Epistolæ Petri Bunelli, Paulli Manutii, Christophori Longolii, Petri Bembi, Jacobi Sadoleti, Aonii Palearii Verulani : partim selectae partim integræ ; brevem narrationem de vv. dd. vitis præmisit, annotatione perpetua in Bunelli epistolas instruxit

발행: 1837년

분량: 863페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

601쪽

De Vita C. Longotii. 581

L p. 624 sqq.) Αddas Baylii diction. s. V. Meria lexic. bib-Γ0gr. Lips. 1821 3 i. 4. IL volL I. P. praeceptoris quondam dilectissimi semperque diligendi librum utilissimum, quem inscripsit: Hundbuch der philoL Bucherkunde. Brem. 1322. II. Voll. 3.

602쪽

BREVIS NARRATIO

DE VITA

PETRI BEMBI.

de Bern d mmbo et Helene Marcella, naquit en 14 O. Sa famille a produit de grands homines, qui Ont totas rendude bons services a la Republique. Francois Bembo, eveque de Venise en a 4οi, et mort en 141 . Francois et Mars Bembo, ses Oncles, excellens capitaines et divers au tres,ont merite des eloges pompeux du Senat. Bernarii Bembo, pere du cardinat, sui gouuerneiar de Ravenne, et empl0yedans .les negociations et les ambassades importantes. En 1481 il recut ordire de la Hepublique de mener dia se Oursau Pape Sexto IV. , presse par les troupes dAlphonsed'Arrason. Depuis avant ete enVOye ambasSadeur a FD- rence, in I sit Venir avec tui Pieri e Bembo son sis, qui syforma dans cette delicatesse de style et dans cet te purete dela langue toscane, qu on admire dans ses Ouvrages. Mgis nutant pas satisfait d apprendi e la langue toscane et la latine, doni it connaissait totales les beautes, it VOtiliat encore saV0iP la langue grecque , qu il fui cludier en Sicile solis Constantiu Luscuris. A peine etait -il de retour a Veni se, que Son Ρere ab ant ete en voye a Ferrure, Pieri e rysuixit et ii sit son cours de philosophie solis Nicolas Leo-

603쪽

De Vita Petri Be i. 58S

de sola style, quoiqu on y blamat rassectation qu il avait a

avec plus de pompe et de majeste. Au reste plusleurs de Ses poesies etaient non-seulement galantes, mais it y en aVait meme de licentieuses. Bumbo avait une matti esse, qui tui inspirati des sentimens qui ne soni pas dans rord re. Ileut meme trois en fans, Torquato et Lucilio Bembo, et une sille nominee Helene, martee a Pierre Grandenisso, gentil- homine Venitie n. Peut-etre que cet attachement est la seulechose, qui falsati rejetter a Bembo les sollicitations tres-Ρressantes que ses parens tui falsatent continuel lenient de se

marier et d accepter les emplois qu On tui ossi ait dans la Republique. J'ai potiriant plus inclination a me persuader quece fiat ramo ur, qu il avait potir les lettres, qui te rendit si peii c0mplaisant potir les prieres de sa famille. Et en essetit etait continuellem erit dans son cabinet, et ne s Occupati plus qua composer et a tire. Mais te Pape Leon X. ayantele eleve ait Pontificat en 1513, te tira de sa solitude et rayant choisi potar etve son Secretaire, it se Vit expose mal-gre tui dans cet embarras de grandes afratres, ΡOur leS-quelles ii avait tant tem igne d aversion. Comine ii agissait par honne ur, Sa grande assiduite dans te travati et ses vell-les continuelles le jetterent dans des maladies fa cheuses, doniit ne se tira qu aveo peine. On ΓObligea d alter changerd air a Pudoue, ou it etait en 1521 , lora tu il re ut les nou- velles de la mort dii Pape. Apres cela Bembo Se retira a

604쪽

Brovis Narratio

ile aux Ord res sacres, quoiqu'On en ait VO ulu dire, Car ecri- ant a un de ses parens une letire datue dii Decembre

au cote contre une muraille utant a chevat. Il fui en terrodans te choeur de regiise de la Minerve', oi, Torquato Demboson siis tui sit dresser repitaphe qu'on y voit Ierome Ouirini, qui aVait Pendu a Bembo, pendant sa vie, to us les devoti sque sa qualite et leur amitte exigeait de lui prit te soin apressa mori, de lui faire dresser a Padoue dans la celebre eglisede , in Antoine uiae statue de mairbire, Ou ron petat VOirtout ce que la sculpture a de plus delicat, de plus rare et duplus exquis. Iean de la Casa a ecrit rhistoire de la vie dece Cardinal, et it 3 a fati uri denombrement asseZ exact de Ses Ouvrages italiens et latins. Entre ces derniers il y a XVIlivres de lettres ecrites pour Leon X dans le tenis qu'il etait son Secreta ire; VI livros d epitres familieres: uia dialogue qui contient la vie de Gui Galdo de Moni euro, Ducit' bain; diverses harangues; rhistoire de Venise en XII livres etc. Ces ouvrages et furtout te dernier , 50nt certis

605쪽

aVee une latinite asseZ pure, mais dans une mediocrite degente. Itiles-- Cesar Malister, Ambrosio Personna, Aussustine Beatianus et divers autres consacrerent des eloges funebres

a la memoire de Benibo. '. an de la Cusa, in ritu Bembi. De Thou , Hist. lib. 3. La Roche-Potai, Nomenclat. Car-din. Sponde in Ann. Atiberi, Hist. des Card. Imperialis, in Mus. Histor. Uyhel , Ilai. sacra. Bosis, Onuphre , -brera, Tipolitis etc. f Morero. - ' Pater tuus, Torquate,

Pelius Bembus, quem orbis terrarum cantate nec iniuria: et icit enim, quantus et ritae cursus fuit, in virtute totus: is quum ullus coluit philosoPhiae partes, tuum vero poeticam artem amavit amore quodam ardentissimo: cuiusque Studium a prima puerilia compleaeus, numquam ne tu eae- trema quidem senectute , dimisit. Scripsit autem versus in omni aeta e multos et scrinsit omnium elefantissime , Sic ,

ut ei Apollo dictasse videatur. Itaque recte fecit optimoque Sane consilio paler meus , qui Latinorum poetarum principem Virsilium eius nomini, quem optimum poetam noverat, inscriptum emiserit. Recte item mo, qui, putris mei exemplum secutus , tibi et tanti risi silio multis ristutibus ornuto, et facultatis poeticue studiosissimo ac peritis- Simo, eundem Poetam, quasi munus Bembae familiae de bitum, dicat erim etc. P. Manutii praef. ad Torq. Bembum Petri silium in Viryllimos Romae sub id I5ώZ obierunt Petrus Bembus patricius Venetus et Iacobus Sadoletus Mutinensis Carpen- torrecti episcopus , uterque versu et pedestri oratione politissimus scriptor: rerum illius multu licentiosus , ut temporum nequitia et domini, cui serviebat , mores ferebunt , Scriyta exstant , huius contra seria fere omnia et dona perSOno , quam sustinebat. Utriusque in dispari morum instituto fortuna tamen par fuit, nam et ambo simuI αLesus A. , Ni primum summum sacerdotium iniria, ex omni doctorum numero delecti , quorum in conscribendis epistolis opera et ingenio uteretur: dein et in collesium

cardinalium eodem anno a Paullo HL allecti sunt , sub

606쪽

Brevis Narratio

quo et fulis concessere, Bembus eae vulnere in latere ad parietem accePto, dum equo veheretur, anno aetatis LXXVII; doletus sub auctumni tempus, Bembo circiter septennio minor atque illi quidem Hier. Ouirinus Ismerii F. , qui omni offlcio virum coluerat , statua nobili artificio eae mur- more fucta, inque celeberrima S. Antonii aede Patarii locutu, parentavit, hunc . . Petrus Car a Sabinorum epis-cUPUN, quo die primum post eius obitum senatus habitus

est, coram Pontifice et mox Iac. Gallus civis Romanus in Laurentii aede Luc/ιlenta oratione laudavere: sepultus est sine ulla funeris pompa - ita enim testamento praeso 'ipserat - in aede B. Petro in Exquiliis sacra, ε -

Thuani Hist. Lib. III, p. 66. edit. Francos

Petrus Nembus , qui tanto studio atque amore ProSequutus est Ciceronem, ut relictioni sibi duxerit, scribendos aut dicendo aliud recabulum, nisi fuerit Tullianum, adhibere. Hinc dictus est simia Ciceronis: hinc, quod ipse e ressit , scribendi senus alii laudunt; alii repreinendunt, hique imprimis assectatam eius latinitatem in rebus sacris caStistant. Io. Cusa , qui et rium eius conscripsit. Vita a Casa conscripta saepius edita est, tam cum scriptis Bembi, quam' ab aliis , v. c. in Butesii ritis sel. virorum, et cum Apostoli Zeni observat. praefixa est Collectioni Historicor ιm Venetorum, Venet. i i 3. 4 T. II. qui Tomus continet Bembi historius Venetas , ubi etiam legitur. Vita Bembi ita lice a Ludor. Beccatelli scripta cum copioso Syllabo auctorum, ex quorum scriptis plura excerpi queant ad texendam copiosiorem Bembi historiam. honorifice de studiis,

quibus romanum linsuum ac Ciceronis eloquentiam complexuS est, sentit eumque laudat, quod ad rerum sermonis romani senium uliquid scribere coeperit, quodve Ciceronia num quid stilo expresserit. Sed tamen alii iique Plures in eo et nimium imitandi studium et profanum atque iniquum animum erya divinas ac sacras litteras merito notant g. Stus Lipsius centur. II. epist. 57. p. Ipp. ita de

607쪽

stilo eius iudicat: stilus est, quem reprehendo, Susemus, lanouidus et assectata imitatiuncula fructus. Ut pueri pedes per delicias male ponunt et imitari discunt: sic iste, quum recte scribere posset, maluit pravo elestantiae studio

flectere orationem et enerNare.

Iulius Caesar Maliger latinitate eius ita ossensus fuit ut lib. VI. de re poetica dicat: Bembus nervis fere semper destituitur. Ouum dominum Iesum heroa vocat , valde me commovit. Sane vox impia et utroque indisna. 2 om. Lansius in oratione contra Italiam p. 762. Petrus Nembus , inquit, in illa puerili erat haeresi, tui rei sio ipsi esset scribere aut dicere aliud quam a Cicerone scriptum aut dictum.

Et postquam ipsi exprobrat, quod per assectatam latinitatem Venetorum senatum diXerit patres conscriptos: duces et ducatus restes et restna: reges Persarum et Turcarum restes Armeniae et Thracum: fidem persuasionem: eXCOmmunicationem aqua et lyni interdictionem: peccata morituro remittere deos superos manesque placare, addit: et advertite, auditores, inepti hominis in letalem cum Pari stultitia coniunctam. Is siquidem epistolas omnes Paulli putam condemnavit, easque deflexo in contumeliam vocabulo γλstolaccias est ausus appellare , quum amico auctor eSSet, ne illas attingeret; vel si coepisset legere, de manibus abiiceret, si elegantiam scribendi et eloquentiam adamaret. Atque ut ceteram carminum eius Obscaenitatem taceam: quid eius epistolis ineptius, et quidem illis, quas pontificis maximi nomine et de rebus maximis scripsit, et ad viros maximos Addimus testimonium viri, quum viveret harum literarum peritissimi, Io. Andr. Bosii, qui de prudentia et eloquentia civili comparanda ρ. IN observat, Benabum stilum et elegantiam Ciceronianam nimis ubique assectasse: quo factum sit, ut saepe obscuria 4 interdum et frigidus deprehendatur. Quid Z quod Io. Ludov. Pruschius existimat, per nimiam imitationem Ciceronis Denabum ita formasse Orationem suam, ut Vere Videatur barbara ac nitore atque elegantia ca-

608쪽

Brevis Narratio

reat, quando in roseto stili p. 33 dicit: ne P. Bembi stilum,

eum maxime, quo Leonis x pontificis epistolas exararit, indecore prorsus Ciceronis aemulum, a me laudari putes, nam hoc ipso quod assin lut Ciceronem , purum ubeat, hodie quin barbarus rideatur, h. e. inelestans et incivilis.

Id quod quamvis haud amrmare velimus, Bembum in stilo .videri barbarum; id tamen minus negandum est, qu0d studium eius imitandi Ciceronem atque imaginem Tullianae eloquentiae exprimendi nimium ; immo ineptum fuerit, quo

licet id consecutus sit ut omnia Ciceronianis Vocabulis ac loquendi formulis dixerit; minus tamen gravitatem, maiestatem, Splendorem, suaVitatem aliasque Virtutes, quae Ciceronis stilum exornant, potuit assequi. Ingenii setus, quos Benibus exclusit ad incrementum rei literariae promoVendum Varii sunt ex qiuibus prae ceteris commendantur historia Veneta libr. XIV epistolar. Leonis X. nomine scriptarum lib.

XVI. epistoL familiarium lib. VI. de imitatione sermonis: libros de imitatione inservit etiam Frid. Andr. Haluauer Collectioni opusculorum de imitatione oratoria , Ienae f726.8. elenchum autem omnium Bembi operum eorumque editionum legimus praefixum Tomo II. laudatae collectioni historicorum Venetorum; conferri potest Niceron in Memoirespour serris a Thismire des hommes illustres dans Ia republique des Dures. T. XI. p. 358. edit. Paris. Adde de eo Dan. mors. Morhosium in polyhist. litter. lib. I. cap. 23. q. 38. Caspar. Sustularium de imitatione Ciceronis p. 54. Paullum Mantilium praefatione in Viryilium ad Torquatum Bembum Petri silium , p. 566 epistolar. Io. Stur-mium mistolar. p. II. edit. per doctissimum Acherum: Petrum Baelium in Ieaeico histor. critic. voce Bembus et . . Christoph. Wolpium in notis ad Casauboniana p. 2ώ5. et Vincentium Paravicinum in singular. de τiriS claris centur II. p. 4. Ex malchii hist. p. 620 sqq. Qi . etiam p. I41 sqq. addas quos supra laudavimus Mertum, a. P. Mebsium, alios; Conversatiousleae. Von Brock-haus Dd. I. unt. d. Nam. Bembo) - , 9 Pierre Bembo fut

609쪽

Do Vita P. Bembi.

un dos homines remarquabies de ce flecte. Ne a Venise i 4 ο i54 ) il de vini rhistoriographe de cette republique et les avori des Papes Leon X, Clement VII et de Paul III, qui tui donia a te chapeau de Cardinat. Coinble de victi essesct d honneurs, it j0uit d une do ubie gloire, et comine historien et comme Poete.

Lus meilleurs ouvrages de Benibo sont ΓΗisloire de Venise, en douge livres; Leures eniretiens fur la langue italienne ; Gli. Asolani, contes entremeles de Vers, qui lerapproclient de Boccace; II Canzoniere, recueil de poesies, ou il imite Petrarque, etc. Le style dans tous seS Ou PR-ges est correcte, harmoni eux et eloquent: Nous ferons obserVer, en Passant , que tandis que Boscan et Garcilaso

introduisaient en Espagne te gout et te rhythme de la poesie ita lienne, Bembo, de son cote, falsait connaiti e en Italieceux de la poesie castillane, et D est en Suivant Son exemple que les Italiens adopterent la redondilia, te dizain et au- tres Strophes et rhythmes es pagnoles. up droeu stir MIulerature Halienne par M. Bocous, membre de racademiedes Arcades de Rome, p. XXXIV dans Lepons Italiennes par A. Par 1824. Poesie. - sDOpο 1l secolo deli' eru-digione, come chiamar si deve ii decimo quinto, veniae al- sin quello delia eleganga, la qual giun se in tanta persegione in Ogni arte, che gli die nome det secolo d oro Italiano. Giunse questa luce col Bembo, quasi Volesse VeneZia, sic-COme net resto, cosi neste lettere ancora an dar dei pari colla Toscana. A lui devono la poesia, come la lingua nostra illor pregio pii, bello, avendo egit aperto it se colo nuovo d Augusto, emulato Virgilio e Cicerone, risuscitato Petrarca e Boccaccio neir eleganga e purita dei suo scri vere, Senga cui non si scirive ali' immortalita. Et fu accusato di troppo rigida imitagione di que' maestri ed a ragione: ma giovo queldis ello, se non alia sua gloria, certo ali' Italia, che di granrigore avea bisogno contro la graia licenZa. Coli' esempio

die de ii precetto, e su ii primo a prescrivere giuste leggialia lingua In greco, in latino ed in Volgare, in prosa, in

610쪽

Brevis Narratio

versi, in dialoghi, ed in istoria, in Ogni stile fu elegantissimo, Diade pol e sparger gran gloria o a vis vegliare dat sorino tutia i Italia, ed a des tardopo se quello stilolo di chiari scrit- tori, da' quali it secolo tutio Venne illustrato. Per tui sapi e durique ii secol d'oro Italiano, e la poesia prese net i50ο nu O ve forme e belleZZe sue proprie. Equi non posso frenarini air ingresso di queli' eta. e colBumbo da vanti agit occhi, da ir invidiare la sorte di tui, tras portandomi seco a godere te deligie delle arti e dellelellere, de' Mecenati e degli in gegni, degli spetia coli o delia

urbanita degna di Roma ed A tene. Con tui ancor gi Ovan-netto mi trovo alle cocte, alle cene, alle seste famose di que' magnifici veramente Lot erigo, Pietro, Giuliano de' Medici,

uomini di queli' eta. Tornato a Venegia pieta de illi dee pii, pure dei vero gusto, e deli' ottime lingue Latina e Toscana, scorret' lo Veggio tuiti gli studi sotio la disciplina de' pii, eccellenti maestri in Pad ova ed in Venegia, da' quali di partesi per udire it piu eccellente net greco idioma, e va perci Osino in Sicilia a cet care di Costantino Lascario, che in Messina la calle dra ne te neva con fama grandissima. Cio fua venti due anni d eta, ed ai ventiatio eccolo ad una cortericchissima di letteratura, e presso at Duca Αlsonso di Fer- rara, ed a Lucregia sua moglie, Ove assiste alle comme die

divino poeta, ed Ove sciive que celebri A solani. In tanto iprimi in gegni dJtalia son traiti alia corie d Urbino dat favore dei Duca Guido baldo e di Lisabella Gongaga. Ivi siti ova col Castigiione, cO' due Fregosi, con Cesare Gon Zagaed ii Bibiena, ed ii Canossa , e moli' altri dottissimi e collissimi letterati, de' quali era resemplo piu illustre. Jο sono a Roma insin con tui, e nella corte di Leon X, nuOVO Augusto, che lo unisce col Sadoleto , amicissimo e degno d'esserio per Ogni pregio ne li' implego di segretario: quai prodigi deli arti tui te, quali deligio doli' anima e deit' in gegno in una tal corte, in una tal Roma non Vegg08

SEARCH

MENU NAVIGATION