Leipziger Studien zur classischen Philologie

641쪽

SCRIPSIT

642쪽

De Descensuum apud Graecos et Latinos scriptores historia quod disserere non dubiis, primum quidem mireris: etenim

que, qui Orci descriptiones celeberrimas notis instruxere, haud pauca et disquirendo et comparando praestiterunt. Inde me velim excusatum, quod et integrior et exculta in singulis harum rerum imago non sine fructu componi videtur. Dein intere8Se cen8eO, utrum ex recentiorum potissimum libellis tepidum quendam potum compares, an ex ipsis fontibus vividi liquoris cratera misceas. Namque et eorum, qui pauci ista conge88erunt, et commentariorum 'multum securus' mea opella meoque iudicio uno nixus conlegi, contuli, deliberavi: ita ut, illo8 eum deinceps adiissem, haud ita multa, quae nondum inventa haberem, opus esset addere. Hoc fretus mea, qualiacunque sunt, ista dixerim et ut mea vobis propino. Atque in disquirendis non id prae ceteris agebam, ut quid καινοτομοίην, sed ut perspicuam huius litterarum generis ab originibus usque ad ea, quae congequi po88em, extremal, CL Oranam des fources positiques de la Divine Comsidie α- omnes compintea de A. F. Oganam tom. V p. 3bi sqq., praes. 439 sqq. ἔ Rohdium in Graecorum q. d. sabulis Romanensibus p. 260 adn. 3; Ulissenum in Timarionis introductione iNeuotech. Analekteu partis Iv- p. l sqq. ; Heynlum in excursu Aeneidis libro sexto addito sexe. I ; Fritetschium in indies Rostochiensi anni 1864; vide et Labitteum in Revue des deo mondes T. 31 Iv. sine p. 704. Germanorum quasdam huius generis fabulas composuit παρέργως Griminius Germ. mythol. II 574 dita. I. i .

643쪽

Gottholdus Etligimaginem evolverem. Quod ut fieret, inprimis τοστους, quos rhetorici vocant, quem a quo sibi quisque sump8erit queni Veipse invenerit, enucleare studui, ut in Variis communia, varia in communibus cognoscerentur. Deinde quia ad indolem singulorum recte aestimandam multum sacere videbatur, et consilia accurato ubique indicavi, quibus quisque ductus sua

Ad quoniam intellexi de hisce rebus, quae Rati8sacerent, proserri non po88e nisi omnibus, quaecunque antiqui de mortuis dixissent, respectis et reputatis: primum et illas, quae nostro argumento quasi supplemento sunt, de umbris reversis sabulas, quantum quidem per vires licuit, stringendo adlegavi: in quo non nulla debeo Ioanni Bader amico, qui huic rei nuper accuratiorem dare operam proposuerat. Huc sero spectat etiam, quod et defunctorum certos quosdam Descensus inter meos recepi: pleraque enim et illorum, ut consentaneum quidem est, ex celeberrimis vivorum ad Ditis domus itineribus videbis deprompta. Alterum - id quod mihi iucundissimum erat - in mutatas aetatum opiniones inqui8ivi breviterque earum species ubique adumbravi, cui quaSi peplo intextas inserorum meorum picturas praestarem. Quod sacere sorta8se super8edissem, si librum compertum habuissem ea, qua opus erat, diligentia totam do inferis antiquitatis doctrinam complectentem. Quos

quidem novi: Iulii Lipperi de Europae gentium nobiliorum religionibus, Wol angi Mengel de ea, quae ante Christi aevum erat, immortalitatis disciplina libellos, Edmundi Spiess de inferis opinionum historiam, vel non ipsos sontes adierunt vel ratione m. q. s. perversa usi sunt. Atque qui unus doctrina

iudicio diligentia operi par est, Ervinus Rohdo aureola quae modo prodiit Psycha antiquioris tantum aetatis opiniones adhue

perseeutus est. γEx his fortasse iam intelleges, cur non in alium res memordinem digestas voluerim, nisi temporis. Etenim dividendi

i Partem etiam Naegelsbachius, praesertim in Homeri religionibus diligentissimus. duplici sua Theologia tractavit.

644쪽

Acheruntica.

principium cum Vel ex poetico genere vel e consilio descriptionis repetere licuerit vel - id quod ad nostrum consilium minus, credo, quadra88et - inde, selixne fuerit qui descenderet an infelix h), tempori8 tamen ordinem praeserendum censes: quia hoc uno modo convergae sensim populi opiniones, mutata poetarum iudicia, ornatus auctus, culta magis magisque artilicia Optime perspici poterant. ) Per hanc quidem rationem quantum licuit similia genere semper composui, consilio similia

comparando usque iunxi.

Haec quae exposui de ea tantum parte intellecta volo, quam nunc quidem propositurus sum. Sic enim tota materies animo reputanti mihi digerenda visa est, ut primum de eis Descensuου exemplis ageretur, in quibus propriae eius sormae sive εἴδους quidam cernitur progressus vel Omnino immutatio; altero loco de eis, qui non propter rem, sed viri celebrandi nobilis gratia excogitati sunt: vel si paululum argutari licet: in quibus Descensus viri ergo, non Descensuου ergo vir fictus est: quam alteram partem mythorum nomine artius paulo intellecto optime complecteri S. Exemplis reη magisset perspicua: Ulixes enim, Aeneas, Vel certius Εr Platonicuου Timo alii deducuntur, ut apud inferos videant, audiant reserantque illinc, quae poetae placuit eos videre audire referre; contra Hercules, Theseus, Bacchus, quiR cum tota eorum per-8Ona haec res cohaerebat, quam suo arbitrio sive respicere ηive neglegere iam non erat penes poetam; ac quae ei8 contigere apud inferos, non tam doctrinae de Oreo cuidam similive consilio aptanda erant, quam personue, qualemmythus confinxerat, herois: in agendo huius generis vertitur cardo, in spectando et audiendo alterius. Ac licet non omnis Descensuum sabula alterutro limite accurate circumscribatur, sed utrumque interdum p0eta Spe.

li Quam ad rationem suas recentiorum Graecorum fabulas dispertitas voluit O. de Hahn, vir eximius, in: Griechlache v. alban. Marchen I p. 60 Sq.2 Descensus formas secundum singula litterarum genera deseriptas brevi conspectu in fine dissertationis composui.

645쪽

Gottholdus Εttigiasse videatur: tamen dispositionem istam iure obtineri puto, quia et ad plurimas eximie quadrat et in ceteris vel hoc vel illud praevalet consilium. Ac secundam quidem igiam partem, cum diligenter ad eum finem complures mythi investigandi sint - non enim nisi totam herois historiam perscrutando etiam partem, quam nostra interegi cognoscere, recte intellegemus - alteri operae servare satius existimavi: nunc quidem ista, quantum ad Descensuum, qualem enarrabo, historiam illustrandam pertinebit, respiciam tantum, in excursu tenues singularum sabularum historiolas magis quam historias ad

His praemisgis age rem adgrediamur. Atque originem primum generis anquirenti profitendum est non certam me credere eam quam ingressurus Sum viam, sed cum multae paterent viae, quarum cunctarum facile perspiciuntur exordia, tenebris obvoluti sunt fines, mihi quidem diu pensitanti omnium maxime hanc incedere visum esse. Certa in his nemo modestus spondebit. Ratione autem potissimum agendum erit, quae in eis debet niti, quae de gentium comperta habemus principiis. Ac ratiocinatus sum hoc modo: Inde ab antiquissimis temporibus priscum hominum genus divina praecipue et sere sola carminibus celebra88e gentium ex historia discitur. Iam a mera hymnorum pomi, laudationum videlicet et precum formulis, ad longiores de deorum lacinoribus narrationes convertentes eorumque inter se usus et consuetudines, eiusmodi condidere poemata, qualia hymni sive prooemia) Homerici ad nostrum aevum extant. In quibus et superorum et inferorum regna ignota, ipso quod ignota erant τω Iul. or. I p. 1 C) ad describendum tanquam invitantia, large descripta esse per se manifestum e8t. Iam vero est ex hominum natura, quae penitus dirempta hiant, animo saltem coniungere, qui facillime rerum struit pontes. γ

646쪽

Acheruntic .

Hinc regna ista et inter ge et cum hominum finibus copulata sunt; et sicut dei ad mortales devenire, ad superos mortales ascendere putabantur i): ita vivos et mortuos consuetudine inter se invicem vel perpetua vel rariore uti persuasum habebant. Atque De8censuum quidem - ne cetera curemus - hanc statuo progre8Sum, quem et naturae maxime convenientem

duco: caelestia enim primum finxerunt numina caelis relictis aeternam petiisse noctem, tum heroas, denique hominum

egregios. ) - Sic δ) fiebat, ut et de manibus reversis et de

stini, ce qui est en dem de la morι avec ce qui est au dela et q. s. Qui liber propter amplissimam doctrinam cum bono iudicio coniunctam egregia laude dignus videtur. 13 Cf. Tantalus, Ixio iet confusus eum eo Endymio schol. A. Rh. IV II ex Nolati: μεγάλαια , Pelops, Ganymedes. Vide nune Rohdii Psychen p. 68 sqq. 2, Etenim quem primum apud Graecos ad inseros descendisse accepimus, Hercules est. Canae vero antiquitatis Assyria illa fertur, quae iam magni nominis est, do I glare ad tuferos degressa sabula, saeile omnium, quaecunque notae sunt, DescenSuum fabularum antiquissima. Inter vetustissimos haud dubie Germanorum mythos est ille de Wodandei ad Helae nebulas itinere iVegiamskvista str. 2 . Aliarumque gentium quos novimus, hoc genus mythi ad heroas spectant: velut Wa in amo inen illius, homine maioris, apud Fennos Descensus sKaleWala, veri. Schlesner P. 84 sqq. , cf. p. 73sqq. et i 07sqq volui Odae hibWae herois iter apud Indianos, qui ab illo dicuntur scf. Tylor, Antange der Cultur, libera. von Spengel u. Pogko I 34l . Ubique deorum heroumque Descensus inter antiquissima traduntur.3 Huc usque vacet philosophari l. e. causas quaerere. Quid praeterea mythis sensus insit, non curo nec mentibus vestris incommodabo anquirendo, num Hercules Cerberi vim ad lucem tracturus solis munus sustineat cotidie ut assolet occidentis cs. pro illa solari q. d. mythorum interpretatione dicta a Tyloro l. l. I 328-b0, in quibus multa speciosa sunt, contra eam ab eodem p. 314 et praesertim a Grupplo Griech. Culto und Hythoup. 79 sqq. vel Orphei de coniuge dulcissimae querelae num proprie sint tempestatis ululatus solem ex Noctis cu8todia flagitantes: ut SchWartio, quem κεραυνοριάνον antiqui dixissent, placuit Praebist. anthropolog. Studien 149 sqq., M.; qui si recte ad fulmina omnia rettulisset, tacite putarem Indogermanos q. d. illos aetate vixisse, qua, secunda quaque hora, saevissima tempestas oreretur, ut aures eorum tonitru assiduo sonarent, fulguribus oculi micarent. - Refutare haec qui bene sapit, ipse poterit: quae insint vera, accurate secernere virium mearum nou est. Florem poeseos

647쪽

vivorum ad mortuos itineribus mature crebri et mythi et poemata per ora volitarent. Et quid profecto magis non modo describendorum singulari lepore, sed ipso etiam pondere et gravitate captos animos potuit tenere, quam de Orco nova quaedam γ quam eorum, qui suis mira et tremenda illa oeulis adspexerant, narrationes fictae γ Sibi enim cunctis Orcum aliquando domicilium soro credebant i Ut vero poetico ingeniolatior largiorque campus extabat in Descensibus depingendis - etenim cum vividius eis pingebantur Plutonis inania, quam ore umbrarum es. e. g. Culicem , tum hominis sive herois egregia virtus accedebat ipsis illis sormidinibus quasi magnificentior et exsurgens -, ita de eis solis tota epyllia crebresee bant. Contra alterum illud Ascensuum genus pro re angusti in ribus coercebatur finibus ac licet in comoediis totis, velut in Eupolidea Demis, manes ad diem missi producerentur, sere

maioribus ei intexebantur carminibus, sive ut nodum quell-dam solverent, tanquam θεοὶ a ὀ μηχανῆς, sive ut necteredi nodum. His iam missis ad genus gemellum convertatis anim lSed quod ne nunc quidem in Graecorum Sacellum v08 induco, ignoscatis: quoniam enim etiam, quae Summa antiquitate Sunt, Graecorum Descensuum fabulae initiis generis re8pectiS paene recentes apparent, ex aliarum gentium litteris vetustioris formae imaginem reprae8entare visum est. Ac dubito an non aliunde aptius exemplum petatur atque ex γ'

puli mythis a maioribus nostris vix cogniti, ab aequalibus adhuc sere despecti: Assyrios dico. Quorum in tabulis i) nuper terrae ereptis Descensum, quem iam diximus, 'Isitaris reginae' invenis ad Orcum susceptum: in quo ni primum istius quem

et sunt poesia mrthi illi - nemo nisi ipse poeta Intellegere poterit,ion is qui nihil habet antiquius quam ut ratiunculam suam ubique inferetia. Uultrum fugit Poreis. Cf. etiam Grupplum II sq. al. - De inseris ab initio in adre positis ingeniosa, quae tamen ipsa ex parte in aere pes deant, protulit Berghi eum allegoriarum scriptoribus consentiens ei Dielesti Doxogr. p. 89 sq. Ann. Flecheisen. LXXXI 289 tDio Geburi der

648쪽

Acheruntiea.

257 supra statuimus sp. 255 ordinis gradum, ita multa habes, quae facile priscis Graecorum descriptionibus exemplaria suisse

dixeris. Tribuitur autem itineris illius epica narratio mago, qua confirmare studet quendam sororis animam ex inseris evocaturum: dis dein advocatis sacrisque ad sepulcrum peractis

scit. puri sontis liquore λ 28) et balsamo effuso respondet

anima fratrem obtestans, ut ipsam querulis modis, tibiis, ture ab inferna pernicie solvat: agnoscis Graecorum necyomanteae similitudines. In terram - magus inquit - proficiscitur dea, unde redire vetitum est i), coniugis Dumu gi quem Graeci Adonidem nuneupant) praematura morte erepti desiderio pereu88a. Custodem adpellat aquarum, portam aperiat; Si minus, mortuos se educturam. ὶ Ιου ab Allatu Babyloniorum Proserpina iu88us septem per portas ingressam nudam ad reginae solium ducit. Furibunda cum Iinar-Venus in eam se praecipitet, mariti obitum exprobrans, reposcens animam, in morbum catenasque iacitur. Interea cum in terra omnis amor extinctus sit, sta summus deus ministrum quendam creat, demittit; qui deam inferorum obsecran8 per 'magnorum deorum' nomen similis postea Hecatae ob8ecratio ) es quae infra de Romanorum necyomanteis dicemu8), ut Venus e rupto carcere prodeat, efficit. Oreum habe8 Homericum muro saeptum S 13, Heg. theog. 732

reginam. - Iam progressu8 opinor quidam Opinionum apparet

in 'Diεσιν' illis, quae Ni mrodi ) continent res gestas: qui, ut proavum magno diluvio clarum Noe) consulat de eius apotheosi et de ipsius morbo depellendo cs Tiresiam eonsulens Ulixe8ὶ, periculosum ad beatorum campos iter subit: a Lunae deo somnians de Via edocetur.' Perque terrores multos, per terram Magu, aeterna, ut Cimmerii, caligine

ii CL Catuli. III 12 et Mesium ad i.; ποὐρτες σὲ τοπον αγυρτο recen tiores Graeci dicunt Sehinidi Volhaleben 235 .2ὶ Similis maiestatis minae deorum ιι 28 Solis, Qu. Smyrn. II 6l

Aurorae.

3 Cf. Lenormant Ia magie p. 40. 4, Jeremias: ibidem. 53 Itom Cires iter describit; de somnio vide Verg. Aen. V 722.

649쪽

linetam, per arva arboribus gemmarum seracibus obsita, quae in orientis postea sabulis haud raro inveniuntur, ad mare terram circum undans pervenit; eum beatorum portitore ad mortis aquas', labore gravissimo exantlato, penetrat; proavum convenit, qui ipsi medetur. Herba salutari, quae in summis arboribus est visco P cs. Aen. VI 205), carpta, dein amissa redit tandem. Reversus amicum Eabani ex inseris citat, veluti sumum e urgentem ηυτε κωζνον .Quae eo minus siem ut aiunt pede transire Volui, cum ex Babyloniis complurium institutorum et opinionum Graecos, nisi landamenta, tamen additamenta aecepisse indies fiat verisimilius. Hinc 'Aσσυρέους hos λογους excusetis lAc si rem plenissime vellem administrare, et huius gentis et aliarum, quae vel necessitatis vel commercii vinculo cum Graecis nexae Sunt, de morte mortuorumque loco opiniones accuratius pertractandae erant, ut totius qui in Descensu describi solet apparatus fortasse indagarem initia. Sed quas Indorum i) in libris sacris vel Aegyptiorum ) in ritu Graecorum

origines sibi invenisso quidam visi sunt: eae num recte indagatae gint, nunc quidem non penes me est discernere. Quarum certe pleraeque simulacris ipsae ex inferis remissis non iniuria comparabuntur: 'et frustra comprensa manus effugit imago.' Atque haec quidem alii operae servemus. Ip8Orum, quos Solos quaerimus, DeScensuum apud Indos et Aegyptios paene deSunt Ve8tigia. Quae mittere praestat. ) Quod enim

l) CL Zimmer altindisches Leben 4l2 sqq. cum Gruppio I. l. p. siet 289; Adiaberius Κuhn in Hauptii ann. VI l 17 et Loeschylus Aus derVnterveli progr. Dorp. 1888 cl. eodem Gruppio p. ll3; Bensuus in aetis soc. reg. Gotting. XXII. 1877. Adde Calandium in Verhandelinge dor honin-klijko Akademio. Aia ling Lotterkunde Amsterdam 1888 ipari. XVII et Heberum Indische Studien I 398 adu t. 23 CL Herod. II 49 sq. 123 cum Wiedemanni adnn. et Diod. I 96 sqq. Ingenuo sobrioquo iudicio in eis usus est vir harum rerum inter primos peritus Le Page Renoes Vortesungen liber Ursprung und EntWichiung der Religion der alten Aegypter veri. Brentano, Lipsiae l882 P. 117 sqq. 162 sqq., praes. P. 172.3ὶ Aegyptiorum satis singularem Deseensum Herodotus habet II 122:

650쪽

Acheruntica.

unum spectavimus, ut exemplo priscam, quae fuisse videretur, generis speciem inlustraremus, id Assyriis rebus satis laetum

arbitror.

Iam 'voi che siete in piceioletia barca, desiderosi d'Meoliar,

segniti' ad portus usque metas per vado ga loca: mare patet, nave parata mecum intrate liὶ

μετα-τ-Τα ἔλεγον τουτον τὴν βασιλέα 'Pαμψίνιτονὶ ζωον καταβῆναι κάτω ἐς τον οὶ 'MIηνες αδον νομζουσιν εἶνm κἀκεῖλ συγκυβευε ιν Tς Λημνirm καὶ τὰ μὲν νικαν αυτην, τα δὲ ἔσσο υσθαι -' αυτῆς καl μιιν παλιν ανω ἀπικέσθαι δωρον εχowτα παρ' αDzῆς χειρομακτρον χρυσεον. Quid sibi velit Herodoti historiola, doctioribus relinquo evincendum. Cf. viedemann Herodora Σπeites Buch p. 454 sq. Vide etiam Charontem ipQ νοις natζοντα RPud Artemid. onirocr. I 4. I; Hoe initio non inutile duco antiquorum, quao largam Rd Descen suum historiam intellegendam materiem congessisse videntur. scripta brevi conspectu percensere iid quod tam incohavit Myttenbaehius ad Plutarchi d. s. n. v. p. b63B, ed. Oxon. p. 4l4 adn. p. quem postea inSpexit. Scripsit περὶ των ἐν αδου Democritus ins se αδου Diog. La. IX 46 : unde Stobaeus frustulum servavit hoc: ἔνιοι θνητῆς φυσιος διαλυσιν Ουκεἰδοτες ανθρωποι, συνειδ σεσι δὲ τῆς ἐν τψ tyia ν κακοπρηνμ οσυνει τὸν τῆς βιοτῆς χρονον ταλαιπωρέουσι, ψευδεα περὶ του μετα Την τελευτην πλαστευοντες χρόνου i hinc elueet - etiam inde quod in ethicis numeratur

cf. Biraelii quaestionum Ciceroni strum I p. l37 - in confutandis mythis puerilibus istis librum versatum esse; cf. etiam Caroli Bureschconsolationum historiam in Stud. Lips. vol. IX p. 7 sqq. 1; testimonio deinde nuper reperto vel magis perspicua fit indoles libri, crescit, quod periit,

dolor: την μhis περὶ Των ἀποθανεῖν δοξαντων, επειτα αναβιουντων ἱστο ρlαν αHOι τε πολλοὶ των παλαιων ἐθροισαν καὶ 31moκριτος ὁ φυσικὸς ἐν τοῖς περὶ του ἄδου γραμμασιν, Proclus ait in commentario ad Platonis remp. edito post alios sMomm es. BernRys. gwei Abhandiungen etc. p. 90, Maium, qui ad Ciceronis rem p. quaedam excerpsit, Schoellium In Aneed.

Graec. et Lat. vol. II plenius a Pitra Cardinale in Analectis saeris et classicis spicilegio Sol mensi paratis 1888 anal. elasa. p. 17 in. Deinceps Scripsere Protagoras s D. L. IX bbi et Antisthenes Cynicus. ii quoque procul dubio superstitionem inridendo castigantes iD. L. VI II); tum Heraclides Ponticus, homo fabulosus, quem tamen, quas protulisset. fabulis fidem non habuisse contendit Franciscus Schmidi in eis quae de Heraclidis P. et Dicaearchi dialogis deperditis dias. Vrat. 186I scripsit i CL et Iac. Bernusii opp. I p. 42- 44 . Quae ex vicesimo Apollodori περὶ θεων libro, ος ήν περὶ του ui Του, Stobaeus ecl. 1 418 sqq. II l4 W. scf. Phot. eod. 16l a Porphyrio adlata praebet, talia sunt, ut quod saeculorum tempestatibus