam. . id lach mam tuam, ece sanaui te. Sed go a percontari libet,quomodo hic dicitur, vidi chvmam tuam. cum Ezechias is ipse textus asserit fleuerit eiulatu maximo Hoc enim apertissime demonstratur,quam facilis sit Deus admiserendum, quam ex animo pareat.LicEt enim Ezechias magnum lachry marum imbrem profuderit, unius tamen lachrymae fit mentio Lad insinuandum, quod non plures lachrymas expectauit ad parcendum illi, sed visa prima, statim illi eoncessit veniam,in vitam liberaliter auxit. Benedictus sis Deus omnipotens,qui tanta benignitate polles, tantaque misericordia praeditus es,quod ad qualemcunque peccaturis poeniten , tiami si tamen sit ex corde tam praesto ades:quod unica lachryma possit a te veniam multorum peccatorum impetrare.
Quid ergo expectas 5 peccator quid de die in diem poenitentiam differs sui non es hodie, cras minus aptus eris. Non tarde eouuerti ad Dominum, me differas de die in diem Subie enim veniet ira illiu is disserdet te. Forsitan in Eιetischora mortis doloribus circumdatus,& timore praeoccupatus, quaeres locum poenitentiata&culpa tua non inuenies. Vide ne fatuis virginibus assimileris,quae nouium venientes, clausia iam ianua, res incassum puliaruntruuae tamen repulsam passae
sunt. Canticorum quinto,cum spontus adfores sponsae media nocte pulsaret, ipsa tamen, noluit illico eius preeibus acqui scere, sed vanis Minutilibus excusationibus te defendit,neque de lecto in quo iacebat surgere voluit, quare sponsus iniuria offensius, dimisit eam4 abiit: postea vero eum surgeret ad aperien
133쪽
aperiendam illi ianuam , iam damnauerat neque inuenit ilis him, nisi cum magna dissicultate, quia dum illum quaereret, multa in itinere passa est ἰ nam inuenerunt eam vigiles ciuitatis, percusserunt illam & abstulerunt pallium eius. Vt ex his huelligamus, quod absque ulla dilationes, Deus inquirendus est Quia, si tam possumu nolumus, fiet, ve cum voluerimus non possimus. Ipse enim laboribus & tribulationibus nos diuexat, ut illecebris,& volupetatibus dimissis,ad eum toto corde eonvertamur,& pecenta nostra confiteamur,quae quidem omnia eonfiteridaiunt, tim ea quae mente concipiuntur quam ea quae opere fiunt. Neque prauis cogi rationibus locum concedere debemus cum peccatorum sint quasi semina, mitia Sic fiet,ut nostra consessio perfecta sit .absoluta, nostraque poenitentia Deo accepta Ad hoc sufficiens etiam praeuentio requieitur, ne eas serranscursim ad sacramentum hoc accedere videamur. Necdit Feramus de die in diem conuersionem no- stram,sed miseri eordiam nam ladiareendum promptitudinem considerantes N absque ulla temporis dilatione, ad Deum accedamus a quo misericordiam,& gratiam consequemur.
Probae οπιις aure omnissinuus,in tempore opportuno.
auctori stulandam esse,quippe qui solus peccata remittere potest.Tam tale magnum quiddam est peccatorum remissio quod soli Deo cui Sacardo fit offensa ,reseruatu sit. Nulla namque creaturarum, siue cor- vero ac poralium,sive spiritualium, liue terrestrisi,siue caelestium, hoc estua a priuilegio gaudot:quod authoritate .propria culpa uantum- Christo uis leuem,possi dimittere. Hoe qui deiii pharisaeos Christi ini- auctori micos non latuit i cum Christi verba audirent paralitico rate dicta Matthaeus 19. Conside fili Aemittuntur tibi eccata tua: Ioan .ao tunc quidam de Scribis dicebantantra serΗi blasphemat,qua-Mattas si existimantes quo diuinitatem sibi apina surpabat. Non enim
134쪽
enim eredebant Christum Deum esse, Mideo blasphemum illum iudicabant, qui remissionem peccatorum soli Deo debitam, sibi ascribebat. Quae quidem non minorem virtutem requirit,quam rerum creatio Sicut enim in creatione esse naturale cofertur,ita in iustificatione esse supernaturale, gratuitum, quod longe excellentius est. Nec minus diuinum ut quidem dixit' haec verba sonant Remittuntur ab peccata tua, quam quae in rerum creatione legimus, clim dixit Deus:
Fiat lux, isses est lux. Et Psalm trigesimo secundo:d Ie d xit acta sunt, ipse mandauit merea sunt. Et alibi Verto Nomini coelifirmati sunt, ct stiritu oris olus. dcc. Et apud Ovid. Mi
in Metamorph. I si is extendi ea os subsidere valles. Hoc autem alla intersunt, quod in rerum erratione nulliusquam Dei voluntas,an peccatoris autem reparatione, ipsius peccatoris consensus requiritur iuxta illud Augustini uti August. creauit te sine te, non iustificabit te e te. Hinc concludit Magister sentent. in quarto distinction 18 multisque authorita Musertibus scripturae probat, quod soli Deo competit peccata di in inst mittere. Quare ipse per Isaiam inquit, eapit quadragesimo δ' tertio: Mosum ego sum ipse,qui deleo iniquitates tuas propter
me. Ego ipse sum,inquit Deus, licet velo mortalitatis absconditus,& habitu inventus ut homo , qui peccata tua olim deleres lebam. Ille ego qui quondam,qu asi diceret, peccata delere solebam nunc etiam deleo. Et hoc,proptet me: non solum propter tuam utilitatem, sed etiam propter meam gloriam, quia gloriosum est mihi cum sim homo peccata dimittere, quod soli Deo competit. Et ad hunc sensum interpretari possunt verba illa Psalmo et . νopter nomen tuum Domine pro Psel. 3 pitiaberis pereato meo multum est enim. Quia ex remissione Ex rem fpeccatorum magnum sibi nomen incomparabilemque glo Jnepe riam Deus lucratur , cum praeter illum, nullus alius possit illa catorum Territrere. In quarto Regum volumine,capit quinto habetur, DeM Hi quod Rex Siria misit Naamam Dueem exercitus sui lepro glorιμm
sum ad Regem Israel, cum literis commendatitiis, ut eum a copar nlepra curaret quas quidem literas eum legisset, scidit vesti .RU. F. menta sua , dicens munquid Deus ego sum , ut occidere possem is vivificare , quia tua misit ad me , ut curem hominem
a leρrasua mu'd si ad lepram corporalem curandam di uina virtus requiritur , quanto magis ad curandam spiritualem animae Des' is porem, inquit Iob, facere mundum de Iob ι .immundo conceptum sem no ' nonne tu qui solvis es ' Ex
135쪽
his plane sequitur,quod eum solus Deus possit remitterere cata, mentis maculas abluere, solus ipse pro huiusmodi W- missione sit exorandus Sie quippe pereator ille faciebat , de a Parat quo 1. Paralipom.vltimo agitur, quia sine magna eordis comvltimet. tritione didebat Peto rogans o Domina . emitte mihi, -- mitte mihi, nasimul ρενδει me cum iniquitatibuε meis, neque βψ-3ε in aternum roserues mala mihi Sie etiam Dauid qui Psal. 38. dicebat Exaud orationam meam. Domine is deprecati Nemmeam auribus percipe lach maimeas. Ne sileas quoniam aduena ego sum peregrinus sicut omnes patres mei. Nostia idem est , quod ne disseras petitioni aequiescerevi me
exaudire, & ne meam deprecationem contempleris. Sed quid 5 Rex sancte, tot mentis affectibus, tant1sque verborum repetitionibas a Deo postulasa remitte --, inquit ut, sterer, priusquam abaam,fν ampliu non ero. Vbi de remimone Nolah. eulparum secundum Hesichij. Asterii plaeitum loquitur. Asserim. Priusquam abeam, inquit, per mortem quia si quis mortem Samma obierit, remissilo ei denegatur. Simmachus sic vertit: Reeerichus a me ut rideam , priusiquam abeam , non exinam. Sic etiam D. Hiarii Hieronumns.ciuae verba sie expendit Eusebius:Nisi hiemu- Es talis in risum lacn mis, pro tua benignitate riser mihi dum vixero,peccatum remiseris,ac quae perperam egi eondo naueris,ut refrigerium sentiam, Lipse me re cillem,cum ex hae mortali vita discedam,non erit, quod ullum habeam poenitendi lepus, nisi in vita,quae apud te est, venia consequar, non ero amplius: verum eiectus similis ero descendentibus alaeum Sed adhuc Felix se vertit Deetina a me is eorrobora in ba , vel elaxa a me , onsolidabo Sahον -- lvapparaque me repare ante que uera Post mortem namque nullusve parandi peccata locus tone editur. Quod attendens Psalmista in praesenti versu, inquit Pro hae arabit ad te omnis sanct- . ente oro oportuno. Pro hac, inquam , peccatorum remissione, quam tu solus & non alius tua virtute & miserie dia conferre potes, orabit ad te omnis
Sed quid ain Propheta, pro hae orabit omnis sanct- ρ imo omnis peccator, qui eriminum laqueis est irretitus, sanctus vero Diustus a meeatis alienus esse debet, quare huiusmodi oratione non indigebit Ostendit locus hic, neminem eme inter filios Adae tam sanctum & iustum Christo Domino nostro,in gloriosissima eius matre exceptis quem non deceat
vivisti huiusmodi oratio. Nam duplicitet potest hoc intelligi, aut de
136쪽
reimssione culpae, aut poenae in utroque modo omnes com tereulia prehendit Primo quantum ad culpam, quia nemo quantum eatur hic
uis sanctus Leultra excusatur dicente Salomone, Ecclesiast. . versu.. Non os iussu homo in terra, qua faciat bonum, se nonpeccet. Eccl. .
Cui consonat D. Ioannes I .eap. I.Si dixerimus quiapeccatum Io.ε. a.
non habemus e nos suos sedueimus, se verita in nabu non es Iob . B Iob mirificam rationem adducit cap. 4. quae argumentum Ne a maioris appellatur. Eeee, inquit,qui seruiunt ei,non sunt sta mund-biles , , in Angelis suas reperit prauitatem suanto magis hi, bisue qui habitant rimos luteas, is terrenum habentfundamentum, seris. consumenta velut a tine. Si spiritus illi fortissimi, qui in coelo empyreo, loco prima facie tutissimo creati fuerunt . in veritate non steterunt: ut habetur Ioan. 8 quato magis,inquit, Da .r. qui habitant domus lutea. Domus luteas quippe habitant animae nostrae , quandiu in hoc terreno domicilio continentur : iuxta Salomonis Corpus quod corrumpιtu , a rauat visianamam, is terrena inhabitaris , deprimit senseum multa cogitantem. Et Seneea animum hominis , Deum in terrena do Senec.. micilio hospitatum, definiuit. Quae domus non lapideae non aereae, sed lutea appellantur, propter carnis nostra fragilitatem, quae ab adolescentia sua ad malum ineli nata est. Animae igitur nostrae, istarum domorum habitatriees, velut a tinea consumentur. Nam hoe est tineae peculiare , quod eandem vestem, in qua gignitur, orrumpit & corrodit ita ex earne β m ν, nostra bestialis oritur eoneupiscentia, quae eandem carnem simul re animam lacerat. Est ergo Iobi argumentum: si spiritus angelici, coeleste sque illae eaturae, quae nulla carnis mole premuntur, a veritate gratiae in qua conditi fuerunt, ceciderunt,4 a culpa non fuerunt alieni: quanto magis nos, qui debiles, earnales sumus a peccato omnino immune non
erimus Ex quo sequitur, quod dum in carne vivimus nemo φ qm a potest certis seire, an sit in gratiari amicitia Dei, quia nemo μ' scit,utrum odio, vel amore dignus sitiquare neque iustineare 'nosmetipsos debemus,aut de nostris meritis prinumerae Nihil mihi conseim sum, dieebat Paulus sed in hoe non iussi atus '' sum. Et patientissimus ille Io, si lauer me quasi aquis ni V 's s
s. 4, is fulserint quasi mundis a manu mea, abominabuntur 'ς ρ ρ me vectimenta mear quasi dieat delicta quis intelliget, in teriores mentis maculas qui eognoscet Vnde si opera mea q=ρ mundissima iudicauero tamen adhuc contingere poterit,immunda esse, iniusta, 'ubd meipsum vestimenta mea abominentur, tanquam iniustum, impurum Sanctus quidem
137쪽
erat Iacob in in nullo offenderat socerum suum tamen magno discrimini se exposuit quando iustificans semetipsum.
me nueneru, aufer. Ignorabat enim , quod Rachel furata esse Idola. Sic vir iustus, dum hae carne mortali comitatus incedit,
seipsum iustificare non debet quia licet nil ibi conscius sir,
ramen caro nostra ad surripienda Idola &voluptates amplectendas,est procliuis,& multoties nobis iniciis, ad idola prohibita,manus suas extendit. Quare nemo de tua iustitia debet praesumere. Solus Christus Redemptor nollet potuit dicere liberrima illa verba tuis ex obta uiset me de pecc-tost Ioan. s. Ioannisa.& alibi: Venit Princeps mund Buικε, is in me non Ba - Ιοἀn. ι . et quicquam. No4ιene en mi stremia de que pode us . Habet aliquid Diabolus in peccatoribus. sed non aequaliter in omnibus, quoniam in aliis plus , in aliis minus habet in illo enim qui mortali peccato est obnoxius , multum habet, quonian iis tam illius animam possidet, tanquam proprium domicilium D 37 haibita lum. Quare de illo agens,ait Iob: Ingreώιetur benia
D Grei iuxta Diui Gregoriisententiam, libro terti morat, capite se- cuod Diabolus intelligitur, quia licet ratiunalis sit, tamen sicut bestia serocissima in homine desaeuit. Et ad hunc sensum Γρ'ρ interpretatur Docto Incognitus verba ijla Psalmi septuage-λ' ου' sim tertiine ρνa dos, amma costentes tιbι. Harum be- PDi 73 stiarum latibula sunt peecatorum anima in conscientiae. Tune bestia latibulum suum ingreditur, quando homo Daemonis tentationi consentit: tunc xn antio commoratur, quando in peccato cui consentit, pelieucrat. Alii sunt in quibus aliquἰd habet Diabolus,parunt tamen, quales sunt illi, qua λ- tum venialibus subiacenti In his aptetm non inhabitat, quia Earitatem habent,quae per venialia non amittitur , tamen alii quid habet in eis, quia ius habet ad ast stigcndos illos temporali poena Solus Christus per naturam . ab omni culpa fuit alie- nxis.& in eo quicquam non habuit Sathanas: quia nec peccauit, Inec peccare potuit. A qua lege etiam gloriosa eius mater, per priuilegium aratiam eximitur 3 quae ab omni labe peccati fuit immunis, 1icut decebat Dei latrem , quibu exceptis, omneSaegi peccati subiacet: quare pro remissione illius, decet Seeunda illos urare. explica Secundo modo potest versus hic intelligi, de remissionetio. pinnae, culpae respondentis, pro qua omii:, anctu semper
138쪽
orare debet. Remissa enim uapa per Poenitentiam, poena satusa aete in aquae illi erat debita in temporalem commuratur , pro ιο -- qua debet quis satisfacere, vel in praesenti operibus satisfacto eusaria. riis, vel in futuro purgatorio igne. Sunt autem huius fatisfactionis tres partes ieiunium, eleemosyna, Moratior quae tri-
.plici peccatorum radici correspondent. Est enim triplex radix peccati secundum illud primae Ioannis s c do.Lui uu i D--
es in mundo. ante concupiscentia Arnu, ut con viseen Scρς ε 3 tra oculorum , aut verbia vita. Contra concupiscentiam carnis valet ieiunium , contra concupiscentiam oculorum, μεμscilicet auatitiam, eleemosyna, contra supcibiam vitae, oratio
humiliantis se , quae coelos penetrare solet. Recte ergo cdm de satisfactione agat David, inquit: Pro hac orabit ad te omnu
Sed dicet aliquis, postquam Christus iam pro nobis satis. Dubium. fecit, sanguinemque suum abunde fudit, crudelissimam mor,tem perferendo, ad quid nostra satisfactio requiritur postquam iam culpa per contritionem deleta esta Dico quod non solutis. est peccatori necessarium , sub poena noui peccati mortalis, aliam in hoc seculo satisfactionem ultra coluris em4 con sessionem , superaddere, sed eam ad placitum potest, vel in hoc , vel in futuro soluere Est tamen necessaria satisfactio in praesenti vita, ex suppositione , t aiunt Theologi scilicet: si homo vult plenam in praesenti ira peccatorum remissio nem consequi, alterius seculi seuerissimam vindictam euadere. Vnde Concilium Trident inunx sessone . sub Iulio M. Concit. capit ea. Canon in claterminat, satisfactionem esse neces δει/Jeffariam, anathematizat eos , qui dixerint quod semper, ii mul cum culpa poena omnis remittitur,4 quod nostris ope, ribus non satisfacimus Deo , pro poena. temporali , in quam
aeterna peccato debita, commutata est. D.*t haereticos huiusmodi satisfactionem negantes , confundς re possimus, ex ali: quibus Scriptura testimoniis, illius Uccssitatem corrobore. mus Patet enim ex a Reg. 2 . ubi cum quid , de peccato quo populum numerare secerat, vel ex quadam animi elatione, aut ex Dei diffidentia, veniam per poenitentiam esset adeptusci satisfactionem ulteriorem cus exegit, hoc est pnedinam aliquam , cuius electio , ipsi: Dauid concessa est. Dixit enim illi Propth et Gad Trium tib datur optio . elige unum suod oliιer ex his aut septem annis veniet tibi fames in ι erra tua, aut tribm mensi m fugies aduersarios tuos , Milti. e perse uentur , aut tri ἰt s ιεbm erat peltilentia in terra tua.
139쪽
Et hoe ultimum elegit, melius iudicans incidere in manus
Nim. I Dei,quam in manus hominum. Numerorum etiam Ἀ.Maria
soror Moysi, post obtentam veniam de peccato sues murmu rauerat enim in Moysem septem diebus mansit ex sententia, p. a mmmi extra castra, lepra in superfiete eius superfusa. Ozias
Rex qui saeerdotis officium contra diuinum praeceptum sur- .pauerat, post actam poenitentiam, manu per vitam suam le- δε ιδ, prosus. Sed quid immoror in hoc probando,cum in Ioele c. 2. IIuee clarior haee veritas contineatur micitur enim ibi Comuer imina ad me in t/t eoνde venνo,in ieiunio,ctfletu, sepla- . Quod si solaeontritio, conuersio peccaroris, sufficiens est, ad culpam4 poenam remittendam, quorsum in ieiunio, fletu,& planctu,conuerti praecipimur Hoc Ecclesia a sui si ut aiunt incunabulis sentit,hoc a maioribus fideles acceperunt, hoe Doctores sancti tam antiqui, quam moderni, semper docuerunt: quomodo ergo haeretici nostri temporis nostici, inquam, vestigia Audianorum sequentes contra quos Theo-Τhedor. doretus inuehitur, libro haeretiearum fabularum, satisfactio- D. Aug. 4ena a poenitentia exeluduntὶ D. August.in sermone de monte, inquir,Satisfactio Ioanne praeeipitur,ubi ait, Facιtestuc sus dignos poenitantia, scilieet,ut secundum qualitatem, quanti- tatem eulpae, si qualitas,& quantitas poenae. Non enim par debet esse fructus boni operis, ei os qui minus peccauit,& eius Glasse. qui grauiusceeidit.Idem etiam habetur in glossa χ.ad Cor. I 3. Non suffieit peceatori mores in melius commutare,& a malis reeedere,nis,& de his quae facta sunt, Domino satisfaeiat per poenitentiae dolorem, per humilitatis gemitum , per contriti D. Ηἱὸν cordis sacrificium,eooperantibus eleemosynis. .Hieronym. in Ezechielem lib. 8.Vbi dicitur, , accingetur cilicio, ait Vetus lumborum libido damnatur ut qui vixerant in deliciis, postea poenitentes vivant in austeritate & duritia.Et in Epitaphio Paulae ad Eustoehium Epistola 1 .in haec verba prorumpit: Affligendum est corpus quod multis vaeavit deliciis, longus ritus perpeti compensandus est fletu mollia linteamina,&seriea preciosissima asperitate ilici commutanda de fluant oculi laehrymis, qui masculum simpliciter non aspexerunt, palleseat faeies quae quondam viruit impudice, denique
totum eorpus incuria maceretur,einere aspersum,in opertum
cilleio pernorreseat, quia male sibi de pulchritudine placuit. Cor vero sit liquescens sicut eera, ieiuniis inquietans seipsum xcogitationibus ventilans, quare sit ab inimico subuersum, sensus etiam crucietur,quia in membra corporis,cum haberet domina
140쪽
dominationem,malo cessit imperio Talis vita, talis actio poenitentiae,si ruerit perseverans,audebit sperare,& ino gloriam, certe poenae vacuationem. Tertullianus libro de poenitentia Tertui.
Offendisti,inquit, sed reconciliari adhuc potes. Habes cui satisfacias,& quidem volentem, id si dubitas, euolue quae spiritus Ecclesiis dieat. Desertam dilectionem Ephesiis imputat,
Apocal. r. Stuprum4 idolotytorum esum latirenis exprobrati, Sardios non plenorum operum incusat. Pergamos docentes peruersa reprehendit Laodicenos fidentes diuitiis obiurgat. Et tamen omnes ad poenitentiam commouet,sub comminationibus quidem. Et ibidem Satisfactio confestione disponitur,confessione taenitentia nascitur, poenitentia Deus mitigatur. D.Gregorius lib. .Commentariorum in 1.Regum'. In D. Ireg. 1lla Samuelis verba ad Saulem dicta: Ecce quod remansit poneant te: Remansit quidem,inquit,quia non omnia nostra Christus expleuit. Per crucem quidem suam omnes redemit, sed remansit, ut qui redimi, regnare Deo nititur, crucifigatur,
praecessit Christi crux, nostra consequitur, praecessit prima illa per Christum satisfaceso, consequiturvi nostra. Ad hunc sei 1um debemus intelligere verba illa D. Pauli ad Collossi Ad Collog. r. ample ea, qua desunt passionum Christi in carne mea Agebat
enim de laboribus quos in praedicatione Euangeli perpessiis est.Sed nunquid aliquid passioni Christi defuit,eum Propheta μινι odicat: Et copiosa apud eum redempti, Absit suit quidem re Christus demptio Christi copiosissima quantum ad suffieientiam, sed tincit
quantum ad efficaciam,aliquid ex parte nostra requirit opera pr. mn scilicet recte facta quae nisi fiant, passio quidem satisfactio si Christi suffieiens erit,sed effiea nobis non erit Pillulae enim cientera medico in medicinam, infirmi salutem ordinatae, de se si es
suffieientes sunt ad purgandum humorem, infirmum curan- ως ter. dilm,ac conferendam salutem diat, si non sumantur ab infir S mu mo, intra stomachum recipiantur, ut ibi operari possint,
quid illi proderunt 3 Profecto nihil, sed adhue in sua infirmitate manebit: Sic passio Christi, licet susscientissima sit spiritualium infirmitatum medela, tamen si desidia nostra, per Opera a nobis exhibita non applicetur, vel per veram poenitentiam ad delendam culpam, vel per operum satis tactio . nem, ad remittendam poenam, inefficax erit nobis. Non enim omnia passioni Christi relinquenda sunt, neque in s tisfactionem eius solum omnia peceata nostra reiicienda, sed etiam nos poenitentiaevi bonis operibus debemus admouere manum: ne illud Dauidicum nomine Christi dictum, nobis