장음표시 사용
171쪽
Secunda ratior veritas secundum rationem Suam
formalem dicit adaequationem passivam rei ad i tellectum; sed ista adaequatio principalius est in intellectu ergo. Alia opini omnino est contraria, quod Veritas principalius est in re, secundario in intellectu, propter duo Primo, quia veritas quae est in intellectu est propter veritatem quae est in re, quia ab eo quod res est vel non est, oratio dicitur vera vel falsa sed propter unumquodque tale et illud magis, e T. Post. I ergo veritas principalius est in re quam in intellectu. - Secundo, SiC V ritas signi est minus principalius quam veritas Dgnati, sed veritas quae est in intellectu est veritas signi, illa autem quae est in re est Veritas signati.
Tertia opinio mediat, et bene, quod erit
potest accipi duobus modis uno modo fundamentaliter, alio modo formaliter, ut dicit habitudinem rei ad intellectum. Primo modo est in re principaliuS,
et consecutive in intellectu, et isto modo Currunt argumenta SeCundae opinionis. Secundo modo principalius est in intellectu, secundario autem in re, et Si Currunt argumenta primae opinionis, et patet
per hoc ad argumenta principalia. Sed occurrit hic unum dubium, quia ubi est plus de undamento, ibi est plus de habitudinc sive relatione, sicut patet isCurrendo per omne relationes; sed veritas fundamentaliter sumpta Si principalius in re ergo etiam formaliter sive habitudinaliter sumpta est principalius in re, et Si non
172쪽
is LIB. I SENTENTIARUM principalius in intellectu Ad hoc dicetur infra in
quaestionibus de relationibus Dei ad crόaturam. QUAESTIO II. Secundo quaeritur de immutabilitate Dei. Utrem Deus sit immutabilis. Videtur quod non, quia motis nobis moventur omnia quae in nobis sunt, ex . de Anima, sed Deus est in nobis, et nos sumus mutabiles ergo Deus est mutabilis. In contrarium est agister in littera, qui probat per multas auctoritates Deum esse immutabi
IN ISTA QUAESTION Conclusio est Certa, Cilicet quod cus est immutabilis; sed oportet videre quantum valeant rationes quae ad hoc addu-
Agum ConcmAion m probat hilosophus in 7 et . I S. In septimo probat eam Sic omne quod movetur ab alio movetur; sed non est abire in infinitum in motis et moventibus ergo est evenire ad unum movens immobile. Major probatur in I. c. ejusdem septimi quod quiescit ad quietem partis non movetur a Seipso Sed ab alio sed omne quod movetur quiescit ad quietem partis ergo omne quod movetur, ab aliquo alio movetur Minor Prinhatur I cap. septimi sic: Si est abire in infinitum
173쪽
in moventibus et motis, tunc motus infinitus est in tempore finito consequens est falsum, ut probatum m 6 PDS. . . ergo et antecedens Consequens
hujus rationis probatur sic ibidem: Quando aliquid
movet ex eo quod movetur simul movet et movetur, ut si h movet a et movetur a , simul et in eodem tempore, b movebit et movebitur, et sic in tota Coordinatione moventium et motorum erit. Est autem advertendum secundum hilosophum ibidem quo Cum a movetur a b et bis c et sic in infinitum quamvis totus motus sit infinitus, motus tamen a tantum et cujuslibet per se est motus finitus. Tunc arguitur sic motus a est finitus ergo
est in tempore finito Vocetur ergo illud tempus ;sed cum movetur a per b quod est tempus finitum moventur omnia alia moventia et mobilia in illa coordinatione et illa sunt infinita per te, et simul Sumpta, et illa iaciunt motum infinitum ergo motus infinitus erit in tempore finito. Forte dices, quod
istorum moventium et motorum non est Unu mintus numero. Hoc improbat hilosophus per hoc quod movens et motum debent esse simul, sicut declaratur per istam rationem. Omne quod OVetur, aut movetur a principio intrinseco aut a principio extrinseco. Sed ea quae moventur a Principio intrinseco, patet quod in ei moven et minium sunt simul Similiter et in his quae moventura principio extrinseco movens et motum debent esse simul, quod probatur ibid. sic: Quod movetura principio extrinseCo, movetur altero Storum quatuor modorum, sciliCet pulsione tractione, vectione
174쪽
LIB. I SENTENTIARUM. igine sed vectio et vertigo reducuntur adpulsionem et tractionem. In pulsione autem et tra tione movens et motum sunt simul, quia pulsio est
c. I. I. cy. Per diViSionem moventium et motorum sic primum movens non movetur ab alio nec a se ergo nullo modo movetur. Consequentia patet, antecedens probatur
Guantum ad primam partem sic: Si primum
movens movetur ab alio, aut ho est per accidens aut per se sed non movetur Per CCidens, tum quia quod per accidens inest, non de neCessitate inest, et si potest non inesse tum quia in motu sunt tria, Cilicet movens, instrumentum et res mota;
sed instrumentum movet et movetur re autem mota movetur et non movet ergo OVen minuet et non movetur uva quia Anaxagora P
sui intellectum, idest primam causam, impassibilem et immobilem. Nec etiam primum movens OV tur Perrae, quia eodem modo esset in qualibet specie motus, et si projiciens lapidem projiceretur Per Se quod est falsum. Secunda pars avrecedentis, Cilicet quod primum mΟVen non movetur a Se probatur dupliciter, tum quia relationes oppositae, Cilicet moventis et moti essent in eodem simul, tum quia idem simul esset in actu et potentia Scotus dicit illam rationem non concludere simplicitur immobilitatem Dei, quia non plus concludit nisi quod primum movens non mo-
175쪽
Vetur, ut Corpus, vel ut virtus in Corpore; nam
sequendo dicta Philosophi non videtur inconveniens aliquid moveri, dato quod non movetur ab alio quod patet e I. Pri . . . ubi arguens Μellis- Sum qui dicebat unum ens esse immobile, ait sic: propter quod dicitur ens immobile, si unum omnia; quasi dicat, hoc non sequitur; et subjungit, Sicut
Par una aquae Cum sit haec movetur in illa aqua quare et omni aqua si movetur, et amplius Subjungit: si unum propter quid alteratio non esset quasi dicat, non sequitur. - Praeterea, δ μι s. c. S. 8. ubi probat motum localem esse simpliciter primum, dicit quod movens Seipsum movet S SeCundum Primum motum. - Praeterea, Suae rationes
nihil concludunt nisi de movente univoco, SiCut memet dicit in litera primum autem moUen non
CS movens univocum sed aequivocum sed rationes solventur diffuse lib. 2. dist. I. . . Utrum Angelus cognoscat se per SSentiam.
Probatur et immobilitas Dei ex hoc quod
mi Summe Simplex et necesse ne et arguitur SiC Quod est summe simple non movetur mutatione accidentali sed Deus est summe SimpleX ergo non movetur mutatione accidentali. - Ulterius, quod neCOSSe SSe non movetur mutatione substantiali, puta de non esse ad esse; sed Deus est neceSSeeMe ergo non movetur mutatione substantiali. Tunc ultra Omne quod movetur, aut movetur mutatione
substantiali aut mutatione accidentali sed Deus neCmovetur substantialiter, ne accidentaliter, ut probatum est ergo est immutabilis.
176쪽
SUΜENTU I CoΝTRARIUM dico quod motis nobis omnia quae sunt in nobis per in-sormationem moventur Deus autem non est in nobis per insormationem, sed per illapsum quare non
QUAESTIO II. Tertio quaeritur de divina simplicitate et quaeruntur duo. Primo
Videtur quod non Quod non est persectionis non est ponendum in Deo; sed simplicitas non est persectionis ergo non est ponenda in eo. Probatio m noris Si simplicitas esset persectionis, tun quoslibet habens simplicitatem esset persectius non habente eam, et Si materia esset perseCtior Composito, quod est salsum. In contrarium est agister in litora, et probatur per Augustinum . De Trin. Deus, inquit,
CIRCA ISTA QUAESTIONE Praemitto unum, Scilicet, quod per summam simplicitatem intelligo Carentiam omni Compositionis actualis et aptitudinalis, ita quod habens summam simplicitatem n CSt Compositum, ne alteri componibile, et hoc dico propter materiam et relationes Creaturarum, quae quamvis non includant Compositionem actualem, includunt tamen potentionalem, quia sunt entia al-
177쪽
ter componibilia. - Hoc praemisso sunt tres Articuli videndi primo, si in Deo est compositio ex materia et sorma secundo, si ibi sit compositio subjecti et accidentis tertio, si ibi est compositiora neris et differentiae. stuaneum a rimum dico quod in Deo non est compositio e materia et forma, sicut patet per Philosophum a Metaph. et probatur rationibus sic Causalitas materiae et sormae non est simpliciter prima, quia de necessitate praeSupponit causalitatem emcientis et finis, AiCut imperfectum Prae- Supponit perfectum ergo si in Deo est compositio e materia et forma, illa compositio praesupponit
Causam esseCtivam, et Si Deus non esset primum emcienS. Secundo sic: In eo quod est summe independens non debet poni aliquod dependens sed materia dependet, Deus autem non est CPendonS ergo. Tortio sic Necesse esse non est CompoSitum se Deus est necesse esse ergo non St ComPOSitus Major probatur, quia illa Componentia vel sunt neC Se esse, et sic Sunt in ultimata activitate vel actualitate, et non saCiunt per Se unum Sequeretur etiam quod aliquid esset necesse SSe Propter
tunC Deus sive necesse esse includeret possibile esse, quod est inconveniens. Guarto sic Infinitum mon est alteri componi-bile; sed Deus est infinitus ergo Probatio isa
178쪽
risu componibile Caret persectione ejus Cum quo est componibile se infinitum non Caret perseC-tione ergo non est alteri componibile. ne Aecuncto Arucufo dico duas conclusiones Prima quc in Deo non est compositio eκ subjecto et Cidente Corporali siCut est quantitas Secunda quod non est ibi compositio e subjecto et accidente spirituali, sicut est intellectio et volitio.
Primam Conclusionem probat Philosophus
S. PDSic cap. D. Deus habet potentiam infinitam sed potentia infinita non potest esse in magnitudine ergo Deus non habet magnitudinem. Probatio minoris, quia potentia infinita vel esset in m gnitudine infinita, et hoc non, quia nulla talis magnitudo est, ut Probaturo P s. traciam De In uiso, vel esset in magnitudine finita, et hoc non, quia major virtus est in majori magnitudine ergo infinita virtus est in infinita magnitudine ergo Ratio ista esset efficax, si illa Virtus poneretur extensa ad extensionem magnitudinis; sed si ponitur quod non sit extensa, imo quod sit ejusdem rationis in parte et in toto, sicut ponitur de anima rationaliquae tota est in toto et in qualibet parte Corporis, tun argumentum non concludit, quia virtus infinita esset in magnitudine infinita. Ideo aliter probatur Conclusio sic Remoto priori
removetur posterius; sed compositio ex materia et forma est prior Compositione partium quantitativarum, et illa non ponitur ergo nec Sta. - OS- sunt etiam adduci ad illam Conclusionem rationeS
179쪽
positae in praecedenti Artic=lo, Scilicet ex parte es ficientis, et dependentiae, et necesse esse, et Si infiniti.
Secunia Conclusio hujus Articuli posset etiam
probari eisdem rationibus; sed adducuntur speciales rationes hilosophi a Metaph. tum quia Vitesceret ejus intelleCtus, si intelligere esset aliud ab eo: tum quia illud intelligere esset cum labore et fatigatione, quia intellectus ejus esset praeCis in Potentia contradictionis. Aliqui probant idem sic ubi potentia et objectum Sunt ejusdem rationis vel idem, ibi actu idem sunt in Deo idem sunt objectum et potentia intellectus ergo actus est idem si non est actus Creaturae. Sed ratio non valet, quia Angelus intelligit se, et tamen actus intelligendi et essendi non sunt idem specie in Angelo. ne ferus A μυμ sunt opiniones: Una dicit quod in Deo est compositio ex onere et di ercutia, quia Deus Per Se est in genere, quod probant per Boetium lib. I de Trin. qui
videtur ponere duo genera in divinis. - Proeterea Comment dicit O. Metaph. quod Deus est mensura omnium substantiarum; Sed unumquodque mensuratur per illud quod est persectissimum in suo genere ergo Deus est in genere Substantiae. Praeterea, Si Deo repugnaret esse in genere, hoc esset propter suam simplicitatem; sed ho non obstat, quia Angeli sunt Simplices, et tamen Pontin-tur in genere.
180쪽
i64 LIB. I SENTENTIARUM Alia est opinas quam teneo, quod Deu non
est in genere, quia si Deus SSet in genere, tunCmaκime esset in genere substantiae; sed hoc genu&dicitur a substando et substat CCidentibus, Secundum Augustinum O. De Tris. I Deus autem non substat accidentibuS ergo. Proeterea, genu est pars sed Deus est simplicissimus non haben partem ergo.
Praeterea illud quod se habet per indifferentiam
ad quodlibet genus, non est in genere se ea quae dicuntur de Deo sunt hujusmodi, quia essentialia in Deo sunt sermaliter infinita relatione non. quia essentialia dicuntur per indifferentiam ad finitum et infinitum; personalia autem dicuntur per indisserentiam ad infinitum et non ad finitum g nus autem non habet indifferentiam ad illa ergo. Major probatur, quia realitas a qua accipitur genus est potentionale reS Ctu realitatis a qua accipitur differentia infinitum autem non est Potenti nate ergo. - Respondeo quod ratio ista accipit unum salsum, scilicet quod realitas a qua Ccipitur genus est alia a realitate a qua accipitur differentia. Sed illud non valet, quia est Contra Aristotelem S. Metaph. ubi dicit quod definitio est sermo longus parte habenS, et propterea tunc in definitionibus CSSet nugatio, et gonus completo definiret sine differentia. Sed hoc magis discutietur Lib. a. dist. I. De compositione Aufeiorum. Adducitur autem ab aliis ista ratio Ouod continet persectione omnium generum non Si in C-nere; sed Deus est hujuSmodi ergo