장음표시 사용
681쪽
Is 32 DISPUTATI 'o XII. . ipse dicis lib.de Gai.cum Chym. cons& dis cap. I 2. l. s 9. Mistionem & generationem parum differre aut certe nullam generationem sine mistione fie- ri omnis autem generatio fit per novae sermae productionemr Ergo verum est, quod in omni mistione scit. persecta & ad generaltionem rei cedente nova
educatur forma : Κlsam vero est quod inde dedi βα
D.Sennertus; si ex mistione nova, producatur inaforma , hanc formam ex elementorum formis co sarcinatis& mistis necessario fieri, id enim potius ex sententia Sennerti, si ita concludere velimus,sequm. tur cum dicit omnem mistionem & generationem parum differre, quam ex verbis meis. Quocirca verum est quod in omni generatione substantiali fiat nova elementorum mistio, &in succedentibus ordine generationibus toties eorundem remistio, ut novae formae debitum praeparetur subjectum ς falsum vero quod ex nova mistione orientes formae fiant ex coalitu S mistione sormarum elemcntarium quod nemo Mel exsculpit ex meis istis verbis, quae initio profert D. Sennert.lib.VI. prax. p. I. c.3. sol. 1 F. ubi ait me scribere in qualibet mistione formam novam educi , & eontrarium plane ex proxime sc-quentibus pat et, ubi dico naturam primo assii mereformas generales sive essentiae ad generationem, &illas uniyersales non perire, non aboleri, sed instar moeriae& subjecti sub ultimatis existentiae formis. Quis ex eo producet me dicere ex univsrsalium fqr-- .marum qualis est animalis in mistione fieri formas
CXL: Sed ille procedit nugando &- calumniando, di concludit porro, Si forma non est ex Elementis
682쪽
DE PARADOXIS s.EOTAE SEN. 1333tis, ergo erit originis nobilioris; & si nobilioris ori ginἱs est inquit jam non simpliciter ergo concedit aliquo modo) ex elementis erit:& sebdit, si hoc velim me sentire secum. ' CXLI. In hujus nobilioris sermae originem inquirit, negando vi naturae eam educi ex elementis,
sed ab agente ejusdem speciei induci & materiae
communicari, & non ab agente aequivoco educi ex potentia materiae,quae merem sit figmentum, quia sequeretur ex potentia materiae primae oriri formas elementorum,& ex his mistis alias formas,& sic consequenter omnes ex potentia materiae primae, adeoque omnes esse Elementares.
CXLII. Hic qttendendum quam fraudulenter disputet D. Sennertus: novae suae sectae principia raneida,falsa, triscelida toti veritari & antiquitatis veritati e diametro contraria superius'3 .& q.disputatione abunde refutata, pro fundamento suae probationis ponit, videlicet omne agens seu generans esse univocum,nullum aequivocum,& potius indu cere & communicare materiae formam quam educere. Haec autem inductio & communicatio D. Seέ-nerto fit per divisionem formae generantis in generatum , ita ei isgenerat iapidem, quia omnis forma est multiplicativa sui, lib. de Gai. cum Chym. cons. &disis cap . 9. l. 232. 3MammaeanῶIubes pἐrs anima canis patui juxta D. Sennert. & semen rei est avul-ssim quid juxta form m & materiam a re generante vel cujus esesemen. Opinionem suam confirmat ex Scaligero dicenter formam phrfecte misti, quale est
adamas, magnes, ferrum, esse quintam essentiam,
qui Exerc.s o 7.demceps foncludi t animas S formas
683쪽
non conflari ex formis elementaribus. Verum hic D. Sennerto primo opponimus suum scaligerum, qui ex Cardano quaerit ubinam viderit, quod lapis genetarit lapidem: Deinde aequivocam reru m generationem materiae potentiam omnino astruere &urgere Scaligerum, ne ni obscurum est, qui vel a
limine salutarit ipsius scripta, ex quibus loca plurima id docentia & probantia stiperius produxi. Videatur saltem secl. 6. n.. . sol. 23.Data generatione aequivoca ut muris ex rimo, necessario concedenda materiae potentia.. CXLIII. Neque ille rerum formas, licet non ominnium, ex potentia materiae oriri jt inscias, uti sipra multoties probatum. Etsi igitur animas & rerum formas neget ex elementaribus formisesse consatas, tamen aliquas ex potientia materiae oriri asserit,quam tamen D. Senneri, pro mero figmento habet. Et quamvis Scalige; hoc ipso, quod ani s neget ex
elementorum formis esse conflatas velit asserere, non esse eas ex clementari materia oriundas , falsus est,contra sacram Scripturam &in omnes omnium Ecclesiarum& totius antiquitatis Theologos injurius, quae testatur omnes animas rex clementari materia primo productas, & vi benedictionis divinae
in omnem porro seculorum durationem producendas, solam humanam inspirando ex nihilo condita, . qualem etiam caeterarum ex nihilo formarum ori-
ginem D. Sennertus per Spertingerum defendit & adstruit conera sacrarum literarum oracula quae k- lam humanam ex ni .ilo primitus creatam & caete-
ras ex materia Mementari etiamnum oriri docet. t. Et ut exsuperi'ribus contra D. Sennert. propo I
684쪽
DE PARADox Is SE C T SE N. I 33 sitis pauca repetam, cum neget generationem aequivocam & materiae potentiarn , explicet mihi & deducat quomodo ab anima ex cibo fiat chylus, ex chylo fiat sanguis, ex sanguine lac & caro, & ex semine & sanguine generentur ut ille docet partes omnes corporis. Sanguinem vero ille lib. s. Instit. p. I. cap. 2. &lac & alibi cum suo Sperling. partesque corporis habere formam substantialem non ex eI mentaribus conflatam affirmat & docet. Si omnis generatio sit a generante univoco per divisionem ius formς,lae & sanguis erunt animata,& ossis, quis tenus per suam propriam S substantialem formam os est, forma crit anima, cum tamen destincta anima os & caro per propriam formam sisbstantialem sint& maneant talia,testibus ipsis novatoribus. V rum, haec superius sufficienter discussa sunt. CXLI v. Deinde D. Sennertus ex hypothesi falsa& mihi. afficta conatur defendere quod non omnes formi proveniant ox clementari potentia. Quia inquit ex potentia materiae premet oriuntur formae et mentorum , ex harum mistione caeterae rerum for meter erg' nullae formae crunt elementaribus nobiliores, neque vires & qualitates habebunt & proferent supra elementorum naturam.Vcrum hypoth sis illa Sennertiana falsa est; non enim dicimus ullas formas rerum mistarum ex elementarium formarum conflatu nasci,licet ex potentia materiae omnes tam mistorum quam elementorum , eX quorum conflatu corpora & materia mistorum compingitur, sormas oriri statuamus, quam sententiam ex fa-crarum literarum dec Is productam, & stabilitam S sanioris Philosophiae rationibus d P p p θ monstratam,
685쪽
tor pro figmento traducere no erubescit.Quomodo veris omnes omnium rerum sublunarium formae ex Elementaris materiae potentia producantur,abunde insuperioribus disputationibus primis, probatu est. CXLV.Caeterum cum dixissem qualitates non saltem primas,sed & ex primaru varia temperatione in varie misiis ortas supra naturae suae vires producere actiones,si a nobiliore & potentiore forma pro instrumetis usurpentur & dirigantur.Iterum D. Senn.& veteris Philo phis veritati & indubitatis sempiternumq; veris principiis obstrepere ho veretur, dicendo, nulla qualitate a forma illa itadirigi posse,ue agat supra virtutem suae speciei, nec formas usu pareullam qualitatem ad alias atiiones quam sui generis:
quocirca animam non facere nec facere polle ut calor plus vel amplius agat quam calefaciat , .eamque in generatione chyli, sanguinis, & seminis, tantum uti calore ad calefaciendum, & quatenus calefaciat, vim chylificam qua fit chylus, sanguificam qua generatur sanguis & seminiscam esse animae , & lachas operationes uti sint tales ab illa perfici. Vide D. Sennert. in Institutionib&lib. de Gai. cum Chym.
consens&dissens. c. Io. &lib. s.prax. pari. I .cap. I. imo instrumenta nullas accipere vires a suo principali quibus agant , sed saltem suae naturae facitates usurpare dum a principali dirigantur. CXLVI. Hic iterum amice Iector duo notabis: Primum negatione axiomatum verae veterisque Philosophiae,&disputationem contra recepta antiquae veritatis principia,& quod nulla novae sectae Seranertianae regula possit introduci, quin fiat cum ruina
686쪽
DE PAR AD Oxxs SEETAE SEN. 1337 receptorum veteris Philosephiae principiorum;
cundo turpes & non unas de una re contradictio
Primum quod attinet, vetus est &indubitatae veritatis regula , quod calor dum sequitur formam ' ignis, faciat opera ignis de urat , dum ver4 dirigitur ab anima faciat opera animae sit enim facit opera animae, plus facit quam quod calefaciat: & quod plus
praestat quam calefacere, id ex se non habet, sed exanima. Deinde indubitata est pariter veritatis regu-cla, quod uti nulla substantia agit, nisi per qualitates, ita nullum accidens agit nisi in virtute substantiae. Haec veteris disciplinae axiomata & principia collabi& everti necessum est,si D. Sennertiopinio stare debeat, sua asserit nullam qualitatem ita dirigi posse a sua sebstantiali serma vel anima, uvsapra suae natu rae vires agat. Si enim agit accidens & qualitas in virtute suae substantiae, non agit virtute propria, &s hac virtute agit, majora perficit quam a suae species & naturae viribusproficisti possunt. Non potest
autem agere in .virtute substantiae, nisi eam a substantia accipiat. Proinde aut haec regula falsa est , aut filium. quod D. Sennert. in traistatu de Calido innato &de morbis substantiae per suum Spertingerum obstrepit, clamando qualitates &inst rumenta nullas accipere vires a causis quibus diriguntur principalibus; Clarius res ex eo patescit quod instrumen tum totum juxta logicos canones 1ubservit actioni principalis agentis a quo dirigitur: & ab eodem accipit determinationem. HKne in trumeniaria causa selevatur ad sectumst nostiarem e ciendum. Un
dum calor generat animal. Verism quia instrumentum a
687쪽
DIs v v TATIO XII. actiones G nonsus icit, agitis tirtute principEis agentis: deprancipalis dicitur Philosophis uti virtute propria,
instrumentalis virtute principatu, vis vero Instrumetorum quam a principali accipiunt duplex est; externa vel interna: externam a principali accipiunt,cujus vi movetur: ita calamus & serra externa vim accipiunt
a motore. Vis intern onsideratur potissimum in qualitatibus a substantiis dependentibus,quatenus a formis generantur in subiecto, earumque xsse si inesse; qualis itaq; eskntia talis operatio. Quocirca vim interna habet a forma; Vnde dieit Thomaὸ instri entu agere distositione ad virtutem agentis principalis. Quocirca non valet argumentum a causis instrumentalibus vim saltem externam accipientibus a principali, ad illas quae vim internam a forma & substantiis quibus innascuntun& insunt, accipiunt. CXLVII.Ideoque stultum est argumentari a dolabro & serra ut instrumentis fabrorum , ad calorem innatum, quatenus est instrumentum animae. Etiamsi enim tua nullas accipiunt vires praeter motum externum, a cause principali tamen ver imum est animam organis & his quorum forma est, & quibus pro instrumentis utitur, eorumqsse qualitatibus, quas vel in subjecto generavit, vel per quarum dispositionem inest, & quarum operam ad actiones
suas expediendam adhibet, communicare vires &virtutem, qua ad operandum utuntur; pes instrumentum it finis ambulat virtute sibi ab anima communicata; ventriculus chylificat virtute animae,& oculus instrumentum videndi videt virtute animae. Proinde agit instfumentum in virtute sui principalis,& hac instructum,peragit sua naturali & propri
688쪽
' Dκ Ρ A R A n o x I s SE c TAE S E N. xus virtute majora. Adeo ut falsus sit Sennertus dumpe suum si bornatum Sperling. in tract. de Calid. innat. l. s 6.& de morbis sebstant. non veretur asiserere, instrumenta non accipere vim a principalisio, quia penna nullam vim a scriptore. , nec canis
venaticus a venatore, nec malleus a fabro accipiat.
Vide & ride inepto; disputatores a baculo ad angu
CXL VIII. Et dum astruit, instrum enaum seu qualitates animae subservientes non posse ita infirmi& dirigi, ut ultra virtutem speciei agat; & verae Philo phiae ejusque principiis verissimis indubitatis in- fallibilibusque obstrepit de incassum cingitur. Siquidem praeter proposita, contra quae insurgit anti- 'uitatis principia, & haec infallibiliter aeternumque . vera sunt. I. Accidens esse essentiauterAbordinatum sub antia in esse ct consi*vester in actione. a. Accidens accipere a sub stantia totam virtutem. Ideo sequi tale agere quale est esse: quia accidens fit ens entis; unae agere aec dentissit principaliter bub antia; Accidentis bero instrumentaliter. . ' . 'CXLIX. Exemplum de anima utente calore quoad id demonstrandum utitur D. Sennert. passim, de lib.6. praX-part. I.cap. . sol. II. veritatem rci aperiet &D.Sennertum falsimoniae arguet, verba ejus haec sunt: Quamvis natura calore, ut instrumento generali ad plures actiones utitur, tamen illae actiones primario calori, non sunt adscribendae' sed ani aequar chylifica vi chylum, ἀιμαm11πιέIκη sanguinem, σπιρριος amoru semen ge ierat. Et sicut serra, qui se quis ea utitur, non aliud fit quam sectior ita calor ille nihil aliud agit quam calefaciat, quanquam pro principalis
689쪽
is o D Is P .v Y ΑΥΤΟ XII. principalis utentis ratione nobilior effectus sequatur. hactenus D. Sennertus. .
CL. Ex his sequitur, quod omne id quod praeterealefactionem confertur ad generationem chyli , sanguinis, seminis 3ce. proficiscatur & immediate fiat ab anima. Calefactio est itaque a calore, chylificatio, sanguificatio est ab anima. Si autem non immediate anima sed per calorem chylificat & chymificat, righessum ut calori hanc vim quam praeter ca- lesectionem usurpet, impertiat: Quod omnino fieri
necessum est; cum anima nullas immediate edat actiones, exceptis quae per emanationem a forma dicuntur perfici,nisi per quesitates &cumprimis quas extra suum subjectum quod insormat, mediantibul. subjecti organis perficit; Et quia isti ubssantia vetaretursine , necessum est chylificationem,
chymificatiohem & seminiῖcationem &similia fieri opera Sc vi caloris innati, ut proprii & proximi animae instrumenti, ab anima tali virtute instructi, qui di haec & alia vitalia opera animae, caeteraque sua indole & specie: si seorsim ut qualitas ignis consideretur, perficere & expedire non possit. Idem liquidius patescat ex hoc,quod anima in genere sit omnium actionum causa; Actionum species sint ab organo:& bonitas vel imbecillitas actionum a temperie & constitutione organi. Vnde est quod dicitur, si oculus esset in pede, anima videret in pede, & si senex oculum juvenis haberet, videreti ut juvenis. Si itaque anima quod chylificet & coctionis illam speciem, quae chylificatio dicitur, producat, a ventriculo ejusque temperie, & dispositione habeat, nec sine illa chylificare possit, neque sine epate
690쪽
DE PARADox Is SECTAE SEN. Is repate sanguificare possit, sequitur quod anima non immediate, sed mediantibus his organis earumque dispositione tanquam instrumentis, quae sua virtute 'instruit, eas actiones perficiat. Hinc Scaliger. exeriscit. a o. ait, Accidentibus dat forma ut sint; formae dant accidentia , ut sic agat; velut calor scilicet sic instructus & directus) animae. CLI. Id ipsum confirmat ipse D. Sennertus lib. s.
p. I.c. . cum potentiam duplicem facit, aliam essentialem aliam naturalem,quarum illa fluat immedim 'te a forma, dc cum eaὸem ut immutabilis, nec gradus recipiat; Haec vero si accidens subjecti, a dispositione & temperie pendens, sitque mutabilis: De ila essenitali potentia ait, quod sine naturali in actum erumpere nequit, & sine naturali ad agendum vim nullam habeat, unde in certis membris, certas operationes perficiat, coquat in ventriculo , recoquat in jecore, perficiat in venis r Ex quo sole clarius adparet tantum abesse quod anima sine calore . innato in certis parribus commensurato , definitoque chylificare, chymiscare & elusistodi actiones immediate persicere , ut nihil horum sine illis &nullam specialem actionem qualis est chylificatio, chymificatio, &c. immediatὰ sine calore in organis definito perficere possit. '
C LI i. Idem testantur Philosephi Aristotelici
omnes,qui dividunt potentiam in primam & secum iam, uti .paulo ante ex Clar. Iacobi Martini Meta- phys. lib. 2. sol. m. IO 23. recensui. CLIII. Primam dicunt immediate suere ex forma subjecti: secunda ipsius definitur quod sit dispositio temperamenti& organorum, perquam prima