장음표시 사용
261쪽
Equidem esse daemones qui meridiano tempore prςcipue grassentur, &ap.
parere soleant, horrendaque damna tunc hominibus inserant,Chaldaeus Pa. raphrastes in Pal. γ o. 6. adstruit cum exponit: Eta coetu daemonum, qui vastant meridie. J Et Origenes in Iob a. v. i9. ait: Sicut enim in noctis tene-hris , i sic similiter in medio meridie pluriores daemonum tentationes sede. monstrant sequam ceteris temporibus. J Haec ille . Qui etiam putat ventum illum seu spiri rum,qui domum subruit &liberos Iob opprestis, Misi
daemonem meridianum, cum illi meridiano tempore pranderent. Sed dae- t moniorum meridianorum plurimas strages , S exempla leges apud Mar- tinum Deirio Libr. a. Magicar. Disquisitionum, Quaest. 27. Sectione 2. G. nobis in his immorari non vacat . Aduersus hos meridianos cita mones suspicamur institutam ab Ecclesia communem illam precem, quae ad ictus campanae a Christiano populo quotidie in merid funditur. ,. ii uiri j Ergo hoc loco Genes. Spiritum diei, forsan haud penitus absurde quis . daemonem meridianum intellexerit: nempe illum quem Iob vocat Neriri diei. nam daemonem meridianum fuisse qui in Serpente Adam umidi Hetuamicirca meridiem esu ligni vetiti prostrauerit, dubium esse non potesta Hic vero appellatus fortasse fuit proprio nomine , Eeιeb Meriri. hoc est . . . , is , tu biorsus amarisimus, di virulentissimus, ut interpretatur, vulgatus De utiet, vi τ . a uinurum a trophaeo suae victoriae, qua primos Parentes triumph uit, quos morsit,amarissimo pomi veriti letali veneno consecit. Aduersus hunc Spiritum diei seu dainonem meridianum, ut tanti mali auctorem is venisse Deum ira incandescentems Moles descripsisse videtur,cum ait: Et audierunt uocem Domini Dei euntis in horto contrae spiritum diei. hoc est, contra Metiri diei, vel Κeleb Mesu i, seu Daemonium meridianum : qui Adamum S Heuam meridie in culpam coniecit. Video corrugatam frontrem Lectoris fiasta non placent, respuat: sensus Vulgato non aduersus, a vocibus , circumstanti)sque ceteris non abhorrens,cur ridendus '' Deum tunc in humana forma Adamo & Heus apparentem , e obiurgasse, consentiunt omnes; sed propius , fuisse Filium Dei, Verbumque ν rit v v Patris, qui tunc inhumana assumpta figura, non equidem hypostatice. sit γε a I v bivnita, apparuerit, Chaldarus Paraphra stes satis indicauit, cum hunc lo η ' μ ε NA cum ita reddidit: Et audierunt vocem Verbi Domini Dei, deambulaniis lain hiis, 't. borio ad quietem diei. Et S. Theophilus Antiochenus Episcopus Libr. 1
ν Ακλhiso aduersum Autolycum sic ait: Ceterum Sermo Patris per quem omnia V I a V M . creauit, existens potentia & sapientia Patris; is venit in Paradisum,& col.
loquebatur cum Adamo: siquidem Scriptura secra diserte ponit, Adamum dixisse: Vocem tuam audiui. At vocem quid aliud dixeris, quam Sormonem Dei, qui eius Filius est. J Tertullianus aduersus Praxeam et Christus ad colloquia humana semper descendit, ab Adam usque ad Patriarchas cic . At quod Filius Dei in humana forma Patribus Veteris Testamenti interdum apparuerit , suse docemus in Rebus Christi Domini , Libr. 3.
262쪽
. Auales fuerim tunicae pelliceae, quιbus Deus primos Parentes induit. Cap., LXXV II.
E his Moses ista resert Genes. 3.v. a I . Fecit quoque Dominu Deus Osda ἐν uxoririus tunicas pelliceas, o induit eos. S. Me thodius Martyr in Aglaophonte,& S. Epiphanius in Ancho rato in crimen accersunt Origenem, quod eas tunicas pelli- TUNICA sceas allegorice tantum intelligendas docuerit,de PQ corpo As, vauhsra mortalia, & innumeris aerumnis obnoxia', quae primi Pa- ΕΤ Cost rentes per peccatum induerint. Consimili errore Franciscus Georgius To. Ρ ORA Asmo I. Problematum, non historice, sed nude allegorice accipiendas illas tu. FUIME . nicas censuit,nempe factas ex pelle illius Agni, qui occisus est ab origine mundi. In hoc delirium inuehunt S. Augustinus Lib. r .de Genesi Cap. 3 p. Diodorus Tarsensis in Gra ea Catena Genes 3. Theodorcius Quae it 39. ii Cenes & latius omnibus S. Epiphanius Haeresi 6 Equidem iacta veritate histori , allegorias aptas superstruere non fuerit
alienum: at nullam hic agnoscere historicam veritatem, Prorsus erroneum,
Quocirca Sancti Patres qui hic allegoriam exhibent, eos historiam quoq. profiteri non dubitamus. Vnde pulchre S. Gregorius Nazianzenus philosephatur in haec verba: Induti imus vestem pelliceam, historice quidem a Missis.
mortuorum animalium pelles r allegorice vero crastam istam & mortalem etiam ια N.-
carnem . 3 Haec ille, oratione de Christi Natiuitate. Qua etiam mente S. εὐ-3 -- Gregorius Nyssenus scribit,eas tunicas fisisse libidinem,coitum,conceptu, ' partum, educationem, morbum, iracundiam,mortem denique ς his enim, VTua,nomnibus malis illos indutos, simulatque donis Spiritus sancti sent expolia- c., s. 'ti. In quam quoque sententiam Philoxenus Mahugensis fere substribit, dum
tum,& uniuersa mala quae generis nostri Proauctores per peccatum indue runt vide Bar. Cepham. Ergo historice veras,& reales tunicas intelligi opportere, extra contro. uersiam esto, sed quales fuerint, pervestigemus. DominuS IacobuS Saru - A R B Οὐ
gensis, inquit Bar-Cepha, dicit, vestis quoddam genus fuisse, quod, quia RVM CORractu erassum densumque erat, tunicς pelliceae fuerit appellatum. Cre. TICES QUI .gorius Theologus, & cum eo alij ε arborum cortices fui sie Volunt. 3 Haec rutvtii Moses . Fuisse quidem artiorum cortices Theodorus Heracleotes, & Gm- , nadius Constantinopolitanus Episcopus autumant in Catena Graeca Ge. nec 3. Sed Diodorus Tarsensis in eadem Catena, & Theodoretus Quaest. 3 ρ. in Genes istud tamquam allactatum & curiosum reijciunt. Equidem quod Hebraice ad verbum habetur, Tunieas pellis, Hor numquam nisi de animan- ris pelle in Scriptura dictum reperitur, quasi dicas,corium, colludente He. I F
Uulgatior sententia docet, eas tunicas ex animantium pellibus suisto os o ωγυς consectas. origenes Homilia 6. in Leuiticum inquit: Fecit Deus tunicas pel puIssE A liceas, & induit Adam & mulierem eius. Illae ergo tunicς de pellibus erant NI MALI- ex animalibus sumptae;talibus enim opportebat indui peccatorem, pelliceis, V M P E L- Ii inquam, λβ .
263쪽
inquam,tupicis,quae essent mortalitatis indicium . J S. Athanasius Serm. de Ρassione & Crute Dominia o 3. Acceperat Adam tunicas pelliceas ex animantibus mortuis facias,signum mortificationis, quae illi Per peccatum accesserat.JMoses Bar Cepha Cap. 18. ait: At Athanasius oratione de Cruce, & Dominus Ephraim alunt, has tunicas ex animantium pellibus conse- .etas,dicuntq. mactatis eas pecudibus detraxisse primos parenteS, atq. con-einnasse in vestem, Dei nutu. Porro nos cum Athanasio, at q. domino Ephrim censemus, animalium pelles fuisse. 3 H ec ille. Hoelinas pelles eas seisse S Alcimus Lib. 3.in GenesCap. 9. cecinita . His Pater exactιs,hoedorum pellιbus ambos
NON I LΑ- Resellit horum sententiam Theodoretus hisice verbis: Nam si ex animali-HTU O bus occisis facta sunt indumenta, perspicuum est, quod occisorum animaliuU TO' genus desecerit, cum Deus paulo ante in asculum di seminam creastet, nec adhuc ulli partus intitissent. Praeterea nemo existimare potest, Deum anum alia iugulari praecepisse, quando noudum estis carnium erat permillus hominibus. Multo minus decet nos arbitrari, Deum vestes, quae non erant,
pro luxisse: qui homine creato desiit quidquam creare quod non esset, quali in ipta creationem urtiuersi mundi concludens. Constat igitur Deum pelliceas vestes non creatis ex nihilo. J Et post paucat Valde quidem stolidum est& anile, Deo l. minime dignum, arbitrari Deum pelles animalium iugu-
. . latorum, aut aliter mortuorum accepi sis, S inde peltas eas conluendo, co--. : . . , riarii more, in vel timenti iram redegisse.J Haec Theoloretus . Vitis est' ' eodem argumento Origenes apud S. Epiphanium in Anchorato. Numquid, ' ait, Deus coriorum tinctor erat, ut paratis pellibus tunicas Adam, ac He-
. uae secerit λ JUerum Theodoreti & Origenis argumenta plerIq. consutant. Procopius v Aetig ro Gad xuS in Genes, ant OtAt, abse animalium occisione tunicas illas pelli- Tvisssp p ceas bifariam construi potu use: vel ex conuersione praeexistentis tria teriae in MI EX ANI pelles; vel ex creatione de nihilomam cum homo die sexto & cona tus & eieba A LIVM cius de Parad is fuerit,nihil prohibet Deum eadem sexta die pelles creasse P. Lia 3V.--nihilo eum nondum septuria foret dies , in qua Deus quieuit ab uniueris opere quod patrarat. S. Epiphanius eas pelles creatas ex nihilo saris aperte adstruit in Anchorato hisce verbis: Viruin enim facilius erat caelum & terram ex nihilo facere Deum, aut tunicas pelliceas J Et Haeresi 64. O incre-
dule,& omne, incredulos excedens,dic mihi singula a Deo facta quantam habent miraculorum operationem S admirationem Unde ex nihilo extenis tum est cadum in sublimi dilatatump&c. Sic etiam tunc voluit DeuS, o incredule, pelliceas natura tunicas, ab '. animalibuS, ab '. arte aliqua humana di multi rini cultu' simul ut volu;t,iscit Adam & Henae, quemadmodum ab initio simul voluit,& mundus & omnia facta sunt. JHaec ille. in eandem sententia B ir Cephacitat Iacobum Saruetensem: Postremo, inquit,dominus Iacobus Sarugensis dicit, Deu ea induniera ex nihilo creauisse: scribit enim in haec verba: Contexuit tunicas ex nihilo, di vestiuit ip s. Et rursus Ouia, inquit, tactu rudes & crassae erant, appellauit pelles: at rex uit autem ipsas . paulatim corporibus ipkrum, seo nutu:atq. ita dum non sentiunt, isduunis
264쪽
tur tunicis, sed eas iam vestiti vident tandem. J Haec Iacobus. Tostato no placuit creatas eas pelles ex nihilo, cum non sint ponenda miracula sine necessitate i& recte potuerint ab animantibus det hi. Ba Cepha inquit: Nos cum Athanasio atque domino Ephraem censemus, animalium pelles fuisse.Si vero id redarguere quis conetur, quia nullum animal iugulari adhuc potueritiquando e singulis generibus par unicum conditum fuerat, eoq. sine generis unius interitu nullum animal mactatum fuisset: negamus unicum dumtaxat par in animalium generibus singulis suille effectum: neq. enim hoc sacris Litteris proditum est Enimuero Deus, qui permisit Adami arbitrio,vt peccare posset, Opu'. haberet indumento, icreaverat complura animalia : cumq. ille violata lege peccasset, humana se specie primis Parentibus ostendens, induit ipsos pelles, solo eius nutu pecu-oibus detractas, atque verbo in tunicas.conssirmatas . Eivero dominus Eophraem ait, Hrta si e coram illis iugulatas esse pecudes, ut earum carnes ipsi escerentur,cori; sq. nuditatem suam cooperirent. 3 Haec Moses.
Hugo de S. Victore in Notis ad s. Genes ait: Fecit eis tunicas pelliceas, vel de elementis ministerio Rogelorum, vel docuit eos facere detrahendo pellcs ab animalibus. 3 Rupertus illud quod Moses de Deo ait: Fecit eis tunicas pelliceas; interpretatur, ciendi necessitatem illis imposuit. Catharinus existimat istud prolesi quadam dictum, cum aliquo post tempore factum sueri quando iam multiplicatis animantibus sacrificia offerret Ada,& de mactatis pecoribus tunicas sibi pararet: itaq. exponit: Docuit eos ut occiderent animalia,& sacrificarent,ex pellibusq. immolatorum tunicas Gbi consuerent. At ista sensui Patrum minime consonant, cum omnes intelligant, Deum Protoplastos, antequam Paradiis eiicerentur, tunicis pelliceis induisse:& hoc est verius,cum eo ,simul ac iniurias caeli, & pudorem sentire e pissent,opportuirit vestiri.
In hac re libenter excipimus iudicium Diodori Tarsensis, in Catena, ita TvTrvs dicentis i o nos curiosos,qui unde fuisse pelles Deo, perscrutemur ad noua IV DI C I- indumenta λ Aequiescendum potius est ijs quae scripta sunt,& pro comper. VN D lG- to habendum,nihil unquam deesse Deo,nihil in thesauris suis non contineri. Rι 'Quin potius benignitatem eius immensam admirari debemus , qui legis
quoque transgressores reisuens, indumentorum desiderio deesse noluit.JEadem Theodoretus Quaest. 39. in Genes Si quid diuinandum, rebus,& mysterio magis consentaneum remur, ex Occisis extra Paradisum animantibus, Deum ministerio celerrimo Angelorum eas pelles aptasse,atque in tunicas primorum Parentum conformasser . nam melior iam sententia obtinuit,in quibusdam speciebus animantium ,
plura quam duo indiuidua creasse.Non omiserim ista Bam Cephaera Est porro
S hoc notandum,esie ex Interpretum numero, qui dicat, inde ab Adamo & Heua cunctos mortales pellibus animantium vestitos fuisse, ad inuentam avsq. ab hominibus texendi artem. 3 Haec ille, quae facile credimus. Sed doliis,aliisque ad tunicas pelliceas primorum Parentum spectantibus plura Pererius Lib.6. in Genes. Hamerus,& Ystellain 3. Genes
265쪽
De cierubim ct flammeo gladio atque versatili , eamdibus inradi
v d oses Genes 3.RI4.ista resert EieriH. Dominus Adam ex Paradisi 10 s collo emi ante Paradisum Voluptaris Cherubim , s flammeum gladium,atque versatilem,ad custodiendam viam Ligni Vita. Haec quidem histori. ce accipienda, ut cetera omnia antecedentia, cum eodem tenore di ductu verborum enarrentur,consensus eruditorum docet: nec tutum est.aliter se a. tire. Quocirca miramur Antonium Honcalam in . 3. Cenes Cornel. Ianse. nium in Cap. I 3. Concordiae Euangel. Goropium Becanum & Ioan. Pineadam Libr. r. Monarchiae Eccles C. D. s. a. hic. allegoriam tantum ac mea
taphoram validae & sempiternae occlusionis Paradii, agnouisse. Qui allego. rias seruato historiae fundamento velit inaedificare, dummodo scitas S MUpositas,& temperate,non est reiciendus: de quibus postea.
βuidnam An Cherubim in sacris Litteris.
o S E p H U S agens de duobus Cherubinis Propitiatorii,
Lib. 3. Antiq. Cap. 6. haec scribit: Operculo autem Arcae impositae erantemgies duae, quas Hebraei Cherui s ampellant. Ea fundanimantia volucria, noua spccie, nec um 4 quam cuiquam hominum visa: quae Moyses in Dei solio viderat figurata-J Et Lib. 8. C a.de Clierubinis quos Sa- lomon in Adyto Templi ex auro solido dedicauit, haec reserti Har Cherubi eae etfigies ouanam specie fuerint, nemo vel conis cerc potest, vel eloqui. J Tantum losephus.S. Hieronymus Epist. I 3o.ad Marcellam de Cherubim in hunc modum disserit: In Exodo cererisque locis ubi describuntur vestes plumaria arte contextae, opus Cherubim,idest, varium atquα depictum esse factum describitumita tamen ut Uau litteram Cherubim non habeat: quia ubicumque cum hac littera scribitur, animalia magis, qua opera significat. 3 Haec ille, sane di serte, nam quod Exod. 26. U. I .& 3I. Noster habet, opere plumario: Hebraice est cherubim,desectivum,hoc est. sine Vau. Exploratum inter omnes omnes constat Cherubim este plurale huius singularis Cherub,de quo nec nostri nec Hebraei conueniunt, quid proprie significet Κ inachius in Radicibus annotat, Doctores Hebraeorum existimas in Cherub litteram Capbesse seruientem, tuncque nomen enodant Cherub, quasi Cherubria, Ae Cherubim,quasi cherabaja. hoc est, sicut puer, vel pueri . Chaldaice: nam L haldaeis Rabejassingulare, idest, puer, vel adolescens: &Rabaja, plurale nimirum quod Cherubim iuuenili, di eleganti torma instar adolescentium aut puerorum effugerentur.
266쪽
Plerique Patrum Cherubim multitudinem sicientiae, aut cognitionis inter, PLENI TV-pretantur. Ita Philo Lib. 3. de Uita Mosis,& Lib de Cherubim, S. Dionysius PQ : Cthri Breopagita de Caelesti Hierarchia, Capa m Clemens Alexandrinus Lib. I.
Stromatum , Origenes Homil.ro. in Numeros, S. Hieronymus in ro. N 21. Ezechiel.& alibi sepius, S. Augustinus QBest. Ios in Exod. Theodoretus in v. Ezechiel. S. Gregorius Homil. 34. in Evangelia, S. Anastasius Sinaita Lib. I .in Hexaemeron. S. Bernardus Serm. I g. & alij innumeri, quod ferme The logi omnes Scholae sequuntur. Sanctes in Interpretatione Hebraicorum no- .minum, & oleastrius in a.Genes coniectantur eam notionem ductam achar, cognouit,& rab, multum, quasi, Cherub dicatur, multum cognoscenS.
Sed Ribera de Templi Fabrica Lib. a. Cap. 6. sic dictum Cherub , hoc est, figuratum N pictum, metaphorice existimat, quod sit spiritus, seu opus multarum rerum formis, & speciebus depictum & insignitum , hoc est,
oleastrius in 3.Genes & in as. Exodi, arbitratur Cherubim, dictos, quasi berabim, idest, Sicut multi ; quod illi Angelici spiritus dicti Cherubimis sint magno numero. Forerius in ar. Isai. Vers r 6. suspicatur fessan a cognato verbo Urab,appropinquauit, dictos Cherubim: nimirum quod superni illi spiritus, vel subito aduenirent ac praesto essent, vel quod Deo tam quam ministra familiares sinit nam qui Deo in diuinis seruiunt, appropinquantes Deo dicuntur . s, ' ἔ
Aben. EZra, & doctissimi quique Hebraeorum, & ex nostris Sanctes imis Thesauro, Genebrardus in Psalm. 7ς. Verc 3. N alij malunti Cherubim dici uniuerse & in genere quani beti urοιb, hoc est, sormas di figuras . Hoc ipsum iam prior S. Hieronymus indicauit, uti nuper vidimus , cum dicebat UNIVERSA Cherubim, opus varium ac depictum significare. Indigni qui citentur Foti NH. e
sterus & Mercerus, Cherub, cum verbo transposito Rachab, equitare, inuehi, contulerunt. Quid si conseramus cum Mahab, quod robur exeellentiam. que denotat id si cum alio transposito chabar , quod multitudinem sindicat. Nempe ut nomine Cherubim , generaliter e primaeva. Ocis noti ne significetur vel res spiritalis, vel corporalis imago, artificis manu fabr facta , quae tamquam volucris, alis expansis inuehatur, vel ob motus celeritatem vehi ac volare videatur: sitq praestantis, & excellentis naturae, atque multitudinis copio . lHinc quatuor illa animalia pennigera , & volantia,quae Ezechiel Cap. I. se vidisse destribit,Capite deinceps io. aperte Cherubim vocat: quod nimirum alis suis nimia velocitate veherentur instar fulguris coruscantis disturrentia; & quadriga illa quatuor animalium cum quatuor rotis, quae Hebraice dicitur Merebebab, ideli, currus, vectura, Quadriga, alq. generalem Dei gubernationem & prouidentiam adumbrat, Cherubinis tribuitur Scriptura, I. Paralip. 28. V. 18 Vt ex ipso auro fieret simhιudo Q driga Che- GA DEi. rabim , extendentium alas , .c elantιAm Arcam foederis Do-ni. Volunt ali qui reuera Arcam Domini in Oraculo futile impositam quadrigae quatuor a Pra saeCherubinorum & quatuor rotarum, ad eum modum quo Ezechieli Cap. V stu M- . demonstrata est gloria Domini iuuecta quadrigae quatuor Cherubino 'N ' rum,totidemq. rotarum. Tametsi quadrigam Cherubim in Propitiatorio Caiz a 'na 'a
267쪽
Caletanus & alij dictam potius velint, non a se a quadrigg, sed quod Chrrubini Propitiatorii essent quasi quadriga & vectura Dei, quibus Deus insi
dens in Propitiatorio veluti veheretur. ,
Impius Mercerus existimauit, nubes ipsas interdum nomine Cherubim
in Scriptura nuncupari, ut Psalm. II. Uers a ι.& a. Reg. 22. Vers. II. Ascendit super Cherubim, σ volavis: volaviι super pennas venιorum . nimirum quod nubes sint velut alae Dei.& quadriga cui Deus muchitur: nam Hebraice est: DEVI UE- Ft eqxitauit super Cherub. At neutiquam illud probauerim. Equidem Dcus 3 I T V R sepius in Scriptura sessor, vel vector, aut equitans Cherubim appellatur I. 9 Ryyy Reg. q. Vers 4. Psalm.'s. Versi Psalm. 98ia Vers. I. Isaiae 3'. Veis. I 6. nempe vel propter Cherubos Propitiatorii, quibus Deus. veluti vectus respontai reddebat: sic enim cons ructa erat Arca & Propitiatorium, ut videretur sesedes vel quadriga Dei a Cherubinis vecta. Vel quod Cherubis spiritibus Angelicis velocissimis utatur Deus ad praesentissima imperia: vel quod his indicetur celerrima & efficacissima Dei prouidentia & gubernatio: nam Deus Cherubinis quasi quadrigae be currui pennatorum animalium inuehens,sum ma pernicitate volat, ubique praesentissime adest, omnia prospicit ac mod ratur. Vt enim coepimusHicere, Meubabab,illa vectura & quadriga Cherudihinorum Exechieli ostensia figurabat generalem Dei prouident iam, actione, gubernationem, omnipotentiam, qua Deus volucri & immensa promptitudine, tamquam summus Imperator curru inuectus omnia regit, atque so seruat. Hinc S.Hieronymus Epist. I 3. ad Damasum haec annotat: illorum quoque pius licet,attamen coarguendus error, qui in orationibus & oblationibus suis audent dicerer Qui sedet super Cherubim & Seraphim. Nam super Cherubim sedere Deum scriptum est , ut ibi: Qui sedes super Cher bim, ostendere. Super Seraphim vero sedere Deum,nulla Scriptura commemorat.J Haec i lle. Eadem n 6.l aiat habet. Sed quali figura Cherubim Propitiator ij essent con .rmati,explicadum. Iosephus neminem id conij cere vel eloqui posse affirmat. Talnaudici, Aben. . . Egra, in a 3. Exodi,Rabbi Scelomoh in I. Paralip. 3. Vers. io. & plerique Hethraeorum r&nostri sere omnes Christiani docent Cheroos Propitiatorii habuisse sermam humanam adolescentiu seu iuuenum,sed alatorum A. vol crium. Qui post omnes Hebraeos nouissimus scripsit David Pomarius it Tsemach Dauid haec ait: Cherubim sunt imagines habentes figuram hominis , nisi quod sent alatae. J Vide Lyranum, Burgensem, di Tostatum in 13. QVAL 3 εν Exodi,s Genebrardum in Palm. I.Vers 8.Quocirca miramur oleastrium P I G I ε CHβ is ,1 .Exodi,voluisse a tanto consenssi discedere. νηι Caietanus in 13. Exodi, eo argumento probat cherubos Propitiatori ' habuisse sermam humanam,quod ibidem Vers. 3 o. illud Nostri, Rupiciant se mutuo. Hebraice sit: Et facies eorum, vir ad fratrem suum. Sed non est solida ' ratio, quod Hebraica phrasi vir,mulier,frater, soror, dicantur non semel doquacumque re etiam inanimata & sexu carente. Isaiae o. a 6. de stellis: ' que Ῥnum reliquufuit Hebr.Et vir non esisubmactus. Exod. 26.3. de cortinis rQuinque coris nae βιι iungenιur muιuo. Heb. Eι quinque cortina erunt coniuncta mulier ad flororem suam. Ezechiel 3. 1 3 .Eι vocem alarum animatrum per extιω- tium alteram ad alteram. Heb.Mulierem ad sororem suam. Genes II. I o. de par
268쪽
tibus animalium mactatorum. Et utrasque partes contra se altrinsecus posuit. Fleb. Et dedit virum partem eius e regione proximi sui. Isai. 3 4. I 6. Aller alι erum non quassuis. Heb Mulier sororemsuam non requisiuit. q. d. nihil deerit euentui. Atqui haec sunt annotata a Kimchio,,ancte, alii'. in Lexicis. Hieronymus Pradus in Commentarijs primς visionis EZechielis,& Ioannes Baptilia Uiltalpandus Tomi a. Explanationum , Parte a. in Cap. 42. ut A E Ezechielis,a Cap. 3 3. vsq. ad 3. longa disputatione ostendere nituntur Che. RvM voa rubinos Propitiatorii,& sculptos in Templi parietibus,& illos Eaechieli vi- βsos una & eadem figura fuisse: nempe essigie humana, & eorporis Brma via ς - V rili,quaternis priediti aquilinis alis,binis inuolantes,binis inferiores corporis Partes contegentes et quorum doris leoninis vestiebantur iubis, & pedes erant vitulinis ungulis consimiles. Et hanc esse sermam quam illis Ezechiel tribuit Cap. i. Vers. v. de Io. Et in medio eius similitudo quatuor animalium ι σbie aspeetus eorum, similιιudo hominis in eis; quaιuor facies νni s quaιuor pen
Et cum EZechiel addat in Cherubinis fuisse faciem hominis, faciem Ieo.
nis, faciem bovis, de faciem aquilae: non est existimandum unicuique Ch rubo quatuor capita,cum quatuor vultibus distinctis & e collo prominenti-hIS, nempe humanum, leoninum,bouinum, & aquilinum caput adfuisset sic enim red ierent monstrum turpissimum di horrendum reum Cherubini es.seat o. tini decore & pulchritudine mirabiles, nimirum inter praecipua Templi ornamenta:sed, acies,Heb. Funim, non tantum significare vultum qui in dias
capite residet, sed uniuerse quidquid aspectui obijcitur,& qua uis cuiusq. rei superficiem & similitudinem, seu specie,ut sunt exempla in Scriptura passim
obuia, 1. Reg. I .aci. Ealibi' Sicq. Cherubinorum vultus,similitudo,& toista statura erat humana, sed cum leoninis iubis, plantis vitulinis, & aquilinis alis que erant facies,hoc est, similitudines,& habitus, leonis, vituli,& aqui- .lae. Scimus doctos istos viros Pradum ac Villat pandum ob hanc interpretationem,& essigiationem Cherubinorum passos calumniam, & respondero
conatum Villat pandum Cap. 3 s.& seqq. Negari sane non potest disertos P tres insigni usos eruditione & iudicio ad firmandam sententiam suam i sed ad visum haec resecari vix postent nisi post prolixissimam totius visionis
EZechielis explanationem,singulorum accuratissimam expensionem,& mulistorum Scripturae dissicilium locorum collationem: nec scio an integer Co- 'mentarius his sussieeret. Interim maneamus in vulgata opinione, Cher bos Templi humana iuuenili specie, alatos fuisse, ut omnium faeculorunia, pictura Ecclesiastica n ira consensione repraesentat. Nudos in Templo et rismari solitos,asserunt Hebraei, & nostri omnes e S. Dionysio de Caelesti Hierarchia Cap. I l . Quod autem. inquit, nudi aut discalceati describuntur, hoc senat quod liberi, Ne ab omni soluti,& expediti labe sint puri. J Hoc iosum, assirmari quidam putant I. iter. . vers 3 1. Cherubim, s leones, o Pa Ima , quasi in similitudinem bominis stantis. Noster aperte edicere videtur Cherubim humanam formam exprestit se. Heb. secandam nuditatem vir3. ut vertit Montanus. Chemaar is dissicilem habeti explicationem. Marinus,Sic t nudisas virι. Alii,Tamquam nuditatem virι. hoc elu quali virum nudum . Sanctes, Secundum latus,vel ex latere,ut Rab. Ionali, viri. idest,uniuscuiusque Is, viri Hebraica
269쪽
braica phrasi saepius pro,unusquisque, ponitur in Seriptura; Κὶmchius, ym n'
dum coniunctionem Vniuscuiusque. Rabbah Ben Scitoli , Secundum coniuηctione viri. idest, quemadmodum vir suae coniungitur uxori, ore ad os . Uatablus, E regione cuiusque. Clarius, Unumquodque e regione alterius. Quid M,Quemadmodum in abaco quolibet. Alius,Secundum nuditatem, idest, spatium, vacuum,
xv iuscuiusque, Nihil propius quam illud , Sicuι nuditas Niri. quod Vulgatus
expressit, In simi Iitudinem hominis flantis. &nudi. Porro Cherubim in diuinis Litteris, peculiare esse nomen cuiusdam ordinis supernorum ac beatorum spirituum , quos generali vocabulo Angelos vocamus : ad quos repraesentandos etfictae sint illae Cherubinoruin e figies in Templo , et si Nouatores negent, asserentem habemus rotam Ecclesiasticam Antiquitatem . Affirmant id Liturgia Aegyptiaca S. Marci, quae etiam nomine S. Cyrilli Alexandrini circumfertur, & Liturgia S. Iacobi Ierosolymitana; Ex Graecis Patribus, S. Clemens Romanus Pontifex Apost Iicar.Costitutionum Lib. 8. Cap. a 2.S. Dionysius Areopagita de Caelest i Himrarchia Cap. 6.& 7.S. Ignatius Antiochenus Epist. ad Trallianos, Clemens Alexandrinus Lib. s. Stromatum, S. Hippolytus Martyr oratione de Con-dummatione Mundi, S. Methodius Martyr Sermone de Resurrectione, S. An. tonius Abbas Epist. x. ad Arsinoitas,S. Athanasius Oratione in dictum, Omnia mihi tradita sunt a Patre,& de Communi essentia Patris & Fiiij & Spiritus sancti,& Quaest. 4. ad Antiochum,S.Cyrillus Ierosolymitanus Catech. a. S. Basilius in Liturgia,S. Epiphanius Serm. de laudibus Deipara ,S.Cregorius Mysenus Holnil. s. in Cantica,S,Chrysostomus Homi l. s. de incomprehen-ssibili Dei natura,& in Liturgia, & Homil. 4. in Genes Palladius Episcopus Helenopolis in Lausiaca Cap. ao. S. Cyrillus Alexandrinus Lib. i. in Genes& in Liturgia,Theodoretus Qnaest. So. in Exod.& in l. Cap. ad Coloss. S in D, uinis decretis Cap. 7. Basilius Seleuciae Episcopus orat. I. in Annnntiatio--nem Deiparae, S. Sophronius Ierosolymitanus Episcopus Orat. 6. de excellentia Angelorum,S. Maximus Monachus & Martyr in Comment ad s. Cap. Dionysij de Caelesti Hierarchia,S.Ioannes Damascenus Lib. 2. de Fide Orth. Cap. 3. Caesarius Dialogo I. Pantaleon Diaconus in Encomio S. Michaelis, Cap. 3. Euthymius in r3. Lucae, Michael Glycas Annalium Parte t. Theodorus Prodomus Dialogo de Amicitia exulante. - Ex Latinis, S.Hilarius in Psalm. a 3 ψ.S.Hieronymus Lib. a. in Iovinianum Cap. is.S. Augustinus Quaest. ros. in Exod. S. Gregorius Homil. 34. in Euan. gelia, S. 1sidorus de Summo bono Lib. I.Cap. I x S. Beda Lib. Quaest. s. de Anselis, Halmo Dominica η.post Pentecosten, Rabbanus Lib. i. de Uniueris C. 3. Λlphanus Salernitanus in Agone duodecim Martyrum , S. Anselmus ad 'Cap.rx .posterioris ad Corinth. Hugo de S.Victore, in Summa Sententiaru, Tract. 1.de Creatione & statu Angelicae naturae,Cap. 3 . Rupertus Abbas Lib. a. in Genes C. Is . Honorius Augustodunensis in Speculo Ecclesiae,Serm.de S. Michaele,S. Bernardus Serm. et r. in Cantica,& Lib. s.de Consideratione, Petrus Lombardus Lib. 2.sent. Dist. 9. Et omnes posteriores orthodoxi Theologi. Horum omnium sententias,fuse descripsit vir incomparabilis Iod cusCoccius, in praeclaro illo Thesauro Catholico Tomo I. Lib. 4. tic. a.
270쪽
guidnam fuerint Cherubim illi a Deo ante Paradisum collocati . cap. LXXIX.
ΟΤΑ est Theodoreti sententia hac de re, quam ipso rux bE ostii
Quaest. Ao. his verbis exposuit et Non est credendum , Tvs PER a Cherubim dicere Virtutes quasdam inuisibiles, ut qui RAM fgmdam existimant. Quoniam inuisibilis natura nihil illic Tiros cuceontulisset: cum vilio sensibilis esse debeat, quae ipsum, Rulli NI s. Adam instituit. Non igitur gladius ille flammeus naturaliter ignis erat, sed vim talis: neque Cherubim erant animalia, sed talia videbantur. Siquidem & EZechiel Cherubim videt habentes quatuor faciesr cum tamen inuisibilis natura quadrupliccm faciem non habeat. Sed Cherubim vocat illud omne quod potentia praeditum est. Sic dicit : Qui sedet super Cherubim . hoc est, qui potenter regnat. Et, Ascendit super Cherubim , & volavit. hoc est, aduenit cum multa virtute. Illud igitur , Et statuit Cherubim , dixit, ut indicet potentem quandam di terribilem visionem & formam, perinde ac si quaedam animalia in ingressu Paradisi collocasset, quibus inde Adam arceretur. 3 Haec Theodoretus. Theodorus Heraclear Episcopus, & Procopius Gazaeus in 3. Genes eandem Theodoreti opinionem, totidem pene verbis expresserunt. Nouus quidam Haeresiarcha e Graecia Iacobus Chyus, quem illum esse qui R mae se Palaeologum nominabat, & ad Catholicam rediit, Bellarminus arbitratur: quem male postea perisse accepimus; in Expositione Symbolia se edita, haec ait: Statua illa cum igneo gladio ad custodiam Paradisi posita, quam Moyses Cherubim appellauit, non erat Angelicus spiritus, sed virile quoddam simulacrum , horribili forma , laruaque circumtectum: quod Deus ad incutiendum terrorem primis Parentibus prae foribus Paradisi collocauerat: more agricolarum, qui in satis & hortis ligneos palos defigunt, laceris humanarum vestium pannis indutos, ut eo terriculamenti genere, aues a seminum atque frugum Pastu deterreant .et' Haec illi. Bar-Cepha istorum sententiam, cum sua ratione resert hunc in modum: Alii dicunt Cherub non cadestem aliquem spiritum, neque incorporeum Angelum fuisse, sed spectrum quoddam vehemens, idque Cherub nomine vocatum esse, quia soleat Scriptura, quae magnis viribus magnaque vehementia polleant, ea hoc nomine vocitare; quale est illud, Qui aequitauit super Cherubim, & volavit. Significat enim Deum magna vi aduenisse, &veluti insidentem Cherubis, apparuisse, hoc est, potenter exercuisse imperium. Secundum hos habent ista Mosis verba hunc sensum : Quod Deus constituerit spectrum quoddam vehemens ac terribile pro foribus , inque ipso aditu Paradisi , specie animantis cuiuspiam, deterrendi coercendique Adam causa. Adserunt autem hi suae sententiae hanc rationem. Nomenta inquiunt, Cherub ad iuuenile quoddam robur proprie spectat, ac proinde Cherubini Spiritus Deo viciniores aiustunt, nec ad terras dimittuntur: neque enim Scriptura ijs procurationem aliquam terris assignatosed Angeli