Compendii clauis regiae, pars prima secunda. R.P.D. Gregorio Sayro Anglo Congregationis Casinensis. Authore, et P.D. Constantino de Notariis Nolano ... compilatore. Hac postrema editione a multis ... erroribus expurgata ..

발행: 1621년

분량: 385페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

271쪽

Pars Prima

Honora Patrem, & Matrem .

uid Me mandato praecipiatur,

nam Parentis nomine intelligan. - - . , Caput IV.

Dei. dilectionem a concemunt, nunc 'liae Pro imi, ain qtio primum incum parentes obtinet,ut 'Me particu - . lare nostri principii, ut Deus uniuersale. Eosio itur speciali virtute,pietate scilicet, quae dc ipsa ad iustitiam suo modo refertur, tenemur colare . i - . ' b Pietatem vero definio este, per quam ianguine iunctis, patriaeque benevolis offcrum& diligens tribuitu

cultus. t Hic igitur pietatis cultus honoris nomine per hoc praeceptum insinuatur,e Honor autem est reuerentiae protestatio inter , externoue actu, ob alterius praeeminentiam, quae duplex est, an-crcata altera, Deo conueniens, de qua in primo praecepto , altera creata, te qua in presenti. Rursum honor debctur Parentio us iure naturae,aliis vero ex charitatς,Ἀ:e teteruntur verba Apostolidum d monebat ,honore in m cematos praeuenirc. Rhirsus cum creata praeeminentia, illiu ς increate participatio quaedam sit,ex euisdem prae ipuis attrit Iitis, quae trIasint rorentia sapietia A bonitas,colligi poterit, quidem poteria pastri I patura parctibus tum naturalibus, tum spiritualibus, cum Ipsi ut Dei optimi instrumenta nobis dcderint cέle naulrale, he Ipirituale,ac proinde ut Deo rerum omnium primario esse Mori, ita&eiusmodi progenitoribus suo modo cultum exhibere tenemur,umilique ratione honor debetur Principibus,quorum Potentia nostium bene esse temtporale svruai ς' r . Attendour secundo cxcata praeeminentia penes diuinae 1apien

272쪽

Guomodo, , quibus in rebus, . t et , Parentes camaos honorandi

sint. Cap. V.

. . t a .

Ebitus honor parentibus in quatuor pr-μprie consitit reuerentia,amore, Obedientia s& sustentatione. Reueientiacosistit, tum in actiranterno, per reccognitionem superioritatis, in eis,&exhibitionem reuerentialis timoris, tum exicrno nempe, iuxta Ecclesiastico a in opere, termΟ- n.pare. ne, omni patientia. Paνersipis

εος cum Hinc sequitur primo, peccate mortaliter qui parentes percus 'πim Ierit etiam si leuiter, semper enim materia cit grauis,etiam, si IO' Mu,cta rei mi si luminanium ad percutiedum leuauerit, hinc inseres quan asilo parri id i) immanitas. . . esit. Eo c Sezundo peccarςeriana mortaliter, qui parentes uerbis n- aei e , mmcliosis animo deliberato, alit oppi Obriis,uel conuiti jsamcit Axo. & sό. aut ad iracundiam notabilem prouocaz, etiam ira non sequuta , , Nau.t.r . etiam si non adsit plena delibera tio, aduertentia,quat sorio in ν ....ua. nu. A alus praeceptis incusaret a mortali. Ratio, quia prςccpium de ad is m, . sit si s. honorandis parentibus tam euidens est naturae luminc,ut statim bis cius memoria debeat deciurere, procedit conclusio etia ' . si quis defuit istis paret tibus maledixcrit. Id Tertio peccat mortaliter qui ita parentes contemnit ut nΟ- lix procorii in filio haberi,&dignosci, secus si absit contemptus, idque faciat ad euitandii iii greme damnum, vel in honore, ei in L. *εν ' bonis, vel in vita, e . multo magis si liat parentibus confvniicii ti. e bus, i)sdemque paratus tu in necessitatibus subuenire,)omnee QIarin, Qui 'el patrui ualicuius criminis etiam veri acculat, vel eontra ipsum te timatur, qhiamuis possi eum coram Iudice Aedusativ' coii uenire, si inius E denegetur. aut ρ ἡ ἀ.foc ioc. I JOL veros allit in criminc viliusque laesa maiestatis, humanae rastu,' m. -ος QEd &-quibus etiam casibus licet pollit accusare paren'

te liticar . g tion tali en tenetur nisi vel cum haeres s ab co tu διιε' ' i .dnleminati ir eu vergit tu aliorii. a pcrnitiem,vel cum perduellio at. . D.ii e t cxccu sol idemandata. Honora tria omnium ratio est,quia honor Patris C. aelcilis Preticita debet hos ora p.riris carnalis, α puo .ca ut illi.is priuatquin te ferri delici. . ' ecundo sera ici stiliter parcntibus debetur amor si enim pri κ.

273쪽

ximum amare tenemur.mul to magis parentes,cum quibus una , eademque persona censemur, proinde ut nil quam licet e 1 iri . habere, ita tenemur eisdem tigna olfendere benetiolentiae, ii inca peccat mortaliter, qui parentibus aliquod malum animae,aut cor 'poris desiderat,& multo magis sin Oi tem,unde sicut qui patrem suum occidit , tenetur hanc circuitontiam aleri,ita&quicos

Tertio b debetur obedientia presertim in rebus grauioribus, ι Eph. F. in quibus praesertiam fili3 parentibus subsunt,hinc.D . tu e Peccant mortaliter nit). Primo non obediendo, in ijs,qu ad rei fami laris administrationem spectant. Ratio, quia in δ' m επι subsunt paretum imperio,& hoe procedit si in regr

ui, de ex obstinatione, vel contemptu,non autem si ex incogita tia,aut sensual Itate. . Secundo peccant mortaliter non obedicindoi i , quae ad bonos mores,es ait inae lalutem spcistant. .' E cotra non tenentur filiis obedire parentibus;Pi ira in rebus malis,aut iniuill S, huc enim sunt referenda verba Domini dicen tis . a Qui amat patrem, aut matrcm plusquani me,noti est me .Luc νε Secundo non tenetur obedire inelcctione status in Oxi ν verbi gratia, Cl ricatus,aut Regilionis, e unde Diuus Hierony' i' mus percalcatum perge patrem in c. deIDominus Vbi supra, qui non odit patrem suum, &c. Qua is in s Tertio, Nec in ivalesia matrimoni),6 pirisertim si a parentibus aspere tractarentur,i1sque tempus nuptias dei tinatum malirrim η ij si gne,aut certe satis negligenter sinant clabi Item si cogantur nubere cum deformibus vitiosis, infirmisti rnuti latis,&c. quod praecipuὸ locum habet in sceminis ob earum tinbecillitatenti&verecundiam. . sistantis, Peccant Vero mortaliter contra Mo contra parentum vo

i Primo si inde graue dedecus stmiliae inureretur, ἐIud. adi. Secundo, si aliter domus aere alieno,& inimiciti; s, quibus opu respo.cas. primitur , liberari vossct. Decet enim ut sicut parente hqc Om' consc. .mnia filiis prouidere,ita vie; v tD,& fili j parentibus, eadem p r casu. 1 .

curare teneantur. 1

g. H Ea inarto principaliter Circa sustentationem , incubit fili lat m r d/.is,ia sis spirituali,quam corporali 'parentum neccssitati, quantum licue. νη-n e rκ subuenireadmque peccant. istioris. ι ι Primus in mortis periculo constitutis Ron procurent Sa-fiu. cramenta ministrari. Secundo,u ς a condendis testamentis ,vel rerum alienarum restitutione impςdiant. Terris s nolint bona ab eisdem male acquisita , domino suo aestituere. Quarto,si ς Begligentia,vel auaritia legata adimplere distu-kiant.

dre ad 3 p.

274쪽

Pars Prima.

Qitinis,fi dum infirmantur eos non visitent,aut decentur curari non satuam, autcunc moriuntur , honorifice sepeliri noe

procurent. λ e

. . Sexto,stedam dum sentium eorum opernuum ferant aut sinant lucrati victum, rie illorum s alui indecora: Qnaeres ubi contingit aliquem habere: dc parrerit, de filium in necessitate constitutos, citi priua subuenit, si nequeat utriaque simul. .

Mag 3 a Respondeo, si necessitas sit extrema, prius patri subueniendum. Ratio,quia quoad ea, qu tthent ad ipliim esse absolu.tum,quibus scilicet quis indiget iii extrema necessitate summa ι α ath. e. conitinctio est flij erga patrem,cus ab G acceperit em, unde, i. ' ib de Philosophus aiebat, Filium subuenit renti qua sibi ipsi, secus extra casum necessit iis, tunc enim flius , ut potE quasi pars quaedam patris coniunctioreensetur Rodiiq- e Si quis autem aliter in his casibus ageret. non peccaret mor3 P ς3' Α' taliter cum inter has supra naratas duas obligationes non sit ta ς lis& tanta differentia,quae ad id sufficiat.

Demum d cum pater excellentiorem principij rati nem habeat respectu nostri: quam mater , ideo caeteris paribus t etiam et :prius ante omnibus tu . alijs suburauem -

O , Do

275쪽

a s. Ant. . a Tertia conditio, ut filij remanendo in seculo , possint illico Tινιia oo

3.tit. a c. c. parentum n cccsvitati subuenire, idque non possint in religione , , cum iamcnoppositum plerumque continuat . . non in νεμ .b Grail. ' Π Quarta me adsint alis, qui lioc idem p ssint & velint,qua ra- ad patium redire, cum adhuc ali; superessent,in quibus sustentaretur. νεω,di c ininta. Ne filio remanenti in seculo 'probabile periculum ain . d.as salutis immineat , quod religionem ingrediendo , tuto cua- q. t 3. ad ε . . Ratio , quia e charitate ordinata, tenetur quis ma- iiis sedistigis propriae salilli spirituali consulere , quam corporali paren- μνurias d

Contrarium lautus conditionis docuit d Ioann. Maior, vo-i MAEt.

. Primo , non esse possibilem casum , curo quis abstinere ne- D 'queat a mortali nisi Religionem ingredi cndo, sed in hoc aper- tissime ex omnium consensit, id experimento decipitur. Dicit secundo ad salutem satis esse Christianam Religionem. At certe quis non Videt irequenter ex circumstant ijs loci,tem p iris,perΕnarum,H c. esse alicui mortaliter impossibile,aut saltem difficillimum, in seculo sine pecca. morta. quod ei in Reli gione euadet pro sust illuDRm' i 3 Addit tertio, quod si aliquando mortaliter peccet, nihil rescr- re,cum in promPtu habeat pignitentis sacramentum. . . Sed lim ne dum non est theolog1cum, ted ne vix Christianum, semper enim grauassimὰ delinqiutur, uel peccando

taliter. uetaeo ponendo periculi mortaliter peccandi etiam au- .. si spei v la pei s nitentiae sacram chrum. Deinde quis curre s- . ci. ymnitem dotrilin, S multo 'rinus, ut operi cc δ. peniteat: sc dcia que si peccandum sit, nunus maluiti erit peς λζα potius . Proptςri ἐς ilia tum Iac i amprem, ielmquedo parcntes,3 qitam x r Artar inordina Ium rarenturia amor ira, telarquc Ic Dcu Dicit quarto, conrerito casu D Th. licere ingredi religionem ., PAE uva bediam idirem tabckc liccdi, i DDicedis a secund , scandalum parentum non obligat silios, ut absimeatu ab ingrcisu Icligionis, sed aliqui indo, tantum ad Cum autem huius nodi sicandalum,non possit esse nasi passi R. aib. AT . adest, acceptum nol datum , bona quippe opera suopte intitra, aedificationem, non uandalurnam Ire possunt,ideo. et vιtiam au. NotandymprimDι scandalum passivum oriri posse, Vel ex Leg. si

276쪽

a14 Compendj Classis Regia,

prima eone usio. Bonum de necessitate salutis, propter nullum scandalum est omittendum, vel dissereiadum . Ratio, quia ex charitate ordinata tenemur magis diligere nos, ipsos , quam a- , cuius Oppolitum contingeret peccando nos mortaliter, omissione operis necessaria , ne proximus ex eo scandaliz Seeunda conclusio. Non sunt omittenda opera supererogatio-' i . nis,&consilii propter scandalum passivum ex malitia proum'. l . .as . niens, probaetur exemplo Christi dicentis, a sinite eos, Oxi sunt a Naulias ομνεςωia dccaei. , Tertia conclusio. Differenda sunt haec eadem opera propter scandalum ex ignoranti ae radice proueniens,quousque proximus instruatur; quod si dein se adhuc in suo scandalo perseueret,non tenemur amplius differre. Ratio, qui iam scandalum incipis esse

ι b. ιatia Quarta conclusio. Imminente propriae saliuis periculo, debeati. r. .iis mus ita tim adimplere opera conlilii . Ratio, quia tunc incipinnidif=i. esse sub prae epto; quoel ampliatur etiam si non periculum . sed λυδε no ρο innium dissicultatem, circa illud idem opus ex dilatione sibi ti-ricvisi fatu meat imminere,de haec quidem procedunt incommuni respectucu tuscunque operis boni, specialiter autem circa religionis i

g resstim. b Durandus docet huiusmodi parentum scandalum lare semper esse pallivum ex malitia, ac proinde contemnendum . iuxtara quae S. Hieron.ad Heliod. scripsit,per calcatum perge patrem,

e Ioannes Maior addit non esse cresendum parentum commia nationibus quin saeptius contingere,ut praesens illorum tristitia , breui in gaudium conuer atur .d S. Ant. ait non debere filios impediri a religionis ingressu, etiam si parentes usque ad mortem corporis, vel animae scandali- ea is, i .ia Zentur,disterendum tamen esse, si ex huiusnodi dilatione, sca datum verisimiliter auferendum speretur. ais iis ν. Dicendum tertio, in plerisque Casibus bonum est, aut omisnino abstinere , aut aliquandiu diiserre ingressum Religio: .iserandas. Primo , cum parentum necessitas est saltem valde 'grad

. . Securula, cum sororum pudicitia periclitari possit.., ,h. Tertio, cum domu a Ie alieno urgetur. . , A Q larto, cum valde notabilis fani illae deterioratio sequeretiae, quae omnia matura pnidentiae lance pensanda sunt, & praeserι4. d. 38.

ί permanenta m seculo euidens animae periculum D

ἰ Incumhu etiam prelatis cogitare. ' ti - - . . . PIimosa ius filios familias in huiusmodi easibus admissos, dei .e . . feru rite progressu temporis deuotane, sub parentum p r textua perturbaturo. religionem.

277쪽

, . Secudo inspiciat bonum commune, Manex risium receptio . Memurmurim populo contra Monasteritimoriri possitis i, Tertio considerem ingredientium ferum em,& qualis si an t riniurimi stantias eorum voratio- TH LDicendum Varro. Probabile est filios fansilia iani professiri posse egredia Religion , ad subleuannam extremam parentum

r Dixi probabile, contrariam in Diu. Thom s aliorumque rem. με- sententiam , cliti docent, quod Gut deportari quia ciuiliter cen- - ωπι- , mortui, n tenetur ob hunc eundem finem redire ad pa- ρον iuvaιλlε τλ marn, ita nec reli/iosi qui iam mundo mortui sunt, etephil. Ner Christi consepulti. apud Say- a Norurulis veris hoc ita distingitiintret egrediendi obligatio seru nu. 33. quatur,cum neremtas, quae parentes diuexat, aderat etiam ante a finge V, quam petofiterentur. Ratio, quia tunc professio culpabiliter famigios , Aa est, de non de obligata debito subueniendi parentibus extrema necessitate laborantibus, secus si postentissam professionem superuenerit Ratio, quia iam legitimὸ voto obstringitur, de vi tutum longe are sest, quo Deo, quam quo hominibus ten murobnoxis , cum illud sit primae , hoc vero secundae tab

Confit mri praeseribente , lnon esse al manos in ampli ita--Mui quod semel Deo iuste dieatum est,quod in sit Ondiu id intra Dei in ministrom ei

voluntatem contingat. -

Conlarmatur secundo, e quia lim legitimὸ prosemis amittat proprium velle,consequenter redditurinipotens ad istaenie dum parentum necessitati. f Alii E contra multa adhibita distinctione volunt semper obligari, parentes in extrema necessitare constituti

'terum me huic sententiae mordicim, 'uam par est subseriabatur, asseremias eius fundamenta,simulque satisfaciemus. Pro. hant, ergo M

Primo, I Authoritare Christi inerepantis Phatisam eo quod db ferent filiis of re Deo, quae parentium necessitati dehoo n.

h Responde ν primo . Ibi Christuna 'argumesitari ad . hortu4

Secutire tantum Rarrinare Phati sims in ecte quod quae necessaria erant parenti bus,illidet Phebant, ut Deo offerrent, nonauis tem iri eo, quod sein et De66 ais non repetebant. vi paresitis iis εxtioniὸ egentitari subvenitent, ex qtio id tantum posset echies. quod dum parentis sunt in extrema' necessitat ii non lilaeapiij, ingredi Res uicti e sn 'item quod Di iesino e secrati, teneantur diuino seruitio se sit btrallere , ut parentibus subue-

ι Tettio respondetire , praeceptum de honorandis patentibus

278쪽

tuis sui ad parcio f. b

asse affirmativum,ae proiiide non obligare nisi pro loco, resupore, ac statu pcrsonarum;vnde sicut uxoratrus , vel cieticus , .vel ad i 'sul Meportatus censetur sa1Mienter parentibias subuenire. sicis, quae poterint subministrent,vsque eo, quod proprium relinquantitatum, lic& Religiosus, Ac. . Probant secundo, tenetur religiosus, etiam inutio pr6ato, sub uenire proximo, si stans in ollio monasterii possit illum existe item in via ab imminenti.mortis periculo liberare,ergo multo magi arentes,&c. r Respondeo negando consequentiam , & ratio disparitans a Cesei rest, 1 quia in huiusmodi liberatione non ilitercedit mutaurata'. 1.qooIa

Probant tertio, a vota non debentesipimpeditiua operum iustitiae,cuiusmodi est parentum cibuentio ine thenaa necςsM N. in qua sicut pro quolibet, licet furari mulio magis li-ἀebit pro parcntibus, actualcm Obedientiam Pr plato subtrat

lacre. . . . , , .

Respondeo negando amam pium, iustitia enim supponit debitum, lilod omnino ex professione sublatum est,cum per ipsam liqinose in alterius transtulerit potestatem, up lς us qui binia sua pauperibus crogauim non pote it repctere etiam si in extremam iuchdat paupertatem, sic religiosus,&α Ui Rs ibueniet parentibus aliis modis, verbi gstitia de acti; ua adcitotis inicis pro eis petendo, lucrando inanibus, vel ingenio. fatua semper obedientia,ed religiositatus integritate, cla dς re. Qitia tarnen iam ducimus hanς senten xiam, egrediendi pro parentum subuentiolis probabilem pisc,id ut Maeli situ fiat, curandum . . .::

- Primo, ut petatvx licetitia a Prct in . tio est mul lex, &quia religiosumpta est sis iuris,& quiaaliquand necessitas tanta non eli,quanta fingitu , bc quia adhuc in sua religione eos ictparentibus odena ferre,de quia redeundo ad secui uni p opriae salutis periculose exponeret quia ordini suo, Christia que Reipublicae adeo esset utilis, ut post habenda videretur in tali casu patentum subuentis ., I b Secundo, si prudentum iudicio liquido contat, parentes extrema necessitate urgeri,nullumque praetaxat s impedimentis obstiterit, licebit Religi Oxyexi ν quamuis iam obteiua licentia, . -r eo redi. Ratio est,quia vinculum Obedient l. ae cedit obligationi na instr. conturalis,divi inque pr*cepti,& tmiusto superioris mandago non est stu. c. h . Neque huic dicto reluctatur D. Th. ubi enim ait ingred tedum silua obedientia,intelligi debet respectu statutorum sui ordinis, ad qliae pro. viribus,etiam in ieculo obligatur . . iTei tu nodo non possit a 3 religione persistens, viis decentivus

Quarto, ut parentii m necessitas Vere extrema sit, nam quam- . uis eorundem gἔauiam cs ira ,sussiciens causa sit pro impetran

279쪽

da 1 sede Apollo lica , egrediendi facultate, Iegitin Φque im

p Religionia in eui1ς. egregiae tamen post emisiau ta nunquam erit licitus nisi in extrema parentum . necessitais Val.to.3 b Sexto , o qui eg diaer, res remmetur cinuentionem , m -- disp. 7. q. nee ea asiecuta: is secillo permaneat, sed quam primum moralia piuto . ter fieti potest ad sinim Mditivavre Πωiruro vi ν--ε- Septimo , ut requisitus a suo Praelato , si paratus redire , praesertim , cum is se offert eius parentibus subuenire , Parentum auten nomine, non nisi Pater, & Naterantestimui ν - inmin. λ . Dieendum sexto, qui stam a Deo vocari,n debet abstinet te in ingressu religionis spe cuiuscunque prςlatum,& mii alitervi consulun vixexcusantus iuniortali , Nec Misae fieri praetex- Σαώ. tu iuuandae Ecclas Des,tum quia Ecclesiae aliquando potest ei se utilior. mis Religiosus, quam bonus prelatus tu etiam' quia .postquam quis fuerit bonus arueligiosus,aptior erit ad praelatur--.

- talis , a Diuinae verb vocaraonis signa, praecaeteris tria sent. Ium di, mentis ex perfectione Teligiones coiisde-

280쪽

Eceant a. prinio parentex fimis circa spiritu, lia non prouideant, nempe ut bonis artibus inFslmarinu fidem catholicam addiscant,pi utarum inritentconsortia, Ecclesiae,qininruna in im iri eae, praee tale inlodiator, Dinque aliivuem se per prςocillis habeanta L . ' ii ι Sectando; , si absque causa rationabilicos aret ii iii honoreuocem.irtitisὸo vecti gratia,eorum pota , praeserit m quae semel rata et se voluerunt,impedi edo ab ingressu . Lop. .a

Tertimsi abs liae cautainuitos adigant ad nuptius , si ς συQuari , . extra casus amie priminos doli , minisue filias co Laant ad ingrestum habitus su 1 eptionem, vel profestionem cmittendanne in quo Der Tridentinis in incurritur iit in communicatio, sicine contis ibidem excommunicamur , qui sine catlsa,virginum, aliatumue mulierum voluntatem voti emit e stir antendi,quoquo modo impedierint. de M.ca. Quinto, si patiantiir talias, ob malum finem habere amatores, tactusque impudicos cum earum designatis viris per irriserint,etiam si sponsalia iam praecesserint,dinosculis tamen honestisque complexibus poterunt conuiuereis . Sexto, si notabiliter nQligant Arouidere,quae spectant ad corporalem filiorum indigentiam.It in si eos citra necessitatem pau sphiae. perum hosphiralibus exponant, ein o casu renetur etiam ad re agnosciuitutionena, cum illa ad pauperes tantum alendos snt instituta. se ad eius f Septimoineccat mater lienialiter si filium alteri nutriendum a . ab Que necessitate comm ritat. Maritus autem in ordine, ad uxorem peccat. Primo circa spi- IMς minoia ritualia,si absque causa eam impediat a diuinorum praeceptoru inrem. impletione, g & etiam rerum ex deuotione assumptarum,praeser . tim ubi agnoscat illas uxoris si Iuti multum expedire- iusti. et r. Secundὐ si eam atrocitcr percutiat,alioquin fleuiter monitione praemisia,non pecca r. . Rodr. p. Tortio , a si verbis afficiat insanaatorijs,aut iniurias eiusmodi i. summae iri get, unde probabile periculum ansamiae immineat , ctiamsi c. I eoa, ei animus infamandi defuerit. l. I.

SEARCH

MENU NAVIGATION