장음표시 사용
191쪽
to. Eleg nter hoc explicat Galenus lib. I. de sanit. latuend. c. 2. Corpus quae nostrum laedunt corrumpuntque genere duplicia sint. Alia nobiscum con genita, & quae vitare nequeas,quaeque ex ipsis gene - rationis principiis, veluti radice oriuntur. Sanguis lsemenque genitale generationis nostrae primordia sunt: ille, ceu materies quaedam apta concinnaque.& opisci ad quodvis sequax: hoc, opificis rationem obtinens. Vtriusque substantia humida est,quam talem servare conveniens non erat, si modo ex eo nervi, ossa.&c. consermari debebant. Oportuit igitur
statim sib initio hoc addi, quod siccandi vim habe- ρret, qualis maxime est ignis, tum etiam terra.Humj- dum oportuit superare terram ut cederet opifici, ignem inicacia & virtute ut e maret. Ab hoc eo-gitur paulatimque concrescit, quod in utero con- lceptum est, mox siccius redditur veluti ad lineamenta & rudimenta membrorum, donec speciem cus usque exactam praebeat. Iam in lucem editum, tum siccius tum valentius efficitur, donec ad sum mum suum incrementum perveniat, ossibus nimi rum per siccitatem non ultra sequacibus. In eo quod sequitur tempore,partibusjam1upra modum sccatis,non solum cujusque officium minus probe administratur, sed etiam ipsiim corpus macilentius graci-3iusque redditur, unde naturale senium & tandem mors. Vide Galen. lib. de marcor.cap.q. Atque ha-
CLIX. Vti veroilla ab interno, ita haec ab externo oritur principio pereunte calore κοιτα- Vel κατα- οπι μάγνων,cum porit vel ita affi-
192쪽
citur ab externo calore aut causa eum acccdente, ut
humidum suum praepropere & violenter depascatur consumat, suumque in quo haeret, spiritum dissipet, adeoque seipsum conficiat , quod contingit in febribus Violentis Be in defectu fiigidi & cohibitae ventilatione per respirationem &transpirationem; vel perit defectu pabuli , sublata inter calorem di
pabulum proportione,ita ut rite restaurari nequeat. Deficit vero vel ob substantiae alimentosae deficientem quantitatem, ut in magnis haemorrhagiis & fluxionibus humorum , vel aversionem caloris spirituumque & sanguinis ast extra, ut in gaudio immo derato; vel immodicos corporis motus, vel rarefactione ερ dissipatione& evacuatione a calore exterrio, vel corrumpitur a veneno.
Κατα σβέειν Perire dicitura contrario frigore, vel obrui & sufiscari a multitudine alimentorum &humorum & excrementorum vel meatuum stipa tione, qua a commercio aeris separatur CLX. Hic calor, quia ejus opera anima vita vitalesque operationes exercebat, animalis nominatur, non quia specie ab eo, qui misti est, vel a coelesti differat, cum omnes sint ejusdem speciei & consequenter esementaris conditionis, sed ratione ossi- dii, quod anima dirigente perficit animae functiones vitales, ipsaque vita eo intereunte & exstincto pereat & mors oboriatur.' Atqui hic est calor, qui innatus dicitur & anima iis, quo quidem exstincto perit vita & anima anima lis, excepta rationali, non vero ipsem corpus Mus que partes, cui insedit, in corruptionem statim ab- cun ,aut in sua solvuntur continuo principia.Nam
193쪽
-838 DIs PUTATI 0 IX. oue & caro & osti & venae aliaeque partes pro dive sitate suae constitutionis breviori vel longiori tempore seu diutius longiusque superesse queunt Quapropter hae partes demortuae destitutae calore vitali, nihilominus possident peculiarem suum calorem, qui earum integritatem tuetur, & ab animali non specie sed subiecto & offao differt. Cum
vero mediante calore ut instrumento potissimo x Tum tam animatarum quam inapimatarum mistarum fiat generatio, ab eoque in integritate sua ad finem conserventur,&corruptio generationi sit contraria,liquidius negotium patebit, si primo modum generationis animatorum & mistorum considereis anus, & an unus idemque sit calor ab eodem vel diverso essiciente primario directus, qui utrumque ut Potissimus δηριιουργος & minister perficit. CLXL Eleganter rem ex Aristotele proponit &exponit eruditissimus,celeberrimus & nunquam iis laudatus D. DuncanusLiddelius lib. I. de febrib.
Cum inquit: Generatur mixtum ex elementis per detem minationem humidi eumficeo a calore contemperato=pra humidum dominante. Nam in mixtione elemento-νum, vis generandi debetur qualitatibus activis, no eor- fmoed primario calori, quatenuo astigore contemperatur: cuju proprium es, Droportione materiae, qua humido ct
sicco definitur, restondeat, concoquere, determinare, abGnaseparare, Amilia in unum cogere, elementorum momosnire, dissidentium concordiam e συμφυων efficere, an- de calor ille συμφυτ γ Me connatus dicitur,. unicuique mixto perfecto, quatenuου mixtum expartibus homogeneis constat,propraM, propriumqueformainstrumentum, cuj η ratione ei convenit. uuare alim erit hie eaArar calore
194쪽
DE PARADox Is SECT'. SEN. 8sse adore animati, proprio anima instrumento , pxi corpori dissimilisi partium principium vegetationis tribuit, ct hu-
nudum Dum non tam eontinet quam depascit, unde non συμφυτω sed εμφυτ' nominatur, cui velut materia substern tur Osubserviunt calor connatuu omnesve fccultateε elementorum, quib- perficitur mixtis. Igitur generatio δέ corruptio alia mixtis, qua muta, alia animatis, qua animata, convenit. Generatur autem
animatum a plastica seminis facultate, instrumento caloris,cuj us participatione vita definitur ab Aristotele. Corrumpitur igitur animatum exstinctione ca- , loris illius vivifici, quae mors proprie dicitur.Exsin guttur vel naturaliter decursu aetatis, depasto humicio radicali , aut violenter, a causis ext nis, quibus
aut ηα--sh focatur, aut κοιτῶ. -elanguescit. Generatio vero mixti sit 'νκρ, ει elementorum,per terminationem humidi cum sicco a calo re connato sive proprio. Proinde corrumpitur proprie mixtum λακρώει elementorum , per separationem humidi a sicco suo, ex caloris proprii desectu, qui supra suum humidum non dominatur, sed cum humido evocatur. Nam deficiente propriς calore inmixto, ipsa elementa συμφυστων unit/te & vinculo destituta separantur & humidum evoςatur. Hactenus D. Liddelius. CLXII. Ex his apparet generationem & corruptionem aliam mistis,qua mista, aliam animatis,qua animata sunt, convenire; & aliam idcirco diversami que utrubique esse etiam corruptionem. Generationem & conservationem fieri a calore tam animati quam misti,&eis intereunte sequi corruptionem rerum. Calores vero hosi diversos esse non r*tione
195쪽
.versorum, a quibus usurpahtur, inclis: & posse alia rerum dum est in uno eodemque corpore, perire, salvo alio: sic salvo calore symphyto in animalis corpore, emphytus interire pbtest. Dum itaque moritur animal, non perit per interitum calloris symphyti, nec perit ut mistum quid, sed per exstinAionem caloris innati & emphyti, qui proximum animae instrumentum est ad conservandam vitam, unde & animalis dicitur, peritque animal ut animatum, non ut mistum quid, vel quatenus corpus ejusque pastes ex elementorum per mistionem syncrili ortae sunt di constant, & calore symphyto eorum unio & syncrisis, quae consistit in humido cum sicco unito,definito determinato, conservatur , ut testatur D. Sennertus lib. I. Instit. c. . Qiocirca moriente animali per exstinctionem caloris innati,sirpersunt partes corporis , in quibus calor emphytus vitae suerati Auctor qu s symphytus calor ut corpora missa ad
tempus conservat.Sic caro . os,' venae habent suam formam substanti lem & calorem Annatum,quo ut mista conservantur, postquam vita & vitali animaealoreque privata sunt. Idem eleganter explicat Zabarella lib. Σ.de misti generat.& interit.c. .cum inquit:7resi, o modos universales, flatu meu , res in natura interire. vom est simpsicium corporum ; alim missorum animatorum auud demum mistorum inanimatorum. Ampsicib- absignatus est modus , ut per mutuam inter se actionem ετ passionem intereant ore: animatis assigna rvi ere modus per humidi naturalis eo ιmptionem factam a. prvrso naturali calore , eapue mors dicitur, de
196쪽
DE PAR AD Oxxs SECTAE SEN. 8qrde qua Aristoteles agit sib. de sit. ct mori. Sc paulo post ni o mammato, id es, prout missum es, ct cum abstractione ab anima si fit ammatum,absignatin est μ ηαtura pro-
. prius modud, ut intereat per putredinem, qua nihil aliud quam distutio in elementa, ctes vere contraria gemnerationi misi, qua fit per elementorum milione. Urem
adisodum enim, inquit idem eodem lib.c.I. generatur missum ex unione humidi eumficeo, facta a calore natura- Γ, hoc es, convenientem proportionem habente: ita interitin mi is, quan o humidumstparatur a sicco ex defectu ratoris naturalis, qui Obsuam debilitatem non potest
ampsim istud regere ct continere. Hunc vero modum corruptionis missi iuxta Aristotelem vocat naturalema alio modo perit mistum molenterper combustionem ignis omnia elementa in Jam naturam vertentis,quo Vse violentus acincissit interitvi misto,ut animato mors ex morbo vel gladio.
CLXIV. Clarius idem Labarella rem tradit lib. '3.degenerat& interit. c. s. ubi dictitat: Non elidem
interitus animae ct formae missionis. Et forma mistionis non potest in toto corpore interire , nisi pravi ιntereat anima. iama duplex in viventibu est calor: unus est elementaras, qui temperatura es calor: alter vitalis, qui insequitur animam, de quo loquitur e sistoteles ub. de vis. ct mori. ct . lib.a de ort.ansmaLe.3. ubi aperte distinguit calorem anι- malem, quem caeleω ct pro cum vocat, a calore elementara, quem igneum ct destructivum dicit, non prouo cum. Horum autem duorum calorsim non potest eadem esse destructio. Nam calor Aementaris noe corrumpitur nisi
. per putredinem i, at corpud animalis nonputreficιt totum, durante vita animalis , adjectud enim calor vitatis caloraeumentari magnum reddit calorem, qui nonpotes educι calore ambientis. Ideo visus calor non thferit per putrem
197쪽
dinem, sed ejin corruptio mors es postea vero hoe per mor- ltem exstincto, remanes calor elementaris, qui intasi calore destitutus, educitur a calore ambientis, ct iratost mortem corpud interisper putredinem. Unde non solum distincti sunt horum calorum interitin, se unus est altero posterior tempore,ctillum necessarios μpponit. Uyniam enim uterque interitus fit post alterationem praeuiam, proinde non lisbito,sid in tempore: corpus aurem non putresiit, nos post mortem;ide orma missonis non interis,ni post reces
Idem calores hos asserit unius esse naturas seriei, de nihilominus diversas ab his proficisci operationes, adeo ut alter sit vitalis & vivificus & animae generativus, &supra proprias vires agat, quod contingere ait propter dirersa principia agentia calore utentia:
ideoque calorem considerari secundum se ct sicundum
propriam naturam, velut est instrumentum agentisprimarii, quod calore uti disitur. Ipsem caloris naturam secum dum se consideratam esse unam ct eandemesi vero uti in frumentum eonfideretur, alium dici vitalem, sammalem ct caelestemseu vivificum, quatenui talesamonra edit. directus a caelo vel ab anima. ,
CLXV. Haec, amice leo or,sblidae veterisque Philosophiae, ab Aristptele inculcatae, tot seculorum imrupto consensu & serie defensae, sunt principia; haec i, vanus & scurrilis ille sycophantArrodere; his turpiter instigante & docente D. Senn. oppedere &barbare oggrunnire non erubescit infrunitus ille &novae Physicae male feriatus magister & recens natae barbariet profestar. Etsi vero non sit necessum respondere neganti totius antiquitatis & recepta a tot seculis & adhuc retenta veritatis principia, quia, ut
198쪽
DE PARADox Is SECTAE SEN. 8 3 reliquit Hervetus, sic unus asinus plus posset negare, quam decem Phil'sephi probare, & principiis in qualibet disciplina propriis sit standum , tamen ut
ea,quae adfert ex mera ogganiendi & calumniandi libidine &invise Eumenidum furore S livore,hac extrema mundi senecta, veritatem solidae Philosephiae M orthodoxae Theologiae pessiimdare nequicquam annitente, profecta esse, lectori demonstrem, paucis' ad barbara blateramenta respondebo. CLXVI. In tractat. de morb. substant. quaest. I. negat, calores hos differre subjecto; negat differremunere; negat differre serma, cui tanquam instrumenta inserviunt, & a qua diriguntur. Sulaecto non
differre astruit, quod omnis qualitas sit assignandasto a cujus serma originem ducit, &sine quo de subjecto non migrat in subrectum per
grinum: unde concludit,unius specie caloris non ni-
unum esse subjectum. Addit in tractat. de Calid. innat.sel.68. quicquid non reciprocatur cum suo ad juncto , sed eo angustius est, illud πρωτον ιη εκδικοι
istius non est. Mistum non reciprocatur cum caloremisti vel symphyti, quia idem specie calor etiam est
in igne, idem in animato. Hactenus allatrator Ganymedes. Qui ea, quae superius tradita sunt, intelligit, iacile hos inanes esse latratus percipit. Cforis, quatenus est igneus &,specie a symphyto & emphyto non differt, πρωτον διεκIκον esse ignem, & per ignem esie in masto& animato, quatenus illa ex elementis constant, necessarium est , dc Physica initiatis notissimum. Verum cum calor ille εριφυτ' & συμφυτ γ misti & animati lon e alia ratione sit in misto & animato,
199쪽
quam in igne, diversam ex mistione cum elementis assecutus rationem, longe aliter idem inest misto Manimato quam igni.Nam primo ratione suae qualitatis ita est cicuratus temperatusque, ut non amplius Opera ignis, urendo, consumendo & destruendo enficiat, sed animati,ut velut instrumentum animae vivificet, unde animalis dicitur, teste D. Sennerto libiI.Instit. c. Secundo inest in misto & animato diversa ratione atque in igne Etsi in misto insit per ignem,tamen non amplius ibi inest soli Uni,sed toti misto: nulla enim vel minutissima misti particula caloris est expers, qui calor id generavit & generatum. conservat, uti vinculum humidi cum sicco. Aliter itaque calor est io misto, aliter in igne; dc ratione os, ficii & ratione subjecti. Et idcirco misti calor dicitur symphytus seu connatus, recteque illius' bκον dicitur mistum & cum eo convertitur. -Nam ubicunque datur calor, qui per elementorum mj- scibilium alteratorum unionem a se generatum corpus conservat, & in eo syncrisin clementorum tuemtur ibi datur calor mi inii υτο ,, & nullibi datur calor συμ φυτ unionem sicci cum' humido conservans,
pon depascens, nisi in corpore misto; Ergo reciprocatur calor symphytus cum misto. CLXVII. De calore emphyto, ratione subjecti, idem est judicium. Calor enim vitalis & animalis, li-ςet quoad primaevam essentiam specie non differt iab igneo S symphyto, imo per ignem, ex quo cor
pus animalis & Calidum innatum uti ex ca teri. elementis constet, insit, tamen quia nullibi est ut instrumentum animae, nec ut vivificus, quam ii ani-
nati S animato, & toti insit corpori omnibuique' . Partibu
200쪽
partibus viventibus ex elementis coagmentatis,cum animato corpore,ut calor reciprocatur. E
stilicto enim calore emphyto perit animal,&eod cincum debitis requisitis posito, ponitur animal & animatum. Et quamvis specie nundisserat ab igneo, tamen posito igneo calore non ponitur animal vela nimatum , nec ubicunque datur vel exstinguitur igneus calor, ut non est , datur vel perimitur animal vel animatum.
CLX VIII. Hinc corruit nova objectio Ganym dis, quae ibidem in tractat. de Cabd.innat.fol. 7o. M 1. producitur: quae est talis. Qiodcunque subje-tium non est πρωτον δίεκικον seu symphyti seu emphyti caloris,ab illius forma calor symphytus & em- phytus non dirigitur et Atqui nec missum est symphyti nec animatum emphyti .caloris πρωτον ἀργου - κω. Ergo&c. Sic multae formae utuntur qualitatibus, quarum illae in primo subjecto non sunt causae: sic anima utitur calore &c. Verum jam probatum est, animatum & mistim cum illius tum hujus calo' ris cx allegata ratione esse primum subjectum. CLXIX.Sed & hos calores differre subjecto prolatis ex Aristotele, Tabaxelladi Dunc no invictis rationibus probatum est, in quibus haec potissima esst quod calor animalis in eodia sorpore perire potest salvo calare misti. Hro quilibet non peratμωos.bjecto, neque Νbjectumst . lore, uti superius de
monstratum est.' Sed quid opus accersere tot ratio'nes tantorumquς veteris sapientiae mystarum, relegetur Ganymedes ad scholam D. Senneru, i scrutam meritus, quod sui Pr*ceptoris principiorum & prae