장음표시 사용
241쪽
ergo per istam assistentiam anima non agit opera meritoria; sed animae agit ista opera sormaliter; ergo principium erit in ea formaliter. Sed hoc est charitas ergo charitas est aliquid creatum in anima. Major patet eca G Anima, per hoc enim quod anima est quo vivimus insert hilosophus animam
Secundo sic Nulla actio est in potestate agentis, nisi habeat sermam, per quam possit agere; sed assistentiam Spiritus Sancti non habet anima, ut sormam ergo nulla actio meritoria est in pol state nostra, quod est salsum et sic oportet in nere Charitatem Creatam esse, quae informat an,
Tertio sic: eccator ante poenitentiam est inju-Stus POS Poenitentiam autem est justus; sed injustitia cum sit privatio non removetur a subjeCto, nisi per positionem habitus oppositi; sed hoc fit per charitatem creatam ergo. Guarto sic: eccator ante poenitentiam est indignus vita aeterna, et post poenitentiam est dignus Vita aeterna ergo nunc sibi aliquid inhaeret quod prius non inhaerebat. Istud autem non est fides nec spes, quia ista erant in peccatore ante Conversionem ergo est ibi charitas inhaerens, et sic ab tu propositum. Guinio sic : Deus non acCeptat peccatorem ante conversionem ad vitam aeternam, et Post Conversionem acceptat ipsum ad vitam aeternam; ergo Portet quod sit ibi aliqua alietas, quare nunc acceptat et Prius non acceptabat. Hae autem alietas non po-
242쪽
aa LIB. I SENTENTIARUM test assignari e parte Dei quia est immutabilis:
ergo est e parte peccatoris. Se ho non est ratione fidei nec spei ergo est ratione Charitatis Creatae quae nunc inest et prius non inhaerebat. Dico ergo quod oportet ponere charitatem creatam in anima
ut beatificetur, et hoc de potentia Dei ordinata, non absoluta, quia de tali potentia Deus posset aliquem salvare sine habitu charitatis infuso. ne ferus rei πω, ad primum Pro Pinionemagistri negetur major, quia habitus acquisitu aggeneratur per frequenter agere ut probat
Ρhilosophus in principio a. Ethie. Ideo dicitur ibi quod signum aggenerati habitus est delectabiliter
operari, habitus autem infusus non sic acquiritur per requenter agere. Ad secundum negetur minor, ut messita respicit potentiam Dei ordinatam. Et ad probationem cum dicitur quod voluntas potest ex Emoveri ad diligendum bonum sine charitate, dico quod verum est de dilectione naturali, sed non est verum de dilectione meritoria quae praesupponit Charitatem Creatam, sicut agere PraesuPPonit me.
Ad tertium dico quod major est vera de habitu acquisito per frequenter agere se non est Veracle habitu infuso sicut est Charitas. Ad quartum concedo quod Spiritus Sanctus
posset immediate causare actum meritorium; sed tunc talis actus non esset in potestate nostra, et ideo de potentia Dei ordinata est factum, ut prae- Supponatur Charitas creata.
243쪽
Ad quintum negetur minor prosyllogismi, quia intellectus clum est in via, vel habet habitum scientialem secundum unam opinionem, vel habet speciem quae insormat intellectum secundum aliam opinionem. In prima autem habet ad minus lumen gloriae, et hoc correspondet habitu charitatis in
AD PRIMUM PRINCIPALE exponitur ratio Augustini quod bene valet sub isto sensu qui diligit Proximum si reflectat se super dilectionem diligit istam dilectionem se qui diligit dilectionem creatam, Cum sit bona Per participationem, multo magis diligit dilectionem, quae est bona per essentiam; Sed dilectio quae est bona per essentiam est Deus ergo qui diligit proximum diligit Deum, et sic patet quomodo Augustinus accipit dilectionem. Ad secundum dico inter dona creata nullum donum Dei est excellentius isto dono quo est
Ad urtium dico quod charitas creata est quoddam bonum limitatum, et per Consequens deficit sibi aliquis gradus entitatis, et sic potest dupliciter considerari. Uno modo quantum ad entitatem positivam, et si non potest intelligi non bona. Alio modo Consideratur quantum a carentiam alicujus gradus, quia non est infinita, et sic potest intelligi
244쪽
228 LIB. I SENTENTIARUM QUAESTIS II.
Secundo quaeritur Utrum haritas e quieumquo habitus sit principium,
Videtur quod non. . Quia relatio non est principium motus exi Phys. I sed habitus est relatio, quia est de numero eorum quae sunt ad aliquide S. PDS. ergo. 2. Praeterea, acciden non est principium activum res Ctu actu recepti in potentia, cujus est accidens; sed actus recipitur in potentia habituatae et est ei accidenS ergo. Contra Habitus est quo habens utitur Cum Voluerit, per Comment. . de Anima sed uti competit agenti ergo habitus habet se effective respe-Ctu actus. - Praeterea habens habitum operatur iaciliter, delectabiliter, expedite et prompte seclistae conditiones non essent verae nisi habitus e se principium activum respectu ructus ergo. CIRCA HANC QUAESTIONE Sunt quatuor Articuli, secundum quod de ea sunt quatuor Pianiones.
na minis dicit quod aliter loquendum est de habitibus infusis, aliter de acquisitis; nam habitus acquisiti non sunt causae substantiae actus, sed sunt causae κpeditionis in actu habitus autem insus sunt totales causae tam substantiae actus quam etiam expeditionis in actu.
Contra istam opinionem, quantum ad illud quod
245쪽
dicit de habitu infuso, quod sit causa totalis substantiae actus et κpeditionis in actu, arguitur. Primo sic Illud sine quo aliquid simpliciter non potest, et Cum quo Simpliciter potest, est tentia vel pars potentiae; sed sine habitu simpli- Citer non possumus, Cum habitu simpliciter possumus: ergo habitus est potentia, vel par potentiae, Cujus oppositum dicit hilosophus a. Ethic.
Praeterea, omnis sorma quae est sussiciens principium alicujus actionis, si per se est, potest agere illa actione; sed habitus est per se sussiciens princi- Pium substantiae actus ergo si esset aliquis habitus separatu posset per Se Perari. Praeterea, illa actio non est libera cujus principium activum tale est mere naturale ergo nulla actio mere esset libera. Praeterea, Sequitur quod habens semel charitatem nunquam posset peccare mortaliter, quod est manifeste salsum. Consequentia probatur, quia habens formam praedominantem suae actioni non intest moveri contra inclinationem illius sormae, sicut patet de corporibus mixtis in quibus dominatur terra, quae non OSSunt e Se moveri sursum; sed si charitas sive habitus esset principium totale actus praedominaretur in actione meritoria, et sic habens
eam non Pomet e se moveri a Contrarium.
es se aure sinini quod habitus est
causa intensionis in actu, et potentia est Causa substantiae actus, ita quod duobus in effectu puta ut
246쪽
stantiae et intensioni, correspondent duo in causa puta potentia et habitus. Contra Intensio actus facit per se unum Cum actu, quia est intrinsecus gradus illius; sed a quo est effective individuum, ab eodem est intensio, sive gradus illius; sed substantia actus est potentia ergo et intensio. Praeterea, quandocunque principium naturale concurrit cum causa libera, illud principium coagit quantum potest, et hoc quia est principium activum naturale; sed habitus est tale principium cum sit quaedam qualitas naturalis ergo Semper agit
quantum potest, et si semper causabit actum seque intensum, cujus Contrarium XPerimur.
Praeterea, si habitus est totalis causa intensionis in actu, hoc est in aliquo gradu signato, qui V Cetur a et Si voluntas quae est cum isto habitu potest habere actum intensum in gradu a fiat ergo voluntas aliqua persectior prima voluntate, quae excedit eam mundum proportionem ad gradum , et tunc voluntas non habituata poterit in effectum aeque persectum, sicut voluntas habituata
με eae ferus minis quae dicit quinhabitus nullam actionem vel activitatem habet Spectu actus, sed tantummodo habet inclinare potentiam, ut eliciat actum, et quod habitus non habeat talem activitatem, probat Sic: Primo Nulla duo specie distincta sunt sibi invicem Causae aequivocae se actus et habitus cli tinguuntur specie ergo non sunt sibi invicem cau-
247쪽
Sae aequivo e sed actus est causa aequivoca habitus, quia habitus generantur eκ actibus M. ergo habitus non est causa Ctus. Secundo sic: Quando duo effectus comparantura eandem Causam, necessario unus eorum praecedit Secundum totam suam speciem se aliquis habitu et actus comparantur ad potentiam tanquam ad Causam ergo unus eorum simpliciter praecedit secundum totam speciem suam. Sed aliquis actus necessario praecedit habitum ergo omnis actus simpliciter praecedit, et sic non causatur ab habitu. Tertio sic: Si habitus est causa aequiVOCa Ctus, ergo Causa ipsius habitus est nobilior habitu sed illa causa est actus, quia habitus generantur exactibus ergo actus est nobilior habitu. Sed potentia existens sub habitu elicit actum ergo multo sortius poterit hoc potentia κistens sub actu, et sic potentia eliciet actum mediante actu, quod est inconveniens.stuarea O mi ponit quo habitus est causa partialis respectu actus persecti, ita quod potentia et habitus sunt duae causae partiales integrantes unam totalem, sed quae sit nobilior dubium est Videtur enim quod sit habitus, tum quia habitus habet inclinare, tum quia habitus habet determinare potentiam. Sed oppositum videtur tum quia potentia est illimitatior, tum quia potentia agente habitus coagit et non e Converso, tum quia actus non essent ita liberi.
Circa autem istum secundum modum non Por-
248쪽
te hic multum immorari potest tamen quantum ad primum modum rationabiliter sustineri, quod habitus est causa partialis respectu substantiae actus et intensionis in actu. Ad argumenta tertia opinionis respondetur Ad primum sic, quod major est vera de causis totalibus est autem salsa in causis aequivocis partialibus sicut ponitur habitus respectu actus; et eodem modo ad secundum dico enim quod major est vera in causis totalibus. Ad tertium quod est dissicilius, cli-Co quod non oportet actum generativum habituum esse rationem agendi quo, sicut habitus generatus potest esse ratio quo et si dicas quidquid est au-- Causae mi Causa Causati, respondetur quod verum est sicut remotum quo et non sicut propinquum
AD PRIMUM PRINCIPALE dico quod habitus potest accipi dupliciter uno modo formaliter pro respectu, et si est relatio nec est principium actus: alio modo sumitur fundamentaliter prout est Prima Species qualitatis, et sic est prinCipium actus. Ad secundum nego majorem, quia PeCie mi accidens in intellectu, et tamen non est principium intensionis sive cognitionis abstractivae, quae est actio immanens in intellectu.
249쪽
In secunda parte Dist. 7. et in Dist. S. tra sat Magister de augmento charitatis et de dono, quaeritur QUAESTI I. stram haritas quae est donum erentum augentur. Videtur quod non. . Quia quod augetur Potest augeri in infinitum, sicut patet in numeris ergo Charitas non augetur. 2. Praeterea, quod potest augeri potest minui; sed charitas non potest minui ergo non potest augeri. Contra Charitas est habitus inclinans ad dilectionem; sed dilectio augetur ergo et Charita augetur. CIRCA ISTAM QUAESTIOΝΕΜ sunt quatuor videnda. Primo, si charitas augetur secundo, de modo quo augetur tertio, Propter Primum argumentum, si potest augeri in infinitum quarto propter CCundum argumentum, Si potest minui.
- - dic quod Sic, quod probatur per Augustinum in Epist. a Bonifacium Papam Charitas, inquit, meretur augeri, ut aucta mereatur Perfici.
250쪽
a34 LIB. I SENTENTIARUM Item patet per Augustinum . de Trin. Ire
his quae non sunt mole magna, idem est melius esse, et quod majus esse; sed una Charitas est m lior alia ergo. Item tertio, praemium correspondet habitu ch ritatis se praemium unius est majus praemio alterius ergo et charitas unius erit major charitate alterius, et Per Consequen augetur. Item quarto, quia per Charitatem est homo Deo gratus et carus sed unus est magis Carus Deo quam alius, sicut Christus est magis carus Deo quoCunque alio ergo est major charitas in eo, et si augetur charit .
est Thomae quae ponit cluas Conclusiones. Prima quod nec charitas nec aliqua sorma accidentalis secundum se recipit magis et minus. Secunda Conclusio, quod augetur et recipit magis et minus propter majorem et minorem dispositionem in subjecto. Prima Conclusio probatur, tum quia sorma Consistit in indivisibili et invariabili essentia tum quia
forma est in simplici et invariabili essentia Consistens per auctorem 6. Principiorum tum quia sormae hujusmodi habent se sicut numeri y Metaph. tum quia inter gradum sermae praeCedentem, et illum qui sibi adderetur nulla potest esse distinctio,. quia distinguerentur specie vel numero non primo modo, quia tunc fieret augmentatio per aliquid alterius rationis ne secundo modo, quia isti graduruconveniunt postmodum in dentitate numerali.