장음표시 사용
301쪽
CL minest, de indubitatum apud Theologos, Ani his nisueri. similiter Mamas separatas:quia est articulus fidei, dicere animam beatam localiter nume- et,quandoquidem Christus Dominus noster,in triduo mortis suae,se, dum ammam descendit ad inferos, propterea indubitanter tenenduiti est,tam Angelos, quam animas separatas moueri localitediunde opus est,quod motus eorporis secundum locum commensuretur loco, de sit secundum exigentiam eius inde est, quod secundum continuitatem magnitudinis est continuitas motus, de secundam prius de posterius, i , magnitudine,est prius,de posterius in motu locali eorporis, sed An ius vini est mureo, ut commensuratus & contentus, sed magis ut continens, ob hoc motus Anaeli in ιμ- non oportet, quod commensuretur loco, nec quod sit secundum exigentiam eius, vebeat continuitatem ex loco, sed est motus non continuus t A quosam Anges nim est in loco,nifi secundum contactum virtutis, necesse est quod motus Angeli ia Ioeo nil aliud se , quim diuersi contactus diuersi, rum locorum succe E, de non simule quia Angelus non potest esse simul in pluribus locis. Huiusmodi autem contactus non est necessarium esse continuos, potest enim in huiusinodi eo actibus continuitas quaedam inomisi;vo de nihil prohit,et Angelo assignare locum diuisibilem per contactum suae virutis, sicut corpori assignatur locus diuisibilis percontactum suae magnitudinis. de propterea sic corpus successita, 3e non simul dimittit locum,in quo prius erat , de ex hoc eausatur cretinuitas in motu locali eius,ita etiam fingelus potest dimittere successiuε locum diui. bilem. in quo prius erat, δι sic motus eius erit continuus, 3e potest etiam totum locum mul dimittere, ερ toti alteri loco simul se applicare, de sic motus eius erit non continivis . sed discretus. Patet ergo,quomodo Angelus mouetur,de quo morue de sic etiam aridica ri potest hie modus loquendi ad animas separatas, quae sunt indivisibilia existentia extra totum genus continui, quia sunt sabstantiae ineorporeae, de applicane suam virtutem rc bus diuisibilibus. Datur etiam de aliquod indivisibile,seu patitiale.quciqest terminus coariaui., ut punctus in permanentibus , Si momentum in siecessivis. Hiiusmoda indiuisibile in permanentibus,quia habet detraminarum situm, non potesttan in pluribuS Pu tibus loci,vel in pluribus lineis,de similiter indiuisilrile actionis vel motus, quia habet de terminatum.ordinem in motu, vel actione, ει non potest esse in pluribus parti s temporis . Haec talia impartibilia non potant moueri, nisi me aceideas, unde punctum mou tur in toto eorpore, vel in quacunque alia magnitudine. in qua reperitur scilicet ginea. vel superfidies: 8e quia maueri per accidens ad matum alterius cocicingit dupliciteri Uno muri modo, quando id quod mouetur ad motum alterius non est aliqua pars eius, sicut illudia naui mouetur ad morum nauis. Alio modo Mat albedo ad motum corporis stoisi λ in quoest sub ective, tamen non est eius parat Imparet bile quoque potest diei duplici ter, uno i si laetunsum speciem,ut ignis de aer dicuntur e pura impartibilia,quia non: non possitne resolui in plura corpora specie diuersa,& tale impartibile nihil prohibet momuerit Aliud est impartibile secundum quantitatem, ut dictum est, εc tale mouetur per ac cidens, non eanquam pariatus quos in obexue,std sicut termulus an terminato: Vnde nulla est contradictio in praesenti negotio, quia in prima parte X. Thomas locutus est de impatimili secundum substantiam, in s. auth. Phyc. de impartibili . ecundum quantita te quod mouetor per accidens . Sed contra quia poli mundi sint impartibiles secundumquantitatem , sed tamen sime ima-iles. o docet Sanctus. Thomas xsceli lcct. s. Nisi dicamus quod illae immobilitas, polorum est potius ad imaginationem Mathematicorum. Beelligenda , qui ipsi mamematici abstrahunt a motu, sed naturaliter lia quendo calamiesiisti mouentae per accidetis admotuma inis inmin sunt de
302쪽
I 6 η ς η Thomas et Phyclin. . in expositione a I.tex. diuit, quod ea,
quae sunt unius ordinis sunt comparabilia,non autem illa, quae mediuersorum ordinum. Oppofitum huius voluit I. par. q.6. arc. a. respondendo ad tertium argumentum,ubi ponit Deum,& creaturas esse comm parabilia ad inuicem, quia summam importae comparationem quandani,& Deus respectu creaturarum dicitur summum bonum, & tamen Deus ipse,N creaturae sunt diuerserum ordinum, ve scripsit ipsemet
NIsi esset,quod comparatio multis modis dici potes atur enim aliqua compar '-tio,quae vocatur comparatio communis,deest quando illud praedieatum, in quo aliqua duo comparantur, conuenit utrique secundiam unam rationem, saltem
analogam, ut substantia est perfectior accidente; nam perfectum praedicatur de substantia & de accidente, sicut ens, quod quidem praedicatur analogicε de medicamentisin de substantia di accidente, unde dici potest, quod est melior,& sapientior creaturis omnibus, in hac loquutione est comparatio communis, quia bonitas & sapientia praedicantur analogice de Deo, & creaturis, quippe quae creaturae non dicuntur bonae, nisi in ordine ad Deum,qui est ens,& bonum per suam essentiam: alia uero dicuntur entia de bona in quantum participant ipsem per modu cuiusdam assimilationis, licet rem re & deficienter, velliti a principio primo exemplari effectivo, de finali totius bonitatis rquamquam unaqia aeque creatura, dicatur etiam hona similitudine diuinae bonitatis sibi inhaerente,quae eli formaliter sua bonitas denominans ipsam. Datur& comparatio, quae dicitur propi '. & est quando extrema comparabilia sint eiusdem generis, vel speciei specialissimae; praedicatum autem, in quo comparantur est semper species specialissima. Exemplum primi; Corvus est nigrior columbo, coruus S columbus sunt eiusdem geu ris, quia continentur sub animalit nigredo autem est speclas specialissima,in qua compa rantur: Exemplum feeundi: plato est albior Socrate. Comparatio veropropriissima est, quando praedicatua1, in quo extrema praedicantur,est semper speetes specialissima, & e trema comparabilia,semper sunt eiusdem speciei specialissimae, ut Plato est albior Soerare,oc de hac loquutus est S.Tho. . phycquae quidem comparatio requirit primo, ut praedi e----catum, in quo fie comparatio praedicetur de utroque extremo comparabili vili uocE, &tion aequivocer Propterea haec comparatio nulla est,uox Socratis est acutior acu vel gla- minis red io,namaeuitim est aequivocum, quia ut praedicatur de voce,non praedicatur de acu, non enim dicitur acuta, quia fortiter penetrae auditum: acus vero dicitur acuta, quia sortiter penetrat tactum, vel corpus densum. secundo, comparatio ista proprijssimE, 'debet hahere praedicatum, in quo fit comparatio, ut sit susceptibile in utroque extremo compa tabili,& eodem modo,& hine est quod comparatio ista,in qua dicitur, Plato est albior Si crate, ista est bona comparatio, quia albedo recipitur in utroque, in quantum habent Operficiem , quae est immediatum subiecium coloris: & ista alia comparatio non valet, Vox Socratis e st maior Socrate, quia magnitudo recipitur in Socrate, prout est substantia,ia voce vero recipitur magnitudo, prout vox est simussi iter immutans auditum .
Tertio requiritur ut praedicatum,in quo fit comparatio, sit species specialissima, & simillia ter extrema comparabiliar et propterea ista comparatio non est proprijssima, Plato est sapietitisr vel Poetior foetaee, quoniam doctrina est genus , euius species senedoctrina
Iogicalis phystcaiis doctrina geometriolis.&doctrina Theologalis:sed ista est proprijssina comparatiis dicendo ; Plato est magis Geometra , quam Socrates, quoniam Gemmetria, aqua condeniunt in species specialissim, de extremae comparabilia sunt ei undem speciei, scilicet, Plato ει Socrates i Be similiter haec non est proprii isima; equus est pulchrior asino, quoniam pulchritudo non est species*eciatissima, nec equus de asinus sine eiusdein speciei specialissimae. patet ergo, quomotis ex distinctione eomparationum
nulla intervenit coutradictio indictis S.Thomae quia ea, qua non sunt in eodem genere, sed in
303쪽
sed in diuersis gen 'ribus contenta nullo moto comparabilia sunt, Deus autem neque eit in ecdum gener taleque in diuerso genere cum ipsi et creaturis, sed dicituretis extra omne genus, cum sit principium cuiuscunque gelieris, 2 si comparatur ad alia .eli comparatio per execilum,quam comparationem importat summum bonuni,&suminum eas, de luminum lapiemidi Latcra talia Praedicata. .
A N e T v s Thomas 8.lib. Phystin x in expositione ro tex.dici quoa omnes Philosophi. praeter unum, idest. Platonem concorditer videntur sentire de tempore,quod sit ingenitum, ut ipsemet Ari st. fatetur in eodem contextri,dicen S; Solus Plato genuit tempus,quae verba exponens S. Thomas asserit,id est plato dixit, tempus smul factum esse cum coelo. Oppositum huius scripsit ia. Metaphys.lect. s. in exmsit.3o. rex. didici quod Leucyppus socius Democriti de plato dixerui semper fuisseδ' sed tempus de mente S.I homae aut est idem quod motus. aut passio eius, ita quod non dis inguitur tempus v motus: valet ergo,si tempus est genitum,ergo & motus erit genitus & fi motus est aeternus, ergo & tempus erit aeternum,quia aut sunt idem, aut se habent, ut subiectu,& passio scilicet transcendens,ve alias docuimus, quae passio transcendens idea tificatur cum subiecto. Apparet ergo euidens contradictio in his duobus locis .
NIsi dicamus.ve ipsemet S. Thomas scripsit r.lib. de eceio 8e mundo lect. 12. in expositione tex. Ioa. quod de generatione mundi fuerunt tres antiquissimae se tentiae Phyloisphorum: Quidam enim dixerunt mundum ipsum incaepisse ab ' VE aliquo principio temporis tamen in sempiternum durabit, sicuti primo dix quidam poetae, ut Orpheus,de Isidoriis, qui dicti sunt Theologi. quia res divinas poe-α Miis.. dc sabulariter ediderunt, quos in hac positione sequutus est Plato, qui posuit munia. dum generatum ea inditalubilem. Secunda sententia suit ipsius Democriti, ponentis
mundum corruptibilem esse, eo modo,qtio quodlibet aliud generatorum,quae constituuntur ex multis, ita scilicet, quod mundus post corruptionem nunquam reparatur Per u euram,quia posuit mundum generari case,per concursam athomorum semper mobilium,dcita per eorum segregationem quandoque esse distatuendhm. Tertia fuit sententia, dicentium,quod mundus quandoque vicissim generatur, de quandoque cormampitur,le ista vicissitudo semper durauit. ει durabit, ει hoc dixit Empedocles Agrigentinus: posuit enim quod amicitia congregante elementa, δὲ lite dissoluente ea, nundus generabatur de corrumpebatur ι hoc etiam posuit Eraclitus Ephesius,qui posuit, quod quandoque totus mundus exuretur per ignem. 8c post certos decursus temporum torus mundu S generaretur per ignem. quem ponebat esse principium omnium rerum, fit quia poetη illi,dc praecis pue Plato, volebant. sapientiam ipsorum quibusdam sabulis,& aenigmaticis locutionibus . occultare, ac quod consuetudo Arist. fuit in pluribus non obijcere contra intellectum e rum, qui erat sanus, sed contra verba eorum. ne aliquis in tali modo loquendi errorem incurreret: Ze hoc modo exponit Simplicius in primo de coelo de mundo: unde volunt , Platonem non dissentire in sensu ab Arist. quia quemadmodum Arist. posuit mundum aeternum, de motum, de tempus,esse etiam aeterna; ita etiam Plato posviet de quaodo dixit. aliqdando Plato tempus generari de motum generari,de mundum generari, loquutus est de partibus ipsius mundi, non autem de toto mundor de sic non est vera controuersia de discordia inter Platonem dc Arist. de generatione mundi. Verum quia S. Thomas a. lib. seM.clist. I. q. I.art. s. ubi ex professo disputat, utrum mundus sit aeternus ει latius narrateaidem opiniones, luendo Arist. quae sunt contra aeternitatem mundii de dicit rationes
ipsas,quas adducit Philosophus, moti eta demonstrativas, sed probabiles,vςl sophisticas
rationes. Econtra antiquos ponentes diuerses modos, quibus mundus incaeperat, ali modo est ditatuenda praesens contradictio, sequendo expositionem Alexandi i , qui vult Aristor. arguere, non solum eonera verba, sed eontra intellectum verborum ipsorum an- liquorum Phlusophorum,vade I a, MetaphycS.Thonias Let. I. asscrit Plato sub posuisse.
304쪽
m . quae dicebat ante constitutionem mundi. mota fuisse motibus inordinatis, sed pollea a Deo fuit se ea reducta ad ordinem motum,& inordinatum quedam: indela Ari Platonem quantum ad hoc , quod dixit in ele inentis suisse motum istum aeternum, sed repraehendit in hoc, quia non explicauit, quis motus fuerit iste sempiternus inordinatus,nec etiam assignauit causam huius motus aeterni & inordinati, Se tamen nihil mouetur si ae aliqua cerca causa. semper enim oportet praeexistere aliquid, quod sit causa motus,& hoc vel causa naturalis vel voluntaria: le propterea quoad unum laudatur Plato.& quoad aliud repraehenditur: Iaudatur quo ad hoc, quod posuit motum aeternum iarpsis elementis: repraehenditur postmodum,quia non declaravit,quis fuerit ille motus,&quae causa eius. Ex quibus de facili soluitur contradictio secundum istam viam,quia qua-do dixit S. ho. 8 Phys quod Plato posuit tempus esse genitum, de simul factum cum cce io, loquutus est degmeratione ipsius temporis ordinati, quia Deus benedictus deduxit mundum.&tempus,& motum ad ordinem, sicuti in praesenti videmus: quando vero ii. - Metaphysasseruit, platonem posuisse motum,Se mundum,loquutus est de motu inordinato,qui reperiebatur in ipsis elementis ante ordinationem mundi. Haec quo ad contradictionem. Quid autem rei veritatis sit, docuit S.Th. i. sent. mundum esse ὀ Deo factum, veMorses prophetizauit de praeterito &c.
IN LIBROS DE COELO. CONTRADICTIO PRIMA.
ANervs Thomas primo coeli lect. 6. improbat Averroem,tenentem corpus coeleste habere materiam,non ad esse, sed ad ubi, quia scilicee non est subiecta transmutationi , qtiae est secundum esse, sed ei, quae est secundum ubi: unde magna digressione digreditur,& contra Ioannem
Grammaticum,lc contra Averroem Iect. Illa 6. in exposit. I9. tex. Quod confirmauit adhuc I. par.q.66.art. a. dicens: nec tamen dicendum est , ut finxit Averroes, ipsum corpus eceleste esse materiam coeli in potentia ad ubi,& non ad esse,quod quidem est impossibile &c. Oppositum huius scripsit 1 .sent.
dist. I q I .at t. s. in responsad 8. argumentum secundae classis, ubi expresse approbat opinione π, Averrois,quam repulit primo coeli,& prima parte. Et quod sit verum, ecce verba sua formalia: Ad octauum dicendum, quod in coelo non est potentia ad esse, sed ad ubitantum secundum Philosophum: & post pauca subdit rationem Averrois ra. Metaphysicom. . Et haec contradictio est tanti momenti, quod solertissimus Franciscus Stotella in eo: a tradictionibus suis dici , sui autem, ve videtur,oblitus est S. Tho. si de tanto viro haec dicere licet,de reliquit contradictionem insolutam .
CONCILIATIO. P Ropterea,vi de medio tollamus contradictionem istam, sciendum est, quod di,
uersimode antiqui Philosophi loquuti sunt de materia coelii unde aliqui dixerunt in coelo esse materiam eiusdem rationis cum istis inserioribus, non solum ut materia accipitur,ve est obiectum formae, sed etiam prout est subiectum transmuta. tionis: unde dieebant,quod coelum est de natura quatuor elementorum, ita quod communicae cum istis inferioribus in qualitatibus activis&passi uis ; de haec fuit opinio Plat Dis,qui posuit,ccaelum esse ignem,& moueri motu circulari, quia propter defectum loci . quo ultra ascendere non potest reflectitur,sicut flamma refleAitur in simo. Quidam discipuli ipsius Platonis dixerunt, quod coelum est corpus mixtum ex elementis, & tamen
non corrumpitur,cuius causam volebant esse diuinam voluntatem, quae praeseruabat coelum ipsum a corruptione: Ethaae opinionem narrat S.ThλI .par.q. o.art. s..in 1. argu
305쪽
qne ego,opera siquidem vos it 8iGlubilia natura, inuntate autem mea inimi subbii a ; & loquitur de 'rporibus coelellibus, quae erant composita ex Elementis ,& secundum naturam diu bilia ; tamen per diuinam voluntatem conseruabantur in esse. Quidam etiam ex discipulis Platonis volebant corpora ipsa coelestia esse simplicia, fle mel cissimo motu moveri super ignem, qui est eis immediatus,& ideo non patiebantur ab scuti nec manus patitur aliquid, quando cito mouetur super flammam 4 Aliquiquentes de materia coeli, dixerunt esse subiectum in actu, Ze non esse in potentia ad is mam iubstantialem, cdm sit quaedam larma sabstrata quantitati, Ac extensa per ipsam quant itatem,& hae serma non in&rmat materiam aliquam; de hanc positionem sequutus est Auermes in libro de Lbstantia orbis; 8c in primo decεlodi mundo com. Io. Ech 8. physicorum com. 79.& I a. Metaphy l com. 44. in omnibus enim locis istis ponte corpus csleste habere materiam,non ad esse,sed ad ubi, quia scilicet non est labiecta transmutationi,quae est secundum esse,sed ei, quae est secundum ubi. Fuerunt de alij, qui dixerunt iacsto esse materiam eiusdem rationis,cum materia horum insertorumae numero quorum ruit Romanus .Egidius, qui tenuit corpora superiora At inferiora communicare in mat ria prout materia ipsa est subiectum larmae, sed non prout est subiectum transmutationis ad sor mam substantialem, quia non communicant ad inuicem cum qualitatibus activis do passivis,quae sunt calidu. frigidu humidu, Ae siccum,de similiai sicut si essent duae figurae, qu rum una esset in quantitate,quae non posset .lui, vel diuidi, ει alia esset inquantit te,quae posset selui 3c diuidi, de de facili reciperet impressionem,dicerentur communicare in materia eiusdem rationis, secundum quod est subiectum figurae, quia haec est quam litas per essentiam suam,sed non dicerentur communicare in quantitate,ut est subiectum transmutationis . opinio S.I homae ubique locorum indoctrina sua semper fuit,quod in eoelo est materia, de non est eiusdem rationis, cum materia illorum inferiorum , nec secundum quod est subiectum formae, nec secundum quod est subiectum tran iurationis; ερ propterea impugnat Averroem I. par. dicens: Impossibile est ponere aliquod ens actu, quin vel ipsum totum sit actus do serma, vel habeat actum seu krmam. Remota ergo per intellectum substantia separata, quae unitur coelo, ut motor, si corpus coelestenta est tabens selmam,quod est componi ex materia & serma, sequitur quod sit pura Mima, de sic non erit sensibilis, vel erit pura materia,& sic non erit mobilis,ergo neceri est ipsum pinni compositum ex materia Sc sorma, Et sic materia coeli est ad esse. Quod autem dixi xisten.quod materia coeli non est ad esse, sed ad ubi tantum, intelligendum est, quod non est ad esse acquisibile per motum, sed est ad esse datum sibi ab uniuersali principio, quod est Deus benedictus . Et sic nulla est contradictior ae repraehendendus venit Franciscussiorella,qui nesciens ditatuere contradictionem istam, imposuit Doctori Angelico ob liuionem, ac si esset veluti ipse,qui oblitus Herat ditatuere istam contradictionem, quam nos breuibus verbis, de apertis ditatuimus 3ce.
A N C T v s Thomas a. coeli lect. 4. in expositione 18. rex. ait, quod si 'num contrariorum est in natura, necesse est ut reliquum sit: de quia ignis de terra sunt contraria, quia maximE distant secundum contrarietatem situs , in quantum unum est grauissimum, de alivd lenissimum, propterea si terra est, necesse est ignem esse. Oppositum huius habet in qliaest. disp. de malo quaest. I. art. r. in a. argumento, quod etiam Aristoe. insinuauit in postpradicamentis de oppositis, ubi asfirmat . quod non est necessarium, si alterum contrariorum sie, 6t reliquum esse : finis namquEomnibus existentibus, sanitas quidem erit, languor vero non erit et similiter etiam cum omnes homines albi sint, albedo quidem erit, nigredo vero non erit . Vade
videtur S.Thomas sibi ipsi, de Λristoteli contradicere.
306쪽
SE' et clarius habeatiar veritas dictorum s. Thomae,&qnml.nullo pacto est contrari dictio in locis supra citatis, sciendum est,quinque eonditiones contrariorum esser st- quarum prima est, ut ab hae est diar quod contraria omnia aut sunt in eodem genere, ut in contrarisis generibus , aut illa sunt genera contrariorum. Secunda 'conditio est,quod contraria habent naturaliter neri circa idem . scilicet idem subiectum numero, aut speeie,auzgenere, quod idem est cum e quod pluries in Philosophia dicitur, stilicetRuod eadem est materia contrariorum, sicut anima respectu virtutis & viiij r Ecax hac conditione excluditur plenum,&vacuum non esse contraria, aut finitum At infinitum, quia non est eadem materia&si,iniectum ipsorum, quemadmodum albedo, de ni-
med vicissim de successiuὸ possunt inhaerere eidem subiecto. Tertia conditio ει proprietas contrariorum est,quod impossibile est, eum alterum eontrariorum inest alicui, reliquum quoque illi inesse, e est, impossibile est ambo contraria alicui inesse, quia non se compati tur simul in eodem: si enim Socrates est sanus, impossibile est ipsum eodem tempore esse langnidum,quia languor,& sanitas non possunt simul inhaerere alicui. arta conditio est,quod contrariorum alterum semper se habet ut habitus, & ut bonum, alterum vero τt priuatio εἰ malum: hoc docuit Arist. I. PhysΑ . &η . contextu. Vitia conditio contrariorum est,quod ii unum ipsorum est in natura, necessum est reliquum esse; 8c hanc expressit S. Thomas a. coeli com. 13. Φbi probauit terram esse immobilem, ex hoc quod coelum temper mouetur sempiterno, de circulari motu;& ex hoe,quod terra est
grauis, pira ui Oecessatimn esse ignem, quia si datur unam grauissimum inmatura, ne eelse est dari de aliud leuissimum i quae conditio contrariorum intelligitur de necessit te Physica. indisputatis autem in quaest.de malo, ubi probauit si datur summum bonum . non eli necesse dari summum malum,alia via incessit, sicuti etiam Arist. in postpt . ubi Brutus est secundum considerationem Logicam , quae est secundum rationem. ει simplex & abstracta a differe enim Physicus 3e Lo eus in considerationibus suis, quia Phym tu in aecas est artifra realis. 8e considerat res secundum esse reale, & ut sunt ad perfectionem γε - - v aerfi, nam uniuersum ipsum est omnibus modis persectum: S propterea in contrarijs proprio dictis,sicut sunt formae positivae contrariae, quia tales sunt ad persectionem uniuerit, fi unum suerit, oportet quod reliquum siti haec enim conditio, & proprietas contrariorumverificatur in naturali Phyloso ia, quo ad necessitatem Physicam: imo ipsemet L homas volens probare I .pM.q. Io. Anselum esse incorporeum, & non esse cor.
Pori πqitum, usus est etiam hoe medio i Datur substantia intellectualis aliqua corpori unita,ut est anima nostra; ergo ad perfectionem uniuerii debet dari aliqua lubstantia in tel lactualis a corpore separata, do tae est Angelus. Sed Logicus eonsiderans quantitatem in praedicamento quantitatis dixit ei nihil esse eontrarium, se etiam di de substantia af. firmauit, qu ei nihil est eontrarium t sed 3. Phylleorum tex. Is concipiens quantitatem,prout est terminus motus,assirmauit ipsam habere ratio m eotrarietatis: sie etiam Ioquens . em'i de ipsis elementis 3c in libris de gen.& eorrupti dixit, elementa ipsa esse contraria ad inuicem.non obstante,quod sint substantiae, quia in istis locis considerauit sabstantias, prout habent qualitates activas de passiuas, puta calidum, frigidum, humidum,Se siccum,beneficio quarum elementa ipsa di euntur contraria ad inuicem, limi sine sint antiae: Ex his ergo ali aret sanctum Thomam nee mi, nee Aristoteli aduersari, imo
I. r. ' x. ard 3. assirmauit, quod si unum contrariorum fierit infinitum, totaliter deis ree aliud i quae propositio intelligenda venit,ut exponit Scotus I .sentadis .a.quaesi. r. quando illud contrarium agit de necessitate naturae, non autem per intellectum ι de νο- Iuntatem r Uel ut exponit Caietanus, quod teneide illo contrario, quod communicatur effectibus suis, secutidam eandem rationem uniuocam, non autem Analogicam t ruri pterea non sequitur ex hoc, quod Deus est summe bonus. ergo nullum malam est in uni
uel so quia Deus non participatur ab uniuerso vatu E. sed analogice, ut videre poteris
in exposit. 3. rLa. Primae parcis.
307쪽
AN Cetus Thomas 3.exest,tests. in expositiones . rex. dicie, s daretur aliquod corpus non habens grauitatem aut leuitatem,erit ira mobile,veluti corpus Mathematicu, quod non est in loeotquod etiam dixit inexpositione 3.tex. Physicorum, corpora Mathematica non esse in loco. Cuius oppositum in principio Pbys. lect. I. expressit, ubi encommuni consensu omnium Philosophorum dixit, Omniaquae sent,int aliquo loco esse,& quod non est, illud tantum nusquam est. licuit entia fictilia , Se ehimerica, ut sphinx, sed corpus mathematicum non est ens fictilium aut chi. mericum,cum Mathematica sit scientia realissima,& ponitur ab Arist. inter speelas scimtiae realis s. Metaphys. γα a. Et lact. 7. . etiam Phys. approbauit S. Thomas sententia Themistis contra Alexandritim& a Noemde ultima sphaera. quae est in loco perirari L& vltima sphaera non habet grauitatem,neque leuitatem ι & tamen est corpus mobile , de velocissimo motu movetur quia motu circulari de uniforini,& sic est ia locor eo us quo
que Mathematicum,cum siereale, ve dictum esιin loco reperiri oportetContradictio e go apparet in istis locis supradictis,dicere corpus mathematicum non esse an loco, de disj
erae omniis esse in loco exceptiS chimericis 3cc. u.
CONCILIATIO.HAne contradictionem quidam soluentes, de corpore Mathematteo, fieut Ee decie teris rebus Mathematicis distin un prout dupliciter, stilicet in senfibilia bus posita, & i sensibilibus secundum rationem, non autem secundum esse se parata considerari possime secundo,minimὰ sunt in loco sicut prioei modo. Verum hi, sient dissicultatem non attin*unt, ira contradictionem non soluunt.De Mathema. ticis erim vertitur in dubiu, an fine in loco, quides eis in eo quod quanta sunt debeatur, veluti si eum Pythagora constituamus Mathemtica per se seorsum existere,aut in intel lectus dumtaxat abstractioner de quidem Aristoteles lib. I. de generatione tex. 4. Math matteis tactum re locum tribuit, cui D.Tho.&Auermes ibidem subscribunt. Gare eum ranuniter loquentibus distinguitur de loco physico, ω Mathematico, prove est vitima superfietes corporis ambientis, cui locus physicus virtutem conseruatiuam superis, dit. Utique ergo eorpus Mathematicum non est in poco Physico secundum sententiam S. Thom. lib. 3xceli, sed negatur quod non sit in corpore Mathematico, ut alibi ipsenaee
Vel distinguam de loco propriE, Ze similitudinariti ita ut loco propriE sumpto onis
nes conditiones, proprietates loci lib. 4. Phyc traditae conueniant, Mathematica eringo cilm in imaginatione tantum sint, similitudinariE dumtaxat sibi determinant laeum is Quam solutionem in Thom. lib. sent.distin. a.'a. art. a. ad tertium tradit , ex Philose mi sententia Iib. r.de generatione rex. 4 quod Mathematicis similitudinatiE dandus est tactu3,de locust quia quanto,in eo quod quantum,proprie non debetur,fle per consequens neque potentia ad uri . sed prout habet determinatam naturami de quia Mathematicus ut dicitur lib. 8.Metaph.tex. sae a sa materia sensibili tantum abstrahit: quare sicut Mathematica entia aequiu ε materiam habet cum materiacorporii naturalium, ita aequi uoce mouentur desint talom. Haec D. Tho. ae solutio, doctrinae Peripateticae eis existentiam de abstractionem entium Mathematicorum ormaliter loquendo. veritatem supponit. Quod si corpus Mathematicum imaginamur, de locum imaginarium evigero opus erit. mue locum sibi modo determinat corpus Mathematicum in eo quod qua tum, alioquin in rerum natura modo existeret aliquod individuum Mathematieum frucundum ea exstasibilibus seiunctum,quod ab omnibus negatur. i
308쪽
mus: lj enim natura intellinus possibilis esset nisis agnota, non ss mus scire or inen sabs an iam a separa rumi ex quibus vult, quod scientia de Anima est principium quoddam ad cognoscendum substantias separatas.
Oxnitatis parte retisse intes in s cogno centis dissicultas consurgis, post optio tiis, motura esstodi ,- nima umanae prove secundem sturam .st actstaot m, vi in-gnoscendψ GWctiueexpenda a corpore abstrahendo, Meqi d qi ea improporiumst substantiarum imufaterialium respectu substantiarum senabilium,im possicile est,c-4 6Mni ita In na unica reori, appresmdat subs aritia separatas, ubi
cmim exti iri'ης hq lle aest doeuma, qua D. Thoetradit lib. a. Metaph. ubi esse. -Α-ma human μ' statu unionis apprehendat substanti separamaanis viare in pris i. s cie . tum sorisione qui ditariu ει persina, tum turdiem Utis Ampsi,qν Amaehensiva. et quia naturalia semper manent. ει anim hia ma quae v -iine Π virtutis madum participat cam sit actus corpo is Mn- , --r lς est xvs Rex abstractione a sensibilibus cognostati sublicentes in se ais m, o sta Io ravopis et conuenit vel in statu beatifico ; Nemre quid philo. μνω prosivi Rrbi a viariiqψαςontenderit Ceeteram quoad emitio em qualit sua rastis, φDM-s i sylla tua non autem per propria phantasmat aut species, po- in i materialis , et earum ordinem per seipsam. ε a1sq an bstr iiiqnes Gilium, odisi .lib. i. de Anima, ει ut ac scientia de Arhi .e,mmcipio in quqaOm Id cognoscendum sabstantias separatas, pro statu prae samus ut i in iecu44in Risua ac quiddira astu pertina cognitione, ut docet D. Th. inae 38 M Hse4.quq Maiiaualem cognitionem, quod similitudo seu propria spe. Gess. ω s Merialia,cun esinia virtute cogquim intellectus humaui naturami uisa Meuam insino. MAdv earticipantis, ad immediatam di propriam rei notitias m qissis eid mi euqctui pro tali statu n*que t. oportet enim ut sic intelli ea-ε- maneasnata spes uxι -lta alia essent dice aquae sin loco lib. a. Metaphy. iama imo ει, mi' haec η tet a contradictionem , pro eodein stam unionis quo; .im
'an diatinum iti aem, Maauuasit, secus autem e soti naturali modo cognoscemi Animae nolilae, ita enim ex sentadiuti abstractione apprehenduntur, non a v m pςr ρ-ctὸ coenbstuntur substantiae immateriales, etiamsi quidquid est Animae nostrae nobis innotescati semper en m deficiens est,& incompleta substantia,tum i gendo, tum ver' inrepraesentand respecta abstractorum immaterialium,perseeel μοὶ, in suis quidditatibus specifieis quod fortό si 'a aduerterunti Alioqui no maciliant S. Th. eum Scoto: pro
309쪽
dium multiplicatur. Dominus Caieta sinu. par. super artis. rate & intentionale tribuit 'o-mimon reconflum op iuni econtra alterqm distinguitur,sed prout virtualiter praeh et in R
310쪽
i 4 N c T vs Thomas lib. a.de Anima lect. t distinguit inter appetitum qui est Iuhias , & inter si ex iuni sen sitit, , parti ium in concupiscibilem,ex hoc quod sequuntur diuertos modos cognoscendi intelle c&Iςnsus,quatenu&ex hiωἐApstenda est pNenti: 'un distinctio, estque bonum appraehensum appetitiuae potentiae obiectum, atque dispari modo bonum appraehendit intellectus, nimirum secundum uni- aerialem rationem boni autem sub limitata ratione Aee. exqui tam this ne appetitus vitaimen deducitur. Oppositum aurem docet in Disp. de veri t'e si tin. t. . ad primuini, quod voluntas ab appetitu sensibili non distinguitur directa sinthia quod est sequi apsinaehensionem hanc vel illam,sed ex hoc , quod est determinatasMino Maonem,uel ibero inclinationem determinatam ab alio &c.
me cimtradictis m. quidam solovat, quod D. Thonins in Disp. iorermiti' ,'lusis dedi itinctione inter verumpi ppetitum rationalem, ει sensitium principalis eλει primo distinguit, se asib.3 de Anima Ioquitur da I - ctione secundaraciat. consequenten Nam, iamni Disp.Vnde quasi ex coοιο iquenti aeeipitur distinctio appetitiuarum arisium Menes diiunctiones appre, rum, & non principaliter . vel inquiunt ipsi, potentiae distinguuntur per obii cta, obiectum autem dupliciter capi po-ι quo adraticinem Maequatam,sub qua cotinetur quid quidzrtinet ad illam potentiam,& sic obiectum euiuslibet potentiae est uniuersale, sic ut cmnespecta tisiis. - dicitur ex riniolapho mis senius est uniuers 1i- , sit'. tire autemplanisularium,e& ita uniuersa inti particulare timidiuersificant potktia να simitu quoad,-a krquinintentia velatinuus per isqm actum, & sie ratio in v utrolium,isaias autetra arium ficta Solet dialiter interprotari D. Tho.qν- ροι mo Deo loquitur da distinctiona respectina,& inuissee , atqus demat i ii obiectη ,. a. secundo vero in dei oblecto sumat Lat de distinctione invios a. ad Monnihil dici. enltatis habent istae solaciones ex eodem in Thoc. a. r. ' 8o. ama 'bi gnatctionem nitet appetitum sensiciuamin intellectivum, quia est alterius generis apprae ix sum per senium:& in resp. ad primun diein quia disseremiae apprehensi sunt petis dissi rentiae petibilis, nam appetibile non mouet appetirum nisi inquamu*es pμε αρ. sum, quare secundam di inti m apprehetvibrum vel tui secinitam propria obiecta. tentiae appellatae distinguuntur: ex quibita patet omitrariatio eorum quae D. a M. dixit
in lib. de Antina, unde propria de speeifica esstinctio sorinalιs viriu'- appetitus in
imine. secunda vero Matio genericam tamam distinctionem in it, quae est inder senstsiam, tam lateriorem, quam externum. ω intellectum, penes modum tendendi Iovin diu intc. nconcedane Thomistae in prooemio Metaph. Tertia vero solutio iam ex dictis contra primam se latio malem uita est. Superia ergo ut explicemus in Iliomam, quod in Disp. sibi non contradieat,& or sibi non aduersaturi quia de diuersitate ain, hensi mum loquitur quae per amidens ad virea appetiti uastis habet,sed simul nectendo diu et fitatem appishensionum cum diuersitate apprahenserum,quatenus intellectus: cem si uniuersaliuam, bonitatem absolutam appraehendit, dilanis quia est parilaularium, hoc bonum tantum appraehendit, desumi tim&rinalis, illa propria distinctio utriusiqne appetitum iri ordine ad pria obiecta,sub is ali ratina vel iis quolibet appe . tibili est res, quae appetitur,di rati alnietibilitatis die. Exi pam, quid et vicendum