장음표시 사용
171쪽
spensare. Inferior autem Episeopo, si Episcopalam authoritim
tem non habeat, dispentare non poterit in nrramentis, sicut nec Nau.ma in votis . a Vnde licci consessaria absoluam a peccatis cantranu c. ιδ iuramentum patratis, non lain cna Uincilio iurmienti.
IV.ὸ ;L b Vbi autem alicui siue per Mili. im cruciatae , siue alio modo. conceditur facultas dispensaiuli in votis,intestigitur,& posse etiae i. i. eo dispensare in iuramentis de cadem re clus. io. Contrarium docete Nattar. d sed sorte eius docti ina verae Cit. nu. est in cala,quod quis id, quod prius vovit frursiis i irramcnto tir in volti, 27s. mauit, Cum enim tunc duo vilicitia sinuit concit mant : non est a. orb. in mirum si potest dispensare in uno scor sim, non Iotest ubi adeshannot. de virumque sinaul. Pri lcg V Adde quod neque Nain intelligit de habentibus authoritatem. Amo de Ordinariam, sed delegatam. colo. su. Diccndum quinto. PNlati RCIul. trium ex empti, possent sicut secas c6 Episcopi, irritarc disponsare in iuramentis subditorum e Imoli. q. I. 6. cum ex indulto, Innocenti; Oct.iui Confessores Mendicatium , sorb ubi qui gaudent eorum priuileg ijs, pollini dispensare in omnibus ivp- voris, in quibus,& Episcopi, preterllam in voto pereor inati r Gl- in c nis ultra duas dietas terunt, in iura cratis de eacem ma-ςM00 u' teria dispensare; fCum disieremia tamen, nam qui hanc authos esu, 4 ritatem habent vigore bulice, non possunt ea uti, nisi in sacramcnelin. in s. to pani entiς , qui v o per Viam ordinariae authoritatis', etiam in foro exteriori modo subsit causa rationabilis.1 Dicendum sexto. Absoluens, aut dispensans in iuramentis necesse est, ut sciat achii m eiis iuratum, ideoque generalis statutorum derogatio non tollit statutum iuratum,ac proinde tollens statutum, si ignoret esse uiratum, non censetur tollere iuramcntum , voluntas cnim tollendi non potest subesso, nisi adsit perfecta scientia actus , quem quis vult tollere per dispensati
1 Pete. de Dicendum septimo bHabens tantum dispensandi facultateni Arag. 1. r. in iuramentis', si 'isi e tot sine causa rationabili, peccat, S: dispeq.8s a.f. satio in foro coiita uiae nulla est. Caus vero rationabiles sunt, ε Innoc. in grauitas operis, iura in cis imbecillitas,da minuta operis utilitas, boc, cum ad num publicum ι Ini3s vero , quae pendent a iitre diuino , N00stile dispensatio omnimo est inualida, si causa legitima desit. ι dicendum octauo. Cum constat iuramentum esse de reiqihi h cita,vel maioris boni impeditiua , aut de re , ex sc quidem imgrable V. disterenti, sed q'Iae rcddatur mortalis, alit venialis ex circumstania I ura e n. -, potest quis propria auilioritate liuid infringere. Idem dicen Io.Veriis. dum, cum Iuramentum excludit Opus de genere honorHm, vim Monat. quod non erit Clericus, vel Episcopus, vel opus charitatis , vel sum. cor. opus ex se quidem indifferens, sed quod Pia intentione pro Dco,p 3 tr de aut proximo fieri queat. m Qui Veio contrarium videntur μ/m, Π docere, debent intelligi, quod huiusmodi a iuramento non debent infringi propria authoritate, cum imminet scandalum, vel
172쪽
Dicendum nono, Habens a uiliolitate i. re 'axatiniuramentit,av. vot si Iaabet' commutandi. Ratio est a maiCri ad n irus. 4 q. T.
Dicendum decimo, Comm utatio iuramerti in melius horon: Prg c. r. potest fieri piopria aiulioritate,contra a Sylves rum. Rettio,c uia δ' 'Io iset adimplotur promissiam,& alicui dimplius Hoc aurcre intel ' Iigitur b primo, non dubi Ac secundo, cum iuranienturii si soli sis Deo nec agitur de praeitidicio terti . ro. irac.de
De modis usitation ibus, quibus male Iu
ECCA T mortaliter dPrimo , Qui Tho. scienter falsum iurat, aut quod ve- rum quidem sit, sed credatur falsum,etiam si per vim, etiam si per lapsum linguae, modo aduertatur. 2 sum: 'e Secudo, i dubiu pro certo. 3.versicu-f Tertio, Qui falsum , verum ta- lo 4.men existimatum , sed non adhi- f Nauaricbuit diligentiam , ut xcm c plora- caP. z. n. tam liaberet: τ' ,s Quarto, Vtens aequi uocati ne, g Aiens p.
dii regitime interrogatur. Et in his omnibus incurritur etiam pe-h Quinto, Qui iurat,autalios ad iurandum inducit per falsos 1.2 qu. is Deos. Ex iusta tamen causa huiusmodi spontaneum iuramen-ar. i. rum ab infideli recipi potest. i Panormii Sexto, Qu i non ex ollicio,alios ad iurandum inducit,quos scit ra. .in cap. Periuraturos. Clerici dei Septimo, Qui iurans licitum,aut non habet animum adimplς ς0hλbix diν aut Lino tempore non adimplet. tio. cieri. m Octauo, i urans se facturum aliquid illicitum. φ'n Nono, Pec cat,sed ut plurimum venialiter,iurans, se nou obtemperat urum consilias Euangelicis. nin. Parieo Deci mo, Iur s verum, sed quod non nisi leuibus coniectu- .. iis scit esse verum. tul Irica. ρ Undecimo, Reuelans id,quod iure iurando se habiturum se 4.f. t. cretum promiserat,aut ad alium inducens , etiam, si nullum je- m Angelus quatur verbo luis mas 2.2. quaei 9.art. . ad 2.o Cathccita. Rom.exposa .prm ep. τὸ φ DIM
173쪽
a l. vltima ff. de criis mine stellionatus.1 Ioannes aselua de iureiuran. quaest. vlii
amp. Cuno ab ho. mine . de iudici APanormitan . in capit. I. de
Hanit scalidatum , modo in botri conscientia possit teneti se
a Duodecimo, Detorquens Dei vel biim ad impia dogmata , ad scurrilia, ad sortes, ad libellos famosos in huiusmodi. Qupad poenas, b Prima periurantium pri na,A principalis est infamia , e Et incurritur etiam inperiurio extraiudiciali,dniodo iuramentum fuerit sol mane, &postea in foro; exteriori de eius violatione sit condemnatu S. Et rursus incurritur haec infamia in periurio promissoriis, non autem in assertorio. Ratio disparitatis est, quia in hoc qui periurauit, non habet amplius potestatem, ut factum redditur infectum. Ei autem, qui solemniter aliquid iurando promisit inteorum est adimplere in Propria potestate cst dare veritatem praestito imamento. Secundo, Est poena eadem, qua punitur crimen stellionatus, . nempe exiliuinad tempus, e & hoc iure ciuil respectu perm-rii asteriori .fPromissorium vero, praeter infamiam, plectitur solutione pτnae contractus , Samisi tolle cuiuscumque commodi ex conuentlone prouenientis. Tertio, Si periuriu simplex sit,priuato homini praeitidicium, et iniuriam irrogans iure Pontifcio plectitur poena depositionis abordine,si clericus sit; b Quod si in iudicio falsum dixerit, ultra depositionem, detruditur in Monasterio, acturus de tanto scelere poenitentiam, Si laicus,& crimen, in quo falsum iurando testatus est, sit capitale, i punitur ea pmna , qua reus, sconuictus csset, puniri deberet, si non sit capitale , tunc poena falsi in homine ii bero est deportatio, ni umque bonorum publicatio, ι in se tuo autem poena est ultimum supplicium. Qua 1 to, in Periurus pritiandus est beneficio, quare ante sententiam Iudicis facit fructus suos. Et si interim renuntiet beneficio, sententia priuationis est nulla, cum iam clericus eo cara
n Cessat aurem haec poena,s probetur periurium absque dolo commissum, vel non fuisse adimpletum iuramentum propter emergentum difficultatem. c- o Et rursus haec omnia procedit ni ratione deficientis veritatis, non autem iustitiae, vel iudici j . Ratio, quia forma litas periurii consistit in falsitatem, pad quam defectus iudici), N: iustitiae vi-dcntur concurrere tantum sccundum quid. x Quinto, qCollatio beneficii facia periuro, est ipso iure nulla. Ratio, quia est infamis. Infami aulcm notorietare iuris non po- ct est conferri beneficium. Et vero, qui est infamis infamia facti, rite sua practica cap. 86. aliὶs 92.n Facit Gloss. in cap. Breue, dei v. reiurando. o Sylii ester verbo Periurium , quaestione in line. pCouarruvias in capite Quamuis, prinia parte, j. 6. numero'. et
174쪽
rite confertur'ante sententia in declaratoriam; amodi ne collatio fiat per litteras Apostolicas ; nam cum ista requirat morum honestatem , omnino a Summi Pontificis mente alienum videtur volui ila Nigere periuros, tu infames, cisque beneficia conferre.
175쪽
De Volo, eiusque natura conditione , & obligatione.
apud desponsalis ronten, a quod & apud Eεhnicos MDiam. in v fuit, a voluntate derivatilr, ad logia. . infinitandi im quod voluntarie fieri de Aevrio M A . Eiusque acceptio duplex est , .
nemo facta viser petiit - οῦ. . Missisi Detinitur votum iecundo modo ac eptum, quod sit b voluntaria ,& dein i liberata promistio , saltem inrerior , Dis inuis. Deo fati , de aliquo bono maiori , a Su riori non reuocata. Promissio est loco 'eneris , sine qua nunquamgrit votum, c Et csatis est, si nude fiat, absque praema interrogationein ab ite fidei , a ut iuranienti interpositione,Et adhuc satis est si mentaliter fiat,ac proinde verba, testes &'scpriptura d solum spectant ad ex- p ressiorem voti firnutatem. Item satis erit, si implicite promiti
176쪽
tur,ut contingit in suscipiente lacros orditus: a Naiia hic ex Occidentalis Ecclesiς institutione, voto adstringitur castitatis, et iii si ipse non intendat se obligar , b Nam posito quod ordinari volaerit, necestario etiam consciur velle votum consequens ordi
Nec obstat, e quod Ecclesia neminent cogat vovere; hoc enim intelligiti ir de principali, non de accessorio . Et ita quidem E clesia neminem cogit suscipere Acros ordines, Castitas autem insequi tui sacrorum ordinum susceptionem . Imo si quis dum sacris initiatur, protestaretur se nolle ad castitate obligare,ad hue ob istaretiir, d saltem cx vi statuti Ecclesiastici inhabilitantis liuiusmodi homines ad matrimonium, sicut inhabitaui talios inuitos, ut seruos, ut frigidos,&c. . Ex vi eiusdem EcHesiastici statuti teneretur pueri ad castita. tem, si sacros ordines tunc reciperent, quamuis si dum peruenerint ad usuiu rationis nolint acceptare ministerim,esset cum eis dispensandum. Sicut autem ad voti essentiam necessaria est promissio ita non sufficit nudum propositu, quamuis diu duraret. & verbis assertorias quidem, nore autem promissoriis exprimereturis Probatur primo, quia propositum ex se non importat assimationem, vel negationem, unde ac mentiri dicitur non qui propositum, sed qui promissionem non adimplet. Probatur iccundo,quia per propositum nemo, ad alium ordinatur; cum tamen per votum homo obligetiat Deo. Hinc. 6 Inscrtur primo,quod susceptio habitus religiosi cum firmo proposito porseruerandi, non est votum simplex. quia non est pronusso, & multo minus potest esse votum solemne ; cum enim hoc non contingat sine utriusque partis obligatione, adhuc tamen integrum eli Superioribus nouitium taIe propositum habentem expellere. Contrarium docuerunti Hostie n. Butrio, &talij, innixi authoritati m aliquorum canonum, in quibus propos tum mutandi vitam cum habitus susceptione reputatur pro vomis Sed certe in illis non accipitur nudum propositum, u sed implieita saltem, & vim ali proivissione firmatum; Unde clericus, qui eum huiusmodi virtuali prona risione habitum suscepit, videtur renuntiasse anno probationis, atque adeo vere expoliatur benescio, alterque confertur. Insertur secundo,o quod Noui tuis dimittens Religionem,m do Deo priisa ti m no promiserit perseuerare,nὸ venialiter quid εpeccat, si subsit causi rationabilis. Infertur tertio, pquod ad Votum non quaelibet promissio, sed mature, deliberata requiritur. Inserturnum. 26. t s. BQ. Iadent. 4 distinct. 3 3.ut. I . q. I . mer. I . ea. gni bes at, di stinet 32.
Manua. c. 21. n. E. cap. tegi ita 1. XI. q. sad Seoti distinc. 37. vers. Dico igitur . Ledeta.
vincenta Io. Andreis decam cap. Be neficium see Regulis
177쪽
a Insertur quarto, quod huiusmodi promissio ad votum neces- 4. COAEC saria Deo fieri debet. Primo, quia nemo nisi Deo potest se totum obli gare.
Sectando, quia actus Latriae,cuiusmodi est votum, non nisi Deo Copetit; unde vota, quae Sanctis nuncupamur, eatenus vota sunt, quatenus promittitur eis aliquid adimplendum oriDei amorem; ac proinde fiunt Deo principaliter; Sanctis verb in quantum participative Dij sunt, id est quatenus Deus est,qui in eis honoratur. tiam Idem dicendum de votis, quς fiunt superioribus, a & similiter vo furita,quae fiunt sanctis ad gratiam aliquam obtinendam, intelliguntur quatenus eorum intercessio efficax est apud Deum ad gratia impetrandam. Itaque Deo votum, homini vero non nisi prominsio fieri potest.b In femi r quinto, votum debere esse de hnno meliori, ita ut op 1 corallari positum eius fit minus bonum,& minus Deo gratum. c Infertur sexto, esse necessarium in Voto ne piis missio a Supe e. au riore reuocata sit; Subditus enim non est Iuae potestatis . e is , Iu fertur septimo, ex definitione actu vovendi essc utilem, piu, . & sanctum, d cum per ipsum exerceatur opus praestanti quadam ' circumstantia insignitum , nempe gloria Dcι ,e Via de passima voii ditia Scripturis laudatur. 14s. Infertur odi auo,carteris paribus,magis meritorium esse opus in s.c y lurictum ex voto, quam sine. Primo, quia actus verbi gratia castit a-tis per votum imperatur ab eminentiori virtute, nempEa Relietione. Secundo, quia operans ex voto magis se subi icit Deo , idest nedum quoad actum , sed etiam quoad facultatem. nepoisit de caetero contrarium facere. g Quod declaratur exemplo eius, qui non solum fructus, sed etiam arborem alteri elargitur. Tertio, quia per votum voluntas in bonum firmatur,is operari, autemper voluntatem ita affectam,
spectat ad virtutis perlectionem. De disjliaco by Corale
178쪽
' ima Diuisio , votum re t est Personale, quia tenus scilicci tantii a vi iacte impleri potest, Vt Castitas, Iciuius,c . c. Vel Realc, quod etiam ab aliis, ut Eleemosyna; vel mixtum,cum quis Deo rc ira simul, de persollam promittit. a Caeterit m pa- a Tolai. 4.ter respectu illi; potest imitare votum inlit. Sac. peribnale usque ad decimum quartu c. I s. eius annum, reale vero usque ad vigesi-mmum quintum. Secunda, Votum vel Tempor le,obligans scilicet usque ad priscriptum tempus, uel Pe ctuum. Tertia, itotum ues Ablos utilia , uel Condi trona tum , Et hoc uel pure conditionatum, ut cum quis uouet uerbi gratia ieiunium, si ab infirmitate cola ualuerit,uci conditionatum poenale, ut cum
piis vovet se poenam subiturum, si verbi Sratia blaspia emaue- Qitaria. Aliud simplex aliud solene, β hoc est,'quod tacitὸ, uel si 'p' η- expresse emittitur in Religionibus approbatis, de quod annecti- ι, Colli extiir lacris Ordinibus. - . a. . cuν0j dςi Diiserunt autem. b Primo aposteriori, Nam sinapi cx non om voto, Ninit contractum matrimonitura, ct contrahendum eatenus impc- voti rededit quod si castitatis sit , non potest contrahi sinc peccato , pr in v. . Solcmnc vero,c contractum dirimit, absolute dirimit con- Λ nψψ trahendum .e Scam do votum enim Solemne de iure diuino,&naturali consistit in actuali dedicatione,& traditione proprij cor 'ῶporis Ala libertatis, ita ut utriusque dominium in Deum trasseratur, inici ueniente acceptatione illitis. qili Dei, vicem, gerit ,
Votum autem Simplex cosistit in mi da promissione, qua quis uel in futuro, uel in prς senti uouet, uerbi gratia castitatem , hic cnim quia ad huc retinet sui dominium, potest se se alteri in matrimonium dare, quamuis non sine peccato , cum faciat contra fideli- . latcni Deo in uoto Simplici castitatis piaestitam, d N si uiusnam idi uotum solemne si Religionis, rer se dirimit matrimonium po ' rstea contractum I Si uelo ordini facio annexum, non nisi per accidens . Ratio primi est , quia cum per uotum Religionis primatio quis se alidicet dominio sui ipsus, tradatque adlii aliter illud Dcocer id primario etiam, A pcr se redde iur inhabilis ad Casaci cnda, quae directu tali traditioni contrariantur, cuiusmodi est matrimonium, idque necdum de iure naturae: quia commixtitur surtum stirripiendo a Deo quod suum est narti autem pro
179쪽
prohibitio est, non solum de ita renat viae, sed etiam de iure diuino, cum status sequendi Chrsituma ab eo fueritistitutus. Ratio secundi, eli quia pendet ab ecclesiastica institutione, ac proin-ιsEffi . de potest votum castitatis a sacris ordinibus ab eadem ecclesia de Rent.' separari hoc lotum colligitur e b Trid cntino. Et hinc appamat tim. retexcellentia status ReligM.t, ita ut meritoc Prost Ilio,quae incan. s. eo fit, appelletur holocaustum, d V peream peccata omnia dimite Gregor. tantur.
horn.2o' a Contrarium videtur dotarisse primo e S. Thom. scilicet uoti solemnis essentiam consistere in benedictione, litae fit dum etiniti f. & solemni Zatur professo, Sc in consecratione , quae intercedit in ordinis sacri susceptione. . pI.q. sa Sed contra . Sisentia rei est inam Ouibilis ab ipsa re, At pro- iar. r. fitcri quis potest in Religione sine benedictionum ceremoni)s,& es vita familiae fiunt potius vestibus, quam personis, S similiter , ut grae ca Ecclesia, sic δ latina posset statuere ne votum castitatis stici O- θrtim ordinum susceptionem insequatur. - Contrarium Secundo docuerunts Scot.g Hera. At B Alij a lentes, hanc candem voti solemnis cssentiam consistere in sola M.
tu ' Ecclesiae constitutione .. Ubd l. Prob. ant primo. Posset Pontifex inhabilitare , ad matrimoniu ,
i. q. is.' eum, qui voverct Religionem coram tribus testibus ; eroo voti A Palatius sol cmnitas tantum ex Ecclesiae institutione dependet. 'Palu . Gee Respondeo. Hinc tantum sequi ab Ecclesia pcndere institu Ion,&c. tioncm conditionum , dc circilia stamia tum requisitarum pro actuali traditione, qu .ae fit Deo per votum solemne, non autem ab ea pendere votum solemne; Ita a simili, licet sacramentum nisis trimonii sit de iure naturali, S diuino validum , nec non & va. lidum sit testamentum a quocunque factum de utroque supra dicto iure, adhuc tamen ius positiuum opponit conditione sine Neu νεα- quibus, nec matrimonium , nec testamentum potest esse ratum, to unico Itaque concluditur tantum argumentum i voti solemnitateir. cf-ia kbi: E sede iure positiuo , non ipsum votum solemne, hoc enim est de depitoneo iure diuino,& naturali.
Probatur. Secundo votum emissum in Religione. non approbata non ligat , ergo votum solemne dependet a b Ecclesiae institutione , quae /scilicet facit , ut haec , Vel illa Religio sit apprΟ-
180쪽
Ertum est. a Primo propriam voti ma- α Aror. mi teriam cile actum alicuius virtutis , p. Inst.Moseu rem bonam . Rati est, quia vo- rat. l. 2.c.
tum cst promissio facta Deo , cui nihil M post duest acceptum nisi bonum,& praeterea , quia ut inclinatio naturalis respicit bonum naturale : ita inclinatio moralis obligandi se Deo per votum solum bonum morale secvadum rectatur tionem respicit. Certum est Secundo b hoc bonum potissimu messe superero. gavonis, id est , ad quod nullam ex praecepto obligationem habemus . Ratio quia votum est promistio boni volunt rij, bonum autem supererogationis maxime omnium est volutam
Certum est . Tertio e votum de re, quae peccatum sit, non bruuenti ςsse votum ; sed duplex peccatum, alterum prauae voluntatis , Ib.de fide Vorbi gratia , furandi,alterum sacrilegia, ratione iniuriae, quae ad Pet u DVO irrogatur, dum ei promittitur, quod i lii maxime dis iacet et d quare utraque haec malitia in confessone e pli Dd ςst 3,Σ. , λ. x-Vt peccetur, sitis eritpropositum promittendi rem illicitam S si ron adsit animus obseruandi, hoc autem intelligitur dς ii p. sii. e. . licito secundum se,cD ex obiecto. concl. 3. Vt autem sciatur an votum de re hona, se uin e Ara g. a. uum finem,teneat Not. ex Caiet. Vota sex modis fieri Illicita , a.q δ8.a.Evcl simpliciter,uel in parte . . . . fVς bψν Primo promittendo. quod in se est illicitum, visurari, choc est duplex peccatum,ut supra. . ,star. I Secundo promittendo,l quod in se est illicitum,sed ob ma- ilum finem , ut dare elcmosinam ob vanam gloriam a s h Nau.Mavorum est nullum, imo est pcc. nixta qualitatem finis Venialis ' O.i,. vel mortalis . Ratio, quia rei sortitur speciem ab Obi ς' uu. 3o.
Tertio promittendo licitum ad obtinendam illicitam .etiti nem,ut eleemosinam ad iniustitiam vindi.cta ,h& hoc est potiu
mec obstat, i quod similes promissiones factae hominibu u Valcant nam cum ab homine expectari polliit obsequium tur re, pletio aestimabile, ideo promisso pro eo facta ,'valida eii, sa Deo autem tale obsequium cxpcctare,cu sit blasphemum,id Dyorum huiusmodi erit inualidiim. Q iarto Disitir Orale