장음표시 사용
41쪽
omnia ferι fecunda solo radiuite tellus;
FIOres in pratis fragrant,c purpura campis, Omnia praeruιila m1scet non ι nurda tace. Flos alium latus suo lumine νωιι amicturi: si scidaqu8 hic mulιοὶ ariantursemine rura, Et roseis niuea cristantur soribus mira.
Nescitur quibus Uq. locis felicior aura, Quae metior specie,vel plus praecellaι honore, Talia florueris numquam nascuntur in hortis
Lilia,nec nostris efflorent talia campis: Nec sic nata rubent mox ut νofa panditur aura, Turpurea,nec Tyrio sic eri ιntincta rubore Gemma coloratis fulget speciosa lapillis. i: Inde nitet prasinus, illinc carbunculus ardet: FI erboDq. viret praegrandis luce maragdus. Hie G odoriferis nascuntur cynnama virgiri Et spisso laetum folio conflagrat amomum rite iacet ingenitum radiantis luminis aurum; l t Et nemora alta tenent forentι tempore calum: lVirente'. grauant νberrima germina ramos ἔPorrexit similes non illis India lucos, Non ita densa leuat in monte cacumina pinus: Nec sic alticoma en umbra crispata cupressus, 'Nec νernus melius flaret cum tempore ramus. Hic abietes ce*o florenι in σιice nigrae ,
ceternumq viren ι sola sne grandine pluat i irinua cadunt folia, υ, nullosos tempore dolarFιον quoq floret ibi rubeus ceu purpura Tarse; Flos hie credo rosa eH,νubor atq. odor acer in ipsos Sic foliis speciem praefert, sic spirat odorem. Arbos Raι cum flore nouo pulcherrima pomisHVitalem EF frugem DIicia robora densant rasella viridaηti conflagram pinguia canna Lac etiam plenis manat potabile riuis: Viιum spirat ibi, quidquid pia terra virescit e Ileri . Et pulchre redolet munus medicabiIe Creta. Fons illic placidis leni suiι agmine eampin. . a Quatuor inde rigant partitas flumina terras. Ver puto semper agit venitus soribus hortus: Vsn frigus variat hιbernisereris auram: Et rescit seιam meliori flamine terram. . 2 Ox ibi nalia ,suas defendunt alira renebras
Irae, insidiaeq. abnunt, dira cupido, Exclusu'. metus, pulla de limine ex . LAerAκ- Hactenus Tertullianus graphice amoenitatem & delitias Paradisi deserI Tos. psit Iactantius Firmianus,seu si quis estAuctor illius Carminis de Phoenice. e C in hune
42쪽
in hune modum de Paradisio canit: Est Deus in primo felix Oriente remotus, Qua patet atemi ianua cessa poli. . tamen aRiuos, hiemi'. propinquus adortus, Sed qua SODoemo fundis ab axe diem. IIlle planities tractus dissundit apertos Nee tumulus erescit, nec cava Maliis hiat. Sed nosti os montes quorum iuga cessa putantur, Fer bis sex ῬInar eminet ille Iocur. His Solis nemus est, o consitus Wbore multa Lucus perpetua frondis honore viret. cum Phaethontera flagrasset ab ignibus axis, Ille Ioeus flammis inuiolatus erat. ει cum diluuium mersisset fluctibus orbem,
Deaealioneas exuperauιι aquas.' 'n buc exangues morbi, non Vra senectus, 2, ee mors crudelis, nec metus asper adit. Me scelus infandum, nee opum vesana cupido, Aut Mars, aut ardenx Paris amore furori
Luctus acerbus abest, o egestas obsita pannis, Ea tura insomnes, o violenta famen γ Non ibi tempestas , nec Dis furis horaida venti, Neegelido terream rore pruina tegit. Nulla super campos tendit sua vellera nubes, Nee cadit ex alto turbidus humor aqua. Sed fons in medio est, quem uiuum nomine dicunt Perspicuis lenis dulcibus uber aquis. 'cui semel erumpens per segnia tempora mensium,
Duodecies undis irrigaι omne nemus.'
Hie genus arboreum procero stipite surgens, Non lapsura sola mitia poma gerit. Hucusq. Lactantius. S. Basilius ita scribit in Lib. de Paradissior paradisius s.3Asitius
Iocus erat delitijs omnifariam affluens, omnem creaturae sensilis exuperans pulchritudinem; ob sublimitatem Ioci, in quo erat, nulla sui parte tenebras admittens: Interpes Cornarius habeι:In illuRrilaeo situm,nullas tenebras habentem propter altitudinem; sed exorientium siderum spledore semper illultratus; in quo nulla erat immodica ventorum vis, nulla tempestatum procella,nullus hiemis horror, non nimia veris humiditas,non torrens aestatis ardor,non molesta & noxia autumni siccitas sed temperata & pacifica omnium temporum in se consonantia: ita ut quod in quaq. anni tempestate optimum & iumcundissimum est,in se haberet: scilicet veris amoenitatem,ubertatem aestatiS, autumni hilaritate, hiemis o tum S quietem. Eius terra pinguis erat,& mollis, omnium q. honoru & voluptatum sertilis, quam verissime dixisses fluere
Iacte & melle. J Haec & alia multa S. Basilius de bonitate Paradisi perseribit. . Proba Faltonia clarissima Romana semina ex Aniciorum sanguineia, PROBA FAsia virgilio centonibus, ita delitias Paradisi celebrati . TON i α
43쪽
Ponquam cuncta Pater, caeli cui sidera parent, Composivit, legesque dedit; eamposque nuentes
Desuper ostentat, tantarum: sorιa rerum . . i,
Ecce autem primi sub lumine solis, s Ors,
Devenere locor , ubi mρssis amaracus 3llos Floribus, o dulci lirans complectιιur νmλαν. iHic Ῥer purpureum, atque alienιs mensibus aestas Hie liquidi fontes, hic cala tempore eerto , . . 'Dulcra mella premunt, hic candida populus ansro Immines , o lenta texant νmbracula vites et Invitans croceis ad laudes sorrhus horti. Inter odoratum laurιnem ιs, ipsaq. tellus ui ..i ' : I Omnia liberius nullo poscenteferebat. . .. ira .. .' et ' . Fortunati ambo se mens non lava fuisset . 1 Hi : Coniugis infandae, docuit post exιιus ingens. - - , is
Haec proba. Marius Victox Rethor Massilieulis,i Lib. a. Carminum in Ge
Fanditur, & teretis distinguiιur ordine silua. Ille ubi iam spatiis limes di cernitur aquis. . di . Solir, s aeternum paribus, er temperat horis Illic quaeq. suis diues flat fructibus arbor, Pomaq. succiduis pellunιur putia pomis rQua iucunda oculis, s miri plena vigoris, Membra animosiq. fouent, pabcuntq sapore o odore . sidereos hic terra vibraι dlincta calores, . Semper fore nouo frondens, fructuq. recenti. Hic fragiles soluunt calamos animata Nigore Muneris ambrosii spirantia cinnama odores. Sed n ec quod Medus redolet, vel crinesolato Fragat Achemmius, quod molli dxues amoma Asbrius, me q. rubens Mareotica nardo Quod Tartesiaca frutιces, quod ιrga Sabais . icus . Falaninus lacero flet Ῥulnere ramus romnia certatim hunc congesa putabis in horιum. Namq. huc cuncta Deus pariter qua singula certis .
Accipit natura locis, conferta regest. Motaque dum lenι vibrat nemus aura meatu, Vnum ex diuerso nectar perm/βeι odore : . , Fιtq. nouum munus sibi, nulla quod asserat arbor , . Quas tremens blando sensim ractata fragore, Commoιιs ιν idat foliir sonat arbore cuncta : Hymnum silua Deo, modulaDq. sbilat aura, I Carmina, nec acuus vanum quatis aera motus . .
Ista Victorinus. Sanctu. Alcimus Auitus Viennensis Lib. primo de Ini.
44쪽
tio Mundi, Cap. nono in hunc modum canit:
En locus Eoo mundi struatus in axe . . . Secreιis natura tuis; ubi solis ab orιu , Uicinos nascens aurora repercutiι Indos Hic gens ardentem caeli subteriacet axem,
Quam candor feruens albenti ex aιbere fuscat. Se uidquid magnum nonros desertur ad Uus His totum natura dediι tellinis opima. - Quidquid odoratu pulchrum en, adlabitur inde. . Concolor bis ebeni piceo de fomite ramur ia. Surgiι ,.bic eboris munus quod porrigit orbis, Informis pulcbros deponit bellua dentes. Ergo ubi transmissis mundi eaput incipis Indis,
Quo perbibent ιerram confinia iungere coelo: Lucus inaccessa cunctis morialibus arce Permanet, aterno conclusus limiιe, postquam bis ' . . . Decidit expulsus primarui criminis auctor: Froq. reis digne fellei ab sede revulsis , ..... .Calenes bac sancta capit nunc terra mininror. 'l2bn hic alterni succedit temporis umquam . Bruma, nec aeri tui redeunι pori frigora Soles. Excelsus ealidum cum reddit circulus annum, - ' Vel densanιegela canescunI arua pruinis ;Hic ver assiduum caeli clementia seruat, . Turbidus auHer aberi, semperq. sub aere sudoi Nubila diffugiunt iugi cessura sereno . Nec poscit latura laci,quos non babet imbres: Sed contenιa suo dotantur germina rore . a. i Perpetuo νι reι omne soIum, te eq. niιentis Blanda nitet facies; stanι semper collibus herbae, Arboribusq. coma, qua cum se forestequenti D undunt, celeri solidantsuagermana succo . 'Nam quidquid nobis toto nunc nascitur anno,. Mennrua maturo danι illic tempora fructu. y in Lilia pellucent nulla flaccensia Soler rii tactus violat violas, roseumq. ruborem 'Seruans perpetuos undisgratia nustu. Sic eum deses biems, nee torrida ferueat anas, Fructibus autumnus, re floribus occupat annum. . . . Hιc qua donari mentitur fama Sabaeis,
Illic desudans fragrantia balsama ramus, . Perpetuum promιι pingui de Ripite fluxum Tantum S. Alcimus. S. Isidorus Hispalensis Episcopus Lib.
rum Cap. I 3. haec prodit et Paradisius est locus in Orientis pare eon.
tutuS,cuias vocabulum ex Graeco ita Latinum vertitur, hortus. Porro Η risis.. braice
45쪽
braice dicitur Eden, quod in nostra lingua,deliti interpretatur: & virum. que iunctum facit, hortum delitiarum. Est enim omni genere pomiferarum arborum consitus et non ibi frigus, non aestas; sed perpetua aeris temperies. E cuius medio Qns prorumpens totum nemus irrigat, diuiditurque in is quatuor nascentia flumina. Cuius loci post peccatum hominis, aditus interclusus est: septus enim est undique romphaea tammea , ita ut eius cum cano pene iungatur incendium.J Sic ipse. . ό AMA- S.Ioannes Damascentis Lib. a.de Oxthodoxa Fide, Cap. x i. Paradisiis esta e a N V . . locus Dei manibus in Eden ad orientem mirabiliter consitus, omnis laetitiae ac voluptatis promptuarium, Omni terra excelsior, Optima temperie i, esit,aere subtilissimo di purissimo,plantis semper virentibus,suauissimum q. odorem spirantibus, plenus lumine, uniuersae sensilis venustatis, & pulchritudinis excellens intelligentiam. Divinus prosecto locus, mirifice con .gruens primi hominis dignitati. J Haec ille. Rupertus Abbas Lib. i.de Trinitate, & eius operibus, Cap. 37. sic inquit: In illo delitiois terrae Ioco, &eaelis proximo salubria cuncta sunt herbarum siue lignorum semina. JVerum haec iam fatis. Nec ulla erunt tam ampla Sanctorum Patrum verba,Paradisi delitias praedicantia, quae rem fatis pro dignitate exprimar. Ista retulimus, ut e qua se licitate ceciderimus, vel terrestris illius horti pensata pulchritudine, ingemiscamuS.
Gentiles quoque Scriptores tenuem Paradis famam percepi e . Cap. XII.
AsLivs Rhodiginus vir eruditus Lib. r. Antiquit. Lect. Cap. 22. Platonem aliquam Paradisi cognitionem nactum his verbis affrmat: Interim ingerit sese mihi Plato sua illa Philosophi aut Theologi potius maiestate venerabuli, atque aurem pervellens in Phaedone sito ait se quiddam mandasse litteris,quod huic loco congruat vel maxime . t Esse videlicet terrarum regionem quandam prominentem adeo ut imbres nesciat, neque item flaminum ullos persentiat impetus Summa, praesignisque sit aeris temperies: proindeque inibi persectissima. quaeq. uberius enascantur, nec desit exactissimum genus hominum,quorum aeuum sit nostro diuturnius. Eorum corpora sunt qui opinentur ex aethere
plurimum compacta, & aere; aquae, & terrae utiq. habere minimum ; nec non compari fructuum modo vesci atq. alit adeo uti more Pel ρ veluti recocti, iuuenili gaudeant flore perpetuo. Haec eo exscripsi libentius,quod non ita magnam cum delitiarum horto in sanctis Litteris celebrato diuersitate habent: ut intelligamus vere dici di praedicari, Platonem demutatis paucis kre Christianum. 3 Haec Caelius. S.Iustinus Philosophus & Martyr in Exhortatorio ad Gentes,Homerum etiam Paradisum ut cumq, coginouisse prodit, sic dicens et Paradisi quoque imaginem de scripsit in hortis Alcinoi, quos semper rirere dicit, plenos
continuatis stuctibu S. . . 'IbI magna creverunt arbores longa,
46쪽
Fleusque dulces, eo olιuae longa, Quarum numquam fructus perit, nec intermittit Hieme nec aItate perennans: quin semper aura Zephria flans,alia gignir, alιa coquit.
Firus pon ρirum senescit, o malus post malum, Et uua post Duam.. icus post ficum.
Hie eifata est fructuosa vinea, cuius altera area In plano Deo siccatur Sole: alιas autem vindemiant, Alias calcant. Adsunt immatura uuae
Delapso flore, alia maturescunt. Nonne haec verba manifestam habet imitatione Paradisi, de quo Moses narrat primus propheta Eisdem plane carminibus Eudocia Imperatrix uxor Theodosii Iunioris Paradisum descripsit in Homerocentonibus, Cap. 2. Sed & Ouidius haud prorsus obscure visus est Paradisium innuisse cum in x.
Vir erat aeternum , placidiq tepentibus auris . a v ε . Spirabant zeph'ri; nator sine semine flores, Mox etiam fruges tellus inarata ferebat; Nec renovatus agergrauidis eanebat arissis. Verum de his non plura.
Supra mediam regionem aeris in celsibsimis montitas non esse commo- dam humano generi habitatione multo minus aptum Paradiso locum. Cap. XIII. .
U 1 serio sunt opinati Paradisium in altissimo omnium temrae loco, editissimis quibusvis alijs montibus sublimioriis isse collocatum , ea sunt potissimum inducti ratione , quod extra supraq. hanc nostri crassioris aeris regionem existiment temperat issimam atq. saluberrimam in terra esse hominibus vitam, immo & suauissimam, qua Paradi conueniat: quo turbineS, procellaeue, aut pluuiae, grandines, violenti flatus ventorum,nimi aestus , aut intoleranda frigora non ea tingant: quo neq . Diluuinim penetrarit. ' His consentanea docuere Ethnici Auctores de misa sibi imium montisi temperie,amoenitate, salubritate prodentes. Plinius de Atlante monte hase '' refert Lib. y.Cap. a. Per Autololum gentem iter est ad montem ADicat vel o u i i fabulosissimiim Atlantem. E med ijs hunc arenis in cadum attolli prodide. T v n o runt, asperum , squalentem qua vergat ad liniora oceani, cui cognomen - ψε imposuit: eundem opacum, netnorosumq. & scarebris sontium rinitim, qua y ζε 'spectat Africa, fructibus ornn iugenerum sponte ita subnascentii,us, vinum. ' 8 'qua satietas voluptatibus desit. Incolaru neminem interdiu cerni, silere omnia haud alio quam solitudinum horrore: subire tacitam religionem animos propius accedentium, praeterq. horrore elati super nubila, alq. in viciniam iunaris circuli. Eundemq. noctibus micare crebris ignibuS Aegipanum, Sa- . .
47쪽
tyrorumq.lasciuia impleri, tibiarum ac fistulae cantu, tympano q. ac cymbalorum sonitu strepere. Haec celebrati auctores prodidere .3 Haec Plinius. Sed & Solinus in Polyhistore Cap, 27. sic inquit: Per Autololum gentem iter est in Atlanticas solitudines. Altas mons e media arenarum consum gens vastitate, & eductus in viciniam lunaris circuli, ultra nubila caput condit, qua ad Oceanum extenditur, cui a se nomen dedit. Manat Entibus , nemoribus inhorrescit, rupibus asperatur, siqualet ieiunio, humo nuda, nec herbida. Qua Africam contra versus est, opimus , nascentibus sponte frugibus, arboribus proceris opacissimuS, quarum odor grauiS, comae cupressi similes; vestiuntur lanugine, sericis velleribus nihilo viliore. In eo latere S herba euphorbia copiosa,cuius succus proficit ad oculariam claritatem, & multiplex praesidium sanitatis: nec mediocriter percellit vim vene norum. Vertex sempcr niualis. Saltus eius quadrupedes,ac serpentes, serae, di cum hia elephanti occuparunt. Silet per diem uniuersus, nec sine horrore secretus est. Lucet nocturnis ignibus, choris Aegi panum undiq. personatur. Audiuntur & cantus tibiarum, & tinnitus cymbalorum per oram
maritimam. J Hucusq. Solinus; similia Pomponius Mela Lib. 3. Cap. Io. Insuper de Atho Macedoniae seu Thraciae monte ista Solinus narrat C. I7. Polyhist. Est sane Athos sublimis adeo ut altior aestimetur quam unde imbres Cadunt.Qus opinio eo fide concepit,quod in aris quas cacumine sustinet,nu qua cineres eluuntur,nec quidqua ex aggeribus suis perdunt, sed quo relicti fuerint cumulo permanent. In summo oppidu Acrothon suit,in quo dimidio longior quam in alijs terris incolentiu aetas prorogabatur: ideo inde homi nes Macrobios Graeci, nostri appellauere longquos.JSic ipse. Poponius Mela Lib. 1. C. a. in hunc modii scribit: Athos mons est adeo elatus, ut credatur altius quam unde imbres cadu surgere. Capit opinio fide,quia de aris quas in vertice sustinet, non abluitur cinis, sed quo relinquitur aggere manet.In summo fuit oppidis Acroathon,in quo,ut serunt, dimidio longior, quam in alijs terris,aetas habitatium erat.)Tantum Mela. Sed de Athoe Iusq. Macrobrijs, di oppido Acrotho Plinius quoq. meminit Lib. q. Cap. I o. & Lib. 7. Cap. 2.
De Olympo Thessaliae monte haec Solinus scribit Cap. et . Olympus primum excellenti vertice tantus attollitur, ut summa eius cadum accolae vocet. Αra est in cacumine Ioui dicata, cuius altaribus si qua de extis inseruntur, nec difflatur ventosis spiritibus,nec pluuijs diluuntur, sed voluete altero anno cultrimodi relicta fuerint, eiusmodi reperititur:& omnibus tepestatibus a corruptelis aurarum vindicatur quidquid ibi semel Deo consecratu. Ialterq in cinere scriptς vsq. ad altera anni caeremonia permanet.J Haec ille. Eorum vero sententia qui Paradisio tantam altitudine dederunt ut lunain, . . , rς globum pertingat, tamquam manifeste Astrologiae & Cosmographiae re-a v a M o M pugnans consenis omnium reiecta iacet; nec enim tota terra fatissermo ATτtus et esset probasi tantς altitudi uis; & solem maxime oriente elata Paradisi siu-D 3 3 2 H α ν blimitas prorsus impediret, & obtegeret,ne totam terram lumine suo illu- I. . - tu. strarer. Vide rationes alias apud Recentiores eandem opinionem resultenis 3. M G.αU D tcS. R Qui vero Paradisum supra media aeris regionem in celssiimo monte
pangunt,quod eiusmodi locus habeatur salubris,& teperatus, & Eanto po- . M.' mario condignuS;putat eruditi loge secus rem se habere, nempe ea sublimia
48쪽
tate ineptam & prorsus noxia esse humanae habitationi, quod ibi vitalis respiratio no serat tanta aeris subtilitatem ac vim penetrante. Vnde S. Augustinus Lib. 3. de Ceneli ad littera, C. r.inquit: Quapropter et iasi uerum dixit quidam secularium Poetaru , Nubes excedit Ulympus.&, Paccm summa tenent.quia perhibetur in Olympi vertice aer esse ta tenuis,ut neq. nubibus Obumbretur,neq. turbetur vento, neq. su stentare alitea possit, neq. ipsos qui
rie astenderint homines crassioris aurae spiritu alere,sicut in isto aere co-sueuerunt.J Tantu ille. Tritum illud est, constendentes Olympu, spongijs madidis aerem humectasse, ut crassior esset,& aptus respirationi. uocirca quae Plinius, Solinus,& Mela de altitudine te perie,& amoenitate Atlantis & Athi ex alioru potius fide tradidere, maiori ex parte, vel iisde auctoribus, fabulosa sunt; vel media aeris regione no excedunt. Utrum q. sibi ex professo demo strandii suscepit Pererius Lib. a 2.in Genes. C.7. Disput. 9. quem tu consulas . Iuuat hic, quo plenius insalubritas altissimaru regionum ostendatur, mirabilem historiam ex oculato & experto rerum Indicarum Auctore Acosta reddere, sic enim Lib. 3.Indica: Historiae C. s. refert: Rara & singularem aeris vim in quibusda Americae regionibus,explicare aggrediar: quam etsi quida
pro fabula exstiment, at ego visa S comperta narrem. Est in Peru altissimus mons Pariacaca: audicra laepius saeuam stomachi iactationem celsa eius iuga superantibus incidere:antidotis me valide praemuniera, cessere tamen incassum, nec praesens incommodum potui praevertere. Vertice ac summa tenueram, Scalas vocant, tam diro derepente angore sum correptus, ut pene de iumento prouoluerer; sensus doloris erat acerbissimus; qui'.e comitibus celeri fuga sibi cossiluerat,certum mortis discrimen euasurus . Relictus cum Indo famulo, eum enixe rogabam, ut me manibus sustineret, ne e iumento cui vix mentis compos haereba, praeceps in terra alliderer . Secutae sunt mox Capitis, oculorum q. vertigines, isdς nause , ingentes vomitus,quibus magna flauae, atraeq. bilis vim cum toto semidigesto cibo adeo violento nisu proieci,Vt sanguine quoq. reiectarem: Credideram iam de me actum, sed descendens ex immani illa altitudine ad inferiora & mitiora loca, Dei benignitate, coepit dolor tantisper remittere. Offendi socios adeo ex repentino morbo constactos, ut quida eorum, iam sibi supremam horam a re putantes,sacram exomologesim maximis vocibus emagitarent: alii e iumentis se dei jcere, vomitu, aluiq. fluore pene deploratim onnulli rabie doloris ametes, corpora solo allidere, proiectare,tristiq. reboatu fremere . Accepi quoidam eo in tormento animas afflavisse. Perpetuus ille montium Peruanorum tractus,pars Andium, ad quingentas leucas in Austrum excurrens, quacumq. in vertice traucitur, illa stomachi dira tormina mirabili operatione ciet. Ipse quater diuersis locis celsissima illa iuga superans,graui se per Su affectus incomodo. Eode quoq. affligi eos qui montes illos peruadui, certissimu est. Porro trucis mali causam aere esse tenuissimu ac subtilissimum,qui incredibili efficacitate viscera & interiora omnia pervadattagitet, peruoluat,rerum periti affirmant: nec enim potentius remedium ad praesens damnum arcendum hactenus repertum, quam corpusculum multo vestium integumen. to undiq. fulcire. Non dubite eos montes omni u totius orbis esse altissimos,
quibuscum ncc Alpes,nec Pyrenaei vilo pacto comparari posSint. Est ibi aer
49쪽
adeo subiit is, ut humanae respirationi,quara: Ilud trahat ac reddat, non sit ap-ptus, cuin ea spissiorem desideret spiritum. Deserta sunt omnia ad triginta leucarum spatium: nulli mortales, animantia nulla illis in locis degunt: herbae virulento aere exustis, tristi prorses ac maligna cadi, soli l. facie . JHa e S alia Pater Acosta. Ex quibus illud quoq. conficimus , locum terrae quo altiorem, eo insalubriorem S incommodiore victuris hominibus esse. Sed quod ad Patres attinet, quos haud paruo numero Cap. I s. adduximus, Paradiso altitudinem cacto proximam tribuentes, eOS b. Thomas I .P. cet. Art I. in bonum sensium attraxit; nimirum illos hyperholico vel metaphorico sermone usios, nihil aliud voluisse fignificare quam sublimem excelluntemq. Paradisi pulchritudinem & amoenitatem, omnem aliam superantem, ac cado ferine proxima & consimilem. Eandem S. Thomae modestia in extulandi, Patribus,eruditi quoque Recentiores sunt imitati. μ
Recentiorum sntentia, Paradisum in Mesopotamia fuisse
V M Scriptura sacra Ceneci.v. 8. in Hebraico Fonte,& in Septuaginta Translatione diserte prodat, Paradisum plantatum a Deo in Eden ad Orientem: quam etiam Leotione innumeros Patres secutos inferius ostendemus; ex nomine ipso Eden , loco proculdubio ubi conditus fuit Paradiissius, ut satis sacra verba demonstrant, existimarunt pleriq. Recentiores verum ac certum Paradisi situm posse deprehendi. S quide Eden urbs, vel regio Syriae, aut Mesopotamiae fuisse videtur. q. Reg. 39. F. I a. S laia 37. v. I a. superbus Sennacherib sic inquit: Nimquid liberauerunt dη Gentium simgulos quos Nemuerunι patres mei, Gogan, ideli
den hic nomen esse regionis, quae cum GOZan, Haran,& Re Zeph, utpote vicinis atq. confinibus locis iungitur. De Goaan Eusebius & b. Hieronymus in Locis Hebraicis, quibus ceteri assentiuntur, haec habent: GOZan in regi ne Emath & huius meminit Isaias. Est autem in finibus Damasci. J Ita illi. Putant esse Cauet anitidem regionem quam fluvius Chabores ab Acra bene Mesopotamiae disterminat, Ptolomaeo Lib. .Cap. i S. in hanc decem Tribus Istraeliticae in captiuitate abaetie q. Reg. i 7. & 38 ut etiam in Chala, quam
credunt Chalcitidem Mesbpotamie vci Chalonitide Plinio Lib. 6. C. x6. Vide Drtelium in saera Geographia. De Re Zeph ijde Eusebius & S. Hieronymus aiunt: liezeph ciuitas Syriae. J Existimat esse Rit Zipha Mesopotamiae Ptolemaeo:certum enim etsi Mesopotamia sub Syria comprehedi. DeThelasar auteinquiunt Eusebius & S. Hieronymus: Thelasar regio Syriar. J Quida Seleucia postea dicta volunt, Edenis metropolim. Scriptura asterit Eden filisse in Thelasar, Thelaser omnium consensu erat in Syria, vel Mesopotamia; iam ergo Eden in Syria vel Mescinotamia eradiat Moses in Eden Paradisu fuisse reser triuitur in Syria vel Mesopotamia Paradisus fuit. Sed ex Hara cui in Restibus& L M Eden coniungitur, magis adhuc Edenis situs pervestigabitur : naud
dubie Haran regio proxima I coniuncta erat Edeni, quod edia Ezech. a . V. 13 illa verba perspicae dianio canet: Haran U Eden nigotiatores tur. Haec est . illa
50쪽
illa nobilis Charran,vel Haran, habitat one Abrahae, morte Thare clara, i nGenes. O. v. 3 I.& Act r. 7. v a. de qua Euseolus & S. Hieronymus in Locis Hebraicis haec scrinunr: Charran ciuitas est Mesopotamiae trans Edessam, quae usque hodie Charra dicitur, ubi Romanus caesus est exercitus, S Crausus dux captus. J Sic illi. Atqui Charran urbem fuisse Me potamiae non . longe a Chaldaea, praeterquam quod Moses & Stephanus citatis locis haud obscure docent, idem quoque affirmant Strabo Lib. I 6. de Si tu orbis , Plutarchus in Vita M. Crassi, Stephanus de Urbibus, S ali3. Nec his contraria scripsit Lucanus Lib. I. Pharsaliae eo carmine quo Crassi cladem deplangit: CLADE 4brias Latio maculauit sanguine Charras. γ C R A s s 1 sed neque Pimius cum ait: Arabia hauet oppida, Edessam, quae quondam Noai Livi Antiochia dicebatur, Callirrhoena Qnte nominatam, Carras clade Crassa nobiles . J Nam non est dubium , eam partem Mosopotamiae ubi Carraefuere, Syrian, seu Assyriae, atque orientali Arabiae, quae sent regiones confines , fuisse olim attributam : ceteroqui Carras ultra Euphratem in Mesopotamia sitas, & clade Crassi ac Romani exercitus nobilitatas, consensus Auctorum est, uti praediximus. Ergo cum Scriptura dicat Eden non longe a Charris abfuisse, & eadem Scriptura doceat Charras in Syria, vel Mesopotamia misse, cunctiq. Scii- prores id ipsium adstruant:rursum q. sacer Moses affirmet Paradisium in Eden plantatum, ineluctabili euincitur consecutione, In confinibus Mesopotamiae, & Arabiae Orientalis , non multum a Chaldaea, bc Syria Damascena dissitum , Paradisum conditum suis . Pangunt Recentiores Paradisum in ea parte Syriae, quae ab Aquilone habet Mesopotamiam, & Assyriam ac propius Babylonem & Seleuciam et ab strvs p A. Oriente Persidis partem,& viam in Parthiam: a Meridie Persiam & Sinum a A DIO RPersicum,& Arabiam Orientalem: ab occasu Chaldaeam & Syriam Da- RgcεNTI mascenam , & plagam versus Iudaeam . Auctores huius sententiae, quo, vi- Rigus .dimus , sunt, Annius in Lib. i. Chaldaicae Deflorationis Belosi, Steuchus in Cosmopoeia Cap. a. & in Notis ad Cap. x. Genes. Varabius,& Olealtrius, ac Isidorus Clarius in Scholiis ad a.Genec Galesinius in Notis ad sacram Historiam S. Seueri Sulpitii. Sixtus Senensis Lib. 3. Bibliothecae, Annot. 3 . Genebrardus Lib. i. Chronographiae, Pag 7. Pererius Lib. 3. in Genes. in D, sputatione de Paradiso, Didacus Ximenius in Lexico Ecclesiastico, Mal-
donatus in 27. Matthaei uers. 4 . ba in a Genes. v. 8. Laurentius Ananias in Mundi Fabrica,Tractatu 2. Viegas in Cap. D. ApocalyP. Comment. I. Sectione 3. si plures scirem, eos annotassem .
Et ut inuidiam nouitiae opinioni conflem, ex Nouatoribus eidem inhaerescunt, Munsterus, Fagius, Iunius, Tremellius in Annotationibus Genes. Σ. Mercerus in Thesauro Hebraico in themate Adan, ut saltem hoc nomine nydispliceat
Sed accipe situm Paradisi a Theologis Lovaniensibus in Chorographica
Tabella delineatum. . Euphrates & Tygris ingentia flumina ex montibus, b ram sit Armeniae nascentia magnis circuitibus a Septemtrione in Meridieii,, Eu- ΣΣΙΣ ἰ i. rates ab hacciduo , Tygris ab orientali latere, decurrunt. Qm versus, Babylonem.& Seis uel am in unum confluunt, eodem is seruntur ahicinatqui