장음표시 사용
281쪽
storia olim in terra N: iuisse, & intelligi debere. 3 Quid illud,olim sertasse
quia nunc non Plures alios istius opinionis fautores nondum reperimus: nisi quod illis, qui Paradisum in Melopotamiae confinibus plantatum dixerunt, in procliui est idipsum assereret cum in Mesopotamiae rcgionibus vicinis nullum extet Paradisi vestigium huius sententiis esse diximus Cap. 14. Annium, Vat ablu,
Clarium, Ximenium,Sa, Ananiansnex HaereticiS vero, Munsterum, Fagium, Iunium,Tremellium , Mercerum. Audiuinius quOq. non paucos ex Academiarum prose ribus eandem opinionem amplecti de euerso & abolito iam Paradiso. Anno Salutis IF s. Patauij in publicis Disputationibus Hieronymus Quainus, multis rationibus defendit non extare Paradisu cuius disputatio cum plausu de honore excepta fuit: sed a siciolis nouitatum amantibus. Verba Auctorum descripsimus, ut liceat palam dispicere qua formidine de moderatione recenS dogma proponant, conantes omnibus modis inuidiam nouitatis abstergere. Argumenta vero quibus ad stabiliendam Paradisi euersonem utuntur,peculiaribus postea & Integris Capitibus explicabimus.
Consensis Patrum, ct riseriorum Theologorum, Paradisum Voluptatis adhuc extare. Cap. LXXXIII.
QV l D E M Paradisininterremum ad hanc usque diem,int grum cu omni suo ornatu adhuc subsistere, nec aquis diluuis , alijsue calibus euersum,sed ad diem usq. iudicij mansuru, tanta consensione creditum semper est ab omnibus Ecclesiasticis Auctoribus, ut ante Augustinum Eugubinum repertus sit nemo,qui Paradisum cataclysmi vorticibus dissipatu, aut quouis alio casu destructum, ut iam non extet,asseruerit: post Eugubinum vero, pauci illi quos adduximus, idq. haud fidenter, be animose, sed trepide,& male praest ij venturorum, cum nonam opinionem ex die in diem incrementa Cepturam augurarentur: quod tamen secus multo contingit, eruditis quia hu'. ut absonam,& nouitate intutam aspernantibus. i Ante omnia notus in Cinia istans agnum afleri momentum S. Irenaeus Ε-
piscopus Lugdunensis de Martyr,S. Polycarpi Smyrnensis Episcopi, Ioannis Apostoli,auditoris discipulus vir Apollolicorum temporum, quem Tertul-
Iianus Lib. aduers Valentinum,C. 3. omnium doctrinarum accuratissimum exploratorem vocat: & S. Epiphanius Haeresi a . & si. Sanctissimum, pri- scumque Theologum , S successorem Apostolorum appellati & alij sancti Patres summis laudibus efferunt. Is enim Apostolicas traditioneS Vna tantum intermedia manu ex ipso Apostolonim ore fideliter exeipiens, ex ipsarum auctori rate Paradisino adhuc integrum superesse, & in eo vicos nune conseruari Henoch de Eliam ad finem usque mundi, apertissime profitetur Libr. I. Advers. Haeres Cap. 3. his vcrbis: Henoc placens Deo, in quo placuit corpore translatus est , translationem iustorum praemonstrans: & talias sicut erat in plasmatis substantia , assumptus est, a Rumptionem Pa tatrum prophetans: & nihil impedit eos corpus in translatione & assumptio
ne eorum. Pcr illas enim manus,per quas initio plasinati sunt,per ipsas de assumpti. -
282쪽
sumptionem & transatione acceperunt. Asiueis enim erant in Adam manu Dei coaptare & tenere & baiulare situm plasma, & ferre S ponere ubi ipsae vellent . Ubi ergo primus positus est homo, scilicet in Paradiso, quemadmotum Scriptura dicit: Et plantavit Deus Paradisum in Eden , contra Orientem e & posuit ibi hominem quem plasmauit :& inde proiectus in hunc mundum non obediens. Quapropter dicunt Presbyteri, qui fiunt Apostolorum discipuli,eos qui translati sunt,illuc translatos esse. Iustis enim hominibus, S: spiritum habentibus praeparatus est Paradisus,in quem & Paulus Apostolus asportatus audiuit sermones inenarrabiles, quantum ad nos in praesenti. & ibi manere eos qui translati sunt, usq. ad consummationem, coauso icantes incorruptelam. 3 Haec S. IrenaeuS . Ergo cum manifestissime asicrat S. trenaeus Paradisum adhuc stare,& in eo vivere adhuc in corporibus Henoch & Eliam ad finem v '. mundi:& hac esse traditionem seniorum, ac eorum qui ipsosmet Apostolos audierunt, diserte assirmet id quod ipse exactissime nosse potuit, cum Lib. 3. C. 3. testetur se vidisse S. Polycarpum Sinyrnensem , disicipulu Ioannis Euangelistaer ex cuius ore,& alior ii qui Apostolos audierant, eam traditione accepisse proculdubio cres edus est: quis dubitet Presbyteros illos, Apostoloru discipulos illam traditione des ante adhuc Paradiso & in eo manetibus Henoch & Elia, non aliunde hausisse qtiam ex ipsomet Apostolorum sermone,& doctrina; a que eandem puram N integram, ut ex ipsis A postolico fonte ebiberant,sincere ac fideliter per S. Irenaeum ad posteros transmisisse pQuid igitur, pessumdato tam claro Apostolici viri testimonio, vetustissimam ab ipsis Apostolis ductam assertionem spernemus; & argutulis Recem ttorum commentis potius fidem adhibebimus Et sane miramur,quibus hac
esse S. Irenaei mentem constiterit,potuisse sic Paradisum euertere. Sed videamus qis id ad S. Irenaeum respondeant. Pererius de Uiegas aiunt, non magnam
fidem habere quae S. trensus tradit: nam quod scribit Henoch & Elia in Para' u La si vadiso manere, incertum elIe docet S. Augustinus Lib. I. contra Pelagiu & Cae nil va . Iestium G. 23.quod vero S. Irenaeus existimauit iustorum animas ante qua ad Dei visionem admittantur, in Paradiso terrestri commorari ad diem usque
iudicii; est dogma damnatum ab Ecclesia in Concilio Floeentino illud quoque absonum,Paulum raptum in terrestrem Paradisum. Ita pererius,& Vie-gas . Verum S. Augustinus co Ioco non ait incertum absolute esse ubi nunc .
Henoch & Elias uiuant: sed esse quaestionem quae ad fidem non pertineat: desa Iua fide disceptari utrinque posse,ut C. 8 p. videbimus. Multa aute sunt qui etsi ad fidem non pertineant, sunt tamen infra fidei certitudinem certa,ex fide & auctoritate magnorum Scriptorum. Sed fac S. Augustino mula incertur eum S. Irenaeus dicat hoc docuisse Apostolorum discipuIos, videturne tibi parui momenti tanta auctoritasp quam si S. Augustinus legisset, haud dubie fuisset exosculatus: & quidem in hac re haud infra S. Augustinum esse S. Ιr
meum tantum virum, quisque cordatus probe agnoscat. Deinde intolerabilis calumnia est,damnati ab Ecclesia erroris de animi a-hus in Paradiso terrestri detentis, facere assertore S. Irenaeum: nam neq. hunc DEFENDI quem ex S. Irenaeo adduximus locum quisqua in patrocinium illius erroris TvRS.IRS-
umqua deprompsit:&Apostolicum virum ab eo delirio esse alienissimu,l NΛεvs .
283쪽
tulenter demonstrarunt Feu ardentius in Notis ad Lib. s. C. I. Bellarminus Lib. t. de Sanctorum Beatitudine Cap. . Coccius Tomo I. Thesauri, Lib. s. . . Art. assentiuntur omneS eruditi et nec umquam recte secerunt qui S.Maristyri eam notam inusserunt. Quocirca verba illa S. Irenaei per parenthesim
adiecta r Iussis enim hominibus naparvius en Paradisus in quem c Paulus en raptus. neutiquam de terrestri, sed de caelesti Paradiso sunt accipienda, perspicuo sensu; nam cum superius praemisisset,iran. stationem & assiumpti nem corpoream illam Henoch & Heliae in hac vita,typum fuisse translationis & assumptionis iustorum in spiritalem & meliorem alteram vitam: ita quoque Paradisum illum terrestrem , inquem translati & assumpti sunt Henoch & Helias , figurasse Paradisum sublimiorem S caelestem, qui iustis ho. minibus est praeparatus, & in quem Paulus asportatus fuit. Ivs ALII Porro Pererius & V legas illud adiungui, non magnopere curandam trATA NTAΜ ditionem illam Presbyterorum, quam S. Irenaus adducit, quod illi ipsi τΑ τε Mε Presbyteri pleraque omnino falsa, & cum diuinis Litteris pugnantia tradi- iEvANT. derunt. Equidem non imus infitias ab illis eisdem Presby teris se accepisse professum S. Irenaeum , Christum quinquaginta annos in terris vixisse Lib. a. Cap. 39. de quae prolixe ad finem Lib. I. tradit de Millenario Christi regno in terrisi quae falsa esse constat: at quam primum ea absurda ex Presbyteris S. Irenaeus protulit, statim illis, ab Ecclesiasticis Patribus est contra itum, mox plerique sese opposuerunt, refutantes noua & absona dogmata: verum hane de extante adhuc Paradiso,& Henoch & Helia ibi degentibus tradi ii nem,quis umquam in Ecclesia a tempore Apostolorum ad Augustinum usique Eugubinum, abiecit qui explosit quis contradixit λ immo omnes suscepere. Nullus per tot saecula vel suspicari potuit, quae nunc paucissimi se perspicue videre iactant Eluserunt alii verba S. Irenaei,& aliorum Patrum sistentur quidem Henoch & Heliam detineri nunc in Paradiso terrestri,non quod mocio extet Paradisus, hoc est, decor, ornatus & amoenitas eius, qua. Iis est a Deo consitus, cum iam sint omnia euersa, dissipata: sed quod illi Prophetae habitent nunc in illo solo, ac loco ubi olim plantatus fuit Paradisun : nam tametsi loci pulchritudo & voluptas extincta fuerit; at solum ipsium & locus cum sint in terra, nullis exscindi aut transferri casibus p tuit r & sorsan manent in eo priscae elegantiae & praestantiae vestigia.s TABILI- Verum haec sunt curiosa humani ingenii inuenta: nam si Paradisus pro-ΤUR FIO prae cum illa sua amoenitate aquis diluuii dissipatus suit, quid opus erat in ' eo loco ubi is antea fuit, potius quam in alio Henoch & Heliam asseruari icum etsi in eo antiqui ornatus vestigia manserint, quod tamen euersores Paradisi non admittunt non sit dubium,plura alia loca, accedente humana cultura,in orbe delicatiora di amoeniora reperiri: nec illa vestigia ullo modo possint locu singulari aliqua proprietate ab alijs ordinarijs di commuis
nibus terrae discernere : cum tamen certum sit, s. Irenaeum, aliosque Patres
non ob aliam rationem tradidisse eos Prophetas in Paradiso seruari, nisi ob
amoenitatem di delitias loci. .
Adde, quod S. trenaeus diserte adstruit, illo in Paradiso Eden, ubi Adam ..possitus fuit, in illo,inquam, Paradiso voluptatis, loco amoenissimo, qui ob
suam eximiam pulchritudinem di delitias, typus est floria Sanctorum , ita
284쪽
degere Henoch & Eliam. Quid in necesse erat S. Irenaeo it Ia verba adderet Iustis enim hominibus praeparatus es Paradisus. nili intellexisset Paradisum in quo vivunt in terra Hen h & Elias, cum omni suo,quo conditus est, decore oc praestantia conseruari adeo florentem,vi ob singularem eiuS am re, nitatem, & voluptatem, Paradisium caelestem scite adumbret 'At haec satis, nam piget frigidas elusiones insectaritiam alios Patres pro adhuc stante Paradiso adducamus.
S. Theophilus Antiochenus Episcopus, qui tempore M. Aureli; floruit, Lib. 2.ad Autolycum ait: Paradisus aeternitate donatus in medio caeli & terrae constitit, quantum ad amoenitatem & pulchritudinem attinet. J Aete nitate donatum dixit, quod tamdiu staturus sit quamdiu mundus. S. Athanasius Quaest. 8. ad Antiochum inquit: Quid λ Num corruptibilem dicimus Paradisum,an incorruptibilem Responsio. Neque corrupti
ni eum obnoxium dicimus in morem nostrarum plantarum di fructuu, quae a putredine & vermibus arroduntur: neque tamen plane vicissim incorruptibilem secundum futuri seculi incorruptibilitatem,& magnam consecuturam senectutem. Sed respectu nostrorum fructuum & hortorum omni co ruptione est superior: ad suturam vero bonorum gloriam, quae oculuS non vidit, nec auris audivit,inferior est&creditur.3 Haec ille. Qui ergo diluvio.
aliisque casibus potuit Paradisus corrumpi Philoxenus Mabugensis Epistopus apud Ba Cepham Lib. de Paradiis
cap. II. de Paradi se eiusque plantis verba faciens, ait rNequaqua subiectae sunt execrationi atq. damnationi r hae enim in eam modo terra pro ita ut absunt,quae extra Paradisum est,post violata ab Adamo lege,nuntiatae ipsis Paradisus maneret immunis.sicut in hanc v'. diem quoq.immunis liberq. est,
eoque delicatissimae & speciosissimae arbores in ipso etiam extant. J Sic die . Moses Bar-Cepha Lib.de Paradiso , Cap. i 3. inquit: Respondemus Basilium quidem & eius statrem Cregorium Nyisenum, atque praeter hos d minum Seuerum complure'. alios opinari Paradisum ad Orientalem terrae regionem extare. J Uides quot Patres aiunt Paradisium extare. ipse Ba Cepha,qui Commentarium integrum de Paradiso condidit, quique res Padi si exactissime perscrutatus est, cum varijs locis sui Operis perspicue niamis affirmet adhuc superesse: nullibi ne per suspicionem indicat extinctum. S. Augustinus magnum pondus adijcit cum Lib. I. de Peccato Θriginali aduersus Pelagium di Caelestium Cap. as. haec adstruit: Longe aliter se habent quaestiones istae,quas esse praeter fidem arbitratur,quam sint illae in quibus salua fide qua Christiani sumus,aut ignoratur quid verum sit, & sententia definitiva suspenditur, aut aliterquam est,humana & infirma suspicione eonijcitur: veluti eum quaeritur, Qualis,vel ubi sit Paradisus, ubi constituit Deus hominem, quem tormauit ex puluerer cum tamen esse illum Paradisum fides Christiana non dubitet. Vel cum quaeritur, ubi sent nunc Elias vel Henoch,an ibi, an alibi,quos tamen non dubitamus, in quibus nati sunt corporibus uiuere. 3 Haec S. Augustinus. Quidam aiunt S. Augustinum tantum voluisse asserere, de fide esse,verum& corporeum Paradisum a Deo initio plantatum, non tantum allegori met non tamen dixisse,deside tenendum, etiam nunc hodie extare Paradisum At
285쪽
P e R S PI- Α t negari nequit, utcumque fit, nimis perspicue S. Augustinum suis verbiscvsries Vs ridicasse , actuc superesse Paradisum. Neque enim sic de Paradi Q locutus hsT IN sA , Ubi sit Paradisus : &, Cum tamen esse illum Taradisum fides Chri Ria.
s E N TEN- na non cubitet. Et ubi sun ι nunc Elias vel Henoch, an ibi . nili intellexisset Pa-al A. radisiim adhuc subsisterer alioqui dixisset: Ubi fuerit Paradisus t Cum tamen fui e illum et a iiiim. Coi sile Bellarminum Lib. de Gratia primi Hominis
Cap. I 4 ex Valentiam in a. Par. Quaest. Ioa .Puncto 2. qui hunc esse S. Augu. stini sensum erudite demonstrant. Sed pigeat de mente S. Augustini dubitare , cum ipse aperte asserat Lib. 3. de Genesi Cap.7. Locum Paraditi nunc esse a cognitione hominum remotissimum: & quatuor illa ingentia flumina . inde subterraneis meatibus in diuersas orbis partes, ut hodie videmus,erumpere. Habes eius verba a nobis descripta Cap. Io.cti Assia us Verum ne citandis Patribus taedio simus Lectoribus, eorum sententias in RouM re' classes quasdam conseremus. Prima classis est eorum,qui Paradisi pulchritu- ' V Q dinem & delitias ita describunt, ut eum adhuc stare, di de re praesenti si loqui manifeste ostendant. Huius generis sunt Tertullianus, Lactantius, Marius Victor, S. Alcimus Auitus, S. Isidorus Hispalensis. S. Damascenus, S alij ῆ quorum dicta exscripsimus Cap. a a. Omnium nomine unum S. ΑΙ-cimum nunc accipe et . . Permanet, aterno conclusus limite, possquam his Excidit expulsus primaevi criminis Auctoris Secunda classis est eoru,qui docent idcirco in Ecclesia hunc vigere more, ut ad Orientem conuersi adoremus, quia in ea mundi parte situs est Paradisus: istis enim indicant adhuc nunc extare Paradisum: nam si non superesset, quid opus esset nunc faciem ad Orientem inter orandum ad contuen. . Mum Paradisum conuertere; cum non ob a iud conuertamus ora nisi ut locu felicitatis respiciamus In hoc ordine sunt S. Athanasius, S. Cyrillus Iero Q. lymitanus, S. Basilius, S. Gregorius Nysienus, Seuerus, Bar- Cepha, quorum sententias posivimus Cap. a r. Omnium nomine S. Gregorium Nysienum
audi: Locus noster pristinus in Oriente est, ex beatissimis illis locis excimus. J Haec ille..i Tertia classis est eorum, qui Gangem, Nilum, Tygrim, & Euphratem , etiam hoc tempore ex sonte illo qui Paradisium irrigabat,& cx ipso Paradiso profluere, occultisque sub terram cuniculis,in diuersis mundi regionibus
conspicuos Qntes aperire dixerunt: credunt enim existere Paradisum etnam
si per diluuium euersus suisset, transsatis quoque alio fluviorum fontibus Ob uniuersam terrae faciem perturbatam, quid nece sic erat quatuor illa flumina ex Paradi se derivare λ Istud tradunt Philostorgius, S. Augustinus, Theodoretus, Bar. Cecta, Hugo de S. Victore,Rupertus Abbas, & alij: quorum verba deseripsimus Cap. o. Nomine omnium sic ait Theodoretus et Exeunt enim illinc, ut ait Scriptura diuina et postea per quosdam meatus subterraneos transeuntia, originem aliam subeunt. Nam si paterent eorum omnes meatus, quidam utique conarentur, eorum ripas prosecuti, locum Paradi:
. si perlustrare. J Haec ille. Quarta classis est eorum, qui asserunt Henoch & Eliam nunc seruari superstites in Paradiis Voluptatis ad finem usque saeculi. Manere enim Parardissim
286쪽
disum eum omni sua amoenitate sentiunt ; neque enim ob aliam causam eos Dei ministros in Paradiso conseruari credunt, quam ob praestantiam I ci, ubi feliciter degant. In hac classe sunt S. Irenaeus, Auctor apud S.Iustinum Martyrem,S. Victorinus Martyr,S. Athanasius S. Ephraem Syrus, S. Hier nymus,S-Alcimus Auitus, Moles Bar-Cepha, & aliis: quorum sententias fu
Quinta classis est omnium Theologorum Scholasticorum cum Magistro 'co usa usu
pretum. Equidem nullus Theologorum ante Petrum Lombardum, nullus fricost vu post ipsum, ad Eugubinum usque repertus est qui vel asi eruerit,uel per suspi- TRllo Locionem innuerat, Paradisum aquis diluuij destructum non extare. Insuper costvM. innumeri clari Explana tores Genestos ex Recentioribus, ut Hugo Carensis. Lyranus,Burgentis,Tost a tus, Caietanus,& alis omnes, paradisum adhuc extare,clarissime profitentur . Hebraei Omnes tam veteres quam Recentiores. di postremus omnium David de Pomis in T semach, constantissime docent adhuc vivere Paraalsum . . Sexta classis est illorum qui post exortam opinionem de euerso Paradi- , scripserunt. Primus qui Paradisum destruxisse reperitur, est Augustinus Steuchus: Pererius putauit eam opinionem in dies veterascentem, fidem &auctoritatem acquisitura: Ulegas inquit: Qua quidem existimamus successu
temporis esse plurium Doctorum suffragijs, consensuque fulciendam. J At contra istud accidit: quam primum enim Eugubinus eam sententiam spargere coepie,se illi complurimi doctissimi viri opposuere: Ambrosius Catha' , i , 'rinus in a.Genescarpit Steuehum his verbis: Dederunt quidam occasione . quaerendi,an nune itidem maneat ille Paradisus cum suo ornatu : quod non j, o . λ' uidetur esse trahendum in dubium, cum omnes Doctores quos hactenus le- tibi uiri 'gi, existimarint eum adhuc manere, & ibi esse Henoch & Eliam, i Haec ille. k i , Cur ergo Viegas Catharinum citat pro opinione Eugubini ' si Sixtus Senensis Lib. .Biblioth. Annotat. 3 6.duo illa asserta Eugu bini, No iextare Paradisum, &, Henoch ει LIiam non manere in Paradiso; ά recte fidei -
regula exorbitare,&communi Patrum omnium consensiui repugnare,diserte aflirmat. Franciscus Cumel in I. P. Quaest. 1oa.art. a.Temerarium esse asserit negare Paradisium adhuc stare b Dominicus Banes eodem loco, probabilius censet extare adhuc Paradisum. Gregorius de Valentia Tomo t. Dispu. γ.Quaest. 6. Puncto a. inquit: Apud me pra pondero tam consentiens auctoritas Patrum & Theologorum,qui persuasi hactenus fuerunt, etiam nunc superesse illum Paradisium.JRobertus Bella inus Lib. de Gratia primi Ho. minis Cap. I a. agens de opinione Eumbini , haec ait: Mihi vero multis deis causis haec sententia non probatur, Primum quia est opinio noua , & repugnans communi Doctorum consensui, non solum Patrum, sed etiam scholasticoriam Sc. 4 Haec ille. Eadem Cap. I . Eandem sententiam de adhuc vigente Paradiis voluptatis aperte tuentur Feu ardentius in Notis ad Cap. 3o. Lib. q. S. Irenaei, Marianus Victorius in Notis ad Epist. 6 i. S. Hieronymim 3r.Thomas Boetius Litavit.de Signis Ecclesiae C.6. Franciscus Ridera in ra.Ap .Nu.r 3. Felicianus Capitonus in Explicatio. Catholicis Parte L
287쪽
Explieatione S.Henricus Enriqueet Lib.de Fine Hominis,Cap. r s.& a 3.Iose phus Acosta Lib. 3,de Nouissimis Temporibus C. 6. Petrus Tyraeus de Gloriosa Filix Dei apparitione Taborina Cap. 3. Numero xa. Ludovicus Ystella in x.Genes& innumeri alis Recentiores,qui post Steuchum sua scripta evid-garunt: ut cernas quam parum successerit nouitiae opinionis conatus. νRopa Ta- Equidem res est impendio dura in dubium velle reuocare, immo quidem R, ir A- aperte negare id quod coetus omnis Doctoria, cum antiquorum, tum Recen Tis NovA tiorum tanto consensu, tam longo temporum ductus comperti isimum sem- . o P i N Io per habuit.Fatentur Pererius & Viegas consensum esse omnium, di veterum ForoivR. di posteriorum Thrologorum , Paradisium adhuc integre subsisterer recla- . mant ipsi, cum paucis illis, quos praecedenti Capite produximus: idquo non secure de firmiter, sed trepide ac hasitanter: si a tanto Patrum S Theo- .logorum consensu dissentire, non est temerarium, non video plane quid i Merarium proprie dici queat. 6.. , FOD
Num aquae dii ij penetrarim in Paradisum. i cap. LX XXIV.
M N E S illi quos Cap. 81. eitauimus asserentes iam non extare Paradisum, pro comperto habent aquas diluuii o, ruisse ilium amoenissimum hortum, extirpasse Re penitus euertisse omnem eius ornatum ti pulchritudinem .Seorsim Peretius idέibi probandummagna cura suscepit Lib. 7. ia
Genes.Qιικι .ride Henoch. . I : . , Primum, quia Genes '. Vercas. I9. Si ao. dicitur: Veb menter sinundaueruntaqua , di omnia reptenerunt in supremie terra, ct praua, luerunt nimis super terram. Opertique sum omnes monses euelli sub ramuerso eaelo. Quindecim cubitis altiorfuit aqua super monιυ quos oper ras. At Par dissis pars terrae erat, opertus igitur diluuio fuit.
Secundo, si Daradisus intactus filii aquis diluvii, quid opus erat Noe tam eo labore Arcam labricare,uti diluuio seruaxetur, cum facile ipse, & familia,aliaq. animalia in Paradiso tuti ab eluuione conseruari potuissentλ Ter. tio, quia eum aquae diluvii is pergressae sint quindecim cubitis altissimos omnes sub caelo montes , dubium esse non potest, quin Paradiso quoque alti res fuerint: atque ita sine ingenti miraculo fieri non potuit, ut Paradisum
non obruerint: fingere autem tantum miraculum sine auctoritate , sine ra. tione, absurdum videtur. P . . t. Ceterum cataclysmi aquas non attigisse Paradisu cecinit Lactantius il lo carmine et i .c. l, Et cum diluuium mersisset sactibus orbem , . ' . - δ
id quod etiam doeent Scholastici Theologi, teste Bellarmino ; aequidem id recte absque ullo incommodo affirmari posse allerunt Tostatus in a. Ge nec Quaest. y.Si in Cap.7. N in Cap. I 3.Quaest. i ro. 127. Bellarminus Lib. de Gratia primi Hominis Cap. i Caietanus in γ.Genesiseua in a.Genes&alij. Stabilietur magis haec sententia ex confutatione rationum in opposi
288쪽
- Ad Primam' respondeo , Hebraicam particulam cοι, idest, Omnis , nona semper ita stricte sumendam, ut nullam patiatur exceptionem, cum interdunon omnes simpliciter,sed hyperbolice magnam partem uniuersiratis signi ficet: unde Kime hius in Lib. Radicum ait: Col, idcit, omnis,est dictio comprehendens singula, & aliquoties partem inultitudinis,ut illud Genes. l. U. 37. Et omnis terra venit in Aegyptum. J Haec Kimchius. Habes plura elusi modi exempla in Seri plura,col lecta a Petro Galatino Lib. 3. de Arcanis Catholicae Veritatis Cap. . Martino Cantapetrensi Lib. 6. HypotypOS. Cap. 3. Emanuele M in Phrasibus Scripturae: &sane sunt frequentiora quam ut inodicatione sit opus. Ergo quod aquae diluuii dicuntur operuisse omnem te ram,& omnes montes et intelligendum non quidem simpliciter de tota ter ra, sed de illa tantum huntiano generi ad habitandum post lapsium Adae concessa et immunemq. misse Paradisi terram, quae innocentiae tantum domicilium erat, ab ea inundatione , . t ' , . -
Contra urgent, quod a regula Scripturae generali nihil sit excipiendum , nisi quod vel ipsa Scriptura, vel solida ratio excipiat. Fatemur & nOS quoq. exceptionem Paradisi a diluuio, magnum in Scriptura habere funda metum
nam cum Ecclesiasticus dicat, Henoch translatum in Paradisum;eonstetque ex Scriptura Henoch non periisse in aquis diluvii, nec tamen asserat serua tum in Arca Noe,consentanee asserimus conseruatum in Paradiso, quo non pertigerunt aquae diluvii. Equide Ecclesiasticum loqui de Paradi Q terrestri. C.88. aperte monstrabimus. Addimus, etsi ex Scriptura habere no possemus exceptionem Paradisi a diluuio, eam tamen nobis suggerit praeualida ratio rPrimum, Deus idcirco diluuium super terras induxit, ut homines &animalia omnia extingueretinempe homines propter execranda scelera, animantia, quia ijs abusi fuerant homines;uniuersiam terra faciem aquis deforma. re voluit, quia innumeris prauis hominum usibus inseruierat: at in Paradiso nec homines, nec animalia erant teratque locus ille castus & impollutus, propria felicitatis & innocentiae sedes et nam quod Adam uno tantum pomo, atque id semel abusius fuit, sat habuit Deus illum inde exturbare, locus peccatorum, qui proprie iustorum erat, ille deinde fiereti nulla igitur
erat ratio cur diluuio cum reliqua terra mergeretur. Deinde cum tanto Pa-erum ti Theologorum omnium cosensu C. 8ν. simus demons raturi Henoch di Eliam in Paradiso terrestri superstites asseruari ad tempora usque Antichriihi, idq. ita fieri tanta cum ratione statuerit Deus; eadem magna ra tis Persuadet ut credamus Paradisum intactum ab aquis diluuii r quoniam cuni diluuium inundavit,iam Henoch ibi erat:ibidem quoque mit modum reponendus Eliast ob id decebat Iocum integrum ab eluuione seruari. Ad Secundam dicimus, Paradisum locum genuinum esse hominum inn Centiae & felicitati in terris destinatum: nee ullo pacto conuenisse Noe de filiis,qui erant peceat ,morti,aerumnis vitae obnoxii. at Henoch & Eliam,pu iras, aetemstatis Candidatos, nil seriis vitae exemptos, maximisque mysteris consectatos par est illic degere Tri= .FM Ad Tertiana,Caietanus in 7.Genes facile respodet,ab'. miraculo factum ut aquae diluuii non peruenerint ad Paradisumma quod Scriptura ait, aquis opertos omnes montes sub caelo, intelligi vult de caelo aereo,non de siderem
289쪽
nempe de montibus qui sunt sub media regione aeris, quae caelam Iaepius inta
Scriptura vocatur,altitudine suam attollunt, hoc est, quorum sublimior celisitudo infra canum aereum, seu media regionem aeris exurgita at cum multi sint montes quorum vertices sunt supra caesum aereum, id est, mediam aeris regionem , nubesque superent,ac locum unde imbres ruunt,non videntur ii operti aquis diluuii i& in his non est dubium potuitie esse montem in quo fia
Verum v nterim omittamus expendere veritatu huius interpretationis Caietant,quim nescio an satis solide refellat Pererius in 7.Genescerte nobis usui esse illa non potest,quod tantam Paradisi altitudinem, ut mediam aeris regionem excedat,non agnoscimus Cap. 3 3.Fatemur sane miraculo effectum ne aquae diluuij Paradisum attigerint,cuiuiinodi & in Rubro mari Exodi .i R in Iordane iosue s. patratum fuit: neq. tamen sine ratione & auctoritate miraculum comminiscimus: Equidem Henoch seruadus erat a diluvio; non est autem seruatus in Arca Norive quidam sine ulla verisici inlitudine suspicati sunt,de quibus diximus Lib. s.de Antichristo Q aerat aute ipse tune quaμdo coepit diluuium in Paradista profecto coo uentius.& usitatius luitii πω hibere aquas dihauti ne in Paradisum, ubi Henoch degebat,intrarunt, quum Henoch in aere super aquas integrum annum suspensum tenerer quod ει rius asseruit Lib. 3. in Genes.Quaest. 3.de Paradiso, & Lib. IIcDispuna. aut in terra inter medios vortices di gurgites toto eo tempore conseruare. 'Atqui hanc, quod aquae diluuii non attigerint Paradisum i exis imamus probabilissimam esse sententiam, & propter Auctores. & propter rationes,
Etsi aquae diluuty in Paradisum intra rint, non propter a euertisse '
Regorius de Valentia Tomo Puncto 2. ad Quam tum, ista praescribit: Concedo locum illum Paradisi, ut diomania alia terrae loca ,suisse obrutum aquis diluuit,atque etiam λ 'e illius venustatem di amoenitatem destructam de deletam diu-inrna illannua latione: sed postmodum tamen recuperaisse naturaliter agna fauem ex parte, vemitatem suam xistentem
ube rtate & disnositione arborum & plantarum ac ipso situ Ioci i idq. tinnefficacia virtutis heminalis ad repullulandum,quae mansit in radicibus,& na, fura terrae illius loci et tum efficacitate Solis,& aliarum stuperiorum caularum naturalium . . Nam & alia loea nemorosa terrae similiter per iIla eluuionem emarcuerunt, & destructa sunt, nec tamen ideo postmodum nulla & nusquafuerunt: sed suum statum & decorem aliqua saItem ex parte, per instam ip. E' virtutem seminalemidi actionem Solis recuperarunt.3 Haec ille. b: δε-r, Robertus Bellarminus Lib de Cratia primi Homi ni a G. i iti hunci modulisseriti Sea fac in Paradisum aquas ditimi i penetractam inde essicies 'ecesi sario Paradisum omnino esst destructum i Diluuiu siquid a non imitauit situ
Ioci, neq. aeris temperamentum,nec arbores omnes eradi uis, vel a mitt
ali iii ubi quaeso,reperisset colintiba ramum viretis olitiae , qua statim post diluuium detulit ad Noe Detrimentum igitur aliquod Paradiso aquae dili vij forsita attulerunt, sed no eiusmodi ut Paradisus esse desierit.θTantu ille.
290쪽
. Quae omnia satis probabiliter dici putamus. Addimus, potu isse recte Pa
-radisum per unum fernae annum aquis mersum,integrum S ill rbatum, sal tem cum minima talione perdurare. Rogant, si credimus id factum miracu lo Forian ita factum.Sed ridentiquod commenti iijs miraculis improbabilitatem nostrae opinionis fulciamus. Si miraculo seruatus Henoch, quid mi ruin miraculo etiam seruatum Paradisum Quid omnipotentiae Dei inuidet ad tuendam omnium iaculorum sententiam, fatis magna ratio est admitte re miraculum. Nec inficiamur, naturaliter & absq. miraculo fieri potuisse ..Hic iam inclamat ista Pereri usiQnis credat nisi qui quodlibet quantumuis
incredibile potest credere locum Haradisi delicatissimum, ornatissimi m o, Mammaq elegantia, & politi Isima arte designatum N perfectum .per unum is me: annum altissinais aquis usquequaq. obrutum di oppressum, sine deco--ris, venustatis, magnis centiae, ac pulchritudinis suae detrimento durare potuisl eZ cum tanto tempore etiam firnails inrum & amplissimum aedificium . aquis submersum perdurare non posset, quin paulatim decor,& elegantia eiuS dilaberetur ac periret compago partium dis lueretur, integritaS co rumpetur,deni q. firmitudo debilataretur ac labefactaretur. Quomodo enim sub tantis aquis tanto tempore Paradisus seruare posset venustatem illam , o decorem loci,dimensiones viarum, ordines arborum,pulcherrimam & Ic corum S stirpiniri dispositionem, varietatem tot herbarum & arborum , deniq. bonitatem & fertilitatum terrae'. 3 H.ictenus ille . At plane miramur istas argu tias, ut velint eodem loco haberi vi Hami& vagorem admirandum Paradisi; N aliorum hortorum nostrae infelicis humus:expendant Paradisium singulari quadam & eximia prouidentia opificis Dei fatum; arbores :& herbas cuiusdam r6nge excellentioris praestantiae qua nostras extitisseri locum fuisse immortalitatis, di eum immortalem Patres Iocare,ut S. Athana lium,Philoxenum, Bat Cepham & alios. ,' quem nolint maledictioni obnoxium fuisse. vide Cap. 66. N I i. platas vegetiores & diuturniores,temperiem robustiorem:& sane locum ita temperatum a .degregie adeo munitum aduersum omnes casus , innata quadam tetrae bonitate
o virtute; ut eum inuiolabilem de Rodamni o incorruptibilem iure ex stimare possimus. Quocirca etsi eluuionis aquae pauca sottasse foedauerint at leve damnum acceptum facile in sita loci natura, cellante diluuio est resarcitum . Si fundum Rubri maris , de totius Orientalis Oceani pi num est arborum siluis, ut Cap. 9. dacebantus', quid mirum paradisi arbores uno an ho sub diluuio vixissi Atq. haec setis illud tantum notes velim , antiquiores vidisse hanc de chluuio obiectionem, nec propterea sibi a recepta opinione putasse discedendum, ut Paradisum non extare putarent. Sed hic tempestiue monemus , non este incredibile Paradissim cum arboribus suis ita florentem ad sinem usque lacini posse conseruari:cum de quari iam arborum vita tangaeus 1sima, non pauca xxtent AuctoruM testimoniai. Pliniu&Labra Ιε. Capι η . ista prodiri: Vita arborum quarumdam in mensa eredi potest, si quis profunda mundi, S saltus inaccessos cogitet.Jε cum multa de veterrimis arboribila subiungat 9 haec postea addit: Veis stior autem l Vrbe in Vaticano ilex . qua titulus areis litteris Etru
scis,religione arborem iam tunc dignam lause significat. Tiburtes quoquς